Tài liệu Cơ sở phuơng pháp luận về thẩm định hiệu quả

Kho¸ luËn tèt nghiÖp ch-¬ng i c¬ së phu¬ng ph¸p luËn vÒ thÈm ®Þnh hiÖu qu¶ dù ¸n ®Çu tI. Dù ¸n ®Çu t- vµ thÈm ®Þnh hiÖu qu¶ dù ¸n ®Çu t- : I.1. Dù ¸n ®Çu t- : 1. Kh¸i niÖm : Theo ®iÒu lÖ qu¶n lý vµ x©y dùng ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh 42 ngµy 16/7/1996 ®· ®-îc söa ®æi theo NghÞ ®Þnh sè 92/chi phÝ ngµy 23/8/1997 cña chÝnh phñ, th× " Dù ¸n ®Çu t- lµ mét tËp hîp c¸c ®Ò xuÊt vÒ viÖc bá vèn ®Ó t¹o míi, më réng hoÆc c¶i t¹o nh÷ng ®èi t-îng nhÊt ®Þnh nh»m ®¹t ®-îc sù t¨ng tr-ëng vÒ sè l-îng, c¶i tiÕn vÒ chÊt l-îng cña s¶n phÈm hay dÞch vô nµo ®ã trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh ." " Dù ¸n ®Çu t- lµ mét tËp hîp c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®Æc thï víi c¸c môc tiªu ph-¬ng ph¸p vµ ph-¬ng tiÖn cô thÓ ®Ó ®¹t tíi tr¹ng th¸i mong muèn "( tµi chÝnh doanh nghiÖp khoa ng©n hµng tµi chÝnh). VÒ mÆt h×nh thøc : Dù ¸n ®Çu t- lµ mét tËp hå s¬, tµi liÖu tr×nh bÇy mét c¸ch chi tiÕt, cã hÖ thèng c¸c ho¹t ®éng vµ chi phÝ theo mét kÕ ho¹ch ®Ó ®¹t ®-îc vµ thùc hiÖn ®-îc nh÷ng môc tiªu nhÊt ®Þnh trong t-¬ng lai . Trªn gãc ®é qu¶n lý :"Dù ¸n ®Çu t- lµ mét c«ng cô qu¶n lý viÖc sö dông vèn, vËt t-, lao ®éng ®Ó t¹o ra c¸c kÕt qu¶ kinh tÕ, tµi chÝnh trong mét thêi gian dµi ". Nh- vËy, dù ¸n ®Çu t- cã thÓ ®-îc hiÓu nh- lµ mét khung s-ên c¬ së cho ho¹t ®éng ®Çu t- cña nhµ ®Çu t- vµ ho¹t ®éng qu¶n lý ®Çu t-1- Kho¸ luËn tèt nghiÖp cña c¸c nhµ qu¶n lý. Dù ¸n ®Çu t- t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c nhµ ®Çu t- thÊy ®-îc ph-¬ng h-íng vµ nh÷ng ho¹t ®éng cô thÓ mµ m×nh sÏ thùc hiÖn, dù ®o¸n ®-îc dù ¸n ®-îc tiÕn hµnh th× doanh thu cã ®¹t ®-îc cã bï ®¾p ®-îc chi phÝ bá ra, cã lîi nhuËn vµ do ®ã quyÕt ®Þnh cã nªn tiÕp tôc bá c«ng søc vµo viÖc xóc tiÕn vµ viÖc thùc hiÖn dù ¸n. Víi c¸c nhµ qu¶n lý, trªn c¬ së dù ¸n ®Çu t- hä sÏ dù ®o¸n ®-îc hiÖu qu¶ tµi chÝnh, kinh tÕ x· héi vµ nh÷ng ¶nh h-ëng vÒ m«i tr-êng sÏ x¶y ra khi tiÕn hµnh dù ¸n, tõ ®ã cã cho phÐp tiÕn hµnh dù ¸n ho¹t ®éng ®Çu t- kh«ng . 2. Vai trß cña dù ¸n ®Çu t- trong nÒn kinh tÕ thi tr-êng : Tõ viÖc xem xÐt b¶n chÊt cña ®Çu t- ph¸t triÓn tõ tr-íc ®Õn nay, tÊt c¶ c¸c lý thuyÕt kinh tÕ ®Òu coi ®Çu t- ph¸t triÓn lµ nh©n tè quan träng ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ, lµ ch×a khãa cña sù t¨ng tr-ëng .  Võa t¸c ®éng ®Õn tæng cung võa t¸c ®éng ®Õn tæng cÇu cña nÒn kinh tÕ - VÒ mÆt cÇu (trªn gi¸c ®é toµn bé nÒn kinh tÕ) AD= I + C + G + NX §Çu t- lµ mét yÕu tè chiÕm tû träng lín trong tæng cÇu toµn bé nÒn kinh tÕ. Theo sè liÖu cña Ng©n hµng thÕ giíi th× ®Çu t- th-êng chiÕm kho¶ng 24% - 28% trong c¬ cÊu tæng cÇu cña tÊt c¶ c¸c n-íc trªn thÕ giíi. §èi víi tæng cÇu, t¸c ®éng cña ®Çu t- l¸ ng¾n h¹n. Trong khi tæng cung ch-a kÞp thay ®æi (c¸c kÕt qu¶ ®Çu t- ch-a ph¸t huy t¸c dông) sù t¨ng lªn cña tæng cÇu lµm cho s¶n l-îng c©n b»ng theo vµ gi¸ c¶ ®Çu vµo t¨ng theo . - VÒ mÆt cung -2- Kho¸ luËn tèt nghiÖp Khi thµnh qu¶ ®Çu t- ph¸t huy t¸c dông, c¸c n¨ng lùc míi ®i vµo ho¹t ®éng th× tæng cung, ®Æc biÖt lµ tæng cung dµi h¹n t¨ng lªn kÐo theo s¶n l-îng tiÒm n¨ng t¨ng lªn vµ do ®ã gi¸ c¶ s¶n phÈm gi¶m xuèng. S¶n l-îng t¨ng, gi¸ c¶ gi¶m lµm t¨ng tiªu dïng. §Õn l-ît m×nh, t¨ng tiªu dïng l¹i lµm kÝch thÝch s¶n xuÊt h¬n n÷a. S¶n xuÊt ph¸t triÓn lµ nguån gèc c¬ b¶n ®Ó t¨ng tÝch lòy, ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, t¨ng thu nhËp ng-êi lao ®éng, n©ng cao ®êi sèng cho c¸c thµnh viªn trong x· héi . Sù t¸c ®éng kh«ng ®ång thêi vÒ mÆt thêi gian cña ®Çu t- ®èi víi tæng cung, tæng cÇu cña nÒn kinh tÕ lµm cho mçi sù thay ®æi cña ®Çu t-, dï t¨ng hay gi¶m, ®Òu cïng lµ yÕu tè duy tr× sù æn ®Þnh, võa lµ yÐu tè cã thÓ ph¸ vì sù æn ®Þnh nÒn kinh tÕ cña mäi quèc gia . Khi t¨ng ®Çu t-, cÇu cña c¸c yÕu tè ®Çu vµo t¨ng, gi¸ c¶ cña hµng hãa cã liªn quan (chi phÝ vèn, c«ng nghÖ, ...) t¨ng vµ ®Õn mét møc ®é nµo ®ã dÉn ®Õn t×nh tr¹ng l¹m ph¸t. L¹m ph¸t lµm cho s¶n suÊt ®×nh trÖ, ®êi sèng cña ng-êi lao ®éng gÆp nhiÒu khã kh¨n do tiÒn l-¬ng ngµy cµng thÊp, kinh tÕ ph¸t triÓn chËm l¹i ... MÆt kh¸c, t¨ng ®Çu t- lµm cho cÇu cña c¸c yÕu tè liªn quan t¨ng, s¶n xuÊt cña c¸c ngµnh nµy ph¸t triÓn, thu hót thªm lao ®éng, gi¶m t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp, n©ng cao ®êi sèng ng-êi lao ®éng, gi¶m tÖ n¹n x· héi. TÊt c¶ c¸c t¸c ®éng nµy l¹i t¹o ®iÒu kiÖn cho ph¸t triÓn kinh tÕ . Khi gi¶m ®Çu t- còng dÉn ®Õn t¸c ®éng hai mÆt, nh-ng theo chiÒu h-íng ng-îc l¹i so víi c¸c t¸c ®éng trªn ®©y. V× vËy trong ®iÒu hµnh kinh tÕ vÜ m«, c¸c nhµ ho¹t ®éng chÝnh s¸ch cßn thÊy hÕt t¸c ®éng hai mÆt ®Ó ®-a ra c¸c chÝnh s¸ch nh»m h¹n chÕ c¸c t¸c ®éng xÊu, ph¸t huy t¸c ®éng tÝch cùc, duy tr× sù æn ®Þnh cña toµn bé nÒn kinh tÕ .  T¸c ®éng ®Õn t¨ng tr-ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ -3- Kho¸ luËn tèt nghiÖp KÕt qu¶ nghiªn cøu cña c¸c nhµ kinh tÕ cho thÊy muèn gi÷ tèc ®é t¨ng tr-ëng ë møc trung b×nh (8% -10%) th× tû lÖ ®Çu t- so víi GDP ph¶i ®¹t tõ 15% - 20% tïy thuéc vµo ICOR cña mçi n-íc. ICOR lµ l·i suÊt ®Çu t- tÝnh cho mét ®¬n vÞ GDP t¨ng thªm . Theo m« h×nh cña Keynes vµ Harrod-Domaz : i s  g= g= k k Trong ®ã : k = ICOR s = i = MPS = MPI ICOR cña mçi n-íc kh¸c nhau tïy thuéc vµo tr×nh ®é qu¶n lý vèn ®Çu t-, tr×nh ®é sö dông lao ®éng cã tr×nh ®é tay nghÒ cao. ë c¸c n-íc ph¸t triÓn, ICOR lín, tõ 5  7 do hä thõa vèn, thiÕu lao ®éng, sö dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. §èi víi c¸c n-íc chËm ph¸t triÓn th× ICOR thÊp, tõ 2  3 do thiÕu vèn, thõa lao ®éng cho nªn ph¶i sö dông nhiÒu lao ®éng thay thÕ cho vèn ®Çu t- dÉn ®Õn sö dông c«ng nghÖ gi¸ rÎ, kÐm hiÖn ®¹i . §èi víi ViÖt Nam ®Ó ®¹t ®-îc môc tiªu t¨ng tr-ëng kinh tÕ cÇn mét khèi l-îng vèn lín ®Ó ®Çu t- vµo c¸c ngµnh nghÒ, vµo c¬ së h¹ tÇng. Vµ sè vèn ®Çu t- ®ã ph¶i gÊp kho¶ng 4 lÇn so víi n¨m 1992, tû lÖ vèn ®Çu t- so víi GDP ®Ët kho¶ng 25%.  T¸c ®éng dÉn ®Õn sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ Kinh nghiÖm cña c¸c n-íc trªn thÕ giíi cho thÊy con ®-êng tÊt yÕu cã thÓ t¨ng tr-ëng nhanh víi tèc ®é mong muèn (tõ 9 - 10 %) th× cÇn -4- Kho¸ luËn tèt nghiÖp ph¶i t¨ng c-êng ®Çu t- ®Ó t¹o ra sù ph¸t triÓn nhanh ë khu vùc c«ng nghiÖp vµ dÞch vô v× nh÷ng ngµnh nµy cã thÓ ®¹t ®-îc tèc ®é t¨ng tr-ëng cao nhê sö dông tiÒm n¨ng vµ trÝ tuÖ. §èi víi c«ng nghiÖp vµ dÞch vô th× ®¹t tèc ®é t¨ng tr-ëng 15 - 20 % kh«ng ph¶i lµ khã kh¨n nh-ng ®èi víi n«ng l©m nghiÖp l¹i lµ vÊn ®Ò kh«ng dÔ dµng v× thiÕu ®Êt ®ai vµ kh¶ n¨ng . Nh- vËy, chÝnh s¸ch®Çu t- quyÕt ®Þnh qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ë c¸c quèc gia nh»m ®¹t ®-îc tèc ®é t¨ng tr-ëng nhanh cña toµn bé nÒn kinh tÕ . VÒ mÆt c¬ cÊu l·nh thæ, ®Çu t- cã t¸c dông gi¶i quyÕt nh÷ng mÊt c©n ®èi vÒ ph¸t triÓn gi÷a c¸c vïng l·nh thæ, ®-a nh÷ng vïng kÐm ph¸t triÓn tho¸t khái t×nh tr¹ng ®ãi nghÌo, ph¸t huy tèi ®a nh÷ng lîi thÕ so s¸nh cña mçi vïng. H¬n thÕ n÷a, ®Ó cã mét nÒn kinh tÕ t¨ng tr-ëng nhanh th× kh«ng thÓ kh«ng h×nh thµnh c¸c khu c«ng nghiÖp, khu c«ng nghÖ cao,.. t¹o ra nh÷ng b-íc ®ét ph¸ trong viÖc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, n©ng cao chÊt l-îng s¶n phÈm, tõng b-íc h×nh thµnh nh÷ng ngµnh míi chuyªn m«n hãa kü thuËt cao vµ ph©n c«ng lao ®éng x· héi. ChØ cã ho¹t ®éng ®Çu t- míi cã thÓ ®¸p øng ®-îc yªu cÇu nµy.  T¨ng c-êng kh¶ n¨ng khoa häc vµ c«ng nghÖ C«ng nghÖ lµ trung t©m cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa. ë n-íc ta hiÖn nay, ®Çu t- lµ ®iÒu kiÖn kiªn quyÕt cña sù ph¸t triÓn vµ t¨ng c-êng kh¶ n¨ng c«ng nghÖ quèc gia . Theo ®¸nh gi¸ cña c¸c chuyªn gia c«ng nghÖ trªn thÕ giíi th× tr×nh ®é c«ng nghÖ cña ViÖt Nam l¹c hËu nhiÒu thÕ hÖ so víi thÕ giíi vµ c¸c n-íc trong khu vùc. Theo UNIDO, nÕu chia qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c«ng nghÖ thµnh 7 giai ®o¹n th× ViÖt Nam n¨m 1990 ë giai ®o¹n 1 vµ 2. -5- Kho¸ luËn tèt nghiÖp ViÖt Nam lµ 1 trong 90 n-íc kÐm ph¸t triÓn nhÊt vÒ c«ng nghÖ trªn thÕ giíi. Víi tr×nh ®é c«ng nghÖ l¹c hËu nµy, qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ë ViÖt Nam sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n nÕu kh«ng ®Ò ra 1 chiÕn l-îc ®Çu t- ph¸t triÓn c«ng nghÖ nhanh vµ v÷ng ch¾c . Chóng ta ®Òu biÕt r»ng cã 2 con ®-êng c¬ b¶n ®Ó ph¸t triÓn c«ng nghÖ lµ tù nghiªn cøu ph¸t minh vµ nhËp c«ng nghÖ tõ n-íc ngoµi. Dï ë h×nh thøc nµo chóng ta còng cÇn ph¶i cã vèn ®Çu t-. Mäi ph-¬ng ¸n ®æi míi c«ng nghÖ kh«ng g¾n víi vèn ®Çu t- sÏ lµ nh÷ng ph-¬ng ¸n kh«ng kh¶ thi . 3. C¸c yÕu tè cÊu thµnh dù ¸n ®Çu t- : - Môc tiªu: Môc tiªu cña dù ¸n ®Çu t- mang tÝnh x¸c ®Þnh, lµ nh÷ng lîi Ých cÇn ®¹t ®-îc th«ng qua viÖc thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t-, ngoµi ra cßn cã c¸c môc tiªu kh¸c do viÖc thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t- t¹o ra. - C¸c ho¹t ®éng cña dù ¸n: lµ nh÷ng nhiÖm vô hoÆc hµnh ®éng ®-îc thùc hiÖn trong dù ¸n ®Ó t¹o ra c¸c kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh, ®-îc thùc hiÖn theo mét lÞch tr×nh cô thÓ víi tr¸ch nhiÖm cña c¸c bé phËn liªn quan t¹o thµnh kÕ ho¹ch lµm viÖc cña dù ¸n ®Çu t-. - §Çu vµo cña dù ¸n ®Çu t- : lµ c¸c nguån lùc ®· ®-îc x¸c ®Þnh vÒ vËt chÊt, tµi chÝnh, con ng-êi ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng cña dù ¸n ®Çu t-. - §Çu ra cña dù ¸n ®Çu t- : ®ã lµ nh÷ng kÕt qu¶ cô thÓ mang tÝnh chuÈn mùc ®-îc t¹o ra tõ c¸c ho¹t ®éng kh¸c nhau cña dù ¸n ®Çu t-. -6- Kho¸ luËn tèt nghiÖp - Thêi h¹n: lµ kho¶ng thêi gian tõ khi b¾t ®Çu nghiªn cøu c¬ héi ®Çu t- ®Õn khi dù ¸n chÊm døt ho¹t ®éng, th«ng th-êng ®-îc x¸c ®Þnh trong luËn chøng kinh tÕ kü thuËt. - C¸c chñ thÓ: bao gåm c¸c bªn liªn quan phèi hîp víi nhau ®Ó thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t- vµ thô h-ëng nh÷ng lîi Ých do dù ¸n mang l¹i. 4. Chu kú cña dù ¸n ®Çu t- : Chu kú cña dù ¸n ®Çu t- lµ c¸c b-íc hoÆc c¸c giai ®o¹n mµ mét dù ¸n ph¶i tr¶i qua b¾t ®Çu tõ khi dù ¸n míi chØ lµ ý ®å ®Õn khi dù ¸n ®-îc hoµn thµnh chÊm døt ho¹t ®éng. Cã thÓ minh häa chu kú cña dù ¸n ®Çu t- theo s¬ ®å sau : -7- Kho¸ luËn tèt nghiÖp ý®å vÒ dù ¸n®Çu t- ChuÈn bÞ ®Çu t- Thùc hiÖn ®Çu t- S¶n xuÊt Kinh doanh DÞch vô ý ®å vÒ dù ¸n míi S¬ ®å chu kú cña dù ¸n ®Çu t- . 5. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ thùc hiÖn mét dù ¸n ®Çu t- : Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ thùc hiÖn mét dù ¸n ®Çu t- tr¶i qua 3 giai ®o¹n : - ChuÈn bÞ ®Çu t- . - Thùc hiÖn ®Çu t- . - VËn hµnh c¸c kÕt qu¶ ®Çu t- . Néi dung c¸c b-íc c«ng viÖc ë mçi giai ®o¹n cña c¸c dù ¸n kh«ng gièng nhau, tïy thuéc vµo lÜnh vùc ®Çu t- (s¶n xuÊt kinh doanh hay kÕt cÊu h¹ tÇng, s¶n xuÊt c«ng nghiÖp hay n«ng nghiÖp...), vµo tÝnh chÊt s¶n xuÊt (®Çu t- chiÒu réng hay chiÒu s©u), ®Çu t- dµi h¹n hay ng¾n h¹n ... C¸c b-íc c«ng viÖc, c¸c néi dung nghiªn cøu ë c¸c giai ®o¹n ®-îc tiÕn hµnh tuÇn tù nh-ng kh«ng biÖt lËp mµ ®an xen gèi ®Çu cho nhau, bæ sung cho nhau nh»m n©ng cao dÇn møc ®é chÝnh x¸c cña c¸c -8- Kho¸ luËn tèt nghiÖp kÕt qu¶ nghiªn cøu vµ t¹o thuËn lîi cho viÖc tiÕn hµnh nghiªn cøu ë c¸c b-íc kÕ tiÕp. C¸c b-íc c«ng viÖc cña giai ®o¹n h×nh thµnh vµ thùc hiÖn mét dù ¸n ®Çu t- cã thÓ ®-îc minh häa tãm t¾t trong b¶ng 1 nh- sau : B¶ng 1. C¸c giai ®o¹n cña chu kú dù ¸n ®Çu t-. ChuÈn bÞ ®Çu t-. Thùc hiÖn ®Çu t-. VËn hµnh kÕt qu¶ ®Çu t- Nghiª Nghiª Nghiª §¸nh Hoµn ThiÕt Thi Ch¹y Sö Sö n cøu n cøu n cøu gi¸ vµ tÊt kÕ vµ c«ng thö vµ dông dông ph¸t tiÒn kh¶ quyÕt c¸c lËp dù x©y hiÖn kh¶ thi ®Þnh thñ c¸c c¬ thi s¬ (lËp (thÈm tôc ®Ó C«ng suÊt nghiÖ ch-a c«ng gi¶m to¸n l¾p m thu hÕt suÊt ë dÇn thi c«ng sö c«ng møc vµ héi bé lùa dù ¸n, ®Þnh triÓn c«ng tr×nh. dông. suÊt. cao thanh ®Çu chän dù khai x©y nhÊt. lý. t-. dù ¸n. chøng ¸n). thùc l¾p kinh hiÖn c«ng tÕ kü ®Çu tr×nh. thuËt) t-. luËn . Giai ®o¹n 1 : Giai ®o¹n chuÈn bÞ ®Çu t- bao gåm c¸c ho¹t ®éng sau :  Nghiªn cøu c¬ héi ®Çu t- : C¸c nhµ doanh nghiÖp ®Òu muèn më réng qui m« s¶n xuÊt vµ n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt. Muèn thùc hiÖn -9- Kho¸ luËn tèt nghiÖp ®-îc ®iÒu nµy th× ph¶i ®Çu t- nh-ng muèn ®Çu t- ®-îc ph¶i cã c¬ héi ®Çu t- chØ cã khi tån t¹i ®ång thêi 2 nh©n tè kh¸ch quan vµ chñ quan : - Kh¸ch quan lµ nh÷ng tÝn hiÖu, ®ßi hái, yªu cÇu cã thùc hiÖn t¹i vµ dù kiÕn trong t-¬ng lai vÒ 1 s¶n phÈm nµo ®ã . - Chñ quan lµ n¨ng lùc cña chñ ®Çu t- cã thÓ ®¸p øng ®-îc tÝn hiÖu cña thÞ tr-êng. §ã lµ n¨ng lùc vÒ vèn, kü thuËt ...  Nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi : Sau khi chän ®-îc 1 c¬ héi ®Çu thîp lý, nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi lµ b-íc thu thËp th«ng tin vÒ dù ¸n, tuy nhiªn nh÷ng th«ng tin nµy míi chØ ë møc ®é s¬ l-îc kh¸i qu¸t, chñ yÕu lµ th«ng tin trªn c¸c mÆt sau : - Xem xÐt vÒ tÝnh phï hîp gi÷a môc tiªu, gi÷a dù ¸n ®Þnh thùc hiÖn víi c¸c ®Þnh h-íng cña nhµ n-íc, ngµnh, ®Þa ph-¬ng. NÕu ®-îc ®Çu t®óng ®Þnh h-íng cña nhµ n-íc, ngµnh, ®Þa ph-¬ng ®-îc h-ëng nhiÒu -u ®·i vÒ thuÕ, l·i suÊt ... - Xem xÐt c¸c yÕu tè tù nhiªn, kinh tÕ, x· héi, kü thuËt, c«ng nghÖ, tiÒn vèn, lao ®éng ...cña chñ ®Çu t- cã ®ñ søc ®¸p øng yªu cÇu cña dù ¸n hay kh«ng. - Nh÷ng lîi Ých tµi chÝnh vµ phi tµi chÝnh mµ dù ¸n ®em l¹i cho chñ ®Çu t-, ®Þa ph-¬ng, Nhµ n-íc lµ g× ?  Nghiªn cøu kh¶ thi : lµ b-íc nghiªn cøu ®Çy ®ñ nhÊt, chi tiÕt nhÊt vµ toµn diÖn nhÊt. Trong b-íc nµy chñ ®Çu t- ph¶i thu thËp ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin vµ sÏ ph¶i ph©n tÝch tÝnh to¸n mét c¸ch tØ mØ, kü cµng. §èi víi dù ¸n cã 6 néi dung : - Sù cÇn thiÕt cña ®Çu t- vµo môc tiªu cña dù ¸n . - Nghiªn c-ó vÒ thÞ tr-êng cña dù ¸n . - Ngiªn cøu vÒ kü thuËt cña dù ¸n . - Nghiªn cøu vÒ vÊn ®Ò qu¶n trÞ vµ vÊn ®Ò nh©n lùc . - 10 - Kho¸ luËn tèt nghiÖp - Nghiªn cøu vÒ vÊn ®Ò tµi chÝnh . - Nghiªn cøu vÒ c¸c lîi Ých kinh tÕ - X· héi cña dù ¸n . Sau khi ®-îc ph©n tÝch kü cµng th× sÏ ®-îc tËp hîp l¹i trong 1 tµi liÖu cã tªn gäi lµ " LuËn chøng kinh tÕ - kü thuËt " hay " Dù ¸n ®Çu tkh¶ thi " hay " Dù ¸n " . Môc tiªu cña nghiªn cøu kh¶ thi ®Ó cho ra ®êi dù ¸n ®Çu t- . §Ó ®¶m b¶o chÊt l-îng dù ¸n th× viÖc thu thËp th«ng tin lµ rÊt quan träng. Th«ng tin thu ®-îc tõ : - Th«ng tin thùc tÕ : th«ng qua ®iÒu tra thÞ tr-êng, nghiªn cøu kh¸ch hµng hoÆc nhê c¸c c«ng ty kh¶o s¸t thi tr-êng ... - Th«ng qua c¸c Ên phÈm tµi liÖu . - C¸c th«ng tin cña c¸c c«ng ty, h·ng trªn thÕ giíi th«ng qua c¸c m¹ng trong n-íc vµ Internet . - Th«ng tin tõ c¸c c¬ quan t- vÊn vµ c¸c chuyªn gia th× nh÷ng th«ng tin nµy cã tÝnh chÊt chuyªn s©u vµ cã ®é tin cËy cao .  ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t- : Dù ¸n sau khi ®· lËp xong dï tèt ®Õn mÊy còng ch-a thÓ ®-a ra triÓn khai ®-îc v× sù hiÓu biÕt cña chñ ®Çu t- cã giíi h¹n nhÊt ®Þnh vµ phÇn lín xuÊt ph¸t tõ gãc nh×n lîi Ých cña riªng m×nh. Dù ¸n v× vËy ph¶i tr¶i qua kh©u thÈm ®Þnh vµ phª duyÖt mét c¸ch kh¸ch quan ®Ó kh¼ng ®inh mét c¸ch ch¾c ch¾n lµ dù ¸n cã hiÖu qu¶ vµ tÝnh kh¶ thi cao . C¸c dù ¸n ®-îc chia thµnh 3 nhãm tïy theo qui m« vµ tÝnh chÊt phøc t¹p cña ®Çu t- (A, B, C) Tïy theo nhãm mµ sÏ cã nh÷ng c¬ quan thÈm ®Þnh kh¸c nhau. Dù ¸n sau khi ®-îc thÈm ®Þnh ®-îc cho phÐp ®Çu t- sÏ trë thµnh tµi liÖu - 11 - Kho¸ luËn tèt nghiÖp cã tÝnh ph¸p lý. TÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng sau khi ®· ®-îc phª duyÖt th× ®Òu ph¶i thùc hiÖn ®óng theo c¸c néi dung, chØ tiªu ghi trong dù ¸n . Giai ®o¹n 2 : Giai ®o¹n thùc hiÖn ®Çu tThùc hiÖn ®Çu t- lµ giai ®o¹n chuyÓn c«ng tr×nh tõ lý thuyÕt thµnh c«ng tr×nh cã thùc. §Ó thùc hiÖn cÇn ph¶i :  Kh¶o s¸t, thiÕt kÕ, lËp dù to¸n c«ng tr×nh : ThiÕt kÕ trong x©y dùng c¬ b¶n lµ mét hÖ thèng c¸c b¶n vÏ, b¶n thuyÕt minh, c¸c tÝnh to¸n vµ chØ tiªu kinh tÕ - kü thuËt nh»m thùc hiÖn chñ tr-¬ng ®Çu t- ®· ®Ò ra. §èi víi c«ng tr×nh cã yªu cÇu kü thuËt cao, nÒn mãng, ®Þa chÊt, thñy v¨n phøc t¹p th× ph¶i thiÕt kÕ qua 2 b-íc : - ThiÕt kÕ kü thuËt . - ThiÕt kÕ b¶n vÏ thi c«ng . §èi víi mçi b-íc thiÕt kÕ th× sÏ cã dù to¸n chi phÝ t-¬ng øng .  TiÕn hµnh tiÕp xóc víi c¸c ®èi t¸c, tiÕn hµnh cung cÊp kü thuËt, c«ng nghÖ, vËt t- ...  Tæ chøc viÖc ®Êu thÇu hoÆc chän thÇu vµ ký c¸c hîp ®ång kinh tÕ vÒ giao nhËn thÇu .  Gi¶i phãng mÆt b»ng vµ tæ chøc thi c«ng theo ®óng tiÕn ®é vµ chÊt l-îng ®· ®Ò ra .  Hoµn thiÖn c«ng tr×nh, vËn hµnh thö vµ bµn giao cho chñ ®Çu t- . Giai ®o¹n 3 : Giai ®o¹n vËn hµnh kÕt qu¶ ®Çu tXÐt vÒ mÆt thêi gian, giai ®o¹n nµy chiÕm mét tû träng lín nhÊt trong toµn bé ho¹t ®éng cña mét dù ¸n ®Çu t- . Trong giai ®o¹n nµy chñ yÕu gåm :  Tæ chøc vËn hµnh s¶n xuÊt ®Ó ph¸t huy hiÖu qu¶ kinh tÕ cña dù ¸n vµ tr¶ nî Ng©n hµng ®óng h¹n (nÕu cã) . - 12 - Kho¸ luËn tèt nghiÖp  KÕt thóc ho¹t ®éng vµ thanh lý tµi s¶n : Sau thêi gian ho¹t ®éng nh- ®· dù kiÕn dù ¸n sÏ kÕt thóc vµ thanh lý tµi s¶n. Chñ ®Çu tcÇn trang tr¶i c¸c kho¶n nî nÇn tr-íc khi kÕt thóc ho¹t ®éng vµ cÇn ph¶i tæ chøc kÕt thóc kinh nghiÖm trong qu¸ tr×nh ®Çu t-. §èi víi ng©n hµng còng cÇn rót ra nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm vÒ viÖc tµi trî ®èi víi nh÷ng d¹ng c«ng tr×nh ®ã . Nãi tãm l¹i, khi ®Çu t- th× rñi ro cã thÓ x¶y ra ë bÊt kú giai ®o¹n nµo, bÊt kú b-íc nµo trong tõng giai ®o¹n. V× vËy, chñ ®Çu t- ph¶i x¸c ®Þnh träng t©m qu¶n lý trong tõng giai ®o¹n : - Giai ®o¹n chuÈn bÞ ®Çu t- ph¶i ®¶m b¶o kÕt qu¶ nghiªn cøu . - Giai ®o¹n thùc hiÖn ®Çu t- ph¶i ®¶m b¶o thi c«ng x©y dùng theo ®óng tiÕn ®é vµ ®¶m b¶o chÊt l-îng . - Giai ®o¹n vËn hµnh kÕt qu¶ ®Çu t- ph¶i ®¶m b¶o tæ chøc tèt c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó ®¶m b¶o thu håi vèn vµ cã lîi nhuËn . Giai ®o¹n chuÈn bÞ ®Çu t- lµ quan träng nhÊt v× nã x¸c lËp tiÒn ®Ò cho sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña c¸c giai ®o¹n sau. Nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi nh»m tiÕt kiÖm chi phÝ ®Ó nghiªn cøu nh»m thùc hiÖn ®Çu tnh-ng cã thÓ bá qua, cßn nghiªn cøu kh¶ thi lµ b-íc quan träng kh«ng thÓ bá qua. I.2. Sù cÇn thiÕt cña ho¹t ®éng thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t- : 1. Kh¸i niÖm : Nh- vËy, sau khi hoµn thµnh viÖc nghiªn cøu vµ lËp dù ¸n ®Çu t-, th× ng-êi ta tiÕn hµnh thÈm ®Þnh vµ ra quyÕt ®Þnh ®Çu t-. ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t- ®-îc xem lµ mét yªu cÇu kh«ng thÓ thiÕu ®-îc vµ lµ c¬ së ra quyÕt ®Þnh ®Çu t-. §©y lµ mét kh©u khã kh¨n trong chu kú cña dù ¸n ®Çu t-, ngoµi viÖc kiÓm tra ®¸nh gi¸ l¹i ho¹t ®éng cña c¸c kh©u tr-íc ®ã, - 13 - Kho¸ luËn tèt nghiÖp nã cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña c¸c giai ®o¹n sau cña dù ¸n . VËy thÕ nµo lµ ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t- ? ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t- lµ viÖc tæ chøc, xem xÐt, kiÓm tra, ®¸nh gi¸ mét c¸ch kh¸ch quan, cã khoa häc vµ toµn diÖn néi dung c¬ b¶n, ¶nh h-ëng trùc tiÕp tíi tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n, ®Ò ra quyÕt ®Þnh ®Çu t- vµ cho phÐp ®Çu t- . N h- vËy, thùc chÊt cña viÖc ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t- lµ ph©n tÝch ®¸nh gi¸ tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n trªn tÊt c¶ c¸c ph-¬ng diÖn kinh tÕ, kü thuËt, x· héi trªn c¬ së c¸c tiªu chuÈn, ®Þnh møc qui ®Þnh cña c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n-íc, tiªu chuÈn vµ th«ng lÖ quèc tÕ . Víi ng©n hµng, ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t- ph¶i ®-îc hiÓu lµ thÈm ®Þnh hå s¬ tÝn dông, cho vay hoÆc xin b¶o l·nh. Trªn c¬ së nghiªn cøu hå s¬ xin vay (gåm hå s¬ doanh nghiÖp vµ hå s¬ dù ¸n), ng©n hµng tiÕn hµnh ph©n tÝch mét c¸ch kh¸ch quan vµ toµn diÖn kh¼ng ®Þnh tÝnh kh¶ thi vµ hiÖu qu¶ cña dù ¸n, kh¶ n¨ng ®¶m b¶o tr¶ nî cña doanh nghiÖp, ®Ó tõ ®ã quyÕt ®Þng cho vay dù ¸n . 2. ý nghÜa cña viÖc ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t- :  §èi víi ng©n hµng : ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t- gióp ng©n hµng ra c¸c quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c vÒ cho vay hay tµi trî dù ¸n . Tr-íc khi cho vay vèn ra, ng©n hµng quan t©m ®Õn viÖc cã ®¶m b¶o sÏ thu håi ®-îc vÒ ®Çy ®ñ vµ ®óng h¹n kh«ng vµ lîi Ých mµ ng©n hµng nhËn ®-îc sÏ nh- thÕ nµo. ThÈm ®Þnh chÝnh x¸c dù ¸n ®Çu t- cã thÓ ®em l¹i cho ng©n hµng nh÷ng quyÕt ®Þnh ®Çu t- ®óng ®¾n, tr¸nh nh÷ng tæn thÊt cho ng©n hµng . V× vËy, trong c«ng t¸c ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t- ph¶i rÊt thËn träng ®Ó ®em l¹i sù an toµn cÇn thiÕt cho ng©n hµng, n©ng cao chÊt l-îng - 14 - Kho¸ luËn tèt nghiÖp tÝn dông ®ång thêi kh«ng bÞ bá lì c¬ héi ®Çu t- cã l·i, phôc vô kh¸ch hµng lµm ¨n cã hiÖu qu¶ cña ng©n hµng .  Víi doanh nghiÖp :th«ng qua dù ¸n ®Çu t-, ng©n hµng cã thÓ gióp ®ì chñ ®Çu t- lùa chän ph-¬ng ¸n ®Çu t- tèt nhÊt . Ng©n hµng víi kinh nghiÖp cña m×nh trong ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t- cã thÓ t- vÊn cho doanh nghiÖp ph-¬ng ¸n ®Çu t- cã hiÖu qu¶ mµ b¶n th©n doanh nghiÖp do thiÕu kh¶ n¨ng ph©n tÝch tæng hîp, thiÕu th«ng tin kh«ng thÓ lùa chän ®-îc .  Víi c¬ quan qu¶n lý Nhµ n-íc : ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t- gióp c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n-íc ®¸nh gi¸ ®-îc sù cÇn thiÕt vµ tÝnh phï hîp cña dù ¸n ®èi víi qui ho¹ch ph¸t triÓn chung cña ngµnh, ®Þa ph-¬ng, vµ c¶ n-íc trªn c¸c mÆt : môc tiªu, quy m«, quy ho¹ch vµ hiÖu qu¶ .  Bªn c¹nh ®ã, ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t- gióp ta x¸c ®Þnh ®-îc sù lîi h¹i cña dù ¸n khi ®i vµo ho¹t ®éng trªn c¸c khÝa c¹nh : c«ng nghÖ, vèn, « nhiÔm m«i tr-êng vµ c¸c lîi Ých kinh tÕ- x· héi kh¸c . NÒn kinh tÕ ®ang cÇn c¸c dù ¸n ®ang ®Çu t- ph¸t triÓn phôc vô cho sù nghiÖp ph¸t triÓn ®Êt n-íc, song ®ã lµ c¸c dù ¸n cã hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi vµ lîi Ých nhiÒu mÆt kh¸c. §Çu t- kÐm hiÖu qu¶, sai môc ®Ých cã thÓ lµ nguy hËi. H¬n n÷a víi ®iÒu kiÖn h¹n chÕ vÒ vèn ®Çu t-, tÝnh hiÖu qu¶ cña mét dù ¸n cµng ph¶i ®-îc c©n nh¾c kü. Do ®ã, víi vai trß ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t- cña m×nh, ng©n hµng ®· gióp nÒn kinh tÕ cã ®-îc nh÷ng dù ¸n thùc sù tèt, ®em l¹i hiÖu qu¶ ®Çu t- nh- mong muèn . 3. Môc tiªu ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t- cña ng©n hµng : Ng©n hµng ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t- nh»m : - 15 - Kho¸ luËn tèt nghiÖp - Rót ra c¸c kÕt luËn chÝnh x¸c vÒ tÝnh kh¶ thi, hiÖu qu¶ cña dù ¸n, kh¶ n¨ng tr¶ nî, nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra ®Ó cho quyÕt ®Þnh cho vay hoÆc tõ chèi cho vay mét c¸ch ®óng ®¾n vµ chÝnh x¸c nhÊt . - Tham gia gãp ý cho chñ ®Çu t- vÒ ph-¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh, t¹o tiÒn ®Ò ®Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cho vay, thu ®-îc nî gèc vµ l·i ®óng h¹n vµ h¹n chÕ rñi ro tíi møc thÊp nhÊt . - Lµm c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh sè tiÒn cho vay, thêi h¹n cho vay, møc thu nî hîp lý, t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng hiÖu qu¶ . 4. Yªu cÇu ®èi víi c«ng t¸c thÈm ®Þnh : Víi c¸c môc tiªu trªn, c«ng t¸c ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t- cña ng©n hµng ph¶i ®¹t ®-îc nh÷ng yªu cÇu sau : - B¸m s¸t chñ tr-¬ng, ®-êng lèi, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn cña tõng thêi kú cña Nhµ n-íc, chÝnh quyÒn ®Þa ph-¬ng, c¸c ngµnh, c¸c cÊp. Trong mçi thêi kú Nhµ n-íc l¹i cã h÷ng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi kh¸c nhau. C«ng t¸c tÈm ®Þnh kh«ng ®-îc xa rêi c¸c ®Þnh h-íng chung ®ã ®Ó ®¶m b¶o dù ¸n ®-îc ®Çu t- ®óng h-íng phï hîp víi qui ho¹ch ph¸t triÓn chung . - XuÊt ph¸t tõ chÝnh s¸ch tÝn dông ®Çu t- cña ng©n hµng : Mçi ng©n hµng cã chÝnh s¸ch tÝn dông riªng (vÒ kh¸ch hµng, h-íng ®Çu t- c¬ cÊu ®Çu t- ...) vµ ®Òu chi phèi ®Õn c«ng t¸c thÈm ®Þnh . - C«ng t¸c thÈm ®Þnh ph¶i ®-îc tæ chøc, thùc hiÖn kh¸ch quan, kÞp thêi chÝnh x¸c, khoa häc, toµn diÖn vµ chÆt chÏ . + Ph¶i toµn diÖn : Trong hå s¬ dù ¸n ®Ò cËp ®Õn rÊt nhiÒu vÊn ®Ò. §ã lµ c¸c néi dung vÒ thÞ tr-êng, kü thuËt, tµi chÝnh, nh©n sù, qu¶n lý, m«i tr-êng...Kh«ng thÈm ®Þnh mét c¸ch toµn diÖn sÏ kh«ng ®¶m b¶o ®-îc tÝnh chÝnh x¸c. H¬n n÷a, c¸c néi dung ®ã l¹i cã quan hÖ mËt thiÕt - 16 - Kho¸ luËn tèt nghiÖp víi nhau, cho nªn yªu cÇu ®Çu tiªn cña thÈm ®Þnh lµ ph¶i toµn diÖn vµ chÆt chÏ . + Ph¶i chÝnh x¸c : Nh÷ng kÕt luËn cña c«ng t¸c thÈm ®Þnh ®èi víi dù ¸n lµ rÊt quan träng. V× vËy, ®ßi hái thÈm ®Þnh ph¶i khoa häc vµ chÝnh x¸c . - Ph¶i kh¸ch quan : Khi thÈm ®Þnh ta ph¶i nh×n nhËn dù ¸n trªn ph-¬ng diÖn hiÖu qu¶ cña dù ¸n. Dï ®øng trªn gãc ®é cña ng©n hµng hay chñ ®Çu t- ®Òu cã thÓ lµm gi¶m tÝnh kh¸ch quan cña dù ¸n . - Ph¶i kÞp thêi : Khi thiÕt lËp dù ¸n, chñ ®Çu t- ph¶i nghiªn cøu rÊt kü c¸c c¬ héi ®Çu t- vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn thÞ tr-êng phï hîp cho viÖc thÈm ®inh dù ¸n Qu¸ tr×nh xem xÐt, ®¸nh gi¸ kÐo dµi cã trÓ lµm mÊt ®i tÝnh thêi c¬ cña dù ¸n. Nghiªn cøu c¸c yªu cÇu trªn cho phÐp ®¸nh gi¸ c«ng t¸c thÈm ®Þnh cña ng©n hµng ®· ®¸p øng ®-îc ®Õn ®©u vµ ng©n hµng cÇn ph¶i lµm g× ®Ó thÈm ®Þnh ®¹t yªu cÇu vµ hiÖu qu¶ . 5. Sù cÇn thiÕt ph¶i ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t- : §Çu t- lµ mét lÜnh vùc quan träng quyÕt ®Þnh sù t¨ng tr-ëng vµ ph¸t triÓn cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ còng nh- nÒn kinh tÕ quèc d©n. Song sÏ lµ kh«ng t-ëng t-îng khi nãi ®Õn ®Çu t- ph¸t triÓn kinh tÕ mµ l¹i kh«ng cã vèn hay kh«ng ®ñ vèn. Mét c©u hái ®Æt ra l¯ :” Vèn cã thÓ lÊy tõ ®©u ?”. Nh­ chóng ta ®· biÕt, ngo¯i vèn tù cã cña m×nh, c¸c nh¯ ®Çu t- cã thÓ t×m kiÕm c¸c nguån tµi trî kh¸c tõ bªn ngoµi. Mét trong c¸c h×nh thøc tµi trî mµ c¸c nhµ ®Çu t- th-êng quan t©m lµ vèn vay ng©n hµng. Tuy nhiªn, ng©n hµng sÏ kh«ng ®ång ý cho vay nÕu kh«ng biÕt ch¾c r»ng vèn vay ng©n hµng sÏ ®-îc sö dông an toµn vµ hiÖu qu¶ . - 17 - Kho¸ luËn tèt nghiÖp V× vËy,tÝnh hiÖu qu¶ (hay tÝnh kh¶ thi) cña dù ¸n sÏ lµ c©u tr¶ lêi cho quyÕt ®Þnh ®Çu t- hay kh«ng. Do ®ã, kh«ng chØ riªng c¸c nhµ ®Çu t-, mµ c¶ ng©n hµng vµ c¸c c¬ quan h÷u quan còng ph¶i tiÕn hµnh thÈm ®Þnh dù ¸n tøc ®i s©u xem xÐt nghiªn cøu ®¸nh gi¸ hµng lo¹t c¸c vÊn ®Ò trªn lÜnh vùc kh¸c nhau nh»m ®-a ra mét quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n. - §èi víi nhµ ®Çu t- : Sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mçi doanh nghiÖp lµ nhê vµo kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh ®óng ®¾n, mµ c¸c kÕ ho¹ch nµy l¹i ®-îc thùc hiÖn bëi c¸c dù ¸n. Víi t- c¸ch lµ chñ dù ¸n, chñ ®Çu t- biÕt kh¸ râ vµ t-¬ng ®èi tØ mØ dù ¸n ®Çu t- cña m×nh .Trªn thùc tÕ, khi ®-a ra mét kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh, chñ ®Çu t- th-êng ®-a ra c¸c ph-¬ng ¸n kh¸c nhau. ®iÒu ®ã cã nghÜa lµ cã nhiÒu dù ¸n kh¸c nhau ®-îc ®-a ra vµ kh«ng ph¶i dÔ dµng g× trong viÖc lùa chän dù ¸n nµy vµ lo¹i bá dù ¸n kia v× nhiÒu khi kh¶ n¨ng thu thËp n¾m b¾t nh÷ng th«ng tin míi cña chñ dù ¸n bÞ h¹n chÕ nhÊt lµ c¸c xu h-íng kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi míi vµ ®iÒu nµy sÏ lµm nguy c¬ rñi ro t¨ng cao vµ lµm gi¶m tÝnh chÝnh x¸c trong ph¸n ®o¸n cña hä . ChÝnh v× vËy, thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t- sÏ gióp cho c¸c nhµ ®Çu tlùa chän ®-îc dù ¸n ®Çu t- tèi -u . - §èi víi ng©n hµng : Ng©n hµng lµ mét tæ chøc trung gian tµi chÝnh nhËn tiÒn göi cña ng-êi göi tiÒn vµ cho vay ®èi víi nh÷ng ng-êi cÇn vay hoÆc lµm m«i giíi cho ng-êi ®Çu t- . Ng-êi cho vay C¸ nh©n Doanh nghiÖp ChÝnh phñ Ng-êi n-íc ngoµi Ng©n hµng th-¬ng m¹i - 18 - Ng-êi ®i vay C¸ nh©n Doanh nghiÖp ChÝnh phñ Ng-êi n-íc ngoµi Kho¸ luËn tèt nghiÖp Nh- vËy, ®øng trªn gi¸c ®é nhµ ®Çu t-, ng©n hµng lµ ng-êi cung cÊp, tµi trî vèn cho c¸c ho¹t ®éng kinh doanh trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc ®Çu t-. Sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña mét dù ¸n ë bÊt cø gi¸c ®é nµo còng ®Òu ¶nh h-ëng trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng cña ng©n hµng. Do ®ã, víi t- c¸ch lµ bµ ®ì vÒ lÜnh vùc tµi chÝnh cho c¸c dù ¸n ®Çu t- s¶n xuÊt kinh doanh, ng©n hµng th-êng xuyªn thùc hiÖn c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t-, nhÊt lµ c«ng t¸c thÈm ®Þnh vÒ lÜnh vùc tµi chÝnh cña dù ¸n nh»m ®¸nh gi¸ tÝnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n vµ møc ®é an toµn vèn. ViÖc thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t- cßn lµ c¬ së ®Ó ng©n hµng x¸c ®Þnh sè tiÒn cho vay, thêi gian cho vay, møc thu nî hîp lý, thêi ®iÓm bá vèn cho dù ¸n vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. Tãm l¹i, ®èi víi ng©n hµng, c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t- lµ rÊt quan träng, nã gióp cho ng©n hµng ra quyÕt ®Þnh cã bá vèn ®Çu t- hay kh«ng? NÕu ®Çu t- th× ®Çu t- nh- thÕ nµo? møc ®é bá vèn lµ bao nhiªu .Nh»m ®¹t hiÖu qu¶ vµ an toµn trong sö dông vèn, gi¶m thiÓu nî qu¸ h¹n vµ khã ®ßi . - §èi víi x· héi vµ c¬ quan h÷u quan : §Çu t- ®-îc coi lµ ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn nãi chung vµ cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ nãi riªng cña mét quèc gia. Tõ môc tiªu rót ng¾n kho¶ng c¸ch vµ ®uæi kÞp c¸c n-íc trong cuéc ch¹y ®ua ph¸t triÓn kinh tÕ víi xuÊt ph¸t ®iÓm rÊt thÊp, ch-a bao giê nhu cÇu ®Çu t- ë ViÖt nam l¹i to lín vµ khÈn tr-¬ng nh- hiÖn nay. VÊn ®Ò quan träng kh«ng kÐm ®-îc ®Æt ra lµ ®Çu t- nh- thÕ nµo cho cã hiÖu qu¶, b»ng kh«ng t¸c ®éng cña - 19 - Kho¸ luËn tèt nghiÖp ®Çu t- lµ rÊt nguy h¹i. HiÖu qu¶ ë ®©y kh«ng ®¬n thuÇn lµ hiÖu qu¶ kinh tÕ mµ nã bao hµm c¸c hiÖu qu¶ vÒ mÆt x· héi nh- vÊn ®Ò gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm t¨ng thu ng©n s¸ch, tiÕt kiÖm ngo¹i tÖ, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong vµ ngoµi n-íc vµ ®Æc biÖt lµ vÊn ®Ò b¶o vÖ m«i sinh. Ngoµi ra dù ¸n ®-îc chän ®Ó ®Çu t- cßn ph¶i phï hîp víi môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®¸at n-íc, cña tõng vïng ®Þa ph-¬ng mµ dù ¸n nµy thùc hiÖn vµ ph¶i hoµn toµn tu©n thñ c¸c qui chÕ qu¶n lý kinh tÕ, qu¶n lý ®Çu t- x©y dùng vµ c¸c qui chÕ qu¶n lý kh¸c cña nhµ n-íc . Nh- vËy, viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t- sÏ gióp cho c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n-íc ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c sù cÇn thiÕt vµ sù phï hîp cña dù ¸n víi qui ho¹ch tæng thÓ, x¸c ®Þnh ®-îc lîi Ých vµ hiÖu qu¶ x· héi cña dù ¸n, ®¶m b¶o nhÞp ®é t¨ng tr-ëng kinh tÕ ®Ò ra trong chiÕn l-îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n-íc . II. Ng©n hµng th-¬ng m¹i ®èi víi ho¹t ®éng thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t- II.1. Ng©n hµng th-¬ng m¹i vµ ho¹t ®éng cho vay cña ng©n hµng th-¬ng m¹i : 1. Ng©n hµng th-¬ng m¹i vµ ho¹t ®éng c¬ b¶n cña mét Ng©n hµng th-¬ng m¹i. Trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt tiªu dïng cña x· héi lu«n x¶y ra t×nh tr¹ng ®èi nghÞch lµ cã nh÷ng c¸ nh©n, tæ chøc cã vèn tiÕt kiÖm, nhµn rçi kh«ng cã nhu cÇu hoÆc ch-a cã nhu cÇu sö dông ®Õn nã trong khi ®ã l¹i cã nh÷ng c¸ nh©n, tæ chøc cã nhu cÇu cÇn mét kho¶n vèn ®Ó sö dông cho môc ®Ých ®Çu t- hay tiªu dïng c¸ nh©n. Ng©n hµng th-¬ng m¹i lµ mét trung gian trªn thÞ tr-êng tµi chÝnh ®ãng vai trß cÇu nèi, dÉn vèn tõ n¬i nhµn rçi sang n¬i cÇn sö dông vèn, lµm cho phï hîp víi nguyÖn väng - 20 -