Mô tả:
CÁC HIÊN TƯỢNG BỀ MẶT
CỦA CHẤT LỎNG
TIẾT HỌC
VẬT LÝ
LỚP 10
Tại sao cây kim, lưỡi lam, đồng
xu bằng kim loại có thể nổi trên
mặt nước?
CÁC HIÊN TƯỢNG BỀ MẶT CỦA
CHẤT LỎNG
1. Hiện tượng căng mặt ngoài
2. Sự dính ướt và không dính ướt
CÁC HIÊN TƯỢNG BỀ MẶT CỦA CHẤT LỎNG
1. Hiện tượng căng mặt ngoài
Nghiên cứu mô hình
Trạng thái chất lỏng bên trong khối lỏng và
trên mặt thoáng có giống nhau không?
Trên mặt thoáng các phân tử có xu
hướng bị hút vào trong chất lỏng. Làm
cho mặt thoáng chất lỏng có xu hướng giảm
đi và căng ra.
Một khối lỏng bao giờ cũng có mặt
thoáng ở dạng sao cho diện tích có giá trị
nhỏ nhất có thể được
CÁC HIÊN TƯỢNG BỀ MẶT CỦA CHẤT LỎNG
1. Hiện tượng căng mặt ngoài
Tại sao lưỡi lam nổi trên mặt nước?
Có một lực (khác lực đẩy Accimet)
xuất hiện trên mặt chất lỏng làm cho vật
nổi.
Lực đó có: phương, chiều, điểm
đặt, độ lớn?
CÁC HIÊN TƯỢNG BỀ MẶT CỦA CHẤT LỎNG
1. Hiện tượng căng mặt ngoài
a. Thí nghiệm
Nhúng khung hình
chữ nhật có cạnh AB có
thể di chuyển được vào
nước xà phòng, lấy ra,
đặt nằm ngang
CÁC HIÊN TƯỢNG BỀ MẶT CỦA CHẤT LỎNG
1. Hiện tượng căng mặt ngoài
a. Thí nghiệm
A’
A
AB di chuyển đến A’B’
B
B’
Màng xà phòng bị co lại để giảm
diện tích mặt ngoài đến nhỏ nhất
Hiện tượng này gọi là hiện tượng
căng mặt ngoài
CÁC HIÊN TƯỢNG BỀ MẶT CỦA CHẤT LỎNG
A
1. Hiện tượng căng mặt ngoài
A’
a. Thí nghiệm
b. Lực căng mặt ngoài
B
B’
Hiện tượng thanh AB dịch chuyển
chỉ có thể giải thích được nếu ta công
nhận có lực tác dụng lên thanh AB.
Lực này gọi là lực căng mặt ngoài.
CÁC HIÊN TƯỢNG BỀ MẶT CỦA CHẤT LỎNG
1. Hiện tượng căng mặt ngoài
a. Thí nghiệm
b. Lực căng mặt ngoài
Thí nghiệm cho thấy lực căng mặt ngoài có:
Phương tiếp tuyến với mặt thoáng chất
:
lỏng & vuông góc với đường giới
hạn mặt thoáng
Chiều: sao cho lực có tác dụng thu nhỏ
diện tích mặt ngoài của chất lỏng
Điểm đặt: tại mọi điểm trên mặt thoáng
Độ lớn: ???
Làm sao xác định được độ lớn của lực?
P = 2F
Cách khác
Độ lớn: tỉ lệ
với chiều dài l
của đường giới
hạn mặt ngoài
của chất lỏng
F= l
CÁC HIÊN TƯỢNG BỀ MẶT CỦA CHẤT LỎNG
1. Hiện tượng căng mặt ngoài
a. Thí nghiệm
b. Lực căng mặt ngoài
Thí nghiệm cho thấy lực căng mặt ngoài có:
Phương: tiếp tuyến với mặt thoáng chất lỏng &
vuông góc với đường giới hạn mặt thoáng
Chiều:
sao cho lực có tác dụng thu nhỏ diện tích
mặt ngoài của chất lỏng
Điểm đặt: tại mọi điểm trên mặt thoáng
Độ lớn: tỉ lệ với chiều dài l của đường giới hạn mặt
ngoài của chất lỏng F = l
Với là hệ số căng mặt ngoài của chất lỏng phụ
thuộc bản chất của chất lỏng
Tại sao lưỡi lam nổi trên
mặt nước?
Chất lỏng có hình dạng
riêng không?
CÁC HIÊN TƯỢNG BỀ MẶT CỦA
CHẤT LỎNG
1. Hiện tượng căng mặt ngoài
1.
2.
2. Sự dính ướt và không dính ướt
a. Thí nghiệm
2. Sự dính ướt và không dính ướt
a. Thí nghiệm (sgk)
Kết luận:
- Nước dính ướt thủy tinh nhưng không dính
ướt lá sen
- Thủy ngân dính ướt vàng nhưng không dính
ướt thủy tinh
b. Giải thích:
- Khi löïc huùt giöõa caùc phaân töû chaát
raén vaø chaát loûng maïnh hôn löïc huùt
giöõa caùc phaân töû chaát loûng vôùi nhau
coù hieän töôïng dính öôùt.
- Xem thêm -