H
PHAÀN I:
H
U
TE
C
THIEÁT KEÁ
PHAÀN ÑIEÄN
TRANG 1
CHÖÔNG 1
TOÅNG QUAN
I. GIÔÙI THIEÄU KHAÙI QUAÙT VEÀ TRAÏM BIEÁN AÙP:
H
U
TE
C
H
Trong thôøi ñaïi ngaøy nay, saûn xuaát vaø truyeàn taûi ñieän laø moät trong nhöõng ngaønh then
choát trong quoác phoøng vaø neàn kinh teá. Do xaùc ñònh ñöôïc vò trí vaø taàm quan troïng cuûa
ngaønh ñieän trong neàn kinh teá quoác daân, töø nhieàu naêm nay maëc duø coù nhöõng khoù khaên veà
nhieàu maët, nhöng Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta ñaõ daønh söï quan taâm to lôùn cho vieäc ñaàu tö vaø
phaùt trieån nguoàn ñieän töø Trung öông ñeán ñòa phöông. Ñaëc bieät hôn moät thaäp kyû qua,
ngaønh ñieän ñöôïc coi laø höôùng öu tieân phaùt trieån haøng ñaàu. Bôûi noù laø nguoàn ñoäng löïc ñeå
vaän haønh toaøn boä neàn kinh teá vaø ñaùp nhu caàu veà coâng nghieäp, veà daân sinh ngaøy caøng cao
cuûa moïi taàng lôùp nhaân daân. Trong söï nghieäp coâng nghieäp hoùa_hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc, vai
troø cuûa ngaønh ñieän laïi caøng ñöôïc quan taâm vaø chuù troïng nhieàu hôn.
Nhaø maùy ñieän laø caùc cô sôû coâng nghieäp ñaëc bieät, laøm nhieäm vuï saûn xuaát ñieän töø
caùc daïng naêng löôïng khaùc nhö: nhieät naêng, hoùa naêng, quang naêng, thuûy naêng, naêng löôïng
nguyeân töû, nhieät…
Naêng löôïng phaùt ra töø caùc Nhaø maùy ñieän ñöôïc truyeàn taûi bôûi caùc thieát bò truyeàn taûi
naêng löôïng nhö: Maùy bieán aùp taêng vaø haï aùp, caùc ñöôøng daây treân khoâng vaø caùp ngaàm ñeán
caùc khu coâng nghieäp, thaønh phoá, noâng thoân vaø hoä tieâu thuï.
Traïm bieán aùp ñöôïc duøng raát roäng raõi trong caùc heä thoáng ñieän, laøm nhieäm vuï truyeàn
taûi ñieän naêng töø löôùi ñieän coù ñieän aùp U1 sang löôùi ñieän coù ñieän aùp U2, phuïc vuï cho vieäc
truyeàn taûi vaø phaân phoái ñieän naêng. Thöôøng ñieän naêng töø Nhaø maùy ñieän sang caùc hoä tieâu
thuï phaûi qua ba ñeán boán laàn bieán aùp. Do ñoù coâng suaát toång cuûa caùc Traïm bieán aùp cuõng
phaûi lôùn hôn coâng suaát toång cuûa caùc maùy phaùt trong Nhaø maùy ñieän cuûa heä thoáng ñieän
khoaûng ba ñeán boán laàn.
Khi thieát keá moät Traïm bieán aùp, ta luoân quan taâm ñeán vieäc choïn coâng suaát cuûa maùy
bieán aùp cho phuø hôïp vôùi phuï taûi caàn cung caáp vaø yeâu caàu cuûa caùc ngaønh chöùc naêng ñeà ra.
Vì vaäy chuùng ta caàn phaûi xem xeùt ñeán nhieàu maët vaø tieán haønh tính toaùn ñeå so saùnh
veà kyõ thuaät vaø kinh teá giöõa caùc phöông aùn ñaõ ñeà ra nhaèm choïn ra moät phöông aùn toái öu
nhaát cho vieäc thieát keá Traïm bieán aùp. Trong thieát keá vaø vaän haønh maïng ñieän ta thöôøng gaëp
hai loaïi Traïm: Traïm phaân phoái ñieän vaø Traïm bieán aùp.
Traïm bieán aùp duøng ñeå bieán ñoåi töø caáp ñieän aùp naøy sang caáp ñieän aùp khaùc ñeå phuïc
vuï nhu caàu ñôøi soáng. Ngoaøi ra, Traïm bieán aùp coøn coù nhieäm vuï laøm giaûm toån thaát ñieän
naêng treân ñöôøng daây truyeàn taûi. Noù ñoùng vai troø raát quan troïng trong heä thoáng ñieän.
TRANG 2
II. NHIEÄM VUÏ THIEÁT KEÁ MOÄT TRAÏM BIEÁN AÙP:
H
U
TE
C
H
Traïm bieán aùp ñöôïc duøng trong heä thoáng ñieän ñeå chuyeån ñoåi ñieän aùp töø caáp ñieän aùp
U1 sang caáp ñieän aùp U2 ñeå phuïc vuï cho vieäc truyeàn taûi ñieän naêng ñi xa vaø cung caáp ñieän
cho caùc hoä tieâu thuï.
1) Theo nhieäm vuï, ngöôøi ta phaân Traïm bieán aùp thaønh hai loaïi:
_ Traïm bieán aùp trung gian hay coøn goïi laø Traïm bieán aùp chính: traïm naøy nhaän ñieän
töø heä thoáng ñieän coù ñieän aùp töø 35÷220kV bieán ñoåi thaønh caáp ñieän aùp 10kV hay 6kV, coù
khi xuoáng 0,4kV.
_ Traïm bieán aùp phaân xöôûng: traïm naøy nhaän ñieän töø Traïm bieán aùp trung gian bieán
ñoåi thaønh caùc caáp ñieän aùp thích hôïp phuïc vuï cho phuï taûi phaân xöôûng, phía sô caáp thöôøng
laø 10kV, 6kV hoaëc 15kV hoaëc 35kV, coøn phía thöù caáp coù caùc loaïi ñieän aùp 220/127V,
380/220V, hoaëc 660V.
2) Veà phöông dieän caáu truùc, ngöôøi ta chia ra thaønh hai loaïi laø Traïm ngoaøi trôøi vaø
Traïm trong nhaø:
_ Traïm ngoaøi trôøi: ÔÛ traïm naøy, caùc thieát bò ôû phía ñieän aùp cao ñeàu ñöôïc ñaët ôû ngoaøi
trôøi, coøn phaàn phaân phoái ñieän aùp thaáp thì ñöôïc ñaët trong nhaø hoaëc trong caùc tuû saét cheá taïo
saün chuyeân duøng ñeå phaân phoái phaàn haï theá. Xaây döïng Traïm ngoaøi trôøi seõ tieát kieäm ñöôïc
kinh phí xaây döïng hôn so vôùi Traïm ñöôïc xaây döïng trong nhaø.
_ Traïm bieán aùp trong nhaø: ÔÛ Traïm naøy, thì taát caû caùc thieát bò ñieän ñeàu ñöôïc ñaët
trong nhaø. Coù theå traùnh ñöôïc nhöõng xaâm haïi, aên moøn hay phaù huûy caùc thieát bò ñieän töø moâi
tröôøng beân ngoaøi nhö: möa, söông…
_ Ngaøy nay coøn coù Traïm bieán aùp daïng Gis: laø Traïm bieán aùp coù caùc thieát(maùy caét,
dao caùch ly, BU, BI, CB… ) bò naèm trong moät khoái, beân trong coù khí SF6 ñeå daäp taét hoà
quang… Öu ñieåm cuûa loaïi Traïm naøy coù theå ñöôïc ñaët trong nhaø hay ngoaøi trôøi, tuy nhieân
noù thöôøng coù coâng suaát nhoû, thöôøng ñöôïc xaây döïng ôû caùc trung taâm ñoâ thò chieám ít dieän
tích xaây döïng.
3) Veà ñieän aùp, ngöôøi ta chia Traïm bieán aùp thaønh caùc loaïi:
_ Traïm bieán aùp taêng aùp truyeàn ñieän naêng töø Nhaø maùy ñieän coù ñieän aùp thaáp leân löôùi
ñieän coù ñieän aùp cao ñeå truyeàn taûi ñieän naêng ñeán caùc hoä tieâu thuï ôû xa Nhaø maùy ñieän.
_ Traïm bieán aùp giaûm aùp laøm nhieäm vuï nhaän ñieän aùp töø löôùi coù ñieän aùp cao sang
löôùi ñieän aùp thaáp ñeå phuïc vuï cho vieäc phaân phoái vaø tieâu thuï ñieän naêng.
_ Traïm bieán aùp trung gian hay Traïm bieán aùp khu vöïc thöôøng coù ñieän aùp sô caáp
lôùn(500kV, 220kV, 110kV) ñeå lieân laïc vôùi caùc phuï taûi coù ñieän aùp khaùc nhau(220, 110, 22,
15kV) cuûa caùc Traïm bieán aùp phaân phoái.
_ Traïm bieán aùp phaân phoái hay Traïm bieán aùp ñòa phöông coù nhieäm vuï phaân phoái
tröïc tieáp cho caùc hoä tieâu thuï, thöôøng coù ñieän aùp thöù caáp nhoû(10; 6; 0,4;kV).
Taïi caùc Traïm bieán aùp coøn coù caùc thieát bò phaân phoái nhö: thieát bò ñoùng caét, ñieàu
khieån, baûo veä Rôle, ño löôøng… ñeå laøm nhieäm vuï truyeàn taûi vaø baûo veä cho Traïm. Caùc
thieát bò phaân phoái ñöôïc chia laøm 2 loaïi: thieát bò phaân phoái cao aùp vaø haï aùp.
TRANG 3
U
TE
C
H
ÆCaùc yeâu caàu khi thieát keá Traïm bieán aùp:
Soá löôïng vaø coâng suaát cuûa maùy bieán aùp ñöôïc xaùc ñònh theo caùc tieâu chuaån kinh teá vaø
kyõ thuaät nhö sau:
_ An toaøn, lieân tuïc cung caáp ñieän:.
_ Gaàn trung taâm phuï taûi, thuaän tieän cho nguoàn cung caáp ñi tôùi.
_ Thao taùc, vaän haønh, quaûn lyù deã daøng.
_ Phoøng noå, chaùy, buïi baëm, khí aên moøn.
_ Tieát kieäm voán ñaàu tö vaø chi phí vaän haønh nhoû.
_ Dung löôïng cuûa maùy bieán aùp trong traïm neân ñoàng nhaát, ít chuûng loaïi ñeå giaûm soá
löôïng vaø dung löôïng maùy bieán aùp döï phoøng.
_ Sô ñoà noái daây cuûa traïm neân ñôn giaûn, chuù yù ñeán söï phaùt trieån cuûa phuï taûi sau
naøy.
Taát caû caùc yeâu caàu treân ñeàu phaûi ñöôïc nghieân cöùu, xem xeùt nghieâm tuùc, nhöng coøn
tuøy thuoäc vaøo yeâu caàu coâng ngheä, khaû naêng ñaàu tö cô baûn vaø ñieàu kieän ñaát ñai ñeå choïn
thöù töï öu tieân cho thoûa ñaùng. Chuù yù raèng caùc Traïm bieán aùp coâng suaát lôùn neân ñaët gaàn
trung taâm phuï taûi. Maùy bieán aùp coù tyû soá bieán ñoåi nhoû neân ñaët gaàn nguoàn ñieän vaø ngöôïc
laïi. Vò trí cuûa maùy bieán aùp trung gian nen choïn gaàn trung taâm phuï taûi. Song caàn chuù yù
raèng ñöôøng daây daãn ñeán traïm thöôøng coù caáp ñieän aùp 110/220kV ñöôøng daây ñoù chieám moät
daûi ñaát roäng maø treân ñoù khoâng ñöôïc xaây döïng coâng trình khaùc.
ÆCaáu taïo cuûa Traïm bieán aùp goàm nhöõng phaàn chính sau:
1_ Maùy bieán aùp chính.
2_ Heä thoáng baûo veä cho traïm vaø ñöôøng daây.
3_ Heä thoáng ño löôøng tín hieäu.
4_ Heä thoáng choáng seùt.
5_ Khu vöïc nhaø ñieàu haønh traïm.
H
III. GIÔÙI THIEÄU VEÀ TRAÏM BIEÁN AÙP ÑÖÔÏC GIAO THIEÁT KEÁ:
Traïm bieán aùp ñöôïc giao thieát keá laø Traïm bieán aùp 220/110/22kV vôùi soá lieäu ban ñaàu
nhö sau:
Nguoàn cung caáp 220kV, Traïm coù hai ñöôøng daây ñeán, phuï taûi cuûa caùc caáp ñieän aùp
bao goàm:
a) Heä thoáng 220kV:
Nguoàn cung caáp: Pmax=3500 MW; cosφ=0,8; soá ñöôøng daây laø 2; daøi 120Km; XÒ=0,18.
b) Phuï taûi caáp 110kV:
Laø moät khu coâng nghieäp coù: Pmax=40 MW; cosφ=0,78; soá ñöôøng daây laø 6(Hình a).
c) Phuï taûi caáp 22kV:
Laø moät khu daân cö coù: Pmax=20 MW; cosφ=0,75; soá ñöôøng daây laø 4(Hình b).
d) Phaàn töï duøng:
Baûn thaân Traïm cuõng caàn tieâu thuï moät löôïng ñieän naêng cho vieäc vaän haønh, chieáu saùng vaø
sinh hoaït… Neân phaàn ñieän naøy goïi laø ñieän töï duøng cuûa Traïm. Caáp ñieän aùp cho phaàn töï
duøng laø caáp ñieän aùp 0,4kV vaø Pmax=0,4 MW
TRANG 4
Ñoà thò phuï taûi ôû caùc caáp ñieän aùp
H
U
TE
C
H
a)
TRANG 5
b)
CHÖÔNG 2
TOÅNG HÔÏP ÑOÀ THÒ PHUÏ TAÛI
I. ÑAËT VAÁN ÑEÀ:
H
U
TE
C
H
Ñaëc ñieåm cuûa heä thoáng ñieän laø chuyeån taûi töùc thôøi ñieän naêng töø nguoàn ñeán hoä tieâu
thuï vaø khoâng coù khaû naêng tích tröõ laïi ñieän naêng vôùi coâng suaát lôùn. Ñaëc ñieåm naøy cho thaáy
quaù trình saûn xuaát vaø tieâu thuï ñieän naêng xaûy ra ñoàng thôøi.
Taïi töøng thôøi ñieåm cuûa cheá ñoä xaùc laäp cuûa heä thoáng, caùc Nhaø maùy ñieän phaûi phaùt
ra coâng suaát ñuùng baèng coâng suaát tieâu thuï cuûa caùc phuï taûi ñieän. Trong ñoù, keå caû toån thaát
coâng suaát trong maïng ñieän, nghóa laø ñaûm baûo söï caân baèng coâng suaát phaùt ra vaø coâng suaát
tieâu thuï keå caû coâng suaát phaûn khaùng.
Vieäc xaùc ñònh coâng suaát caàn thieát cuûa heä thoáng ñöôïc tieán haønh theo toång coâng suaát
cöïc ñaïi cuûa caùc hoä tieâu thuï. Ñoà thò phuï taûi taùc duïng toång, ñoái vôùi heä thoáng ñieän thöôøng
ñöôïc xaây döïng treân cô sôû soá lieäu thoáng keâ, nghóa laø treân cô sôû ñoà thò phuï taûi thöïc teá haøng
ngaøy töông töï tröôùc ñoù trong tuaàn, tin töùc veà löôïng taêng phuï taûi haøng tuaàn vaø döï baùo khí
töôïng. Möùc ñoä chính xaùc cuûa vieäc xaùc ñònh giaù trò phuï taûi taùc duïng cöïc ñaïi treân ñoà thò
ngaøy, chuû yeáu phuï thuoäc vaøo kinh nghieäm cuûa caùc chuyeân gia.
ÒMaëc duø ñaûm baûo söï caân baèng coâng suaát taùc duïng vaø phaûn khaùng trong heä
thoáng ñieän nhöng vaãn xaûy ra söï phaù vôõ caân baèng coâng suaát do nhöõng nguyeân nhaân
sau:
_ Caét maùy phaùt ñieän bò söï coá.
_ Coâng suaát tieâu thuï taêng ñoät ngoät.
_ Caét ñöôøng daây lieân laïc hay maùy bieán aùp lieân laïc bò söï coá.
ÒKhi caân baèng coâng suaát phaûn khaùng phaûi quan taâm ñeán boán cheá ñoä ñaëc tröng
cuûa heä thoáng laø:
_ Cheá ñoä phuï taûi phaûn khaùng cöïc ñaïi(khi caùc hoä tieâu thuï duøng nhieàu coâng suaát
phaûn khaùng nhaát).
_ Cheá ñoä phuï taûi taùc duïng cöïc ñaïi, lieân quan ñeán caùc maùy phaùt nhaän taûi vôùi coâng
suaát taùc duïng lôùn nhaát vaø coâng suaát phaûn khaùng nhoû nhaát.
_ Cheá ñoä phuï taûi taùc duïng cöïc tieåu, lieân quan ñeán vieäc caét bôùt maùy phaùt ñieän vaø
khaû naêng phaùt coâng suaát phaûn khaùng giaûm.
_ Cheá ñoä sau söï coá vaø söõa chöõa lieân quan ñeán vieäc haïn cheá lôùn nhaát coâng suaát
phaûn khaùng truyeàn taûi trong maïng.
Söï thieáu huït coâng suaát taùc duïng vaø coâng suaát phaûn khaùng ñeàu coù aûnh höôûng xaáu ñeán
chaát löôïng vaø yeâu caàu cuûa traïm. Vì vaäy vieäc caân baèng coâng suaát laø caàn thieát ñeå ñaûm baûo
nhu caàu cung caáp ñieän vaø chaát löôïng ñieän.
TRANG 6
II.
PHAÂN LOAÏI ÑOÀ THÒ PHUÏ TAÛI:
H
Phuï taûi ñieän laø nhöõng thieát bò tieâu thuï ñieän naêng. Khi thieát keá thöôøng döïa vaøo ñoà thò
phuï taûi haøng ngaøy, vaän haønh 2 heä soá coâng suaát cuûa phuï taûi, vì noù phaûn aùnh ñöôïc möùc ñoä
tieâu thuï ñieän naêng ôû caùc khoaûng thôøi gian khaùc nhau. Döïa vaøo ñoà thò phuï taûi ôû caùc caáp
ñieän aùp maø xaây döïng ñoà thò phuï taûi toång cuûa toaøn traïm, ngoaøi phaàn phuï taûi cuûa hoä tieâu
thuï ôû caùc caáp ñieän aùp, phuï taûi phaùt veà heä thoáng, coøn coù phuï taûi töï duøng cuûa traïm.
ÒTuøy theo tính chaát quan troïng maø ngöôøi ta chia laøm 3 loaïi phuï taûi ñieän:
1) Phuï taûi loaïi 1: laø nhöõng phuï taûi raát quan troïng, vì neáu maát ñieän seõ aûnh höôûng
ñeán quoác phoøng, an ninh vaø chính trò. Vì vaäy phuï taûi loaïi 1 khoâng ñöôïc pheùp maát
ñieän vaø luoân luoân coù ít nhaát laø 2 nguoàn ung caáp trôû leân.
2) Phuï taûi loaïi 2: laø nhöõng phuï taûi maø neáu nhöng cung caáp ñieän seõ gaây thieät haïi veà
kinh teá, saûn xuaát vaø laõng phí söùc lao ñoäng nhöng khoâng nghieâm troïng nhö phuï taûi
loaïi 1. Vì vaäy noù cho pheùp maát ñieän trong moät thôøi gian ngaén.
3) Phuï taûi loaïi 3: laø nhöõng tröôøng hôïp coøn laïi, cho pheùp maát ñieän trong moät thôøi
gian ñeå söûa chöõa caùc thieát bò khi coù söï coá…
C
III. ÑOÀ THÒ PHUÏ TAÛI VAØ BAÛNG THOÁNG KEÂ PHUÏ TAÛI:
H
U
TE
1) Khaùi nieäm chung:
Ñoà thò phuï taûi laø moät haøm bieåu dieãn moái quan heä cuûa caùc phuï taûi theo thôøi gian,
thöôøng coù caùc phuï taûi bieåu dieãn baèng caùc ñaïi löôïng S, P, Q, I, U… Caên cöù vaøo töøng
tröôøng hôïp maø ta coù ñoà thò phuï taûi: ngaøy, thaùng, naêm, muøa…
Muïc ñích cuûa vieäc laäp Ñoà thò phuï taûi: Ñeå thuaän lôïi trong coâng taùc vaän haønh vaø ñieàu
ñoä, ñeå bieát ñöôïc saûn löôïng ñieän tieâu thuï trong töøng giai ñoaïn. ÔÛ caáp naøo ta coù ñoà thò phuï
taûi ôû caáp ñoù vaø töø ñaây ta coù theå döï baùo phuï taûi trong töông lai.
2) Ñoà thò phuï taûi vaø baûng thoáng keâ:
ÔÛ ñaây ta veõ ñoà thò phuï taûi thay ñoåi trong moät ngaøy ñeâm:
a)Caáp ñieän aùp 220kV:
ÙSoá lieäu:
Nguoàn cung caáp:
+ Pmax = 3500(MW)
+ cosφ = 0,8 Æ tgφ = 0,75
+ Q = P.tgφ = 2625 (Mvar), S = P 2 + Q 2 = 4375( MVA)
b)Caáp ñieän aùp 110kV:
ÙSoá lieäu:
Khu coâng nghieäp:
+ Pmax = 40(MW)
+ cosφ = 0,78 Æ tgφ = 0,8
TRANG 7
C
H
ÙÑoà thò phuï taûi:
U
TE
ÙBaûng phaân boá coâng suaát theo thôøi gian:
Cosφ
P (MW)
Q (Mvar)
S (MVA)
0÷6
6 ÷ 14
14 ÷ 24
0,78
0,78
0,78
16
40
32
12,8
32
25,6
20,51
51,28
41,03
H
Töø… ñeán
TRANG 8
c)Caáp ñieän aùp 22kV:
ÙSoá lieäu:
Khu daân cö:
+ Pmax = 20(MW)
+ cosφ = 0,75 Æ tgφ = 0,9
U
TE
C
H
ÙÑoà thò phuï taûi:
ÙBaûng phaân boá coâng suaát theo thôøi gian:
Cosφ
P (MW)
Q (Mvar)
S (MVA)
0÷4
4 ÷ 10
10 ÷ 14
14 ÷ 24
0,75
0,75
0,75
0,75
8
12
20
16
7,2
10,8
18
14,4
10,67
16
26,67
21,33
H
Töø… ñeán
d)Phaàn töï duøng trong Traïm bieán aùp:
+ STD = 0,4(MVA)
+ cosφ = 0,8 Æ tgφ = 0,75
+ PTD = STD.cosφ = 0,32(MW)
+ QTD = PTD.tgφ = 0,24(Mvar)
TRANG 9
ÆToång hôïp ñoà thò phuï taûi:
Toång hôïp ñoà thò phuï taûi laø coäng hai hay nhieàu ñoà thò phuï taûi ôû caùc caáp ñieän aùp khaùc
nhau trong Traïm bieán aùp. Ñoà thò phuï taûi thöôøng ñöôïc veõ theo coâng suaát bieåu kieán
S(MVA) ñeå coù ñöôïc ñoä chính xaùc hôn, vì heä soá coâng suaát cuûa phuï taûi ôû caùc caáp ñieän aùp
thöôøng khaùc nhau. Ta coù phuï taûi toång cuûa Traïm caàn thieát keá laø toång phuï taûi cuûa caùc caáp
ñieän aùp (110kV, 22kV) vaø phaàn töï duøng cung caáp cho nhu caàu sinh hoaït vaø ñieàu haønh cuûa
Traïm.
_ Phöông trình caân baèng coâng suaát:
SΣ = S110 + S22 + STD
SHT = S220 = SΣ
C
H
_ Trong ñoù:
SΣ : coâng suaát toång cuûa traïm bieán aùp
SHT : coâng suaát cuûa heä thoáng
S220 : coâng suaát cuûa phuï taûi caáp ñieän aùp 220kV
S110 : coâng suaát cuûa phuï taûi caáp ñieän aùp 110kV
S22 : coâng suaát cuûa phuï taûi caáp ñieän aùp 22kV
STD : coâng suaát töï duøng trong traïm bieán aùp coù caáp ñieän aùp 0,4kV
U
TE
ÙBAÛNG PHAÂN BOÁ COÂNG SUAÁT TOÅNG THEO THÔØI GIAN
Töø… ñeán
H
0÷4
4÷6
6÷8
8 ÷ 10
10 ÷ 12
12 ÷ 14
14 ÷ 24
Phuï taûi ôû caùc caáp ñieän aùp (MVA)
110 kV 22 kV 0,4 kV
SΣ
S%
20,51
10,67
0,4
31,58
40,31
20,51
16
0,4
36,91
47,11
51,28
16
0,4
67,68
86,38
51,28
16
0,4
67,68
86,38
51,28
26,67
0,4
78,35
100
51,28
26,67
0,4
78,35
100
41,03
21,33
0,4
26,76
34,15
TRANG 10
H
U
TE
C
H
ÙÑOÀ THÒ PHUÏ TAÛI TOÅNG
TRANG 11
CHÖÔNG 3
CHOÏN SÔ ÑOÀ CAÁU TRUÙC VAØ
PHÖÔNG AÙN THIEÁT KEÁ TRAÏM
BIEÁN AÙP
I. SÔ ÑOÀ CAÁU TRUÙC CUÛA TRAÏM BIEÁN AÙP:
H
U
TE
C
H
Sô ñoà caáu truùc cuûa traïm bieán aùp laø sô ñoà dieãn taû söï lieân quan giöõa nguoàn, taûi vaø heä
thoáng ñieän. Ñoái vôùi traïm bieán aùp, nguoàn thöôøng laø caùc ñöôøng daây cung caáp töø heä thoáng
ñeán Traïm bieán aùp, coù nhieäm vuï ñaûm baûo cung caáp cho caùc phuï taûi maø Traïm bieán aùp ñaûm
nhaän. Vôùi caùc Traïm bieán aùp tieâu thuï cuõng coù theå coù maùy phaùt döï phoøng ñeå cung caáp ñieän
cho caùc phuï taûi khi coù söï coá trong heä thoáng, trong tröôøng hôïp naøy caùc maùy phaùt döï phoøng
ñöôïc xem laø nguoàn. Do ñoù heä thoáng luoân ñöôïc xem laø thaønh phaàn quan troïng, caáu truùc
cuûa Traïm bieán aùp phaûi luoân luoân ñöôïc giöõ lieân laïc chaët cheõ.
Khi thieát keá Traïm bieán aùp, choïn sô ñoà caáu truùc laø phaàn quan troïng coù aûnh höôûng
quyeát ñònh ñeán toaøn boä thieát keá. Caùc yeâu caàu chính khi choïn sô ñoà caáu truùc:
1.Coù tính khaû thi töùc laø coù theå choïn ñöôïc caùc thieát bò chính nhö: maùy bieán aùp, maùy caét
ñieän… cuõng nhö coù khaû naêng thi coâng, xaây laép vaø vaän haønh.
2.Ñaûm baûo lieân heä chaët cheõ giöõa caùc caáp ñieän aùp ñaëc bieät vôùi heä thoáng khi bình
thöôøng cuõng nhö cöôõng böùc(coù moät phaàn töû khoâng laøm vieäc ñöôïc).
3.Toån hao qua maùy bieán aùp beù, traùnh tröôøng hôïp cung caáp cho phuï taûi qua 2 laàn bieán
aùp khoâng caàn thieát.
4.Voán ñaàu tö hôïp lyù, chieám dieän tích caøng beù caøng toát.
5.Coù khaû naêng phaùt trieån trong töông lai gaàn, khoâng caàn thay caáu truùc ñaõ choïn.
II. SOÁ LÖÔÏNG MAÙY BIEÁN AÙP:
sau:
Soá löôïng maùy bieán aùp ta coù theå choïn 1, 2, 3… maùy bieán aùp theo caùc tröôøng hôïp
a.Moät maùy bieán aùp ñöôïc duøng trong tröôøng hôïp:
- Phuï taûi thuoäc loaïi khoâng quan troïng. Traïm thöôøng ñöôïc cung caáp baèng moät ñöôøng
daây töø heä thoáng ñeán.
- Traïm bieán aùp xaây thöôøng 2 giai ñoaïn, giai ñoaïn ñaàu ñaët moät maùy, khi phuï taûi phaùt
trieån (trong 2, 3 naêm sau) seõ ñaët theâm maùy bieán aùp thöù hai. Thieát keá nhö vaäy coù öu
ñieåm khoâng phaûi ñaët hai maùy ngay töø ñaàu neáu choïn coâng suaát maùy bieán aùp theo
phuï taûi sau khi phaùt trieån, giai ñoaïn ñaàu maùy bieán aùp laøm vieäc non taûi, toån hao
khoâng taûi lôùn hôn. Coøn neáu choïn coâng suaát theo phuï taûi hieän taïi, khi phaùt trieån phaûi
TRANG 12
U
TE
C
H
thay maùy bieán aùp lôùn hôn. Tröôøng hôïp naøy cho pheùp giai ñoaïn ñaàu vaän haønh moät
maùy bieán aùp thöôøng ít coù khaû naêng söï coá maùy bieán aùp, do maùy bieán aùp coøn môùi,
tuoåi thoï coøn cao. Hôn nöõa thieát keá nhö vaäy voán ñaàu tö ban ñaàu nhoû, taän duïng voán
ñaàu tö toát hôn.
b.Hai maùy bieán aùp: laø phöông aùn thöôøng ñöôïc söû duïng nhaát vì tính ñaûm baûo cao.
Phöông aùn naøy ñöôïc thieát keá khi:
- Coù hai ñöôøng daây cung caáp töø heä thoáng.
- Khi khoâng coù maùy bieán aùp lôùn phuø hôïp vôùi phuï taûi.
- Khoâng coù khaû naêng chuyeân chôû vaø xaây laép maùy bieán aùp lôùn hôn.
c. Ba maùy bieán aùp chæ söû duïng trong tröôøng hôïp ñaëc bieät:
- Khi khoâng coù hai maùy bieán aùp phuø hôïp.
- Traïm bieán aùp ñaõ xaây döïng, khi phaùt trieån phuï taûi khoâng coù khaû naêng thay 2 maùy
môùi phaûi ñaët theâm maùy thöù ba.
Ñaët 3 maùy bieán aùp thöôøng ñöa ñeán taêng voán ñaàu tö, taêng dieän tích xaây döïng, phöùc
taïp xaây laép.
Töø vieäc phaân tích soá löôïng maùy bieán aùp vaø tính chaát quan troïng cuûa Traïm ta coù keát
luaän nhö sau: Traïm bieán aùp ñöôïc thieát keá coù 2 ñöôøng daây ñöôïc cung caáp töø heä thoáng
xuoáng, ngoaøi ra caùc caáp ñieän aùp 110kV vaø 22kV ñeàu coù caùc phuï taûi loaïi 1 quan troïng neân
ñeå ñaûm baûo cho vieäc cung caáp ñieän ñöôïc lieân tuïc ta choïn 2 maùy bieán aùp vaän haønh song
song.
III. CAÙC PHÖÔNG AÙN THIEÁT KEÁ TRAÏM BIEÁN AÙP:
H
Traïm bieán aùp laø moät coâng trình nhaän ñieän baèng 1 hay 2 nguoàn cung caáp vôùi ñieän aùp
cao ñeå phaân phoái cho caùc phuï taûi ôû caùc caáp ñieän aùp baèng hoaëc beù hôn ñieän aùp heä thoáng.
Phaàn coâng suaát ñöôïc phaân phoái ôû ñieän aùp baèng ñieän aùp heä thoáng khoâng qua maùy bieán aùp
haï, phaàn coøn laïi qua maùy bieán aùp giaûm coù ñieän aùp phuø hôïp vôùi phuï taûi.
1) Caùc phöông aùn thieát keá:
Moät Traïm bieán aùp coù theå coù nhieàu phöông aùn caáu truùc khaùc nhau, ñeå choïn phöông
aùn toái öu cho caàn caân nhaéc caùc khía caïnh sau ñaây:
_ Soá löôïng maùy bieán aùp.
_ Toång coâng suaát maùy bieán aùp ∑ S dm.B
_ Toång voán ñaàu tö mua maùy bieán aùp
∑V
B
_ Toån hao ñieän naêng toång qua caùc maùy bieán aùp
TRANG 13
∑ ΔA
B
U
TE
C
H
Phuï thuoäc vaøo caùc caáp ñieän aùp, vaøo coâng suaát cuûa phuï taûi coù theå söû duïng 1
trong 3 phöông aùn sau:
a) Phöông aùn 1:
Heä thoáng ñieän qua maùy bieán aùp 2 cuoän daây giaûm daàn töø ñieän aùp cao xuoáng ñieän aùp
thaáp:
ÙSô ñoà:
H
ÙPhöông aùn naøy ñöôïc söû duïng khi:
_ Phuï taûi ôû caùc caáp ñieän aùp thaáp beù hôn phuï taûi ôû caáp ñieän aùp cao
(ST>SH)
_ Khoâng coù maùy bieán aùp 3 cuoän daây thích hôïp. Maùy bieán aùp 3 cuoän daây chæ cheá taïo
thích hôïp vôùi ñieän aùp thaáp hoaëc lôùn hôn 6kV, 10kV, 22kV…
ÙPhöông aùn naøy coù nhöôïc ñieåm laø maùy bieán aùp caáp moät(ñieän aùp lôùn nhaát) phaûi taûi caû
coâng suaát ôû caùc caáp noái tieáp, do ñoù phaûi choïn coâng suaát lôùn, toån hao coù theå lôùn vì vaäy
khoâng neân söû duïng khi phuï taûi SH ≥ ST
TRANG 14
C
H
b) Phöông aùn 2:
Duøng maùy bieán aùp 3 cuoän daây ñeå chuyeån töø caáp ñieän aùp 220kV sang caáp ñieän aùp
110kV vaø 22kV khi caùc caáp ñieän aùp: UC =110kV; UT = 22kV; 35kV; UH≥6kV.
ÙSô ñoà:
H
U
TE
ÙÖu ñieåm cuûa phöông aùn naøy:
_ Soá löôïng maùy bieán aùp chæ coù 2 maùy, chieám ít dieän tích xaây laép.
_ Giaù thaønh thaáp.
_ Toån hao trong maùy bieán aùp coù theå nhoû hôn caùc phöông aùn 1, 4 vì khoâng phaûi qua
2 laàn bieán aùp.
ÙNhöôïc ñieåm cuûa phöông aùn naøy:
_ Khoâng phaûi tröôøng hôïp naøo cuõng coù maùy bieán aùp phuø hôïp, maùy bieán aùp 3 cuoän
daây chæ cheá taïo vôùi ñieän aùp UH ≥ 6kV.
_ Söû duïng maùy bieán aùp 3 cuoän daây coù theå toån hao lôùn hôn khi duøng maùy bieán aùp töø
ngaãu vaø giaù thaønh coù theå cao hôn.
TRANG 15
C
H
c)Phöông aùn 3:
Duøng maùy bieán aùp töø ngaãu ñeå chuyeån töø caáp ñieän aùp 220kV sang caáp ñieän aùp
110kV vaø 22kV khi caùc caáp ñieän aùp UC≥220 kV; UT≥110 kV; UH=10, 22, 35, 110kV.
ÙSô ñoà:
H
U
TE
ÙÖu ñieåm cuûa phöông aùn naøy:
_ Soá löôïng maùy bieán aùp chæ coù 2 maùy, chieám ít dieän tích xaây laép.
_ Giaù thaønh thaáp.
Toån hao trong maùy bieán aùp coù theå nhoû hôn caùc phöông aùn 1, 4 vì khoâng phaûi qua 2
laàn bieán aùp.
ÙTuy nhieân khoâng phaûi tröôøng hôïp naøo cuõng khaû thi vì:
_ Maùy bieán aùp 3 cuoän daây chæ cheá taïo vôùi ñieän aùp UH≥6kV.
_ Maùy bieán aùp töø ngaãu chæ cheá taïo vôùi ñieän aùp UT≥110kV, cho neân khi UT≥110kV
chæ duøng MBA töø ngaãu.
_ Khi coâng suaát lôùn kích thöôùc vaø troïng löôïng MBA lôùn coù theå khoâng cho pheùp khi
chuyeân chôû vaø xaây laép.
Khi coâng suaát cuûa caùc cuoän cheânh leäch quaù nhieàu. Vì MBA chæ cheá taïo coâng suaát
beù nhaát cuõng baèng 2/3 coâng suaát ñònh möùc (100/100/66,7; 100/66,7/66,7; 100/66,7/100)
ñieàu naøy daãn ñeán cuoän coâng suaát beù seõ non taûi.
Chuù yù: Khi khoâng baét buoäc khoâng neân söû duïng ≥3 maùy bieán aùp 3 cuoän daây hay töø ngaãu,
vì nhö vaäy seõ daãn ñeán khoâng toát khi boá trí thieát bò phaân phoái ñieän.
TRANG 16
H
d) Phöông aùn 4:
Duøng MBA 2 cuoän daây ñeå taûi coâng suaát töø ñieän aùp cao sang trung, roài sau ñoù duøng
theâm 1 maùy bieán aùp 2 cuoän daây nöõa ñeå taûi coâng suaát töø ñieän aùp cao sang ñieän aùp haï.
ÙSô ñoà:
H
U
TE
C
ÙPhöông aùn naøy ñöôïc söû duïng :
_ Khi phuï taûi ôû caùc caáp ñieän aùp thaáp beù hôn phuï taûi ôû caáp ñieän aùp cao (UT > UH)
_ Khi khoâng coù maùy bieán aùp 3 cuoän daây thích hôïp. Maùy bieán aùp 3 cuoän daây chæ cheá
taïo vôùi ñieän aùp thaáp baèng hoaëc lôùn hôn 6kV, 10kV, 22kV…
ÙPhöông aùn naøy coù nhöôïc ñieåm:
_ Taêng soá löôïng MBA daãn ñeán chieám nhieàu dieän tích.
_ Taùch Traïm bieán aùp thaønh hai phaàn rieâng bieät (hai Traïm bieán aùp ñaët chung trong
moät nôi). Tuy nhieân phöông aùn naøy söû duïng khi phuï taûi ôû UT vaø UH cheânh leäch
nhieàu maø khoâng theå duøng phöông aùn 1, 2 vaø 3. Ví duï khi ñieän aùp cao laø 22kV,
ñieän aùp cuûa phuï taûi laø 6(15kV) vaø 0,4kV… .
Noùi chung phöông aùn naøy coù nhieàu haïn cheá vaø ít ñöôïc söû duïng.
2) Choïn phöông aùn thieát keá:
Trong 4 phöông aùn treân, ta thaáy phöông aùn naøo cuõng coù öu vaø khuyeát ñieåm rieâng.
Tuy nhieân, qua caùc yeâu caàu neâu treân ta thaáy phöông aùn 1 vaø phöông aùn 3 laø 2 phöông aùn
khaû thi hôn. Tuy noù coù moät soá khuyeát ñieåm nhö: kích thöôùc vaø troïng löôïng cuûa maùy bieán
aùp lôùn gaây trôû ngaïi trong vieäc vaän chuyeån vaø laép ñaët… nhöng nhöõng khuyeát ñieåm ñoù coù
theå khaéc phuïc ñöôïc. Beân caïnh ñoù noù coù nhöõng öu ñieåm: soá löôïng maùy bieán aùp söû duïng ít
hôn, toån hao ít vaø phuø hôïp vôùi coâng suaát cuûa Traïm bieán aùp caàn ñöôïc thieát keá… Vì vaäy ta
choïn phöông aùn 1 vaø phöông aùn 3 laøm 2 phöông aùn ñeå thieát keá Traïm. Ta taïm goïi :
Phöông aùn 1 laø phöông aùn A
Phöông aùn 3 laø phöông aùn B
TRANG 17
CHÖÔNG 4
CHOÏN COÂNG SUAÁT MAÙY BIEÁN AÙP VAØ
TOÅN THAÁT ÑIEÄN NAÊNG TRONG MAÙY
BIEÁN AÙP
I. GIÔÙI THIEÄU:
H
U
TE
C
H
Maùy bieán aùp laø moät thieát bò raát quan troïng. Trong heä thoáng ñieän, toång coâng suaát caùc
maùy bieán aùp raát lôùn vaø baèng khoaûng 4 ñeán 5 laàn toång coâng suaát caùc maùy phaùt ñieän. Vì
vaäy voán ñaàu tö cho maùy bieán aùp cuõng raát nhieàu. Ngöôøi ta mong muoán choïn soá löôïng maùy
bieán aùp ít vaø coâng suaát nhoû maø vaãn ñaûm baûo an toaøn cung caáp ñieän cho caùc hoä tieâu thuï.
Choïn maùy bieán aùp trong nhaø maùy ñieän vaø traïm bieán aùp laø choïn loaïi, soá löôïng, coâng suaát
ñònh möùc vaø heä soá bieán aùp. Coâng suaát ñònh möùc cuûa maùy bieán aùp laø coâng suaát lieân tuïc
truyeàn qua maùy bieán aùp vôùi ñieàu kieän laøm vieäc ñònh möùc (ñieän aùp, taàn soá vaø nhieät ñoä moâi
tröôøng laøm maùt ñònh möùc) trong suoát thôøi haïn laøm vieäc cuûa noù. Ngöôøi ta quy ñònh thôøi
gian laøm vieäc tieâu chuaån khoaûng gaàn baèng thôøi gian giaø hoùa tieâu chuaån. Thôøi gian laøm
vieäc thöïc teá cuûa maùy bieán aùp ñöôïc xaùc ñònh bôûi quaù trình giaø hoùa caùch ñieän cuoän daây.
Noùi khaùc ñi noù phuï thuoäc vaøo nhieät ñoä cuûa cuoän daây. Ñoái vôùi giaáy caùch ñieän taåm daàu,
thôøi gian laøm vieäc ñònh möùc ñöôïc baûo ñaûm khi laøm vieäc vôùi nhieät ñoä khoâng thay ñoåi
98oC. Trong ñieàu kieän nhö vaäy, caùch ñieän cuûa maùy bieán aùp chòu söï hao moøn ñònh möùc.
Ñoä taêng nhieät ñoä cuûa cuoän daây maùy bieán aùp so vôùi nhieät ñoä khoâng khí xung quanh phuï
thuoäc vaøo coâng suaát phuï taûi. Coâng suaát ñònh möùc cuûa maùy bieán aùp ñöôïc quyeát ñònh phuù
hôïp vôùi ñoä taêng nhieät ñoä ñònh möùc cuûa cuoän daây so vôùi nhieät ñoä khoâng khí. Khi maùy bieán
aùp ñaët ngoaøi trôøi thì nhieät ñoä moâi tröôøng khoâng phaûi laø coá ñònh maø luoân luoân thay ñoåi
suoát naêm phuø hôïp vôùi ñieàu kieän khí haäu. Ñoái vôùi moãi vuøng khí haäu coù theå qui ñònh nhieät
ñoä ñaúng trò cuûa khoâng khí theo söï hao moøn caùch ñieän trong thôøi gian T, vaø maùy bieán aùp
naøo ñoù laøm vieäc vôùi phuï taûi khoâng thay ñoåi cuõng coù söï hao moøn caùch ñieän gioáng nhö noù
laøm vieäc trong ñieàu kieän thöïc teá coù nhieät ñoä khoâng khí thay ñoåi sau chu kyø thôøi gian khaûo
saùt. ÔÛ Nga, nhieät ñoä ñònh möùc cuûa moâi tröôøng laøm maùt qui ñònh laø +20oC. Lôùp daàu treân
beà maët öùng vôùi phuï taûi ñònh möùc coù ñoä taêng nhieät ñoä lôùn nhaát baèng:
_ Ñoái vôùi heä thoáng laøm maùt M vaø Д : θñ(ñm) = 55oC.
_ Ñoái vôùi heä thoáng laøm maùt Ц vaø ДЦ : θñ(ñm) = 40oC.
Khi choïn coâng suaát ñònh möùc cuûa maùy bieán aùp neân tính ñeán khaû naêng quaù taûi cuûa chuùng.
TRANG 18
H
U
TE
C
H
1) Caùc ñieàu caàn chuù yù khi choïn coâng suaát maùy bieán aùp:
Neáu Traïm caàn thieát keá chæ ñaët moät maùy bieán aùp thì choïn coâng suaát ñònh möùc cuûa
noù treân cô sôû coù xeùt ñeán khaû naêng quaù taûi thöôøng xuyeân cuûa maùy bieán aùp ñoù.
Neáu Traïm ñaët hai maùy bieán aùp thì choïn coâng suaát ñònh möùc cuûa noù phaûi xeùt ñeán
khaû naêng quaù taûi söï coá khi hoûng moät trong hai maùy bieán aùp ñoù ñeå baûo ñaûm cho söï cung
caáp
ñieän luoân ñöôïc lieân tuïc. Trong ñieàu kieän laøm vieäc bình thöôøng caû hai maùy bieán aùp ñeàu
non taûi.
Neáu Traïm coù ba caáp ñieän aùp thì neân ñaët maùy bieán aùp ba daây quaán hay maùy bieán aùp
töï ngaãu. Trong ña soá tröôøng hôïp cho thaáy raèng, duøng loaïi maùy bieán aùp naøy coù lôïi veà maët
kinh teá hôn so vôùi maùy bieán aùp hai daây quaán. Maùy bieán aùp töï ngaãu giaûm aùp thì luoân coù
lôïi veà maët kinh teá so vôùi maùy bieán aùp ba cuoän daây; nhöng vieäc duøng maùy bieán aùp töï ngaãu
chæ trong tröôøng hôïp löôùi ñieän aùp cao vaø trung ñeàu coù trung tính tröïc tieáp noái ñaát.
Luùc löïa choïn maùy bieán aùp cho Traïm caàn phaûi tính ñeán nhöõng luoàng coâng suaát phuï
trao ñoåi giöõa nhaø maùy ñieän vôùi heä thoáng.
Khi choïn coâng suaát maùy bieán aùp caàn phaûi tính toaùn ñeán khaû naêng phaùt trieån phuï taûi,
traùnh tröôøng hôïp vöøa xaây döïng xong Traïm bieán aùp laïi phaûi thay ñoåi hay ñaët theâm maùy
khi phuï taûi taêng. Ñieàu naøy caàn caân nhaéc raát khoa hoïc vaø thöïc teá môùi coù theå choïn coâng
suaát toái öu thoûa maõn taát caû caùc ñieàu kieän ñaõ neâu treân.
Maùy bieán aùp treân thò tröôøng hieän nay raát ña daïng veà loaïi, vì vaäy caàn caân nhaéc thaät
kyõ löôõng khi choïn loaïi maùy bieán aùp cho phuø hôïp vôùi yeâu caàu cuûa Traïm:
_ Maùy bieán aùp moät pha, ba pha.
_ Maùy bieán aùp hai cuoän daây, hai cuoän daây.
_ Maùy bieán aùp coù cuoän daây phaân chia.
_ Maùy bieán aùp töø ngaãu moät pha, ba pha.
_ Maùy bieán aùp taêng aùp, maùy bieán aùp haï aùp.
_ Maùy bieán aùp coù vaø khoâng coù ñieàu chænh löôùi taûi.
Caàn chuù yù maùy bieán aùp hieän nay coù theå do nhieàu nöôùc treân theá giôùi cheá taïo vôùi
nhöõng tieâu chuaån khaùc nhau, vì vaäy chuùng coù theå khaùc nhau veà ñieàu kieän laøm vieäc.
2) Caùc yeâu caàu khi choïn soá löôïng maùy bieán aùp:
Trong heä thoáng cung caáp ñieän, coâng suaát cuûa MBA ñieän löïc trong ñieàu kieän bình
thöôøng phaûi ñaûm baûo cung caáp cho taát caû caùc hoä tieâu thuï.
Khi choïn coâng suaát MBA phaûi ñaûm baûo cheá ñoä laøm vieäc hôïp lyù veà kinh teá, ñaûm
baûo döï tröõ roõ reät ñeå cung caáp cho hoä loaïi 1.
Ñoä tin caäy cung caáp ñieän, khi moät MBA bò hö hoûng, maùy coøn laïi phaûi ñaûm baûo
coâng suaát yeâu caàu khoâng chæ söû duïng coâng suaát ñöôïc ñònh cuûa MBA maø keå caû khaû naêng
quaù taûi.
Voán ñaàu tö cho maùy bieán aùp phaûi thaáp vaø hieäu quaû nhaát, dung löôïng maùy bieán aùp
trong moät traïm neân ñoàng nhaát vaø chi phí vaän haønh beù nhaát.
TRANG 19
C
H
3) Kieåm tra khaû naêng quaù taûi cuûa maùy bieán aùp:
Sau khi choïn ñöôïc coâng suaát vaø soá löôïng maùy bieán aùp ta caàn phaûi kieåm tra laïi khaû
naêng quaù taûi cuûa maùy bieán aùp ñaõ choïn. Maùy bieán aùp ñöôïc choïn vaän haønh trong ñieàu kieän
bình thöôøng laø non taûi, ñoâi khi cuõng phaûi vaän haønh trong ñieàu kieän quaù taûi vôùi moät
khoaûng thôøi gian nhaát ñònh maø khoâng laøm hoûng maùy bieán aùp. Ta coù theå tính ñöôïc khaû
naêng quaù taûi cuûa maùy bieán aùp thoâng qua quan heä veà söï hao moøn cuûa maùy bieán aùp vaø ñoà
thò phuï taûi ñeå cho söï hao moøn khoâng vöôït quaù thôøi gian ñònh möùc.
Trong thöïc teá khi tính toaùn choïn coâng suaát cho maùy bieán aùp trong thieát keá Traïm
bieán aùp vaø Nhaø maùy ñieän thöôøng theo phöông phaùp ñôn giaûn döïa treân qui ñònh quaù taûi
cho pheùp cuûa maùy bieán aùp.
a) Quaù taûi thöôøng xuyeân cuûa maùy bieán aùp:
Quaù taûi bình thöôøng laø cheá ñoä laøm vieäc xeùt trong 1 khoaûng thôøi gian naøo ñoù (ngaøy,
thaùng, naêm) trong ñoù coù 1 khoaûng thôøi gian MBA bò quaù taûi vaø khoaûng thôøi gian coøn laïi
cuûa chu kyø khaûo saùt MBA mang taûi nhoû hôn ñònh möùc.
Heä soá quaù taûi bình thöôøng ñöôïc xaùc ñònh töø ñoà thò khaû naêng taûi cuûa MBA.
Ñoù laø quan heä giöõa heä soá quaù taûi cho pheùp, heä soá phuï taûi baäc k1 vaø thôøi gian quaù
taûi.Ñeå söû duïng ñöôïc phöông phaùp naøy caàn bieán ñoåi ñoà thò phuï taûi nhieàu baäc thaønh ñoà thò
phuï taûi hai baäc.
Coâng suaát ñaúng trò trong khoaûng thôøi gian xeùt ñöôïc xaùc ñònh theo bieåu thöùc:
n
∑S t
i i
U
TE
S dt =
i =1
n
∑t
i =1
(3-1)
i
H
Sñt : coâng suaát ñaúng trò.
Si : phuï taûi cuûa MBA.
Khi bieán ñoåi thaønh caùc phuï taûi baäc 2 coù caùc tröôøng sau:Ñoà thò phuï taûi cuûa MBA
nhieàu baäc coù cöïc ñaïi vaøo buoåi chieàu. Theo coâng thöùc (3-1) tính Sñt2 vôùi thôøi gian tröôùc luùc
quaù taûi laø ti1 vaø tính Sñt1 vôùi thôøi gian quaù taûi laø 10h.
Neáu ñoà thò phuï taûi cuûa MBA coù cöïc ñaïi trong 1 ngaøy thì phuï taûi ñaúng trò baäc 2 tính
ñoái vôùi cöïc ñaïi naøo ñoù coù toång Siti ñaït trò soá lôùn nhaát. Khi choïn ñöôïc Sñt2 thì Sñt1 seõ tính
nhö 1 trong 2 tröôøng hôïp treân.
Neáu Sñt<0,9Smax thì laáy Sñt2 =0,95Smax coøn thôøi gian thöù 2 ñöôïc tính nhö sau.
t2 =
S dt2 .t 2
(0,9 S max ) 2
Tröôøng hôïp maùy bieán aùp laøm vieäc vôùi ñoà thò phuï taûi 2 baäc (hoaëc ñoà thò phuï taûi
nhieàu baäc ñaõ bieán ñoåi thaønh ñoà thò phuï taûi baäc 2 ñaúng trò) thì trình töï xaùc ñònh quaù taûi cho
pheùp cuûa MBA theo ñöôøng cong ñöôïc tieán haønh nhö sau:
TRANG 20
- Xem thêm -