Phân dạng và phương pháp giải
trắc nghiệm Toán 12
Tập 1
Tính đơn điệu
Cực trị
GTLN-GTNN
BIÊN HÒA – Ngày 07 tháng 06 năm 2017
TÀI LIỆU LƯU HÀNH NỘI BỘ
2017
Gv.ThS Nguyễn Vũ Minh – HÀM SỐ – TÍNH ĐƠN ĐIỆU
PHẦN 1 : TÍNH ĐƠN ĐIỆU CỦA HÀM SỐ
► Hàm số y f ( x) đồng biến trên khoảng (a;b) y ' 0, x (a; b).
► Hàm số y f ( x) nghịch biến trên khoảng (a;b) y ' 0, x (a; b).
☺ Chú ý :
♣ Điều kiện để tam thức bậc hai f ( x) ax 2 bx c không đổi dấu trên
ax 2 bx c 0, x
a 0
0
ax 2 bx c 0, x
a 0
0
:
Nếu hệ số a và b có chứa tham số m thì phải xét trường hợp a = 0
♣ Hàm số y f ( x) đồng biến trên khoảng (a,b) thì với a x1 b f (a) f ( x1 ) f (b).
♣ Các bước xét tính đơn điệu của hàm số :
♥ B1 : Tìm TXĐ , tính đạo hàm cấp 1 ( y’)
♥ B2 : Cho y’ = 0 tìm x
♥ B3 : Lập bảng biến thiên và kết luận
♣ Với dạng toán tìm tham số m để hàm số b c ba đơn điệu một chiều trên khoảng có độ dài
bằng l ta giải như sau:
Bước 1: Tính y f x ; m ax 2 bx c.
0
Bước 2: Hàm số đơn điệu trên x1; x 2 y 0 có 2 nghiệm phân biệt
a 0
Bước 3: Hàm số đơn điệu trên khoảng có độ dài bằng l x1 x 2 l x1 x 2
2
*
4x1x 2 l 2
* *
Giải * và giao với * * để suy ra giá trị m cần tìm.
S2 4 P l 2
Bước 4:
BÀI TẬP TỰ LUẬN PHẦN TÍNH ĐƠN ĐIỆU
Bài 1 : Xét tính đơn điệu của các hàm số sau đây :
a/ y 2x 3 3x 2 12x 13
b/ y 3x 4 6x 2 2
c/ y x 4 5x 2 1
1
Đăng kí học thêm Toán tại Biên Hòa qua sđt : 0914449230 – zalo – facebook
2017
Gv.ThS Nguyễn Vũ Minh – HÀM SỐ – TÍNH ĐƠN ĐIỆU
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
d/ y x 4 6x 2 8
f/ y x 3 3x 2 3x 5
e/ y x 3 3x 1
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................
g/ y x3 3x 2 24x 25
h/ y x 3 x 2 3x
1
3
k/ y
2x 2
x 1
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
2
Đăng kí học thêm Toán tại Biên Hòa qua sđt : 0914449230 – zalo – facebook
2017
Gv.ThS Nguyễn Vũ Minh – HÀM SỐ – TÍNH ĐƠN ĐIỆU
x 1
m/ y
3 x
1
l/ y x 4 x 3 4x 1
4
x3
11
n/ y x 2 3x
3
3
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
Bài 2 (soạn) : Xét tính đơn điệu của các hàm số sau đây :
x3
2/ y 2x 2 3x 1
3
3
1/ y x 2x
2
4
2
4/ y
3x 1
x2
5/ y x 2 3x 4
7/ y
x3
x 2 2x 1
3
8/ y
3/ y 2x 3 3x 1
6/ y
3
2x 3
x 2 4x 2
3
10/ y x 3 3x 2 9x
2
3
11/ y x 3 8x 2 16x
13/ y x 3 9x 2 9x
7
4
1
3
7
14/ y x 3 x 2
3
2
2
1 4
x 2x 2 2
4
9/ y x 3 3x 2 4
2
5
12/ y 2x 3 3x 2
15/ y
1
4
x 3
2x
Bài 3 : Xét tính đơn điệu của các hàm số sau đây :
a/ y 2x3 9x 2 12x 3
b/ y 5x3 3x 2 4x 5
c/ y 3x 4 4x3 24x 2 48x 3
d/ y x 3 1 x 2
2
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
3
Đăng kí học thêm Toán tại Biên Hòa qua sđt : 0914449230 – zalo – facebook
Gv.ThS Nguyễn Vũ Minh – HÀM SỐ – TÍNH ĐƠN ĐIỆU
2017
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
Bài 4 : Tìm m để các hàm số sau luôn giảm trên từng khoảng xác định :
a/ y
mx 1
x2
b/ y
m2 x 1
4x 1
c/ y
x3
11
x 2 m 3 x
3
5
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
Bài 5 : Tìm m để các hàm số sau luôn tăng trên từng khoảng xác định :
a/ y
mx 4
x4
x3
c/ y m 2 m 2 x 2 3m 1 x m 2
3
b/ y
x3
m 1 x 2 2 m2 2 x 4
3
x3
d/ y m 2 2m 3 x 2 5m 6 x 2
3
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
4
Đăng kí học thêm Toán tại Biên Hòa qua sđt : 0914449230 – zalo – facebook
Gv.ThS Nguyễn Vũ Minh – HÀM SỐ – TÍNH ĐƠN ĐIỆU
2017
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
Bài 6 (soạn): Tìm m để các hàm số sau :
a/ y
mx 1
luôn giảm trên từng khoảng xác định
xm
b/ y
xm
luôn tăng trên từng khoảng xác định
x 3
c/ y x 3 3mx 2 3x 1 luôn tăng trên R (Đs : 1 m 1 )
d/ y x 3 m 1 x 2 m2 4 x 9 luôn tăng (Đs : m
1 3 3
1 3 3
hoặc m
)
2
2
e/ y x 3 3x 2 2m 1 x 4 Đồng biến trên R (Đs : m 1 )
f/ y
2x 1
1
nghịch biến trên từng khoảng xác định (Đs : m )
xm
2
g/ y x 3 m 2 x 2 m 1 x 3 nghịch biến trên R (Đs:
7 3 5
7 3 5
m
)
2
2
1
h/ y x 3 x 2 m 1 x 9 đồng biến vói mọi x (Đs : m 3 )
3
1
k/ y x 3 mx 2 4x 1 luôn tăng trên R (Đs : 2 m 2 )
3
l/ y x3 mx 2 4x 3 luôn tăng trên R (Đs : 2 3 m 2 3 )
Bài 7 : Tìm m để :
a/ (ĐHQG Tp.HCM – 2000) Hàm số y x 3 3x 2 mx m nghịch biến trên đoạn có độ dài bằng 1
5
Đăng kí học thêm Toán tại Biên Hòa qua sđt : 0914449230 – zalo – facebook
Gv.ThS Nguyễn Vũ Minh – HÀM SỐ – TÍNH ĐƠN ĐIỆU
2017
1
1
b/ Hàm số y x 3 m 1 x 2 m 1 x 3 nghịch biến trên đoạn có độ dài bằng 5
3
2
c/ Hàm số y x3 m2 x 2 mx 3m 5 đồng biến trên đoạn có độ dài bằng 3
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
Bài 8 : Tìm a để hàm số y
định ?
1 2
a 1 x3 a 1 x 2 3x 5 luôn đồng biến trên từng khoảng xác
3
(Đs: a 1 a 2 )
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
6
Đăng kí học thêm Toán tại Biên Hòa qua sđt : 0914449230 – zalo – facebook
Gv.ThS Nguyễn Vũ Minh – HÀM SỐ – TÍNH ĐƠN ĐIỆU
2017
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
Bài 9 : Tìm m để hàm số y
1
m 1 x 3 mx 2 3m 2 x luôn đồng biến với mọi x (Đs: m 2 )
3
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
Bài 10 : CMR hàm số y x 3 m 1 x 2 m2 2 x m luôn nghịch biến
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
Bài 11 : Tìm m để hàm số y x 3 2 m 1 x 2 2m2 m 2 x m 3 luôn đồng biến
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
Bài 12 : Tìm a để hàm số sau đây luôn giảm
a/ y x 3 a 1 x 2 2a 1 x 3
b/ y
ax a 7
5x a 3
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
Bài 13 (ĐH Thủy lợi – 1997) : tìm m để hàm số sau đồng biến trên R
y
m 1 3
.x m.x 2 (3m 2).x
3
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
7
Đăng kí học thêm Toán tại Biên Hòa qua sđt : 0914449230 – zalo – facebook
Gv.ThS Nguyễn Vũ Minh – HÀM SỐ – TÍNH ĐƠN ĐIỆU
2017
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
Bài 14) : Cho hàm số y 2 x3 3mx2 1 . Tìm các giá trị m để hàm số đồng biến trên khoảng x1 , x2
với x2 x1 1 .
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
BÀI TẬP MINH HỌA PHẦN TÍNH ĐƠN ĐIỆU
Ví dụ 1 : Xác định m để hàm số y x3 3x2 mx m
luôn luôn đồng biến trên
A. m 3
B. m 3
C. m
D. m
♠ Giải : Tập xác định : D =
Làm tự luận ! Đạo hàm : y ' 3x2 6 x m
' 0
9 3m 0 m 3
y' 0
a 1 0
Vậy: với m 3 thì hàm số luôn đồng biến trên D hay
(chọn A)
Làm trắc nghiệm !
Khi làm bài trắc nghiệm chúng ta không thể giải như vậy vì sẽ có nhiều bài phức tạp “số
xấu”
☻Phương pháp “BÓC ĐẠI”
► “Bóc đại” m = 2 ở câu B thì ta thấy y ' 3x2 6 x 2 0 , phương trình này có 2 nghiệm (bấm
máy là thấy nha)
Mà hàm số luôn đồng biến thì ∆ < 0, a > 0 mà !! (Loại B)
► “Bóc đại” m = 4 ở câu A thì ta thấy y ' 3x2 6 x 4 0 , phương trình này vô nghiệm (bấm
máy là thấy nha )thì ∆ < 0 và a > 0
(thỏa mãn để hs đồng biến) Nên chọn A
Hàm số luôn đồng biến trên
Ví dụ 2 : Cho hàm số y m2 1
x3
m 1 x 2 3x 1 Cm .Tìm m để hàm số Cm luôn đồng
3
biến.
♠ Giải : Đạo hàm y ' m2 1 x 2 2 m 1 x 3 . Yêu cầu bài toán y ' 0, x .
3
Với m 1 thì y ' 4 x 3 0 x : không thỏa mãn.
4
Với m 1 thì y ' 3 0, x : thỏa mãn.
8
Đăng kí học thêm Toán tại Biên Hòa qua sđt : 0914449230 – zalo – facebook
2017
Gv.ThS Nguyễn Vũ Minh – HÀM SỐ – TÍNH ĐƠN ĐIỆU
2
m 2
m 1 0
Với m 1, ta có y ' 0, x
2
m 1.
2
m
1
3
m
1
0
Vậy m 1 hoặc m 2 thỏa mãn yêu cầu bài toán.
mx 4 3m
, m là tham số. Tìm tất cả các giá trị của m để hàm số
xm
giảm trên từng khoảng xác định.
Ví dụ 3 : Cho hàm số y
♠ Giải : MXĐ: D
\ m.
Đạo hàm: y '
m2 3m 4
x m
2
.
Hàm số đã cho giảm trên từng khoảng xác định hàm số nghịch biến trên từng khoảng xác
định y ' 0, x m m2 3m 4 0 4 m 1.
Vậy với 4 m 1 thì thỏa mãn yêu cầu bài toán.
1
Ví dụ 4 : Cho hàm số y x3 m 2 x 2 mx 7 ( m là tham số).
3
Xác định m để hàm số nghịch biến trên tập xác định.
♠ Giải : Tập xác định: D .
Đạo hàm y ' x 2 2 m 2 x m . Hàm số nghịch biến trên
y ' 0, x
m2 5m 4 0
' 0
4 m 1.
a 0
1 0
Vậy 4 m 1 thỏa mãn yêu cầu bài toán.
x2 2 m 2 x m 0, x
Ví dụ 5 : Cho hàm số y m 1 x 3 m 1 x 2 x m . Tìm m để hàm số đồng biến trên R
A. m 4, m 1
B. 1 m 4
C. 1 m 4
D. 1 m 4
♠ Giải : Đáp án D
+ TH 1: Khi m 1 thì y x 1 hàm số đồng biến trên R.
+ TH 2: Khi m 1 . Ta có
y ' 3 m 1 x 2 2 m 1 x 1
y ' 0x
m 1
m 1
m 1
m 1; 4
2
m
1;
4
m
1
3
m
1
0
' 0
Vậy m 1; 4
Ví dụ 6 : Hàm số y 2x x 2 nghịch biến trên khoảng nào?
A. 1; 2
B. 0; 2
C. 0;1
D. 1;
♠ Giải : Đáp án A . Ta có y 2x x 2 ,TXD : 0 x 2
2 2x
1 x
f ' x
f 'x 0 x 1
2 2x x 2
2x x 2
Lập bảng biến thiên ta nhận thấy Đạo hàm f ' x khi đi qua điểm có x 1 thì đổi dấu từ dương
sang âm. Nên hàm số nghịch biến trên khoảng 1; 2
9
Đăng kí học thêm Toán tại Biên Hòa qua sđt : 0914449230 – zalo – facebook
2017
Gv.ThS Nguyễn Vũ Minh – HÀM SỐ – TÍNH ĐƠN ĐIỆU
Ví dụ 7 : Hàm số nào sau đây đồng biến trên R.
1
x 1
A. y
B. y x 4 x 2 2
C. y x 3 x 2 2x 3 D. y x 3 x 2 3x 1
4
x2
♠ Giải : Đáp án C
Các hàm số đa thức bậc chẵn không đồng biến trên R vì có đạo hàm f ' x là đa thức bậc lẻ nên
điều kiện f ' x 0x
không xảy ra => Loại B.
Hàm số bậc 1 trên bậc 1 không liên tục trên R (bị gián đoạn tại x 2 ) nên loại A.
y x3 x 2 3x 1 y' 3x 2 2x 3 nhận thấy y ' 0 có nghiệm thực nên điều kiện
f ' x 0x
không xảy ra => Loại D
y x 3 x 2 2x 3 y ' 3x 2 2x 2 2x 2 x 1 1 0x
2
trên
. Nên đồ thị hàm số đồng biến
.
Ví dụ 8 : Cho hàm số y 2x 4 4x 2 2 . Hàm số đồng biến trên khoảng nào?
A. 1;
C. 0;
B. ;1
♠ Giải : Đáp án C. f ' x 8x 3 8x, x
D. ;0
. f ' x 0 x 0
Mặt khác trên bảng biến thiên đạo hàm f ' x đổi dấu từ âm sang dương khi đi qua x 0 .
Vậy hàm số đồng biến trên khoảng 0;
1
Ví dụ 9 : Cho hàm số y x 3 2x 2 m 1 x 3m . Hàm số đã cho đồng biến trên R với giá trị
3
m là
A. m 3
B. m 3
C. m 3
D. m 3
♠ Giải : Đáp án C; y' x 2 4x m 1 ; f ' x 0; x
x 2 4x m 1 0; x
m 1 x 2 4; x 2 4 4x
2
2
m 1 4 m 3
Ví dụ 10 : Hàm số y
A. ; 3 ; 3;
2x 5
đồng biến trên khoảng:
x 3
B.
C. ; 4 ; 4;
♠ Giải : Đáp án D; Ta có: y '
1
x 3
2
D. ; 3 ; 3;
0x ; 3 3;
Suy ra hàm số đồng biến trên từng khoảng ; 3 , 3;
Ví dụ 11 : Hàm số y 3x 4 6x 2 15 đồng bến trên khoảng:
A. 1;0 ; 1;
B. 1;0 ; 0;1
C. ;1 ; 0;1
D. 1;
♠ Giải : Đáp án A; y ' 12x 3 12x ; y ' 0 x 1;0;1
Vẽ bảng biến thiên hoặc xét dấu y’ suy ra đáp án
Ví dụ 12 : y m 2 x 3 3 m 2 x 2 3 m 3 x 9 . Hàm số sau đồng biến trên R khi m bằng
A. m 2
B. m 2
C. m 2
D. m 2
10
Đăng kí học thêm Toán tại Biên Hòa qua sđt : 0914449230 – zalo – facebook
Gv.ThS Nguyễn Vũ Minh – HÀM SỐ – TÍNH ĐƠN ĐIỆU
2017
♠ Giải : Đáp án B; y' 3 m 2 x 2 6 m 1 x 3 m 3
+) TH1: m 2
Khi đó: y ' 3 0x suy ra hàm số đồng biến trên R ( thỏa mãn)
+) TH2: m 2
Xét phương trình y ' 0 . Ta có: ' 9 m 2
Để hàm số đồng biến trên R thì y ' 0x ' 0 m 2
Kết hợp 2 TH suy ra m 2
Ví dụ 13 : Cho hàm số y x 3 4x 2 5x 2 . Xét các mệnh đề sau:
5
(i) Hàm số đồng biến trên khoảng ;
3
(ii) Hàm số nghịch biến trên khoảng 1; 2
1
(iii) Hàm số đồng biến trên khoảng ;
2
Trong các mệnh đề trên, có bao nhiêu mệnh đề đúng ?
A. 3
B. 1
C. 2
D. 0
♠ Giải : Đáp án C
x 1
5
Ta có: y ' 3x 8x 5; y ' 0
. Do đó hàm số đồng biến trên ;1 và ; , hàm số
5
x
3
3
5
nghịch biến trên 1; . Do đó mệnh đề (i) và (iii) đúng
3
2
Ví dụ 14 : Hàm số y 2x x 2 đồng biến trên khoảng nào?
A. 0; 2
B. 1; 2
♠ Giải : Đáp án C; TXĐ: D 0; 2 ; Có y '
C. 0;1
1 x
2x x 2
D. ;1
0 x 1; y ' 0 0 x 1
Hàm số đồng biến trên (0;1)
Ví dụ 15 : Hàm số y x 3 2x 2 x 1 nghịch biến trên khoảng nào?
1
A. ;
B. ; 1
C. ;
3
1
D. 1;
3
♠ Giải : Đáp án D; Có y' 3x 2 6x 1 . Phương trình y ' 0 có 2 nghiệm phân biệt.
Hàm số đã cho nghịch biến trên khoảng giữa hai nghiệm của phương trình y ' 0 nên khoảng
đó không thể chứa hoặc => Loại A, B, C
Ví dụ 16 : Hàm số y 3x 4 2 đồng biến trên khoảng nào sau đây ?
2
2
A. 0;
B. ;
C. ;
3
3
D. ;0
♠ Giải : Đáp án A; Ta có: y' 12x 3 y' 0 x 0 ; y ' 0 x 0
Ví dụ 17 : Tất cả các giá trị của tham số m để hàm số y x3 mx 2 3x 4 đồng biến trên R là:
11
Đăng kí học thêm Toán tại Biên Hòa qua sđt : 0914449230 – zalo – facebook
2017
Gv.ThS Nguyễn Vũ Minh – HÀM SỐ – TÍNH ĐƠN ĐIỆU
B. 3 m 3
A. 2 m 2
D. m 3
C. m 3
♠ Giải : Đáp án B; Ta có: y' 3x 2 2mx 3
Để hàm số đã cho đồng biến trên R thì y ' x 0x
' 0x
m2 9 0x
m 3;3
Ví dụ 18 : Tìm các khoảng đồng biến của hàm số y 2 x 2 3
4
A. ;0
B. 0;
C. ; 2
D. 2;
♠ Giải : Đáp án D; Có y ' x 8 x 2 ; y ' x 0 x 2 .
3
Xét dấu của y ' : y' 0 khi x 2 ;vậy hàm số đồng biến trên khoảng 2;
Ví dụ 19 : Cho hàm số y x 4 8x 2 4 . Các khoảng đồng biến của hàm số là:
A. 2;0 và 2;
B. ; 2 và 2;
C. ; 2 và 0; 2
D. 2;0 và 0; 2
♠ Giải : Đáp án A; Tập xác định: D
y ; lim y
; Sự biến thiên: xlim
x
x 0
y ' 4x 16x 4x x 4 ; y ' 0 x 2
x 2
BBT:
3
2
Vậy hàm số đồng biến trên 2;0 và 2;
Ví dụ 20 : Bảng biến thiên sau là của hàm số nào:
A. y x 4 2x 2 3
B. y x 4 2x 2 1
C. y x 4 2x 2 3
D. y x 4 2x 2 1
♠ Giải : Đáp án B. Ta có y’ có dạng: a x 2 1 x 0 thì cả 4 đáp án đều thỏa mãn.
Tại x 1 ta loại đáp án A và C do không thỏa mãn f x 2
Tại x 0,5 0;1 ta có: y x 4 2x 2 1
9
23
0 1; 2 ktm
0 1; 2 , tm ; y x 4 2x 2 1
16
16
1
Ví dụ 21 : Cho hàm số y x 3 mx 2 3m 2 x 1 . Tìm tất cả các giá trị của tham số m để
3
hàm số nghịch biến trên khoảng ;
12
Đăng kí học thêm Toán tại Biên Hòa qua sđt : 0914449230 – zalo – facebook
Gv.ThS Nguyễn Vũ Minh – HÀM SỐ – TÍNH ĐƠN ĐIỆU
2017
m 2
A.
m 1
D. 1 m 0
C. 2 m 1
B. m 2
♠ Giải : Đáp án C . Ta có: y' x 2 2mx 3m 2
Có ' m2 3m 2 0, x
Ví dụ 22 : Cho hàm số y
m 2; 1 (điều kiện để hàm số nghịch biến)
m 1 x 2
xm
. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để hàm số đồng biến
trên từng khoảng xác định.
A. 2 m 1
m 1
B.
m 2
♠ Giải : Đáp án C. TXĐ: D
\ m
y'
m 1
D.
m 2
C. 2 m 1
m 1 x m m 1 x 2 m2 m 2 . Để hàm số đồng biến trên ; m m; thì:
2
2
x m
x m
y' 0; x D m2 m 2 0x D m 2;1
1
Ví dụ 23 : Hàm số y x 3 mx 2 x 1 nghịch biến trên
khi và chỉ khi
3
A. m \ 1;1
B. m \ 1;1
C. m 1;1
D. m 1;1
♠ Giải : Đáp án C
Ta có: y' x 2 2mx 1
1
Nhận thấy hàm số đã cho là hàm số bậc ba có hệ số a 0 nên để hàm số đã cho nghịch
3
biến trên
thì phương trình y ' 0 vô nghiệm hoặc có nghiệm kép, hay
' m2 1 0 1 m 1
Ví dụ 24 : Điều kiện cần và đủ của m để hàm số y
định là
A. m 5
B. m 5
mx 5
đồng biến trên từng khoảng xác
x 1
C. m 5
D. m 5
♠ Giải : Đáp án D
m5
Ta có: y '
để hàm số đã cho luôn đồng biến trên từng khoảng xác định thì
2
x 1
m5 0 m 5
Ví dụ 26 : Hàm số nào trong các hàm số sau có bảng biến thiên như hình dưới đây
A. y x 3 3x 2 1 B.
y 2x3 6x 2 1
C. y x 3 3x 2 1
D. y 2x 3 9x 2 1
13
Đăng kí học thêm Toán tại Biên Hòa qua sđt : 0914449230 – zalo – facebook
Gv.ThS Nguyễn Vũ Minh – HÀM SỐ – TÍNH ĐƠN ĐIỆU
2017
♠ Giải : Đáp án C
Nhận xét nhìn vào BBT ta thấy đây là bảng biến thiên của hàm số bậc ba có hệ số a 0
Hàm số có hai điểm cực trị là x 2; x 0 . Do đó x 2; x 0 là nghiệm của phương trình
y ' 0 . Tức là y' 0 x x 2 0 x 2 2x 0 3x 2 6x 0 . Đến đây ta loại được B và D.
Với x 0 thì y 1 do đó chọn C
1
Ví dụ 27 : Cho hàm số y x3 mx 2 3m 2 x 1 . Tìm tất cả các giá trị của m để hàm số
3
nghịch biến trên
.
m 1
m 1
A.
B. 2 m 1
C.
D. 2 m 1
m 2
m 2
♠ Giải : Đáp án B; y' x 2 2mx 3m 2
+ Xét TH m 0 ta có: y ' x 2 2 0, x ; 2
2;
Suy ra tại m = 0 hàm số ko nghịch biến trên R
+ Xét TH m 0
Để hàm số đã cho nghịch biến trên khoảng R thì y ' 0x
x 2 2mx 3m 2 0, x
1 0
a 0
2
m 2; 1
' 0
m 3m 2 0
Ví dụ 28 : Tìm tất cả các giá trị của m để hàm số : y
m 1 x 2
xm
đồng biến trên từng khoảng
xác định.
m 1
C.
m 2
m 1 x 2 , y ' m m 1 2 m2 m 2
♠ Giải : Đáp án B ; y
2
2
xm
x m
x m
A. 2 m 1
B. 2 m 1
m 1
D.
m 2
Yêu cầu y' 0 m2 m 2 0 m2 m 2 0 2 m 1
1
1
Ví dụ 29: Cho hàm số y x 3 x 2 2x . Phát biểu nào sau đây đúng ?
3
2
A. Hàm số nghịch biến trên khoảng 2;
B. Hàm số nghịch biến trên khoảng
C. Hàm số đồng biến trên khoảng 1; 2
D. Hàm số đồng biến trên khoảng ; 1
♠ Giải : Đáp án D. Có y' x 2 x 2 0 x 2 hoặc x 1
y ' 0 x 2 hoặc x 1; y' 0 1 x 2
Hàm số đồng biến trên ; 1 và 2; , nghịch biến trên 1; 2
xm
đồng biến trên mỗi khoảng xác định?
x 1
A. m 1
B. m 1
C. m 1
D. m 1
1 m
♠ Giải : Đáp án B. Điều kiện cần tìm là y '
0 1 m 0 m 1
2
x 1
Ví dụ 30 : Với giá trị nào của m thì hàm số y
14
Đăng kí học thêm Toán tại Biên Hòa qua sđt : 0914449230 – zalo – facebook
Gv.ThS Nguyễn Vũ Minh – HÀM SỐ – TÍNH ĐƠN ĐIỆU
2017
1
Ví dụ 31 : Hàm số y x 3 2x 2 3x 2 nghịch biến trên khoảng nào?
3
A. 1;3
B. ;1
C. 3;
D. 1;
♠ Giải : Đáp án A. Có y' x 2 4x 3 0 x 1 hoặc x 3; y' 0 1 x 3
Hàm số nghịch biến trên 1;3
1
Ví dụ 32 : Cho hàm số y x 3 x 2 mx 3 . Tìm m để hàm số luôn đồng biến trên R ?
3
A. m 1
B. m 1
C. m 1
D. m 1
♠ Giải : Đáp án A
y' x 2 2x m
Hàm số đã cho luôn đồng biến trên
x 2 2x m 0x
' 1 m 0 m 1
Ví dụ 33 : Hàm số nào sau đây đồng biến trên
x 1
A. y
B. y x 3 4x 1
C. y x 3 4x 1
D. y x 4
x2
♠ Giải : Đáp án B
Các kết quả cần nhớ
Hàm số phân thức bậc nhất trên bậc nhất không đồng biến hay nghịch biến trên ℝ (chỉ trên
từng khoảng xác định)
Hàm số đa thức bậc chẵn không đồng biến trên ℝ vì đạo hàm của chúng là đa thức bậc lẻ,
không thể luôn dương hoặc luôn âm
Điều kiện cần để hàm số bậc lẻ đồng biến trên ℝ là có hệ số cao nhất dương
– Cách giải
Dựa vào các kết quả trên, loại A, D
Vì hàm số y x 3 4x 1 có hệ số của x 3 là âm nên không thể đồng biến trên ℝ Loại C
Ví dụ 34 : Hỏi hàm số y x 2 4x 3 đồng biến trên khoảng nào ?
A. 2;
B. ;3
C. ;1
D. 3;
♠ Giải : Đáp án D. Tập xác định của hàm số là ;1 3;
x2
Ta có: y '
; y ' 0 x 2; y ' 0 x 2
x 2 4x 3
Kết hợp với điều kiện xác định của hàm số, suy ra khoảng đồng biến của hàm số là 3;
Ví dụ 35 : Tìm tất cả các giá trị của m để hàm số: y 2 x3 3 m 1 x 2 6 m 2 x 3 nghịch biến
trên khoảng có độ dài lớn hơn 3
A. m 0 hoặc m 6
B. m 6
C. m 0
D. m 9
♠ Giải : Đáp án A; y ' 6x 2 6 m 1 x 6 m 2 x
' 9 m 1 36 m 2 9m2 54m 81 0 ; Dấu bằng xảy ra khi m 3
2
Gọi x1 , x 2 là 2 nghiệm của phương trình y ' 0 x1 x 2
15
Đăng kí học thêm Toán tại Biên Hòa qua sđt : 0914449230 – zalo – facebook
Gv.ThS Nguyễn Vũ Minh – HÀM SỐ – TÍNH ĐƠN ĐIỆU
2017
x x 2 1 m
Theo viet: 1
x1.x 2 m 2
Ta có BBT
Vậy hàm số đồng biến trên khoảng x1 , x 2 pt y ' 0 phải có 2 nghiệm phân biệt m 3
Gọi Độ dài khoảng nghịch biến của hàm số là D
D x1 x 2 x1 x 2 1 m 4 m 2 m2 6m 9
2
2
D 3 D2 9 m2 6m 9 9 m2 6m 0 m 0 hoặc m 6 (thỏa mãn)
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM PHẦN TÍNH ĐƠN ĐIỆU
Câu 1 : Cho hàm số y 2 x3 3x2 36 x 10 . Chọn đáp án đúng
A. Hàm số luôn đồng biến trên
B. Hàm số luôn nghịch biến trên
C. Hàm số nghịch biến trên 3; 2
D. Hàm số nghịch biến trên
\ 3; 2
Câu 2 : Đề minh họa thi THPT Quốc Gian lần 1 năm 2017) Hàm số y 2 x 4 1 đồng biến trên
khoảng nào?
1
2
A. ; .
1
2
C. ; .
B. 0; .
D. ;0 .
Câu 3 : (THPTLê Hồng Phong lần 1)Khoảng đồng biến của hàm số y x3 3x 2 4 là
A. ; 2 2; .
B. 2;0 .
C. ;0 2; .
D. 0; 2 .
Câu 4 : (Thi thử chuyên KHTN –HN lần 2 năm 2017) Cho hàm số y x4 2 x2 1. Mệnh đề nào
dưới đây là đúng.
A. Hàm số đồng biến trên khoảng ; 1 .
B. Hàm số đồng biến trên khoảng ;0 .
C. Hàm số đồng biến trên khoảng 0; .
D. Hàm số đồng biến trên khoảng 1; .
Câu 5 : Cho hàm số y
2x 1
(2). Hàm số đồng biến trên khoảng
x 1
16
Đăng kí học thêm Toán tại Biên Hòa qua sđt : 0914449230 – zalo – facebook
Gv.ThS Nguyễn Vũ Minh – HÀM SỐ – TÍNH ĐƠN ĐIỆU
A. 2;
B. 2;
C. ;0
D. 0;
2017
Câu 6 : Hàm số y x3 3x 2 4 nghịch biến trên khoảng:
A. 2;0
B. ; 2
C. 0;
D. ; 2 và 0;
Câu 7 : Hàm số y x3 3x 2 3x 2 đồng biến trên :
A.
B. 1;
C. ;1
D. ;1 và 1;
Câu 8 : Hàm số y x3 3x2 4 x 2 nghịch biến trên khoảng:
A.
B. 1;
C. ;1
D. ;1 và 1;
Câu 9 : Cho hàm số y
x2 x 2
. Phát biểu nào sau đây là đúng
x 3
A. Hàm số có đạo hàm y '
x2 6x 1
x 3
B. Hàm số tăng trên ;1 và 5;
C. Hàm số tăng trên 1;5
2
D. Cả A, B, C đều đúng.
Câu 10 : Hỏi có bao nhiêu số nguyên m để hàm số y (m2 1) x3 (m 1) x2 x 4 nghịch biến trên
khoảng ;
A. 2.
B. 1.
C. 0.
D. 3.
Câu 11 : Hàm số y x x 3 , x 0 đồng biến trên khoảng nào trong các khoảng nào sau đây:
A. 0;1
B. 1;
C. 0; 2
D. 2;
Câu 12 : Cho hàm số f x có đạo hàm trên khoảng a; b . Chọn phương án đúng nhất
A. f x 0, x a; b f x đồng biến trên khoảng a; b
B. f x 0, x a; b f x nghịch biến trên khoảng a; b
17
Đăng kí học thêm Toán tại Biên Hòa qua sđt : 0914449230 – zalo – facebook
2017
Gv.ThS Nguyễn Vũ Minh – HÀM SỐ – TÍNH ĐƠN ĐIỆU
C. f x đồng biến trên khoảng a; b f x 0, x a; b
D. Cả A và C.
Câu 13 : Hàm số y sin x bx c đồng biến trên
A. 1;
B. 1;
C. ;1
D. ;1
thì b thuộc khoảng nào sau đây:
Câu 14 : Trong các hàm số sau, hàm số nào luôn nghịch biến trên
A. y x3 2 x2 10 x 6
B. y x4 8x3 432
C. y x 1
D. y
:
x 1
x 9
x2
. Kết luận nào sau đây là đúng
x 1
A. Hàm số luôn đồng biến với mọi x thuộc
Câu 15 : Cho hàm số y
B. Hàm số luôn nghịch biến với mọi x thuộc
C. y(2) = 5
D. Tất cả đáp án đều sai
Câu 16 : Cho hàm số y x3 3x 2 . Khẳng định nào sau đây là đúng ?
A. Hàm số tăng trên khoảng 0;1
B. Hàm số giảm trên khoảng 4;5
C. Hàm số giảm trên khoảng 4;0
D. Tất cả đáp án đều đúng
Câu 17 : (THPT Kim Liên lần 1) Cho hàm số y
x2
. Trong các khẳng định sau, khẳng định
x 1
nào là đúng.
A. Hàm số nghịch biến trên .
B. Hàm số đồng biến trên từng khoảng xác định.
C. Hàm số đồng biến trên .
D. Hàm số có duy nhất một cực trị.
Câu 18 : ( Chuyên KHTN lần 3) Cho hàm số y
A. Hàm số đồng biến trên khoảng 0;1.
B. Hàm số nghịch biến trên
x
. Mệnh đề nào đúng.
x 1
\ 1.
C. Hàm số nghịch biến trên ;1 1; .
D. Hàm số nghịch biến trên từng khoảng ;1 và 1; .
Câu 19 : (THPT AMSTERDAM HÀ NỘI) Trong tất cả các giá trị của tham số m để hàm số
1
y x3 mx 2 mx m đồng biến trên
3
A. 4.
B. 1.
, giá trị nhỏ nhất của m là:
C. 0.
D. 1.
Câu 20 : (Sở GD và ĐT Vĩnh Phúc lần 2) Hàm số y 2 x x 2 đồng biến trên khoảng nào?
18
Đăng kí học thêm Toán tại Biên Hòa qua sđt : 0914449230 – zalo – facebook
Gv.ThS Nguyễn Vũ Minh – HÀM SỐ – TÍNH ĐƠN ĐIỆU
A. 0; 2 .
B. 1; 2 .
C. 0;1 .
D. ;1 .
2017
Câu 21 : Hàm số y 2 x x 2 nghịch biến trên khoảng
A. 1; 2
B. 2;
C. 0;1
D. 0; 2
Câu 22 : Hàm số y 3x 2 x3 (1). Kết luận nào sau đây là sai khi nói về tính đơn điệu của hàm số
A. Hàm số nghịch biến trên khoảng ;0 và 2;3
B. Hàm số đồng biến trên khoảng 0; 2
C. Hàm số nghịch biến trên khoảng ; 2 và 2;3
D. A và B đều đúng
Câu 23 : Cho hàm số y
2x 1
5
có đạo hàm là y '
thì giá trị m là
2
xm
x m
A. 4
B. 3
C. 2
D. 1
Câu 24 : Cho hàm số y
4x m
6
có đạo hàm là y '
thì giá trị m là
2
x 1
x 1
A. 4
B. 3
C. 2
D. 1
Câu 25 : Cho hàm số y
kx 1
3
có đạo hàm là y '
thì giá trị k là
2
x2
x 1
A. 4
B. 3
C. 2
D. 1
Câu 26 : Cho hàm số y x 3 3mx 2 3x 1 . Giá trị m để hàm số luôn tăng trên
A. m 1; 2
B. 3 m 1
C. 1 m 1
D. 1 m 2
Câu 27 : Cho hàm số y
A. m 1; 2
C. 1 m 1
Câu 28 : Cho hàm số y
là
mx 2
. Giá trị m để hàm số luôn giảm trên từng khoảng xác định là
x m3
B. 3 m 1
D. 1 m 2
2x 1
. Giá trị m để hàm số luôn nghịch biến trên từng khoảng xác định
xm
là
19
Đăng kí học thêm Toán tại Biên Hòa qua sđt : 0914449230 – zalo – facebook
- Xem thêm -