Tiểu luận hóa sinh
Các hợp chất có nguồn gốc thứ hai
KHOA CÔNG NGHỆ THỰC PHẨM VÀ SINH HỌC
TIỂU LUẬN MÔN:
HÓA SINH THỰC PHẨM
ĐỀ TÀI:
CÁC HỢP CHẤT CÓ NGUỒN GỐC THỨ HAI
Hồ Chí Minh, tháng 4, năm 2010
Trang 0
Tiểu luận hóa sinh
Các hợp chất có nguồn gốc thứ hai
Trang 1
Tiểu luận hóa sinh
Các hợp chất có nguồn gốc thứ hai
MỤC LỤC
MỤC LỤC...........................................................................................................................
1
LỜI MỞ ĐẦU.....................................................................................................................
3
NỘI DUNG..........................................................................................................................
4
I. CÁC ACIDE HỮU CƠ:
.........................................................................................................................................
4
1. Định nghĩa:
......................................................................................................................
4
2. Phân loại:
......................................................................................................................
4
3. Cách gọi tên:
......................................................................................................................
4
3.1. Theo danh pháp IUPAC:
......................................................................................................................
4
3.2. Theo tên thông thường:
......................................................................................................................
4
4. Tính chất:
......................................................................................................................
4
4.1. Câu trúc, Tính hất vật lý:
......................................................................................................................
4
4.2. Tính chất hóa hoc chung:
......................................................................................................................
5
5. Môt số acide hữu cơ tiêu biểu trong công nghệ thực phẩm:
......................................................................................................................
6
5.1. Citric:
......................................................................................................................
6
5.2. Axit malic
......................................................................................................................
14
5.3. Axít oxalic
......................................................................................................................
17
5.4. axit tactric:
Trang 2
Tiểu luận hóa sinh
Các hợp chất có nguồn gốc thứ hai
......................................................................................................................
23
II. HỢP CHẤT ALKALOID
.........................................................................................................................................
25
1. Khái niệm:
......................................................................................................................
25
2. Nguồn của Alkaloid:
......................................................................................................................
26
3. Phân loại Alkaloid:
......................................................................................................................
26
4. Tính chất của Alkaloid:
......................................................................................................................
27
4.1 Tính chất vật lý:
......................................................................................................................
27
4.2. Tính chất hóa học:
......................................................................................................................
28
5. Các Alkaloid tiêu biểu:
......................................................................................................................
28
5.1.Nicotin:
......................................................................................................................
28
5.2. cocain:
......................................................................................................................
30
5.3. Morphin:
......................................................................................................................
31
5.4. Quinin :
......................................................................................................................
32
5.5. Nhóm phenethylamin Ephedrin:
......................................................................................................................
33
5.6. Indol:
......................................................................................................................
33
5.7. Aconitin (nhóm terpenoit)
......................................................................................................................
33
5.8. Nhóm Purin Caffein
......................................................................................................................
34
Trang 3
Tiểu luận hóa sinh
Các hợp chất có nguồn gốc thứ hai
5.9. Solanidine:
......................................................................................................................
34
5.10. Một số Alkaloid khác:
......................................................................................................................
35
6. Chiết xuất và phân tách:
......................................................................................................................
36
6.1 Chiết xuất
......................................................................................................................
36
III. HỢP CHẤT TANIN:
.........................................................................................................................................
38
1.Khái niệm:
......................................................................................................................
38
2.Cấu tạo:
......................................................................................................................
39
3. Phân loại:
......................................................................................................................
39
3.1.Tanin thuỷ phân được:
......................................................................................................................
40
3.2.Tanin không thuỷ phân được:
......................................................................................................................
40
4. Tính chất và ứng dụng của tanin:
......................................................................................................................
42
4.1. Tính chất của tannin:
......................................................................................................................
42
4.2. Ứng dụng của tannin :
......................................................................................................................
43
5. Định lương hàm lương tannin:
......................................................................................................................
44
5.1. Cách pha thuốc thử:
......................................................................................................................
44
6. Hệ thống tannin trong trà xanh:
......................................................................................................................
45
6.1. Trà xanh có thể phòng bệnh HIV?
Trang 4
Tiểu luận hóa sinh
Các hợp chất có nguồn gốc thứ hai
......................................................................................................................
46
6.2. Trà xanh ngăn ngừa bệnh viêm khớp, đột quỵ, tim mạch,ung thư…:
......................................................................................................................
46
6.3. Ngừa ung thư bàng quang từ trà xanh
......................................................................................................................
47
6.4. Trà xanh giúp chữa bệnh não:
......................................................................................................................
48
IV. GLYCOSIDE:
.........................................................................................................................................
48
1. Khái niệm:
......................................................................................................................
48
2. phân loại:
......................................................................................................................
49
2.1. O-Glycoside:
......................................................................................................................
49
2.2.C-Glycoside:
......................................................................................................................
51
2.3. S-Glycoside:
......................................................................................................................
51
2.4. N-Glycoside:
......................................................................................................................
52
3.Tính chất glycoside:
......................................................................................................................
52
3.1 Lý tính :
......................................................................................................................
52
3.2 Hóa tính :
......................................................................................................................
53
4. Chiết xuất glycoside:
......................................................................................................................
54
5. Tác dụng chữa bệnh:
......................................................................................................................
54
6. Một số hợp chất Glycoside trong nguyên liệu thực phẩm:
......................................................................................................................
61
Trang 5
Tiểu luận hóa sinh
Các hợp chất có nguồn gốc thứ hai
6.1. Hệ thống Glycoside trong củ sắn, măng:
......................................................................................................................
61
6.2. Solanine trong khoai tây:
......................................................................................................................
63
7. tính chấtt, định tính và định lượng:
......................................................................................................................
66
7.1 Tính chất
......................................................................................................................
66
7.2 Định tính và định lượng
......................................................................................................................
67
V. TERPEN
.........................................................................................................................................
69
1. Khái niệm:
......................................................................................................................
69
2. Đặc điễm:
......................................................................................................................
69
3.Nguồn gốc của tinh dầu
......................................................................................................................
70
4.Phân loại tinh dầu
......................................................................................................................
72
5.Tính chất chung của tinh dầu
......................................................................................................................
72
6.Phương pháp khai thác tinh dầu
......................................................................................................................
73
6.1.Thu hoạch, bảo quản và chế biến sơ bộ:
......................................................................................................................
73
6.2.Để chuẩn bị cho quá trình sản xuất được tốt, nguyên liệu cần phải
được chế
......................................................................................................................
73
7.một số tinh dầu thường gặp
......................................................................................................................
74
7.1. Monoterpen
......................................................................................................................
74
7.2. Sesquitespen
Trang 6
Tiểu luận hóa sinh
Các hợp chất có nguồn gốc thứ hai
......................................................................................................................
76
7.3. Diterpen
......................................................................................................................
76
7.4. Triterpen
......................................................................................................................
76
7.5. Cinnamaldehyde - một thành phần chính trong tinh dầu quế có nhiều
công dụng
......................................................................................................................
76
KẾT LUẬN.........................................................................................................................
80
Trang 7
Tiểu luận hóa sinh
Các hợp chất có nguồn gốc thứ hai
LỜI MỞ ĐẦU
Trong thực phẩm, ngoài các hợp chất Glucide, Protein, Lipid, vitamin,
Enzime, chất khóang, chất màu, mùi… là những hợp chất cấu tạo nên thực phẩm
còn tồn tại những hợp chất khác nhau không thuộc hợp chất trên ví dụ như:các
acide hữu cơ, các hợp chất Alkaloid( chất gây nghiện), Glycozide, Tanin…Mặc
dù nó chiếm tỷ lệ rất thấp trong thành phần thưc phẩm nhưng nó cũng ảnh hưởng
rất lớn đến chất lượng nguyên liệu và thực phẩm. Mặt khác các hợp chất này qui
định tính đặc thù của sự trao đổi chất trong từng loại thưc vật, và những chất này
được tạo thành trong quá trình trao đổi chất.
Đa số các hợp chất này tồn tại trong thực phẩm với một lượng lớn vượt quá sự
cho phép sẽ là chất độc có hại đến sức khỏe con người.ví dụ: các hợp chất
Alhaloide( chất gây nghiện) phần lớn tác động đến hệ thần kinh,..bên cạnh đó nó
cũng có nhiều ứng dụng trong bảo quản và chế biến thực phẩm như các acide
hữu cơ, …trong y học chung cũng được ứng dụng rộng rãi như điều chế thhuốc
an thần, chất ức chế giảm đau,…
Trong phạm vi bài tiểu luận này, chúng em xin tim hiểu về một số hợp chất
phổ biến, quan trọng và thương gặp trong thực phẩm và nguyên liệu chế biến
thực phẩm, đồng thời sẽ giới thiệu một số ứng dung, tác hại của nó trong công
nghệ chế biến thực phẩm, cơ chế tác động lên có thể và gây ngộ độc thực phẩm
và một số ứng dụng trong y học.
Do han chế về mặt thời gian nên có thể bài có nhiều sai sót, mong cô
và các bạn thông cảm và đóng gop ý kiến.
Trang 8
Tiểu luận hóa sinh
Các hợp chất có nguồn gốc thứ hai
NỘI DUNG
I. CÁC ACIDE HỮU CƠ:
1. Định nghĩa:
Là hợp chất hưu cơ mà trong đó có chứa nhóm (COOH), liên kết trực
tiếp vơi cacbon hoặc hydro.
gọi là nhóm cacboxyl, viết gọn là – COOH
2. Phân loại:
+1 nhóm – COOH
- Gốc hidrocacbon là H hoặc no, hở Axit no, mạch hở,đơn
chứcHCOOH, CH3COOH Gốc hidrocacbon không no, hở Axit không
no CH2=CH-COOH, CH ≡ C – COOH
- Axit thơm C6H5COOH
+ Có từ 2 nhóm – COOH trở lên: Axit đa chức HOOC – COOH,
HOOCCH2COOH
+ Gốc hidrocacbon là vòng thơm: Acide thơm.
3. Cách gọi tên:
3.1. Theo danh pháp IUPAC:
3.2. Theo tên thông thường:
Liên quan đến nguồn gốc tìm ra chúng.
4. Tính chất:
4.1. Câu trúc, Tính hất vật lý:
Trang 9
Tiểu luận hóa sinh
Các hợp chất có nguồn gốc thứ hai
Ở điều kiện thường là hợp chất lỏng hoặc rắn.
Tạo liên kết hydro va tan trong nước, có vị chua riêng biệt, acide
citric có vị chua chanh, oxalic có vị chua me, tactric có vị chua nho…
4.2. Tính chất hóa hoc chung:
- Phản ứng thế:
- Phản ứng tạo este:
- phản ứng tách nước:
Trang 10
Tiểu luận hóa sinh
Các hợp chất có nguồn gốc thứ hai
- Phản ứng cộng:
5. Môt số acide hữu cơ tiêu biểu trong công nghệ thực phẩm:
5.1. Citric:
Trang 11
Tiểu luận hóa sinh
Các hợp chất có nguồn gốc thứ hai
Trang 12
CTCT
Tiểu luận hóa sinh
Tên
khácAxít
2hydroxyp
ropan1,2,3tricacbox
ylic
Các hợp chất có nguồn gốc thứ hai
Axít
3-hydroxypentanedioic
cacboxylic
Citrat hiđrô, E330
Danh
pháp
IUPAC
Nhận
dạng
Số CAS
[77-929]PubCh
em
311
Thuộc
tính
Công thức phân tử
C6H8O7
Phân tử
gam
192,123g/mol(khan)
210,14 g/mol (monohydrat)
Bề ngoài
chất rắn kết tinh màu trắng
Điểm
nóng
chảy1,66
5 g/cm³
153 °C
Tỷ trọng
Điểm sôi
phân hủy ở 175 °C
Độ hòa tan trong
nước
133 g/100 ml (20 °C)
Các nguy
hiểmpKa
1=3,15
pKa2=4,
77
pKa3=6,
40
Độ axít
(pKa)
Trang 13
axít
3-
Tiểu luận hóa sinh
Các hợp chất có nguồn gốc thứ hai
Axít citric hay axít xitric là một axít hữu cơ yếu, và là một axít ba lần axít.
Nó là một chất bảo quản tự nhiên và cũng được sử dụng để bổ sung vị chua cho
thực phẩm hay các loại nước ngọt. Trong hóa sinh học, nó là tác nhân trung gian
quan trọng trong chu trình axít citric và vì thế xuất hiện trong trao đổi chất của
gần như mọi sinh vật. Nó cũng được coi là tác nhân làm sạch tốt về mặt môi
trường và đóng vai trò của chất chống ôxi hóa.
Axít citric tồn tại trong một loạt các loại rau quả, chủ yếu là các loại quả
của chi Citrus. Các loài chanh có hàm lượng cao axít citric; có thể tới 8% khối
lượng khô trong quả của chúng (1,38-1,44 gam trên mỗi aoxơ nước quả[1]).
Hàm lượng của axít citric trong quả cam, chanh nằm trong khoảng từ 0,005
mol/L đối với các loài cam và bưởi chùm tới 0,030 mol/L trong các loài chanh.
Các giá trị này cũng phụ thuộc vào các điều kiện môi trường gieo trồng.
5.1.1. Tính chất
Tinh thể axít citric dưới ánh sáng phân cực
Ở nhiệt độ phòng, axít citric là chất bột kết tinh màu trắng. Nó có thể
tồn tại dưới dạng khan (không chứa nước) hay dưới dạng ngậm một phân tử
nước (monohydrat). Dạng khan kết tinh từ nước nóng, trong khi dạng
monohydrat hình thành khi axít citric kết tinh từ nước lạnh. Dạng monohydrat
có thể chuyển hóa thành dạng khan khi nung nóng tới trên 74 °C. Axít citric
cũng hòa tan trong etanol khan tuyệt đối (76 phần axít citric trên mỗi 100 phần
etanol) ở 15 °C.
Về cấu trúc hóa học, axít citric chia sẻ các tính chất của các axít
cacboxylic khác. Khi bị nung nóng trên 175 °C, nó bị phân hủy để giải phóng
điôxít cacbon và nước.
5.1.2. Đo đạc
Axít citric thường được thêm vào nước ngọt, bia, nước seltzer và xuất
hiện tự nhiên trong nhiều loại nước quả. Điều này gây ra vấn đề trong đo lường
do kỹ thuật đo đạc chuẩn cho đường là chiết suất. Chiết suất của đường và axít
citric là gần như đồng nhất. Đối với các dạng nước ngọt và nước cam thì phép đo
độ ngọt tốt nhất là tỷ lệ đường/axít. Gần đây, việc sử dụng các thiết bị nhạy hồng
ngoại đã cho phép đo cả Brix (hàm lượng đường) và độ chua bằng phát hiện
đường và axít citric thông qua các dao động phân tử đặc trưng của chúng và điều
này cho phép đánh giá chính xác hơn độ ngọt của đồ uống.
5.1.3. Lịch sử
Trang 14
Tiểu luận hóa sinh
Các hợp chất có nguồn gốc thứ hai
Chanh, cam và các dạng quả khác thuộc chi Citrus chứa nhiều axít citric
Sự phát hiện ra axít citric được cho là của nhà giả kim thuật người Iran
trong thế kỷ 8 là Jabir Ibn Hayyan (Geber). Các học giả thời Trung cổ tại châu
Âu cũng đã nhận thức về bản chất axít của các loại nước cam, chanh; những kiến
thức như thế được ghi lại trong Bách khoa Toàn thư thế kỷ 13 Speculum Majus
(Tấm gương Lớn), do Vincent of Beauvais viết. Axít citric lần đầu tiên được Carl
Wilhelm Scheele, một nhà hóa học người Thụy Điển, cô lập năm 1784, trong đó
ông kết tinh nó từ nước chanh. Sản xuất axít citric quy mô công nghiệp bắt đầu
từ năm 1860, dựa trên ngành công nghiệp sản xuất các loại quả cam chanh của
Italia.
Năm 1893, C. Wehmer phát hiện ra rằng nấm mốc Penicillium cũng có
thể sản xuất ra axít citric từ đường. Tuy nhiên, sản xuất sinh học của axít citric
đã không trở thành quan trọng về mặt công nghiệp cho tới tận khi Thế chiến I
làm gián đoạn xuất khẩu cam chanh của Italia. Năm 1917, nhà hóa học thực
phẩm người Mỹ là James Currie phát hiện ra rằng một số biến thể của nấm
Aspergillus niger có thể là các nhà sản xuất axít citric có hiệu quả và Pfizer bắt
đầu sản xuất ở quy mô công nghiệp bằng kỹ thuật này sau đó 2 năm, tiếp theo là
Citrique Belge vào năm 1929.
5.1.4. Sản xuất
Axít citric monohydrat
Trong kỹ thuật sản xuất này, hiện tại vẫn là công nghệ sản xuất công
nghiệp chính cho axít citric, các mẻ cấy nấm Aspergillus niger được nuôi trong
môi trường chứa sucroza hay glucoza để sinh ra axít citric. Nguồn đường là nước
ngâm ngô cô đặc, nước rỉ đường, tinh bột ngô thủy phân hay các dung dịch
đường rẻ tiền khác. Sau khi nấm được lọc ra khỏi dung dịch được tạo thành, axít
citric được cô lập bằng kết tủa nó với vôi tôi (hydroxit canxi) để tạo ra muối
citrat canxi, từ đó axít citric được sinh ra bằng xử lý muối này với axít sulfuric.
Chu trình Krebs
Bài chi tiết: Chu trình axít citric
Axít citric là một trong chuỗi các hợp chất tham gia vào ôxi hóa sinh lý
các chất béo, protein và cacbohydrat thành điôxít cacbon và nước.
Chuỗi các phản ứng hóa học này là trung tâm của gần như mọi phản ứng
trao đổi chất và là nguồn của hai phần ba năng lượng có nguồn gốc từ thực phẩm
trong các sinh vật bậc cao. Nó được Hans Adolf Krebs phát hiện. Krebs đã nhận
Trang 15
Tiểu luận hóa sinh
Các hợp chất có nguồn gốc thứ hai
Giải Nobel Sinh lý và Y khoa năm 1953 cho phát hiện này. Chuỗi các phản ứng
này được biết đến dưới nhiều tên gọi khác nhau, như chu trình axít citric, chu
trình Krebs hay chu trình axít tricacboxylic (hay chu trình TCA).
5.1.5. Sử dụng
Năm 2007, tổng sản lượng sản xuất axít citric trên khắp thế giới là khoảng
1.700.000 tấn. Trên 50% sản lượng này được sản xuất tại Trung Quốc. Trên 50%
được sử dụng như là chất tạo độ chua trong các loại đồ uống và khoảng 20%
trong các ứng dụng thực phẩm khác, 20% cho các ứng dụng chất tẩy rửa và 10%
cho các ứng dụng phi thực phẩm khác như hóa mỹ phẩm và công nghiệp hóa
chất.
+ Phụ gia thực phẩm
Trong vai trò của một phụ gia thực phẩm, axít citric được sử dụng như là
chất tạo hương vị và chất bảo quản trong thực phẩm và đồ uống, đặc biệt là các
loại đồ uống nhẹ. Nó được ký hiệu bằng một số E là E330. Các muối citrat của
các kim loại khác nhau được sử dụng để chuyển giao các khoáng chất này ở
dạng có thể sử dụng được về mặt sinh học trong nhiều chất bổ sung dinh dưỡng.
Các tính chất đệm của các citrat được sử dụng để kiểm soát pH trong các chất
tẩy rửa dùng trong gia đình và trong dược phẩm. Tại Hoa Kỳ, độ tinh khiết của
axít citric cần thiết để làm phụ gia thực phẩm được định nghĩa bởi Food
Chemical Codex (FCC), được công bố trong Dược điển Hoa Kỳ (USP).
+ Làm mềm nước
Khả năng của axít citric trong chelat các kim loại làm cho nó trở thành
hữu ích trong xà phòng và các loại bột giặt. Bằng sự chelat hóa các kim loại
trong nước cứng, nó làm cho các chất tẩy rửa này tạo bọt và làm việc tốt hơn mà
không cần phải làm mềm nước. Theo kiểu tương tự, axít citric được dùng để tái
sinh các vật liệu trao đổi ion dùng trong các chất làm mềm nước bởi nó kết tủa
các ion kim loại đã tích lũy như là các phức chất citrat.
+ Khác
Axít citric được sử dụng trong công nghệ sinh học và công nghiệp dược
phẩm để thụ động hóa các hệ thống ống dẫn cần độ tinh khiết cao (thay cho việc
sử dụng axít nitric). Axít nitric bị coi là nguy hiểm và khó xử lý khi sử dụng cho
mục đích này, trong khi axít citric thì không.
Axít citric là thành phần hoạt hóa trong một số dung dịch tẩy rửa vệ sinh
nhà bếp và phòng tắm. Dung dịch với hàm lượng 6% axít citric sẽ loại bỏ các vết
bẩn do nước cứng từ thủy tinh mà không cần phải lau chùi. Trong công nghiệp
nó được dùng để đánh tan lớp gỉ trên bề mặt thép
Axít citric được sử dụng phổ biến như là chất đệm để làm tăng độ hòa tan
của heroin nâu. Các túi nhỏ chứa axít citric sử dụng một lần cũng được sử dụng
như là tác nhân xui khiến để buộc những người dùng heroin phải đổi các kim bẩn
của mình lấy các kim tiêm sạch nhằm làm giảm khả năng lan truyền AIDS và
bệnh viêm gan. Các chất a xít hóa khác sử dụng cho heroin nâu là axít ascorbic,
Trang 16
Tiểu luận hóa sinh
Các hợp chất có nguồn gốc thứ hai
axít axetic và axít lactic; khi không có chúng, những người sử dụng ma túy
thường thay thế chúng bằng nước chanh hay dấm.
Axít citric là một trong các hóa chất cần thiết để tổng hợp HMTD, một
chất nổ nhạy nhiệt, nhạy ma sát và nhạy va chạm tương tự như axeton peroxit.
Vì lý do này, việc mua một lượng lớn axít citric như tại Mỹ, có thể gây nghi vấn
về các hoạt động khủng bố tiềm ẩn.
Axít citric cũng có thể thêm vào kem để giữ cho các giọt mỡ nhỏ tách biệt
nhau cũng như thêm vào các công thức chế biến nước chanh tươi tại chỗ. Axít
citric cũng được dùng cùng bicacbonat natri trong một loạt các công thức tạo
bong bóng (bọt) khí, cho cả các dạng thực phẩm (chẳng hạn các loại bánh bột và
thỏi) lẫn các dạng hóa chất vệ sinh cá nhân (ví dụ các dạng muối bồn tắm, bom
bồn tắm và làm sạch dầu mỡ).
Axít citric cũng dùng nhiều trong sản xuất rượu vang như là chất thay thế
hay bổ sung khi các loại quả chứa ít hay không có độ chua tự nhiên được sử
dụng. Nó chủ yếu được sử dụng cho các loại rượu vang rẻ tiền do giá thành thấp
của sản xuất.
Khi sử dụng với tóc, axít citric mở lớp ngoài cùng (còn gọi là lớp cutin)
ra. Khi lớp cutin mở ra, nó cho phép có sự thâm nhập vào sâu hơn của các chất
vào chân tóc. Nó có thể được sử dụng trong một số loại dầu gội đầu để rửa sạch
các chất sáp và thuốc nhuộm từ tóc.
Axít citric cũng được sử dụng như là nước rửa lần hai (sau nước hiện
hình) trong xử lý phim chụp ảnh trước khi dùng nước định hình. Nước rửa đầu
tiên thường hơi kiềm nên nước rủa có tính axít nhẹ sẽ trung hòa nó, làm tăng
hiệu quả của việc rửa ảnh so với dùng nước thường.
Axít citric cũng được dùng như là một trong các thành phần hoạt hóa
trong sản xuất các mô kháng virus
Axít citric cũng được sử dụng như là tác nhân làm chín chính trong các
công đoạn đầu tiên trong sản xuất phó mát mozzarella
An toàn
Axít citric được hầu hết các quốc gia và tổ chức quốc tế công nhận là an
toàn để sử dụng trong thực phẩm. Nó hiện diện tự nhiên trong gần như mọi dạng
sự sống, các lượng axít citric dư thừa dễ dàng trao đổi và bài tiết ra khỏi cơ thể.
Tuy nhiên, việc tiếp xúc với axít citric khô hay đậm đặc có thể gây ra kích ứng
da và mắt, vì thế bảo hộ lao động nên được sử dụng khi tiếp xúc với axít citric.
Việc sử dụng quá nhiều axít citric cũng dễ làm tổn hại men răng. Tiếp xúc gần
với mắt có thể gây bỏng và làm mất thị giác.
Đôi khi hàm lượng quá cao axít citric có thể gây tổn hại cho tóc, do nó
mở lớp cutin của tóc. Nó có thể làm mất các chất cần thiết cho tóc và làm tóc bị
bạc màu.
5.1.6. Định lượng acid citric:
Trang 17
Tiểu luận hóa sinh
Các hợp chất có nguồn gốc thứ hai
+Nguyên lý: trong môi trường acid, citric được oxi hóa bởi KMnO 4 và
KBr thành pentabromo axeton. Chiết suất pentabromo axeton bằng ete dầu hỏa.
Cho kết hợp với Na2S Thành một phức chất màu vàng, có thể soi màu ở quang
sắc kế.
Phương pháp này có thể định lượng 0.1-0.2 mg acid citric ;các acid lactic,
tartric, succinic, maleic,..cùng một điều kiện với hàm lượng 100-200mg không
cho màu sắc gì.
+Dụng cụ, vật liệu và thuốc thử:
Dụng cụ,vật liệu thông thường của phòng thí nghiệm.
Acid tricloacetic 25%
Acid sunfuric 50%
Acid acetic 25%
Acid photphoric 25%
Nước brom bão hòa
Dung dịch kalibromua 1M (KBr 119g + nước cất vừa đủ 1000 ml)
Kalipenmaganat 1.5N
H2O2 3%
Natri sunfua 4%
Ete dầu hảo tinh khiết
Pyridine tinh khiết
Pyridine 50% trong nước
Dung dịch khử tạp chất(dung dịch kẽm ferocyanua)
+Dung dịch 1: Kali ferocyanua 15g + nước cất vừa đủ 100 ml
+ Dung dịch 2:Kẽm acetat 30g + nước cất vừa đủ 100ml
Kẽm cacbonat tinh thể hoặc bột
Thuốc thử bitmn: Bi(NO3)3 48.4g + Mannit 18.2g + nước cất 420g
Hòa tan bitmut nitrat và mannit vào nước cất
Hỗn dịch acid photphoric và acid acetic:
H3PO4 25% ml +CH3COOH 25% ml+ nước cất vừa đủ 1000 ml
+ Tiến hành thử:
Chuẩn bị mẫu thử: cân mẫu thử đã thái nhỏ, cho vào bình cầu với 25 ml
dung dịch
Acid tricloacetic 25%. Lắp ống sinh hàn hồi lưu và đun sôi nhẹ trong 15 phút.
Trang 18
Tiểu luận hóa sinh
Các hợp chất có nguồn gốc thứ hai
Để nguội chuyển sang bình đựng mức 100ml, rửa bình cấu với nước cất và
nước rửa chuyển cả vào bình định mức.cho 2ml dung dịch khử tạp chất 1,
rồi 2ml dung dịch 2, lắc mạnh. Sau đó cho nước cất vừa đủ 100ml, lắc đều
và lọc. Lấy một lượng dịch lọc cần thiết để định lượng acid citric(lượng này
không chứa quá 1mg và không được ít hơn 0.2mg acid citric).
Định lượng: dịch lọc cho vào một cốc thủy tinh, thêm nước để có khoảng
50-60ml , cho thêm 3ml H2SO4 50% và đun sôi 10 phút, Sau khi làm nguội
dung dịch phải còn lại khoảng 40ml, cho vào 3ml nước brom bão hòa và để
yên 10 phút. Nếu có tủa hoặc đục, đem dung dịch quay ly tâm và chuyển
nước trong bên trên vào bình lắng gạn dung tích 125-150ml (giai đoạn này
để phá hủy những chất mà trong quá trình định lượng có thể nhầm lẫn với
acid citric).
Cho thêm 2ml dung dịch KI, 10ml KMnO 4 1.5N để yên 10 phút và làm
mất màu KMnO4 thừa với một lượng vừa đủ H2O2 3%(tránh cho thừa).
Acid citric trong dung dịch đã chuyển thành pentabromo axeton. Chiết suất
pentabromo axeton với 25ml ete dầu hỏa tinh khiết, để lắng và tách lớp
nước sang một bình lắng gạn thứ 2. Chiết suất pentabromo aceton còn sót
lại trong lớp nước một lần nữa với 25ml ete dầu hòa. Sau khi tách, lớp ete
dầu hỏa được tập trung cả vào bình lắng gạn thứ nhất và rửa 5 lần, mỗi lần
với 5ml nước. Để lắng và tách bỏ hoàn toàn lớp nước.
Lắc lớp ete dầu hỏa với 3; 2 rồi 1ml Natri sunfua 4% mới pha. Gạn lấy
lớp Na2S cho vào bình định mức 10ml đã chứa sẵn 3.5ml pyridine tinh
khiết mới cất. Cho thêm pyridine 50% vừa đủ 10ml. Đọc độ tách quang học
ở quang sắc kế với cốc so màu thủy tinh dày 10mm, bước song 436nm, và
điều chỉnh máy ở số 0 bằng nước cất. So sánh kết quả trên biểu đồ mẫu.
Xây dựng biểu đồ với lượng acid citric từ 0.2mg đến 1mg trong cùng một
điều kiện như trên.
5.2. Axit malic
Trang 19
- Xem thêm -