GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i
Ga 10 thqc«i
Ch
Ch¬n
¬n g tr ×n h gi ¸o dôc c«n g d ©n 10
___________________________________________________________
PhÇn mét:
TiÕt 1+2
Bµi 1:
c«ng d©n víi viÖc h×nh thµnh
ThÕ giíi quan vµ ph¬ng ph¸p luËn
___________________________
thÕ giíi quan duy vËt vµ
Ph¬ng ph¸p luËn biÖn chøng
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i
I/ môc tiªu bµi häc:
Häc xong bµi nµy, H/S cÇn n¸m ®îc mét sè vÊn
sau:
®Ò
1/ KiÕn thøc:
- NhËn biÕt ®îc chøc n¨ng TGQ, PP luËn cña tiÕt häc.
- NhËn biÕt ®îc néi dung c¬ b¶n cña CND vËt vµ CND t©m, PP luËn biÖn chøng
vµ PP luËn siªu h×nh.
- Nªu ®îc CNDV biÖn chøng lµ sù TN h÷u c¬ gi÷a TGQ D vËt vµ PP luËn biÖn
chøng.
2/ KÜ n¨ng:
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i
- H/S nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ mét sè biÓu hiÖn cña Q§ D vËt hoÆc duy t©m, biÖn chøng
hoÆc siªu h×nh trong cuéc sèng hµng ngµy.
3/ VÒ th¸i ®é:
- Gi¸o D ý thøc trau dåi TGQD vËt vµ PP luËn biÖn chøng.
Ii/ néi dung:
- Trong bµi nµy GV cÇcchó ý mét sè néi dung c¬ b¶n sau:
+ Vai trß, chøc n¨ng cña TGQ vµ PP luËn cña triÕt häc.
+ TriÕt häc cña M¸c lµ sù TN h÷u c¬ gi÷a TGQ duy vËt vµ PP luËn biÖn C.
Iii/ ph¬ng ph¸p:
Gi¸o viªn cã thÓ sö dông PP sau:
- Gi¶ng gi¶i, vÊn ®¸p.
- §Æt vÊn ®Ò vµ GQ vÊn ®Ò.
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i
- Chia líp, th¶o luËn nhãm.
- Gi¶i Q c¸c bµi tËp, liªn hÖ theo nhãm.
Iv/ tµi liÖu vµ ph¬ng tiÖn:
- S¸ch gi¸o khoa, SGV líp 10.
- Tµi liÖu båi dìng GV, thiÕt kÕ bµi gi¶ng GDC d©n 10.
- S¬ ®å, giÊy khæ lín, bót d¹.
- C¸c c©u truÖn, tôc ng÷, ca dao liªn quan ®Õn kiÕn thøc tiÕt häc.
v/ tiÕn tr×nh d¹y häc:
(1) KiÓm tra bµi cò.
(2) Giíi thiÖu bµi míi.
- Trong §S con ngêi muèn nhËn thøc vµ c¶i t¹o §S TG ph¶i cã TGQKH vµ PP luËn
KH, híng dÉn tiÕt häc lµ mét m«n KH cung cÊp cho ta nh÷ng tri thøc ®ã.
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i
(3) D¹y bµi míi.
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
? Gäi HS ®äc SGK “§Ó nhËn thøc… trong
TG ®ã”.
= GV cho HS lÊy VD ®èi tîng Ncøu cña c¸c
m«n KH? KHTN bao gåm? KHXH bao gåm
nh÷ng m«n KH nµo?
+ HS tr¶ lêi.
+ GV bæ sung, nhËn xÐt.
⇒ C¸c m«n khoa häc cô thÓ chØ N cøu 1
lÜnh vùc cô thÓ trong §S. TH ®îc kh¸i qu¸t
tõ c¸c m«n KH cô thÓ nhng bao qu¸t h¬n
Néi dung cña bµi häc
1/ ThÕ giíi quan vµ PP luËn:
a/ Vai trß cña TGQ vµ PP luËn cña
T.häc:
-VD mét sè m«n KHTN.
+ Ho¸ häc: nghiªn cøu cÊu t¹o sù
biÕn ®æi cña c¸c chÊt.
+ VËt lý: nghiªn cøu sù vËn ®éng cña
c¸c ph©n tö…
- VD mét sè m«n KHXH.
+ LÞch sö: nghiªn cøu lÞch sö mét
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i
nh÷ng vÊn ®Ò chung, phæ biÕn cña TG.
? Cho HS nh¾c KNT häc.
- GV gi¶i thÝch TG gåm(…).
? Vai trß cña T/häc,?...
? §èi tîng Ncøu cña T/häc c¸c m«n KH
cô thÓ NTN?, cho VD.
(HS GT – GVK luËn).
? Gäi HS ®äc theo c¸ch hiÓu…TGQ T/häc.
? ThÕ nµo lµ TGQ.
? H/S ®äc c©u chuyÖn “ThÇn trô trêi” SGK
? c¸ch gi¶i thÝch cña C/N ®êi xa vÒ TG.
(H/S tr¶ lêi-G/V G/T KL).
d©n téc hoÆc mét quèc gia cña XH
loµi ngêi.
+ §Þa lÝ: DKTN, MT,vv…
T.häc lµ hÖ thèng c¸c quan ®iÓm
lý luËn chung nhÊt vÒ TG vµ vÞ trÝ
cña con ngêi trong TG ®ã.
- T.hoc cã vai trß lµ TGQ vµ PP luËn
cho ho¹t ®éng TT vµ ho¹t ®éng nhËn
thøc cña con ngêi.
b/ TGQD vËt vµ TGQD t©m:
- TGQ lµ nh÷ng quan niÖm cña con
ngêi vÒ TG.
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i
? VËy TG quanh ta lµ g×? Cã b¾t ®Çu vµ kÕt
thóc kh«ng? C©u hái ®ã liªn quan ®Õn mèi
quan hÖ gi÷a vËt chÊt vµ ý thøc gi÷a t duy vµ
tån t¹i? H/S ®äc “vÊn ®Ò c¬ b¶n…TG hay
kh«ng?”
? VÊn ®Ò c¬ b¶n cña T.häc?(H/S tr¶ lêi –
GV kÕt luËn)
- Trong lÞch sö T.häc tuú theo c¸ch gi¶i
quyÕt c¸c vÊn ®Õ c¬ b¶n cña T.häc kh¸c nhau
mµ hÖ thèng TGQ ®ã chia thµnh c¸c trêng
ph¸i kh¸c nhau; TGQ DV vµ TDQGT? TDQ
DvËt GT?
- TGQ cña ngêi nguyªn thuû thÓ
hiÖn…
TGQ lµ toµn bé NQ§ lµ niÒm
tim, ®Þnh híng ho¹t ®éng cña con
ngêi trong cuéc sèng.
VÊn ®Ò c¬ b¶n cña T.häc lµ gi¶i
quyÕt c¸c vÊn ®Ò gi÷a V/C vµ ý thøc
giòa t duy vµ tån t¹i néi dung bao
gåm hai mÆt:
(1) V/C vµ ý thøc c¸i nµo cã tríc c¸i
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i
? … Dt©m GT?
nµo cã sau, c¸i nµo Q§ c¸i nµo?
? Cho H/S lËp b¶ng so s¸nh T.häc kh¸c c¸c (2) Con ngêi cã thÓ nhËn thøc vµ c¶i
m«n KH cô thÓ- VD?
t¹o TGKQ kh«ng?
TGQDvËt TGQDT- VD?
TGKQD vËt cho r»ng: VC cã tríc, vËt chÊt lµ c¸i Q®Þnh ý thøc,
C/ngêi cã kh¶ n¨ng nhËn thøc vµ c¶i
t¹o ®îc TG.
2
? Gäi H/S ®äc SGK “ThuËt ng÷…P luËn + TGQDT cho r»ng : YT cã tríc VC
T/häc”.
cã sau YT lµ c¸i quyÕt ®Þnh
?KNP2? P2 luËn?
? P2 luËn T/häc:
(H/S tr¶ lêi)
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i
- G/V GT K/luËn.
? GT c©u nãi cña nhµ T/häc cæ ®¹i HªracLit
“Kh«ng ai t¾m 2 lÇn 1 dßng s«ng”.
? H/S ®äc truyÖn “ThÇy bãi xem voi”
NhËn xÐt c¸ch ®¸nh gi¸ cña c¸c «ng thÇy bãi
trong c©u truyÖn ®ã NTTN? ? P2 luËn
BCGT? P2 luËn siªu h×nh GT ? cho VD liªn
hÖ.
(H/S tr¶ lêi)
- GVGT KL.
c/ P2luËn biÖn chøng vµ P2luËn siªu
h×nh:
- P2 lµ c¸ch thøc ®¹t tíi môc ®Ých ®Æt
ra.
- P2 luËn lµ KH vÒ P2 lµ nh÷ng P2
N/cøu.
- P2 luËn T/häc lµ P2 luËn chung nhÊt
bao qu¸t c¸c lÜnh vùc TN,XH vµ t
duy.
- Trong L/sö T/häc cã 2 P2 luËn c¬
b¶n ®èi lËp nhau:
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i
+ PP luËn BC (GT cho VD)
+ PP luËn siªu h×nh (GT cho VD)
? Gäi HS ®äc SGK “Tríc khi T/häc - PP luËn BC xem xÐt SV HT trong
M¸c……cña CNDt©m”
mèi quan hÖ t¸c ®éng lÉn nhau trong
? NhËn xÐt g× vÒ hÖ thèng T/häc tríc M¸c?
sù vËn ®éng ph¸t triÓn kh«ng ngõng.
? Cho HS ®äc VD SGK t9.
- PP luËn siªu h×nh X/xÐt SVHT mét
c¸ch c« lËp t¸ch rêi kh«ng thÊy ®îc
GV kÕt luËn.
+ Nh÷ng mÆt h¹n chÕ cña c¸c nhµ T/H tríc sù vËn ®éng ph¸t triÓn cña nã.
2/ CNDVBC sù thèng nhÊt h÷u c¬
M¸c.
T/häc M¸c ra ®êi ®¨ kh¾c phôc ®îc gi÷a TGQDV vµ PP luËn BC.
-C¸c nhµ T/häc tríc M¸c cßn thiÕu
nh÷ng mÆt h¹n chÕ trªn NTN?
tÝnh triÖt ®Ó v× hÖ thèng T/häc Êy cha
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i
? Cho HS lËp b¶ng S2:
- C¸c nhµ T/häc tríc M¸c.
+ L. Phoi ¬ B¨c
+ Hª ghen
GQ
2
LUAN
CHOVD
- T/häc M¸c: TGQ vµ P2 luËn.
®¹t ®îc sù thèng nhÊt BC gi÷a
TGQDV vµ PP luËn BC
VD + L. Phoi¬b¾c
+ Hª ghen
- §Õn T/häc M¸c ra ®êi lµ ®Ønh cao
cña sù ph¸t triÓn cña T/häc v× nã ®·
kh¾c phôc ®îc nh÷ng h¹n chÕ vÒ
TGQDT vµ PP luËn siªu h×nh, ®ång
thêi kÕ thõa, c¶i t¹o, ph¸t triÓn c¸c
yÕu tè DV- BC cña hÖ thèng T/häc
tríc ®ã.
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i
4/ Cñng cè,luyÖn tËp
- GV kh¸i qu¸t nh÷ng KTCB ®· häc K/ luËn chung cho toµn bé tiÕt häc, bµi
häc.
- NÕu cßn thêi gian cã thÓ ph©n chia líp tr¶ lêi c¸c c©u hái cña phÇn BTTH- GV
kÕt luËn.
5/ Ho¹t ®éng nèi tiÕp
- Cho H/S su tÇm nh÷ng c©u truyÖn, nh÷ng c©u ca dao, tôc ng÷ liªn quan tíi
T/häc.
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i
- GDYT t tëng cho H/S
- Yªu cÇu H/S chuÈn bÞ tríc bµi 2.
6/ KiÓm tra ®anh gi¸
- C©u hái 1: cho H/S lµm BT 2 SGK t 11
- C©u hái 2: H/S tr¶ lêi c©u hái 4-5 SGK.
7/ T liÖu tham kh¶o
- §äc phÇn t liÖu SGK 10
- C¸c c©u truyªn liªn quan ®Õn T/häc
- SGK GDCD 10.
___________________________________________
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i
TiÕt 3+4
Bµi 2:
thÕ giíi vËt chÊt tån t¹i
Kh¸ch quan
i/ môc tiªu bµi häc:
- VÒ kiÕn thøc.
+ Nªu ®îc giíi TN tån t¹i K/ quan.
+ BiÕt ®îc con ngêi vµ x· héi loµi ngêi vµ x· héi loµi ngêi lµ s¶n phÈm cØa giíi tù
nhiªn, con ngêi cã thÓ nhËn thøc vµ c¶i t¹o gi¸ trÞ tù nhiªn vµ x· héi.
- vÒ kÜ n¨ng
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i
+ BiÕt vËn dông kiÕn thøc ®Ó CM c¸c gièng loµi thùc vËt, ®éng vËt, kÓ c¶ con ngêi
®Òu cã nguån gèc tõ giíi tù nhiªn.
+ DÉn chøng ®îc con ngêi cã thÓ nhËn thøc, c¶i t¹ogiíi tù nhiªn vµ ®× sèng x· héi.
- VÒ th¸i ®é:
Tin tëng vµo kh¶ n¨ng nhËn thøc vµ c¶i t¹o thÕ giíi cña con ngêi, phª ph¸n nh÷ng
quan niÖm duy t©m, thÇn bÝ vÒ nguån gèc cña con ngêi.
II/ Néi dung:
- Trong bµi nµy gi¸o viªn chó träng nh÷ng KTCB:
+ TGVC lµ giíi tù nhiªn, con ngêi vµ x· héi loµi ngêi lµ mét bé phËn cña giíi tù
nhiªn.
+ ThÊy ®îc kh¶ n¨ng nhËn thøc, c¶i t¹o giíi tù nhiªn cña con ngêi.
III/ ph¬ng ph¸p:
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i
Gi¸o viªn cã thÓ sö dông ph¬ng ph¸p:
- Gi¶ng gi¶i, ®µm tho¹i
- Nªu vÊn ®Ò th¶o luËn, liªn hÖ thùc tiÔn, kÝch thÝch t duy.
- Cã thÓ tæ chøc theo ph©n nhãm.
IV/ tµi liÖu vµ ph¬ng tiÖn:
- SGK, s¸ch GV GDC/D líp 10.
- M¸y chiÕu, b¨ng h×nh (nÕu cã)
- BTTH , nh÷ng c©u tôc ng÷, ca dao, truyÖn kÓ cã liªn quan ®Õn néi dung bµi häc.
V/ tiÕn tr×nh d¹y häc:
1/ KiÓm tra bµi cò. (2H/S)
? So s¸nh sù kh¸c nhau gi÷a PP luËn BC v¸ PP luËn siªu h×nh? Cho vÝ dô.
? H/S lµm BTTH (5) SGK tr11.
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i
2/ Giíi thiÖu bµi míi.
TG xung quanh ta cã mu«n vµn c¸c SVHT, cã nh÷ng SV rÊt lín nh tr¸i ®Êt, cã nh÷ng
SV rÊt nhá nh P/tö, nguyªn tö, cã nh÷ng d¹ng ë thÓ r¾n, thÓ láng, thÓ h¬i … VËy
nh÷ng SVHT ®ã cã nh÷ng thuéc tÝnh g×? Nã tån t¹i díi nh÷ng d¹ng nµo? con ngêi cã
nhËn thøc ®îc chóng hay kh«ng? §Ó t×m hiÓu ®îc nh÷ng c©u hái ®ã - chóng ta t×m
hiÓu bµi häc nµy.
3/ D¹y bµi míi:
Ho¹t ®éng cña G/V vµ H/S
Néi dung chÝnh cña bµi häc
? G/V cho H/S ®äc sÊch GK “Cã nhiÒu 1/ Giíi tù nhiªn tån t¹i kh¸ch quan:
quan niÖm…phong phó nh hiÖn nay”.
- Xa nay cã nhiÒu quan niÖm nhau vÒ
? H¨y nªu N/quan niÖm kh¸c nhau vÒ s ra giíi tù nhiªn.
®êi vµ tån t¹i cña giíi tù nhiªn?
+ Q§ DT, t«n gi¸o: giíi tù nhiªn do thÇn
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i
(Häc sinh tr¶ lêi)
GV bæ sung kÕt luËn.
? H·y chøng minh giíi tù nhiªn lµ tù
cã.Cho vÝ dô?
- H/S tr¶ lêi
- GV nhËn xÐt KL
VËy giíi tù nhiªn bao gåm nh÷ng sù vËt
hiÖn tîng nµo. Cho VD.
(H/S nªu nh÷ng sù vËt HT cô thÓ)
+ MÆt trêi, mÆt ®Êt, c¸c hµnh tinh.
+ S«ng hå, biÓn c¶.
+ KhÝ hËu, ®Êt ®ai, §T vËt.
linh thîng ®Õ t¹o ra.
+ Q§ cña c¸c nhµ duy vËt: TN lµ c¸i s½n
cã lµ nguyªn nh©n tån t¹i cña chÝnh nã.
- C¸c c«ng trÝnh KHCM: giíi TN tõ
v« c¬ h÷u c¬, tõ cha cã sù sèng
cã sù sèng, tõ ®éng vËt bËc thÊp bËc
cao th«ng qua chän läc tù nhiªn vµ chän
läc nh©n t¹o qua qu¸ tr×nh l©u dµi,
giíi TN ®a d¹ng phong phó nh ngµy
nay:
- SVHT trong giíi TN ®Òu cã qu¸ tr×nh
h×nh thµnh KQ vËn ®éng vµ theo quy
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i
+ QLTN: Ma, giã, b·o lôt…
? H·y nªu nh÷ng tÝnh chung cña c¸c
SVHT trªn?
(H/S tr¶ lêi)
GVGT KL
? Sù vËn ®éng cña tù nhiªn cã phô thuéc
vµo ý muèn con ngêi kh«ng?
Con ngêi cã thÓ thay ®æi ®îc nh÷ng QL
giíi tù nhiªn ®ã K?
(H/S tr¶ lêi) – GV GT – liªn hÖ
B»ng nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ta sÏ t×m
hiÓu xem con ngêi cã nguån gèc vµ sù
luËt vèn cã cña nã. (VD)
- Sù vËn ®éng cña giíi TN kh«ng phô
vµo ý muèn cña con ngêi.
- Con ngêi kh«ng thÓ quÕt ®Þnh thay ®æi
®îc nh÷ng QL cña TN.
Gãi TN theo nghi¨ réng lµ toµn bé
TG/VC con ngêi vµ XH loµi ngêi 1 bé
phËn cña giíi TN.
2/ XH mét bé phËn ®Æc thï cña giíi tù
nhiªn:
a/ Con ngêi lµ s¶n P cña giíi TN
GV: NguyÔn ThÞ Niªm - GA 10 GDCD - THPT Quúnh C«i
tiÕn ho¸ NTN?
? QDDT, DV gi¶i thÝch vÒ nguån gèc cña
con ngêi nh thÕ nµo? ChoVD
(H/S tr¶ lêi) – GV nhËn xÐt kÕt luËn
? con ngêi cã nguån gèc tõ ®éng vËt nhng con ngêi kh¸c §V NTN?
(Häc sinh tr¶ lêi) – GV KL
Chó ý sau phÇn nµy GV cñng cè tiÕt 1vµ
c¸c c«ng viÖc cña tiÕt 1.
- G/V cho H/S ®äc SGK.
? XH cã nguån gèc tõ ®©u? XH loµi ngêi
cã tõ bao giê? (HS tr¶ lêi GV KL
- Q§ duy t©m cho r»ng con ngêi do thÇn
linh, thîng ®Õ t¹o ra. (VD…)
- Quan ®iÓm DV cho r»ng: loµi ngêi cã
nguån gèc tõ TN lµ K qu¶ cña qu¸ tr×nh
l©u dµi cña giíi TN.
- Con ngêi lµ s¶n phÈm hoµn h¶o cña
giíi tù nhiªn, nhng con ngêi kh¸c c¸c
s¶n phÈm kh¸c cña TN lµ con ngêi cã
kh¶ n¨ng chinh phôc, c¶i t¹o tù nhiªn.
b/ XH lµ SP cña giíi TN:
- Xem thêm -