Một số giải pháp nâng cao chất lượng công tác thẩm định dự án đầu tư tại chi nhánh NHCT Đống Đa
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp.
Lêi nãi ®Çu.
Trong n¨m qua, tuy ph¶i ®−¬ng ®Çu víi nh÷ng khã kh¨n th¸ch thøc
nh−ng ®Êt n−íc ta ®! giµnh ®−îc nh÷ng thµnh tùu quan träng vµ kh¸ toµn
diÖn, gi÷ v÷ng æn ®Þnh kinh tÕ chÝnh trÞ - x! héi. HÇu hÕt c¸c chØ tiªu kinh tÕ
hµng ®Çu ®Òu ®¹t vµ v−ît kÕ ho¹ch, trËt tù an toµn x! héi, an ninh quèc phßng
®Êt n−íc ®−îc gi÷ v÷ng. T×nh h×nh ho¹t ®éng tiÒn tÖ Ng©n hµng cã nhiÒu biÕn
chuyÓn tÝch cùc mÆc dï ph¶i chÞu t¸c ®éng ¶nh h−ëng cña nhiÒu yÕu tè bÊt
lîi trong n−íc còng nh− trªn thÕ giíi.
Cïng víi xu thÕ nµy, trong nh÷ng n¨m võa qua , NHCT §èng §a ®!
®−îc ®¸nh gi¸ lµ mét trong nh÷ng Ng©n hµng ®! cã nhiÒu ®ãng gãp trong sù
nghiÖp ®æi míi cña ngµnh, c¬ cÊu tæ chøc Ng©n hµng ®−îc hoµn thiÖn h¬n.
Lµ mét Ng©n hµng th−¬ng m¹i, NHCT §èng §a thùc hiÖn rÊt nhiÒu nghiÖp
vô, trong ®ã nghiÖp vô duy tr× sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña Ng©n hµng chñ yÕu
lµ huy ®éng vèn trung dµi h¹n ®Ó cho vay dù ¸n ®Çu t− ph¸t triÓn, nhËn vèn
ng©n s¸ch ®Ó cho vay c¸c dù ¸n thuéc chØ tiªu kÕ ho¹ch Nhµ n−íc, kinh
doanh tiÒn tÖ tÝn dông. Bªn c¹nh nh÷ng thµnh c«ng ®! ®¹t ®−îc trong ho¹t
®éng cho vay tÝn dông trung dµi h¹n c¸c dù ¸n ®Çu t−, Ng©n hµng cßn gÆp
kh«ng Ýt khã kh¨n vµ nhiÒu rñi ro. ChÝnh v× vËy, ®Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ vµ an
toµn cho vay ®ßi hái ph¶i tÝch cùc n©ng cao chÊt l−îng c«ng t¸c thÈm ®Þnh
tr−íc cho vay, ®Æc biÖt lµ cho vay dù ¸n ®Çu t−. Ho¹t ®éng thÈm ®Þnh dù ¸n
®Çu t− ®ang thùc sù ®ãng vai trß quan träng. Môc tiªu ®Æt ra cña NHCT §èng
§a trong n¨m tíi lµ tiÕp tôc më réng h×nh thøc tÝn dông nµy.
Tõ thùc tÕ nh− vËy, víi mong muèn gãp phÇn nhá bÐ vµo sù nghiÖp
ph¸t triÓn cña Ng©n hµng – n¬i c¸ nh©n thùc tËp, em lùa chän ®Ò tµi :
“Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l−îng c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n
®Çu t− t¹i chi nh¸nh NHCT §èng §a” lµm chuyªn ®Ò tèt nghiÖp.
1
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp.
Chuyªn ®Ò gåm 3 ch−¬ng c¬ b¶n :
Ch−¬ng I : Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t−
Ch−¬ng III : Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l−îng c«ng t¸c thÈm ®Þnh
dù ¸n ®Çu t− t¹i chi nh¸nh NHCT §èng §a
Do h¹n chÕ vÒ kiÕn thøc, kinh nghiÖm thùc tÕ còng nh− tµi liÖu sö
dông nªn néi dung chuyªn ®Ò khã tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong
nhËn ®−îc ý kiÕn ®ãng gãp bæ Ých cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c c¸n bé Ng©n
hµng ®Ó ®Ò tµi ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n.
Em xin tr©n träng c¶m ¬n!
2
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp.
Ch−¬ng I:
Nh÷ng vÊn ®Ò lÝ luËn c¬ b¶n vÒ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t−.
1.1. Kh¸i niÖm vÒ ®Çu t− vµ dù ¸n ®Çu t−
1.1.1 . §Çu t−
a. Kh¸i niÖm ®Çu t−.
Ho¹t ®éng ®Çu t− (gäi t¾t lµ ®Çu t−) lµ qu¸ tr×nh sö dông c¸c nguån lùc
tµi chÝnh, lao ®éng , tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ c¸c tµi s¶n vËt chÊt kh¸c nh»m
trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n, t¸i s¶n xuÊt më réng c¸c c¬ së
vËt chÊt kü thuËt cña nÒn kinh tÕ nãi chung, c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh,
dÞch vô cña ngµnh, c¬ quan qu¶n lý vµ x! héi nãi riªng.Ho¹t ®éng ®Çu t− bao
gåm ®Çu t− trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp.
Ho¹t ®éng ®Çu t− gi¸n tiÕp lµ ho¹t ®éng bá vèn trong ®ã ng−êi ®Çu t−
kh«ng trùc tiÕp tham gia ®iÒu hµnh qu¶n trÞ vèn ®Çu t− ®! bá ra.
Ho¹t ®éng ®Çu t− trùc tiÕp lµ ho¹t ®éng trong ®ã ng−êi bá vèn trùc tiÕp
tham gia ®iÒu hµnh qu¶n trÞ vèn ®Çu t− ®! bá ra. Nã chia ra thµnh 2 lo¹i ®Çu
t− chuyÓn dÞch vµ ®Çu t− ph¸t triÓn. Trong ®ã:
- N©ng cÊp c¸c ho¹t ®éng ®ã v× môc tiªu ph¸t triÓn thùc chÊt. Nã t¹o ra
cña c¶i vËt chÊt cho nÒn kinh tÕ quèc d©n, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm §Çu t−
chuyÓn dÞch lµ ho¹t ®éng ®Çu t− mµ chñ ®Çu t− bá tiÒn ®Ó mua l¹i mét sè
l−îng ®ñ lín cæ phiÕu cña mét doanh nghiÖp nh»m tham gia n¾m quyÒn ®iÒu
hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®ã.
- §Çu t− ph¸t triÓn lµ ho¹t ®éng bá vèn nh»m gia t¨ng gi¸ trÞ tµi s¶n, t¹o ra
nh÷ng n¨ng lùc s¶n xuÊt , phôc vô míi bao gåm: x©y dùng c¸c c«ng tr×nh míi,
c¸c ho¹t ®éng dÞch vô míi, c¶i t¹o më réng c¶i thiÖn ®êi sèng ng−êi lao ®éng.
Cã thÓ nãi ®Çu t− ph¸t triÓn ®ã lµ mét qu¸ tr×nh cã thêi gian kÐo dµi
trong nhiÒu n¨m víi sè l−îng c¸c nguån lùc ®−îc huy ®éng cho tõng c«ng
cuéc ®Çu t− kh¸ lín vµ vèn n»m ®äng trong suèt qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n
®Çu t−(viÕt t¾t lµ DA§T). C¸c thµnh qu¶ cña lo¹i ®Çu t− nµy cÇn ®−îc sö
dông trong nhiÒu n¨m, ®ñ ®Ó c¸c lîi Ých thu ®−îc t−¬ng øng vµ lín h¬n
nh÷ng nguån lùc ®! bá ra. ChØ cã nh− vËy th× c«ng cuéc ®Çu t− míi ®−îc coi
lµ cã hiÖu qu¶.
3
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp.
b. §Æc tr−ng cña ®Çu t−
§Ó lµm râ h¬n néi dung cña kh¸i niÖm ho¹t ®éng ®Çu t−, chóng ta ®i s©u
ph©n tÝch c¸c ®Æc tr−ng c¬ b¶n cña ho¹t ®éng nµy:
- Ho¹t ®éng ®Çu t− lµ ho¹t ®éng bá vèn nªn quyÕt ®Þnh ®Çu t− th−êng vµ
tr−íc hÕt lµ quyÕt ®Þnh tµi chÝnh.
Vèn ®−îc hiÓu nh− lµ c¸c nguån lùc sinh lîi. D−íi c¸c h×nh thøc kh¸c
nhau nh−ng vèn cã thÓ x¸c ®Þnh d−íi h×nh thøc tiÒn tÖ. V× vËy, c¸c quyÕt
®Þnh ®Çu t− th−êng ®−îc xem xÐt trªn ph−¬ng diÖn tµi chÝnh (kh¶ n¨ng sinh
lêi, tæn phÝ, cã kh¶ n¨ng thu håi ®−îc hay kh«ng…). Trªn thùc tÕ, c¸c quyÕt
®Þnh ®Çu t− c©n nh¾c bëi sù h¹n chÕ cña ng©n s¸ch nhµ n−íc, ®Þa ph−¬ng, c¸
nh©n vµ ®−îc xem xÐt tõ c¸c khÝa c¹nh tµi chÝnh nãi trªn. NhiÒu dù ¸n cã kh¶
thi ë c¸c ph−¬ng diÖn kh¸c (kinh tÕ – x! héi) nh−ng kh«ng kh¶ thi vÒ ph−¬ng
diÖn tµi chÝnh v× thÕ còng kh«ng thÓ thùc hiÖn ®−îc trªn thùc tÕ.
- Ho¹t ®éng ®Çu t− lµ ho¹t ®éng cã tÝnh chÊt l©u dµi.
Kh¸c víi c¸c ho¹t ®éng th−¬ng m¹i, c¸c ho¹t ®éng chi tiªu tµi chÝnh
kh¸c, ®Çu t− lu«n lµ ho¹t ®éng cã tÝnh chÊt l©u dµi. Do ®ã, mäi sù trï liÖu ®Òu
lµ dù tÝnh vµ chÞu mét x¸c suÊt biÕn ®æi nhÊt ®Þnh do nhiÒu nh©n tè biÕn ®æi
t¸c ®éng. ChÝnh ®iÒu nµy lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò then chèt ph¶i tÝnh ®Õn
trong néi dung ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ cña qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh dù ¸n.
- Ho¹t ®éng ®Çu t− lµ mét trong nh÷ng ho¹t ®éng lu«n cÇn cã sù c©n
nh¾c gi÷a lîi Ých tr−íc m¾t vµ lîi Ých trong t−¬ng lai.
§Çu t− vÒ mét ph−¬ng diÖn nµo ®ã lµ sù hy sinh lîi Ých hiÖn t¹i ®Ó ®¸nh
®æi lÊy lîi Ých trong t−¬ng lai. V× vËy, lu«n cã sù so s¸nh c©n nh¾c gi÷a hai
lo¹i lîi Ých nµy vµ nhµ ®Çu t− chØ chÊp nhËn trong ®iÒu kiÖn lîi Ých thu ®−îc
trong t−¬ng lai lín h¬n lîi Ých hiÖn nµy hä ph¶i hy sinh - ®ã lµ chi phÝ c¬ héi
cña nhµ ®Çu t−.
- Ho¹t ®éng ®Çu t− chøa ®ùng nhiÒu rñi ro.
C¸c ®Æc tr−ng nãi trªn ®! cho ta thÊy ®Çu t− lµ mét ho¹t ®éng chøa ®ùng
nhiÒu rñi ro do chÞu x¸c suÊt nhÊt ®Þnh cña yÕu tè kinh tÕ – chÝnh trÞ – x! héi
– tµi nguyªn thiªn nhiªn…B¶n chÊt cña sù ®¸nh ®æi lîi Ých vµ l¹i thùc hiÖn
trong mét thêi gian dµi kh«ng cho phÐp nhµ ®Çu t− l−êng hÕt nh÷ng thay ®æi
cã thÓ x¶y ra trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu t− so víi dù tÝnh. Tuy nhiªn, nhËn
4
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp.
thøc râ ®iÒu nµy nªn nhµ ®Çu t− còng cã nh÷ng c¸ch thøc, biÖn ph¸p ®Ó ng¨n
ngõa hay h¹n chÕ ®Ó kh¶ n¨ng rñi ro lµ Ýt nhÊt.
Nh÷ng ®Æc tr−ng nãi trªn còng ®Æt ra cho ng−êi ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ dù
¸n ch¼ng nh÷ng quan t©m vÒ mÆt néi dung xem xÐt mµ cßn t×m c¸c ph−¬ng
ph¸p, c¸ch thøc ®o l−êng, ®¸nh gi¸ ®Ó cã nh÷ng kÕt luËn gióp cho viÖc lùa
chän vµ ra quyÕt ®Þnh ®Çu t− mét c¸ch cã c¨n cø.
c. Vai trß cña ®Çu t−.
Tõ sau §¹i héi §¶ng lÇn VI, víi chñ tr−¬ng chuyÓn ®æi c¬ chÕ kinh tÕ tõ
tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, nÒn kinh tÕ ViÖt Nam
®! cã nh÷ng tiÕn bé râ rÖt. TØ lÖ t¨ng tr−ëng cao vµ t−¬ng ®èi æn ®Þnh, tØ lÖ
l¹m ph¸t dõng l¹i ë møc thÊp, ®Æt biÖt kim ng¹ch xuÊt khÈu ngµy cµng
t¨ng…cïng víi sù chuyÓn m×nh cña ®Êt n−íc còng nh− viÖc thùc hiÖn ®a
d¹ng, ®a ph−¬ng ho¸ c¸c ph−¬ng thøc s¶n xuÊt kinh doanh ®! lµm cho chóng
ta hoµ nhËp h¬n, th©n thiÖn h¬n víi b¹n bÌ quèc tÕ. Theo ®ã, t− duy vÒ kinh
tÕ cña mçi ng−êi d©n ®Òu thay ®æi. ChÝnh v× vËy mµ ng−êi ta ®! biÕt ®Õn ®Çu
t− nh− lµ mét yÕu tè quan träng cÇn thiÕt. Hay nãi kh¸c ®i, ®Çu t− còng gièng
nh− mét chiÕc ch×a kho¸ ®Ó chiÕn th¾ng trong c¹nh tranh sinh tån.
T¨ng tr−ëng vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng lµ ph−¬ng h−íng, môc tiªu phÊn ®Êu
cña mäi quèc gia. §Ó ®¹t ®−îc ®iÒu ®ã cÇn quan t©m gi¶i quyÕt c¸c nh©n tè
¶nh h−ëng ®Õn sù t¨ng tr−ëng lµ nguån nh©n lùc, tµi nguyªn, vèn vµ c«ng
nghÖ. Th«ng qua ho¹t ®éng ®Çu t−, c¸c yÕu tè ®ã sÏ ®−îc khai th¸c, huy ®éng
vµ ph¸t huy mét c¸ch tèi ®a ®Ó tõ ®ã t¹o c¬ së vËt chÊt kü thuËt, nguån lùc
míi cho sù t¨ng tr−ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ.
§èi víi nÒn kinh tÕ, ®Çu t− cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn tæng cung vµ tæng
cÇu. Do ®Çu t− t¸c ®éng kh«ng hoµn toµn phï hîp vÒ mÆt thêi gian ®èi víi
nhÞp ®é ph¸t triÓn nªn mçi sù thay ®æi t¨ng hoÆc gi¶m cña ®Çu t− ®Òu cïng
lóc võa lµ yÕu tè duy tr× sù æn ®Þnh, võa lµ yÕu tè ph¸ vì sù æn ®Þnh cña nÒn
kinh tÕ.
Víi nh÷ng n−íc cã tØ lÖ ®Çu t− lín th× tèc ®é t¨ng tr−ëng cao. Ng−îc l¹i
khi tØ lÖ ®Çu t− cµng thÊp th× tèc ®é t¨ng tr−ëng vµ møc ®é tÝch luü cµng thÊp.
Trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, ®Ó t¹o ra mét c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý th× vÊn ®Ò
®Çu tiªn cã tÝnh chÊt then chèt lµ ph¶i thùc hiÖn ®Çu t− vµ ph©n bæ vèn mét
c¸ch hîp lý. Cã nh− vËy míi t¹o ra ®−îc sù dÞch chuyÓn vÒ c¬ cÊu do mçi
5
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp.
ngµnh, mçi thµnh phÇn kinh tÕ ®Òu cã thÕ lùc vµ tiÒm n¨ng riªng. Ngoµi ra,
kinh nghiÖm cña c¸c n¬i trªn thÕ giíi cho thÊy con ®−êng tÊt yÕu ®Ó cã thÓ
ph¸t triÓn nhanh lµ t¨ng c−êng ®Çu t− vµo ph¸t triÓn khu c«ng nghiÖp th−¬ng
m¹i du lÞch vµ dÞch vô.
§èi víi mét doanh nghiÖp th× ®Çu t− còng ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn
sù tån vong vµ ph¸t triÓn. Trong nÒn kinh tÕ hiÖn nay, doanh nghiÖp ®−îc coi
lµ c¸c tÕ bµo chñ yÕu nhÊt cho sù ph¸t triÓn chung. §Ó thµnh lËp nªn mét
doanh nghiÖp th× ®iÒu ®Çu tiªn lµ ph¶i cã vèn ®Çu t−. Nã lµ mét trong nh÷ng
yÕu tè thiÕt yÕu ®Ó cã thÓ t¹o dùng nªn nÒn mãng c¬ së vËt chÊt ban ®Çu cho
doanh nghiÖp. Ngay c¶ sau khi doanh nghiÖp ®! ®−îc thµnh lËp th× viÖc ph¸t
triÓn hay lôi tµn ®Õn møc nµo ®ã còng phô thuéc rÊt nhiÒu vµo viÖc ®Çu t−.
1.1.2. Dù ¸n ®Çu t−.
a. Kh¸i niÖm dù ¸n ®Çu t− (DA§T)
Theo quan ®iÓm cña c¸c nhµ kinh tÕ häc hiÖn ®¹i th× “DA§T lµ mét tËp
hîp c¸c ho¹t ®éng ®Æc thï nh»m t¹o nªn mét thùc tÕ míi cã ph−¬ng ph¸p
trªn c¬ së c¸c nguån lùc nhÊt ®Þnh”.
ë ViÖt Nam, kh¸i niÖm DA§T ®−îc tr×nh bµy trong nghÞ ®Þnh 52/1999
N§-CP vÒ quy chÕ qu¶n lý ®Çu t− vµ x©y dùng c¬ b¶n: “ DA§T lµ tËp hîp
c¸c ®Ò xuÊt cã liªn quan tíi viÖc bá vèn ®Ó t¹o vèn, më réng hoÆc c¶i t¹o
nh÷ng c¬ së vËt chÊt nhÊt ®Þnh nh»m ®¹t ®−îc sù t¨ng tr−ëng vÒ sè l−îng
hoÆc duy tr×, c¶i tiÕn, n©ng cao chÊt l−îng cña s¶n phÈm hoÆc dÞch vô trong
kho¶ng th¬× gian nhÊt ®Þnh”.
• VÒ mÆt h×nh thøc: DA§T lµ mét tËp hå s¬ tµi liÖu tr×nh bµy mét c¸ch
chi tiÕt cã hÖ thèng c¸c ho¹t ®éng vµ chi phÝ theo mét kÕ ho¹ch ®Ó ®¹t
®−îc nh÷ng kÕt qu¶ vµ thùc hiÖn ®−îc nh÷ng môc tiªu nhÊt ®Þnh trong
t−¬ng lai.
• VÒ mÆt néi dung: DA§T lµ mét tËp hîp c¸c ho¹t ®éng cã liªn quan
víi nhau nh»m ®¹t ®−îc nh÷ng môc ®Ých ®! ®Ò ra th«ng qua nguån lùc
®! x¸c ®Þnh nh− vÊn ®Ò thÞ tr−êng, s¶n phÈm, c«ng nghÖ, kinh tÕ , tµi
chÝnh…
6
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp.
VËy, DA§T ph¶i nh»m viÖc sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c yÕu tè ®Çu vµo ®Ó
thu ®−îc ®Çu ra phï hîp víi nh÷ng môc tiªu cô thÓ. §Çu vµo lµ lao ®éng,
nguyªn vËt liÖu, ®Êt ®ai, tiÒn vèn… §Çu ra lµ c¸c s¶n phÈm dÞch vô hoÆc lµ
sù gi¶m bít ®Çu vµo. Sö dông ®Çu vµo ®−îc hiÓu lµ sö dông c¸c gi¶i ph¸p kü
thuËt c«ng nghÖ, biÖn ph¸p tæ chøc qu¶n trÞ vµ c¸c luËt lÖ…
Dï xem xÐt d−íi bÊt kú gãc ®é nµo th× DA§T còng gåm nh÷ng thµnh
phÇn chÝnh sau:
+ C¸c môc tiªu cÇn ®¹t ®−îc khi thùc hiÖn dù ¸n: Khi thùc hiÖn dù ¸n,
sÏ mang l¹i nh÷ng lîi Ých g× cho ®Êt n−íc nãi chung vµ cho chñ ®Çu t− nãi
riªng.
+ C¸c kÕt qu¶: §ã lµ nh÷ng kÕt qu¶ cã ®Þnh l−îng ®−îc t¹o ra tõ c¸c
ho¹t ®éng kh¸c nhau cña dù ¸n. §©y lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn c¸c
môc tiªu cña dù ¸n.
+ C¸c ho¹t ®éng: Lµ nh÷ng nhiÖm vô hoÆc hµnh ®éng ®−îc thùc hiÖn
trong dù ¸n ®Ó t¹o ra c¸c kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh, cïng víi mét lÞch biÓu vµ tr¸ch
nhiÖm cña c¸c bé phËn sÏ ®−îc t¹o thµnh kÕ ho¹ch lµm viÖc cña dù ¸n.
+ C¸c nguån lùc: Ho¹t ®éng cña dù ¸n kh«ng thÓ thùc hiÖn ®−îc nÕu
thiÕu c¸c nguån lùc vÒ vËt chÊt, tµi chÝnh vµ con ng−êi. Gi¸ trÞ hoÆc chi phÝ
cña c¸c nguån lùc nµy chÝnh lµ vèn ®Çu t− cho c¸c dù ¸n.
+ Thêi gian: §é dµi thùc hiÖn DA§T cÇn ®−îc cè ®Þnh.
DA§T ®−îc x©y dùng ph¸t triÓn bëi mét qu¸ tr×nh gåm nhiÒu giai ®o¹n.
C¸c giai ®o¹n nµy võa cã mèi quan hÖ g¾n bã võa ®éc lËp t−¬ng ®èi víi nhau
t¹o thµnh chu tr×nh cña dù ¸n. Chu tr×nh cña dù ¸n ®−îc chia lµm 3 giai ®o¹n:
Giai ®o¹n chuÈn bÞ ®Çu t−, giai ®o¹n thùc hiÖn ®Çu t− vµ giai ®o¹n vËn hµnh
kÕt qu¶. Giai ®o¹n chuÈn bÞ ®Çu t− t¹o tiÒn ®Ò quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng hay
thÊt b¹i ë giai ®o¹n sau, ®Æc biÖt ®èi víi giai ®o¹n vËn hµnh kÕt qu¶ ®Çu t−.
§èi víi chñ ®Çu t− vµ nhµ tµi trî, viÖc xem xÐt ®¸nh gi¸ c¸c giai ®o¹n
cña chu tr×nh dù ¸n lµ rÊt quan träng. Nh−ng ®øng ë c¸c gãc ®é kh¸c nhau,
mçi ng−êi cã mèi quan t©m vµ xem xÐt c¸c giai ®o¹n vµ chu tr×nh còng kh¸c
nhau. Chñ ®Çu t− ph¶i n¾m v÷ng ba giai ®o¹n, thùc hiÖn ®óng tr×nh tù. §ã lµ
®iÒu kiÖn ®Ó ®¶m b¶o ®Çu t− ®óng c¬ héi vµ cã hiÖu qu¶.
7
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp.
b. Vai trß cña DA§T.
Vai trß cña DA§T ®−îc thÓ hiÖn cô thÓ ë nh÷ng ®iÓm chÝnh sau:
- §èi víi chñ ®Çu t−: dù ¸n lµ c¨n cø quan träng ®Ó quyÕt ®Þnh sù bá vèn
®Çu t−. DA§T ®−îc so¹n th¶o theo mét quy tr×nh chÆt chÏ trªn c¬ së nghiªn
cøu ®Çy ®ñ vÒ c¸c mÆt tµi chÝnh, thÞ tr−êng, kü thuËt, tæ chøc qu¶n lý. Do ®ã,
chñ ®Çu t− sÏ yªn t©m h¬n trong viÖc bá vèn ra ®Ó thùc hiÖn dù ¸n v× cã kh¶
n¨ng mang l¹i lîi nhuËn vµ Ýt rñi ro. MÆt kh¸c, vèn ®Çu t− cña mét dù ¸n
th−êng rÊt lín, chÝnh v× vËy ngoµi phÇn vèn tù cã c¸c nhµ ®Çu t− cßn cÇn ®Õn
phÇn vèn vay ng©n hµng. Dù ¸n lµ mét ph−¬ng tiÖn rÊt quan träng gióp chñ
®Çu t− thuyÕt phôc ng©n hµng hoÆc c¸c tæ chøc tÝn dông xem xÐt tµi trî cho
vay vèn. DA§T còng lµ c¬ së ®Ó chñ ®Çu t− x©y dùng kÕ ho¹ch ®Çu t−, theo
dâi, ®«n ®èc vµ kiÓm tra qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu t−. Qu¸ tr×nh nµy lµ nh÷ng
kÕ ho¹ch mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ, kÕ ho¹ch thi c«ng, x©y l¾p, kÕ ho¹ch
s¶n xuÊt kinh doanh. Ngoµi ra, dù ¸n cßn lµ c¨n cø ®Ó ®¸nh gi¸ vµ ®iÒu chØnh
kÞp thêi nh÷ng tån ®äng v−íng m¾c trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu t−, khai
th¸c c«ng tr×nh.
- §èi víi Nhµ n−íc: DA§T lµ c¬ së ®Ó c¬ quan qu¶n lý Nhµ n−íc xem
xÐt, phª duyÖt cÊp vèn vµ cÊp giÊy phÐp ®Çu t−. Vèn ng©n s¸ch Nhµ n−íc sö
dông ®Ó ®Çu t− ph¸t triÓn theo kÕ ho¹ch th«ng qua c¸c dù ¸n c¸c c«ng tr×nh,
kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ – x! héi, hç trî vèn cho c¸c doanh nghiÖp Nhµ n−íc,
cac DA§T quan träng cña quèc gia trong tõng thêi kú. Dù ¸n sÏ ®−îc phª
duyÖt, cÊp giÊy phÐp ®Çu t− khi môc tiªu cña dù ¸n phï hîp víi ®−êng lèi,
chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ, x! héi cña ®Êt n−íc, khi ho¹t ®éng cña dù ¸n
kh«ng g©y ¶nh h−áng ®Õn m«i tr−êng vµ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ- x! héi.
Dù ¸n ®−îc phª duyÖt th× c¸c bªn liªn q uan ®Õn dù ¸n ph¶i tu©n theo néi
dung, yªu cÇu cña dù ¸n. NÕu n¶y sinh m©u thuÉn, tranh chÊp gi÷a c¸c bªn
liªn quan th× dù ¸n lµ mét trong nh÷ng c¬ së ph¸p lý ®Ó gi¶i quyÕt.
- §èi víi nhµ tµi trî: Khi tiÕp nhËn dù ¸n xin tµi trî vèn cña chñ ®Çu t− th×
hä sÏ xem xÐt c¸c néi dung cô thÓ cña dù ¸n ®Æc biÖt vÒ mÆt kinh tÕ tµi chÝnh, ®Ó
®i ®Õn quyÕt ®Þnh cã ®Çu t− hay kh«ng. Dù ¸n chØ ®−îc ®Çu t− vèn nÕu cã tÝnh
kh¶ thi theo quan ®iÓm cña nhµ tµi trî. Ng−îc l¹i khi chÊp nhËn ®Çu t− th× dù ¸n
lµ c¬ së ®Ó c¸c tæ chøc nµy lËp kÕ ho¹ch cÊp vèn hoÆc cho vay theo møc ®é hoµn
thµnh kÕ ho¹ch ®Çu t− ®ång thêi lËp kÕ ho¹ch thu håi vèn.
8
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp.
1.2. ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t−
1.2.1. Kh¸i niÖm thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t−
§èi víi mçi DA§T, tõ khi lËp xong ®Õn khi thùc hiÖn ph¶i ®−îc thÈm
®Þnh qua nhiÒu cÊp: Nhµ n−íc, nhµ ®Çu t−, nhµ ®ång tµi trî… §øng d−íi mçi
gi¸c ®é, cã nh÷ng ®Þnh nghÜa kh¸c nhau vÒ thÈm ®Þnh. Nh−ng hiÓu mét c¸ch
chung nhÊt th×:
“ThÈm ®Þnh DA§T lµ viÖc tæ chøc xem xÐt mét c¸ch kh¸ch quan vµ
toµn diÖn c¸c néi dung c¬ b¶n cã ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn sù vËn hµnh, khai
th¸c vµ tÝnh sinh lîi cña c«ng cuéc ®Çu t−”
Cô thÓ theo c¸ch ph©n chia c¸c giai ®o¹n cña chu tr×nh DA§T, ta thÊy ë
cuèi B−íc 1 cã kh©u “ThÈm ®Þnh vµ ra quyÕt ®Þnh ®Çu t−”. §©y lµ b−íc mµ chñ
®Çu t− ph¶i tr×nh hå s¬ nghiªn cøu kh¶ thi lªn c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn ®Ó
xem xÐt quyÕt ®Þnh vµ cÊp giÊy phÐp ®Çu t− vµ cÊp vèn cho ho¹t ®éng ®Çu t−.
D−íi gãc ®é lµ ng−êi cho vay vèn, c¸c Ng©n hµng th−¬ng m¹i (viÕt t¾t lµ
NHTM) khi nhËn ®−îc b¶n luËn chøng kinh tÕ kü thuËt sÏ tiÕn hµnh thÈm
®Þnh theo c¸c chØ tiªu vµ ra quyÕt ®Þnh lµ cã cho vay hay kh«ng cho vay. Sau
®ã lµ ®i ®Õn “®µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång”. Nh− vËy cã thÓ hiÓu thÈm ®Þnh
DA§T trong Ng©n hµng lµ thÈm ®Þnh tr−íc ®Çu t− hay thÈm ®Þnh tÝn dông.
Nã ®−îc ®¸nh gi¸ lµ c«ng t¸c quan träng nhÊt.
1.2.2. ý nghÜa cña c«ng t¸c thÈm ®Þnh DA§T
+ §èi víi nÒn kinh tÕ : XÐt trªn ph−¬ng diÖn vÜ m« ®Ó ®¶m b¶o ®−îc
tÝnh thèng nhÊt trong ho¹t ®éng ®Çu t− cña toµn bé nÒn kinh tÕ, t¹o ra mét tèc
®é t¨ng tr−ëng m¹nh mÏ, ®ång thêi tr¸nh ®−îc nh÷ng thiÖt h¹i vµ rñi ro
kh«ng ®¸ng cã th× cÇn ph¶i cã sù qu¶n lý chÆt chÏ cña Nhµ n−íc trong lÜnh
vùc ®Çu t− c¬ b¶n. ThÈm ®Þnh DA§T chÝnh lµ mét c«ng cô hay nãi c¸ch
kh¸c ®ã lµ mét ph−¬ng thøc h÷u hiÖu gióp nhµ n−íc cã thÓ thùc hiÖn ®−îc
chøc n¨ng qu¶n lý vÜ m« cña m×nh. C«ng t¸c thÈm ®Þnh sÏ ®−îc tiÕn hµnh
th«ng qua mét sè c¬ quan chøc n¨ng thay mÆt nhµ n−íc ®Ó thùc hiÖn qu¶n lý
nhµ n−íc trong lÜnh vùc ®Çu t− nh−: Bé kÕ ho¹ch ®Çu t−, Bé X©y dùng, Bé
Tµi ChÝnh, Bé khoa häc c«ng nghÖ vµ m«i tr−êng…còng nh− c¸c UBND
tØnh, thµnh phè, c¸c bé qu¶n lý ngµnh kh¸c. Qua viÖc ph©n tÝch DA§T mét
c¸ch hÕt søc toµn diÖn, khoa häc vµ s©u s¾c, c¸c c¬ quan chøc n¨ng nµy sÏ cã
9
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp.
®−îc nh÷ng kÕt luËn chÝnh x¸c vµ rÊt cÇn thiÕt ®Ó tham m−u cho nhµ n−íc
trong viÖc ho¹ch ®Þnh chñ tr−¬ng ®Çu t−, ®Þnh h−íng ®Çu t− vµ ra quyÕt ®Þnh
®Çu t− ®èi víi dù ¸n. Trong thùc tÕ, ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c c¬ quan thÈm
®Þnh dù ¸n, c¸c DA§T ®−îc chia ra lµm mét sè lo¹i cô thÓ. Trªn c¬ së ph©n
lo¹i nµy, c¸c sù ph©n cÊp tr¸ch nhiÖm trong kh©u thÈm ®Þnh vµ xÐt duyÖt. C¸c
DA§T ph¶i ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c vµ ®−îc nhanh chãng phª duyÖt. HiÖn
nay, c¸c c«ng t¸c qu¶n lý ®Çu t− trªn l!nh thæ ViÖt nam ®−îc thùc hiÖn theo
quy chÕ qu¶n lý ®Çu t− vµ x©y dùng, ban hµnh vµ kÌm theo NghÞ ®Þnh sè
52/1999/N§ - CP ban hµnh 08/07/1999 cña Thñ t−íng ChÝnh phñ – NghÞ
®Þnh sè 12/2000/N§ - CP ban hµnh 05/05/2000. Theo nh÷ng NghÞ ®Þnh nµy,
c¸c ng©n hµng ®! cô thÓ ho¸ chøc n¨ng cña m×nh nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ vÒ
qu¶n lý ph©n cÊp ®Çu t−.
+ §èi víi NHTM: Còng nh− c¸c doanh nghiÖp kh¸c, trong c¬ chÕ thÞ
tr−êng ho¹t ®éng cña NHTM ph¶i chÞu sù chi phèi cña c¸c quy luËt kinh tÕ
kh¸ch quan trong ®ã cã quy luËt c¹nh tranh. C¹nh tranh trong nÒn kinh tÕ thÞ
tr−êng lu«n dÉn ®Õn kÕt qu¶ mét ng−êi th¾ng vµ nhiÒu kÎ thÊt b¹i vµ c¹nh
tranh lµ mét qu¸ tr×nh diÔn ra liªn tôc. C¸c doanh nghiÖp lu«n ph¶i cè g¾ng
®Ó lµ ng−êi chiÕn th¾ng. NHTM trong nÒn kinh tÕ lu«n ph¶i ®−¬ng ®Çu víi ¸p
lùc cña c¹nh tranh, kh¶ n¨ng x¶y ra rñi ro. Rñi ro cã thÓ x¶y ra bÊt cø lo¹i
h×nh ho¹t ®éng nµy cña ng©n hµng nh− rñi ro tÝn dông, thanh to¸n, chuyÓn
ho¸n vèn, l!i suÊt, hèi ®o¸i…Trong ®ã rñi ro vÒ tÝn dông, ®Æc biÖt lµ tÝn dông
trung vµ dµi h¹n lµ rñi ro mµ hËu qu¶ cña nã cã thÓ t¸c ®éng nÆng nÒ ®Õn c¸c
ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c thËm chÝ ®e do¹ sù tån t¹i cña ng©n hµng.
Rñi ro trong ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng x¶y ra khi xuÊt hiÖn c¸c
biÕn cè lµm cho bªn ®èi t¸c (kh¸ch hµng) kh«ng thùc hiÖn ®−îc nghÜa vô tr¶
nî cña m×nh ®èi víi ng©n hµng vµo thêi ®iÓm b¸o h¹n. C¸c kho¶n nî ®Õn h¹n
nh−ng kh¸ch hµng kh«ng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî ng©n hµng sÏ thuéc vÒ mét
trong hai tr−êng hîp: kh¸ch hµng sÏ tr¶ nî ng©n hµng nh−ng sau mét thêi
gian kÓ tõ thêi ®iÓm b¸o h¹n, nh− vËy ng©n hµng sÏ gÆp ph¶i rñi ro ®äng vèn,
hoÆc kh¸ch hµng hoµn toµn kh«ng thÓ tr¶ nî cho ng©n hµng ®−îc, tr−êng hîp
nµy ng©n hµng gÆp rñi ro mÊt vèn.
Nh− vËy râ rµng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, thÈm ®Þnh dù ¸n lµ v«
cïng quan träng trong ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng. Thùc tiÔn ho¹t
®éng cña c¸c NHTM ViÖt Nam mét sè n¨m võa qua cho thÊy bªn c¹nh mét
10
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp.
sè DA§T cã hiÖu qu¶ ®em l¹i lîi Ých to lín cho chñ ®Çu t− vµ nÒn kinh tÕ,
cßn rÊt nhiÒu dù ¸n do ch−a ®−îc quan t©m ®óng møc ®Õn c«ng t¸c thÈm
®Þnh tr−íc khi tµi trî ®! g©y ra t×nh tr¹ng kh«ng thu håi ®−îc vèn nî qu¸ h¹n
kÐo dµi thËm chÝ cã nh÷ng dù ¸n bÞ ph¸ s¶n hoµn toµn. §iÒu nµy g©y rÊt
nhiÒu khã kh¨n cho ho¹t ®éng ng©n hµng, ®ång thêi lµm cho uy tÝn cña mét
sè NHTM bÞ gi¶m sót nghiªm träng. Nh− vËy, khi ®i vµo nÒn kinh tÕ thÞ
tr−êng víi ®Æc ®iÓm cè h÷u cña nã lµ ®Çy biÕn ®éng vµ rñi ro th× yªu cÇu nhÊt
thiÕt ®èi víi c¸c NHTM lµ ph¶i tiÕn hµnh thÈm ®Þnh c¸c DA§T mét c¸ch ®Çy
®ñ vµ toµn diÖn tr−íc khi tµi trî vèn. Qua ph©n tÝch trªn, ®èi víi c¸c NHTM,
thÈm ®Þnh dù ¸n cã ý nghÜa sau ®©y:
- Ra c¸c quyÕt ®Þnh bá vèn ®Çu t− ®óng ®¾n, cã c¬ së ®¶m b¶o hiÖu qu¶
cña vèn ®Çu t−.
- Ph¸t hiÖn vµ bæ sung thªm c¸c gi¶i ph¸p n©ng cao tÝnh kh¶ thi cho viÖc
triÓn khai thùc hiÖn dù ¸n, h¹n chÕ gi¶m bít yÕu tè rñi ro.
- T¹o ra c¨n cø ®Ó kiÓm tra viÖc sö dông vèn ®óng môc ®Ých, ®èi t−îng
vµ tiÕt kiÖm vèn trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn.
- Cã c¬ së t−¬ng ®èi v÷ng ch¾c ®Ó x¸c ®Þnh ®−îc hiÖu qu¶ ®Çu t− cña dù
¸n còng nh− kh¶ n¨ng hoµn vèn, tr¶ nî cña dù ¸n vµ chñ ®Çu t−.
- Rót kinh nghiÖm vµ ®−a ra bµi häc ®Ó thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®−îc tèt h¬n.
- T− vÊn cho chñ ®Çu t− ®Ó hoµn thiÖn néi dung cña dù ¸n.
1.2.3. Néi dung c«ng t¸c thÈm ®Þnh DA§T t¹i c¸c NHTM
Xem xÐt s¬ bé theo c¸c néi dung chÝnh cña dù ¸n:
- Môc tiªu cña dù ¸n
- Sù cÇn thiÕt ®Çu t− dù ¸n
- Quy m« ®Çu t−: C«ng suÊt thiÕt kÕ, gi¶i ph¸p c«ng nghÖ, c¬ cÊu s¶n
phÈm vµ dÞch vô ®Çu ra cña c¸c dù ¸n, ph−¬ng ¸n tiªu thô s¶n phÈm.
- Quy m« vèn ®Çu t−: Tæng vèn ®Çu t−, c¬ cÊu ®Çu t− theo c¸c tiªu chÝ
kh¸c nhau(l¾p ®Æt, thiÕt bÞ vµ c¸c chi phÝ kh¸c…)
Ph©n tÝch vÒ thÞ tr−êng vµ kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm, dÞch vô ®Çu ra cña
c¸c dù ¸n.
ThÞ tr−êng tiªu thô s¶n phÈm, dÞch vô ®Çu ra cña c¸c dù ¸n ®ãng vai trß rÊt
quan träng quyÕt ®Þnh viÖc thµnh b¹i cña mét dù ¸n. V× vËy viÖc thÈm ®Þnh
dù ¸n cÇn ®−îc xem xÐt ®¸nh gi¸ kü vÒ ph−¬ng diÖn nµy khi thÈm ®Þnh dù
¸n. C¸c néi dung chÝnh cÇn xem xÐt ®¸nh gi¸ lµ:
11
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp.
- §¸nh gi¸ tæng quan vÒ nhu cÇu s¶n phÈm cña dù ¸n:
+ §Þnh d¹ng s¶n phÈm cña dù ¸n.
+ §Æc tÝnh cña nhu cÇu ®èi víi s¶n phÈm, dÞch vô ®Çu ra cña dù ¸n,
t×nh h×nh s¶n xuÊt, tiªu thô c¸c s¶n phÈm, dÞch vô thay thÕ ®Õn thêi
®iÓm thÈm ®Þnh.
+ X¸c ®Þnh tæng nhu cÇu hiÖn t¹i vµ dù ®o¸n nhu cÇu t−¬ng lai ®èi víi
s¶n phÈm, dÞch vô ®Çu ra cña dù ¸n, −íc tÝnh møc tiªu thô gia t¨ng
hµng n¨m cña thÞ tr−êng néi ®Þa vµ kh¶ n¨ng xuÊt khÈu s¶n phÈm cña
dù ¸n trong ®ã l−u ý liªn hÖ víi møc gia t¨ng trong qu¸ khø, kh¶ n¨ng
s¶n phÈm cña dù ¸n cã thÓ bÞ thay thÕ bëi s¶n phÈm kh¸c cã cïng c«ng
dông.
- §¸nh gi¸ vÒ cung s¶n phÈm:
+ X¸c ®Þnh n¨ng lùc s¶n xuÊt, cung cÊp ®¸p øng nhu cÇu trong n−íc
hiÖn t¹i cña s¶n phÈm dù ¸n nh− thÕ nµo, c¸c nhµ s¶n xuÊt trong n−íc
®! ®¸p øng ®−îc bao nhiªu phÇn tr¨m, ph¶i nhËp khÈu bao nhiªu, viÖc
nhËp khÈu lµ do s¶n xuÊt trong n−íc ch−a ®¸p øng ®−îc nhu cÇu hay
s¶n phÈm nhËp khÈu cã −u thÕ c¹nh tranh h¬n.
+ Dù ®o¸n biÕn ®éng cña thÞ tr−êng trong t−¬ng lai khi cã c¸c dù ¸n
kh¸c, ®èi t−îng kh¸c còng tham gia vµo thÞ tr−êng s¶n phÈm vµ dÞch
vô ®Çu ra cña dù ¸n.
+ S¶n l−îng nhËp khÈu trong nh÷ng n¨m qua, dù kiÕn kh¶ n¨ng nhËp
khÈu trong nh÷ng n¨m tíi.
+ Dù ®o¸n ¶nh h−ëng cña chÝnh s¸ch thuÕ xuÊt – nhËp khÈu ®Õn thÞ
tr−êng s¶n phÈm cña dù ¸n.
+ §−a ra mét sè liÖu dù kiÕn vÒ tæng cung hoÆc tèc ®é t¨ng tr−ëng vÒ
tæng cung s¶n phÈm, dÞch vô.
- ThÞ tr−êng môc tiªu vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm dù ¸n:
§Ó ®¸nh gi¸ vÒ kh¶ n¨ng ®¹t ®−îc c¸c môc tiªu cña thÞ tr−êng, c¸n bé
thÈm ®Þnh cÇn thÈm ®Þnh kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm dù ¸n nh−
sau:
+ ThÞ tr−êng néi ®Þa: cÇn xem xÐt ®¸nh gi¸ vÒ h×nh thøc, mÉu m! , gi¸
c¶, chÊt l−îng s¶n phÈm xem cã phï hîp víi thÞ hiÕu cña ng−êi tiªu
thô.
12
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp.
+ ThÞ tr−êng n−íc ngoµi: cÇn xem xÐt ®¸nh gi¸ vÒ tiªu chuÈn ®Ó xuÊt
khÈu, quy c¸ch chÊt l−îng, mÉu m!, thÞ tr−êng xuÊt khÈu dù kiÕn, s¶n
phÈm cïng lo¹i cña ViÖt Nam ®! th©m nhËp vµo thÞ tr−êng xuÊt khÈu
dù kiÕn ch−a, kÕt qu¶…
- Ph−¬ng ph¸p tiªu thô vµ m¹ng l−íi ph©n phèi:
CÇn xem xÐt ®¸nh gi¸ trªn c¸c mÆt: s¶n phÈm cña dù ¸n dù kiÕn ®−îc
tiªu thô theo ph−¬ng thøc nµo, cÇn cã hÖ thèng ph©n phèi kh«ng.
M¹ng l−íi ph©n phèi s¶n phÈm cña dù ¸n ®! ®−îc thiÕt lËp hay ch−a,
cã phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña thÞ tr−êng hay kh«ng, ph−¬ng thøc b¸n
hµng tr¶ chËm hay tr¶ ngay ®Ó dù kiÕn c¸c kho¶n ph¶i thu khi tÝnh to¸n
nhu cÇu vèn l−u ®éng ë ph©n tÝch tÝnh to¸n hiÖu qu¶ cña c¸c dù ¸n.
- §¸nh gi¸ vÒ dù kiÕn kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm cña dù ¸n:
Trªn c¬ së ®¸nh gi¸ thÞ tr−êng tiªu thô, c«ng suÊt thiÕt kÕ vµ kh¶ n¨ng
c¹nh tranh cña s¶n phÈm dù ¸n, c¸n bé thÈm ®Þnh ph¶i ®−a ra ®−îc c¸c
dù kiÕn vÒ kh¶ n¨ng tiªu thô ®−îc s¶n phÈm cña dù ¸n sau khi ®i vµo
ho¹t ®éng theo c¸c chØ tiªu chÝnh thøc nh− s¶n l−îng s¶n xuÊt tiªu thô
hµng n¨m, sù thay ®æi cña c¬ cÊu, s¶n phÈm nÕu dù ¸n cã nhiÒu lo¹i
s¶n phÈm, diÔn biÕn gi¸ b¸n s¶n phÈm dÞch vô ®Çu ra hµng n¨m.
ThÈm ®Þnh vÒ kh¶ n¨ng cung cÊp nguyªn vËt liÖu vµ c¸c yÕu tè
®Çu vµo cña mét dù ¸n.
Trªn c¬ së hå s¬ dù ¸n(b¸o c¸o ®¸nh gi¸ chÊt l−îng, tr÷ l−îng tµi
nguyªn, giÊy phÐp khai th¸c tµi nguyªn, nguån thu mua bªn ngoµi,
nhËp khÈu…) vµ ®Æc tÝnh kü thuËt cña d©y chuyÒn c«ng nghÖ, ®¸nh
gi¸ ®¸p øng ®Õn kh¶ n¨ng cung cÊp nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo cho dù
¸n:
- Nhu cÇu vÒ nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo ®Ó phôc vô s¶n xuÊt hµng n¨m.
- C¸c nhµ cung øng nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo: do mét hay nhiÒu nhµ
cung cÊp, quan hÖ tõ tr−íc hay míi thiÕt lËp, kh¶ n¨ng cung øng vµ
møc ®é tÝn nhiÖm.
- ChÝnh s¸ch nhËp khÈu ®èi víi c¸c nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo nÕu cã.
- BiÕn ®éng vÒ gi¸ mua, nhËp khÈu nguyªn nhiªn vËt liÖu ®Çu vµo, tØ
gi¸ trong tr−êng hîp ph¶i nhËp khÈu.
TÊt c¶ nh÷ng ph©n tÝch ®¸nh gi¸ trªn ®Òu nh»m kÕt luËn ®−îc hai vÊn
®Ò chÝnh sau ®©y:
13
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp.
+ Cã chñ ®éng ®−îc nguyªn nhiªn vËt liÖu ®Çu vµo hay kh«ng tøc tÝnh
æn ®Þnh l©u dµi cña nguån nguyªn vËt liÖu.
+ Nh÷ng thuËn lîi khã kh¨n ®i kÌm víi viÖc ®ã cã thÓ chñ ®éng ®−îc
nguyªn nhiªn vËt liÖu ®Çu vµo.
ThÈm ®Þnh vÒ ph−¬ng diÖn kü thuËt
ThÈm ®Þnh dù ¸n vÒ ph−¬ng diÖn kü thuËt lµ viÖc kiÓm tra ph©n tÝch
c¸c yÕu tè kü thuËt vµ c«ng nghÖ chñ yÕu cña dù ¸n ®Ó ®¶m b¶o tÝnh
kh¶ thi vÒ mÆt thi c«ng vµ x©y dùng dù ¸n còng nh− viÖc vËn hµnh dù
¸n theo ®óng c¸c môc tiªu ®! dù kiÕn. §èi víi ng©n hµng, viÖc ph©n
tÝch kü thuËt l¹i lµ mét vÊn ®Ò khã nhÊt v× nã ®Ò cËp ®Õn rÊt nhiÒu chØ
tiªu vµ quan träng h¬n c¶ lµ nã quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt l−îng s¶n phÈm.
ChÝnh v× vËy mµ c¸n bé tÝn dông cÇn ®Æc biÖt quan t©m ®Õn viÖc thÈm
®Þnh dù ¸n trªn ph−¬ng diÖn kü thuËt, vÒ viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n nµy dùa
trªn c¸c néi dung chÝnh sau ®©y:
- §Þa ®iÓm x©y dùng:
+ Xem xÐt, ®¸nh gi¸ ®Þa ®iÓm cã thuËn lîi vÒ giao th«ng hay kh«ng, cã
gÇn nguån cung cÊp nguyªn vËt liÖu, ®iÖn n−íc vµ thÞ tr−êng tiªu thô
hay kh«ng, cã n»m trong quy ho¹ch hay kh«ng.
+ C¬ së vËt chÊt, h¹ tÇng liªn quan ®Õn ®Þa ®iÓm ®Çu t− thÕ nµo, ®¸nh
gi¸ so s¸nh vÒ chi phÝ ®Çu t− so víi c¸c dù ¸n t−¬ng tù ë ®Þa ®iÓm kh¸c.
+ §Þa ®iÓm ®Çu t− cã ¶nh h−ëng lín ®Õn vèn ®Çu t− cña dù ¸n còng
nh− ¶nh h−ëng ®Õn gi¸ thµnh, søc c¹nh tranh, kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n
phÈm.
- Quy m« s¶n xuÊt vµ s¶n phÈm cña dù ¸n:
+ S¶n phÈm cña dù ¸n lµ s¶n phÈm míi hay ®! cã s½n trªn thÞ tr−êng.
+ Quy c¸ch phÈm chÊt, mÉu m! cña s¶n phÈm nh− thÕ nµo.
+ Yªu cÇu kü thuËt tay nghÒ ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm cã cao hay kh«ng.
+ C«ng suÊt dù kiÕn cña dù ¸n lµ bao nhiªu, cã phï hîp víi kh¶ n¨ng
tµi chÝnh vµ tr×nh ®é qu¶n lý, ®Þa ®iÓm, thÞ tr−êng tiªu thô hay kh«ng.
C«ng nghÖ thiÕt bÞ:
- Quy tr×nh c«ng nghÖ cã tiªn tiÕn hiÖn ®¹i, ë møc ®é nµo cña thÕ giíi.
- C«ng nghÖ nµy cã phï hîp víi tr×nh ®é hiÖn nay cña ViÖt Nam hay
kh«ng, lý do lùa chän c«ng nghÖ nµy.
14
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp.
- Ph−¬ng thøc chuyÓn giao c«ng nghÖ cã hîp lý hay kh«ng, cã ®¶m b¶o
cho chñ ®Çu t− n¾m b¾t vµ vËn hµnh ®−îc c«ng nghÖ hay kh«ng.
- Xem xÐt ®¸nh gi¸ vÒ sè l−îng c«ng suÊt quy ho¹ch chñng lo¹i, danh
môc, m¸y mãc thiÕt bÞ vµ tÝnh ®ång bé cña d©y chuyÒn s¶n xuÊt.
- Tr×nh ®é tiªn tiÕn cña thiÕt bÞ, khi cÇn thiÕt ph¶i thay ®æi s¶n phÈm th×
thiÕt bÞ nµy cã ®¸p øng ®−îc hay kh«ng.
- Gi¸ c¶ thiÕt bÞ vµ ph−¬ng thøc thanh to¸n cã hîp lý, ®¸ng ngê kh«ng.
- Thêi gian giao hµng vµ l¾p ®Æt thiÕt bÞ, c¸c nhµ cung cÊp thiÕt bÞ cã
chuyªn s¶n xuÊt c¸c thiÕt bÞ cña dù ¸n hay kh«ng.
Khi ®¸nh gi¸ vÒ mÆt c«ng nghÖ thiÕt bÞ ngoµi viÖc dùa vµo hiÓu biÕt, kinh
nghiÖm ®! tÝch luü cña m×nh, c¸n bé thÈm ®Þnh cÇn tham kh¶o c¸c nhµ
chuyªn m«n ®Ó viÖc thÈm ®Þnh ®−îc chÝnh x¸c vµ cô thÓ h¬n.
- Quy m« vµ gi¶i ph¸p x©y dùng:
+ Xem xÐt quy m« x©y dùng, gi¶i ph¸p kiÕn tróc cã phï hîp víi dù ¸n
hay kh«ng, cã tËn dông ®−îc c¸c c¬ së vËt chÊt hiÖn cã hay kh«ng.
+ Tæng dù to¸n, dù to¸n cña tõng h¹ng môc c«ng tr×nh, cã h¹ng môc nµo
cÇn ®Çu t− mµ ch−a ®−îc tÝch luü hay kh«ng, cã h¹ng môc nµo cÇn thiÕt hoÆc
ch−a cÇn thiÕt ph¶i ®Çu t− hay kh«ng.
+ TiÕn ®é thi c«ng cã phï hîp víi viÖc cung cÊp m¸y mãc thiÕt bÞ, cã phï
hîp víi thùc tÕ hay kh«ng.
+ VÊn ®Ò h¹ tÇng c¬ së: Giao th«ng, ®iÖn, cÊp tho¸t n−íc…
M«i tr−êng:
+ Xem xÐt ®¸nh gi¸ c¸c gi¶i ph¸p vÒ m«i tr−êng cña dù ¸n cã ®Çy ®ñ, phï
hîp ch−a, ®! ®−îc c¬ quan cã thÈm quyÒn chÊp nhËn trong tõng tr−êng hîp
yªu cÇu ph¶i cã hay ch−a.
Trong phÇn nµy, c¸n bé thÈm ®Þnh cÇn ph¶i ®èi chiÕu víi c¸c quy ®Þnh
hiÖn hµnh vÒ viÖc lËp dù ¸n vµ duyÖt tr×nh b¸o c¸o ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i
tr−êng.
ThÈm ®Þnh vÒ ph−¬ng diÖn tæ chøc vµ qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n
Xem xÐt n¨ng lùc uy tÝn cña c¸c nhµ ®Çu t−, thi c«ng cung cÊp thiÕt
bÞ, c«ng nghÖ.
15
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp.
- Xem xÐt kinh nghiÖm, tr×nh ®é tæ chøc vËn hµnh chñ yÕu cña c¸c nhµ
®Çu t−, ®¸nh gi¸ sù hiÓu biÕt, kinh nghiÖm cña kh¸ch hµng ®èi víi viÖc tiÕp
cËn ®iÒu hµnh c«ng nghÖ, thiÕt bÞ míi cña dù ¸n.
- Kh¶ n¨ng øng xö cña kh¸ch hµng khi thÞ tr−êng dù kiÕn biÕn mÊt.
- §¸nh gi¸ vÒ nguån lùc cña dù ¸n cÇn ®ßi hái vÒ tay nghÒ, tr×nh ®é kü
thuËt, kÕ ho¹ch ®µo t¹o, kh¶ n¨ng cung øng nguån nh©n lùc cho dù ¸n.
ThÈm ®Þnh vÒ mÆt tµi chÝnh cña dù ¸n.
ThÈm ®Þnh tµi chÝnh DA§T, ®èi víi NHTM, ngoµi môc tiªu ®¸nh gi¸
hiÖu qu¶ cña dù ¸n cßn nh»m ®¶m b¶o sù an toµn cho c¸c nguån vèn mµ
ng©n hµng tµi trî cho dù ¸n. §ã lµ viÖc ph©n tÝch, xem xÐt, ®¸nh gi¸ vÒ mÆt
tµi chÝnh cña DA§T bao gåm mét lo¹t c¸c ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi
chÝnh vµ c¸c chØ tiªu ph©n tÝch DA§T. Qua ®ã ®i ®Õn kÕt luËn cã ®Çu t− cho
dù ¸n hay kh«ng.
Trong c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh DA§T, gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn lµ
mét trong nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña viÖc tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu, viÖc thÈm
®Þnh chi phÝ vµ lîi Ých cña dù ¸n ph¶i ®−îc quy vÒ thêi ®iÓm gèc ®Ó tiÖn cho
viÖc so s¸nh. ThÈm ®Þnh tµi chÝnh DA§T ë c¸c NHTM th−êng ®−îc tiÕn
hµnh víi c¸c néi dung sau:
∗ ThÈm ®Þnh vÒ tæng vèn ®Çu t− vµ nguån vèn ®Çu t−.
ViÖc thÈm ®Þnh tæng vèn ®Çu t− lµ rÊt quan träng ®Ó tr¸nh viÖc khi thùc
hiÖn, vèn ®Çu t− t¨ng lªn hoÆc gi¶m ®i qu¸ lín so víi dù kiÕn ban ®Çu dÉn
®Õn viÖc kh«ng c©n ®èi ®−îc nguån ¶nh h−ëng ®Õn hiÖu qu¶ tµi chÝnh vµ kh¶
n¨ng tr¶ nî cña dù ¸n. X¸c ®Þnh tæng vèn ®Çu t− s¸t víi thùc tÕ sÏ lµ c¬ së ®Ó
tÝnh to¸n hiÖu qu¶ tµi chÝnh vµ kh¶ n¨ng tr¶ nî cña dù ¸n.
Tæng vèn ®Çu t− cña dù ¸n lµ tËp hîp toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ hîp lý
gãp phÇn h×nh thµnh nªn dù ¸n vµ ®¶m b¶o cho dù ¸n s½n sµng ®i vµo ho¹t
®éng.
Vèn ®Çu t− gåm: Vèn cè ®Þnh, vèn l−u ®éng, vèn ®Çu t− vµ dù
phßng:
- Vèn cè ®Þnh nh»m t¹o ra n¨ng lùc míi t¨ng thªm ®Ó ®¹t môc tiªu
DA. Bao gåm:
16
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp.
+Vèn chuÈn bÞ ®Çu t−: gåm c¸c chi phÝ ®iÒu tra, kh¶o s¸t, lËp, thÈm
®Þnh DA§T.
+Vèn chuÈn bÞ x©y dùng: chi phÝ ban ®Çu vÒ ®Êt ®ai(tiÒn ®Òn bï, gi¶i
phãng mÆt b»ng, chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt…). Chi phÝ kh¶o s¸t, lËp
vµ thÈm ®Þnh thiÕt kÕ, tæng dù to¸n. Chi phÝ ®Êu thÇu hoµn tÊt c¸c thñ
tôc ®Çu t−. Chi phÝ x©y dùng ®−êng ®iÖn, n−íc, l¸n tr¹i thi c«ng.
+ Vèn thùc hiÖn ®Çu t−: Chi phÝ x©y dùng míi hoÆc c¶i t¹o c¸c h¹ng
môc c«ng tr×nh x©y dùng, l¾p ®Æt thiÕt bÞ. Chi phÝ mua s¾m thiÕt bÞ, vËn
chuyÓn, b¶o qu¶n. Chi phÝ qu¶n lý gi¸m s¸t thùc hiÖn ®Çu t−. Chi phÝ s¶n xuÊt
thö vµ nghiÖm thu bµn giao. Chi phÝ huy ®éng vèn, c¸c kho¶n l!i vay vèn
®Çu t− vµ c¸c chi phÝ kh¸c trong thêi gian thùc hiÖn ®Çu t−.
Vèn l−u ®éng lµ kho¶n vèn ®¸p øng nhu cÇu chi th−êng xuyªn sau
khi kÕt thóc giai ®o¹n thùc hiÖn ®Çu t−. Bao gåm:
+Vèn s¶n xuÊt: Chi phÝ nguyªn , nhiªn vËt liÖu, ®iÖn, n−íc, phô tïng
thay thÕ.
+ Vèn l−u ®éng: Thµnh phÇn tån kho, s¶n phÈm dë dang, hµng ho¸ b¸n
chÞu, vèn b»ng tiÒn.
Vèn dù phßng: lµ tæng møc vèn ®Çu t− dù tÝnh cña dù ¸n cÇn ®−îc
xem xÐt theo tõng giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu t−.
Trong phÇn nµy, c¸n bé thÈm ®Þnh ph¶i xem xÐt ®¸nh gi¸ tæng hîp vèn
®Çu t− cña dù ¸n ®−îc tÝnh to¸n hîp lý ch−a, ®! tÝnh to¸n ®ñ c¸c kho¶n cÇn
thiÕt hay ch−a, cÇn xem xÐt yÕu tè lµm t¨ng chi phÝ do tr−ît gi¸, ph¸t sinh
thªm khèi l−äng dù phßng, viÖc thay ®æi tû gi¸ ngo¹i tÖ nÕu dù ¸n sö dông
ngo¹i tÖ… Ngoµi ra c¸n bé thÈm ®Þnh còng cÇn tÝnh to¸n, x¸c ®Þnh xem nhu
cÇu vèn l−u ®éng cÇn thiªt ban ®Çu ®Ó ®¶m b¶o ho¹t ®éng cña dù ¸n sau nµy
nh»m cã c¬ së thÈm ®Þnh c¸c gi¶i ph¸p nguån vèn vµ tÝnh to¸n hiÖu qu¶ tµi
chÝnh sau nµy.
Trªn c¬ së tæng møc vèn ®Çu t− ®−îc duyÖt, c¸n bé thÈm ®Þnh rµ so¸t l¹i
tõng lo¹i nguån vèn tham gia tµi trî cho dù ¸n, ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng tham gia
cña tõng lo¹i nguån vèn tõ kÕt qu¶ ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña chñ ®Çu
t−, ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng tham gia nguån vèn cña chñ së h÷u. Chi phÝ cña
tõng lo¹i nguån vèn cã ®iÒu kiÖn vay ®i kÌm cña tõng lo¹i nguån vèn. C©n
17
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp.
®èi gi÷a nhu cÇu vèn ®Çu t− vµ kh¶ n¨ng tham gia tµi trî cña c¸c nguån vèn
dù kiÕn ®Ó ®¸nh gi¸ tÝnh kh¶ thi cña nguån vèn thùc hiÖn dù ¸n.
∗ ThÈm ®Þnh chi phÝ s¶n xuÊt, doanh thu, lîi nhuËn hµng n¨m cña dù ¸n.
§©y lµ vÊn ®Ò quan träng mµ chñ ®Çu t− vµ c¶ ng©n hµng ®Òu quan t©m
v× nã lµ nh©n tè ph¶n ¸nh ®−îc dù ¸n lç hay l!i. ViÖc x¸c ®Þnh chi phÝ s¶n
xuÊt, doanh thu, lîi nhuËn ph¶i tÝnh riªng cho tõng n¨m ho¹t ®éng cña c¶ ®êi
dù ¸n.
ViÖc x¸c ®Þnh chi phÝ s¶n xuÊt hµng n¨m gåm: Chi phÝ vÒ nguyªn
vËt liÖu, nhiªn liÖu, n¨ng l−îng c¸c b¸n thµnh phÈm vµ dÞch vô mua ngoµi,
chi tiÒn n−íc cho s¶n xuÊt, l−¬ng vµ b¶o hiÓm x! héi…vµ c¸c kho¶n kh¸c.
Doanh thu hµng n¨m cña dù ¸n gåm: Doanh thu tõ s¶n phÈm chÝnh,
s¶n phÈm phô, tiÒn thu tõ viÖc cung cÊp dÞch vô cho bªn ngoµi; c¸c kho¶n
tiÒn thu kh¸c. Sau khi x¸c ®Þnh ®−îc nguån thu vµ nguån chi trong kú, ng©n
hµng ph¶i x¸c ®Þnh dßng tiÒn rßng hµng n¨m cña dù ¸n theo c«ng thøc:
NCFi= Bi - Ci
Trong ®ã, Bi lµ nguån thu n¨m thø (i)
Ci lµ nguån chi n¨m thø (i)
NCFi lµ dßng tiÒn rßng hµng n¨m cña dù ¸n n¨m thø (i)
Trªn c¬ së dã tiÕn hµnh thÈm ®Þnh c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n.
• ChØ tiªu gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng cña dù ¸n. NPV (Net Present Value)
n
n
NPV
=
∑ Bi
i =0
* (1+r)
−i
-
∑C
i
* (1+r)
−i
i =0
Trong ®ã: NPV: lµ gi¸ trÞ hiÖn t¹i
Bi: thu nhËp n¨m thø (i) cña dù ¸n
Ci: chi phÝ n¨m thø (i) cña dù ¸n
r: l!i suÊt (tØ lÖ chiÕt khÊu cña dù ¸n)
n: thêi gian ®Çu t− vµo ho¹t ®éng cña dù ¸n
i: n¨m thø (i) cña dù ¸n
Gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng cña dù ¸n lµ chªnh lÖch gi÷a thu vµ chi cña dù ¸n ®Çu
t− t¹i thêi ®iÓm hiÖn t¹i. NPV cho biÕt quy m« tiÒn lêi cña dù ¸n sau khi ®!
18
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp.
hoµn chØnh vèn ®Çu t−. Khi tÝnh to¸n chØ tiªu nµy ph¶i dùa trªn c¬ së x¸c
®Þnh gi¸ trÞ hiÖn t¹i, tøc lµ ph¶i chiÕt khÊu c¸c dßng tiÒn x¶y ra vµo c¸c n¨m
kh¸c nhau cña dù ¸n.
NÕu NPV = 0 nghÜa lµ c¸c luång tiÒn cña dù ¸n chØ võa ®ñ ®Ó hoµn vèn
®Çu t− vµ cung cÊp 1 tØ lÖ l!i suÊt yªu cÇu cho kho¶n vèn ®ã.
NÕu NPV > 0 nghÜa lµ dù ¸n t¹o ra nhiÒu tiÒn h¬n l−îng cÇn thiÕt ®Ó tr¶
nî vµ cung cÊp 1 l!i suÊt yªu cÇu cña nhµ ®Çu t−. Sè tiÒn v−ît qu¸ ®ã thuéc
vÒ nhµ ®Çu t−. V× thÕ khi thùc hiÖn mét dù ¸n cã NPV > 0 th× ng©n hµng sÏ dÔ
dµng chÊp nhËn cho vay.
ChØ tiªu NPV chØ ®−îc dïng ®Ó lùa chän ph−¬ng ¸n vÒ mÆt tµi chÝnh.
Trong tr−êng hîp cã nhiÒu dù ¸n lo¹i trõ nhau th× dù ¸n nµo cã NPV lín nhÊt
sÏ ®−îc lùa chän. Do NPV phô thuéc vµo tØ suÊt chiÕt khÊu nªn ®Ó ®¹t ®−îc
hiÖu qu¶ th× ta ph¶i x¸c ®Þnh thu, chi mét c¸ch chÝnh x¸c.
∗ Tû suÊt thu håi néi bé cña dù ¸n IRR (Internal Rate of
Return)
Tû suÊt thu håi néi bé lµ tû suÊt chiÕt khÊu mµ øng víi nã tæng gi¸ trÞ hiÖn t¹i
thu nhËp b»ng tæng gi¸ trÞ hiÖn t¹i chi phÝ (tøc NPV = 0).
+ C«ng thøc:
IRR = r1 + (r2 − r1 ) ∗
NPV1
NPV1 − NPV2
+ Ph−¬ng ph¸p tÝnh: Dïng néi suy to¸n häc theo 3 b−íc:
- LËp c«ng thøc tÝnh NPV víi r lµ Èn sè.
- Chän r1, r2 sao cho r2 > r1 vµ r2 - r1≤ 5%
Thay vµo ®ã ®Ó t×m NPV1 vµ NPV2 sao cho NPV1 > 0 vµ NPV2< 0 v×
IRR lµm cho c©n b»ng gi÷a c¸c gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña thu nhËp vµ gi¸ trÞ
hiÖn t¹i cña chi phÝ cña dù ¸n, cho nªn víi mét møc chi phÝ > IRR th×
dù ¸n sÏ bÞ lç vèn vµ kh«ng cã tÝnh kh¶ thi. Ng−îc l¹i víi chi phÝ vèn ≤
IRR th× dù ¸n míi kh¶ thi. Trong thùc tÕ diÔn ra hai tr−êng hîp:
- §èi víi dù ¸n ®éc lËp th× §iÒu kiÖn lùa chän IRRDA > IRR ®Þnh
møc.
19
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp.
NÕu dù ¸n sö dông nguån vay th× IRR ≥ l!i suÊt tiÒn vay NH.
- Còng cã thÓ so s¸nh IRR tÝnh to¸n víi IRR cña nh÷ng dù ¸n t−¬ng
tù ®! vµ ®ang ®−îc thùc hiÖn.
∗ Thêi gian hoµn vèn ®Çu t− (T) cña dù ¸n:
Thêi gian hoµn vèn lµ sè n¨m cÇn thiÕt ®Ó cho tæng gi¸ trÞ hiÖn
t¹i thu håi b»ng tæng gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña vèn ®Çu t−.
t
Bi
∑ (1 + r )
i
=
i =0
t
Ci
∑ (1 + r )
i
i =0
ChØ tiªu nµy cã −u ®iÓm lµ cho biÕt thêi gian hoµn vèn ®Ó ra quyÕt ®Þnh ®Çu
t−, gi¶m thiÓu rñi ro. Thêi gian hoµn vèn cµng ng¾n chøng tá hiÖu qu¶ vÒ mÆt
tµi chÝnh cµng cao. Tuy nhiªn, thêi gian hoµn vèn cã ®Æc ®iÓm lµ kh«ng cho
biÕt thu lín hay nhá sau khi hoµn vèn. Trong thùc tÕ ®©y còng lµ mèi quan
t©m rÊt lín cña c¸c nhµ ®Çu t−, mÆt kh¸c tÝnh thêi gian hoµn vèn th−êng qu¸
dµi cã thÓ g©y b¨n kho¨n cho nhµ ®Çu t− vµ ng©n hµng.
∗ ChØ tiªu tû suÊt sinh lêi cña vèn ®Çu t− ROI (Return on
Investment).
ROI cho biÕt mét ®ång vèn ®Çu t− cho dù ¸n cã ®−îc mÊy ®éng
lîi nhuËn sau thuÕ. ROI lµ biÓu hiÖn kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn ®Çu
t−.
ROI =
Pr
∗
I
100%
Trong ®ã: I lµ tæng vèn ®Çu t− ®Ó thùc hiÖn dù ¸n
Pr lµ lîi nhuËn sau thuÕ hµng n¨m.
ROI tÝnh xong ®−îc ®em so s¸nh víi ROI ë c¸c doanh nghiÖp, c¸c dù ¸n
kh¸c cïng ngµnh nghÒ vµ lÜnh vùc.
∗ ChØ sè B/C cña dù ¸n (Benefit – Cost ratio)
B/C lµ tØ sè lîi Ých vµ chi phÝ ®−îc x¸c ®Þnh b»ng tØ sè gi÷a lîi Ých thu ®−îc
vµ chi phÝ bá ra. Lîi Ých vµ chi phÝ cña dù ¸n cã thÓ tÝnh vÒ thêi ®iÓm hiÖn t¹i
hoÆc thêi ®iÓm t−¬ng lai. ViÖc quy vÒ thêi ®iÓm t−¬ng lai ®Ó tÝnh chØ tiªu nµy
Ýt ®−îc sö dông. ChØ tiªu B/C th−êng ®−îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
20
- Xem thêm -