Giaùo aùn Ngöõ vaên 7
Hoaøng Thò Hoàng Gaám
Tuaàn 1
Baøi 1- Tieát 1: Vaên baûn : COÅNG TRÖÔØNG MÔÛ RA
- Lyù Lan A - Muïc tieâu caàn ñaït : Giuùp hs
- Caûm nhaän vaø hieåu ñöôïc nhöõng tình caûm thieâng lieâng , ñeïp ñeõ cuûa cha meï ñoái vôùi con caùi.
- Thaáy ñöôïc yù nghóa lôùn lao cuûa nhaø tröôøng ñoái vôùi cuoäc ñôøi moãi con ngöôøi.
B - Chuaån bò:
- Gv : Tranh aûnh veà ngaøy khai tröôøng .Nhöõng ñieàu caàn löu yù :
Baøi vaên khoâng coù coát truyeän, chuû yeáu laø taâm traïng hoài hoäp, phaáp phoûng ñoùn chôø ngaøy khai tröôøng . Ngöôøi meï khoâng nguû,
phaàn vì lo chuaån bò cho con, nhöng phaàn vì caû tuoåi thô cuûa meï soáng daäy .
-Hs:Baøi soaïn
C- Tieán trình leân lôùp:
I- HÑ1:Khôûi ñoäng(5 phuùt)
1.OÅn ñònh lôùp
2.Kieåm tra :
-ÔÛ lôùp 6 caùc em ñaõ ñöôïc hoïc nhöõng vaên baûn nhaät duïng naøo?
(Ñoäng Phong Nha, Caàu Long Bieân- Chöùng nhaân lòch söû ...)
3. Baøi môùi :
Ngaøy khai tröôøng haøng naêm ñaõ trôû thaønh ngaøy hoäi cuûa toaøn daân. Bôûi ngaøy ñoù baét ñaàu moät naêm hoïc môùi vôùi bao mô öôùc,
bao ñieàu mong ñôïi tröôùc maét caùc em. Khoâng khí ngaøy khai tröôøng thaät naùo nöùc vôùi tuoåi thô cuûa chuùng ta. Coøn caùc baäc laøm
cha laøm meï thì sao ? Hoï coù nhöõng taâm traïng gì trong ngaøy aáy ? Baøi Coång tröôøng môû ra maø chuùng ta hoïc hoâm nay seõ giuùp
chuùng ta hieåu ñöôïc ñieàu ñoù.
II-HÑ2:Ñoïc – Hieåu vaên baûn(20 phuùt)
Hoaït ñoäng cuûa Thaày - Troø
Noäi dung kieán thöùc
-Em haõy neâu xuaát xöù cuûa vaên baûn Coång tröôøng môû ra?
+GV : Höôùng daãn ñoïc : Gioïng nhoû nheï, thieát tha, chaäm raõi.
+GV ñoïc vaên baûn - HS ñoïc- GV nhaän xeùt.
-GV: Höôùng daãn toùm taét vaên baûn : Em haõy toùm taét noäi dung cuûa
vaên baûn Coång tröôøng môû ra baèng 1 vaøi caâu ngaén goïn ? (vaên baûn
vieát veà caùi gì ? vieäc gì ? )
- Truyeän coù nhöõng nhaân vaät naøo ? Ai laø nhaân vaät chính ? ( ngöôøi
meï vaø ñöùa con- ngöôøi meï laø nhaân vaät chính ) –Vì sao ?
- Em coù theå chia vaên baûn naøy thaønh maáy phaàn ? Moãi phaøn töø
ñaâu ñeán ñaâu ? yù cuûa töøng phaàn ?
+HS ñoïc ñoaïn 1. Ñoaïn vaên em vöøa ñoïc dieãn taû ñieàu gì ?
- Theo doõi phaàn ñaàu vaên baûn, em thaáy ngöôøi meï nghó ñeán con
trong thôøi ñieåm naøo ? (Ñeâm tröôùc ngaøy con vaøo lôùp 1.)
- Ñeâm tröôùc ngaøy khai tröôøng taâm traïng cuûa ngöôøi meï vaø ñöùa
con coù gì khaùc nhau ? Ñieàu ñoù ñöôïc bieåu hieän baèng nhöõng chi
tieát naøo trong baøi ? (Con thanh thaûn, nheï nhaøng, voâ tö : Ñeâm nay
con cuõng coù nieàm vui haùo höùc. Giaác nguû ñeán vôùi con deã daøng
nhö uoáng 1 li söõa, aên 1 caùi keïo.- Meï thao thöùc, hoài hoäp, suy nghó
trieàn mieân : ... )
- Em coù nhaän xeùt gì veà taâm traïng cuûa 2 meï con ?
(Ñaây laø taâm traïng khaùc thöôøng khoâng gioáng nhau)
- Ñeå dieãn taû ñöôïc taâm traïng cuûa 2 meï con, taùc giaû ñaõ söû duïng
phöông thöùc bieåu ñaït naøo ?
- Theo em vì sao ngöôøi meï laïi traèn troïc khoâng nguû ñöôïc ? ( Vöøa
traên trôû suy nghó veà con , vöøa baâng khuaâng nhôù veà ngaøy khai
tröôøng naêm xöa cuûa mình .
- Chi tieát naøo chöùng toû ngaøy khai tröôøng naêm xöa ñaõ ñeå laïi aán
töôïng saâu ñaäm trong taâm hoàn ngöôøi meï ? (Cöù nhaém maét laïi laø
döôøng nhö vang beân tai tieáng ñoïc baøi traàm boång : ‘‘Haèng naêm
A-Tìm hieåu baøi:
I .Taùc giaû – Taùc phaåm:
- Ñaây laø baøi kí cuûa tg Lyù Lan trích töø baùo
“Yeâu treû soá 166 Thaønh phoá Hoà Chí Minh
1.9.2000
II – Keát caáu:
-Vaên baûn nhaät duïng
- Toùm taét : Baøi vaên vieát veà taâm traïng cuûa
ngöôøi meï trong ñeâm khoâng nguû tröôùc ngaøy
khai tröôøng laàn ñaàu tieân cuûa con
- Boá cuïc: 2 phaàn
+ Töø ñaàu -> böôùc vaøo : Noãi loøng cuûa meï
+Coøn laïi : Caûm nghó cuûa meï veà Giaùo duïc.
* Tìm hieåu vaên baûn :
III-Phaân tích:
1/ Noãi loøng cuûa meï:
* Taâm traïng cuûa meï :
- Meï khoâng nguû ñöôïc
- Hoâm nay meï khoâng taäp trung ñöôïc vaøo vieäc
gì caû.
- Meï leân giöôøng traèn troïc.
- Meï tin ñöùa con cuûa meï lôùn roài.
->Töï söï keát hôïp vôùi mieâu taû ñeå bieåu caûm laøm noåi roõ taâm traïng thao thöùc, hoài hoäp, suy
nghó trieàn mieân cuûa ngöôøi meï.
1
Giaùo aùn Ngöõ vaên 7
cöù vaøo cuoái thu ... Meï toâi aâu yeám naém tay toâi daãn ñi treân con
ñöôøng laøng daøi vaø heïp ” )
- Trong ñeâm khoâng nguû, ngöôøi meï ñaõ laøm gì cho con ?
- Qua nhöõng vieäc laøm ñoù em caûm nhaän ñöôïc ñieàu gì veà ngöôøi
meï ?
+GV: Ngöôøi meï naøo maø chaúng yeâu con, queân mình vì con, chæ
mong con khoân lôùn thaønh ñaït. Ñoù laø ñöùc hi sinh, laø veû ñeïp giaûn
dò maø lôùn lao cuûa tình maãu töû trong caùch soáng cuûa ngöôøi meï
Vieät Nam.
- Trong ñeâm khoâng nguû ngöôøi meï ñaõ soáng laïi nhöõng kæ nieäm quaù
khöù naøo ?
(ngaøy ñaàu tieân baø ngoaïi ñöa meï ñeán tröôøng)
- Tìm nhöõng chi tieát noùi veà kæ nieäm quaù khöù ñoù ?
- Em coù nhaän xeùt gì veà caùch duøng töø cuûa taùc giaû ? Taùc duïng cuûa
caùch duøng töø ñoù ?
- Nhöõng tình caûm quaù khöù aáy ñaõ noùi leân ñöôïc tình caûm saâu naëng
naøo cuûa loøng meï ?
( Nhôù thöông baø ngoaïi vaø nhôù maùi tröôøng xöa )
- Trong ñeâm khoâng nguû, ngöôøi meï ñaõ chaêm soùc giaác nguû cuûa
con, nhôù tôùi nhöõng kyû nieäm thaân thöông veà baø ngoaïi vaø maùi
tröôøng xöa. Taát caû nhöõng ñieàu ñoù ñaõ cho em hình dung veà moät
ngöôøi meï nhö theá naøo ?
+Thaûo luaän :
- Coù phaûi ngöôøi meï ñang noùi tröïc tieáp vôùi con khoâng ? hay
ngöôøi meï ñang taâm söï vôùi ai ? ( Ñang noùi vôùi chính mình ) –
Caùch vieát naøy coù taùc duïng gì ?
+Gv : Qua taâm traïng cuûa ngöôøi meï trong baøi vaên chuùng ta hieåu
raèng ngöôøi meï aáy nhôù nhöõng kyû nieäm xöa, khoâng chæ ñeå soáng laïi
tuoåi thô ñeïp ñeõ cuûa mình maø coøn muoán ghi vaøo loøng con nhöõng
kyû nieäm ñeïp aáy. Ñeå roài baát cöù 1 ngaøy naøo ñoù trong ñôøi, khi nhôù
laïi, loøng con laïi raïo röïc nhöõng caûm giaùc baâng khuaâng, xao
xuyeán cuûa ngaøy ñaàu tieân caép saùch tôùi tröôøng .
- Ngoaøi nhöõng caûm xuùc taâm traïng aáy, trong ñeâm khoâng nguû
ngöôøi meï coøn nghó ñeán ñieàu gì ?
- Caâu vaên naøo trong baøi noùi leân taàm quan troïng cuûa nhaø tröôøng
ñoái vôùi theá heä treû ? ( ‘‘Ai cuõng bieát raèng moãi sai laàm trong
giaùo duïc seõ aûnh höôûng ñeán caû 1 theá heä mai sau vaø sai laàm 1 li coù
theå ñöa theá heä aáy ñi cheäch caû haøng daëm sau naøy.” )
- Caâu vaên naøy coù yù nghóa gì ? Vì sao ? ( Khoâng ñöôïc pheùp
sai laàm trong giaùo duïc. Vì giaùo duïc quyeát ñònh töông lai cuûa ñaát
nöôùc )
Thaûo luaän:
- Trong ñoaïn keát ngöôøi meï ñaõ noùi vôùi con : ‘‘Ñi ñi con, haõy can
ñaûm leân, theá giôùi naøy laø cuûa con, böôùc qua caùnh coång tröôøng laø
1 theá giôùi kì dieäu seõ môû ra.’’ Em hieåu theá giôùi kì dieäu ñoù laø gì ?
( Tri thöùc, tình caûm, tö töôûng, ñaïo lí, tình baïn, tình thaày troø )
- Caâu noùi naøy coù yù nghóa gì ?
+GV: Moät theá giôùi kì dieäu maø nhaø tröôøng ñaõ môû ra cho chuùng ta
laø bao ñieàu môùi meû roäng lôùn veà tri thöùc vaên hoaù, tri thöùc cuoäc
soáng, daïy doã boài ñaép cho chuùng ta nhöõng tö töôûng, Tình caûm
ñeïp veà ñaïo lí laøm ngöôøi, veà tình baïn, tình thaày troø, veà taám loøng
yeâu thöông con ngöôøi ñeå khoâng ngöøng vöôn leân, ñeå phaùt trieån
theå löïc, phaåm chaát toaøn dieän cuûa con ngöôøi, chuaån bò cho ngaøy
mai laäp nghieäp.
- Vaên baûn Coång tröôøng môû ra ñöôïc bieåu ñaït baèng nhöõng phöông
thöùc naøo? - Phöông thöùc naøo laø chính ? – Söï keát hôïp naøy coù taùc
Hoaøng Thò Hoàng Gaám
* Nhöõng vieäc laøm cuûa meï :
- Ñaép meàn, buoâng muøng, eùm chaên caån thaän,
Löôïm ñoà chôi, nhìn con nguû,xem laïi nhöõng thöù
ñaõ chuaån bò cho con.
->Yeâu thöông con, heát loøng vì con
.
* Kæ nieäm quaù khöù :
- Nhôù söï noân nao, hoài hoäp khi cuøng baø ngoaïi
ñi tôùi tröôøng vaø noãi chôi vôi hoát hoaûng, khi
coång tröôøng ñoùng laïi.
-> Söû duïng moät loaït töø laùy gôïi caûm xuùc vöøa
phöùc taïp, vöøa vui söôùng, vöøa lo sôï .
=> Laø ngöôøi meï bieát yeâu thöông ngöôøi thaân,
bieát ôn tröôøng hoïc, tin töôûng ôû töông lai cuûa
con .
-> Duøng ngoân ngöõ ñoäc thoaïi.
Laøm noåi baät taâm traïng, tình caûm vaø nhöõng
ñieàu saâu thaúm khoù noùi baèng nhöõng lôøi tröïc
tieáp.
2 / Caûm nghó cuûa meï:
- Böôùc qua caùnh coång tröôøng laø moät theá giôùi kì
dieäu seõ môû ra.
=>Khaúng ñònh vai troø to lôùn cuûa giaùo duïc vaø
tin töôûng ôû söï nghieäp giaùo duïc cuûa nöôùc nhaø.
2
Giaùo aùn Ngöõ vaên 7
Hoaøng Thò Hoàng Gaám
duïng gì ?
- Ngheä thuaät mieâu taû dieãn bieán taâm traïng nhaân vaät coù gì ñaùng
chuù yù ?
III-HÑ3:Toång keát(5 phuùt)
- Baøi vaên cho em hieåu theâm gì veà ngöôøi meï vaø nhaø tröôøng ?
( ghi nhôù- sgk-9 )
- Vaên baûn naøy ñaõ cho em baøi hoïc gì ?
-Hs ñoïc ghi nhôù
IV-HÑ4:Luyeän taäp, cuûng coá(10phuùt)
- Quan saùt tranh ( SGK ) - Böùc tranh minh hoïa caûnh gì ? Em haõy
mieâu taû laïi caûnh ñoù ?
- Haõy nhôù vaø vieát thaønh ñoaïn vaên veà kæ nieäm ñaùng nhôù nhaát
trong ngaøy khai tröôøng ñaàu tieân cuûa mình
V-HÑ5:Ñaùnh giaù(3 phuùt)
-Gv ñaùnh giaù tieát hoïc
VI- HÑ6:Daën doø(2 phuùt)
-VN hoïc baøi, soaïn baøi “Meï toâi”
?
Tieát 2 :Vaên baûn :
- Keát hôïp haøi hoaø giöõa töï söï, mieâu taû vaø bieåu
caûm laøm noåi baät veû ñeïp trong saùng, ñoân haäu
trong taâm hoàn ngöôøi meï .
- Mieâu taû dieãn bieán taâm traïng nhaân vaät vôùi
nhieàu hình thöùc khaùc nhau : mieâu taû tröïc tieáp,
mieâu taû qua so saùnh, mieâu taû hoài öùc, söû duïng
ngoân ngöõ ñoäc thoaïi boäc loä chaát tröõ tình.
IV-Toång keát: Ghi nhôù : sgk-9
- Chuùng ta phaûi coù traùch nhieäm vôùi gia ñình vaø
nhaø tröôøng .
B-Luyeän taäp:
Meï Toâi
-Et- moân-ñoâ-ñô A-mi-xi-
A- Muïc tieâu baøi hoïc:
- Caûm nhaän ñöôïc tình caûm thieâng lieâng saâu naëng cuûa cha meï ñoái vôùi con caùi. Khoâng ñöôïc chaø ñaïp leân tình caûm ñoù .
- Giaùo duïc tình caûm yeâu thöông vaø kính troïng cha meï .
B- Chuaån bò:
- Gv :Tranh aûnh veà taùc giaû.Nhöõng ñieàu caàn löu yù : GV caàn höôùng daãn hoïc sinh tìm hieåu vaø phaân tích vaên baûn, töø ñoù ruùt ra
noäi dung vaø yù nghóa cuûa baøi hoïc, töï lieân heä vaø kieåm ñieåm thaùi ñoä vaø tình caûm cuûa baûn thaân ñoái vôùi boá meï mình.
-Hs:Baøi soaïn
C - Tieán trình leân lôùp:
I- Hñ1:Khôûi ñoäng(5 phuùt)
1.OÅn ñònh lôùp
2.Kieåm tra:
- Baøi hoïc saâu saéc nhaát maø em ruùt ra töø vaên baûn Coång tröôøng môû ra laø gì ?
- Yeâu caàu: Traû lôøi nhö phaàn ghi nhôù – SGK ( 9 ).
3.Baøi môùi:
Trong cuoäc ñôøi moãi chuùng ta, ngöôøi meï coù moät vò trí vaø yù nghóa heát söùc lôùn lao, thieâng lieâng vaø cao caû . Nhöng khoâng phaûi
khi naøo ta cuõng yù thöùc heát ñöôïc ñieàu ñoù. Chæ ñeán khi maéc nhöõng loãi laàm, ta môùi nhaän ra taát caû. Baøi Meï toâi seõ cho ta moät baøi
hoïc nhö theá.
II-HÑ2:Ñoïc – Hieåu vaên baûn(25 phuùt)
Hoaït ñoäng cuûa thaày - troø
Noäi dung kieán thöùc
+Hs ñoïc chuù thích
- Em haõy giôùi thieäu 1 vaøi neùt veà taùc giaû ?
- Taùc giaû thöôøng vieát veà ñeà taøi gì ?
- Em haõy neâu xuaát xöù cuûa vaên baûn Meï toâi ?
+GV: Höôùng daãn ñoïc : Nheï nhaøng, tha thieát, theå hieän ñöôïc
nhöõng taâm tö tình caûm buoàn khoå cuûa ngöôøi cha tröôùc loãi laàm cuûa
con vaø söï traân troïng cuûa oâng vôùi vôï mình. Khi ñoïc lôøi khuyeân:
Döùt khoaùt, maïnh meõ theå hieän thaùi ñoä nghieâm khaéc .
+GV ñoïc - HS ñoïc - Nhaän xeùt .
+GV goïi hs ñoïc chuù thích.
- Trong 10 ñieàu chuù thích, töø naøo laø töø laùy, töø naøo laø töø Haùn
Vieät ? ( Töø laùy:3,4-Töø HV: nhöõng töø coøn laïi ) .
A-Tìm hieåu baøi:
I . Taùc giaû – taùc phaåm :
1 . Taùc giaû: ( 1846- 1908 )
- Laø nhaø vaên yù.
- Thöôøng vieát veà ñeà taøi thieáu nhi vaø nhaø
tröôøng veà nhöõng taám loøng nhaân haäu.
2 / Taùc phaåm:
- Laø vaên baûn nhaät duïng vieát veà ngöôøi meï
- In trong taäp truyeän : Nhöõng taám loøng cao caû
II – Keát caáu:
- Boá cuïc : 2 phaàn
+ Ñoaïn ñaàu : Lí do boá vieát thö
+Coøn laïi : Noäi dung böùc thö
3
Giaùo aùn Ngöõ vaên 7
- Ta coù theå chia vaên baûn laøm maáy phaàn ? Moãi phaàn töø ñaâu ñeán
ñaâu ? yù nghóa cuûa töøng phaàn ?
+ Thaûo luaän :
- Vaên baûn laø 1 böùc thö cuûa ngöôøi boá göûi cho con nhöng taïi sao
taùc giaû laïi laáy nhan ñeà “Meï toâi” ? ( Nhan ñeà laø cuûa taùc giaû ñaët
cho ñoaïn trích . Tuy ngöôøi meï khoâng xuaát hieän tröïc tieáp trong
caâu chuyeän, nhöng laïi laø tieâu ñieåm maø caùc nhaân vaät vaø chi tieát
ñeàu höôùng tôùi ñeå laøm saùng toû )
- Theo doõi phaàn ñaàu vaên baûn , em thaáy En ri coâ ñaõ maéc loãi gì ?
- Em coù suy nghó gì veà loãi laàm cuûa En ri coâ?
- Tìm nhöõng chi tieát noùi veà thaùi ñoä cuûa ngöôøi boá ñoái vôùi En ri
coâ ?
- Ñeå dieãn taû ñöôïc taâm traïng cuûa ngöôøi boá, taùc giaû ñaõ söû duïng
phöông thöùc bieåu ñaït naøo? Phöông thöùc bieåu caûm ñöôïc dieãn ñaït
thoâng qua nhöõng kieåu caâu naøo? Taùc duïng cuûa caùc bieän phaùp
ngheä thuaät ñoù?
- Nhöõng chi tieát treân ñaõ theå hieän ñöôïc thaùi ñoä gì cuûa ngöôøi boá ?
- Em coù ñoàng tình vôùi ngöôøi boá khoâng ?( hs töï boäc loä )
- Trong thö ngöôøi boá ñaõ gôïi laïi nhöõng vieäc laøm, nhöõng tình caûm
cuûa meï daønh cho En ri coâ. Em haõy tìm nhöõng chi tieát, hình aûnh
noùi veà ngöôøi meï ?
- Khi noùi veà hình aûnh ngöôøi meï taùc giaû ñaõ söû duïng phöông thöùc
bieåu ñaït naøo? Phöông thöùc ñoù coù taùc duïng gì ?
- Qua lôøi keå cuûa ngöôøi cha, em caûm nhaän ñöôïc ñieàu gì veà ngöôøi
meï ?
+GV : Ngöôøi meï cuûa En ri coâ cuõng nhö bao ngöôøi meï khaùc treân
theá gian naøy ñaõ yeâu thöông, chaêm soùc nuoâi daïy con caùi baèng taát
caû taám loøng, söùc löïc, saün saøng hi sinh taát caû haïnh phuùc vaø cuoäc
soáng cuûa mình cho con caùi. Tình maãu töû cuûa con ngöôøi thaät
thieâng lieâng, cao caû.
+ Tieáp sau nhöõng lôøi ngôïi ca veà ngöôøi meï, taùc giaû ñaõ phaân tích
moái quan heä ruoät thòt, gaén boù saâu naëng giöõa 2 meï con En ri coâ
(hs ñoïc ñoaïn vaên 3,4-sgk-10 ).
- Ngöôøi boá ñaõ khuyeân En ri coâ nhöõng gì ?
- Em coù nhaän xeùt gì veà caùch söû duïng caâu vaên ôû ñoaïn naøy ? Taùc
duïng cuûa caùch duøng ñoù ?
- Qua böùc thö , em thaáy boá cuûa En ri coâ laø ngöôøi nhö theá naøo ?
- Taïi sao ngöôøi cha khoâng noùi tröïc tieáp vôùi con maø laïi vieát thö ?
( tình caûm saâu saéc thöôøng teá nhò vaø kín ñaùo, nhieàu khi khoâng noùi
tröïc tieáp ñöôïc. Vieát thö töùc laø chæ noùi rieâng cho ngöôøi maéc loãi
bieát, vöøa giöõ ñöôïc kín ñaùo, vöøa khoâng laøm ngöôøi maéc loãi maát
loøng töï troïng. Ñaây chính laø baøi hoïc veà caùch öùng xöû trong gia
ñình, ôû tröôøng vaø ngoaøi xaõ hoäi )
+ Thaûo luaän :
Theo em, ñieàu gì ñaõ khieán En ri coâ “ xuùc ñoäng voâ cuøng ” khi
ñoïc thö boá ?
Haõy tìm hieåu vaø löïa choïn nhöõng lí do maø em cho laø ñuùng trong
caùc lí do sau:(sgk-12.)
Vaên baûn naøy ñöôïc bieåu ñaït baèng nhöõng phöông thöùc naøo ?
Phöông thöùc naøo laø chính ?
- Em coù nhaän xeùt gì veà caùch dieãn ñaït caâu vaên cuûa taùc giaû ?
Hoaøng Thò Hoàng Gaám
III-Phaân tích:
1 / Loãi laàm cuûa En ri coâ :
- Voâ leã vôùi meï tröôùc maët coâ giaùo
=> Ñaây laø vieäc laøm sai traùi, xuùc phaïm tôùi meï.
2 / Thaùi ñoä cuûa boá:
- Söï hoãn laùo cuûa con nhö moät nhaùt dao ñaâm
vaøo tim boá vaäy !.
-... Boá khoâng neùn ñöôïc côn töùc giaän ñoái vôùi
con .
- Con maø xuùc phaïm ñeán meï con ö ?
-> Phöông thöùc bieåu caûm ñöôïc dieãn ñaït baèng
caùc kieåu caâu caûm thaùn, nghi vaán laøm cho lôøi
vaên trôû neân linh hoaït, sinh ñoäng, deã ñi vaøo
loøng ngöôøi .
=>Theå hieän thaùi ñoä buoàn baõ, ñau ñôùn vaø töùc
giaän .
3/ Hình aûnh ngöôøi meï:
- Meï ñaõ phaûi thöùc suoát ñeâm ... , quaèn quaïi vì
noãi lo sôï, khoùc nöùc nôû khi nghó raèng coù theå
maát con.
- Ngöôøi meï saün saøng boû moät naêm haïnh phuùc
ñeå traùnh cho con 1 giôø ñau ñôùn, ngöôøi meï coù
theå ñi xin aên ñeå nuoâi con, coù theå hi sinh tính
maïng ñeå cöùu soáng con
-> Phöông thöùc töï söï keát hôïp vôùi mieâu taû laøm
noåi baät tình caûm cuûa ngöôøi meï.
.=> Laø ngöôøi meï heát loøng yeâu thöông con, saün
saøng queân mình vì con.
4 / Lôøi khuyeân cuûa boá:
- Khoâng bao giôø ñöôïc thoát ra nhöõng lôøi noùi
naëng vôùi meï. Con phaûi xin loãi meï,...
- Con haõy caàu xin meï hoân con, ñeå cho chieác
hoân aáy xoaù ñi caùi daáu veát vong aân boäi nghóa
treân traùn con .
-> Söû duïng caâu caàu khieán laøm cho lôøi vaên trôû
neân roõ raøng, döùt khoaùt .
=> Laø ngöôøi boá nghieâm khaéc nhöng ñaày tình
thöông yeâu saâu saéc .
- Vieát thö ñeå bieåu caûm ( töï söï- mieâu taû- bieåu
4
Giaùo aùn Ngöõ vaên 7
III-Toång keát(5 phuùt)
- Nhaø vaên ñaõ göûi tôùi chuùng ta thoâng ñieäp gì ?
-Hs ñoïc ghi nhôù
IV-HD4:Luyeän taäp, cuûng coá(5 phuùt)
- Vaên baûn naøy ñaõ cho ta hieåu theâm gì veà taùc giaû ?
- Sau khi hoïc xong vaên baûn naøy, em ruùt ra ñöôïc baøi hoïc gì ?
Lieân heä vôùi baûn thaân xem em ñaõ coù laàn naøo lôõ gaây chuyeän gì ñoù
khieán boá meï buoàn phieàn. Neáu coù thì baøi vaên naøy gôïi cho em
ñieàu gì ?
V-HÑ5:Ñaùnh giaù(3 phuùt)
-Em coù tình caûm gì ñoái vôùi meï cuûa mình, em phaûi laøm gì ñeå meï
vui loøng
VI-HÑ6:Daën doø(2 phuùt)
-VN hoïc baøi, soaïn baøi “Töø gheùp”
Hoaøng Thò Hoàng Gaám
caûm )
- Dieãn ñaït baèng nhieàu kieåu caâu linh hoaït: caâu
traàn thuaät, caâu nghi vaán, caâu caûm thaùn, caâu
caàu khieán laøm cho lôøi vaên trôû neân trôû neân linh
hoaït, deã ñi vaøo loøng ngöôøi .
IV-Toång keát:
* Ghi nhôù : sgk-12.
B-Luyeän taäp:
Tieát 3 :Tieáng Vieät : TÖØ GHEÙP
A - Muïc tieâu baøi hoïc :Giuùp hs
- Naém ñöôïc caáu taïo cuûa 2 loaïi töø gheùp : Töø gheùp chính phuï vaø töø gheùp ñaúng laäp .
- Hieåu ñöôïc yù nghóa cuûa caùc loaïi töø gheùp .
B - Chuaån bò :
- Gv : Baûng phuï .Nhöõng ñieàu caàn löu yù :
Hoïc veà töø gheùp khoâng phaûi chæ ñeå nhaän dieän moät töø naøo ñoù laø töø gheùp chính phuï hay töø gheùp ñaúng laäp maø ñieàu quan troïng
laø hieåu ñöôïc cô cheá taïo nghóa cuûa caùc loaïi töø gheùp .
-Hs:Baøi soaïn
C - Tieán trình leân lôùp :
I- Hñ1:Khôûi ñoäng(5 phuùt)
1.OÅn ñònh lôùp
2.Kieåm tra :
Kieåm tra söï chuaån bò ñoà duøng, saùch vôû cuûa HS
3.Baøi môùi :
? Tìm 3 töø ñôn vaø 3 töø phöùc? Töø phöùc ñöôïc phaân loaïi nhö theá naøo ?
( Hoa, laù, quaû; hoa hoàng, hoa quaû, xanh xanh. Töø phöùc ñöôïc phaân thaønh hai loaïi : Töø gheùp vaø töø laùy) Baøi hoïc hoâm nay seõ
giuùp chuùng ta hieåu roõ hôn veà töø gheùp .
II-HÑ2:Hình thaønh kieán thöùc môùi(20 phuùt)
Hoaït ñoäng cuûa thaày troø
Noäi dung kieán thöùc
+Hs ñoïc VD treân baûng phuï
+ Chuù yù caùc töø : Baø ngoaïi, thôm phöùc .
- Trong 2 töø ñoù, tieáng naøo laø tieáng chính, tieáng naøo laø
tieáng phuï boå sung yù nghóa cho tieáng chính ?
- 2 töø naøy coù quan heä vôùi nhau nhö theá naøo ?
- Em coù nhaän xeùt gì veà traät töï cuûa nhöõng tieáng chính
trong nhöõng töø aáy ?
- Theo em töø gheùp chính phuï coù caáu taïo nhö theá
naøo ?
- Tìm töø gheùp chính phuï coù tieáng chính Baø, thôm ?
( Baø coâ, baø baùc, baø dì; thôm löøng, thôm ngaùt )
+HS ñoïc Ví duï 2 - Chuù yù caùc töø traàm boång, quaàn aùo .
- Caùc tieáng trong 2 töø gheùp treân coù phaân ra thaønh
A-Tìm hieåu baøi:
I- Caùc loaïi töø gheùp:
*Ví duï 1
Baø ngoaïi
Thôm phöùc
Tc Tp
Tc Tp
- Tieáng phuï boå sung nghóa cho tieáng
chính => quan heä chính phuï => Töø gheùp
chính phuï.Tieáng chính ñöùng tröôùc
- Coù tieáng chính vaø tieáng phuï, tieáng phuï
boå sung nghóa cho tieáng chính .
*Ví duï2 :
- Traàm boång
-Quaàn aùo
- 2 tieáng ngang baèng nhau-> quan heä
bình ñaúng => Töø gheùp ñaúng laäp
5
Giaùo aùn Ngöõ vaên 7
tieáng chính, tieáng phuï khoâng ? Vaäy 2 tieáng naøy coù
quan heä vôùi nhau nhö theá naøo ?
( quan heä bình ñaúng veà maët ngöõ phaùp )
- Khi ñaûo vò trí cuûa caùc tieáng thì nghóa cuûa töø coù thay
ñoåi khoâng ?
- Töø gheùp ñaúng laäp coù caáu taïo nhö theá naøo?
- Tìm moät vaøi töø gheùp ñaúng laäp chæ caùc söï vaät xung
quanh chuùng ta ? ( Baøn gheá, saùch vôû, muõ noùn ... )
- So saùnh töø gheùp chính phuï vaø töø gheùp ñaúng laäp,
chuùng gioáng vaø khaùc nhau ôû ñieåm naøo ?
- Töø gheùp ñöôïc phaân loaïi nhö theá naøo ? - Theá naøo laø
töø gheùp chính phuï, theá naøo laø töø gheùp ñaúng laäp ?
Hoaøng Thò Hoàng Gaám
- Coù caùc tieáng bình ñaúng veà maët ngöõ
phaùp ( khoâng phaân ra tieáng chính,
tieáng phuï )
* So saùnh töø gheùp chính phuï vaø töø gheùp
ñaúng laäp:
- Gioáng : Ñeàu coù quan heä vôùi nhau veà
nghóa
- Khaùc : +Töø gheùp chính phuï: coù quan heä
chính phuï
+Töø gheùp ñaúng laäp: coù quan heä
bình ñaúng
* Ghi nhôù 1: SGK ( 14 )
- So saùnh nghóa cuûa töø baø ngoaïi vôùi nghóa cuûa töø baø?
+ Baø : chæ ngöôøi phuï nöõ cao tuoåi ->nghóa roäng .
+Baø ngoaïi : chæ ngöôøi phuï nöõ cao tuoåi ñeû ra meï ->
nghóa heïp
- Nghóa cuûa töø thôm phöùc vôùi nghóa cuûa tieáng thôm ?
+ Thôm : coù muøi nhö höông cuûa hoa, deã chòu -> nghóa
roäng .
+Thôm phöùc : coù muøi boác leân maïnh, haáp daãn ->
nghóa heïp
- Töø gheùp chính phuï coù nghóa nhö theá naøo ?
II - Nghóa cuûa töø gheùp :
1. Nghóa cuûa töø gheùp chính phuï :
-So saùnh nghóa cuûa töø quaàn aùo vôùi nghóa cuûa moãi
tieáng quaàn vaø aùo ?
+ Quaàn aùo : chæ quaàn aùo noùi chung -> hôïp nghóa, coù
nghóa khaùi quaùt hôn. Quaàn, aùo : chæ rieâng töøng loaïi .
-Traàm boång vôùi traàm vaø boång ?
+ Traàm boång : Mieâu taû aâm thanh luùc thaáp, luùc cao
nghe raát eâm tai => nghóa chung, khaùi quaùt.
Traàm, boång : chæ aâm thanh rieâng töøng loaïi
- Töø gheùp ñaúng laäp coù nghóa nhö theá naøo ?
III-HÑ3:Toång keát(5 phuùt)
-Coù maáy loaïi töø gheùp?Neâu ñònh nghóa cuûa moãi loaïi?
-Hs ñoïc ghi nhôù
IV-HÑ4:Luyeän taäp, cuûng coá(10 phuùt)
GV : Goïi 2 hs leân baûng laøm bt
- Phaân loaïi töø gheùp ñaúng laäp, chính phuï ?
2 - Nghóa cuûa töø gheùp ñaúng laäp :
.
- Coù tính chaát hôïp nghóa vaø coù nghóa khaùi
quaùt hôn nghóa cuûa tieáng taïo neân noù .
- Vì sao em laïi xeáp nhö vaäy ?
GV treo baûng phuï - hs leân ñieàn töø
- Ñieàn theâm tieáng ñeå taïo töø gheùp chính phuï ?
- Heïp hôn nghóa cuûa tieáng chính vaø coù
tính chaát phaân nghóa .
III-Toång keát:Ghi nhôù1,2 sgk-14
B - Luyeän taäp :
* Baøi 1( 15 ) :
- Töø gheùp ñaúng laäp : Suy nghó, chaøi löôùi,
caây coû, aåm öôùt, ñaàu ñuoâi .
- Töø gheùp chính phuï: Xanh ngaét,nhaø
maùy, nhaø aên, nuï cöôøi .
* Baøi 2 ( 15 ):
- Buùt möïc ( bi, maùy, chì )
6
Giaùo aùn Ngöõ vaên 7
GV treo baûng phuï - hs leân ñieàn töø
- Ñieàn theâm tieáng ñeå taïo töø gheùp ñaúng laäp ?
Goïi hs traû lôøi
- Traû lôøi taïi sao ?
Hoaøng Thò Hoàng Gaám
- Thöôùc keû (veõ, may, ño ñoä )
* Baøi 3: ( 15 )
- Nuùi röøng ( soâng, ñoài )
- Maët muõi ( maøy,… )
*Baøi 5 : ( 15 )
- Khoâng phaûi vì :
Hoa hoàng laø moät loaøi hoa nhö : Hoa hueä,
hoa cuùc…
-> Coù nhieàu loaïi hoa maøuhoàng nhöng
khoâng phaûi laø hoa hoàng nhö : Hoa giaáy,
hoa chuoái…
V-HÑ5:Ñaùnh giaù(3 phuùt)
-Tìm 3 töø gheùp chính phuï vaø 3 töø gheùp ñaúng laäp. Cho bieát nghóa cuûa noù
VI-HÑ6:Daën doø(2 phuùt)
7
Giaùo aùn Ngöõ vaên 7
Hoaøng Thò Hoàng Gaám
Tieát 4:Taäp laøm vaên :
LIEÂN KEÁT TRONG VAÊN BAÛN
A - Muïc tieâu baøi hoïc
- Muoán ñaït ñöôïc muïc ñích giao tieáp thì vaên baûn phaûi coù tính lieân keát. Söï lieân keát aáy caàn ñöôïc theå hieän treân caû 2 maët : Hình
thöùc ngoân ngöõ vaø noäi dung yù nghóa.
- Caàn vaän duïng nhöõng kieán thöùc ñaõ hoïc ñeå böôùc ñaàu XD ñöôïc nhöõng vaên baûn coù tính lieân keát .
B - Chuaån bò :
- Gv: Baûng phuï.Nhöõng ñieàu caàn löu yù :
Lieân keát coù yù nghóa voâ cuøng quan troïng trong vieäc taïo laäp vaên baûn. Moät vaên baûn khoâng chæ laø söï taäp hôïp cuûa nhöõng ñoaïn
vaên, nhöõng caâu vaên rôøi raïc hay loän xoän .
-Hs:Baøi soaïn
C - Tieán trình leân lôùp :
I- HÑ1:Khôûi ñoäng(5 phuùt)
1.OÅn ñònh lôùp
2. Kieåm tra :
3.Baøi môùi :
- Vaên baûn laø gì ? ( Laø chuoãi nhöõng lôøi noùi mieäng hay baøi vieát coù chuû ñeà thoáng nhaát, coù lieân keát maïch laïc, v/duïng phöông
thöùc bieåu ñaït phuø hôïp ñeå thöïc hieän muïc ñích g/tieáp )
- Tính chaát cuûa vaên baûn laø gì ? ( thoáng nhaát, maïch laïc )
Chuùng ta seõ khoâng hieåu ñöôïc moät caùch cuï theå veà vaên baûn, cuõng nhö khoù coù theå taïo laäp ñöôïc nhöõng vaên baûn toát, neáu
chuùng ta khoâng tìm hieåu kó 1 trong nhöõng tính chaát quan troïng nhaát cuûa noù laø lieân keát.
II-HÑ2:Hình thaønh kieán thöcù môùi(20 phuùt)
Hoaït ñoäng cuûa Thaày-Troø
Noäi dung khieán thöùc
+GV : goïi hs ñoïc 2 ñoaïn vaên ( ñoaïn vaên trong Vaên
baûn : Meï toâi-sgk-10 vaø ñoaïn vaên sgk-17 )
- So saùnh 2 ñoaïn vaên, ñoaïn naøo coù theå hieåu roõ hôn
ngöôøi boá muoán noùi gì ?
- Neáu En Ri Coâ chöa hieåu yù boá thì haõy cho bieát vì
sao ? ( vì giöõa caùc caâu coøn chöa coù söï lieân keát )
+ GV: lieân : lieàn; keát : noái, buoäc; lieân keát: noái lieàn
nhau gaén boù vôùi nhau
- Muoán cho ñoaïn vaên coù theå hieåu ñöôïc thì noù phaûi
coù tính chaát gì ? ( lieân keát ) -Theá naøo laø lieân keát ?
+ GV : lieân keát laø 1 trong nhöõng tính chaát quan
troïng nhaát cuûa vaên baûn
* BT1 : Toâi ñeán tröôøng. Em Thu bò ngaõ .
- ôû ñaây neâu maáy thoâng tin ? Nhöõng thoâng tin naøy
nhö theá naøo vôùi nhau ? ( 2 thoâng tin - khoâng lieân
quan vôùi nhau )
- Em haõy söûa laïi caâu vaên ñeå 2 thoâng tin naøy gaén keát
vôùi nhau ? ( Treân ñöôøng tôùi tröôøng, toâi thaáy em Thu
bò ngaõ . )
+HS ñoïc VD ( sgk - 18 )
Söï saép xeáp yù giöõa caâu 1 vaø caâu 2 coù gì baát hôïp lí ?
Vì sao ?
( chöa coù söï noái keát vôùi nhau - vì chöa coù tính lieân
keát )
- Laøm theá naøo ñeå xoaù boû ñöôïc söï baát hôïp lí ñoù ?
A-Tìm hieåu baøi:
I / Lieân keát vaø phöông tieän lieân keát trong
vaên baûn :
1 / Tính lieân keát cuûa vaên baûn :
- Ví duï :
- Ñoaïn vaên khoù hieåu vì giöõa caùc caâu vaên
khoâng coù moái quan heä gì vôùi nhau
- Lieân keát: laø söï noái keát caùc caâu, caùc ñoaïn
trong vaên baûn 1 caùch töï nhieân, hôïp lí, laøm
cho vaên baûn trôû neân coù nghóa, deã hieåu
2 - Phöông tieän lieân keát trong vaên baûn :
- Ví duï :
- Theâm cuïm töø : coøn baây giôø
- Töø : Ñöùa treû phaûi thay baêng töø : con
8
Giaùo aùn Ngöõ vaên 7
- Giöõa caâu 1,2,3 coù söï lieân keát vôùi nhau chöa ? Vì
sao ?
+ GV : Nhöõng töø : coøn baây giôø, con laø nhöõng töø, toå
hôïp töø ñöôïc söû duïng laøm phöông tieän lieân keát trong
ñoaïn vaên
- So saùnh ñoaïn vaên khi chöa duøng phöông tieän lieân
keát vaø khi duøng phöông tieän lieân keát ?
+chöa duøng : caâu vaên rôøi raïc, khoù hieåu. Khi duøng:
caâu vaên roõ raøng, maïch laïc, deã hieåu
- Moät vaên baûn muoán coù tính lieân keát tröôùc heát phaûi
coù ñieàu kieän gì ? Cuøng vôùi ñieàu kieän aáy, caùc caâu
trong vaên baûn phaûi söû duïng caùc phöông tieän gì ?
III-HÑ3:Toång keát(5 phuùt)
-Theá naøo laø tính lieân keát trong vaên baûn?Neâu caùc
phöông tieän lieân keát trong vaên baûn
- HS ñoïc ghi nhôù .
IV-HÑ4:Luyeän taäp, cuûng coá(10 phuùt)
- Ñoïc ñoaïn vaên vaø saép xeáp caâu vaên theo thöù töï hôïp
lí ñeå taïo thaønh 1 ñoaïn vaên coù tính lieân keát chaët cheõ?
- Vì sao laïi saép xeáp nhö vaäy?
(saép xeáp nhö vaäy thì ñoaïn vaên môùi roõ raøng, deã
hieåu.)
- Caùc caâu vaên döôùi ñaây ñaõ coù tính lieân keát chöa ? Vì
sao ?
- Ñieàn caùc töø ngöõ thích hôïp vaøo choã troáng?
“ Ñeâm nay meï khoâng nguû ñöôïc. Ngaøy mai laø ngaøy
khai tröôøng lôùp 1 cuûa con.” Coù yù kieán cho raèng: Söï
lieân keát giöõa 2 caâu treân hình nhö khoâng chaët cheõ,
vaäy maø chuùng vaãn ñöôïc ñaët caïnh nhau trong Vaên
baûn : Coång tröôøng môû ra. Em haõy giaûi thích taïi
sao ?
Hoaøng Thò Hoàng Gaám
Muoán taïo ñöôïc tính lieân keát trong vaên
baûn caàn phaûi söû duïng nhöõng phöông tieän
lieân keát veà hình thöùc vaø noäi dung.
II-Toång keát:
* Ghi nhôù : SGK ( 18 )
B-Luyeän taäp :
* Baøi 1 ( SGK-18 ) :
Sô ñoà caâu hôïp lí : 1 - 4 - 2 - 5 - 3
* Baøi 2 ( 19 ) :
- Ñoaïn vaên chöa coù tính lieân keát.
- Vì chæ ñuùng veà hình thöùc ngoân ngöõ song
khoâng cuøng noùi veà moät noäi dung.
* Baøi 3 ( 19 ) :
Ñieàn töø : baø, baø , chaùu, baø, baø, chaùu, theá
laø.
* Baøi 4 ( 19 ) :
Neáu taùch rieâng 2 caâu vaên thì coù veû rôøi raïc
nhöng neáu ñoïc tieáp caâu 3 thì ta thaáy caâu 3
keát noái 2 caâu treân thaønh 1 theå thoáng nhaát
laøm ñoaïn vaên coù tính lieân keát chaët cheõ .
V-HÑ5:Ñaùnh giaù(3 phuùt)
-Vieát 2-3 caâu vaên coù tính lieân keát caâu
-Gv ñaùnh giaù tieát hoïc
VI-HÑ6:Daën doø(2 phuùt)
-VN hoïc baøi soaïn baøi “Cuoäc chia tay cuûa nhöõng con buùp beâ”
9
Giaùo aùn Ngöõ vaên 7
Hoaøng Thò Hoàng Gaám
Tuaàn 2
Tieát 5-6:Vaên baûn : CUOÄC CHIA TAY CUÛA NHÖÕNG CON BUÙP BEÂ
- Khaùnh Hoaøi A - Muïc tieâu baøi hoïc:Giuùp hs
- Thaáy ñöôïc nhöõng tình caûm chaân thaønh, saâu naëng cuûa 2 anh em trong caâu chuyeän. Caûm nhaän ñöôïc noãi ñau ñôùn, xoùt xa cuûa
nhöõng ngöôøi baïn nhoû chaúng may rôi vaøo nhöõng hoaøn caûnh gia ñình baát haïnh. Bieát thoâng caûm vaø chia seû vôùi nhöõng ngöôøi
baïn aáy .
- Thaáy ñöôïc caùi hay cuûa chuyeän laø ôû caùch keå raát chaân thaät vaø caûm ñoäng .
B - Chuaån bò :
- Gv : Tranh aûnh veà gia ñình.Nhöõng ñieàu caàn löu yù:
Noäi dung vaán ñeà ñaët ra trong truyeän khaù phong phuù, theå hieän ôû ba phöông dieän: pheâ phaùn nhöõng baäc cha meï thieáu traùch
nhieäm vôùi con caùi; ca ngôïi tình caûm nhaân haäu, trong saùng, vò tha cuûa 2 em beù; mieâu taû vaø theå hieän noãi ñau xoùt tuûi hôøn cuûa
nhöõng em beù chaúng may rôi vaøo hoaøn caûnh baát haïnh .
-Hs:Baøi soaïn
C - Tieán trình leân lôùp :
I-HÑ1:Khôûi ñoäng(5 phuùt)
1.OÅn ñònh lôùp
2.Kieåm tra :
1 - Phaân tích hình aûnh ngöôøi meï cuûa EnRiCoâ trong vaên baûn Meï toâi ?
2 - Vaên baûn Meï toâi cho chuùng ta thaáy baøi hoïc ñaïo ñöùc gì ?
Yeâu caàu : C1 : Traû lôøi nhö phaàn c : hình aûnh ngöôøi meï .
C2 : Traû lôøi nhö phaàn ghi nhôù SGK ( 12 ) .
3.Baøi môùi :
Gia ñình haïnh phuùc, eâm aám laø mô öôùc cuûa taát caû chuùng ta . Theá nhöng ñieàu mô öôùc töôûng chöøng ñôn giaûn ñoù ñoâi khi
ôû ñaâu ñoù vaãn khoâng theå thöïc hieän ñöôïc. Moät khi haïnh phuùc maát ñi ngöôøi ta caøng thaám thía noãi ñau ñôùn khi phaûi chia li,
caùch xa vôùi nhöõng ngöôøi thaân yeâu ruoät thòt, luoân gaàn guõi vôùi chuùng ta haøng ngaøy. Vaên baûn “ Cuoäc chia tay cuûa nhöõng con
buùp beâ ” seõ cho chuùng ta bieát roõ hôn veà tình anh em .
II-HÑ2:Ñoïc – Hieåu vaên baûn(25 phuùt)
Hoaït ñoäng cuûa thaày - troø
Noäi dung kieán thöùc
- Döïa vaøo chuù thích *, em haõy neâu 1 vaøi neùt veà taùc
phaåm ?
+GV: Höôùng daãn ñoïc: Gioïng nheï nhaøng, xuùc ñoäng,
chuù yù ngoân ngöõ ñoái thoaïi .
+GV ñoïc- HS ñoïc baøi
+Ñoïc chuù thích .
+GV : Höôùng daãn toùm taét
- Ñaây laø truyeän ngaén khaù hoaøn chænh : coù coát truyeän
vaø nhaân vaät, coù söï vieäc vaø chi tieát, coù môû ñaàu vaø
keát thuùc. Vaäy theo em caâu chuyeän naøy coù nhöõng
tình tieát chính naøo ?
- Vaên baûn coù theå chia laøm maáy phaàn ? Moãi phaàn töø
ñaâu ñeán ñaâu ? yù cuûa töøng phaàn ?
- Em haõy cho bieát, truyeän vieát veà ai, veà vieäc gì ? Ai
laø nhaân vaät chính ? Vì sao ?
+HS theo doõi phaàn ñaàu Vaên baûn
- Vì sao anh em Thaønh, Thuyû phaûi chia ñoà chôi vaø
chia buùp beâ? ( vì boá meï li hoân: Thuyû phaûi theo meï
veà queâ ngoaïi- Thaønh ôû laïi vôùi boá )
A-Tìm hieåu baøi:
I-Taùc giaû – Taùc phaåm
- Laø vaên baûn nhaät duïng vieát veà quyeàn treû
em.
- Truyeän ngaén ñöôïc trao giaûi nhì trong
cuoäc thi thô vaên vieát veà quyeàn treû em toå
chöùc taïi Thuî Ñieån 1992 cuûa tg Khaùnh
Hoaøi.
II-Keát caáu :
-Theå loaïi:Truyeän ngaén
- Boá cuïc : 3 phaàn .
+ Töø ñaàu -> nhö vaäy : chia buùp beâ
+ Tieáp -> caûnh vaät : chia tay lôùp hoïc
+ Coøn laïi : anh em chia tay
* Chuû ñeà :Truyeän vieát veà cuoäc chia tay
ñau ñôùn, caûm ñoäng cuûa 2 anh em Thaønh
vaø Thuyû, khi cha meï li hoân .
III-Phaân tích:
1 - Chia buùp beâ :
* Taâm traïng cuûa 2 anh em Thaønh - Thuyû :
- Thuyû: run baàn baät, kinh hoaøng, tuyeät
voïng, buoàn thaêm thaúm, mi söng moïng vì
khoùc nhieàu .
10
Giaùo aùn Ngöõ vaên 7
- Tìm nhöõng chi tieát mieâu taû taâm traïng cuûa Thaønh
vaø Thuyû khi meï baûo : Thoâi, 2 ñöùa lieäu maø chia ñoà
chôi ra ñi ?
-Em coù nhaän xeùt gì veà ngheä thuaät mieâu taû taâm traïng
cuûa taùc giaû ôû ñoaïn vaên naøy ?
-Ñoù laø taâm traïng gì ?
Hoaøng Thò Hoàng Gaám
- Thaønh : caén chaët moâi , nöôùc maét tuoân ra
nhö suoái .
-> Söû duïng 1 loaït caùc ñoäng töø - tính töø keát
hôïp vôùi pheùp so saùnh laøm noåi roõ taâm
traïng cuûa nhaân vaät.
=> Taâm traïng buoàn baõ, ñau ñôùn, khoå sôû vaø
baát löïc.
* Tình caûm cuûa 2 anh em :
- Chi tieát naøo noùi veà tình caûm cuûa 2 anh em Thaønh- - Thuyû : vaù aùo cho anh, baét con veä só gaùc
Thuyû ?
cho anh .
- Thaønh : chieàu naøo cuõng ñi ñoùn em,
nhöôøng ñoà chôi cho em.
- Nhöõng chi tieát treân cho em thaáy ñöôïc tình caûm cuûa => Tình caûm ythg gaén boù vaø luoân quan
2 anh em nhö theá naøo ?
taâm, chaêm soùc, giuùp ñôõ laãn nhau .
* Chia buùp beâ :
- Vieäc chia buùp beâ dieãn ra nhö theá naøo ?
- Thaønh : laáy 2 con buùp beâ ñaët sang 2 phía.
- Lôøi noùi vaø haønh ñoäng cuûa Thuyû coù gì maâu thuaãn ? - Thuyû tru treùo leân giaän döõ ...
( Thuyû raát giaän döõ khoâng muoán chia reõ buùp beâ
nhöng em laïi raát thöông Thaønh, sôï khoâng coù con Veä => khoâng muoán chia reõ buùp beâ, khoâng
Só canh giaác nguû cho anh neân em raát boái roái sau khi muoán chia reõ anh em .
ñaõ chu treùo leân giaän döõ )
- Theo em coù caùch naøo giaûi quyeát ñöôïc maâu thuaãn
ñoù khoâng ? ( gñ Thaønh - Thuyû phaûi ñoaøn tuï, hai anh
2 - Chia tay lôùp hoïc :
em khoâng phaûi chia tay nhau )
- Em khoâng ñöôïc ñi hoïc nöõa
- Chi tieát naøo trong cuoäc chia tay cuûa Thuyû vôùi lôùp
- Coâ Taâm söûng soát . “ Trôøi ôi ! ”, coâ Taâm
hoïc laøm coâ giaùo baøng hoaøng ?
taùi maët vaø nöôùc maét giaøn giuïa
- Chi tieát naøo khieán em caûm ñoäng nhaát? vì sao ?
- Em haõy gt vì sao khi daét Thuyû ra khoûi tröôøng, taâm .=> Gôïi söï caûm thoâng, xoùt thöông cho
hoaøn caûnh baát haïnh cuûa Thuyû .
traïng Thaønh laïi “ kinh ngaïc thaáy moïi ngöôøi vaãn ñi
.
laïi bình thöôøng vaø naéng vaãn vaøng öôm truøm leân
caûnh vaät ” ? ( Thaønh thaáy kinh ngaïc laø vì trong khi
moïi vieäc ñeàu dieãn ra bình thöôøng thì anh em Thaønh
-> Mieâu taû dieãn bieán taâm lí chính xaùc
- Thuyû laïi phaûi chòu ñöïng söï maát maùt ñoå vôõ quaù
laøm taêng theâm noãi buoàn saâu thaúm vaø söï
lôùn)
thaát voïng, bô vô.
-Em coù nhaän xeùt gì veà caùch mieâu taû dieãn bieán taâm
lí nhaân vaät cuûa taùc giaû ? Caùch mieâu taû ñoù coù taùc
3 - Anh em chia tay :
duïng gì ?
-Keát thuùc truyeän, Thuyû ñaõ choïn caùch giaûi quyeát nhö - Thuyû : Ñaët con Em nhoû quaêng tay vaøo
con veä só .
theá naøo ?
=> Tình anh em khoâng theå chia lìa .
- Caùch giaûi quyeát ñoù coù yù nghóa gì ?
+GV : Xaây döïng chi tieát keát thuùc chuyeän nhö theá,
nhaø vaên muoán nhaén göûi vôùi moïi ngöôøi raèng : Cuoäc
chia tay cuûa caùc em nhoû laø raát voâ lí, laø khoâng neân
coù, khoâng neân ñeå noù xaûy ra. yù töôûng aáy nhaéc nhôû
nhöõng ngöôøi laøm cha laøm meï haõy soáng vì con caùi,
coá gaéng giöõ gìn toå aám gia ñình ñöøng ñeå noù tan vôõ .
-Trong truyeän, buùp beâ coù chia tay khoâng ? Taïi sao
11
Giaùo aùn Ngöõ vaên 7
taùc giaû laïi ñaët teân truyeän laø
“ Cuoäc chia tay
cuûa nhöõng con buùp beâ ” ? ( Teân truyeän gôïi tình
huoáng: nhöõng con buùp beâ cuõng nhö anh em Thaønh
Thuyû raát ngaây thô, trong saùng vaø khoâng coù toäi tình
gì, theá maø ñaønh phaûi chia tay )
+ Thaûo luaän:
- Caâu chuyeän ñöôïc keå theo ngoâi thöù maáy ? Vieäc löïa
choïn naøy coù taùc duïng gì ?
- Vaên baûn ñöôïc vieát baèng phöông thöùc naøo ?
Phöông thöùc naøo laø chính ? Taùc duïng cuûa caùc
phöông thöùc ñoù ?
III-HÑ3:Toång keát(5 phuùt)
- Qua caâu chuyeän, taùc giaû Khaùnh Hoaøi muoán göûi
ñeán chuùng ta thoâng ñieäp gì ?
-Hs ghi nhôù sgk .
- Vaên baûn naøy ñaõ cho em hieåu theâm gì veà taùc giaû ?
- Sau khi hoïc xong vaên baûn, em ruùt ra ñöôïc baøi hoïc
gì ?
- GV : Qua cuoäc chia tay ñau ñôùn vaø ñaày caûm ñoäng
cuûa hai em nhoû trong truyeän khieán ngöôøi ñoïc thaám
thía raèng : Haïnh phuùc gia ñình voâ cuøng quyù giaù,
moïi ngöôøi haõy coá gaéng baûo veä vaø giöõ gìn, khoâng
neân vì baát cöù lí do gì maø laøm tan vôõ haïnh phuùc gia
ñình .
IV-HÑ4:Luyeän taäp, cuûng coá(5 phuùt)
HS quan saùt 2 böùc tranh trong sgk :
Hai böùc tranh trong SGK minh hoaï cho söï vieäc gì
trong truyeän ? Em haõy mieâu taû laïi söï vieäc ñoù ?
Hoaøng Thò Hoàng Gaám
- Keå theo ngoâi thöù nhaát- giuùp taùc giaû theå
hieän ñöôïc 1 caùch saâu saéc nhöõng suy nghó,
tình caûm vaø taâm traïng cuûa nhaân vaät .
- Töï söï keát hôïp vôùi mieâu taû ñeå bieåu caûm mieâu taû qua so saùnh vaø söû duïng 1 loaït ÑT
- TT laøm noåi roõ taâm traïng cuûa nhaân vaät
IV-Toång keát:
* Ghi nhôù: (sgk- 27)
- Taùc giaû laø ngöôøi yeâu meán treû em, luoân
mong muoán treû em ñöôïc haïnh phuùc .
- Chuùng ta caàn phaûi bieát traân troïng giöõ gìn
haïnh phuùc gia ñình .
B- Luyeän taäp :
V –HÑ5:Ñaùnh giaù(3 phuùt)
-Qua vaên baûn taùc giaû muoán ñeà caëp ñeán quyeàn lôïi gì cuûa treû em?
-Gv ñaùnh giaù tieát hoïc
VI-HÑ6:Daën doø(2 phuùt)
-VN hoïc baøi vaø soaïn baøi “Boá cuïc trong vaên baûn”
12
Giaùo aùn Ngöõ vaên 7
Hoaøng Thò Hoàng Gaám
Tieát 7:Taäp laøm vaên : BOÁ CUÏC TRONG VAÊN BAÛN
A - Muïc tieâu baøi hoïc :
- Thaáy ñöôïc taàm quan troïng cuûa boá cuïc trong vaên baûn .
- Böôùc ñaàu hieåu theá naøo laø moät boá cuïc raønh maïch, hôïp lí .
- Coù yù thöùc xd boá cuïc khi vieát vaên .
B - Chuaån bò :
- Gv : Baûng phuï.Nhöõng ñieàu caàn löu yù :
GV caàn thöôøng xuyeân cho hoïc sinh thaáy vieäc XD boá cuïc tröôùc khi taïo laäp vaên baûn Tieáng Vieät laø heát
söùc caàn thieát .
C - Tieán trình leân lôùp :
I- HÑ1:Khôûi ñoäng(5 phuùt)
1.OÅn ñònh lôùp
2.Kieåm tra :
- LK laø gì ? Laøm theá naøo ñeå vaên baûn coù tính LK ?
- LK laø söï noái lieàn caùc caâu, caùc ñoaïn trong vaên baûn 1 caùch töï nhieân, hôïp lí, laøm cho vaên baûn trôû
neân coù nghóa, deã hieåu .
- Muoán taïo ñöôïc tính LK trong vaên baûn caàn phaûi söû duïng ñöôïc nhöõng phöông tieän Lk veà hình thöùc
vaø noäi dung .
3.Baøi môùi :
Caùc em hoïc lòch söû haún coøn nhôù traän chieán treân soâng Baïch Ñaèng cuûa Ngoâ Quyeàn vôùi vieäc lôïi duïng
nöôùc thuyû trieàu vaø caùch boá trí caùc ñaïo quaân, caùnh quaân theo theá traän roài duøng caùc thuyeàn nhoû ñeå duï
ñòch vaøo theá traän vaø phaûn coâng, mang laïi chieán thaéng Baïch Ñaèng vang doäi . Neáu khoâng coù söï saép xeáp
theá traän nhö vaäy coù theå daãn ñeán keát quaû nhö vaäy khoâng ? vì sao ?
Trong vieäc taïo laäp vaên baûn cuõng caàn phaûi boá trí saép xeáp caùc phaàn, caùc ñoaïn theo trình töï hôïp lí . Ñeå
hieåu vaø laøm ñöôïc vieäc naøy chuùng ta cuøng nhau tìm hieåu baøi : Boá cuïc trong vaên baûn
II-HÑ2:Hình thaønh kieán thöùc môùi(20 phuùt)
Hoaït ñoäng cuûa thaày - troø
Noäi dung kieán thöùc
- Coù 1 baïn vieát giaáy xin pheùp nghæ hoïc, baïn saép xeáp
caùc yù nhö sau :
+GV : Treo baûng phuï - hs ñoïc
- Lí do nghæ hoïc, Quoác hieäu, Teân ñôn, Hoï vaø teân - ñòaï
chæ, Caùm ôn, Lôøi höùa,
Nôi vieát, ngaøy ..., Kí teân .
- Em coù nhaän xeùt gì veà caùch saép xeáp treân?
+GV : Treo baûng phuï - hs ñoïc
- Em coù nhaän xeùt gì veà noäi dung vaø trình töï laù ñôn ?
( trình töï hôïp lí )
+GV : Söï saép ñaët noäi dung caùc phaàn trong vaên baûn
theo 1 trình töï hôïp lí ñöôïc goïi laø boá cuïc .
- Em hieåu boá cuïc laø gì ?
A-Tìm hieåu baøi:
I - Boá cuïc vaø nhöõng yeâu caàu veà boá cuïc
trong vaên baûn :
1 - Boá cuïc cuûa vaên baûn :
- Trình töï laù ñôn loän xoän
- Trình töï hôïp lí :
- Quoác hieäu, teân ñôn,hoï vaø teân, ñòa chæ,lí
do vieát ñôn,lôøi höùa, caùm ôn, nôivieát,
ngaøy vieát ñôn, kí teân
* Boá cuïc : Laø söï boá trí , saép xeáp caùc
phaàn, caùc ñoaïn theo 1 trình töï, 1 heä
thoáng raønh maïch vaø hôïp lí .
+HS ñoïc ñoaïn vaên 1- SGK ( 29 )
2 - Nhöõng yeâu caàu veà boá cuïc trong vaên
- So saùnh vaên baûn eách ngoài ñaùy gieáng ôû SGK Ngöõ
baûn :
vaên 6 vôùi vaên baûn vöøa ñoïc coù gì gioáng vaø khaùc nhau ? - Ví duï : + Ñoaïn vaên1 sgk ( 29 )
+Gioáng : cuøng noäi dung .
+ Khaùc : veà hình thöùc dieãn ñaït.- Ñoaïn vaên trong
13
Giaùo aùn Ngöõ vaên 7
sgk coù boá cuïc 2 phaàn, caùc yù saép xeáp loän xoän, khoâng
aên nhaäp vôùi nhau neân raát khoù hieåu .
Coøn ñoaïn vaên trong sgk- ngöõ vaên 6 coù boá cuïc 3
phaàn, caùc yù ñöôïc saép xeáp 1 caùch roõ raøng, maïch laïc,
deã hieåu.
+HS ñoïc ñoaïn vaên 2 – SGK ( 29 )
- So saùnh vaên baûn Lôïn cöôùi aùo môùi ôû sgk Ngöõ vaên 6
vôùi vaên baûn vöøa ñoïc coù gì gioáng vaø khaùc nhau ?
- Theo em neân saép xeáp boá cuïc 2 caâu chuyeän treân nhö
theá naøo ?
( saép xeáp boá cuïc 3 phaàn nhö trong saùch Ngöõ vaên 6 )
- Muïc ñích giao tieáp cuûa 2 caâu chuyeän treân laø gì ?
( Pheâ phaùn nhöõng thoùi hö, taät xaáu cuûa con ngöôøi : thoùi
kieâu caêng, töï phuï vaø thoùi khoe cuûa 1 caùch loá bòch. )
- Theo em ñoaïn vaên naøo deã tieáp nhaän hôn?
( VB trong sgk )
- Ñeå boá cuïc cuûa vaên baûn raønh maïch, hôïp lí thì caàn
phaûi coù nhöõng ñieàu kieän gì ?
Hoaøng Thò Hoàng Gaám
+ Ñoaïn vaên 2 sgk
- Caùc ñieàu kieän ñeå coù moät boá cuïc raønh
maïch, hôïp lí :
+ Noäi dung caùc phaàn, caùc ñoïan phaûi
thoáng nhaát chaët cheõ vôùi nhau vaø phaûi coù
söï phaân bieät raïch roøi .
+ Trình töï saép ñaët phaûi ñaït ñöôïc muïc
ñích giao tieáp .
3 - Caùc phaàn cuûa boá cuïc :
- Vaên baûn mieâu taû :
+ MB : Taû khaùi quaùt – giôùi thieäu
caûnh .
- Haõy neâu nhieäm vuï cuûa 3 phaàn MB, TB, KB trong
+ TB : Taû chi tieát
vaên baûn mieâu taû vaø töï söï ?
+ KB : Neâu caûm nghó
- Vaên baûn töï söï :
+ MB : Giôùi thieäu chung veà nhaân vaät
- Coù caàn phaân bieät nhieäm vuï cuûa moãi phaàn khoâng ? vì
vaø söï vieäc
sao ? ( Moãi phaàn ñeàu coù nhöõng nhieäm vuï cuï theå, roõ
+TB : Keå dieãn bieán söï vieäc
raøng )
+ KB : Keát cuïc cuûa söï vieäc
- Boá cuïc vaên baûn thöôøng coù maáy phaàn ? Ñoù laø nhöõng - Boá cuïc cuûa vaên baûn: 3 phaàn : MB, TB,
KB.
phaàn naøo ?
II-Toång keát:
* Ghi nhôù : SGK ( 30 )
III-HÑ3:Ghi nhớt(5 phuùt)
-Boá cuïc trong vaên baûn vaø nhöõng yeâu caàu veà boá cuïc
trong vaên baûn?
B - Luyeän taäp :
* Baøi 1: HS neâu VD :
-HS ñoïc ghi nhôù
- Bieát saép xeáp caùc yù cho raønh maïch
IV-HÑ4:Luyeän taäp, cuûng coá(10 phuùt)
=>hieäu quaû cao.
-Hs ñoïc yeâu caàu BT1-sgk-30
- Khoâng bieát saép xeáp cho hôïp lí
=>khoâng hieåu .
* Baøi 2:
Boá cuïc vaên baûn “ Cuoäc chia tay cuûa
nhöõng con buùp beâ ” :
- Haõy ghi laïi boá cuïc cuûa truyeän “ Cuoäc chia tay cuûa
- MB: Giôùi thieäu nhaân vaät Toâi, em toâi vaø
nhöõng con buùp beâ ”
vieäc chia tay.
- Boá cuïc aáy ñaõ raønh maïch vaø hôïp lí chöa?
- TB : + H/c gñ, t/c 2 anh em
- Coù theå keå laïi caâu chuyeän aáy theo 1 boá cuïc khaùc
+ Chia ñoà chôi vaø chia buùp beâ .
ñöôïc khoâng? ( caâu chuyeän naøy coù theå keå theo 1 boá
+ Hai anh em chia tay
cuïc khaùc - OÂn taäp ngöõ vaên 7 - 15 )
14
Giaùo aùn Ngöõ vaên 7
Hoaøng Thò Hoàng Gaám
- KB : + Buùp beâ khoâng chia tay
Hs ñoïc yeâu caàu baøi taäp 3 - (sgk 30,31).
- Boá cuïc treân ñaây ñaõ raønh maïch vaø hôïp lí chöa ? Vì
sao ?
- Theo em coù theå boå sung theâm ñieàu gì ?
V-HÑ5:Ñaùnh giaù(3 phuùt)
-Gv ñaùnh giaù tieát hoïc
VI-HÑ6:Daën doø(2 phuùt)
VN hoïc baøi, soaïn baøi “Maïch laïc trong vaên baûn”
Tieát 8:Taäp laøm vaên :
* Baøi 3 :
Boá cuïc ... chöa raønh maïch, hôïp lí vì :
- Caùc ñieåm 1,2,3 ôû TB môùi chæ keå laïi
vieäc hoïc toát chöù chöa phaûi laø trình baøy
khaùi nieäm hoïc toát . Vaø ñieåm 4 khoâng
phaûi noùi veà hoïc taäp .
=>TB : 1. KN hoïc taäp treân lôùp
2. KN hoïc taäp ôû nhaø
3. KN hoïc taäp trong cuoäc soáng
vaø tham khaûo taøi lieäu
4. Keát quaû hoïc taäp ñaõ ñaït ñöôïc
nhôø nhöõng KN treân .
5. Mong nhaän ñöôïc söï ñoùng goùp
yù kieán cuûa caùc baïn .
MAÏCH LAÏC TRONG VAÊN BAÛN
A - Muïc tieâu baøi hoïc :Giuùp hs:
- Thaáy roõ hôn vai troø cuûa boá cuïc vaø maïch laïc trong vaên baûn .
- Bieát XD boá cuïc khi vieát vaên baûn .
- Taäp vieát vaên roõ raøng, maïch laïc .
B - Chuaån bò :
- Gv: baûng phuï .Nhöõng ñieàu caàn löu yù :
Khoâng ñeå laãn loän khaùi nieäm maïch laïc vôùi caùc khaùi nieäm coù lieân quan nhö lieân keát hay boá cuïc .
-Hs:Baøi soaïn
C - Tieán trình leân lôùp:
I -Hñ1 :Khôûi ñoäng(5 phuùt)
1. oån ñònh lôùp
2.Kieåm tra :
- Boá cuïc laø gì ? Boá cuïc goàm coù nhöõng phaàn naøo ? Noäi dung töøng phaàn ?
- Ñeå boá cuïc cuûa vaên baûn raønh maïch, hôïp lí thì caàn phaûi coù nhöõng ñieàu kieän gì ?
* Yeâu caàu : Traû lôøi döïa vaøo phaàn ghi nhôù
3.Baøi môùi :
Noùi ñeán boá cuïc laø noùi ñeán söï saép ñaët, söï phaân chia, nhöng vaên baûn caàn phaûi ñaûm baûo tính lieân
keát . Vaäy laøm theá naøo ñeå vaên baûn vaãn ñöôïc phaân chia raønh maïch maø laïi khoâng maát ñi söï lieân keát chaët
cheõ vôùi nhau ? Ñeå giaûi thích vaán ñeà naøy chuùng ta cuøng nhau tìm hieåu baøi : Maïch laïc ...
II-HÑ2:Hình thaønh kieán thöùc môùi (20 phuùt)
Hoaït ñoäng cuûa thaày - troø
Noäi dung kieán thöùc
+GV: Maïch laïc trong ñoâng y voán coù nghóa laø maïch
maùu trong cô theå .
- Em hieåu maïch laïc trong vaên baûn coù nghóa nhö theá
naøo ?
+HS : Troâi chaûy thaønh doøng, thaønh maïch, laøm cho
caùc phaàn cuûa vaên baûn thoáng nhaát laïi
A-Tìm hieåu baøi:
I - Maïch laïc vaø nhöõng yeâu caàu veà maïch laïc
trong vaên baûn:
1 - Maïch laïc trong vaên baûn :
- Laø söï tieáp noái caùc caâu, caùc yù theo 1 trình töï
hôïp lí treân 1 yù chuû ñaïo thoáng nhaát .
15
Giaùo aùn Ngöõ vaên 7
-Vaäy maïch laïc trong vaên baûn laø gì ?
-Chuû ñeà cuûa truyeän laø gì ?
-Chuû ñeà aáy coù xuyeân suoát caùc chi tieát, söï vieäc ñeå
troâi chaûy thaønh doøng, thaønh maïch qua caùc phaàn, caùc
ñoaïn cuûa truyeän khoâng?
- Caùc töø ngöõ trong truyeän coù goùp phaàn taïo ra caùi
doøng maïch xuyeân suoát aáy khoâng ?
- Caùc caûnh trong nhöõng thôøi gian, khoâng gian khaùc
nhau coù goùp phaàn laøm cho doøng maïch aáy troâi chaûy
lieân tuïc vaø thoáng nhaát trong 1 chuû ñeà khoâng ?
+GV : Töø ngöõ, söï vieäc ñoù laø caùc yeáu toá laøm cho chuû
ñeà noåi baät. Noùi caùch khaùc laø chuû ñeà ñaõ xuyeân suoát,
thaám saâu vaøo caùc yeáu toá ñoù
- Moät vaên baûn coù tính maïch laïc laø vaên baûn nhö theá
naøo ?
III-Toång keát(5 phuùt)
IV-HÑ4:Luyeän taäp, cuûng coá (10 phuùt)
-Maïch laïc trong vaên baûn laø gì? Neâu caùc ñieàu kieän
ñeå 1 vaên baûn coù tính maïch laïc
-Hs ñoïc ghi nhôù
*Ñoïc kó vaên baûn Meï toâi .
- Xaùc ñònh chuû ñeà cuûa vaên baûn ?
- Caùc töø ngöõ, söï vieäc trong vaên baûn coù phuïc vuï cho
chuû ñeà aáy khoâng ?
- Vaên baûn naøy ñaõ coù tính maïch laïc chöa ?
*HS ñoïc vaên baûn Laõo noâng vaø caùc con .
- Em haõy xaùc ñònh chuû ñeà cuûa vaên baûn ?
- Chuû ñeà naøy coù xuyeân suoát baøi thô khoâng? Haõy
chæ ra söï xuyeân suoát ñoù ?
- Vaên baûn naøy coù tính maïch laïc chöa ?
V-HÑ5:Ñaùnh giaù (3 phuùt)
-Gv ñaùnh giaù tieát hoïc
VI-HÑ6:Daën doø (2 phuùt)
-VN hoïc baøi, soaïn baøi “Nhöõng caâu haùt veà tình caûm
gia ñình”
Hoaøng Thò Hoàng Gaám
=> vaên baûn caàn phaûi maïch laïc .
2 - Caùc ñieàu kieän ñeå vaên baûn coù tính maïch laïc
:
- VD : Tìm hieåu tính maïch laïc trong Vaên Baûn
“ Cuoäc chia tay cuûa nhöõng con buùp beâ ” ?
+ Chuû ñeà : Cuoäc chia tay cuûa 2 anh em Thaønh
–Thuyû khi cha meï li hoân .
=> xuyeân suoát
+ Töø ngöõ : Chia tay, chia ñoà chôi, chia reõ, xa
caùch, khoùc ...
+ Caùc söï vieäc : Trong hieän taïi - quùa khöù, ôû
nhaø - ôû tröôøng .
=> Thoáng nhaát
- Vaên baûn coù tính maïch laïc laø :
+ Caùc phaàn, caùc ñoaïn , caùc caâu trong vaên baûn
ñeàu noùi veà moät ñeà taøi, bieåu hieän 1 chuû ñeà
chung xuyeân suoát.
+ Caùc phaàn, caùc ñoaïn, caùc caâu trong vaên baûn
ñöôïc tieáp noái theo moät trình töï roõ raøng, hôïp lí
laøm cho chuû ñeà lieàn maïch .
II-Toång keát:
* Ghi nhôù : SGK ( 32 )
B - Luyeän taäp :
* Baøi 1a : Tính maïch laïc trong vaên baûn
“Meï toâi ”
- Chuû ñeà: ca ngôïi hình aûnh ngöôøi meï
- Caùc töø ngöõ: meï, con, ……
- Söï vieäc : ERC thieáu leã ñoä vôùi meï
Boá vieát thö caûnh baùo ERC
Hình aûnh ngöôøi meï hi sinh vì con
-> Caùc töø ngöõ, söï vieäc ñeàu phuïc vuï cho chuû
ñeà .
=> Vaên baûn coù tính maïch laïc
2- Baøi 1b : Laõo noâng vaø caùc con
- Chuû ñeà : Lao ñoäng laø vaøng
- Chuû ñeà naøy xuyeân suoát baøi thô laøm cho caùc
phaàn lieàn maïch vôùi nhau :
+ 2 caâu ñaàu - MB : neâu chuû ñeà
+ Ñoaïn giöõa ( Kho vaøng choân döôùi ñaát .
Kho vaøng do söùc lñ cuûa con ngöôøi laøm neân :
luùa toát ) - TB: p/trieån yù ôû chuû ñeà
+ 4 caâu cuoái - Keát baøi : Nhaán maïnh chuû ñeà
ñeå khaéc saâu .
=> vaên baûn coù tính maïch laïc
16
Giaùo aùn Ngöõ vaên 7
Tuaàn 3
Hoaøng Thò Hoàng Gaám
Tieát 9:Vaên baûn : CA DAO, DAÂN CA
NHÖÕNG CAÂU HAÙT VEÀ TÌNH CAÛM GIA ÑÌNH
A- Muïc tieâu baøi hoïc:Giuùp hs
- Hieåu khaùi nieäm ca dao - daân c
- Naém ñöôïc ND, yù nghóa vaø 1 soá hình thöùc NT tieâu bieåu cuûa ca dao - daân ca qua nhöõng baøi ca thuoäc
chuû ñeà tình caûm gia ñình.
- Thuoäc 4 baøi ca dao veà tình caûm gia ñình vaø bieát theâm 1 soá baøi ca dao thuoäc chuû ñeà naøy.
B-Chaån bò:
- Gv:Moät soá caâu ca dao cuøng chuû ñeà. Nhöõng ñieàu caàn löu yù:
Ca dao daân ca dieãn taû ñôøi soáng taâm hoàn, tình caûm cuûa 1 soá kieåu nhaân vaät tröõ tình: Ngöôøi meï, ngöôøi
vôï,ngöôøi con... trong gia ñình; chaøng trai, coâ gaùi trong quan heä tình baïn, tình yeâu; ngöôøi daân thöôøng,
ngöôøi thôï, ngöôøi phuï nöõ... trong quan heä xaõ hoäi.
C- Tieán trình leân lôùp:
I- HÑ1:Khôûi ñoäng(5 phuùt)
1.OÅn ñònh lôùp
2.Kieåm tra:
-Vaên baûn Cuoäc chia tay cuûa nhöõng con buùp beâ muoán göûi tôùi chuùng ta ñieàu gì? (Ghi nhôù- SGK- 27 )
-NT keå chuyeän cuûa taùc giaû Khaùnh Hoaøi coù gì ñaùng chuù yù? (Duøng ngoâi keå thöù nhaát chaân thaät, caûm
ñoäng. Caùc söï vieäc keå theo trình töï thôøi gian keát hôïp vôùi khoâng gian vaø raát phuø hôïp vôùi treû em. )
3.Baøi môùi:
Ca dao - daân ca “laø tieáng haùt ñi töø traùi tim leân mieäng” laø thô ca tröõ tình daân gian. Ca dao-daân ca VN
laø caây ñaøn muoân ñieäu cuûa taâm hoàn nhaân daân, nhaát laø nhöõng ngöôøi LÑ. Taâm hoàn tình caûm con ngöôøi
bao giôø cuõng baét nguoàn töø tình caûm aân nghóa ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ruoät thòt trong gia ñình. Baøi ca tình
nghóa trong kho taøng ca dao- daân ca VN voâ cuøng phong phuù. Trong ñoù 4 baøi ca dao cuûa vaên baûn Nhöõng
caâu haùt veà tình caûm gia ñình laø tieâu bieåu, vöøa saâu saéc veà noäi dung, vöøa sinh ñoäng, tinh teá veà ngoân ngöõ
NT.
II-HÑ2:Ñoïc – Hieåu vaên baûn(25 phuùt)
Hoaït ñoäng cuûa Thaày-Troø
Noäi dung kieán thöùc
+HS ñoïc khaùi nieäm trong SGK.
+Gv :Höôùng daãn ñoïc: Gioïng tha thieát, trìu meán, theå
hieän ñöôïc nieàm yeâu thöông quí meán ñoái vôùi ngöôøi
thaân.
+Gv ñoïc- HS ñoïc - nhaän xeùt.
+Gv giaûi nghóa töø khoù. .
+Hs ñoïc baøi 1
- Ñaây laø lôøi cuûa ai noùi vôùi ai? Vì sao em laïi khaúng
ñònh nhö vaäy?
+Hs : Laø lôøi meï ru con, noùi vôùi con.- Döïa vaøo ND vaø
caùch duøng töø : con ôi
- Tình caûm maø baøi 1 muoán dieãn taû laø tình caûm gì?
- Coâng lao to lôùn aáy ñöôïc dieãn taû baèng hình aûnh
naøo? Haõy PT yù nghóa cuûa hình aûnh aáy ?
+Gv : Ñaây laø hình aûnh cuûa thieân nhieân, to lôùn, meânh
moâng vónh haèng ñöôïc choïn laøm bieåu töôïng cho coâng
I. Ca dao - daân ca: SGK (35 )
II. Phaân tích:
1/ Baøi1: Laø lôøi meï ru con, noùi vôùi con
Coâng cha nhö nuùi ngaát trôøi
Nghóa meï nhö nöôùc ôû ngoaøi bieån Ñg
Nuùi cao bieån roäng meânh moâng
Cuø lao chín chöõ ghi loøng con ôi.
-> Ca ngôïi coâng lao to lôùn cuûa cha meï vaø
nhaéc nhôû keû laøm con phaûi coù boån phaän
chaêm soùc vaø phuïng döôõng cha meï.
-> Duøng hình aûnh so saùnh, ví von quen
thuoäc cuûa ca dao vöøa cuï theå, vöøa s/ñoäng.
17
Giaùo aùn Ngöõ vaên 7
cha, nghóa meï. Nhöng khoâng phaûi laø giaùo huaán khoâ
khan maø raát cuï theå, sinh ñoäng.
- Cuø lao chín chöõ coù yù nghóa khaùi quaùt ñieàu gì ?
- Ngoân ngöõ aâm ñieäu cuûa baøi ca dao coù gì hay?
+Hs : Duøng ngoân ngöõ : Ngöôøi ñoïc nhö thaáy ñöôïc lôøi
ru nhö doøng söõa cuûa meï truyeàn vaøo maùu thòt, cô theå
ngöôøi con.
+HS ñoïc baøi 2.
- Baøi naøy laø lôøi cuûa ai, noùi vôùi ai? (Ñaây coù theå laø lôøi
cuûa ngöôøi con gaùi ñi laáy choàng xa, nhôù veà meï ôû nôi
queâ nhaø)
- Phaân tích caùc hình aûnh thôøi gian, khoâng gian, haønh
ñoäng vaø noãi nieàm cuûa nhaân vaät ñeå thaáy roõ taâm traïng
cuûa nhaân vaät tröõ tình?
+Gv :- Thôøi gian: chieàu chieàu (Thôøi gian öôùc leä )->
laø thôøi gian gôïi nhôù, gôïi thöông ñoái vôùi ngöôøi ôû xa
queâ - vì ñoù laø thôøi ñieåm trôû veà sum hoïp cuûa gia
ñình . Chim veà toå, con ngöôøi veà nhaø
+ Khoâng gian: ngoõ sau-> nôi vaéng laëng heo huùt, gôïi
caûnh ngoä coâ ñôn.
+ Haønh ñoäng: Ra ñöùng-> gôïi noãi nieàm buoàn nhôù.
Noãi nhôù ñöôïc khaéc saâu qua cuïm töø “ruoät ñau chín
chieàu” -> caùch noùi öôùc leä ñaëc taû... - nhoùm töø chuyeån
noãi ñau tình caûm thaønh noãi ñau thaân theå.)
+Gv : Ñoù laø noãi buoàn veà thaân phaän cuûa ngöôøi con
gaùi khi laáy choàng xa queâ : Söï baát bình ñaúng nam-nöõ
trong xaõ hoäi pk xöa kia ñoù laø huû tuïc “ Tam toøng,,
+HS ñoïc baøi 3
- Ñaây laø lôøi cuûa ai, noùi vôùi ai? (Laø lôøi cuûa chaùu con
noùi vôùi oâng baø)
- Neùt ñoäc ñaùo trong caùch dieân taû laø gì?
+Gv : Hình aûnh Ñôn sô dieãn taû tình caûm ñoái vôùi oâng
baø ñöôïc ví nhö nhöõng nuoät laït buoäc treân maùi nhaø,
vöøa nhieàu, vöøa beàn chaët, vöõng chaõi. Cuïm töø “ngoù
leân” theå hieän söï traân troïng, toân kínhcuûa chaùu con
ñoái vôùi oâng baø.
-Lôøi ca bao nhieâu … baáy nhieâu coù söùc dieãn taû noãi nhôù
ntn ?
- Haõy ñoïc nhöõng baøi ca dao coù hình aûnh so saùnh”
Bao nhieâu …baáy nhieâu,,
+Hs : - Qua ñình ngaû noùn troâng ñình…
- Qua caàu döøng böôùc troâng caàu
Caàu bao nhieâu nhòp daï em saàu baáy nhieâu
- Baøi ca dao dieãn taû noäi dung gì ?
+Ñoïc baøi 4
- Ñaây laø lôøi cuûa ai, noùi vôùi ai?
+Hs : Lôøi cuûa oâng baø, coâ baùc noùi vôùi con chaùu -lôøi
Hoaøng Thò Hoàng Gaám
- Cuø lao chín chöõ : Cuï theå hoùa coâng cha
nghóa meïvaø tình caûm bieát ôn cuûa con caùi
- Duøng ngoân ngöõ coù aâm ñieäu cuûa lôøi ru
khieán cho nd chaûi chuoát, ngoït ngaøo.
2-Baøi 2:
Chieàu chieàu ra ñöùng ngoõ sau
Troâng veà queâ meï ruoät ñau chín chieàu
- Thôøi gian : Chieàu chieàu
- Khoâng gian : Ngoõ sau
- Haønh ñoäng : Ra ñöùng
-> Caùch noùi öôùc leä ñaëc taû taâm traïng
thöông nhôù, xoùt xa vaø noãi buoàn saâu laéng,
aâm thaàm khoâng bieát chia seû cuøng ai khi
nghó veà meï ôû nôi queâ nhaø.
.
3 - Baøi 3:
Ngoù leân nuoät laït maùi nhaø
Bao nhieâu nuoät laït nhôù oâng baø baáy nh
- Noãi nhôù - Nuoäc laït
-> Hình aûnh so saùnh dieãn taû tình caûm saâu
laéng, roäng lôùn, da dieát.
-“ Bao nhieâu … baáy nhieâu,, ->Noâó nhôù
thöôøng xuyeân,lieân tuïc vaø beàn chaët
- Dieãn taû noãi nhôù thöông vaø söï toân kính
ñoái vôùi oâng baø, toå tieân
4-Baøi 4 :
Anh em naøo phaûi ngöôøi xa
Cuøng chung baùc meï, 1 nhaø cuøng thaân
Yeâu nhau nhö theå tay chaân
Anh em hoaø thuaän, 2 thaân vui vaày.
18
Giaùo aùn Ngöõ vaên 7
cuûa cha meï noùi vôùi con - lôøi cuûa anh em ruoät thòt
taâm söï vôùi nhau
- Tình caûm anh em thaân thöông trong baøi 4 ñöôïc
dieãn taû nhö theá naøo?
+Gv : 2 caâu ñaàu nhö 1 ñònh nghóa veà anh em, phaân
bieät anh em vôùi ngöôøi xa. Töø phaân ñònh “naøo phaûi”
laøm roõ nghóa caâu 1. Töø khaúng ñònh “cuøng” trong
“cuøng chung baùc meï” neâu roõ tình caûm ruoät thòt: cuøng
huyeát thoáng, soáng chung döôùi 1 maùi nhaø, cuøng vui
buoàn coù nhau. Töø khaúng ñònh “cuøng” trong “cuøng
thaân” laø keát quaû cuûa cuïm töø “cuøng chung baùc
meï”.Laø hình aûnh so saùnh
- Baøi ca dao nhaén nhuû chuùng ta ñieàu gì?
III-HÑ3:Toång keát (5 phuùt)
- Nhöõng bieän phaùp ngheä thuaät naøo ñöôïc caû 4 baøi ca
dao söû duïng?
- 4 baøi ca dao treân cuøng höôùng veà chuû ñeà gì?
- Noäi dung cuûa 4 baøi ca dao ñoù ñeà caäp ñeán nhöõng
tình caûm cuûa ai, ñoái vôùi ai?
-HS ñoïc ghi nhôù.
IV-HÑ4:Luyeän taäp, cuûng coá(5 phuùt)
- Söu taàm nhöõng baøi ca dao coù noäi dung noùi veà tình
caûm gñ ?
-Gv ñoïc 1 soá baøi ca dao cuøng chuû ñeà ñeå hs tham
khaûo
V-HÑ5:Ñaùnh giaù(3 phuùt)
-Tình caûm ñöôïc dieãn taû trong 4 baøi ca dao laø tình
caûm gì?Em coù nhaän xeùt gì veà tình caûm ñoù?
VI-HÑ6:Daën doø(2 phuùt)
-VN hoïc thoäc caùc baøi ca dao, soaïn baøi “Nhöõng caâu
haùt veà tình yeâu queâ höông, ñaát nöôùc, con ngöôøi”
Baøi 3 Tieát 10:Vaên baûn:
Tuaàn daïy:3
Hoaøng Thò Hoàng Gaám
- Tình caûm anh em laø söï gaén boù thieâng
lieâng nhö chaân, tay
-> Hình aûnh so saùnh dieãn taû söï gaén
boù,keo sôn, khoâng theå chia caét
=> Baøi ca laø tieáng haùt tình caûm veà tình
anh em yeâu thöông gaén boù ñem laïi haïnh
phuùc cho nhau
III-Toång keát:
- Theå thô luïc baùt, ngoân ngöõ moäc maïc giaûn
dò, hình aûnh so saùnh quen thuoäc, gaàn guõi.
* Ghi nhôù: sgk (36 )
B-Luyeän taäp:
- Coâng cha nhö nui Thaùi Sôn
Nghóa meï nhö nöôùc trong nguoàn chaûy ra
Moät loøng thôø meï kính cha
Cho troøn chöõ hieáu môùi laø ñaïo con.
NHÖÕNG CAÂU HAÙT
VEÀ TÌNH YEÂU QUEÂ HÖÔNG, ÑAÁT NÖÔÙC, CON NGÖÔØI
19
Giaùo aùn Ngöõ vaên 7
Hoaøng Thò Hoàng Gaám
1- Muïc tieâu
1.1/Kieán thöùc:Giuùp hs
- Caûm nhaän ñöôïc tình yeâu vaø nieàm töï haøo chaân thaønh, tinh teá, saâu saéc cuûa nhaân daân ta tröôùc veû
ñeïp queâ höông, ñaát nöôùc vaø con ngöôøi.
- Hình thöùc ñoái ñaùp, hoûi môøi, nhaén göûi laø caùc phöông thöùc dieãn ñaït trong ca dao veà tình yeâu queâ
höông, ñaát nöôùc, con ngöôøi.
1.2/ Kó naêng
RKN học thuộc lòng và tìm thêm một số bài ca dao thuộc chủ đề vừa học.
1.3/ Thái độ
Gd hs yêu quí bảo vệ queâ höông ñaát nöôùc
2. Troïng taâm:
Tình yeâu vaø nieàm töï haøo chaân thaønh, tinh teá, saâu saéc cuûa nhaân daân ta tröôùc veû ñeïp queâ höông, ñaát
nöôùc vaø con ngöôøi.
3- Chuaån bò:
GV: Baûng phuï + Taøi lieäu ca dao,daân ca
HS : Soaïn tröôùc baøi
4- Tieán trình
4.1.OÅn ñònh toå chöùc vaø kieåm dieän
4.2.Kieåm tra mieäng:
-Theá naøo laø ca dao - daân ca? Phaân tích baøi 1,4?
+ Baøi 1: Coù söû duïng hình aûnh so saùnh ví von quen thuoäc ñeå noùi leân coâng cha, nghóa meï thaät voâ
cuøng to lôùn. Qua ñoù ñeå nhaéc nhôû con caùi phaûi coù nghóa vuï chaêm soùc vaø phuïng döôõng cha meï.
+ Baøi 4: Söû duïng hình aûnh so saùnh ñeå dieãn taû söï gaén boù gaàn guõi cuûa tình anh em. Qua ñoù nhaéc
nhôû anh em phaûi bieát ñoaøn keát, nöông töïa vaøo nhau ñeå cha meï vui loøng.
4.3.Baøi môùi:
Hoaït ñoäng cuûa HS_GV
Noäi dung baøi daïy
+GV : Höôùng daãn ñoïc : gioïng aám aùp, töôi vui, bieåu
hieän tình caûm thieát tha, gaén boù.
+GV ñoïc- HS ñoïc - nhaän xeùt.
+HS ñoïc chuù thích.
+Goïi 1hs nam, 1hs nöõ ñoïc baøi ca dao 1
- Nhaän xeùt veà baøi 1, em ñoàng yù vôùi yù kieán naøo :
a,b,c,d – sgk-39 ?
+Hs : b- Baøi ca coù 2 phaàn: phaàn ñaàu laø caâu hoûi cuûa
chaøng trai, phaàn sau laø lôøi ñaùp cuûa coâ gaùi.
c- Hình thöùc ñoái ñaùp naøy coù raát nhieàu trong ca daodaân ca.
-Nhöõng ñòa danh naøo ñöôïc nhaéc tôùi trong lôøi ñoái ñaùp
- Vì sao, chaøng trai, coâ gaùi laïi duøng nhöõng ñòa danh
vôùi nhöõng ñaëc ñieåm töøng ñòa danh nhö vaäy ñeå hoûi ñaùp?
+Gv : Hoûi - ñaùp veà... laø hình thöùc ñeå ñoâi beân thöû
söùc, thöû taøi nhau veà kieán thöùc ñòa lí, lòch söû cuûa ñaát
nöôùc. Nhöõng ñòa danh maø caâu ñoá ñaët ra ôû vuøng Baéc
Boä. Nhöõng ñòa danh ñoù vöøa mang ñaëc ñieåm ñòa lí töï
nhieân vöøa coù daáu veát lòch söû, vaên hoaù tieâu bieåu.
+Hs ñoïc baøi ca dao 2
I- Ñoïc vaø tìm hieåu chuù thích:
* Ñoïc :
* Chuù thích :
II-Tìm hieåu vaên baûn
1- Baøi 1:
+ Phaàn ñaàu : Lôøi ngöôøi hoûi (Phaàn ñoái)
+ Phaàn sau : Lôøi ngöôøi ñaùp ( Phaàn ñaùp )
- Caùc ñòa danh : Naêm cöûa oâ, soâng Luïc Ñaàu,
soâng Thöông, nuùi Taûn Vieân… Laø nhöõng nôi noåi
tieáng nhieàu thôøi, caûnh saéc ña daïng
=> Gôïi truyeàn thoáng lòch söû, vaên hoùa dt
=>Hoûi - ñaùp ñeå baøy toû söï hieåu bieát veà veà kieán
thöùc ñòa lí, lòch söû . Theå hieän nieàm töï haøo, tình
yeâu ñoái vôùi queâ höông ñaát, nöôùc giaøu ñeïp.
2-Baøi 2:
Ruû nhau xem caûnh Kieám Hoà,
Xem caàu Theâ Huùc,.....
Ñaøi Nghieân, Thaùp Buùt....
20
- Xem thêm -