Mô tả:
VẬT LÝ 12
Tia Hồng ngoại (IR)
Tia tử ngoại (UV)
Mục tiêu:
+Nắm được các vùng bức xạ không nhìn thấy.
+Định nghĩa, nguồn phát, tính chất, ứng dụng của tia hồng
ngọai và tia tử ngoại.
I. Các bức xạ không nhìn thấy.
1.Thí nghiệm phát hiện ra tia hồng ngoại và tia tử ngoại
a.Cơ sở: các loại bức xạ (ánh sáng) đều có tác dụng
nhiệt=> dùng pin nhiệt điện
b.Kết quả:
(0,38m 0,76m)
Ngoài miền ánh sáng nhìn thấy còn có những bức
xạ không nhìn thấy được nhưng có tác dụng nhiệt
như bức xạ không nhìn thấy
- Tia hồng ngoại (Infrared- IR)
- Tia tử ngoại (Ultra violet- UV)
I. Các bức xạ không nhìn thấy.
II. Tia hồng ngoại.
1. Định nghĩa :Bức xạ có bước sóng dài hơn 0,76
μm đến
vài milimet
2. Nguồn
phát tia hồng ngoại
- Mọi vật, dù ở nhiệt độ thấp, đều phát ra tia hồng
ngoại
- Cơ thể người (370C) phát ra tia hồng ngoại:
- Lò than, lò điện, đèn dây tóc
I. Các bức xạ không nhìn thấy.
II. Tia hồng ngoại.
1. Định nghĩa
2. Nguồn phát tia hồng ngoại
3. Tính chất.
- tính chất nổi bật là tác dụng nhiệt: vật hấp thụ hồng
ngoại sẽ nóng lên
- có khả năng gây ra một số phản ứng hoá học, có thể
tác dụng lên một số loại phim ảnh(phim chụp ban đêm)
- có thể biến điệu như sóng vô tuyến
- có thể gây ra hiện tượng quang điện ở một số bán dẫn
Máy sấy bằng tia hồng ngoại
Đèn hồng ngoại
Máy chụp ảnh hồng ngoại
Ảnh chụp hồng ngoại
Camera Hồng ngoại
Thiết bị có chức năng IR
Đài quan sát thiên văn hồng ngoại ISO
Vệ tinh chụp ảnh
Hồng ngoại
-Vệ tinh này sẽ mang một camera hồng ngoại đa phổ có thể thấy
được các vật thể nhỏ có đường kính bằng 70 cm trên mặt đất.
- Các ứng dụng bao gồm dự báo cháy và phân tích các ốc đảo
nóng trong đô thị và tác hại của lũ lụt.
I. Các bức xạ không nhìn thấy.
II. Tia hồng ngoại.
1. Định nghĩa
2. Nguồn phát tia hồng ngoại
3. Tính chất.
4. Ứng dụng
- Tia hồng ngoại dùng để sấy khô, sưởi ấm
- Sử dụng trong các bộ phận điều khiển từ xa
- Dùng tia hồng ngoại chụp ảnh trái Đất từ vệ tinh
- Nhiều ứng dụng đa dạng trong quân sự: tên lửa,
camera, ống nhòm hồng ngoại...
I. Các bức xạ không nhìn thấy.
II. Tia hồng ngoại.
III. Tia tử ngoại.
1.Định nghĩa :Bức xạ không nhìn thấy có bước
sóng ngắn hơn 0,38 micromet đến cỡ nanomet(ngắn
hơn bước sóng của ánh sáng tím) được gọi là tia tử
ngoại
2. Nguồn phát tia tử ngoại.
- Những vật được nung nóng tới nhiệt độ cao(trên
20000C) đều phát tử ngoại: đèn hơi thuỷ ngân, hồ quang
điện...
I. Các bức xạ không nhìn thấy.
II. Tia hồng ngoại.
III. Tia tử ngoại.
1.Định nghĩa
2. Nguồn phát tia tử ngoại.
3. Tính chất.
- Tác dụng mạnh lên phim ảnh
- Kích thích sự phát quang của nhiều chất
- Có thể gây một số phản ứng quang hoá, quang
hợp, phản ứng quang học
- Bị thuỷ tinh và nước hấp thụ rất mạnh, có thể
truyền qua thạch anh
- Có một số tác dụng sinh lí: huỷ diệt tế bào da,
làm da rám nắng, làm hại mắt, diệt khuẩn, nấm...
- Có thể gấy ra hiện tượng quang điện
I. Các bức xạ không nhìn thấy.
II. Tia hồng ngoại.
III. Tia tử ngoại.
1.Định nghĩa
2. Nguồn phát tia tử ngoại.
3. Tính chất.
4. Ứng dụng
- Dùng để khử trùng nước, thực phẩm, dụng cụ y
tế, chữa bệnh( còi xương), phát hiện vết nứt trên
vật phẩm...
Máy xử lý nước bằng tia tử ngọai
Kỹ thuật phát hiện tiền giả
- Chấm lượng tử (quantum dot) thực chất là tinh thể bán dẫn có đường
kích một vài nanomet .Cùng một chất nhưng những chấm lượng tử có
kích thước khác nhau sẽ phát xạ ra các màu khác nhau dưới ánh sáng
hồngngoại hoặc tử ngoại.
- Lợi dụng tính chất này, nhiều nước trên thế giới đã sử dụng chấm lượng
tử để đánh dấu hàng hoá, chứng từ hoặc tiền giấy nhằm chống làm
giả, tiêm chấm lượng tử vào cơ thể động vật để quan sát, chụp ảnh các
cơ quan, tế bào... Ngoài ra, chấm lượng tử còn có tiềm năng được sử
dụng để dò ung thư, đưa thuốc tới tế bào ung thư...
- Tia tử ngoại thay đổi theo từng giờ trong ngày, tùy theo tầng mây
cản trở nhiều hay ít và tùy theo từng mùa nhưng thường có
cường độ mạnh nhất vào khoảng từ 10 giờ sáng đến 14 giờ
chiều.
- Khi tia tử ngoại chiếu vào lớp da sẽ kích thích sự tổng hợp của
vitamin D3 có sẵn trong cơ thể và chuyển hóa thành vitamin D.
Vitamin D có tác dụng trợ giúp quá trình phát triển và cấu trúc tế
bào cơ thể. Vì vậy, một số nước ở phương Tây, do thiếu ánh
nắng mặt trời nên người ta phải dùng vitamin D trong một số thực
phẩm tổng hợp để bổ sung thêm.
- Vitamin D rất cần thiết cho cơ thể, nhất là đối với trẻ nhỏ. Khi
thiếu vitamin D, trẻ bị còi xương, suy dinh dưỡng. Vitamin D3
không chỉ có tác dụng điều chỉnh lượng phốt pho, canxi trong cơ
thể cho phù hợp mà còn chống lại sự phát triển của các tế bào cá
biệt.
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Bài 1: Tia hồng ngoại được phát ra
A.
Chỉ bởi các
vật được
nung nóng
K.chọn
B.
C.
Chỉ bởi các
Chỉ bởi mọi vật có nhiệt độ
vật có nhiệt
trên 0oc
độ cao hơn
môi trường
xung
quanh.
K.chọn
K.chọn
D.
Bởi mọi vật
có nhiệt độ
lớn hơn 0 K
Đáp án đúng
BÀI HỌC KẾT THÚC
XIN CÁM ƠN CÁC EM
- Xem thêm -