Gi¸o ¸n Khoa häc Líp 4 08-09 va 09-10
Bài 1
CON NGÖÔØI CAÀN GÌ ÑEÅ SOÁNG?
I/ Muïc tieâu:
Giuùp HS:
- Neâu ñöôïc nhöõng ñieàu kieän vaät chaát maø con ngöôøi caàn ñeå duy trì söï soáng cuûa mình.
- Keå ñöôïc nhöõng ñieàu kieän veà tinh thaàn caàn söï soáng cuûa con ngöôøi nhö söï quan taâm,
chaêm soùc, giao tieáp xaõ hoäi, caùc phöông tieän giao thoâng giaûi trí …
- Coù yù thöùc giöõ gìn caùc ñieàu kieän vaät chaát vaø tinh thaàn.
II/ Ñoà duøng daïy- hoïc:
- Caùc hình minh hoaï trong trang 4, 5 / SGK.
- Phieáu hoïc taäp theo nhoùm.
- Boä phieáu caét hình caùi tuùi duøng cho troø chôi “Cuoäc haønh trình ñeán haønh tinh khaùc”
(neáu coù ñieàu kieän).
III/ Hoaït ñoäng daïy- hoïc:
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
1.Daïy baøi môùi:
* Giôùi thieäu baøi:
-Ñaây laø moät phaân moân môùi coù teân laø khoa
hoïc vôùi nhieàu chuû ñeà khaùc nhau. Moãi chuû ñeà
seõ mang laïi cho caùc em nhöõng kieán thöùc quyù
baùu veà cuoäc soáng.
-Yeâu caàu 1 HS môû muïc luïc vaø ñoïc teân caùc
chuû ñeà.
-Baøi hoïc ñaàu tieân maø caùc em hoïc hoâm nay
coù teân laø “Con ngöôøi caàn gì ñeå soáng ?” naèm
trong chuû ñeà “Con ngöôøi vaø söùc khoeû”. Caùc
em cuøng hoïc baøi ñeå hieåu theâm veà cuoäc soáng
cuûa mình.
* Hoaït ñoäng 1: Con ngöôøi caàn gì ñeå soáng ?
Muïc tieâu: HS lieät keâ taát caû nhöõng gì caùc
em caàn coù cho cuoäc soáng cuûa mình.
Caùch tieán haønh:
Böôùc 1: GV höôùng daãn HS thaûo luaän
nhoùm theo caùc böôùc:
-Chia lôùp thaùnh caùc nhoùm, moãi nhoùm
khoaûng 4 ñeán 6 HS.
-Yeâu caàu: Caùc em haõy thaûo luaän ñeå traû lôøi
caâu hoûi: “Con ngöôøi caàn nhöõng gì ñeå duy trì
söï soáng ?”. Sau ñoù ghi caâu traû lôøi vaøo giaáy.
-Yeâu caàu HS trình baøy keát quaû thaûo luaän, ghi
nhöõng yù kieán khoâng truøng laëp leân baûng.
NguyÔn Thi Nhung
Trang 1
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
-1 HS ñoïc teân caùc chuû ñeà.
-HS chia nhoùm, cöû nhoùm tröôûng vaø thö kyù ñeå
tieán haønh thaûo luaän.
-Tieán haønh thaûo luaän vaø ghi yù kieán vaøo giaáy.
-Ñaïi dieän caùc nhoùm trình baøy keát quaû.
Ví duï:
+Con ngöôøi caàn phaûi coù: Khoâng khí ñeå thôû, thöùc
aên, nöôùc uoáng, quaàn aùo, nhaø ôû, baøn, gheá,
giöôøng, xe coä, ti vi, …
Trêng tiÓu häc TiÒn Phong 2
Gi¸o ¸n Khoa häc Líp 4 08-09 va 09-10
-Nhaän xeùt keát quaû thaûo luaän cuûa caùc nhoùm.
Böôùc 2: GV tieán haønh hoaït ñoäng caû lôùp.
-Yeâu caàu khi GV ra hieäu, taát caû töï bòt muõi, ai
caûm thaáy khoâng chòu ñöôïc nöõa thì thoâi vaø giô
tay leân. GV thoâng baùo thôøi gian HS nhòn thôû
ñöôïc ít nhaát vaø nhieàu nhaát.
-Em coù caûm giaùc theá naøo ? Em coù theå nhòn
thôû laâu hôn ñöôïc nöõa khoâng ?
* Keát luaän: Nhö vaäy chuùng ta khoâng theå nhòn
thôû ñöôïc quaù 3 phuùt.
-Neáu nhòn aên hoaëc nhòn uoáng em caûm thaáy
theá naøo ?
-Neáu haèng ngaøy chuùng ta khoâng ñöôïc söï
quan taâm cuûa gia ñình, baïn beø thì seõ ra sau ?
* GV gôïi yù keát luaän: Ñeå soáng vaø phaùt trieån
con ngöôøi caàn:
-Nhöõng ñieàu kieän vaät chaát nhö: Khoâng khí,
thöùc aên, nöôùc uoáng, quaàn aùo, caùc ñoà duøng
trong gia ñình, caùc phöông tieän ñi laïi, …
-Nhöõng ñieàu kieän tinh thaàn vaên hoaù xaõ hoäi
nhö: Tình caûm gia ñình, baïn beø, laøng xoùm,
caùc phöông tieän hoïc taäp, vui chôi, giaûi trí, …
* Hoaït ñoäng 2: Nhöõng yeáu toá caàn cho söï
soáng maø chæ coù con ngöôøi caàn.
Muïc tieâu: HS phaân bieät ñöôïc nhöõng yeáu
toá maø con ngöôøi cuõng nhö nhöõng sinh vaät
khaùc caàn ñeå duy trì söï soáng cuûa mình vôùi
nhöõng yeáu toá maø chæ coù con ngöôøi môùi caàn.
Caùch tieán haønh:
Böôùc 1: GV yeâu caàu HS quan saùt caùc hình
minh hoaï trang 4, 5 / SGK.
-Hoûi: Con ngöôøi caàn nhöõng gì cho cuoäc soáng
haèng ngaøy cuûa mình ?
-GV chuyeån yù: Ñeå bieát con ngöôøi vaø caùc sinh
vaät khaùc caàn nhöõng gì cho cuoäc soáng cuûa
mình caùc em cuøng thaûo luaän vaø ñieàn vaøo
phieáu.
NguyÔn Thi Nhung
Trang 2
+Con ngöôøi caàn ñöôïc ñi hoïc ñeå coù hieåu bieát,
chöõa beänh khi bò oám, ñi xem phim, ca nhaïc, …
+Con ngöôøi caàn coù tình caûm vôùi nhöõng ngöôøi
xung quanh nhö trong: gia ñình, baïn beø, laøng
xoùm, …
-Caùc nhoùm nhaän xeùt, boå sung yù kieán cho nhau.
-Laøm theo yeâu caàu cuûa GV.
-Caûm thaáy khoù chòu vaø khoâng theå nhòn thôû hôn
ñöôïc nöõa.
-HS Laéng nghe.
-Em caûm thaáy ñoùi khaùc vaø meät.
-Chuùng ta seõ caûm thaáy buoàn vaø coâ ñôn.
-Laéng nghe.
-HS quan saùt.
-HS tieáp noái nhau traû lôøi, moãi HS neâu moät noäi
dung cuûa hình: Con ngöôøi caàn: aên, uoáng, thôû,
xem ti vi, ñi hoïc, ñöôïc chaêm soùc khi oám, coù baïn
beø, coù quaàn aùo ñeå maëc, xe maùy, oâ toâ, tình caûm
gia ñình, caùc hoaït ñoäng vui chôi, chôi theå thao,
…
Trêng tiÓu häc TiÒn Phong 2
Gi¸o ¸n Khoa häc Líp 4 08-09 va 09-10
Böôùc 2: GV chia lôùp thaønh caùc nhoùm nhoû,
moãi nhoùm töø 4 ñeán 6 HS, phaùt bieåu cho töøng
nhoùm.
-Goïi 1 HS ñoïc yeâu caàu cuûa phieáu hoïc taäp.
-Goïi 1 nhoùm ñaõ daùn phieáu ñaõ hoaøn thaønh
vaøo baûng.
-Goïi caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt, boå sung ñeå
hoaøn thaønh phieáu chính xaùc nhaát.
-Yeâu caàu HS vöøa quan saùt tranh veõ trang 3,
4 SGK vöøa ñoïc laïi phieáu hoïc taäp.
-Hoûi: Gioáng nhö ñoäng vaät vaø thöïc vaät, con
ngöôøi caàn gì ñeå duy trì söï soáng ?
-Hôn haún ñoäng vaät vaø thöïc vaät con ngöôøi
caàn gì ñeå soáng ?
*GV keát luaän: Ngoaøi nhöõng yeáu toá maø caû
ñoäng vaät vaø thöïc vaät ñeàu caàn nhö: Nöôùc,
khoâng khí, aùnh saùng, thöùc aên con ngöôøi coøn
caàn caùc ñieàu kieän veà tinh thaàn, vaên hoaù, xaõ
hoäi vaø nhöõng tieän nghi khaùc nhö: Nhaø ôû, beänh
vieän, tröôøng hoïc, phöông tieän giao thoâng, …
* Hoaït ñoäng 3: Troø chôi: “Cuoäc haønh trình
ñeán haønh tinh khaùc”
Muïc tieâu: Cuûng coá nhöõng kieán thöùc ñaõ
hoïc veà nhöõng ñieàu kieän caàn ñeå duy trì söï
soáng cuûa con ngöôøi.
Caùch tieán haønh:
-Giôùi thieäu teân troø chôi sau ñoù phoå bieán
caùch chôi.
-Phaùt caùc phieáu coù hình tuùi cho HS vaø yeâu
caàu. Khi ñi du lòch ñeán haønh tinh khaùc caùc em
haõy suy nghó xem mình neân mang theo nhöõng
thöù gì. Caùc em haõy vieát nhöõng thöù mình caàn
mang vaøo tuùi.
-Chia lôùp thaønh 4 nhoùm.
-Yeâu caàu caùc nhoùm tieán haønh trong 5 phuùt
roài mang noäp cho GV vaø hoûi töøng nhoùm xem
vì sao laïi phaûi mang theo nhöõng thöù ñoù. Toái
thieåu moãi tuùi phaûi coù ñuû: Nöôùc, thöùc aên, quaàn
aùo.
NguyÔn Thi Nhung
Trang 3
-Chia nhoùm, nhaän phieáu hoïc taäp vaø laøm vieäc
theo nhoùm.
-1 HS ñoïc yeâu caàu trong phieáu.
-1 nhoùm daùn phieáu cuûa nhoùm leân baûng.
-Caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt, boå sung.
-Quan saùt tranh vaø ñoïc phieáu.
-Con ngöôøi caàn: Khoâng khí, nöôùc, aùnh saùng,
thöùc aên ñeå duy trì söï soáng.
-Con ngöôøi caàn: Nhaø ôû, tröôøng hoïc, beänh vieän,
tình caûm gia ñình, tình caûm baïn beø, phöông tieän
giao thoâng, quaàn aùo, caùc phöông tieän ñeå vui
chôi, giaûi trí, …
-Laéng nghe.
-HS tieán haønh troø chôi theo höôùng daãn cuûa GV.
-Noäp caùc phieáu veõ hoaëc caét cho GV vaø cöû ñaïi
dieän traû lôøi. Ví duï:
+Mang theo nöôùc, thöùc aên ñeå duy trì söï soáng vì
chuùng ta khoâng theå nhòn aên hoaëc uoáng quaù laâu
ñöôïc.
+Mang theo ñaøi ñeå nghe döï baùo thôøi tieát.
+Mang theo ñeøn pin ñeå khi trôøi toái coù theå soi
saùng ñöôïc.
+Mang theo quaàn aùo ñeå thay ñoåi.
+Mang theo giaáy, buùt ñeå ghi laïi nhöõng gì ñaõ
thaáy hoaëc ñaõ laøm.
Trêng tiÓu häc TiÒn Phong 2
Gi¸o ¸n Khoa häc Líp 4 08-09 va 09-10
-GV nhaän xeùt, tuyeân döông caùc nhoùm coù yù
töôûng hay vaø noùi toát.
2.Cuûng coá- daën doø:
-GV hoûi: Con ngöôøi, ñoäng vaät, thöïc vaät ñeàu
raát caàn: Khoâng khí, nöôùc, thöùc aên, aùnh saùng.
Ngoaøi ra con ngöôøi coøn caàn caùc ñieàu kieän veà
tinh thaàn, xaõ hoäi. Vaäy chuùng ta phaûi laøm gì ñeå
baûo veä vaø giöõ gìn nhöõng ñieàu kieän ñoù ?
-GV nhaän xeùt tieát hoïc, tuyeân döông HS,
nhoùm HS haêng haùi tham gia xaây döïng baøi.
-Daën HS veà nhaø hoïc baøi vaø chuaån bò baøi sau.
Bài 2
+Chuùng ta caàn baûo veä vaø giöõ gìn moâi tröôøng
soáng xung quanh, caùc phöông tieän giao thoâng vaø
coâng trình coâng coäng, tieát kieäm nöôùc, bieát yeâu
thöông, giuùp ñôõ nhöõng ngöôøi xung quanh.
TRAO ÑOÅI CHAÁT ÔÛ NGÖÔØI
NguyÔn Thi Nhung
Trang 4
Trêng tiÓu häc TiÒn Phong 2
Gi¸o ¸n Khoa häc Líp 4 08-09 va 09-10
I/ Muïc tieâu:
Giuùp HS:
-Neâu ñöôïc nhöõng chaát laáy vaøo vaø thaûi ra trong quaù trình soáng haèng ngaøy cuûa cô theå
ngöôøi.
-Neâu ñöôïc quaù trình trao ñoåi chaát giöõa cô theå ngöôøi vôùi moâi tröôøng.
-Veõ ñöôïc sô ñoà veà söï trao ñoåi chaát giöõa cô theå ngöôøi vôùi moâi tröôøng vaø giaûi thích
ñöôïc yù nghóa theo sô ñoà naøy.
II/ Ñoà duøng daïy- hoïc:
-Caùc hình minh hoaï trang 6 / SGK.
-3 khung ñoà nhö trang 7 SGK vaø 3 boä theû ghi töø Thöùc aên, Nöôùc, Khoâng khí ,
Phaân, Nöôùc tieåu, Khí caùc-boâ-níc
III/ Hoaït ñoäng daïy- hoïc:
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
1.OÅn ñònh lôùp:
2.Kieåm tra baøi cuõ:
-Gioáng nhö thöïc vaät, ñoäng vaät, con ngöôøi
caàn nhöõng gì ñeå duy trì söï soáng ?
-Ñeå coù nhöõng ñieàu kieän caàn cho söï soáng
chuùng ta phaûi laøm gì ?
3.Daïy baøi môùi:
* Giôùi thieäu baøi:
-Con ngöôøi caàn ñieàu kieän vaät chaát, tinh thaàn
ñeå duy trì söï soáng. Vaäy trong quaù trình soáng
con ngöôøi laáy gì töø moâi tröôøng, thaûi ra moâi
tröôøng nhöõng gì vaø quaù trình ñoù dieãn ra nhö
theá naøo ? Caùc em cuøng hoïc baøi hoâm nay ñeå
bieát ñöôïc ñieàu ñoù.
* Hoaït ñoäng 1: Trong quaù trình soáng, cô
theå ngöôøi laáy gì vaø thaûi ra nhöõng gì ?
Muïc tieâu:
-Keå ra nhöõng gì haèng ngaøy cô theå ngöôøi laáy
vaøo vaø thaûi ra trong quaù trình soáng.
-Neâu ñöôïc theá naøo laø quaù trính trao ñoåi
chaát.
Caùch tieán haønh:
Böôùc 1: GV höôùng daãn HS quan saùt tranh
vaø thaûo luaän theo caëp.
-Yeâu caàu: HS quan saùt hình minh hoaï trong
trang 6 / SGK vaø traû lôøi caâu hoûi: “Trong quaù
trình soáng cuûa mình, cô theå laáy vaøo vaø thaûi ra
nhöõng gì ?” Sau ñoù goïi HS traû lôøi (Moãi HS
chæ noùi moät hoaëc hai yù).
NguyÔn Thi Nhung
Trang 5
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
-HS 1 traû lôøi.
-HS 2 traû lôøi.
-HS nghe.
-Quan saùt tranh, thaûo luaän caëp ñoâi vaø ruùt ra
caâu traû lôøi ñuùng.
+Con ngöôøi caàn laáy thöùc aên, nöôùc uoáng töø
moâi tröôøng.
+Con ngöôøi caàn coù khoâng khí aùnh saùng.
+Con ngöôøi caàn caùc thöùc aên nhö: rau, cuû,
quaû, thòt, caù, tröùng, …
+Con ngöôøi caàn coù aùnh saùng maët trôøi.
+Con ngöôøi thaûi ra moâi tröôøng phaân, nöôùc
Trêng tiÓu häc TiÒn Phong 2
Gi¸o ¸n Khoa häc Líp 4 08-09 va 09-10
-GV nhaän xeùt caùc caâu traû lôøi cuûa HS.
-Goïi HS nhaéc laïi keát luaän.
Böôùc 2: GV tieán haønh hoaït ñoäng caû lôùp.
-Yeâu caàu HS ñoïc muïc “Baïn caàn bieát” vaø traû
lôøi caâu hoûi: Quaù trình trao ñoåi chaát laø gì ?
-Cho HS 1 ñeán 2 phuùt suy nghó vaø goïi HS traû
lôøi, boå sung ñeán khi coù keát luaän ñuùng.
* Keát luaän:
-Haèng ngaøy cô theå ngöôøi phaûi laáy töø moâi
tröôøng xung quanh thöùc aên, nöôùc uoáng, khí oâxy vaø thaûi ra phaân, nöôùc tieåu, khí caùc-boâ-níc.
-Quaù trình cô theå laáy thöùc aên, nöôùc uoáng,
khoâng khí töø moâi tröôøng xung quanh ñeå taïo ra
nhöõng chaát rieâng vaø taïo ra naêng löôïng duøng
cho moïi hoaït ñoäng soáng cuûa mình, ñoàng thôøi
thaûi ra ngoaøi moâi tröôøng nhöõng chaát thöøa,
caën baõ ñöôïc goïi laø quaù trình trao ñoåi chaát.
Nhôø coù quaù trình trao ñoåi chaát maø con ngöôøi
môùi soáng ñöôïc.
* Hoaït ñoäng 2: Troø chôi “Gheùp chöõ vaøo sô
ñoà”.
-GV: Chia lôùp thaønh 3 nhoùm theo toå, phaùt
caùc theû coù ghi chöõ cho HS vaø yeâu caàu:
+Caùc nhoùm thaûo luaän veà sô ñoà trao ñoåi
chaát giöõa cô theå ngöôøi vaø moâi tröôøng.
+Hoaøn thaønh sô ñoà vaø cöû moät ñaïi dieän trình
baøy töøng phaàn noäi dung cuûa sô ñoà.
tieåu.
+Con ngöôøi thaûi ra moâi tröôøng khí caùc-boâníc, caùc chaát thöøa, caën baõ.
-HS laéng nghe.
-2 ñeán 3 HS nhaéc laïi keát luaän.
-2 HS laàn löôït ñoïc to tröôùc lôùp, HS döôùi lôùp
theo doõi vaø ñoïc thaàm.
-Suy nghó vaø traû lôøi: Quaù trình trao ñoåi chaát
laø quaù trình cô theå laáy thöùc aên, nöôùc uoáng töø
moâi tröôøng vaø thaûi ra ngoaøi moâi tröôøng nhöõng
chaát thöøa, caën baõ.
-HS laéng nghe vaø ghi nhôù.
-2 ñeán 3 HS nhaéc laïi keát luaän.
-Chia nhoùm vaø nhaän ñoà duøng hoïc taäp.
+Thaûo luaän vaø hoaøn thaønh sô ñoà.
+Nhoùm tröôûng ñieàu haønh HS daùn theû ghi chöõ
vaøo ñuùng choã trong sô ñoà. Moãi thaønh vieân
trong nhoùm chæ ñöôïc daùn moät chöõ.
+3 HS leân baûng giaûi thích sô ñoà: Cô theå
chuùng ta haèng ngaøy laáy vaøo thöùc aên, nöôùc
uoáng, khoâng khí vaø thaûi ra phaân, nöôùc tieåu vaø
khí caùc-boâ-níc.
+Nhaän xeùt sô ñoà vaø khaû naêng trình baøy cuûa
töøng nhoùm.
+Tuyeân döông, trao phaàn thöôûng cho nhoùm
thaéng cuoäc .
* Hoaït ñoäng 3: Thöïc haønh: Veõ sô ñoà trao
ñoåi chaát cuûa cô theå ngöôøi vôùi moâi tröôøng.
Muïc tieâu: HS bieát trình baøy moät caùch
saùng taïo nhöõng kieán thöùc ñaõ hoïc veà söï trao
ñoåi chaát giöõa cô theå ngöôøi vôùi moâi tröôøng.
NguyÔn Thi Nhung
Trang 6
Trêng tiÓu häc TiÒn Phong 2
Gi¸o ¸n Khoa häc Líp 4 08-09 va 09-10
Caùch tieán haønh:
Böôùc 1: GV höôùng daãn HS töï veõ sô ñoà söï
trao ñoåi chaát theo nhoùm 2 HS ngoài cuøng baøn.
-Ñi giuùp ñôõ caùc HS gaëp khoù khaên.
Böôùc 2: Goïi HS leân baûng trình baøy saûn
phaåm cuûa mình.
-Nhaän xeùt caùch trình baøy vaø sô ñoà cuûa töøng
nhoùm HS.
- GV coù theå cho nhieàu caëp HS leân trình baøy
saûn phaåm cuûa nhoùm mình.
-Tuyeân döông nhöõng HS trình baøy toát.
3.Cuûng coá- daën doø:
-Nhaän xeùt giôø hoïc, tuyeân döông nhöõng HS,
nhoùm HS haêng haùi xaây döïng baøi.
-Daën HS veà nhaø hoïc laïi baøi vaø chuaån bò baøi
sau.
Bài 3
-2 HS ngoài cuøng baøn tham gia veõ.
-Töøng caëp HS leân baûng trình baøy: giaûi thích
keát hôïp chæ vaøo sô ñoà maø mình theå hieän.
-HS döôùi lôùp chuù yù ñeå choïn ra nhöõng sô ñoà
theå hieän ñuùng nhaát vaø ngöôøi trình baøy löu loaùt
nhaát.
TRAO ÑOÅI CHAÁT ÔÛ NGÖÔØI (Tieáp theo)
I/ Muïc tieâu:
NguyÔn Thi Nhung
Trang 7
Trêng tiÓu häc TiÒn Phong 2
Gi¸o ¸n Khoa häc Líp 4 08-09 va 09-10
Giuùp HS:
-Bieát ñöôïc vai troø cuûa caùc cô quan hoâ haáp, tieâu hoaù, tuaàn hoaøn, baøi tieát trong quaù
trình trao ñoåi chaát ôû ngöôøi.
-Hieåu vaø giaûi thích ñöôïc sô ñoà cuûa quaù trình trao ñoåi chaát.
-Hieåu vaø trình baøy söï phoái hôïp hoaït ñoäng giöõa caùc cô quan tieâu hoaù, hoâ haáp. tuaàn
hoaøn. Baøi tieát trong vieäc thöïc hieän söï trao ñoåi chaát giöõa cô theå ngöôøi vaø moâi tröôøng.
II/ Ñoà duøng daïy- hoïc:
-Hình minh hoaï trang 8 / SGK.
-Phieáu hoïc taäp theo nhoùm.
III/ Hoaït ñoäng daïy- hoïc:
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
1.OÅn ñònh lôùp:
2.Kieåm tra baøi cuõ:
1) Theá naøo laø quaù trình trao ñoåi chaát ?
2) Con ngöôøi, thöïc vaät, ñoäng vaät soáng ñöôïc
laø nhôø nhöõng gì ?
-Nhaän xeùt caâu traû lôøi vaø cho ñieåm HS.
3.Daïy baøi môùi:
* Giôùi thieäu baøi:
-Con ngöôøi, ñoäng vaät, thöïc vaät soáng ñöôïc laø
do coù quaù trình trao ñoåi chaát vôùi moâi tröôøng.
Vaäy nhöõng cô quan naøo thöïc hieän quaù trình
ñoù vaø chuùng coù vai troø nhö theá naøo ? Baøi hoïc
hoâm nay seõ giuùp caùc em traû lôøi hai caâu hoûi
naøy.
* Hoaït ñoäng 1: Chöùc naêng cuûa caùc cô quan
tham gia quaù trình trao ñoåi chaát.
Muïc tieâu:
-Keå teân nhöõng bieåu hieän beân ngoaøi cuûa quaù
trình trao ñoåi chaát vaø nhöõng cô quan thöïc
hieän quaù trình ñoù.
-Neâu ñöôïc vai troø cuûa cô quan tuaàn hoaøn
trong quaù trình trao ñoåi chaát xaûy ra ôû beân
trong cô theå.
Caùch tieán haønh:
-GV toå chöùc HS hoaït ñoäng caû lôùp.
-Yeâu caàu HS quan saùt caùc hình minh hoaï
trang
8 / SGK vaø traû lôøi caâu hoûi.
1) Hình minh hoaï cô quan naøo trong quaù
trình trao ñoåi chaát ?
2) Cô quan ñoù coù chöùc naêng gì trong quaù
trình trao ñoåi chaát ?
NguyÔn Thi Nhung
Trang 8
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
-3 HS leân baûng traû lôøi caùc caâu hoûi.
-HS laéng nghe.
-Quan saùt hình minh hoaï vaø traû lôøi.
+Hình 1: veõ cô quan tieâu hoaù. Noù coù chöùc
naêng trao ñoåi thöùc aên.
+Hình 2: veõ cô quan hoâ haáp. Noù coù chöùc
naêng thöïc hieän quaù trình trao ñoåi khí.
+Hình 3: veõ cô quan tuaàn hoaøn. Noù coù chöùc
naêng vaän chuyeån caùc chaát dinh döôõng ñi ñeán
taát caû caùc cô quan cuûa cô theå.
+Hình 4: veõ cô quan baøi tieát. Noù coù chöùc
naêng thaûi nöôùc tieåu töø cô theå ra ngoaøi moâi
Trêng tiÓu häc TiÒn Phong 2
Gi¸o ¸n Khoa häc Líp 4 08-09 va 09-10
tröôøng.
-Goïi 4 HS leân baûng vöøa chæ vaøo hình minh
hoaï vöøa giôùi thieäu.
-Nhaän xeùt caâu traû lôøi cuûa töøng HS.
* Keát luaän: Trong quaù trình trao ñoåi chaát,
moãi cô quan ñeàu coù moät chöùc naêng. Ñeå tìm
hieåu roõ veà caùc cô quan, caùc em cuøng laøm
phieáu baøi taäp.
* Hoaït ñoäng 2: Sô ñoà quaù trình trao ñoåi
chaát.
Böôùc 1: GV höôùng daãn HS thaûo luaän
nhoùm theo caùc böôùc.
-Chia lôùp thaønh caùc nhoùm nhoû töø 4 ñeán 6
HS, phaùt phieáu hoïc taäp cho töøng nhoùm.
-Yeâu caàu: Caùc em haõy thaûo luaän ñeå hoaøn
thaønh phieáu hoïc taäp.
-Sau 3 ñeán 5 phuùt goïi HS daùn phieáu hoïc taäp
leân baûng vaø ñoïc. Goïi caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt
boå sung.
-Yeâu caàu: Haõy nhìn vaøo phieáu hoïc taäp caùc
em vöøa hoaøn thaønh vaø traû lôøi caùc caâu hoûi:
1) Quaù trình trao ñoåi khí do cô quan naøo
thöïc hieän vaø noù laáy vaøo vaø thaûi ra nhöõng gì ?
2) Quaù trình trao ñoåi thöùc aên do cô quan
naøo thöïc hieän vaø noù dieãn ra nhö theá naøo ?
3) Quaù trình baøi tieát do cô quan naøo thöïc
hieän vaø noù dieãn ra nhö theá naøo ?
-Nhaän xeùt caâu traû lôøi cuûa HS.
* Keát luaän: Nhöõng bieåu hieän cuûa quaù trình
trao ñoåi chaát vaø caùc cô quan thöïc hieän quaù
trình ñoù laø:
+Trao ñoåi khí: Do cô quan hoâ haáp thöïc
hieän, laáy vaøo khí oâ-xy, thaûi ra khí caùc-boâ-níc.
+Trao ñoåi thöùc aên: Do cô quan tieâu hoaù
thöïc hieän: laáy vaøo nöôùc vaø caùc thöùc aên coù
chöùa caùc chaát dinh döôõng caàn cho cô theå, thaûi
ra chaát caën baõ (phaân).
+Baøi tieát: Do cô quan baøi tieát nöôùc tieåu vaø
da thöïc hieän. Cô quan baøi tieát nöôùc tieåu: Thaûi
ra nöôùc tieåu. Lôùp da bao boïc cô theå: Thaûi ra
moà hoâi.
* Hoaït ñoäng 3: Söï phoái hôïp hoaït ñoäng giöõa
NguyÔn Thi Nhung
Trang 9
-HS laéng nghe.
-HS chia nhoùm vaø nhaän phieáu hoïc taäp.
-Tieán haønh thaûo luaän theo noäi dung phieáu hoïc
taäp.
-Ñaïi dieän cuûa 2 nhoùm leân baûng trình baøy, caùc
nhoùm khaùc nhaän xeùt, boå sung.
-Ñoïc phieáu hoïc taäp vaø traû lôøi.
-Caâu traû lôøi ñuùng laø:
1) Quaù trình trao ñoåi khí do cô quan hoâ haáp
thöïc hieän, cô quan naøy laáy khí oâxi vaø thaûi ra
khí caùc-boâ-níc.
2) Quaù trình trao ñoåi thöùc aên do cô quan tieâu
hoaù thöïc hieän, cô quan naøy laáy vaøo nöôùc vaø
caùc thöùc aên sau ñoù thaûi ra phaân.
3) Quaù trình baøi tieát do cô quan baøi tieát nöôùc
tieåu thöïc hieän, noù laáy vaøo nöôùc vaø thaûi ra
nöôùc tieåu, moà hoâi.
-HS laéng nghe.
Trêng tiÓu häc TiÒn Phong 2
Gi¸o ¸n Khoa häc Líp 4 08-09 va 09-10
caùc cô quan tieâu hoaù, hoâ haáp, tuaàn hoaøn, baøi
tieát trong vieäc thöïc hieän quaù trình trao ñoåi
chaát.
Muïc tieâu: Trình baøy ñöôïc söï phoái hôïp hoaït
ñoäng cuûa caùc cô quan tieâu hoaù, hoâ haáp, tuaàn
hoaøn, baøi tieát trong vieäc thöïc hieän söï trao ñoåi
chaát ôû beân trong cô theå vaø giöõa cô theå vôùi moâi
tröôøng.
Caùch tieán haønh:
Böôùc 1: GV tieán haønh hoaït ñoäng caû lôùp.
-Daùn sô ñoà trang 7 phoùng to leân baûng vaø goïi
HS ñoïc phaàn “thöïc haønh”.
-Yeâu caàu HS suy nghó vaø vieát caùc töø cho
tröôùc vaøo choã chaám goïi 1 HS leân baûng gaén
caùc taám theû coù ghi chöõ vaøo choã chaám trong sô
ñoà.
-Goïi HS nhaän xeùt baøi cuûa baïn.
-Keát luaän veà ñaùp aùn ñuùng.
-Nhaän xeùt, tuyeân döông caùc nhoùm thöïc hieän
toát.
Böôùc 2: GV höôùng daãn HS laøm vieäc theo
caëp vôùi yeâu caàu:
-Quan saùt sô ñoà vaø traû lôøi caâu hoûi: Neâu vai
troø cuûa töøng cô quan trong quaù trình trao ñoåi
chaát.
-Goïi 2 ñeán 3 caëp leân thöïc hieän hoûi vaø traû lôøi
tröôùc lôùp. Goïi caùc HS khaùc boå sung neáu baïn
noùi sai hoaëc thieáu.
-Nhaän xeùt, tuyeân döông caùc nhoùm thöïc hieän
toát.
* Keát luaän: Taát caû caùc cô quan trong cô theå
ñeàu tham gia vaøo quaù trình trao ñoåi chaát. Moãi
cô quan coù moät nhieäm vuï rieâng nhöng chuùng
ñeàu phoái hôïp vôùi nhau ñeå thöïc hieän söï trao
ñoåi chaát giöõa cô theå vaø moâi tröôøng. Ñaëc bieät
cô quan tuaàn hoaøn coù nhieäm vuï raát quan
troïng laø laáy oâ-xy vaø caùc chaát dinh döôõng ñöa
NguyÔn Thi Nhung
Trang 10
-2 HS laàn löôït ñoïc phaàn thöïc haønh trang 7 /
SGK.
-Suy nghó vaø laøm baøi, 1 HS leân baûng gaén caùc
taám theû coù ghi chöõ vaøo choã chaám cho phuø
hôïp.
-1 HS nhaän xeùt.
-2 HS tieán haønh thaûo luaän theo hình thöùc 1 HS
hoûi 1 HS traû lôøi vaø ngöôïc laïi.
Ví duï:
+HS 1:Cô quan tieâu hoaù coù vai troø gì ?
+HS 2: Cô quan tieâu hoaù laáy thöùc aên, nöôùc
uoáng töø moâi tröôøng ñeå taïo ra caùc chaát dinh
döôõng vaø thaûi ra phaân.
+HS 2: Cô quan hoâ haáp laøm nhieäm vuï gì ?
+HS 1: Cô quan hoâ haáp laáy khoâng khí ñeå taïo
ra oâxi vaø thaûi ra khí caùc-boâ-níc.
+HS 1: Cô quan tuaàn hoaøn coù vai troø gì ?
+HS 2: Cô quan tuaàn hoaøn nhaän chaát dinh
döôõng vaø oâ-xy ñöa ñeán taát caû caùc cô quan cuûa
cô theå vaø thaûi khí caùc-boâ-níc vaøo cô quan hoâ
haáp.
+HS 2: Cô quan baøi tieát coù nhieäm vuï gì ?
+HS 1: Cô quan baøi tieát thaûi ra nöôùc tieåu vaø
moà hoâi.
-HS laéng nghe.
Trêng tiÓu häc TiÒn Phong 2
Gi¸o ¸n Khoa häc Líp 4 08-09 va 09-10
ñeán taát caû caùc cô quan cuûa cô theå, taïo naêng
löôïng cho moïi hoaït ñoäng soáng vaø ñoàng thôøi
thaûi caùc-boâ-níc vaø caùc chaát thaûi qua cô quan
hoâ haáp vaø baøi tieát.
3.Cuûng coá- daën doø:
-Hoûi: Ñieàu gì seõ xaûy ra neáu moät trong caùc cô
quan tham gia vaøo quaù trình trao ñoåi chaát
ngöøng hoaït ñoäng ?
- Khi moät cô quan ngöøng hoaït ñoäng thì quaù
trình trao ñoåi chaát seõ khoâng dieãn ra vaø con
ngöôøi seõ khoâng laáy ñöôïc thöùc aên, nöôùc uoáng,
khoâng khí, khi ñoù con ngöôøi seõ cheát.
-Nhaän xeùt caâu traû lôøi cuûa HS.
-Nhaän xeùt tieát hoïc, tuyeân döông HS, nhoùm
HS haêng haùi tham gia xaây döïng baøi.
-Daën HS veà nhaø hoïc phaàn Baïn caàn bieát vaø
veõ sô ñoà ôû trang 7 / SGK.
CAÙC CHAÁT DINH DÖÔÕNG COÙ TRONG
THÖÙC AÊN VAI TROØ CUÛA CHAÁT BOÄT ÑÖÔØNG
Bài 4
I/ Muïc tieâu:
Giuùp HS:
-Phaân loaïi ñöôïc thöùc aên haèng ngaøy vaøo nhoùm thöùc aên coù nguoàn goác ñoäng vaät hoaëc
nhoùm thöùc aên coù nguoàn goác thöïc vaät.
-Phaân loaïi ñöôïc thöùc aên döïa vaøo nhöõng chaát dinh döôõng coù chöùa nhieàu trong thöùc
aên ñoù.
-Bieát ñöôïc caùc thöùc aên coù chöùa nhieàu chaát boät ñöôøng vaø vai troø cuûa chuùng.
-Coù yù thöùc aên ñaày ñuû caùc loaïi thöùc aên ñeå ñaûm baûo cho hoaït ñoäng soáng.
NguyÔn Thi Nhung
Trang 11
Trêng tiÓu häc TiÒn Phong 2
Gi¸o ¸n Khoa häc Líp 4 08-09 va 09-10
II/ Ñoà duøng daïy- hoïc:
-Caùc hình minh hoaï ôû trang 10, 11/ SGK (phoùng to neáu coù ñieàu kieän).
-Phieáu hoïc taäp.
-Caùc theû coù ghi chöõ: Tröùng Ñaäu Toâm Nöôùc cam Caù Söõa Ngoâ
Gaø Rau caûi
III/ Hoaït ñoäng daïy- hoïc:
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
1.OÅn ñònh lôùp:
2.Kieåm tra baøi cuõ:
-Goïi HS leân baûng kieåm tra baøi cuõ.
1) Haõy keå teân caùc cô quan tham gia vaøo quaù
trình trao ñoåi chaát ?
2) Giaûi thích sô ñoà söï trao ñoåi chaát cuûa cô
theå ngöôøi vôùi moâi tröôøng.
-Nhaän xeùt cho ñieåm HS.
3.Daïy baøi môùi:
* Giôùi thieäu baøi:
-GV: Haõy noùi cho caùc baïn bieát haèng ngaøy,
vaøo böõa saùng, tröa, toái caùc em ñaõ aên, uoáng
nhöõng gì ?
-GV ghi nhanh caâu traû lôøi leân baûng.
-Trong caùc loaïi thöùc aên vaø ñoà uoáng caùc em
vöøa keå coù chöùa raát nhieàu chaát dinh döôõng.
Ngöôøi ta coù raát nhieàu caùch phaân loaïi thöùc aên,
ñoà uoáng. Baøi hoïc hoâm nay chuùng ta cuõng tìm
hieåu veà ñieàu naøy.
* Hoaït ñoäng 1: Phaân loaïi thöùc aên, ñoà uoáng.
Muïc tieâu: HS bieát saép xeáp caùc thöùc aên
haèng ngaøy vaøo nhoùm thöùc aên coù nguoàn goác
ñoäng vaät hoaëc nhoùm thöùc aên coù nguoàn goác
thöïc vaät.
-Phaân loaïi thöùc aên döïa vaøo nhöõng chaát dinh
döôõng coù nhieàu trong thöùc aên ñoù.
Caùch tieán haønh:
Böôùc 1: Yeâu caàu HS quan saùt hình minh
hoaï ôû trang 10 / SGK vaø traû lôøi caâu hoûi: Thöùc
aên, ñoà uoáng naøo coù nguoàn goác ñoäng vaät vaø
thöïc vaät ?
-GV treo baûng phuï ñaõ keû saün hai coät: Nguoàn
goác ñoäng vaät vaø thöïc vaät.
-Cho HS laàn löôït leân baûng xeáp caùc theû vaøo
coät ñuùng teân thöùc aên vaø ñoà uoáng.
-Goïi HS noùi teân caùc loaïi thöùc aên khaùc coù
NguyÔn Thi Nhung
Trang 12
Toûi taây
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
-HS traû lôøi.
-HS khaùc nhaän xeùt, boå sung.
-HS laàn löôït keå teân caùc loaïi thöùc aên, ñoà uoáng
haèng ngaøy. Ví duï: söõa, baùnh mì, phôû, côm, mì,
buùn, rau, khoai taây, caø roát, caù, thòt, ñaäu,
tröùng, khoai lang, saén, cua, toâm, taùo, döa, leâ,
oác, trai, heán, …
-HS laéng nghe.
-HS quan saùt.
-HS leân baûng xeáp.
Nguoàn goác
Thöïc vaät
Ñoäng vaät
Trêng tiÓu häc TiÒn Phong 2
Gi¸o ¸n Khoa häc Líp 4 08-09 va 09-10
nguoàn goác ñoäng vaät vaø thöïc vaät.
-Nhaän xeùt, tuyeân döông HS tìm ñöôïc nhieàu
loaïi thöùc aên vaø phaân loaïi ñuùng nguoàn goác.
Böôùc 2: Hoaït ñoäng caû lôùp.
-Yeâu caàu HS ñoïc phaàn baïn caàn bieát trang
10 / SGK.
-Hoûi: Ngöôøi ta coøn caùch phaân loaïi thöùc aên
naøo khaùc ?
-Theo caùch naøy thöùc aên ñöôïc chia thaønh maáy
nhoùm ? Ñoù laø nhöõng nhoùm naøo ?
-Coù maáy caùch phaân loaïi thöùc aên ? Döïa vaøo
ñaâu ñeå phaân loaïi nhö vaäy ?
* GV keát luaän: Ngöôøi ta coù theå phaân loaïi
thöùc aên theo nhieàu caùch: phaân loaïi theo
nguoàn goác ñoù laø thöùc aên ñoäng vaät hay thöïc
vaät.
Phaân loaïi theo löôïng caùc chaát dinh döôõng
chöùa trong moãi loaïi chia thaønh 4 nhoùm:
Nhoùm thöùc aên chöùa nhieàu chaát boät ñöôøng;
Chaát ñaïm; Chaát beùo; Vitamin, chaát khoaùng.
Ngoaøi ra, trong nhieàu loaïi thöùc aên coøn chöùa
chaát xô vaø nöôùc.
-GV môû roäng: Moät soá loaïi thöùc aên coù chöùa
nhieàu chaát dinh döôõng khaùc nhau neân chuùng
coù theå ñöôïc xeáp vaøo nhieàu nhoùm thöùc aên khaùc
nhau. Ví duï nhö tröùng, chöùa nhieàu chaát ñaïm,
chaát khoaùng, can-xi, phoát pho, loøng ñoû tröùng
chöùa nhieàu vi-ta-min (A, D, nhoùm B).
* Hoaït ñoäng 2: Caùc loaïi thöùc aên coù chöùa
nhieàu chaát boät ñöôøng vaø vai troø cuûa chuùng.
Muïc tieâu: Noùi teân vaø vai troø cuûa nhöõng
thöùc aên coù chöùa nhieàu chaát boät ñöôøng.
Caùch tieán haønh:
Böôùc 1: GV höôùng daãn HS laøm vieäc theo
nhoùm theo caùc böôùc.
-Chia lôùp thaønh caùc nhoùm, moãi nhoùm
NguyÔn Thi Nhung
Trang 13
Ñaäu coâ ve, nöôùc cam
Söõa ñaäu naønh
Toûi taây, rau caûi
Chuoái, taùo
Baùnh mì, buùn
Baùnh phôû, côm
Khoai taây, caø roát
Saén, khoai lang
Tröùng, toâm
Gaø
Caù
Thòt lôïn, thòt boø
Cua, toâm
Trai, oác
EÁch
Söõa boø töôi
-2 HS laàn löôït ñoïc to tröôùc lôùp, HS caû lôùp
theo doõi.
-Ngöôøi ta coøn phaân loaïi thöùc aên döïa vaøo chaát
dinh döôõng chöùa trong thöùc aên ñoù.
-Chia thaønh 4 nhoùm:
+Nhoùm thöùc aên chöùa nhieàu chaát boät ñöôøng.
+Nhoùm thöùc aên chöùa nhieàu chaát ñaïm.
+Nhoùm thöùc aên chöùa nhieàu chaát beùo.
+Nhoùm thöùc aên chöùa nhieàu vitamin vaø chaát
khoaùng.
-Coù hai caùch ; Döïa vaøo nguoàn goác vaø löôïng
caùc chaát dinh döôõng coù chöùa trong thöùc aên
ñoù.
-HS laéng nghe.
-HS chia nhoùm, cöû nhoùm tröôûng vaø thö kyù
Trêng tiÓu häc TiÒn Phong 2
Gi¸o ¸n Khoa häc Líp 4 08-09 va 09-10
khoaûng 4 ñeán 6 HS.
-Yeâu caàu HS haõy quan saùt caùc hình minh
hoaï ôû trang 11 / SGK vaø traû lôøi caùc caâu hoûi
sau:
1) Keå teân nhuõng thöùc aên giaøu chaát boät ñöôøng
coù trong hình ôû trang 11 / SGK.
2) Haèng ngaøy, em thöôøng aên nhöõng thöùc aên
naøo coù chöùa chaát boät ñöôøng.
3) Nhoùm thöùc aên chöùa nhieàu chaát boät ñöôøng
coù vai troø gì ?
-Goïi ñaïi dieän caùc nhoùm trình baøy keát quaû
thaûo luaän vaø caùc nhoùm khaùc boå sung cho
hoaøn chænh.
-Tuyeân döông caùc nhoùm traû lôøi ñuùng, ñuû.
* GV keát luaän: Chaát boät ñöôøng laø nguoàn
cung caáp naêng löôïng chuû yeáu cho cô theå vaø
duy trì nhieát ñoä cuûa cô theå. Chaát boät ñöôøng coù
nhieàu ôû gaïo, ngoâ, boät mì, … ôû moät soá loaïi cuû
nhö khoai, saén, ñaäu vaø ôû ñöôøng aên.
Böôùc 2: GV höôùng daãn HS laøm vieäc caù
nhaân
-Phaùt phieáu hoïc taäp cho HS.
-Yeâu caàu HS suy nghó vaø laøm baøi.
-Goïi moät vaøi HS trình baøy phieáu cuûa mình.
-Goïi HS khaùc nhaän xeùt , boå sung.
3.Cuûng coá- daën doø:
-GV cho HS trình baøy yù kieán baèng caùch ñöa
ra caùc yù kieán sau vaø yeâu caàu HS nhaän xeùt yù
kieán naøo ñuùng, yù kieán naøo sai, vì sao ?
a) Haèng ngaøy chuùng ta chæ caàn aên thòt, caù,
… tröùng laø ñuû chaát.
b) Haèng ngaøy chuùng ta phaûi aên nhieàu chaát
boät ñöôøng.
c) Haèng ngaøy, chuùng ta phaûi aên caû thöùc aên
coù nguoàn goác töø ñoäng vaät vaø thöï vaät.
-Daën HS veà nhaø ñoïc noäi dung Baïn caàn bieát
trang 11 / SGK.
-Daën HS veà nhaø trong böõa aên caàn aên nhieàu
loaïi thöùc aên coù ñuû chaát dinh döôõng.
-Toång keát tieát hoïc, tuyeân döông nhöõng HS
haêng haùi tham gia xaây döïng baøi, pheâ bình caùc
em coøn chöa chuù yù trong giôø hoïc.
ñieàu haønh.
-HS quan saùt tranh, thaûo luaän vaø ghi caâu traû
lôøi vaøo giaáy.
1) Gaïo, baùnh mì, mì sôïi, ngoâ, mieán, baùnh quy,
baùnh phôû, buùn, saén, khoai taây, chuoái, khoai
lang.
2) Côm, baùnh mì, chuoái, ñöôøng, phôû, mì, …
3) Cung caáp naêng löôïng caàn thieát cho moïi
hoaït ñoäng cuûa cô theå.
-Nhaän phieáu hoïc taäp.
-Hoaøn thaønh phieáu hoïc taäp.
-3 ñeán 5 HS trình baøy.
-Nhaän xeùt.
-HS töï do phaùt bieåu yù kieán.
+Phaùt bieåu ñuùng: c.
+Phaùt bieåu sai: a, b.
VAI TROØ CUÛA CHAÁT ÑAÏM VAØ CHAÁT BEÙO
Bài 5
NguyÔn Thi Nhung
Trang 14
Trêng tiÓu häc TiÒn Phong 2
Gi¸o ¸n Khoa häc Líp 4 08-09 va 09-10
I/ Muïc tieâu:
Giuùp HS:
-Keå ñöôïc teân coù chöùa nhieàu chaát ñaïm vaø chaát beùo.
-Neâu ñöôïc vai troø cuûa caùc thöùc aên coù chöùa nhieàu chaát ñaïm vaø chaát beùo.
-Xaùc ñònh ñöôïc nguoàn goác cuûa nhoùm thöùc aên chöùa chaát ñaïm vaø chaát beùo.
II/ Ñoà duøng daïy- hoïc:
-Caùc hình minh hoaï ôû trang 12, 13 / SGK (phoùng to neáu coù ñieàu kieän).
-Caùc chöõ vieát trong hình troøn: Thòt boø, Tröùng, Ñaäu Haø Lan, Ñaäu phuï, Thòt lôïn, Phomaùt, Thòt gaø, Caù, Ñaäu töông, Toâm, Daàu thöïc vaät, Bô, Môõ lôïn, Laïc, Vöøng, Döøa.
-4 tôø giaáy A3 trong moãi tôø coù 2 hình troøn ôû giöõa ghi: Chaát ñaïm, Chaát beùo.
-HS chuaån bò buùt maøu.
III/ Hoaït ñoäng daïy- hoïc:
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
1.OÅn ñònh lôùp:
2.Kieåm tra baøi cuõ:
-Goïi 2 HS leân kieåm tra baøi cuõ.
1) Ngöôøi ta thöôøng coù maáy caùch ñeå phaân
loaïi thöùc aên ? Ñoù laø nhöõng caùch naøo ?
2) Nhoùm thöùc aên chöùa nhieàu chaát boät ñöôøng
coù vai troø gì ?
-Nhaän xeùt vaø cho ñieåm HS.
3.Daïy baøi môùi:
* Giôùi thieäu baøi: Vai troø cuûa chaát ñaïm vaø
chaát beùo.
-Yeâu caàu HS haõy keå teân caùc thöùc aên haèng
ngaøy caùc em aên.
* Hoaït ñoäng 1: Nhöõng thöùc aên naøo coù chöùa
nhieàu chaát ñaïm vaø chaát beùo ?
Muïc tieâu: Phaân loaïi thöùc aên chöùa nhieàu
chaát ñaïm vaø chaát beùo coù nguoàn goác töø ñoäng
vaät vaø thöïc vaät.
Caùch tieán haønh:
Böôùc 1: GV toå chöùc cho HS hoaït ñoäng caëp
ñoâi.
-Yeâu caàu 2 HS ngoài cuøng baøn quan saùt caùc
hình minh hoaï trang 12, 13 / SGK thaûo luaän
vaø traû lôøi caâu hoûi: Nhöõng thöùc aên naøo chöùa
nhieàu chaát ñaïm, nhöõng thöùc aên naøo chöùa
nhieàu chaát beùo ?
-Goïi HS traû lôøi caâu hoûi: GV nhaän xeùt, boå
sung neáu HS noùi sai hoaëc thieáu vaø ghi caâu traû
lôøi leân baûng.
NguyÔn Thi Nhung
Trang 15
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
-HS traû lôøi.
-HS laéng nghe.
-HS noái tieáp nhau traû lôøi: caù, thòt lôïn, tröùng,
toâm, ñaäu, daàu aên, bô, laïc, cua, thòt gaø, rau,
thòt boø, …
-Laøm vieäc theo yeâu caàu cuûa GV.
-HS noái tieáp nhau traû lôøi: Caâu traû lôøi ñuùng laø:
+Caùc thöùc aên coù chöùa nhieàu chaát ñaïm laø:
tröùng, cua, ñaäu phuï, thòt lôïn, caù, pho-maùt, gaø.
+Caùc thöùc aên coù chöùa nhieàu chaát beùo laø: daàu
aên, môõ, ñaäu töông, laïc.
Trêng tiÓu häc TiÒn Phong 2
Gi¸o ¸n Khoa häc Líp 4 08-09 va 09-10
Böôùc 2: GV tieán haønh hoaït ñoäng caû lôùp.
-Em haõy keå teân nhöõng thöùc aên chöùa nhieàu
chaát ñaïm maø caùc em aên haèng ngaøy ?
-Nhöõng thöùc aên naøo coù chöùa nhieàu chaát beùo
maø em thöôøng aên haèng ngaøy.
* GV chuyeån hoaït ñoäng: Haèng ngaøy chuùng
ta phaûi aên caû thöùc aên chöùa chaát ñaïm vaø chaát
beùo. Vaäy taïi sao ta phaûi aên nhö vaäy ? Caùc em
seõ hieåu ñöôïc ñieàu naøy khi bieát vai troø cuûa
chuùng.
* Hoaït ñoäng 2: Vai troø cuûa nhoùm thöùc aên
coù chöùa nhieàu chaát ñaïm vaø chaát beùo.
Muïc tieâu:
-Noùi teân vaø vai troø cuûa caùc thöùc aên chöùa
nhieàu chaát ñaïm.
-Noùi teân vaø vai troø cuûa caùc thöùc aên chöùa
nhieàu chaát beùo.
Caùch tieán haønh:
-Khi aên côm vôùi thòt, caù, thòt gaø, em caûm
thaáy theá naøo ?
-Khi aên rau xaøo em caûm thaáy theá naøo ?
* Nhöõng thöùc aên chöùa nhieàu chaát ñaïm vaø
chaát beùo khoâng nhöõng giuùp chuùng ta aên ngon
mieäng maø chuùng coøn tham gia vaøo vieäc giuùp
cô theå con ngöôøi phaùt trieån.
-Yeâu caàu HS ñoïc muïc Baïn caàn bieát trong
SGK trang 13.
* Keát luaän:
+Chaát ñaïm giuùp xaây döïng vaø ñoåi môùi cô
theå: taïo ra nhöõng teá baøo môùi laøm cho cô theå
lôùn leân, thay theá nhöõng teá baøo giaø bò huyû hoaïi
trong hoaït ñoäng soáng cuûa con ngöôøi.
+Chaát beùo giaøu naêng löôïng vaø giuùp cô theå
haáp thuï caùc vi-ta-min: A, D, E, K.
* Hoaït ñoäng 3: Troø chôi “Ñi tìm nguoàn goác
cuûa caùc loaïi thöùc aên”
Muïc tieâu: Phaân loaïi caùc thöùc aên chöùa
nhieàu chaát ñaïm vaø chaát beùo coù nguoàn goá töø
ñoäng vaät vaø thöïc vaät.
Caùch tieán haønh:
Böôùc 1: GV hoûi HS.
+Thòt gaø coù nguoàn goác töø ñaâu ?
+Ñaäu ñuõa coù nguoàn goác töø ñaâu ?
-Ñeå bieát moãi loaïi thöùc aên thuoäc nhoùm naøo
NguyÔn Thi Nhung
Trang 16
-HS noái tieáp nhau traû lôøi.
-Thöùc aên chöùa nhieàu chaát ñaïm laø: caù, thòt lôïn,
thòt boø, toâm, cua, thòt gaø, ñaäu phuï, eách, …
-Thöùc aên chöùa nhieàu chaát beùo laø: daàu aên, môõ
lôïn, laïc rang, ñoã töông, …
-Traû lôøi.
-HS laéng nghe.
-2 ñeán 3 HS noái tieáp nhau ñoïc phaàn Baïn caàn
bieát.
-HS laéng nghe.
-HS laàn löôït traû lôøi.
+Thòt gaø coù nguoàn goác töø ñoäng vaät.
+Ñaäu ñuõa coù nguoàn goác töø thöïc vaät.
-HS laéng nghe.
Trêng tiÓu häc TiÒn Phong 2
Gi¸o ¸n Khoa häc Líp 4 08-09 va 09-10
vaø coù nguoàn goác töø ñaâu caû lôùp mình seõ thi
xem nhoùm naøo bieát chính xaùc ñieàu ñoù nheù !
Böôùc 2: GV tieán haønh troø chôi caû lôùp theo
ñònh höôùng sau:
-Chia nhoùm HS nhö caùc tieát tröôùc vaø phaùt ñoà
duøng cho HS.
-GV vöøa noùi vöøa giô tôø giaáy A3 vaø caùc chöõ
trong hình troøn: Caùc em haõy daùn teân nhöõng
loaïi thöùc aên vaøo giaáy, sau ñoù caùc loaïi thöùc aên
coù nguoàn goác ñoäng vaät thì toâ maøu vaøng, loaïi
thöùc aên coù nguoàn goác thöïc vaät thì toâ maøu
xanh, nhoùm naøo laøm ñuùng nhanh, trang trí
ñeïp laø nhoùm chieán thaéng.
-Thôøi gian cho moãi nhoùm laø 7 phuùt.
-GV giuùp ñôõ caùc nhoùm gaëp khoù khaên vaø gôïi
yù caùch trình baøy theo hình caùnh hoa hoaëc
hình boùng bay.
Böôùc 3: Toång keát cuoäc thi.
-Yeâu caàu caùc nhoùm caàm baøi cuûa mình tröôùc
lôùp.
-GV cuøng 4 HS cuûa lôùp laøm troïng taøi tìm ra
nhoùm coù caâu traû lôøi ñuùng nhaát vaø trình baøy
ñeïp nhaát.
-Tuyeân döông nhoùm thaéng cuoäc.
* Nhö vaäy thöùc aên coù chöùa nhieàu chaát ñaïm
vaø chaát beùo coù nguoàn goác töø ñaâu ?
3.Cuûng coá- daën doø:
-GV nhaän xeùt tieát hoïc, tuyeân döông nhöõng
HS, nhoùm HS tham gia tích cöïc vaøo baøi, nhaéc
nhoû nhöõng HS coøn chöa chuù yù.
-Daën HS veà nhaø hoïc thuoäc muïc Baïn caàn
bieát.
-Daën HS veà nhaø tìm hieåu xem nhöõng loaïi
thöùc aên naøo coù chöùa nhieàu vi-ta-min, chaát
khoaùng vaø chaát xô.
Bài 6
I/ Muïc tieâu:
Giuùp HS:
-Tieán haønh hoaït ñoäng trong nhoùm.
-4 ñaïi dieän cuûa caùc nhoùm caàm baøi cuûa mình
quay xuoáng lôùp.
-Caâu traû lôøi ñuùng laø:
+Thöùc aên chöùa nhieàu chaát ñaïm coù nguoàn goác
töø thöïc vaät: ñaäu coâ-ve, ñaäu phuï, ñaäu ñuõa.
+Thöùc aên chöùa nhieàu chaát ñaïm coù nguoàn goác
ñoäng vaät: thòt boø, töông, thòt lôïn, pho-maùt, thòt
gaø, caù, toâm.
+Thöùc aên chöùa nhieàu chaát beùo coù nguoàn goác
töø thöïc vaät: daàu aên, laïc, vöøng.
+Thöùc aên chöùa nhieàu chaát beùo coù nguoàn goác
ñoäng vaät: bô, môõ.
-Töø ñoäng vaät vaø thöïc vaät.
VAI TROØ CUÛA VI-TA-MIN,
CHAÁT KHOAÙNG VAØ CHAÁT XÔ
NguyÔn Thi Nhung
Trang 17
-Chia nhoùm, nhaän ñoà duøng hoïc taäp, chuaån bò
buùt maøu.
-HS laéng nghe.
Trêng tiÓu häc TiÒn Phong 2
Gi¸o ¸n Khoa häc Líp 4 08-09 va 09-10
-Keå teân ñöôïc caùc thöùc aên coù chöùa nhieàu vi-ta-min, chaát khoaùng vaø chaát xô.
-Bieát ñöôïc vai troø cuûa thöùc aên coù chöùa nhieàu vi-ta-min, chaát khoaùng vaø chaát xô.
-Xaùc ñònh ñöôïc nguoàn goác cuûa nhoùm thöùc aên chöùa nhieàu vi-ta-min, chaát khoaùng vaø
chaát xô.
II/ Ñoà duøng daïy- hoïc:
-Caùc hình minh hoïa ôû trang 14, 15 / SGK (phoùng to neáu coù ñieàu kieän).
-Coù theå mang moät soá thöùc aên thaät nhö: Chuoái, tröùng, caø chua, ñoã, rau caûi.
-4 tôø giaáy khoå A0.
-Phieáu hoïc taäp theo nhoùm.
III/ Hoaït ñoäng daïy- hoïc:
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
1.OÅn ñònh lôùp:
2.Kieåm tra baøi cuõ: Goïi 3 HS leân baûng hoûi.
1) Em haõy cho bieát nhöõng loaïi thöùc aên naøo
coù chöùa nhieàu chaát ñaïm vaø vai troø cuûa
chuùng ?
2) Chaát beùo coù vai troø gì ? Keå teân moät soá
loaïi thöùc aên coù chöùa nhieàu chaát beùo ?
3) Thöùc aên chöùa chaát ñaïm vaø chaát beùo coù
nguoàn goác töø ñaâu ?
-GV nhaän xeùt vaø cho ñieåm HS.
3.Daïy baøi môùi:
* Giôùi thieäu baøi:
-Yeâu caàu caùc toå tröôûng baùo caùo vieäc chuaån
bò ñoà duøng hoïc taäp maø GV yeâu caàu töø tieát
tröôùc.
-GV ñöa caùc loaïi rau, quaû thaät maø mình ñaõ
chuaån bò cho HS quan saùt vaø hoûi: Teân cuûa caùc
loaïi thöùc aên naøy laø gì ? Khi aên chuùng em coù
caûm giaùc theá naøo ?
-GV giôùi thieäu: Ñaây laø caùc thöùc aên haèng
ngaøy cuûa chuùng ta. Nhöng chuùng thuoäc nhoùm
thöùc aên naøo vaø coù vai troø gì ? Caùc em cung
hoïc baøi hoâm nay ñeå bieát ñieàu ñoù.
* Hoaït ñoäng 1: Nhöõng loaïi thöùc aên chöùa
nhieàu vi-ta-min, chaát khoaùng vaø chaát xô.
Muïc tieâu:
-Keå teân moät soá thöùc aên chöùa nhieàu vi-ta-min,
chaát khoaùng vaø chaát xô.
-Nhaän ra nguoàn goác cuûa caùc thöùc aên chöùa
nhieàu vi-ta-min, chaát khoaùng, chaát xô.
Caùch tieán haønh:
Böôùc 1: GV tieán haønh hoaït ñoäng caëp ñoâi
theo ñònh höôùng sau:
NguyÔn Thi Nhung
Trang 18
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
-HS traû lôøi.
-Caùc toå tröôûng baùo caùo.
-Quan saùt caùc loaïi rau, quaû maø GV ñöa ra.
-1 ñeán 2 HS goïi teân thöùc aên vaø neâu caûm giaùc
cuûa mình khi aên loaïi thöùc aên ñoù.
-HS laéng nghe.
-Hoaït ñoäng caëp ñoâi.
-2 HS thaûo luaän vaø traû lôøi.
Trêng tiÓu häc TiÒn Phong 2
Gi¸o ¸n Khoa häc Líp 4 08-09 va 09-10
-Yeâu caàu 2 HS ngoài cuøng baøn quan saùt caùc
hình minh hoaï ôû trang 14, 15 / SGK vaø noùi vôùi
nhau bieát teân caùc thöùc aên coù chöùa nhieàu vi-tamin, chaát khoaùng, chaát xô.
-Gôïi yù HS coù theå hoûi: Baïn thích aên nhöõng
moùn aên naøo cheá bieán töø thöùc aên ñoù ?
-Yeâu caàu HS ñoåi vai ñeå caû 2 cuøng ñöôïc hoaït
ñoäng.
-Goïi 2 ñeán 3 caëp HS thöïc hieän hoûi tröôùc lôùp.
-GV nhaän xeùt, tuyeân döông nhöõng nhoùm noùi
toát.
Böôùc 2: GV tieán haønh hoaït ñoäng caû lôùp.
-Em haõy keå teân nhöõng thöùc aên chöùa nhieàu vita-min, chaát khoaùng, chaát xô ?
-GV ghi nhanh nhöõng loaïi thöùc aên ñoù leân
baûng.
-GV giaûng theâm: Nhoùm thöùc aên chöùa nhieàu
chaát boät ñöôøng nhö: saén, khoai lang, khoai
taây, … cuõng chöùa nhieàu chaát xô.
* GV chuyeån hoaït ñoäng: Ñeå bieát ñöôïc vai
troø cuûa moãi loaïi thöùc aên chuùng ta cuøng tìm
hieåu tieáp baøi !
* Hoaït ñoäng 2: Vai troø cuûa vi-ta-min, chaát
khoaùng, chaát xô.
Muïc tieâu: Neâu ñöôïc vai troø cuûa vi-ta-min,
chaát khoaùng, chaát xô vaø nöôùc.
Caùch tieán haønh:
Böôùc 1: GV tieán haønh thaûo luaän nhoùm
theo ñònh höôùng.
-GV chia lôùp thaønh 4 nhoùm. Ñaët teân cho caùc
nhoùm laø nhoùm vi-ta-min, nhoùm chaát khoaùng,
nhoùm chaát xô vaø nöôùc, sau ñoù phaùt giaáy cho
HS.
-Yeâu caàu caùc nhoùm ñoïc phaàn Baïn caàn bieát
vaø traû lôøi caùc caâu hoûi sau:
Ví duï veà nhoùm vi-ta-min.
+Keå teân moät soá vi-ta-min maø em bieát.
+Neâu vai troø cuûa caùc loaïi vi-ta-min ñoù.
-2 ñeán 3 caëp HS thöïc hieän.
-HS noái tieáp nhau traû lôøi, moãi HS chæ keå 1 ñeán
2 loaïi thöùc aên.
-Caâu traû lôøi ñuùng laø:
+Söõa, pho-maùt, giaêm boâng, tröùng, xuùc xích,
chuoái, cam, gaïo, ngoâ, oác, cua, caø chua, ñu ñuû,
thòt gaø, caø roát, caù, toâm, chanh, daàu aên, döa
haáu, …
+Caùc thöùc aên coù nhieàu chaát xô laø: Baép caûi,
rau dieáp, haønh, caø roát, suùp lô, ñoã quaû, rau
ngoùt, rau caûi, möôùp, ñaäu ñuõa, rau muoáng, …
-HS chia nhoùm nhaän teân vaø thaûo luaän trong
nhoùm vaø ghi keát quaû thaûo luaän ra giaáy.
-Traû lôøi.
+Vi-ta-min: A, B, C, D.
+Vi-ta-min A giuùp saùng maét, Vi-ta-min D giuùp
xöông cöùng vaø cô theå phaùt trieån, Vi-ta-min C
choáng chaûy maùu chaân raêng, Vi-ta-min B kích
thích tieâu hoaù, …
+Caàn cho hoaït ñoäng soáng cuûa cô theå.
+Thöùc aên chöùa nhieàu vi-ta-min coù vai troø gì
ñoái vôùi cô theå ?
+Neáu thieáu vi-ta-min cô theå seõ ra sao ?
NguyÔn Thi Nhung
Trang 19
+Bò beänh.
-Traû lôøi:
Trêng tiÓu häc TiÒn Phong 2
Gi¸o ¸n Khoa häc Líp 4 08-09 va 09-10
Ví duï veà nhoùm chaát khoaùng.
+Keå teân moät soá chaát khoaùng maø em bieát ?
+Neâu vai troø cuûa caùc loaïi chaát khoaùng ñoù ?
+Neáu thieáu chaát khoaùng cô theå seõ ra sao ?
Ví duï veà nhoùm chaát xô vaø nöôùc.
+Nhöõng thöùc aên naøo coù chöùa chaát xô ?
+Chaát xô coù vai troø gì ñoái vôùi cô theå ?
-Sau 7 phuùt goïi 3 nhoùm daùn baøi cuûa mình
leân baûng vaø 3 nhoùm cuøng teân boå sung ñeå coù
phieáu chính xaùc.
Böôùc 2: GV keát luaän:
-Vi-ta-min laø nhöõng chaát tham gia tröïc tieáp
vaøo vieäc xaây döïng cô theå hay cung caáp naêng
löôïng. Tuy nhieân, chuùng ta raát caàn cho hoaït
ñoäng soáng cuûa cô theå. Neáu thieáu vi-ta-min, cô
theå seõ bò beänh. Chaúng haïn: Thieáu vi-ta-min A
seõ maéc beänh khoâ maét, quaùng gaø. Thieáu vi-tamin D seõ maéc beänh coøi xöông ôû treû em vaø
loaõng xöông ôû ngöôøi lôùn. Thieáu vi-ta-min C seõ
maéc beänh chaûy maùu chaân raêng. Thieáu vi-tamin B1 seõ bò phuø, …
-Moät soá khoaùng chaát nhö saét, can-xi … tham
gia vaøo vieäc xaây döïng cô theå. Ngoaøi ra, cô theå
coøn caàn moät löôïng nhoû moät soá chaát khoaùng
khaùc ñeå taïo ra caùc men thuùc ñaåy vaø ñieàu
khieån hoaït ñoäng soáng. Neáu thieáu caùc chaát
khoaùng, cô theå seõ bò beänh. Ví duï: Thieáu saét seõ
gaây chaûy maùu. Thieáu can-xi seõ aûnh höôûng ñeán
hoaït ñoäng cô tim, khaû naêng taïo huyeát vaø ñoâng
maùu, gaây beänh coøi xöông ôû treû em vaø loaõng
xöông ôû ngöôøi lôùn. Thieáu i-oát seõ sinh ra böôùu
coå.
-Chaát xô khoâng coù giaù trò dinh döôõng nhöng
raát caàn thieát ñeå ñaûm baûo hoaït ñoäng bình
thöôøng cuûa boä maùy tieâu hoaù baèng vieäc taïo
thaønh phaân giuùp cô theå thaûi ñöôïc caùc chaát
caën baõ ra ngoaøi.
-Nöôùc chieám hai phaàn ba troïng löôïng cô theå.
Nöôùc coøn giuùp cho vieäc thaûi caùc chaát thöøa,
chaát ñoïc haïi ra khoûi cô theå. Vì vaäy, ñeå cung
caáp ñuû nöôùc cho cô theå haèng ngaøy chuùng ta
NguyÔn Thi Nhung
Trang 20
+Chaát khoaùng can-xi, saét, phoát pho, …
+Can xi choáng beänh coøi xöông ôû treû em vaø
loaõng xöông ôû ngöôøi lôùn. Saét taïo maùu cho cô
theå. Phoát pho taïo xöông cho cô theå.
+Chaát khoaùng tham gia vaøo vieäc xaây döïng cô
theå, taïo men tieâu hoaù, thöùc ñaåy hoaït ñoäng
soáng.
+Bò beänh.
-Traû lôøi:
+Caùc loaïi rau, caùc loaïi ñoã, caùc loaïi khoai.
+Chaát xô ñaûm baûo hoaït ñoäng bình thöôøng cuûa
boä maùy tieâu hoaù.
-HS ñoïc phieáu vaø boå sung cho nhoùm baïn.
-HS laéng nghe.
Trêng tiÓu häc TiÒn Phong 2
- Xem thêm -