Thiết kế qui trình công nghệ dao phay đĩa modun
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Bé m«n Nguyªn Lý dông cô c¾t
PhÇn I
Thiªt kÕ dao phay ®Üa m« dun
M = 2,5
; α = 200 ; n06
I. ®Æc ®iÓm c«ng dông vµ ph©n lo¹i
TruyÒn ®éng b¸nh r¨ng theo ph¬ng ph¸p ¨n khíp ®îc dïng rÊt réng r·i trong
nghµnh chÕ t¹o m¸y. ChÊt lîng chñ yÕu lµ do ®é chÝnh x¸c chÕ t¹o b¸nh r¨ng. Qu¸
tr×nh c¾t r¨ng lµ qu¸ tr×nh c¾t bá líp kim lo¹i r·nh 2 r¨ng ®Ó t¹o thµnh profin cña r¨ng.
§¶m b¶o ®é chÝnh x¸c cña r¨ng chñ yÕu lµ ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c cña profin r¨ng, ®é
chÝnh x¸c bíc r¨ng (khi ¨n khíp) ®é ®ång t©m cao cña vßng chia víi t©m cao cña
b¸nh r¨ng.
§é chÝnh x¸c cu¶ b¸nh r¨ng phô thuéc vµo ®é chÝnh x¸c cña dông cô c¾t r¨ng,
theo ph¬ng ph¸p gia c«ng r¨ng. Theo c¸ch h×nh thµnh profin r¨ng ta cã ph¬ng ph¸p
gia c«ng r¨ng.
C¾t r¨ng theo ph¬ng ph¸p chÐp h×nh : æ ®©y profin r¨ng dông cô hay h×nh
chiÕucña profin lµ b¶n chÐp l¹i nguyªn h×nh cña profin r·nh gi÷a c¸c r·nh cña b¸nh
r¨ng ®îc gia c«ng. Trong qu¸ tr×nh c¾t pofin dông cô ë tÊt c¶ c¸c ®iÓm®Òu trïng víi
profin cña r·nh.
C¾t r¨ng theo ph¬ng ph¸p bao h×nh : ë ®©y profin r·nh cña b¸nh r¨ng ®îc gia
c«ng lµ ®êng bao cña c¸c vÞ trÝ kh¸c nhau cña lìi c¾t dông cô trong qu¸ tr×nh c¾t.
Dao phay ®Üa modun lµ dông cô gia c«ng r¨ng theo ph¬ng ph¸p chÐp h×nh trªn
m¸y phay chuyªn dïng hay v¹n n¨ng cã ®Çu ph©n ®é v¹n n¨ng hay ®Üa ph©n ®é
chuyªn dïng, cã thÓ ra c«ng ®îc b¸nh r¨ng trô, r¨ng th¼ng, r¨ng nghiªng vµ r¨ng ch÷
V theo ph¬ng ph¸p bao h×nh /kh«ng t©m tÝch.
Trêng ®¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp Th¸i nguyªn
trang
1
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Bé m«n Nguyªn Lý dông cô c¾t
Tõ h×nh trªn ta thÊy kh«ng thÓ c¾t b¸nh r¨ng cã r¨ng th¼ng dao chuyÓn ®éng
trªn xung quanh trôc víi tèc ®é gãc ω 1 ®Ó t¹o thµnh tèc ®é c¾t chÝnh, ®ång thêi
chuyÓn ®éng tÞnh tiÕn däc theo trôc ph«i ®Ó c¾t chi tiÕt hÕt chiÒu dµi b¸nh r¨ng. Söa
khi c¾t xong mét b¸nh r¨ngngêi ta tiÕn hµnh chuyÓn ®éng ph©n ®é ω 2 ®Ó c¾t r·nh
r¨ng tiÕp theo cña b¸nh r¨ng.
Khi c¾t r¨ng nghiªng hay r¨ng ch÷ V cÇn cã thªm chuyÓn ®éng ω 3 ®Ó t¹o híng r¨ng nghiªng. Tõ nguyªn lý lµm viÖc ta thÊy profin lìi c¾t cña dao phay ®Üa
modun trïng víi profin r·nh b¸nh r¨ng theo ®iÓm t¬ng øng.
C¾t b¸nh r¨ng b»ng dao phay ®Üa modun cã n¨ng suÊt thÊp vµ ®é chÝnh x¸c
kh«ng cao. N¨ng suÊt thÊp lµ do trong qu¸ tr×nh c¾t cã hµnh tr×nh ch¹y kh«ng vµ thêi
gian phô lín. MÆt kh¸c dao phay ®Üa modun cã ®êng kÝnh nhá gãc tríc γ =0gãc sau
lìi c¾t bªn nhá ( α b=1020’ ÷ 2030’) dÉn ®Õn ®iÒu kiÖn c¾t khã kh¨n, h¹n chÕ tèc ®é
c¾t.
§é chÝnh x¸c cña b¸nh r¨ng khi c¾t b»ng dao phay ®Üa modun thêng chØ ®¹t cÊp
chÝnh x¸c 9, trong mét sè trêng hîp cã thÓ ®¹t cÊp chÝnh x¸c 8 nhng dao cã
m < 10 nguyªn nh©n chÝnh h¹n chÕ ®é chÝnh x¸c b¸nh r¨ng lµ :
§é chÝnh x¸c®å g¸ ®Ó c¾t b¸nh r¨ngb»ng dao phay ®Üa modun thêng chØ ®¹t ®é
chÝnh x¸c cÊp 8.
Víi cïng mét modun m vµ sè r¨ng z1 cña b¸nh r¨ng kh¸c nhau. §Ó c¾t chÝnh
x¸c b¸nh r¨ng t¬ng øng víi mäi modun m cña b¸nh r¨ng ®ßi hái sè lîng dao rÊt nhiÒu
®iÒu ®ã kh«ng phï hîp víi s¶n xuÊt.
Trêng ®¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp Th¸i nguyªn
trang
2
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Bé m«n Nguyªn Lý dông cô c¾t
HiÖn nay víi mäi modun m ngêi ta dïng mét bé dao tiªu chuÈn 8 dao, 15 dao
vµ ®«i khi 26 dao ®Ó c¾t toµn bé nh÷ng b¸nh r¨ng cã sè r¨ng z=12 ÷ ∞
Dao phay ®Üa modun c¾t b¸nh r¨ng cho n¨ng xuÊt thÊp vµ ®é chÝnh x¸c cña ®é
b¸nh r¨ng kh«ng cao nhng cã thÓ dïng trªn m¸y phay v¹n n¨ng vµ c¾t ®îc b¸nh r¨ng
ch÷ V do ®ã dao phay ®Üa modun ®îc dïng trong s¶n xuÊt nhá vµ ®¬n chiÕc vµ ®Æc
biÖt lµ trong c«ng nghÖ söa ch÷a.
Theo c«ng dông dao phay ®Üa ®îc chia lµm 2 lo¹i : lo¹i c¾t th« thêng cã profin
r¨ng h×nh thang vµ gãc tríc γ > 00 .
Lo¹i c¾t tinh cã profin trïng víi biªn d¹ng r·nh r¨ng vµ gãc tríc γ > 00 .
Theo kÕt cÊu cã thÓ chia dao phay ®Üa modun r¨ng liÒn vµ dao phay r¨ng ch¾p.
II- chän vËt liÖu chÕ t¹o dao.
ViÖc chän vËt liÖu lµm dao lµ vÊn ®Ò quan träng nã quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt lîng
gi¸ thµnh cña dông cô c¾t. §Ó chän vËt liÖu lµm dao cho phï hîp ta dùa vµo mét sè
®Æc ®iÓm :
- Lo¹i c«ng dông, kÝch thícvµ ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña dông cô.
- C«ng nghÖ chÕ t¹o dông cô.
- Gi¸ thµnh vËt liÖu.
§Ó chÕ t¹o dao phay ®Üa modun ta cã thÓ sö dông c¸c lo¹i vËt liÖu nh: ThÐp
cacbon dông cô Y12A, thÐp hîp kim dông cô 9XC, thÐp giã P9 hoÆc P18
+ ThÐp cacbon dông cô Y12A cã ®é thÊm t«i thÊp do tÝnh thÊm t«i kÐm nªn
ph¶i t«i trong níc, lµm dông cô sau khi t«i ®Òu dª bÞ nøt, bÞ cong, vªnh, v× dao phay
®Üa modun cã d¹ng ®Üa máng nªn vËt liÖu nµy kh«ng phï hîp.
+ ThÐp hîp kim dông cô 9XC: DÔ tho¸t cacbon khi nhiÖt luyÖn, ®é cøng ë
tr¹ng th¸i cung cÊp vµ tr¹ng th¸i ñ cao (HB = 415 ÷ 321 vµ HB =241 ÷ 197) Nã ¶nh hëng ®Õn viÖc chÕ t¹o, gia c«ng b¸nh c¾t khã, tÝnh mµi cña thÐp 9XC kÐm, tÝnh n¨ng
c¾t kÐm, tinh n¨ng c¾t kÐm h¬n nhiÒu so víi thÐp giã.
Trêng ®¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp Th¸i nguyªn
trang
3
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Bé m«n Nguyªn Lý dông cô c¾t
+ ThÐp giã P9, P18. . . :lµ vËt liÖu lµm dao cã tinh c¾t tèt vµ ®îc sö dông réng
r·i cã ®é thÊm t«i cao cã thÓ c¾t víi tèc ®é cao gÊp 2 ÷ 4 lÇn, cã tuæi bÒn gÊp 8 ÷ 15
lÇn so víi thÐp cacbon vµ thÐp hîp kim dông cô cã thÓ n©ng cao tÝnh c¾t cña thÐp giã
b»ng c¸ch thÊm xianua sau khi t«i ram vµ mµi.
+ ThÐp giã P9 vµ P18 cã tÝnh bÒn nãng lµ nh nhau do ®ã khi c¾t ë tèc ®é cao
chóng cã tuæi bÒn gÇn nh nhau. Nhng khi lµm viÖc ë tèc ®é thÊp thÐp P18 cã ®é chÞu
mµi mßn cao h¬n do ®ã tuæi bÒn cao hn gÊp 2 lÇn so víi dông cô lµm b»ng thÐp P9.
Khi nung nãng P9 dÔ bÞ ho¸ nhiÖt khi mµi s¾c th× ®é cøng bÒ mÆt gi¶m xuèng nªn
tÝnh mµi kÐm h¬n so víi P18. So víi P18 th× P9 cã kho¶ng nhiÖt ®é t«i hÑp h¬n do ®ã
g©y khã kh¨n khi nhiÖt luyÖn. ThÐp P18 Φ2 cã tÝnh n¨ng cao h¬n so víi P18 nhng ®é
kh«ng ®ång ®Òu cacbon lín do ®ã c¬ tÝnh kÐm h¬n so víi P18.
VËy qua ph©n tÝch ta thÊy dao phay ®Üa modun lµ chi tiÕt d¹ng ®Üa mámg, lµm
viÖc tèc ®é c¾t thÊp lùc c¾t rÊt lín. Ta chon vËt liÖu lµm dao lµ thÐp giã P18 lµ thÝch
hîp nhÊt.
III-tÝnh to¸n kÕt cÊu cña dao phay:
TÝnh profin th©n khai cña lìi c¾t.
Dao phay ®Üa modun thùc chÊt lµ dao phay ®Þnh h×nh hít lng ®Ó gia c«ng r·nh
cã profin th©n khai nªn qu¸ tr×nh tÝnh to¸n thiÕt kÕ r¨ng dao phay ®Þnh h×nh hít lng.
§Ó chÕ t¹o dao phay ®Üa modun cÇn ph¶i tÝnh to¸n x¸c ®Þnh ®îc profin cña lìi c¾t,
profin d¹ng khëi thuû (d¹ng trßn xoay khi cha phay r·nh, hít lng vµ mµi s¾c).
§Ó tÝnh to¸n kÕt cÊu cña dao phay, ®Üa modun: m=2,5 dao sè 6 ®Ó c¾t b¸nh
r¨ng cã sè r¨ng z=35 ÷ 54 (r¨ng).
Tríc tiªn ta tÝnh c¸c th«ng sè cña b¸nh r¨ng ®îc c¾t chän cã z=35 (sè b¸nh
r¨ng nhá nhÊt) ®Ó r¨ng lín khi ¨n khíp kh«ng bÞ kÑt.
+ B¸n kÝnh vßng chia:
r=
m.z 2,5.35
=
= 43,75(mm )
2
2
Trêng ®¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp Th¸i nguyªn
trang
4
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Bé m«n Nguyªn Lý dông cô c¾t
+ B¸n kÝnh vßng ®Ønh r¨ng:
re = r + (f ′ + ξ)m
LÊy
f ′ = 1; ξ = 0
re = 43,75 + (1 + 0)2.5 = 46.25(mm )
+ B¸n kÝnh vßng ch©n r¨ng:
ri = r − (f ′ + ξ)m = 43,75 − 2,5 = 41,25(mm )
+ B¸n kÝnh vßng trßn c¬ së:
r0 = r. cos α
α : lµ gãc ¨n khíp α = 20 0 => r0 = 43,75. cos 20 0 = 41,11(mm )
ë ®©y ta tÝnh to¸n thiÕt kÕ dao phay ®Üa modun dïng dao c¾t tinh. Dao c¾t tinh
cã
γ = 00 .
MÆt ®¸y sÏ chøa trôc cña dao profin lìi c¾t, trïng víi profin cña r·nh
b¸nh r¨ng. Nh vËy profin lìi c¾t lµ ®êng th©n khai. Ph¬ng tr×nh ®êng th©n khai
trong hÖ to¹ ®é ®îc biÓu diÔn:
i n Vαx = § x ;
r
rx = 0
cosαx
Y
Xmax
K
Mx
δ
Ymax
Χ
θx
Vßng trßn c¬ së
g
r
ο
α
o
1
ϕx
αx
r
α
θο
r
i
B
o
Vßng trßn c¬ së
X
(b)
(a)
G¾n vµo hÖ trôc to¹ ®é X0Y vµo b¸nh r¨ng (h:b) cã gãc 0 trïng víi t©m b¸nh
r¨ng. Trôc 0Y trïng víi trôc ®èi xøng cña r·nh b¸nh r¨ng. Khi ®ã to¹ ®é ®iÓm MX
bÊt kú trªn ®êng th©u khai ®îc x¸c ®Þnh.
X =r .sin δx
x
Trêng ®¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp Th¸i nguyªn
trang
5
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Bé m«n Nguyªn Lý dông cô c¾t
y = rx . cos δx
Trong ®ã : δ x = δ 0 + θx
δ 0 = δg − θ0 =
π
− tgα 0 − α 0
2z
α : lµ gãc ¨n khíp α = 200
z : sè r¨ng cña b¸nh r¨ng nhá nhÊt trong nhãm z = 35 (r¨ng)
θx = tgαx − αx
®Ó x¸c ®Þnh ®îc αx tõ ph¬ng tr×nh ®êng th©n khai : θx = tgα x − α x
rx
r0
r
⇒ cos α x = 0 ⇒ α x = arccos α x
cos α x
rx
Gãc α thay ®æi theo biªn d¹ng th©u khai khi víi mäi x thay ®æi tõ c«g thøc trªn ta x¸c
®Þnh ®îc c¸c ®iÓm cã profin lìi c¾t r¨ng dao nèi c¸c ®iÓm ®ã l¹i víi nhau ta ®îc
profin biªn d¹ng r¨ng dao.
ChiÒu cao profin: h = re - ri = 46,25 - 41,25 = 5
Nh vËy theo lý thuyÕt sè lîng ®iÓm ®îc tÝnh cµng nhiÒu th× ®é chÝnh x¸c cña lìi c¾t
cµng cao.
Víi chiÒu cao h = 5(mm) ta lÊy kho¶ng c¸ch gi÷a 2 ®iÓm lµ 0,6(mm) ®Ó tÝnh
to¸n biªn d¹ng cña r¨ng øng víi r0 ≤ rx ≤ re To¹ ®é c¸c ®iÓm ®îc tÝnh to¸n x¸c ®Þnh
theo c«ng thøc sau:
Cosαx =
r0
rx
θ x = tan gα x − α x
δx = δ0 + in V αx
X = rx .Sinδx
Y = rx .Cosδx
S = 2x
t = Y - rx
KÕt qu¶ tÝnh to¸n ®îc ghi trong b¶ng sau:
Trêng ®¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp Th¸i nguyªn
trang
6
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Bé m«n Nguyªn Lý dông cô c¾t
δx
Sinδ x
1042’59” 0,0248
Cosδ x
0,9996
x
1,022
y
41,09
s
2,045
t
0,153
2
1
41,7
8
0 05’23” 1 48’22” 0,0258
9
0,9996
9
1,078
7
41,69
9
2,157
0,447
3
1
42,3
6
0 15’34” 1 58’33” 0,0276
9
0,9996
8
1,169
7
42,29
6
2,338
1,043
4
1
42,9
0 28’47” 2 11’46” 0,0368
0,9993
1,583
3
42,88
3,166
1,63
5
1
43,5
9
0 45’50” 2 38’49” 0,0412
1
0,9991
3
1,810
43,47
6
3,621
2,22
6
1
44,1
1 3’12”
6
2 46’11” 0,0429
3
0,9990
5
1,894
44,06
1
3,788
2,818
7
1
44,7
4
1 23’07” 3 06’06” 0,0533
7
0,9985
2,226
8
44,64
4,453
3,21
8
1
45,3
9
1 45’44” 3 33’43” 0,059
7
0,9982
9
2,674
45,23
8
5,349
3,98
9
1
45,9
2 04’48” 3 47’47” 0,0606
5
0,9881
2,782
45,36
5,564
4,116
1
10 46,5
7
2 32’00” 4 12’59” 0,0719
6
0,9974
3,346
6
46,38
6,692
5,139
3
9
6
Stt rx
1 41,1
1
θx
00
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Trêng ®¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp Th¸i nguyªn
trang
7
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Bé m«n Nguyªn Lý dông cô c¾t
s¬ ®å to¹ ®é c¸c ®iÓm trªn biªn d¹ng r¨ng
6,692
5,564
5,349
4,453
3,788
3,621
5,139
4,116
3,98
3,21
2,818
2,22
0,153
0,447
1,043
1,63
+0,2
2,046
2,157
2,338
3,166
(9)
2. x¸c ®Þnh ®êng cong chuyÓn tiÕp
§Ó x¸c ®Þnh ®êng cong chuyÓn tiÕp cÇn t×m ®iÓm lµm viÖc thùc sù cuèi cïng cña
profin r¨ng th©n khai (®iÓm tiÕp xóc cuèi cïng ë r¨ng th©n khai), gäi ®iÓm h lµ ®iÓm
cuèi cïng cña profin th©n khai ®îc x¸c ®Þnh bëi c«ng thøc:
Rx =
(r
− m ) + ( m − tgα 0 )
2
∂
( 43,75 − 2,5)
2
2
+ ( 2,5 − tg20 0 ) = 41,26( mm )
2
Ta thÊy ri = 41,26(mm)
r0 = 41,11(mm) th×
Trêng ®¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp Th¸i nguyªn
trang
8
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Bé m«n Nguyªn Lý dông cô c¾t
ri < rk < r0 ®îc biÓu diÔn díi h×nh sau:
A
C
K
B
r
ro
re
k
ri
Tõ ®©y x¸c ®Þnh ®êng cong chuyÓn tiÕp b»ng c¸ch:
- X¸c ®Þnh ®o¹n th©n khai AB theo c¸c ®iÓm tÝnh to¸n tríc.
- Tõ b¸n kÝnh Rk ta t×m c¸c ®iÓm cuèi cïng lµ viÖc thùc sù cña profin th©n
khai ®iÓm (k) tõ k x©y dùng quü ®¹o ®Ønh r¨ng cña b¸nh r¨ng z1 hay thanh
r¨ng vÏ lªn ch©n r¨ng z1.
Trong thùc tÕ cÇn chó ý ®Õn ®é bÒn cña r¨ng vµ kh¶ n¨ng chÕ t¹o ta lÊy nh
sau:
VÏ vßng trßn ®¸y r¨ng tiÕp tuyÕn víi ®êng mu (mu tiÕp tuyÕn ®êng ch©u r¨ng ri
t¹i ®iÓm gi÷a cña b¸nh r¨ng) cung kc nèi víi ®êng th©n khai t¹i ®iÓm K vµ ®êng mu t¹i
®iÓm O ®Ó kh«ng cã g·y t¹i ®iÓm K th× t©m O ph¶i n»m trªn ph¸p tuyÕn NK cña ®êng
th©n khai. Theo ®Þnh nghÜa cña ®êng th©n khai th× NK còng lµ ®êng tiÕp tuyÕn cña
vßng trßn c¬ së t¹i N vÞ trÝ NK ®îc x¸c ®Þnh bëi gãc ¸p lùc α k
cos α =
r0
RK
Trêng ®¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp Th¸i nguyªn
trang
9
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Bé m«n Nguyªn Lý dông cô c¾t
b
o
f e
c
δο
d
a
ακ
N
B¸n kÝnh r cña cung kc tËn cïng lín nhÊt trong giíi h¹n cho phÐp ®Ó t¨ng tuæi thä cña
dao phay.
3. tÝnh to¸n c¸c kÝch thíc kÕt cÊu.
§êng kÝnh ngoµi x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
D = D1 + 2H
D1 ®êng kÝnh ch©u r·nh ®îc lÊy theo ®êng kÝnh ®å g¸ d lÊy d = 22mm
D1
= (2 ÷ 1,6)
= (2 ÷ 1,6)22 = 44
÷ 35,2 = 44 (mm)
H : chiÒu cao r¨ng
H = h1 + k + r
h lÊy b»ng chiÒu cao propin céng thªm 1 ÷ 2 (mm)
h = h1 +1 = 5 + 2 =7 (mm)
K : lîng hít lng r¨ng lÊy k = 3,5
r : b¸n kÝnh vßng trßn cña r·nh r¨ng r 1,25 (mm)
H = 7+1,25 + 3,5 = 11,75 (mm)
D = 44 + 2.11,75 = 67(mm)
chän D = 65(mm)
Trêng ®¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp Th¸i nguyªn
trang
10
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Bé m«n Nguyªn Lý dông cô c¾t
ChiÒu dµy dao phay ®Üa m« ®un ®îc chän theo chiÒu réng propin chi tiÕt lÊy B =8
(theo STCNCTM) sè r¨ng z dao phay ®Üa moo ®un ®îc chän theo ®êng kÝnh ngoµi D
= 65 (mm) chän z =12 r¨ng tra b¶ng 4 – VIII (HDTKDCC - §HBKT2) ta ®îc
t = 24+0,28
δ = 250
b = 6,08+0,2
α = 120
d = 22+0,023
Th«ng sè h×nh häc r¨ng dao.
gãc r·nh r¨ng δ xhän cÇn ®¶m b¶o gãc M = 150
÷ 200 vµ phï hîp víi gãc cña cam
hít lng vµ ®é bÒn cña r¨ng. Khi tÝnh gãc λ phï hîpta cã thÓ lÊy trßn gãc λ theo c¸c
gi¸ trÞ 180 200 250 300 ®«i khi 450
- Chän gãc r·nh r¨ng δ = 250
D¹ng ®¸y r¨ng nªn lÊy ®ång d¹ng víi profin lìi c¾t th× ®¶m b¶o ®é bÒn ®ång ®Òu cña
r¨ng nhng chÕ t¹o khã kh¨n, nªn thùc tÕ víi dao pahy ®Üa m« ®un cã chiÒu dµy B nhá
(øng víi m nhá ngêi ta cÇn lµm r¨ng kh¼ng song song víi trôc ) cßn dao cã chiÒu dµy
b lín thêng lµm ®¸y r¨ng lµ ®êng gÊp khóc
Gãc tríc dao phay ®Üa m« ®un c¾t ®Ýnh γ = 00 gãc n©ng λ = 00 vËy mÆt tríc cña
dao ®i qua trôc
Gãc sau cña lìi c¾t ®Ýnh : αb = (10 ÷ 15) chän αb = 120 ®Ó t¹o thµnh gãc sau
ngêi ta hít lng híng kÝnh theo ®êng xo¾n ¸c si mÐt víi híng hít lng
k = 3,5
(mm)
víi dao phay ®Üa m« ®un gãc 6 thêng rÊt bÐ nªn gãc αb = (10÷120)
Yªu cÇu kü thuËt dao phay ®Üa m« ®un
- VËt liÖu thÐp P18 ®é cøng ®¹t 62÷65HRC
- §é ®¶o híng kÝnh cña lìi c¾t kh«ng qu¸ 0,04
- §é ®¶m b¶o mÆt ®Çu : kh«ng qu¸ 0,03
Trêng ®¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp Th¸i nguyªn
trang
11
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Bé m«n Nguyªn Lý dông cô c¾t
- §é ®¶m b¶o híng t©m cña mÆt tríc kh«ng qu¸ 0,09
- To¹ ®é c¸c ®iÓm cña propin chÝnh x¸c tíi ± 0,02
Ø65 ±0,01
6.08
+0,2
25°
Ø22 +0,023
K=3,5 +0,05
8
+0,02
24+0,28
N
1Χ45o
Trêng ®¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp Th¸i nguyªn
trang
12
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Bé m«n Nguyªn Lý dông cô c¾t
phÇn hai
thiÕt kÕ quy tr×nh c«ng nghÖ gia c«ng
dao phay ®Üa m« ®un
I . Ph©n tÝch chi tiÕt gia c«ng
chi tiÕt gia c«ng lµ mét dung cô c¾t chuyªn dïng ®Ó gia c«ng b¸nh r¨ng theo
ph¬ng ph¸p chÐp h×nh céng nghÖ gia c«ng dao phay ®Üa m« ®un chñ yÕu dùa trªn
nh÷nh nguyªn lý chung cña c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y
Ngoµi ra chÕ t¹o dông cô c½t, ph¶i sö dông nh÷ng vËt liÖu lµm dao cã ®é cøng
vµ søc bÒn cao do nh÷ng yªu cÇu vÒ ®é chÝnh x¸c kÝch thíc, h×nh d¹ng h×nh häc, ®é
nh½n bÒ mÆt, ®Æc biÖt lµ tÝnh chÊt c¬ lý cao phÇn lìi c¾t cña dông cô. Nªn c«ng nghÖ
chÕ t¹o dông cô c¾t cßn cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng.
§Ó ®¹t ®îc nh÷ng yªu cÇu kü thuËt cao vÒ ®é chÝnh x¸c, kÝch thíc h×nh d¸ng
h×nh häc vµ ®é nh½n bÒ mÆt, ngêi ta sö dông ph¬ng ph¸p gia c«ng tinh, gia c«ng lÇn
cuèi vµ thiÕt bÞ chuyªn dïng
LËp quy tr×nh c«ng nghÖ chÕ t¹o dông cô cÇn lu ý ®¶m baá c¸c yªu cÇu vÒ ®é
chÝnh x¸c c¸c th«ng sè h×nh häc, chÊt lîng bÒ mÆt c¬ lý tÝnh cña dông cô
Khi lËp quy tr×nh c«ng nghÖ gia c«ng dao phay ®Üa m« ®un lµ chi tiÕt d¹ng ®Üa,
Khi lËp quy tr×nh chÕ t¹o cÇn chä quy tr×nh gia c«ng theo chi tiÕt ®iÓn h×nh
- Qu¸ tr×nh chÕ t¹o cÇn ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c c¸c th«ng sè h×nh häc α,γ,αb
®¶m b¶o c¸c yªu cÇu kü thuËt vµ ®é chÝnh x¸c kÝch thíc D,B,A,h,r,d,t
- VËt liÖu lµm dao lµ thÐp giã p18 lµ lo¹i vËt liÖu khã kh¨n, nªn khi nhiÖt
tr¸nh cong , vªnh, nøt ®é cøng sau nhiÖt luyÖn ®¹t 62 ÷ 64HRC
- §Ó n©ng cao tÝnh c¾t, n¨ng xuÊt cña dao sau khi tæiam vµ mµi cÇn tiÕn hµnh
thÊm xiamua
Trêng ®¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp Th¸i nguyªn
trang
13
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Bé m«n Nguyªn Lý dông cô c¾t
- Víi m = 2,5 nªn dao lµ lo¹i nhá chÕ t¹o kh«ng cÇn mµi propin. c¸c nguyªn
c«ng quan träng nhÊt trong chÕ t¹o dao phay ®Üa m« ®un nhá lµ gia c«ng
chuÈn ph¨y r·nh lµ hít lng propin
- §é ®¶m b¶o mÆ ®Çu kh«ng qu¸ lÖch cho phÐp ®èi víi bíc r¨ng vßng kh«ng
qu¸ 15 µm vµ ®é híng kÝnh kh«ng qu¸ 15 µm
II. X¸c ®Þnh d¹ng s¶n xuÊt
1. D¹ng s¶n xuÊt
D¹ng s¶n xuÊt ®ãng mét vai trß quan träng trong chÕ t¹o s¶n phÈm, ¶nh hëng
nhiÒu ®Õn chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt. Sù chuyªn mon ho¸ biÓu hiÖn qua sù lÆp l¹i cña
s¶n phÈm trªn c¸c chç lµm viÖc
NÕu sù lÆp l¹i cµng nhiÒu sù chuyªn m«n ho¸ cao vµ ng¬c l¹i. Tr×nh ®é chuyªn
m«n ho¸ ¶nh hëng tíi ®Æc tÝnh c«ng nghÖ vµ c¸c h×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt
Nã lµ ®Æc tÝnh kü thuËt ®îc x¸c ®Þnh bëi chñng loÞa vµ quy m« s¶n phÈm. Bëi sù
lÆp l¹i vµ khèi lîng s¶n xuÊt hµng n¨m. §Ó thiÕt kÕ quy tr×nh c«ng nghÖ ®Èm b¶o chÊt
lîng s¶n phÈm cao gi¸ thµnh h¹, ta ph¶i x¸c ®Þnh lo¹i hnhf s¶n xuÊt dùa vµo quy m«
s¶n xuÊt vµ khèi lîng s¶n phÈm
Thùc tÕ s¶n xuÊt thêng cã ba d¹ng
- D¹ng s¶n xuÊt ®¬n chiÕc vµ lo¹i nhá
- D¹ng s¶n xuÊt lo¹i võa
- D¹ng s¶n xuÊt lo¹i lín vµ hµng khèi
Víi yªu cÇu thùc tÕ lµ lËp quy tr×nh chÕ t¹o dao phay ®Üa m« ®un m = 2,5 s¶n lîng
kÕ ho¹ch lµ 30 000 CT/n¨m
a, x¸c ®Þnh s¶n lîng c¬ khÝ
s¶n lîng c¬ khi hµng n¨m ®îc tÝnh theo c«ng thøc
Ni = N kH .mi(1 +
αi
βi
(1 +
)
100
100
Nkh : s¶n l¬ng kÕ ho¹ch hµng n¨m : Nkh = 30 000 CT/n¨m
mi : sè lîng chi tiÕt cïng tªn trong mét s¶n phÈp
Trêng ®¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp Th¸i nguyªn
trang
14
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Bé m«n Nguyªn Lý dông cô c¾t
αi : hÖ sè phÕ phÈm b×nh qu©n chän αi =2
βi : hÖ sè dù phµng phÕ phÈm chän βi = 3
Thay vµo c«ng thøc ta cã :
Ni = 30000.1(1 +
2
3
)(1 +
) = 31518 (CT/n¨m
100
100
b. TÝnh khèi lîng chi tiÕt
§Ó tÝnh khèi lîng chi tiÕt ta coi chi tiÐt lµ ®Üa trßn xoay cã ®êng kÝnh ngoµi ®i qua
®êng kÝnh trung b×nh cña chiÒu cao r¨ng Dtb =58 (mm) phÝa trong ®Üa cã lç
d=22
(mm) vËy thÓ tÝch chi tiÕt lµ
VCT =
πB 2
4,14.8
(D tb - d 2 ) =
(582 - 22 2 ) = 18064 mm 3 = 0,018064 dm 3
4
4
VËy khèi lîngchi tiÕt ®îc tÝnh nh sau:
G = γ.VCT (kg)
VCT :thÓ tÝch chi tiÕt
γ : khèi lîng riªng cña thÐp giã γ =8,57 (kg/dm3 )
→ G = 8,57.0,018064 = 0,158 (kg)
vËy theo b¶ng 2 (HD§ACVCTM) ta cã d¹ng s¶n phÈm xuÊt lµ lo¹i lín
2. X¸c ®Þnh nhÞp s¶n xuÊt
NhÞp s¶n xuÊt ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc :
tn =
T
Ni
T: lµ kho¶ng thêi gian lµm viÖc (phót) trong mét n¨m
T = 265.Kca.Kt (1 - α)60
Kca : sè thêi gian lµm viÖc trong mét ngµy ba ca
Kt : sè thêi gian lµm viÖc trong mét ca 8 giê
α : thêi gian (tÝnh theo %) ®øng m¸y söa ch÷a theo chÕ ®é α = 0,15
→ = 265.3.8(1-0,15)60 =446760 (phót)
Ni : sè lîng s¶n phÈm trong thêi gian t
cã N =31518 CT/n¨m
Trêng ®¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp Th¸i nguyªn
trang
15
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
vËy tn =
Bé m«n Nguyªn Lý dông cô c¾t
T
446760
=
= 14.174 (phót/chiÕc)
Ni
31518
III. Ph¬ng ph¸p t¹o ph«i
Trong c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y vµ chÕ t¹o dao ta thêng dïng ph«i c¸n rÌn, dËp,
®óc,ph«i hµn, tuú chän theo kÕt cÊu vµ chÊt lîng cña dông cô c¾t, ®Æc ®iÓm cña qu¸
tr×nh s¶n xuÊt, tÝnh kinh tÕ cña c¸c lo¹i thÐp vµ gi¸ thµnh dông cô mµ lùa chän cho
hîp lý
1. Ph«i rÌn
VËt liÖu qua ph«i rÌn cho c¬ tÝnh tèt, ®é bÒn cao, lîng d gia c«ng lín, ph«i nµy
chØ hîp víi c¸c chi tiÕt cã ®êng kÝnh lín vµ s¶n xuÊt ®¬bn chiÕc
2. Ph«i ®óc
V× yªu cÇu kü thuËt cña dông cô c¾t ®ßi hái ph¶i cã c¬ tÝnh cao ®ång ®Òu vÒ tæ
chøc h¹t mµ ph«i ®óc cã c¬ tÝnh kh«ng cao, nªn ph«i ®óc kh«ng ®¸p øng ®îc yªu cÇu.
3. Ph«i dËp
Phhoi cã tæ chøc mÞn chÆt, c¬ tÝnh cao cã ®é chÝnh x¸c cao so víi ph«i rÌn tù do
lîng d gia c«ng nhá, ®é bãng cao, h×nh d¸ng ph«i gÇn gièng h×nh d¸ng chi tiÕt, n¨ng
xuÊt cao, vËt liÖu chÕ t¹o khu©n phøc t¹p, ®Çu t vèn lín, thÝch hîp víi s¶n xuÊt hµng
lo¹t.
4. Ph«i c¸n nãng
ThÐp ®îc qua c¸n nhiÒu lÇn c¬ tÝnh cao,tæ chøc kim lo¹i mÞn, chÆt ®Òu cã líp øng
xuÊt d trªn bÒ mÆt, cã kh¶ n¨ng chÞu xo¾n. Thêng chÕ t¹o chi tiÕt hä trôc ®êng kÝnh
trung b×nh cho n¨ng xuÊt cao thÝch hîp víi s¶n xuÊt hµng lo¹t.
So s¸nh c¸c ph¬ng ¸n trªn ®Ó qu¸ tr×nh gia c«ng cã Ýt mµ vÉn ®¶m b¶o yªu cÇu kü
thuËt tiÕt kiÖm vËt liÖu.
Víi dao phay ®Üa m« ®un, cã d¹ng ®Üa trßn xoay ®êng kÝnh ngoµi D = 65 (mm)
vËt liÖu p18, s¶n lîng hµng n¨m 30000 (CT/n¨m) d¹ng s¶n xuÊt lo¹t lín ta chän ph«i
c¸n nãng d¹ng thanh trßn cã ®êng kÝnh ngoµi gÇn víi ®êng kÝnh ngoµi cña dao.
Trêng ®¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp Th¸i nguyªn
trang
16
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Bé m«n Nguyªn Lý dông cô c¾t
IV.ThiÕt kÕ quy tr×nh c«ng nghÖ
A. Ph©n tÝch viÖc chän chuÈn.
ý nghÜa cña viÖc chän chuÈn nh»m môc ®Ých ®¶m b¶o yªu cÇu:
+ §¹t chÊt lîng s¶n phÈm cao, ®é chÝnh x¸c kÝch thíc h×nh d¸ng h×nh häc cao.
+ N¨ng xuÊt cao gi¸ thµnh h¹.
+ ThiÕt bÞ ®å g¸, ®å ®Þnh vÞ dÔ lµm viÖc, kÑp chÆt tèt.
+ §¶m b¶o tèt lùc c¾t khi c¾t gät.
Néi dung viÖc chän chuÈn:
ChuÈn th« t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó gia c«ng t¹o chuÈn tinh, chuÈn tinh thùc hiÖn toµn bé
qu¸ tr×nh gia c«ng c¾t gät.
Lêi khuyªn chung khi chän chuÈn.
Chän chuÈn sao cho ®¶m b¶o ®îc nguyªn t¾c ®Þnh vÞ 6 ®iÓm trªn ®å g¸ hay bµn
m¸y.
Chän chuÈn sao cho khi gia c«ng chi tiÕt kh«ng bÞ biÕn d¹ng qu¸ nhiÒu v× lùc kÑp,
lùc c¾t g©y ra, ®ång thêi cè g¾ng ®Ó lùc kÑp nhá nhÊt.
Chän chuÈn sao cho kÕt cÊu cña ®å g¸ sö dông thuËn lîi, ®Þnh vÞ dÔ dµng chuÈn
x¸c, thÝch hîp víi tõng lo¹i h×nh s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh.
§èi víi s¶n xuÊt lo¹t lín hµng khèi, lo¹t võa th× viÖc chän chuÈn sao cho khèng chÕ
®îc thêi gian nguyªn c«ng mét c¸ch chÝnh x¸c.
a. Chän chuÈn tinh:
ChuÈn tinh lµ nh÷ng bÒ mÆt dïng lµm chuÈn ®· qua gia c«ng. Khi chän chuÈn tinh
cÇn tu©n thñ nh÷ng lêi khuyªn :
- Chän chuÈn tinh thèng nhÊt cho c¶ qu¸ tr×nh gia c«ng. Nh vËy ®å g¸ sÏ
gi¶m ®i.
- Chän chuÈn tinh ®¶m b¶o tÝnh trïng chuÈn cao nhÊt.
- Chän chuÈn tinh sao cho khi gia c«ng chi tiÕt kh«ng bÞ biÕn d¹ng do lùc c¾t,
lùc kÑp nhá nhÊt.
Trêng ®¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp Th¸i nguyªn
trang
17
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Bé m«n Nguyªn Lý dông cô c¾t
- Cè g¾ng chän chuÈn ®Þng vÞ trïng víi gèc kÝch thíc ®Ó sai sè chuÈn b»ng
kh«ng.
C¨n cø vµo nh÷ng lêi khuyªn ta chän chuÈn tinh lµ bÒ mÆt lç d = 22 (mm) vµ mÆt
®Çu. MÆt lç khèng chÕ hai bËc tù do, mÆt ®Çu khèng chÕ ba bËc tù do.
b. Chän chuÈn th« :
ChuÈn th« lµ bÒ mÆt lµm chuÈn cha ®îc gia c«ng, chuÈn th« cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi
víi qu¸ tr×nh c«ng nghÖ, nã ¶nh hëng ®Õn ®é chÝnh x¸c chi tiÕt, chän chuÈn th« ®¶m
b¶o yªu cÇu :
- Ph©n phèi ®ñ lîng d cho c¸c bÒ mÆt gia c«ng.
- §¶m b¶o ®é chÝnh x¸c vÞ trÝ t¬ng quan gi÷a c¸c bÒ mÆt kh«ng gia c«ng víi
c¸c bÒ mÆt gia c«ng.
C¸c lêi khuyªn khi chän chuÈn th«:
+ Chän theo mét phng kÝch thíc nhÊt ®Þnh nÕu chi tiÕt cã mét bÒ mÆt kh«ng gia
c«ng th× chän bÒ mÆt ®ã lµm chuÈn th«.
+ Theo mét ph¬ng kÝch thíc nhÊt ®Þnh nÕu chi tiÕt cã hai hay nhiÒu bÒ mÆt
kh«ng gia c«ng th× nªn chän bÒ mÆt nµo cã ®é chÝnh x¸c ®èi víi bÒ mÆt gia c«ng lµ
cao nhÊt lµm chuÈn th«.
+ theo mét ph¬ng kÝch thíc nhÊt ®Þnh nÕu chi tiÕt cã tÊt c¶ c¸c bÒ mÆt ph¶i gia
c«ng, th× nªn chän bÒ mÆt nµo ph©n phèi lîng d nhá vµ ®Òu nhÊt lµm chuÈn th«.
Trêng ®¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp Th¸i nguyªn
trang
18
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Bé m«n Nguyªn Lý dông cô c¾t
+ Theo mét ph¬ng kÝch thíc nhÊt ®Þnh, chi tiÕt cã nhiÒu bÒ mÆt ®ñ lµm chuÈn
th« th× chän bÒ mÆt nµo b»ng ph¼ng tr¬n tru nhÊt lµm chuÈn th«, øng víi c¸c bËc tù do
cÇn thiÕt cña chi tiÕt, chØ ®îc phÐp dïng chuÈn th« mét lÇn lµm trong c¶ qu¸ tr×nh gia
c«ng.
C¨n cø vµo c¸c lêi khuyªn ta chän bÒ mÆt trô ngoµi lµm chuÈn th«
2. Tr×nh tù c«ng nghÖ gia c«ng dao phay ®Üa m« dun
Sau khi x¸c ®Þnh d¹ng s¶n xuÊt, x¸c ®Þnh chuÈn chän ph¬ng ¸n gia c«ng, ta cÇn
tiÕn hµnh lËp mét quy tr×nh gia c«ng thÝch hîp. §iÒu kiÖn kü thuËt, chØ tiªu kinh tÕ,
gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ môc ®Ých ®Çu tiªn ®a ra mét tr×nh tù chÕ t¹o s¶n phÈm, cÇn ph¶i
®a ra c¸c ph¬ng ¸n kh¸c nhau, so s¸nh vµ lùa chän c¸c ph¬ng ¸n ®ã ®Ó ®a ra mét ph¬ng ¸n tèi u nhÊt, tøc lµ ph¬ng ¸n mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt mµ vÉn ®¶m b¸o
yªu cÇu cña s¶n phÈm,
Dùa vµo c¸c ®Æc ®iÓm c«ng nghÖ cña dao phay ®Üa m« ®un m = 2,5 víi d¹ng
s¶n xuÊt lo¹t lín trang thiÕt bÞ tù chän ta lËp ®îc c¸c ph¬ng ¸n c«ng nghÖ sau
Trêng ®¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp Th¸i nguyªn
trang
19
ThuyÕt minh ®å ¸n tèt nghiÖp
Bé m«n Nguyªn Lý dông cô c¾t
LËp s¬ ®å nguyªn c«ng
TT
1
2
a
b
c
3
a
b
4
5
6
a
b
7
8
9
10
11
12
Tªn nguyªn c«ng
M¸y
C¾t ph«i
TiÖn mÆt ®Çu khoan lç
Φ 20 TiÖn c¾t ®øt
TiÖn mÆt ®Çu
Khoan lç Φ 20
TiÖn c¾t ®øt
Mµi th« mÆt ®Çu
Mµi mÆt A
Mµi mÆt B
Khö tõ
Truèt lç trô Φ 21,4
TiÖn ®êng kÝnh ngoµi Φ 65
TiÖn th«
TiÖn tinh
V¸t mÐp hai lç
Truèt r·nh then
TiÖn propin r¨ng
Phay r·nh chøa phoi
8B66
8B66
Lìi ca ®Üa Φ 500
1K62
1K62
1K62
T15K6
Mòi khoan p18
Dao tiÖn c¾t ®øt
3756
3756
Ctr20TB1G
Ctr20TB1G
Bµn tõ
7510
p18
T15K6
§Öm cÇu tù lùa
Trôc g¸ mòi t©m
T15K6
p18
TiÖn ®Þnh h×nh
Dao phay gãc
M©m cÆp 3 trÊu
B¹c dÉn híng
Trôc g¸
Trôc g¸ mòi t©m
Dao tiÖn hít lng
®Çu ph©n ®é
Trôc g¸ mòi t©m
TiÖn hít lng
§ãng nh·n
1K62
1K62
1K62
7516
1K62
6H82
K96
Dao
§å g¸
Khèi v: α = 900
M©m cÆp 3 trÊu
Bé nh·n
®Çu ph©n ®é
B¶n ph¼ng cã chèt
3A227
Ctr20TB1G
M©m cÆp 3 trÊu
3 π 71
§¸ mµi ph¼ng
Bµn tõ
36614
§¸ mµi gãc
Trôc g¸ mòi t©m,
πA41
3
13
14
15
a
b
16
17
18
KiÓm tra trung gian
NhiÖt luyÖn
Mµi lç mÆt ®Çu
Mµi lç Φ 22
Mµi mÆt ®Çu
Mµi 1 mÆt ®Çu
Khö tõ
Mµi s¾c mÆt
tèc kÑp ®Çu ph©n
®é
Trêng ®¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp Th¸i nguyªn
trang
20
- Xem thêm -