Tài liệu Các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác huy động vốn tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn từ liêm

tailieuonthi Lêi nãi ®Çu Hoµ nhÞp víi sù ph¸t triÓn cña thÕ giíi, nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®ang tiÕn nh÷ng b­íc v÷ng ch¾c. Sau mét sè n¨m tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cã chiÒu h­íng gi¶m sót th× ®Õn n¨m 2000 tØ lÖ nµy ®· t¨ng lªn cïng víi sù ph¸t triÓn kh¶ quan cña nÒn kinh tÕ. §¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu nµy kh«ng thÓ bá qua vai trß cùc kú quan träng cña hÖ thèng ng©n hµng ViÖt Nam. Víi t­ c¸ch lµ mét trung gian tµi chÝnh trong nÒn kinh tÕ, ng©n hµng ®· ®iÒu chuyÓn vèn tõ n¬i thõa ®Õn n¬i thiÕu, ngoµi ra ng©n hµng cßn cung cÊp nhiÒu dÞch vô hç trî cho c¸c ho¹t ®éng th­¬ng m¹i : b¶o l·nh, tµi trî ngo¹i th­¬ng, thanh to¸n quèc tÕ ... HÖ thèng ng©n hµng trung ­¬ng cïng víi c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i thùc sù lµ “bµ ®ì” cña nªn kinh tÕ. Lµ mét trong bèn trô cét cña hÖ thèng Ng©n hµng Th­¬ng m¹i quèc doanh, Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n ®· ®em l¹i sù thay ®æi lín lao cho sù ph¸t triÓn n«ng nghiÖp nãi riªng vµ cho nÒn kinh tÕ nãi chung. Cïng víi ®ãng gãp cña hÖ thèng, Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Tõ Liªm- mét chi nh¸nh lµm ¨n cã hiÖu qu¶ cña chi nh¸nh ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n Hµ Néi còng cã sù chuyÓn biÕn râ rÖt. D­ nî cïng víi cho vay n¨m sau lu«n cao h¬n n¨m tr­íc. §iÒu ®ã chøng tá ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng lµ tèt. N»m trªn ®Þa bµn cã nhiÒu triÓn väng ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m s¾p tíi (thÞ trÊn CÇu DiÔn), ban l·nh ®¹o ng©n hµng lu«n tr¨n trë mét ®iÒu lµ lµm sao ho¹t ®éng cña ng©n hµng lu«n ®¸p øng ®­îc sù ph¸t triÓn ®ã. Do ®ã vÊn ®Ò ®­îc ®Æt ra lµ : ®Ó më réng ho¹t ®éng kinh doanh, tho¶ m·n tèt nhÊt nhu cÇu kh¸ch hµng vµ mang l¹i lîi nhuËn cao nhÊt cho ng©n hµng th× ng©n hµng ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c huy ®éng vèn - c¬ së lµm ra t¨ng nguån vèn kinh doanh cña ng©n hµng. 1 tailieuonthi Sau mét thêi gian th­c tËp t¹i ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n Tõ Liªm, nhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c huy ®éng vèn ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng, em ®· m¹nh d¹n chän ®Ò tµi : “C¸c gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c huy ®éng vèn t¹i Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Tõ Liªm“ lµm kho¸ luËn tèt nghiÖp cña m×nh. §èi t­îng nghiªn cøu cña ®Ò tµi lµ thùc tr¹ng c«ng t¸c huy ®éng vèn cña ng©n hµng tõ n¨m 1998 cho ®Õn nay. VÊn ®Ò huy ®éng vèn lµ mét lÜnh vùc réng lín vµ phøc t¹p song trong qu¸ tr×nh t×m hiÓu thùc tiÔn t¹i ng©n hµng ®Ó gi¶i quyÕt yªu cÇu cña kho¸ luËn em x©y dùng kÕt cÊu nh­ sau: Ch­¬ng I : Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ c«ng t¸c huy ®éng vèn ë Ng©n hµng Th­¬ng m¹i. Ch­¬ng II : Thùc tr¹ng c«ng t¸c huy ®éng vèn cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Tõ Liªm. Ch­¬ng III : Nh÷ng gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c huy ®éng vèn t¹i ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n Tõ Liªm. §Ò tµi nghiªn cøu lµ mét vÊn ®Ò phong phó. Trong thêi gian thùc tËp t¹i ng©n hµng em vÉn cßn nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh, cho nªn b¶n kho¸ luËn nµy kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khiÕm khuyÕt. Em rÊt mong sù tham gia gãp ý cña c¬ quan thùc tiÔn, c¸c thÇy c« vµ c¸c b¹n ®Ó bµi viÕt ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n. 2 tailieuonthi CH­¬ng I : Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ c«ng t¸c huy ®éng vèn ë ng©n hµng th­¬ng m¹i I Ng©n hµng Th­¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng: 1. Kh¸i niÖm Ng©n hµng Th­¬ng m¹i: Sù ph¸t triÓn kinh tÕ ngµy cµng m¹nh mÏ tÊt yÕu sÏ dÉn ®Õn sù ra ®êi cña thÞ tr­êng tµi chÝnh - tµi chÝnh trùc tiÕp vµ c¸c trung gian tµi chÝnh - tµi chÝnh gi¸n tiÕp. C¸c trung gian tµi chÝnh tiªu biÓu lµ c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i víi chøc n¨ng chñ yÕu lµ chuyÓn tiÒn tiÕt kiÖm tõ ng­êi thõa vèn sang nh÷ng ®èi t­îng cÇn vèn, cung cÊp tÝn dông cho nÒn kinh tÕ, thóc ®Èy kinh tÕ kh«ng ngõng ph¸t triÓn. ë ViÖt Nam, hiÖn ®ang trong b­íc ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc, thùc hiÖn chÝnh s¸ch kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa, c¸c Tæ chøc tÝn dông trong ®ã cã c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i ®· ®­îc thµnh lËp ®Ó kinh doanh tiÒn tÖ - tÝn dông. Theo ®iÒu 20 luËt c¸c tæ chøc tÝn dông cña ViÖt Nam cã ®­a ra c¸c kh¸i niÖm sau: “ Tæ chøc tÝn dông lµ mét doanh nghiÖp ®­îc thµnh lËp theo quy ®Þnh cña luËt nµy vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c cña ph¸p luËt ®Ó ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ, lµm dÞch vô ng©n hµng víi néi dung nhËn tiÒn göi ®Ó cÊp tÝn dông, cung øng c¸c dÞch vô thanh to¸n.” “ Ng©n hµng lµ lo¹i h×nh tæ chøc tÝn dông ®­îc thùc hiÖn toµn bé ho¹t déng ng©n hµng vµ c¸c ho¹t déng kinh doanh kh¸c cã liªn quan. Theo tÝnh chÊt vµ môc tiªu ho¹t ®éng, c¸c lo¹i h×nh ng©n hµng gåm cã Ng©n hµng Th­¬ng m¹i, ng©n hµng ph¸t triÓn, ng©n hµng ®Çu t­, ng©n hµng chÝnh s¸ch, ng©n hµng hîp t¸c vµ c¸c lo¹i h×nh ng©n hµng kh¸c.” 3 tailieuonthi 2. Chøc n¨ng cña Ng©n hµng Th­¬ng m¹i : 2.1. Chøc n¨ng trung gian tµi chÝnh: §©y lµ chøc n¨ng ®Æc tr­ng nhÊt cña c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i, c¸c tæ chøc tµi chÝnh vµ c¸c c«ng ty b¶o hiÓm... Ng©n hµng Th­¬ng m¹i nhËn tiÒn göi vµ cho vay chÝnh lµ ®· thùc hiÖn viÖc chuyÓn tiÒn tiÕt kiÖm thµnh tiÒn ®Çu t­. Ng­êi cã tiÒn d­ thõa cã thÓ thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc tµi chÝnh nh­ : cæ phiÕu, tr¸i phiÕu, chøng kho¸n cña chÝnh phñ vµ c«ng ty trùc tiÕp qua trung t©m tµi chÝnh. Tuy nhiªn, Tµi chÝnh trùc tiÕp ®«i khi kh«ng ®em l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt cho ng­êi ®Çu t­, v× ng­êi cã tiÒn ®Çu t­ vµ ng­êi sö dông tiÒn ®Çu t­ thiÕu th«ng tin chÝnh x¸c vÒ nhau, hay chi phÝ giao dÞch qu¸ lín vµ do ®ã rñi ro ®Çu t­ lµ t­¬ng ®èi cao. ChÝnh v× nh÷ng h¹n chÕ ®ã c¸c trung gian Tµi chÝnh ®· ra ®êi vµ ph¸t triÓn rÊt nhanh, ®iÓn h×nh lµ c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i. Víi m¹ng l­íi giao dÞch réng kh¾p, c¸c dÞch vô ®a d¹ng, cung cÊp th«ng tin nhiÒu chiÒu, ho¹t ®éng ngµy cµng phong phó vµ chuyªn m«n ho¸ vµo tõng lÜnh vùc, Ng©n hµng Th­¬ng m¹i ®· thùc sù bæ sung ®­îc c¸c h¹n chÕ cña Tµi chÝnh trùc tiÕp, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn vèn trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. 2.2. Chøc n¨ng t¹o tiÒn vµ huû tiÒn T¹o tiÒn vµ huû tiÒn lµ hai chøc n¨ng cùc kú quan träng cña c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i. C¸c chøc n¨ng nµy ®­îc thùc hiÖn th«ng qua c¸c ho¹t ®éng tÝn dông vµ ®Çu t­ cña c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i trong mèi quan hÖ víi Ng©n hµng Trung ­¬ng ®Æc biÖt lµ trong qu¸ tr×nh thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, mµ môc tiªu cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ lµ æn ®Þnh gi¸ trÞ ®ång tiÒn, t¹o sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ t¹o ®­îc nhiÒu viÖc lµm. Do ®ã khèi l­îng tiÒn cung øng ph¶i võa ®ñ vµ kh«ng ®­îc phÐp v­ît. NÕu tiÒn cung øng t¨ng qu¸ nhanh, tÊt yÕu sÏ x¶y ra l¹m ph¸t vµ g©y ra nh÷ng hËu qu¶ xÊu mµ nÒn kinh tÕ ph¶i g¸nh chÞu. Khèi l­îng tiÒn ®­îc ®iÒu tiÕt qua c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i lµ : 4 tailieuonthi D  R. 1 rd Trong ®ã D : khèi l­îng tiÒn qua hÖ thèng Ng©n hµng Th­¬ng m¹i R : sè l­îng tiÒn ban ®Çu ng©n hµng ph¸t hµnh rd : tØ lÖ dù tr÷ b¾t buéc 1 : hÖ sè nh©n tiÒn rd C¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i ho¹t ®éng nh­ mét kªnh dÉn ®Ó th«ng qua ®ã tiÒn cung øng ®­îc t¨ng lªn hay gi¶m xuèng nh»m ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu quan träng nãi trªn. Søc m¹nh cña hÖ thèng Ng©n hµng Th­¬ng m¹i nh»m t¹o tiÒn mang ý nghÜa kinh tÕ to lín. HÖ thèng tÝn dông n¨ng ®éng lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ theo mét hÖ sè t¨ng tr­ëng v÷ng ch½c. NÕu tÝn dông ng©n hµng kh«ng t¹o ®­îc tiÒn ®Ó më ra nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ nh÷ng ho¹t ®éng cña nã th× trong nhiÒu tr­êng hîp s¶n xuÊt kh«ng thùc hiÖn ®­îc vµ nguån tÝch luü tõ lîi nhuËn, c¸c nguån kh¸c sÏ bÞ h¹n chÕ. Cho nªn nãi t¹o tiÒn vµ huû tiÒn lµ chøc n¨ng v« cïng quan träng cña c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i. 2.3. Chøc n¨ng cung cÊp vµ qu¶n lý c¸c ph­¬ng tiÖn thanh to¸n Cïng víi sù ph¸t triÓn cña c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ ng©n hµng, c¸c ph­¬ng tiªn thanh to¸n cho ng©n hµng cung cÊp ngµy cµng ®a d¹ng, phong phó vµ rÊt thuËn tiÖn cho kh¸ch hµng: c¸c lo¹i sÐc chuyÓn tiÒn, chuyÓn kho¶n, thÎ tÝn dông, card ®iÖn tö... Sù xuÊt hiÖn c¸c ph­¬ng tiÖn thanh to¸n nµy t¹o ®iÒu kiÖn dÔ dµng cho c¸c doanh nghiÖp trong giao dÞch th­¬ng m¹i, mua b¸n hµng ho¸ an toµn, nhanh chãng vµ chi phÝ thÊp. 5 tailieuonthi 2.4. Chøc n¨ng cung cÊp c¸c dÞch vô m«i giíi, b¶o l·nh, tµi trî ngo¹i th­¬ng C¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i ngµy nay th­êng cung cÊp c¸c dÞch vô cho kh¸ch hµng, bªn c¹nh ®ã hä còng t­ vÊn cho kh¸ch hµng. Do nhu cÇu ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, c¸c ng©n hµng më réng c¸c h×nh thøc phôc vô cña m×nh : m«i giíi, mua b¸n chøng kho¸n, t­ vÊn ®Çu t­, b¶o l·nh... 3. VÞ trÝ vµ vai trß cña c«ng t¸c huy ®éng vèn trong ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng Th­¬ng m¹i BÊt cø mét Ng©n hµng Th­¬ng m¹i nµo còng ho¹t ®éng víi môc ®Ých chung lµ v× lîi nhuËn vµ v× sù t¨ng tr­ëng kh«ng ngõng cña nguån vèn. §©y lµ yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu ®­îc ®Ó tiÕn hµnh vµ ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh. Vèn lµ c¬ së ®Ó Ng©n hµng Th­¬ng m¹i tæ chøc mäi ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. Bëi v× víi ®Æc tr­ng ho¹t ®éng Ng©n hµng Th­¬ng m¹i, vèn kh«ng chØ lµ ph­¬ng tiÖn kinh doanh chÝnh mµ cßn lµ ®èi t­îng kinh doanh chñ yÕu cña Ng©n hµng Th­¬ng m¹i. ChÝnh v× vËy cã thÓ nãi vèn lµ ®iÓm ®Çu tiªn trong chu kú kinh doanh cña ng©n hµng. Do ®ã ngoµi nguån vèn ban ®Çu cÇn thiÕt th× ng©n hµng ph¶i th­êng xuyªn ch¨m lo tíi viÖc t¨ng tr­ëng vèn trong suèt qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña m×nh. Vèn quyÕt ®Þnh quy m« ho¹t ®éng tÝn dông vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña ng©n hµng. Vèn cña ng©n hµng quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc më réng hay thu hÑp khèi l­îng tÝn dông. C¸c ng©n hµng tr­êng vèn sÏ cã lîi h¬n so víi c¸c ng©n hµng nhá v× kh¶ n¨ng vèn cña hä cã thÓ ®¸p øng ®­îc nhiÒu nhu cÇu vay trªn thÞ tr­êng. Vèn quyÕt ®Þnh n¨ng lùc c¹nh tranh vµ ®¨m b¶o uy tÝn cña ng©n hµng trªn thÞ tr­êng. §Ó tån t¹i vµ ngµy cµng më réng quy m« ho¹t ®éng ®ßi hái c¸c ng©n hµng ph¶i cã uy tÝn cao, víi tiÒm n¨ng vèn lín, ng©n hµng cã thÓ ho¹t ®éng kinh doanh víi quy m« ngµy cµng më réng, tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng c¹nh tranh cã hiÖu qu¶ võa gi÷ ch÷ tÝn võa n©ng cao uy tÝn cña ng©n hµng. 6 tailieuonthi Vèn quyÕt ®Þnh n¨ng lùc c¹nh tranh cña ng©n hµng. Kh¶ n¨ng vèn lín lµ ®iÒu kiÖn thu©n lîi ®èi víi ng©n hµng trong viÖc më réng quan hÖ tÝn dông víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. §iÒu ®ã sÏ thu hót ngµy cµng nhiÒu kh¸ch hµng, doanh sè ho¹t ®éng cña ng©n hµng sÏ t¨ng lªn nhanh chãng vµ ng©n hµng sÏ cã nhiÒu thuËn lîi h¬n trong kinh doanh. §ång thêi vèn lín sÏ gióp ng©n hµng cã ®ñ kh¶ n¨ng tµi chÝnh ®Ó kinh doanh ®a n¨ng trªn thÞ tr­êng kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ cho vay mµ cßn më réng c¸c h×nh thøc liªn doanh, liªn kÕt... Bªn c¹nh vai trß quan träng cña nguån vèn trong kinh doanh ng©n hµng th× chøc n¨ng ho¹t ®éng cña ng©n hµng lµ “®i vay ®Ó cho vay”®· ®Æt ra cho c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i mét vÊn ®Ò lµ: ph¶i kh«ng ngõng ch¨m lo tíi sù ph¸t triÓn cña nguån vèn ®Ó ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. Do ®ã, hiÖn nay cïng víi c«ng t¸c sö dông vèn th× c¸c ng©n hµng còng rÊt quan t©m ®Õn c«ng t¸c huy ®éng vèn. Cho nªn c«ng t¸c huy ®éng vèn cã vai trß hÕt søc quan träng trong ho¹t ®éng kinh doanh cña mçi Ng©n hµng Th­¬ng m¹i. II. Néi dung cña c«ng t¸c huy ®éng vèn 1. C¸c h×nh thøc huy ®éng vèn 1.1. Ph©n lo¹i theo thêi gian huy ®éng 1.1.1 Huy ®éng vèn ng¾n h¹n §©y lµ h×nh thøc ng©n hµng huy ®éng vèn ®Ó cho vay ng¾n h¹n th­êng lµ d­íi 1 n¨m. Vèn ng¾n h¹n th­êng chiÕm tû träng kh¸ cao trong tæng nguån vèn huy ®éng ( nÕu ng©n hµng thuéc khèi phôc vô cho vay d©n c­) : cho vay ®Ó mua ®å sinh ho¹t, cho vay tiªu dïng, cho vay vèn l­u ®éng...Do vËy nguån vèn nµy ®­îc huy ®éng víi l·i suÊt thÊp. 1.1.2. Huy ®éng vèn dµi h¹n §©y lµ h×nh thøc ng©n hµng ®Ó huy ®éng ®Ó phôc vô ho¹t ®éng cho vay trung vµ dµi h¹n, víi thêi h¹n tõ 1 n¨m trë lªn. Nguån vèn huy ®éng dµi h¹n ®­îc sö dông chñ yÕu cho c¸c kho¶n tÝn dông trung h¹n vµ dµi h¹n nh­ : ®Çu 7 tailieuonthi t­ chiÒu s©u cho c¸c doanh nghiÖp thay ®æi c«ng nghÖ, c¶i tiÕn s¶n phÈm, ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n, mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ, ®æi míi d©y chuyÒn c«ng nghÖ... §©y lµ kho¶n vèn huy ®éng mµ ng©n hµng ph¶i tr¶ l·i cao. 1.2. Ph©n lo¹i theo ®èi t­îng 1.2.1 Huy ®éng vèn tõ c¸c tæ chøc kinh tÕ, doanh nghiÖp, c¬ quan nhµ n­íc §©y lµ lÜnh vùc ng©n hµng huy ®éng ®­îc nhiÒu vèn nhÊt v× c¸c ®¬n vÞ nµy göi mét khèi l­îng lín tiÒn vµo ng©n hµng ®Ó h­ëng c¸c dÞch vô thanh to¸n cña ng©n hµng. Giao dÞch tiÒn tÖ gi÷a c¸c tæ chøc kinh tÕ, doanh nghiÖp, c¬ quan nhµ n­íc chiÕm tû träng lín trong tæng nguån vèn huy ®éng cña hä. Do cã sù ®an xen gi÷a c¸c kho¶n ph¶i thanh to¸n vµ c¸c kho¶n ph¶i thu tiÒn mµ trªn tµi kho¶n cña c¸c tæ chøc nµy t¹i ng©n hµng lu«n tån t¹i mét sè d­ tiÒn göi nhÊt ®Þnh vµ trë thµnh mét nguån vèn cã chi phÝ thÊp gióp c¸c ng©n hµng thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô cho vay ng¾n h¹n ®«i khi c¶ trung h¹n. Tuy nhiªn, tÝnh æn ®Þnh vµ ®é lín cña nguån vèn nµy phô thuéc rÊt nhiÒu vµo quy m« vµ lo¹i h×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp. 1.2.2. Huy ®éng vèn tõ c¸c tÇng líp d©n c­ Mçi gia ®×nh, mçi c¸ nh©n ®Òu cã nh÷ng kho¶n tiÒn dù phßng cho nh÷ng tiªu dïng vµ rñi ro trong t­¬ng lai. Khi x· héi cµng ph¸t triÓn th× c¸c kho¶n dù phßng cµng t¨ng lªn. N¾m b¾t ®­îc nh÷ng ®Æc tÝnh ®ã, c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i t×m mäi h×nh thøc ®Ó huy ®éng c¸c kho¶n tiÕt kiÖm nµy, v× nÕu gom ®­îc chóng ng©n hµng sÏ cã mét nguån vèn kh«ng nhá ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vèn cña nÒn kinh tÕ ®ång thêi thu ®­îc lîi nhuËn. 1.2.3.Huy ®éng vèn tõ c¸c ng©n hµng kh¸c vµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh C¸c h×nh thøc huy ®éng vèn nãi trªn ®ãng vai trß chñ yÕu trong c«ng t¸c huy ®éng vèn cña Ng©n hµng Th­¬ng m¹i. Tuy nhiªn, trong t×nh h×nh kinh doanh cña c¸c ng©n hµng ngµy nay, sÏ lµ thiÕu sãt nÕu kh«ng ®Ò cËp ®Õn nguån vèn cã thÓ huy ®éng ®­îc b»ng c¸ch vay c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i 8 tailieuonthi kh¸c th«ng qua thÞ tr­êng néi tÖ vµ ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng. C¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i lµ nh÷ng doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong c¸c lÜnh vùc kinh doanh tiÒn tÖ, gièng nh­ nh÷ng doanh nghiÖp kinh doanh trong c¸c lÜnh vùc kh¸c, ë c¸c ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh còng th­êng xuÊt hiÖn t×nh tr¹ng t¹m thêi thõa, thiÕu vèn so víi nhu cÇu ë ®Çu ra cña hä. 1.3. Ph©n lo¹i theo c¸c c«ng cô huy ®éng vèn cña ng©n hµng 1.3.1. Huy ®éng c¸c tµi kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng §©y lµ bé phËn chñ yÕu trong c¬ cÊu tµi s¶n nî cña c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i. Huy ®éng tiÒn göi lµ ®Æc tr­ng c¬ b¶n trong kinh doanh cña c¸c ng©n hµng. TiÒn göi bao gåm : * TiÒn göi thanh to¸n (th­êng kh«ng cã kú h¹n) §ã lµ c¸c kho¶n tiÒn göi kh«ng kú h¹n tr­íc hÕt ®­îc sö dông ®Ó tiÕn hµnh thanh to¸n, chi tr¶ cho c¸c ho¹t ®éng hµng ho¸, dÞch vô vµ c¸c kho¶n chi kh¸c ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh kinh doanh mét c¸ch th­êng xuyªn, an toµn vµ thuËn tiÖn. TiÒn göi thanh to¸n th­êng ®­îc b¶o qu¶n t¹i ng©n hµng trªn hai lo¹i tµi kho¶n : tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n vµ tµi kho¶n v·ng lai. §èi víi tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n, viÖc rót tiÒn hoÆc chi tr¶ cho bªn thø ba ®­îc thùc hiÖn b»ng sÐc hay chuyÓn kho¶n. Tµi kho¶n v·ng lai lµ tµi kho¶n cã lóc d­ Nî cã lóc d­ Cã. Víi tµi kho¶n nµy, kh¸ch hµng cßn cã thÓ ®­îc ng©n hµng d¸p øng nhu cÇu tÝn dông trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. §øng trªn gãc ®é ng©n hµng, tiÒn göi kh«ng kú h¹n lµ mét kho¶n nî mµ ng©n hµng ph¶i chñ ®éng tr¶ cho kh¸ch hµng vµo bÊt cø lóc nµo. Tuy nhiªn, trong mçi ng©n hµng do cã sù kh«ng khíp nhÞp gi÷a xuÊt vµ nhËp trªn mçi tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n cña doanh nghiÖp hay gi÷a c¸c tµi kho¶n cña c¸c doanh nghiÖp lµm cho nhËp lín h¬n xuÊt, t¹o nªn tån kho¶n mµ ng©n hµng ®­îc phÐp sö dông mét phÇn lµm vèn kinh doanh. * TiÒn göi cã kú h¹n Lµ lo¹i tiÒn ®­îc uû th¸c vµo ng©n hµng trªn c¬ së cã sù tho¶ thuËn vÒ thêi gian rót tiÒn gi÷a kh¸ch hµng vµ ng©n hµng. Nh­ vËy, theo nguyªn t¾c 9 tailieuonthi kh¸ch hµng ký th¸c chØ ®­îc rót ra khi ®Õn h¹n ®· tho¶ thuËn. §¹i bé phËn nguån tiÒn göi nµy cã nguån gèc tõ tÝch luü vµ xÐt vÒ b¶n chÊt chóng ®­îc ký th¸c víi môc ®Ých h­ëng l·i. Do ®ã, kh¸c víi tiÒn göi kh«ng kú h¹n yÕu tè l·i suÊt cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn nguån nµy. C¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i nhËn hai lo¹i tiÒn göi cã kú h¹n : tiÒn göi cã kú h¹n vµ tiÒn göi b¸o rót (khi rót ph¶i b¸o tr­íc). VÒ c¬ b¶n, c¸c kho¶n tiÒn cã kú h¹n kh«ng ®­îc sö dông ®Ó tiÕn hµnh thanh to¸n nh­ c¸c tµi kho¶n chi tr¶ b»ng vèn trªn tµi kho¶n v·ng lai. Th«ng th­êng, tiÒn göi cã kú h¹n lµ c¸c kho¶n tiÒn göi cã thêi h¹n dµi vµ cã l·i suÊt cao. TiÒn göi cã kú h¹n gi÷ vai trß trung gian gi÷a tiÒn göi thanh to¸n vµ tiÒn göi tiÕt kiÖm. §©y lµ nguån tiÒn t­¬ng ®èi æn ®Þnh, ng©n hµng cã thÓ sö dông phÇn lín tån kho¶n vµo kinh doanh. §Ó t¨ng c­êng kh¶ n¨ng huy ®éng nguån nµy, tr­íc hÕt c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i th­êng ¸p dông nhiÒu kú h¹n kh¸c nhau nh»m ®¸p øng ®­îc mäi nhu cÇu cña c¸c lo¹i kh¸ch hµng kh¸c nhau. Mçi kú h¹n ng©n hµng th­êng ¸p dông mét møc l·i suÊt t­¬ng øng, víi nguyªn t¾c thêi h¹n cµng dµi th× l·i suÊt cµng cao. * TiÒn göi tiÕt kiÖm ë c¸c n­íc ph¸t triÓn, trong c¸c lo¹i tiÒn göi vµo ng©n hµng th× tiÒn göi tiÕt kiÖm ®øng ë vÞ trÝ thø hai vÒ mÆt sè l­îng. TiÒn göi tiÕt kiÖm lµ kho¶n ®Ó dµnh cña c¸ nh©n ®­îc göi vµo ng©n hµng nh»m h­ëng l·i theo ®Þnh kkú. TiÒn göi tiÕt kiÖm gåm cã : tiÒn göi kh«ng kú h¹n vµ tiÒn göi cã kú h¹n.  TiÒn göi tiÕt kiÖm kh«ng kú h¹n lµ kho¶n tiÒn göi cã thÓ rót ra bÊt cø lóc nµo song kh«ng ®­îc sö dông c¸c c«ng cô thanh to¸n ®Ó chi tr¶ cho ng­êi kh¸c.  TiÒn göi tiÕt kiÖm cã kú h¹n lµ kho¶n tiÒn cã sù tho¶ thuËn vÒ thêi h¹n göi vµ rót tiÒn, cã møc l·i suÊt cao h¬n so víi tiÒn göi tiÕt kiÖm kh«ng kú h¹n. 10 tailieuonthi 1.3.2 Huy ®éng vèn qua thÞ tr­êng C¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i cßn t¨ng c­êng nguån vèn b»ng c¸ch vay vèn trªn thÞ tr­êng, ph¸t hµnh c¸c phiÕu nî nh­ kú phiÕu, tÝn phiÕu, tr¸i phiÕu Ng©n hµng Th­¬ng m¹i. C¸c h×nh thøc nµy ngµy cµng phæ biÕn vµ mang l¹i nh÷ng kÕt qu¶ tèt .  Ph¸t hµnh c¸c lo¹i phiÕu nî: Tr¸i phiÕu vµ kú phiÕu ng©n hµng lµ nh÷ng h×nh thøc huy ®éng vèn rÊt c¬ ®éng vµ tho¸ng. B»ng c¸c c«ng cô nµy c¸c ng©n hµng cã thÓ t¹o ra mét khèi l­îng vèn lín nh­ mong muèn mét c¸ch nhanh chãng ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vèn cÊp b¸ch. §iÒu nµy ®Æc biÖt cÇn thiÕt khi nÒn kinh tÕ cã l¹m ph¸t. C¸c tr¸i phiÕu, kú phiÕu ng©n hµng ®­îc ph¸t hµnh ra võa cã t¸c dông duy tr× khèi l­îng huy ®éng võa cã t¸c dông chèng l¹m ph¸t. C¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i ph¶i tr¶ l·i suÊt cao h¬n cho c¸c h×nh thøc huy ®éng nµy so víi l·i suÊt tiÒn göi huy ®éng. Nh­ vËy, khi thùc hiÖn huy ®éng vèn d­íi c¸c h×nh thøc nµy, c¸c ng©n hµng ph¶i c¨n cø vµo ®Çu ra ®Ó quyÕt ®Þnh vÒ khèi l­îng huy ®éng, møc l·i suÊt vµ thêi h¹n, ph­¬ng ph¸p huy ®éng vèn. Vèn nµy chØ ®­îc huy ®éng trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh, khi ®· ®ñ khèi l­îng vèn theo dù kiÕn c¸c ng©n hµng sÏ ngõng viÖc huy ®éng (b¸n) kú phiÕu, tr¸i phiÕu.  Huy ®éng vèn th«ng qua viÖc vay c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i, c¸c tæ chøc tÝn dông vµ ng©n hµng trung ­¬ng (huy ®éng th«ng qua c¸c h×nh thøc vay vèn kh¸c trªn thÞ tr­êng ): C¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i khi xuÊt hiÖn trªn thÞ tr­êng ®Ó vay vèn th­êng do mét sè nguyªn nh©n cÊp thiÕt nh­ thiÕu hôt dù tr÷ t¹i ng©n hµng trung ­¬ng, thiÕu tiÒn mÆt... nªn ngoµi viÖc ph¸t hµnh phiÕu nî, c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i cã thÓ ®i vay lÉn nhau gi÷a c¸c ng©n hµng t¹i nh÷ng kho¶n dù tr÷ t¹i ng©n hµng trung ­¬ng hoÆc ph¸t hµnh RPs tho¶ thuËn mua l¹i. §©y lµ c¸c kho¶n mua b¸n chøng kho¸n mµ Ng©n hµng Th­¬ng m¹i ®ang kinh doanh bªn tµi s¶n Cã ®èi víi c¸c tæ chøc trung gian tµi chÝnh kh¸c. Thêi h¹n vay m­în gi÷a c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i rÊt linh ho¹t cã thÓ Ýt ngµy còng cã 11 tailieuonthi thÓ dµi h¹n phï hîp víi nhu cÇu vÒ vèn cña Ng©n hµng Th­¬ng m¹i trong tõng giai ®o¹n cô thÓ. Trong tr­êng hîp vèn vay trªn tiÕp tôc kh«ng ®¸p øng ®­îc ®ñ nhu cÇu sö dông cña Ng©n hµng Th­¬ng m¹i th× Ng©n hµng Th­¬ng m¹i sÏ ®i vay cña ng©n hµng trung ­¬ng. Trong quan hÖ víi ng©n hµng trung ­¬ng, c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i ®ãng vai trß lµ kh¸ch hµng th­êng xuyªn vµ ng©n hµng trung ­¬ng víi t­ c¸ch lµ ng©n hµng cña c¸c ng©n hµng ®ång thêi lµ ng­êi “cøu c¸nh cuèi cïng” ®èi víi c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i. 2. C¸c tiªu chÝ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ c«ng t¸c huy ®éng vèn: §iÓm kh¸c nhau c¬ b¶n trong nguån vèn cña Ng©n hµng Th­¬ng m¹i víi c¸c doanh nghiÖp phi tµi chÝnh lµ: Ng©n hµng Th­¬ng m¹i kinh doanh chñ yÕu b»ng nguån vèn huy ®éng tõ nÒn kinh tÕ cßn c¸c doanh nghiÖp kh¸c ho¹t ®éng dùa trªn vèn tù cã lµ chÝnh. V× vËy ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ c«ng t¸c huy ®éng vèn lµ c«ng t¸c kh«ng thÓ thiÕu trong nghiªn cøu nguån vèn cña c¸c ng©n hµng. Khi ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ c«ng t¸c huy ®éng vèn, c¸c nhµ nghiªn cøu th­êng tËp trung vµo mét sè tiªu chÝ sau ®©y:  TØ lÖ quü ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n: Dù tr÷ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n .100% Tæng vèn huy ®éng C¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i ph¶i chÊp hµnh tû lÖ nµy nh»m ®¶m b¶o an TØ lÖ quü ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n = toµn cho c¸c kho¶n huy ®éng. Ng©n hµng nµo cã tû lÖ nµy ®óng theo quy ®Þnh chøng tá ng©n hµng ®ã rÊt coi träng c«ng t¸c huy ®éng vèn bëi v× bªn c¹nh huy ®éng vèn - môc tiªu cña ng©n hµng th× ng©n hµng còng ®¶m b¶o ®­îc an toµn cho kh¸ch hµng, t¹o ®­îc t©m lý yªn t©m cho kh¸ch hµng khi hä “göi g¾m ” tiÒn cho ng©n hµng. Së dÜ c¸c ng©n hµng ph¶i chÊp hµnh tû lÖ nµy v× kh«ng ph¶i c¸c kho¶n huy ®éng nµo còng cã tÝnh æn ®Þnh, c¸c ng©n hµng ph¶i cã kh¶ n¨ng thanh 12 tailieuonthi to¸n ®Ó ®¶m b¶o cho c¸c nhu cÇu rót tiÒn mÆt bÊt th­êng cña kh¸ch hµng nh»m kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ng©n hµng, tõ ®ã gãp phÇn lµm æn ®Þnh nguån vèn kinh doanh cña ng©n hµng, ®¶m b¶o an toµn cho ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng.  TØ lÖ tiÒn göi tiÕt kiÖm b×nh qu©n ®Çu ng­êi : §Ó ®¸nh gi¸ møc ®é huy ®éng ®­îc tõ d©n c­, ta xÐt hÖ sè Tæng sè tiÒn göi tiÕt kiÖm cña ®Þa bµn Tæng sè d©n c­ cña ®Þa bµn NÕu tØ lÖ nµy cµng cao chøng tá ho¹t ®éng huy ®éng vèn ®¹t kÕt qu¶ tèt, bëi v× ng©n hµng ®· t¸c ®éng vµo ý thøc tiÕt kiÖm, ý thøc göi tiÒn vµo ng©n hµng vµ ®· thu hót ®­îc mét nguån vèn t¹m thêi nhµn rçi tõ d©n c­ ®Ó phôc vô cho sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ.  So s¸nh nguån vèn huy ®éng vµ viÖc sö dung vèn: NÕu mét Ng©n hµng Th­¬ng m¹i cã nguån sö dông vèn t­¬ng xøng víi nguån vèn huy ®éng, chøng tá nguån vèn huy ®éng ®· ®­îc sö dông cã hiÖu qu¶ vµ c«ng t¸c huy ®éng vèn cña ng©n hµng ®· thµnh c«ng. Bëi v× phÇn lín thu nhËp tõ ho¹t ®éng sö dông vèn sÏ bï ®¾p phÇn nµo chi phÝ huy ®éng vµ ®em l¹i lîi nhuËn chñ yÕu cho ng©n hµng. H¬n n÷a viÖc sö dông vèn tèt sÏ thóc ®Èy ho¹t ®éng huy ®éng vèn. Cho nªn khi ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng t¸c huy ®éng vèn ng­êi ta th­êng xem xÐt ®Õn c«ng t¸c sö dông vèn cña ng©n hµng ®ã.  Tèc ®é t¨ng tr­ëng nguån vèn hµng n¨m: Sù ph¸t triÓn cña c¸c ng©n hµng ®Òu tËp trung vµo môc tiªu lîi nhuËn vµ t¨ng tr­ëng d­ nî. §Ó t¨ng tr­ëng ®­îc d­ nî th× ng©n hµng ph¶i më réng doanh sè cho vay vµ ®iÒu nµy cã liªn quan ®Õn nguån vèn kinh doanh cña ng©n hµng lín hay nhá. ViÖc gia t¨ng nguån vèn biÓu hiÖn qua nghiÖp vô huy ®éng vèn. NÕu huy ®éng vèn cã hiÖu qu¶ sÏ lµm t¨ng nguån vèn kinh doanh, t¨ng doanh sè cho vay, t¨ng lîi nhuËn. §iÒu ®ã còng cã nghÜa lµ nguån vèn 13 tailieuonthi cña ng©n hµng ®­cî bæ sung nh­ thÕ nµo tuú thuéc chñ yÕu vµo ho¹t ®éng huy ®éng vèn cña ng©n hµng ®ã. - ChØ tiªu ®¸nh gi¸ c¬ cÊu c¸c kho¶n huy ®éng: C¬ cÊu c¸c kho¶n huy ®éng = Sè d­ tõng kho¶n huy ®éng Tæng vèn huy ®éng Mçi lo¹i tiÒn göi cã c¸c yªu cÇu kh¸c nhau vÒ chi phÝ, thanh kho¶n, thêi h¹n...Do ®ã, viÖc x¸c ®Þnh râ c¬ cÊu vèn huy ®éng sÏ gióp cho ng©n hµng h¹n chÕ rñi ro cã thÓ gÆp ph¶i vµ tèi thiÓu ho¸ chi phÝ ®Çu vµo. Chóng ta sÏ so s¸nh nh÷ng kho¶n vèn cã tÝnh thêi h¹n dµi so víi c¸c kho¶n vèn cã tÝnh thêi h¹n thÊp ®Ó xem xÐt sù æn ®Þnh cña nguån vèn huy ®éng. Tõ ®ã t×m ra nguyªn nh©n vµ biÖn ph¸p ®Ó t¨ng c¸c kho¶n huy ®éng cã thêi h¹n dµi. Chi phÝ huy ®éng lµ vÊn ®Ò mµ c¸c ng©n hµng ®Òu quan t©m. §Ó cã ®­îc chi phÝ ®Çu vµo hîp lý, cã lîi cho ng©n hµng th× c¸c ng©n hµng ph¶i xem xÐt kho¶n môc nµo cã tû träng lín nhÊt. Trong thùc tÕ c¸c kho¶n huy ®éng tõ c¸c doanh nghiÖp, tæ chøc kinh tÕ cã tÝnh æn ®Þnh t­¬ng ®èi cao, chi phÝ võa ph¶i rÊt cã lîi cho ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng. Cho nªn ®Ó ®Èy m¹nh hiÖu qu¶ c«ng t¸c huy ®éng vèn th× c¸c ng©n hµng ph¶i t×m c¸ch n©ng cao tû träng cña nhãm nµy lªn h¬n n÷a trong c¬ cÊu vèn huy ®éng cña m×nh. Bªn c¹nh ®ã c¸c kho¶n vèn huy ®éng tõ khu vùc d©n c­ rÊt tiÒm tµng gióp Ng©n hµng më réng kinh doanh tÝn dông tiªu dïng, thùc hiÖn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt, tiÕt kiÖm chi phÝ l­u th«ng cã lîi cho nÒn kinh tÕ. 3. Nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ c«ng t¸c huy ®éng vèn: NghiÖp vô huy ®éng vèn lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô kinh doanh truyÒn thèng cña c¸c ng©n hµng. Nã cã ý nghÜa quan träng víi ho¹t ®éng cña bÊt cø Ng©n hµng Th­¬ng m¹i nµo v× nã cung cÊp vèn cho ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng. Do ®ã ®Ó nghiÖp vô nµy mang l¹i kÕt qu¶ cao nhÊt th× bªn c¹nh viÖc t×m ra c¸c gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao chÊt l­îng huy ®éng vèn, c¸c 14 tailieuonthi Ng©n hµng Th­¬ng m¹i còng ph¶i xem xÐt tíi c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn c«ng t¸c huy ®éng vèn, ®Ó t×m c¸ch h¹n chÕ chóng. 3.1 Nhãm nh©n tè kh¸ch quan:  ý thøc tiÕt kiÖm cña d©n c­: Xu h­íng hiÖn nay cña c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i ë c¸c n­íc ph¸t triÓn lµ ®Èy m¹nh c«ng t¸c huy ®éng vèn trong khu vùc d©n c­, n¬i mµ tÇng líp trung l­u ®ang t¨ng lªn nhanh chãng, cã nhiÒu tiÒn nhµn rçi vµ tû lÖ tiÒn göi tiÕt kiÖm ë c¸c n­íc nµy chiÕm mét tû träng kh¸ cao trong vèn huy ®éng( th­êng lµ : 80%). §©y lµ l­îng tiÒn t¹m thêi nhµn rçi cã ®­îc trong d©n c­ vµ ng©n hµng cã thÓ dïng cho vay. Thùc tÕ ®· chøng minh : nÕu quèc gia nµo cã tû lÖ tiÕt kiÖm cao th× quy m« vµ chÊt l­îng c«ng t¸c huy ®éng vèn cña ng©n hµng sÏ t¨ng lªn vµ do ®ã c«ng t¸c tÝn dông còng rÊt ph¸t triÓn.  Nh©n tè thu nhËp cña d©n c­: Kh¶ n¨ng huy ®éng vèn cña ng©n hµng tû lÖ thuËn víi thu nhËp cña d©n c­, cã nghÜa lµ thu nhËp cña d©n c­ cµng cao th× tiÒn göi tiÕt kiÖm cµng t¨ng lªn. Tuy nhiªn khèi l­îng tiÒn trong d©n c­ kh«ng thÓ x¸c ®Þnh mét c¸ch dÔ dµng. Do vËy, muèn d©n chóng göi tiÒn vµo ng©n hµng th× ph¶i cã chÝnh s¸ch l·i suÊt thÝch hîp cïng víi sù hÊp dÉn vÒ c¸c dÞch vô ng©n hµng.  Lßng tin cña d©n chóng ®èi víi ng©n hµng vµo ®ång b¶n tÖ: Khi nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn kh«ng æn ®Þnh, cã l¹m ph¸t hay cã nguy c¬ xuÊt hiÖn l¹m ph¸t th× ng­êi d©n phÇn lín kh«ng thÝch göi tiÕt kiÖm, hä thÝch tÝch tr÷ vµng, hoÆc ngo¹i tÖ m¹nh nh­ ®« la, víi kú väng lµ b¶o toµn ®­îc gi¸ trÞ. Trong hoµn c¶nh nµy nÕu ng©n hµng kh«ng cã chÝnh s¸ch huy ®éng vèn thÝch hîp vµ hÊp dÉn nh­ tiÒn göi ®¶m b¶o b»ng vµng, tiÒn göi cã tÝnh ®Õn tr­ît gi¸ th× sÏ kh«ng huy ®éng ®­îc tiÒn göi tiÕt kiÖm vµ l¹m ph¸t cã thÓ bÞ ®Èy lªn cao h¬n.  Nh©n tè thêi vô tiªu dïng: Thêi vô tiªu dïng còng cã ¶nh h­ëng lín ®Õn t×nh h×nh huy ®éng tiÒn göi tiÕt kiÖm cña mét Ng©n hµng Th­¬ng m¹i trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. Vµo thêi vô tiªu dïng th× nãi chung tiÒn göi tiÕt kiÖm gi¶m xuèng. Ch¼ng h¹n vµo 15 tailieuonthi dÞp TÕt Nguyªn ®¸n ch¼ng nh÷ng tiÒn göi tiÕt kiÖm kh«ng t¨ng mµ cßn cã thÓ gi¶m do d©n chóng rót tiÒn ®Ó s¾m TÕt. - Nh©n tè m«i tr­êng ph¸p lý Trong ho¹t ®éng ng©n hµng ®ßi hái ph¶i cã hÖ thèng luËt ®iÒu chØnh th× ho¹t ®éng kinh doanh míi cã thÓ an toµn, ®ång thêi c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i tu©n thñ nghiªm chØnh luËt ph¸p còng lµ mét h×nh thøc t¹o niÒm tin ®èi víi kh¸ch hµng cña m×nh, cã vËy x· héi míi ®i vµo trËt tù, kû c­¬ng. Ho¹t ®éng huy ®éng vèn cña ng©n hµng còng ph¶i tu©n theo sù ®iÒu hµnh cña c¸c chÝnh s¸ch tiÒn tÖ do chÝnh phñ vµ ng©n hµng nhµ n­íc ban hµnh. - Nh©n tè m«i tr­êng kinh doanh M«i tr­êng kinh doanh ®ã lµ c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi n¬i ng©n hµng ho¹t ®éng vµ sù c¹nh tranh gi÷a c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i trªn cïng mét ®Þa bµn. M«i tr­êng kinh doanh cã thÓ t¹o ®iÒu kiÖn hoÆc h¹n chÕ kh¶ n¨ng huy ®éng vèn cña b¶n th©n ng©n hµng, do vËy ng©n hµng ph¶i linh ho¹t b¸m s¸t thÞ tr­êng, quyÕt ®o¸n trong khi quyÕt ®Þnh ¸p dông c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn cho thÝch hîp nh»m huy ®éng tèi ®a l­îng tiÒn tiÕt kiÖm trong d©n chóng. - B¶o hiÓm tiÒn göi : C¸c tæ chøc kinh tÕ vµ d©n c­ göi tiÒn vµo ng©n hµng ®Òu tin t­ëng ng©n hµng lµ n¬i gi÷ tiÒn an toµn nhÊt. Nh­ng do sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ cã thÓ cã biÕn ®éng ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng ng©n hµng vµ t¸c ®éng ®Õn t©m lý ng­êi d©n. §Ó xo¸ ®i t©m lý lo l¾ng vÒ sù an toµn cña c¸c kho¶n tiÒn göi, c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i nªn phèi hîp víi c«ng ty b¶o hiÓm ®Ó më b¶o hiÓm tiÒn göi. NÕu cã rñi ro x¶y ra, ng©n hµng kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n th× c«ng ty b¶o hiÓm sÏ thanh to¸n thay. Lµm tèt b¶o hiÓm tiÒn göi, c¸c ng©n hµng sÏ h¹n chÕ ®­îc mét nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn c«ng t¸c huy ®éng vèn gãp phÇn t¨ng c­êng c«ng t¸c huy ®éng vèn t¹i ng©n hµng. 16 tailieuonthi 3.2. Nh©n tè chñ quan: - ChÝnh s¸ch l·i suÊt c¹nh tranh ChÝnh s¸ch l·i suÊt c¹nh tranh( bao gåm l·i suÊt c¹nh tranh huy ®éng vµ l·i suÊt c¹nh tranh cho vay) lµ mét chÝnh s¸ch quan träng cña ng©n hµng. ViÖc duy tr× l·i suÊt c¹nh tranh huy ®éng ®Æc biÖt cÇn thiÕt khi l·i suÊt thÞ tr­êng ®· ë møc t­¬ng ®èi cao. C¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i kh«ng chØ c¹nh tranh giµnh vèn víi nhau mµ cßn víi c¸c tæ chøc tiÕt kiÖm vµ ng­êi ph¸t hµnh c¸c c«ng cô kh¸c nhau cña thÞ tr­êng vèn. §Æc biÖt trong giai ®o¹n khan hiÕm tiÒn tÖ, dï cho nh÷ng kh¸c biÖt t­¬ng ®èi nhá vÒ l·i suÊt còng thóc ®Èy ng­êi göi tiÕt kiÖm vµ nhµ ®Çu t­ chuyÓn vèn tõ mét c«ng cô mµ hä ®ang cã sang tiÕt kiÖm hoÆc ®Çu t­ hay tõ mét tæ chøc tiÕt kiÖm nµy sang mét tæ chøc hay mét c«ng ty kh¸c. - ChÝnh s¸ch kh¸ch hµng: Trong c«ng t¸c kh¸ch hµng, ng©n hµng th­êng chia kh¸ch hµng ra lµm nhiÒu lo¹i ®Ó cã c¸ch øng xö phï hîp. Víi nh÷ng kh¸ch hµng l©u n¨m, giao dÞch th­êng xuyªn, cã sè d­ tiÒn göi lín, g©y ®­îc tÝn nhiÖm cho b¶n th©n ng©n hµng th× ng©n hµng sÏ cã mét chÝnh s¸ch thÝch hîp vÒ l·i suÊt, kú h¹n cña mãn vay còng nh­ viÖc b¶o l·nh c¸c hîp ®ång... - C«ng t¸c c©n ®èi vèn cña ng©n hµng : Mét chiÕn l­îc huy ®éng vèn ®óng ®¾n, phï hîp víi kÕ ho¹ch sö dông vèn trong tõng thêi kú sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i ®¹t ®­îc môc tiªu lîi nhuËn tèi ®a vµ t¨ng tr­ëng nguån vèn kinh doanh. Sù hµi hoµ gi÷a huy ®éng vèn vµ sö dông vèn chÝnh lµ c«ng t¸c c©n ®èi vèn cña ng©n hµng. C«ng t¸c c©n ®èi vèn lµ hÕt søc quan träng vµ cÇn thiÕt ®èi víi ho¹t ®éng cña bÊt kú ng©n hµng nµo. §ã lµ mét biÖn ph¸p nghiÖp vô, lµ mét c«ng cô qu¶n lý cña c¸c nhµ l·nh ®¹o ng©n hµng, th«ng qua b¶ng c©n ®èi vèn ®· lËp, c¸c c¸n bé ng©n hµng xem xÐt, ph©n tÝch c¬ cÊu, tû träng c¸c nguån vèn vµ tõng kho¶n sö dông ®Ó dù ®o¸n nhu cÇu vèn biÕn ®éng trong t­¬ng lai, tõ ®ã co chÝnh s¸ch huy ®éng vèn thÝch hîp. - C¸c h×nh thøc huy ®éng vèn cña ng©n hµng : 17 tailieuonthi §©y còng lµ mét trong nh÷ng nh©n tè cã ¶nh h­ëng lín ®Õn ho¹t ®éng huy ®éng vèn cña ng©n hµng. H×nh thøc huy ®éng vèn cña ng©n hµng cµng ®a d¹ng, phong phó bao nhiªu th× kh¶ n¨ng thu hót vèn tõ nÒn kinh tÕ sÏ cµng lín bÊy nhiªu. §iÒu nµy xuÊt ph¸t tõ sù kh¸c nhau trong nhu cÇu t©m lý cña c¸c tÇng líp d©n c­. Møc ®é ®a d¹ng c¸c h×nh thøc cµng cao th× cµng dÔ dµng ®¸p øng mét c¸ch tèi ®a nhu cÇu cña d©n c­, v× hä ®Òu t×m thÊy cho m×nh mét h×nh thøc göi tiÕt kiÖm phï hîp mµ l¹i an toµn. Do vËy c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i th­êng c©n nh¾c rÊt kü tr­íc khi ®­a vµo ¸p dông mét h×nh thøc huy ®éng míi. - C¸c dÞch vô do ng©n hµng cung øng: Mét ng©n hµng cã dÞch vô tèt, ®a d¹ng hiÓn nhiªn cã nhiÒu lîi thÕ h¬n c¸c ng©n hµng cã c¸c dÞch vô h¹n chÕ. Trong ®iÒu kiÖn thµnh phè thiÕu b·i ®Ëu xe, ng©n hµng cã b·i ®Ëu xe réng r·i còng lµ mét lîi thÕ, hoÆc ng©n hµng cã quÇy giao dÞch mÆt ®­êng trªn c¸c phè chÝnh, cã hÖ thèng rót tiÒn tù ®éng lµm viÖc ngµy ®ªm... cã c¸n bé giao dÞch niÒm në, cã tr¸ch nhiÖm t¹o ®­îc niÒm tin víi kh¸ch hµng còng lµ nh÷ng lîi thÕ ®¸ng quan t©m cña c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i. Kh¸c víi c¹nh tranh vÒ l·i suÊt, c¹nh tranh vÒ dÞch vô ng©n hµng kh«ng cã giíi h¹n, do vËy ®©y lµ ®iÓm m¹nh ®Ó c¸c ng©n hµng th¾ng thÕ trong c¹nh tranh. - ChÝnh s¸ch Marketing Kh«ng mét ai cã thÓ phñ nhËn vai trß to lín cña ngµnh qu¶ng c¸o trong thêi ®¹i ngµy nay. Trong ho¹t ®éng ng©n hµng hiÖn ®¹i qu¶ng c¸o lu«n ®­îc ®Ò cao vµ cÇn ph¶i cã mét chi phÝ nhÊt ®Þnh cho c«ng t¸c nµy. §ång thêi ng©n hµng còng ph¶i cã chiÕn l­îc qu¶ng c¸o ®Æc biÖt kh«ng chØ trªn truyÒn h×nh mµ nªn dïng c¶ pan«, ¸p phÝch nh»m ®Èy m¹nh c«ng t¸c huy ®éng vèn. 18 tailieuonthi III. Sù cÇn thiÕt n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c huy ®éng vèn cña NHTM : 1. §èi víi ng©n hµng: Trong m«i tr­êng kinh doanh ngµy nay sù c¹nh tranh diÔn ra gay g¾t th× vèn lµ mét yÕu tè gióp c¸c ng©n hµng th¾ng thÕ trong c¹nh tranh. Ng©n hµng nµo tr­êng vèn sÏ cã kh¶ n¨ng tho¶ m·n tèt nhÊt nhu cÇu cña kh¸ch hµng, cã kh¶ n¨ng më réng ho¹t ®éng kinh doanh, t¨ng thªm thu nhËp vµ cñng cè vÞ thÕ trªn thÞ th­¬ng tr­êng ... NhËn thøc ®­îc vai trß to lín cña vèn trong ho¹t ®éng kinh doanh, c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i lu«n t×m c¸ch ph¸t triÓn nguån vèn cña m×nh, t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó ®Èy m¹nh hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c huy ®éng vèn. Huy ®éng vèn lµ mét nghiÖp vô truyÒn thèng cña ng©n hµng. Tõ khi cã c¸c ng©n hµng ra ®êi th× nghiÖp vô huy ®éng vèn ®· g¾n liÒn víi c¸c ho¹t ®éng cña nã, tr¶i qua qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña hÖ thèng ng©n hµng th× nghiÖp vô huy ®éng vèn còng ®­îc ®æi míi cho phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña x· héi. HiÖu qu¶ c«ng t¸c huy ®éng vèn ®­îc c¸c ng©n hµng quan t©m kh«ng chØ v× nã lµ mét nghiÖp vô truyÒn thèng cña ng©n hµng ma cßn v× nã lµ mét trong nh÷ng ho¹t ®éng chñ yÕu vµ mang l¹i nhiÒu lîi nhuËn cho ng©n hµng. Do ®ã trong mäi giai ®o¹n, n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c huy ®éng vèn lu«n lµ vÊn ®Ò ®­îc c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i chó träng. Nhu cÇu ph¸t triÓn cña x· héi ngµy cµng t¨ng kÐo theo nhu cÇu vÒ vèn cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, cña d©n c­... §Ó ®¸p øng ®­îc mäi yªu cÇu nµy th× c¸c ng©n hµng ph¶i cã mét nguån vèn ®ñ lín ®Ó cã thÓ phôc vô cho sù ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ, mµ nguån vèn tù cã cña ng©n hµng lu«n lµ qu¸ “nhá bД tr­íc yªu cÇu ph¸t triÓn cña x· héi. Do ®ã ®Ó cã thÓ cã mét l­îng vèn cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn sø mÖnh “bµ ®ì” cho nÒn kinh tÕ th× c¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i ph¶i t×m c¸ch t¨ng tr­ëng nguån vèn hiÖn cã cña m×nh vµ vÊn ®Ò n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c huy ®éng vèn ®­îc ®Æt ra rÊt bøc thiÕt. C¸c Ng©n hµng Th­¬ng m¹i ho¹t ®éng trªn thÞ tr­êng víi t­ c¸ch lµ c¸c trung gian tµi chÝnh víi chøc n¨ng chñ yÕu lµ ph©n phèi l¹i tiÒn tÖ trong x· 19 tailieuonthi héi, thóc ®Èy nÒn kinh tÕ kh«ng ngõng ph¸t triÓn. Ho¹t ®éng huy ®éng vèn chÝnh lµ viÖc thu hót c¸c nguån vèn nhµn rçi trong x· héi ®Ó råi sau ®ã ng©n hµng ph©n phèi ®Õn n¬i thiÕu vèn (b»ng c¸c ho¹t ®éng cho vay, ®Çu t­). Lµm tèt c«ng t¸c huy ®éng vèn còng ®ång nghÜa víi ng©n hµng lµm tèt nhiÖm vô quan träng nhÊt cña m×nh . Cho nªn mäi Ng©n hµng Th­¬ng m¹i ®Òu ý thøc ®­îc sù cÇn thiÕt cña viÖc ®Èy m¹nh hiÖu qu¶ ho¹t ®éng huy ®éng vèn. 2. §èi víi kh¸ch hµng:  §èi víi d©n c­: NghiÖp vô huy ®éng vèn ®· cung cÊp cho mäi ng­êi d©n c¸c ph­¬ng thøc tiÕt kiÖm tiÒn hîp lý vµ an toµn. Nguån tiÒn tiÕt kiÖm trong d©n c­ rÊt dåi dµo, cã nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ng©n hµng sö dông kinh doanh. §Ó thu hót ®­îc c¸c nguån vèn nµy c¸c ng©n hµng ®· sö dông nhiÒu h×nh thøc huy ®éng vèn phong phó vµ tiÖn lîi. §iÒu nµy gióp ng­êi d©n dÔ dµng lùa chän mét h×nh thøc göi tiÒn phï hîp víi ®Æc ®iÓm kho¶n tiÒn cña m×nh. Do ®ã t©m lý ng­êi d©n lu«n mong ng©n hµng ®­a ra ®­îc c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn hiÖu qu¶, cã lîi cho c¶ hai bªn: võa Ých n­íc võa lîi nhµ, võa an toµn tµi s¶n.  §èi víi c¸c tæ chøc kinh tÕ, doanh nghiÖp : NghiÖp vô huy ®éng vèn ®· gióp cho c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸c doanh nghiÖp thuËn tiÖn trong thanh to¸n giao dÞch th«ng qua tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n. NÕu ng©n hµng ®Èy m¹nh c«ng t¸c huy ®éng vèn th× sÏ gióp c¸c doanh nghiÖp rÊt nhiÒu trong ho¹t ®éng kinh doanh, lµm cho ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ lu«n tr«i ch¶y. H¬n n÷a, c¸c doanh nghiÖp vµ tæ chøc kinh tÕ ®Òu cã quan hÖ tÝn dông víi ng©n hµng vµ huy ®éng vèn cã hiÖu qu¶ sÏ gióp cho doanh nghiÖp cã vèn kÞp thêi bÊt cø lóc nµo mµ doanh nghiÖp cÇn vèn. Do ®ã ®øng ë gãc ®é doanh nghiÖp th× n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c huy ®éng vèn ë mçi ng©n hµng lµ cÇn thiÕt. 3. §èi víi nÒn kinh tÕ : NghiÖp vô huy ®éng vèn gióp cho c¸c nguån vèn nhµn rçi trong x· héi ®­îc tËp trung vÒ mét mèi, thuËn tiÖn cho viÖc ph©n phèi l¹i chóng. Tr¸nh ®­îc t×nh tr¹ng l·ng phÝ nguån vèn, mét sè ng­êi tæ chøc “hôi”, “hä” g©y 20