TRƯỜNG MẦM NON
MỸ HƯMG
Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam
§éc lËp - Tù do - H¹nh phóc
ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
NĂM HỌC 2012 – 2013
- Họ và tên
: Ngô Thị Nga
- Ngày, tháng, năm sinh: 06-06-1985
- Năm vào ngành
: 2007
- Chức vụ
: Giáo viên
- Đơn vị công tác
: Trường mầm non Mỹ Hưng .
- Trình độ chuyên môn : Đại học sư phạm Mầm non.
- Hệ đào tạo
: Từ xa.
Năm học: 2012 - 2013
Tác giả :Ngô Thị Nga.
Trang 1
Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt hoạt động Làm Quen
Chữ Cái trong trường Mầm Non Mỹ Hưng.
PHẦN MỞ ĐẦU.
Bác Hồ kính yêu của chúng ta khi còn sống Bác rất quan tâm đến
công việc chăm sóc, giáo dục thế hệ trẻ của đất nước ,đặc biệt là các cháu
thiếu niên nhi đồng. Bác luôn quan tâm từ bữa ăn giấc ngủ và sự tiến bộ
của các cháu.
Bác Hồ nói :
“Vì lợi ích mười năm trồng cây,
Vì lợi ích trăm năm trồng người”
Thực hiện lời dạy của Bác,đã và đang thực hện tốt sự nghiệp “Trồng
người”đã không ngừng đổi mới nâng cao chất lượng các hoạt động giáo
dục trẻ ,đặc biệt là hoạt động Làm Quen Chữ Cái nhằn hình thành ở trẻ
nhân cách con người Việt Nam XHCN của thế kỉ 21.Muốn đưa đất nước đi
lên chủ nghĩa xã hội thì cần phải coi trọng giáo dục và đặc biệt là giáo dục
Mầm Non.Vì theo như nhà Bác Học vĩ đại Asmacasencô “Những cơ sở căn
bản của việc giáo dục con người đã được hình thành trước 5 tuổi ,những gì
dạy trong thời kỳ này chiếm 90% tiến trình giáo dục của cuộc đời.Về sau
giáo dục vẫn tiếp tục nhưng đó là lúc hái hoa,nếm quả còn những nụ hoa
thì đã được vun trồng ngay trong 5 năm đầu tiên”.
Trẻ ở lứa tuổi Mầm Non nói chung và đặc biệt là trẻ 5-6 tuổi nói
riêng, tư duy của trẻ đang được hình thành và phát triển mạnh mẽ ở tầng số
cao nhất của cuộc đời con người.Trong thời kỳ này tâm lý của trẻ diễn ra
rất phức tạp,nó thường xuyên thay đổi ,lúc hứng thú say sưa,lúc lại không
hứng thú,trẻ lại không biết đọc, biết viết nên mọi tri thức nhận được chủ
yếu thông qua sự chỉ bảo giúp đỡ của cô giáo nên tri thức đó không được
bền vững.
Vậy muốn cho trẻ tiếp cận tri thức cần phải có kiến thức,để tiếp nhận
được kiến thức thì phải học,kiến thức đi vào trong con người khởi đầu từ
đôi mắt,qua suy nghĩ và đọng lại trong trí nhớ, để được như vậy con người
phải biết chữ.Nhưng biết như thế nào và biết từ lúc nào? Đây là điều mà
những người có trách nhiệm về giáo dục nói chung và cô giáo Mầm Non
Tác giả :Ngô Thị Nga.
Trang 2
nói riêng đang phải tìm ra những biện pháp để trẻ 5-6 tuổi làm quen với
đọc - viết một cách hợp lý và có hiệu quả cao.Thông qua hoạt động Làm
Quen Với Chữ Cái ở trường Mầm Non trẻ được phát triển toàn diện về các
mặt :Đức ,Trí ,Thể ,Mỹ,lao động và rèn luyện năng lực tiếp thu các hoạt
động giáo dục khác ở trường Mầm Non và các môm học ở trường tiểu học
sau này, nhất là môm tập đọc và viết .Chính vì lẽ đó mà tôi đã đi sâu
nghiên cứu và trực tiếp áp dụng “Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt
hoạt động Làm Quen Chữ Cái trong trường Mầm Non Mỹ Hưng”
Tác giả :Ngô Thị Nga.
Trang 3
PHẦN NỘI DUNG
I.CƠ SỞ LÝ LUẬN.
ViÖc híng dÉn cho trÎ mÉu gi¸o 5 tuæi “Lµm quen ch÷ c¸i” lµ c¬
héi tèt ®Ó sím h×nh thµnh ë trÎ nh÷ng n¨ng lùc ho¹t ®éng ng«n ng÷ th¸i ®é,
ph¸t triÓn trÝ tuÖ vµ kü n¨ng học tiếng việt. Qua ®ã gi¸o dôc t×nh c¶m vµ
ph¸t triÓn t duy më réng vèn hiÓu biÕt cña trÎ gãp phÇn vµo viÖc ph¸t triÓn
nh©n c¸ch toµn diÖn. ChuÈn bÞ cho trÎ mét hµnh trang “TiÕng viÖt” v÷ng
ch¾c ®Ó trÎ bíc vµo líp 1.
TrÎ mÉu gi¸o khi bíc vµo trêng phæ th«ng lµ mét bíc ngoÆt lín trong
cuộc đời của trẻ ,ở đây trẻ bắt đầu phải làm quen với việc học tập và những
quy tắc nghiêm ngặt, ë mÉu gi¸o trÎ ®ang quen víi vui ch¬i lµ ho¹t ®éng
chñ ®¹o, nhng khi trÎ vµo tiÓu häc th× häc tËp l¹i lµ vai trß chñ ®¹o nªn viÖc
cho trÎ lµm quen víi ch÷ c¸i ë trÎ mÉu gi¸o kh«ng ph¶i lµ ®a ch¬ng tr×nh
tiÕng viÖt cña líp 1 vµo d¹y mµ ë ®©y trÎ mÉu gi¸o 5 tuæi ®îc sö dông c¸c
yÕu tè vui ch¬i vµ c¸c nhiÖm vô häc tËp s¸ng t¹o th«ng qua c¸c ho¹t ®éng
häc tËp.Để giúp trẻ 5-6 tuổi nhanh chóng phát âm được chữ cái Tiếng việt
cần phải có sự chỉ bảo dìu dắt của bà,bố mlà sự chăm sóc giáo dục của
giáo viên Mầm Non.Muốn trẻ say sưa hứng thú với hoạt động đòi hỏi
người giáo viên Mầm Non phải nỗ lực ,linh hoạt ,sáng tạo trong việc tìm tòi
những phương pháp hình thức tổ chức giáo dục trẻ.
NhËn thøc ®îc
tÇm quan träng ®ã nhiÒu n¨m qua vµ ®Æc biÖt lµ trong nh÷ng n¨m ®Çu triÓn
khai chuyªn ®Ò “Lµm quen với chữ cái”. B¶n th©n t«i ®· cè g¾ng thùc hiÖn
tèt chuyªn ®Ò häc hái kinh nghiÖm ë c¸c ®ång nghiÖp, nghiªn cøu c¸c biÖn
ph¸p h÷u hiÖu nhÊt nh»m truyÒn thô ®Õn trÎ sao cho trÎ lÜnh héi mét c¸ch
nhÑ nhµng tho¶i m¸i nhất.
*Đối tượng nghiên cứu:Trẻ Mẫu giáo 5-6 tuổi.
*Đối tượng khảo sát thực nghiệm : Trẻ Mẫu giáo 5-6 tuổi,Lớp A1 khu
Mẫu Giáo Thiên Đông Trường Mầm Non Mỹ Hưng.
*Phương pháp nghiên cứu:Quan sát-Trò chuyện-Theo dõi-Kiểm tra trực
tiếp.
Tác giả :Ngô Thị Nga.
Trang 4
*Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu: Đề tài “ Một số biện pháp giúp trẻ
5-6 tuổi học tốt hoạt động Làm Quen Chữ Cái trong trường Mầm Non Mỹ
Hưng”.được thực hiện trong năm học 2012-2013.Bắt đầu từ tháng 8/2012
đến hết tháng 5/2013.
II.CƠ SỞ THỰC TIỄN.
Chính vì vậy, là một giáo viên có tinh thần trách nhiệm, đầy lòng
nhiệt tình, yêu nghề mếm trẻ bản thân tôi luôn xác định được mục đích , ý
nghĩa, tầm quan trọng của hoạt động làm quen với chữ cái đối với sự phát
triển của trẻ và tìm ra biện pháp hữu ích nhất.
*Thuận lợi:
-Ban giám hiệu nhà trường luôn tạo điều kiện giúp đỡ giáo viên về
chuyên môn,cơ sở vật chất ,đồ dùng trang thiết bị dạy học,động viên sự
sáng tạo của giáo viên ,khích lệ chị em ứng dụng công nghệ thông tin vào
các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ.
- Năm học 2012-2013 tôi được nhà trường phân công phụ trách lớp 5
tuổi A1 khu Thiên Đông và tổng số trẻ là 29 cháu ,phần lớn trẻ đã được
học qua lớp Mẫu Giáo nhỡ .
-Phòng học tương đối rộng ,thoáng mát và đầy đủ điều kiện để hoạt
động .Trường luôn coi trọng đến việc tạo môi trường chữ viết phong phú,
hấp dẫn để lôi cuốn trẻ.
- 100% trẻ trong độ tuổi ra lớp ,tỉ lệ chuyên cần cao, có nề nếp học
tập tốt.
-Đa số phụ huynh trong lớp quan tâm và ủng hộ về mọi mặt cho giáo
viên và trẻ.
*Khó khăn:
Đối với trẻ nhận thức chưa đồng đều,nhiều cháu phát âm chưa
chuẩn, mau nhớ mặt chữ, nhưng lại rất nhanh quên .Đa số trẻ chưa biết cần
bút đúng cách, tư thế ngồi chưa đúng.
Tác giả :Ngô Thị Nga.
Trang 5
Một số trẻ lớp tôi chưa học qua lớp 3-4 tuổi mới lần đầu đến trường
do vậy nhận thức còn rất kém và số trẻ nam nhiều hơn so với trẻ nữ ,nên trẻ
rất hiếu động.
Điều kiện kinh tế của địa phương còn nghèo nàn, sự quan tâm của
gia đình dành cho các cháu là không đồng đều, 100% phụ huynh ở nông
thôn nên nhận thức còn hạn chế.Một số phụ huynh chưa quan tâm đến việc
học tập của con em mình.
Vào đầu năm học khi cho trẻ làm quen với chữ cái, tôi đã khảo sát
trên 29 trẻ về hoạt động làm quen với với chữ cái và kết quả được biểu hiện
như sau:
Đạt
TT
Nội dung thử nghiệm.
1
Nhận biết đúng mặt các chữ cái.
2
Trẻ phát âm các chữ cái rõ rang
chính xác.
3
Tô trùng khít lên nét chấm
mờ,hoàn thành vở tập tô sạch sẽ.
Không đạt
Tổng số
Tỉ lệ %
trẻ
Tổng số
trẻ
Tỉ lệ %
4
13
25
87
3
10
26
90
2
6
27
94
III.BIỆN PHÁP THỰC HIỆN.
Từ thực trạng của lớp,tôi đã rất băn khoăn suy nghĩ và mạnh dạn đề
ra một số biện pháp giúp trẻ lớp tôi học tốt hoạt động Làm Quen Chữ Cái,
cụ thể như sau :
1.Biện pháp 1: Tạo høng thó cho trÎ trªn ho¹t ®éng lµm quen
ch÷ c¸i:
Hoạt động làm quen với chữ cái là hoạt động tương đối khô khan
so với các hoạt động khác,vì thế để giúp trẻ tham gia vào hoạt động một
cách tích cực và khắc sâu những kiến thức thì trước hết trẻ phải có sự hứng
thú say sưa khi hoạt động.Để trẻ hứng thú với hoạt động Làm Quen Chữ
Tác giả :Ngô Thị Nga.
Trang 6
Cái tooi đã suy nghĩ và tìm tòi ra các hình thức tổ chức khác nhau để đạt
được kết quả cao trong hoạt động.
*Gây hứng thú cho trẻ qua những bài hát ,bài thơ câu đố.
Trước khi vào hoạt động mới tôi mới cho trẻ hát,đọc thơ hoặc câu
đố về chủ đề ,có nhiều chữ cái làm quen trong bài.
Ví dụ:Khi cho trẻ làm quen chữ cái”b”tôi cho trẻ hát bài hát “Búp bê
bằng bong”…hát đồng thời đưa em búp bê ra lắc lư trước trẻ,sau đó gợi hỏi
trẻ trong bài hát có những chữ cái gì được nắc lại từ đầu đến hết bài
hát..,rồi đưa chữ cái”b” ra cho trẻ học phát âm.
Hay khi cho trẻ làm quen chữ cái”i,t,c”tôi đưa câu đố để trẻ thử đoán
chữ cái sẽ học,câu đố chữ i : “Một nét sổ thẳng nghiêng chào
Trên thêm dấu chấm cho ta chữ gì ?”
Giải được câu đố trẻ đã có thể biết được chữ cái và ghi nhớ sâu hơn.
*Gây hứng thú cho trẻ qua đồ dùng trực quan.
Để tổ chức một hoạt động giáo dục trẻ Mẫu giáo nói chung và tổ chức
hoạt động làm quen chữ cái nói riêng mang lại kết quả cao thì không thể thì
không thể thiếu được những đồ dùng đồ chơi.Vì trẻ Mẫu giáo tư duy còn
mang tính trực quan hành động ,muốn trertieeps nhận được kiến thức thì
buộc phải có đồ dùng trực quan sinh động .Chính vì thế khi tổ chức bất kì
một hoạt động giáo dục nào tôi cũng luôn chú trọng vào việc chuẩn bị đồ
dùng dạy học đặc biệt là hoạt động Làm Quen Chữ Cái.
Ví dụ :Khi cho trẻ làm quen chữ cái G.Y.(chủ đề Phương tiện giao
thông)
Tôi chuẩn bị một bức tranh vẽ về nhà ga với nhiều người tấp nập
qua lại,có tàu hỏa đỗ ở đó,trên bầu trời có nhiều máy bay đang bay,t«i ®a
bøc tranh vÏ vÒ nhµ ga hái bøc tranh nµy vÏ vÒ c¸i g×? (Nhµ ga) trong nhµ
ga cã nh÷ng dßng ngêi qua l¹i dßng ngêi qua l¹i cã ngêi so¸t vÐ vµ ®Æc biÖt
lµ cã nh÷ng ®oµn tµu dõng l¹i ®ãn kh¸ch, tr¶ kh¸ch .. qua bøc tranh trÎ hiÓu
râ h¬n vµ t¨ng thªm tÝnh tß mß hÊp dÉn. Sau ®ã c« giíi thiÖu díi bøc tranh
cã tõ “Nhµ ga” b¹n nµo h·y lªn chØ nh÷ng ch÷ c¸i ®· ®îc häc vµ c« cho trÎ
lµm quen ch÷ “G”
Tác giả :Ngô Thị Nga.
Trang 7
TiÕp ®Õn ch÷ Y tôi hỏi trẻ trong bức tranh vẽ nhà ga,có tàu hỏa,còn gì
nữa? Tr¶ lêi (m¸y bay...) c« vµ trÎ cïng ®µm tho¹i vÒ m¸y bay dïng ®Ó lµm g×?
Bay ë ®©u? C« ®a m¸y bay nhùa ra cho trÎ quan s¸t ®µm tho¹i vµ ai cã thÓ lªn rót
cho c« hai ch÷ c¸i gièng nhau trong tõ “m¸y bay” vµ trÎ lªn rót ch÷ “Y”.
Muốn trẻ hứng thú hơn tôi còn động viên trẻ tích cực tham gia làm đồ
dùng cùng cô để chuẩn bị cho hoạt động .Để chuÈn bÞ cho trß ch¬i ë tiÕt 2 lóc
ngoµi trêi t«i cïng trÎ trß chuyÖn vÒ trß ch¬i “c¸c ph¬ng tiÖn giao th«ng vµo
bÕn ” t«i huy ®éng trÎ su tÇm b×a c¸t t«ng tranh ¶nh, ho¹ b¸o vÒ c¸c ph¬ng
tiÖn nh: M¸y bay, ®oµn tµu, «t«, thuyÒn buåm .. híng dÉn trÎ c¾t s¸t mÐp
c¸c h×nh ¶nh ®ã. Khi vµo trß ch¬i c« giíi thiÖu c¸c bÕn vµ ph¬ng tiÖn
giao th«ng nµo th× ph¶i vµo bÕn ®îc lµm quen t×m tßi c¾t d¸n sÏ t¹o cho
sù khÐo lÐo ë ®«i tay vµ thuËn lîi trong khi viÕt ch÷, d¸n c¸c ch÷ c¸i lªn
c¸c ph¬ng tiÖn giao th«ng, trÎ høng thó h¬n víi chÝnh ®å dïng m×nh lµm
ra.
VÝ dô: Víi chñ đề về mïa xu©n víi hoạt động lµm quen ch÷ c¸i L,
M, N, t«i cho trÎ su tÇm hoa kh«, l¸ kh«, c¸c lo¹i hét, h¹t nh÷ng vËt liÖu ®ã
®iÒu ph¶i chøa c¸c ch÷ c¸i L , M , N nh l¸ na, h¹t m¬... tôi vµ trÎ cïng gắn
lên tờ bìa và làm thành một bức tranh về hoa lá,khô…sau đó tôi viết chữ
tương ứng, víi c¸ch lµm ®å dïng ®å ch¬i nh vËy t«i thÊy cã nh÷ng hiÖu qu¶
®¸ng kÓ. Tríc hÕt lµ có thể tiếp kiện được chi phí đầu tư và quan trọng hơn
là høng thó khi tham gia lµm ®å dïng cho tiÕt häc, trÎ hứng thú h¬n v×
m×nh cã phÇn trong ®ã.
KÕt qu¶ tõ viÖc c« vµ trÎ cïng chuÈn bÞ lµm ®å dïng häc tËp t«i thÊy
trÎ høng thó h¬n vµo tiÕt häc, b¶n th©n tôi khi lên lớp tù tin h¬n, gÇn gòi víi
trÎ h¬n.
*Gây hứng thú cho trẻ qua câu văn chuyển tiếp giữa các hoạt động
với nhau.
Thời gian tổ chức một hoạt động có chủ đích cho trẻ Mẫu giáo 5-6
tuổi là khá dài từ 35-40 phút/1 hoạt động.Vì vậy nấu không chú ý đến hình
thức tổ chức thì trẻ sẽ cảm thấy rất mỏi mệt và chán nản, nên sau một hoạt
Tác giả :Ngô Thị Nga.
Trang 8
động tôi lại chuẩn bị nhiều câu văn chuyển tiếp nhẹ nhàng giúp trẻ có thời
gian thư giãn và đón nhận kiến thức tiếp theo dễ dàng hơn.
Cứ như vậy hoạt động tiết học trôi qua nhẹ nhàng và trẻ hứng thú sôi
nổi từ đầu đến khi kết thúc tiết học.
*Gây hứng thú cho trẻ qua giọng nói,nét mặt cử chỉ điệu bộ của cô
giáo.
Đây là một vấn đề cũng rất quan trọng góp phần tạo nên thành
công cho hoạt động ,nhất là hoạt động Làm Quen Chữ Cái trẻ thường cảm
thấy nặng nề không hứng thú đặc biệt là những trẻ tiếp thu bài chậm .Tôi
luôn nhẹ nhàng hướng dẫn động viên trẻ nhiều hơn,luôn vui vẻ khi trẻ trả
lời chưa đúng .Khi hướng dẫn trẻ Làm quen chữ cái mới tôi luôn tìm ách
giải thích rõ rang,ngắn gọn,dễ hiểu,tôi phải luyện để phát âm thật chuẩn khi
làm mẫu cho trẻ đặc biệt với những chữ cái khó:r.s,l….
Trong hoạt động Làm Quen Chữ Cái nhiều trẻ rất sợ khi học tô chữ
cái trên nét chấm mờ.Vì nhiều trẻ chưa từng được cần bút nên việc dạy trẻ
là rất khó khăn,nếu giáo viên không nhẹ nhàng ân cần giúp trẻ thì trẻ sẽ
hoảng sợ và không thể tô được .Đối với trẻ khá tôi hướng dẫn làm mẫu 1-2
lần là trẻ có thể tự làm được còn những trẻ yếu tôi đến bên cạnh gợi mở
hướng dẫn lại trẻ từ cách cầm bút ,giữ vở,tư thế ngồi và đặt bút từ đâu…
nhiều lần ân cần hướng dẫn trẻ như vậy,nên đa só trẻ lớp tôi tô rất khít chữ
và trẻ rất hứng thú trong khi làm quen với tập tô chữ cái.
2.Biện pháp 2:Tạo môi trường làm quen với chữ cái.
Để thực hiện tốt chương trình giáo dục trẻ Mẫu Giáo Làm Quen Chữ
Cái thì việc xây dựng và tạo môi trường giáo dục là rất quan trọng,có ý
nghĩa lớn góp phần cho sự thành công của hoạt động.Môi trường góp phần
khơi gợi ở trẻ tính tò mò ,nhu cầu nhân thức ,tìm hiểu và khám phá thúc
đẩy trẻ tích cực hoạt động.
Như chúng ta đã biết đặc thù của trẻ Mầm Non “Học mà chơi,chơi
mà học” hơn thế nữa tư duy của trẻ còn mang tính trực quan hành
động,muốn tiếp cận được đối tượng trẻ phải được nghe thấy nhìn thấy và
Tác giả :Ngô Thị Nga.
Trang 9
sờ thấy,do đó việc tạo môi trường có nội dung giáo dục là vô cùng cần thiết
đặc biệt là đối với hoạt động Làm Quen Chữ Cái.Vì vậy ngay từ đầu năm
học tôi đã lên kế hoạch sắp xếp các góc ,xác định góc chơi chính đối với trẻ
5 tuổi .Góc hoạt động Làm Quen với Chữ Cái là một trong những góc
chính rất quan trọng đối với chương trình giáo dục trẻ Mẫu giáo 5-6 tuổi
.Để làm nổi bật được góc Làm Quen Chữ Cái tôi đã lựa chọn mảng tường
chính rộng rãi trang trí phù hợp vơi từng chủ điểm,sắp xếp khoa học dễ
nhìn,dễ thay đổi khi sang chủ điểm mới.Hµng ngµy vµo nh÷ng lóc vui ch¬i
hay giê rảnh rçi t«i vµ trÎ thêng c¾t d¸n ch÷ c¸i, c¸c lo¹i qu¶ hay con vËt ®Ó
trang trÝ góc theo chñ ®iÓm,ngoài ra tôi còn sưu tầm các bài thơ câu
chuyện,câu đố,ca dao tục ngữ,các bộ chữ cái,tranh lô tô chữ cái ,bàn cờ chữ
cái,tranh kèm theo mỗi chủ đề tương ứng với chữ cái là từ tương ứng và
hình ảnh minh họa như :Chữ O hình ảnh Qủa bóng ,Con bò; Chữ Ô hình
annhr cái ô,cô giáo…để từ đó giúp trẻ nhận dạng được 1 cách chính xác
chữ cái,và phát âm đúng .Sau đây là hình ảnh trẻ đang hoạt động tại góc
Tác giả :Ngô Thị Nga.
Trang 10
Làm Quen Chữ Cái trong giờ hoạt động góc..(hình ảnh góc)
Tác giả :Ngô Thị Nga.
Trang 11
Kh«ng nh÷ng ë gãc “BÐ cïng lµm quen ch÷ c¸i” mµ xung quanh líp
t«i ®Òu viÕt tiÕng vµ tõ t¬ng øng, nh hép ®ùng hoa l¸, ræ ®ùng h×nh, viÕt tªn
c¸c ®å dïng vµo nh·n cho trẻ làm quen chữ cáí có trong các góc chơi khác.
HoÆc cã nh÷ng bøc vÏ cña trÎ ®îc viÕt tªn trÎ vµo phÝa tr¸i, lµm nh thÕ trÎ ®îc sö dông ngay trªn ho¹t ®éng lµm quen ch÷ c¸i, trÎ häc ®Õn nhãm ch÷ c¸i
g× t«i cho trÎ t×m xung quanh líp nhãm ch÷ c¸i ®ã, phÝa díi t«i ®Æt gi¸ ®Ó
®ùng ®å dïng phôc vô hoạt động làm quen ch÷ c¸i ®å dïng cña c« vµ trÎ
nh bót ch× mµu, vë tËp t« ... ngoµi ra cßn cã ®å dïng phôc vô cho buæi ch¬i
nh mò ®éi cã g¾n ch÷, hoa l¸, hét h¹t, ch÷ c¸i rêi, c¸c chÊm trßn ®Ó trÎ ghÐp
ch÷, l« t« .. Sau mỗi hoạt động giáo dục trẻ lại được chơi ở góc giúp trẻ ghi
nhớ kiến thức sâu sắc hơn.Trong góc chơi trẻ được tự mình khám phá tri
thức được cùng bạn bè giao lưu học hỏi lẫn nhau.Trong góc chơi có đủ 29
chữ nên trẻ vừa được ôn chữ cái đã học vừa được khám phá chữ cái mới
nên kết quả hoạt động giáo dục Làm Quen Chữ Cái rất hiệu quả,trẻ nhận
biết và phát âm chữ cái chính xác và nhanh hơn.Vì vậy nhà trường đã chọn
lớp tôi làm điểm về việc tạo môi trường chữ cái và tổ chức cho giáo viên 56 tuổi trong toàn trường đến thăm quan học tập cách tổ chức ,xây dựng tạo
môi trường Làm Quen Chữ Cái cho trẻ.
3.Biện pháp 3: Lång ghÐp tÝch hîp c¸c hoạt động giáo dục kh¸c:
Đặc điểm của trẻ Mẫu giáo là rễ nhớ mau quên,để giúp trẻ ghi nhớ
kiến thức sâu sắc bền vững hơn.Tôi nghĩ cần phải lồng ghép tích hợp các
hoạt động giáo dục khác vào.Tôi đã nghiên cứu và lựa chọn một số hoạt
động phù hợp để đưa vào dạy trẻ Làm Quen Chữ Cái.
* Tích hợp hoạt động văn học:
Khi tổ chức hoạt động lµm quen häc lµm quen ch÷ c¸i t«i thêng tÝch
hîp hoạt động v¨n häc v× nã phï hîp víi hoạt động làm quen ch÷ c¸i. §©y
lµ mét mµ bé m«n mµ Bé gi¸o dôc chän lµm chuyªn ®Ò mòi nhän cïng lóc
víi ch÷ c¸i. Khi tÝch hîp mét c©u chuyÖn hay mét bµi th¬ cã c¸c nh©n vËt,
sù vËt, con vËt cã tªn gäi trong ®ã cã chøa ch÷ c¸i cho trÎ lµm quen.
VÝ dô: C©u chuyÖn “Sù tÝch hå g¬m” c« kÓ cho trÎ nghe c©u chuyÖn
sau ®ã ®a tranh “Rïa vµng” ra cho trÎ lªn rót ch÷ c¸i ®· ®îc häc. H«m nay
c« sÏ d¹y c¸c con ch÷ c¸i V vµ R.
Th¬ ca hß vÌ dÔ nhí, dÔ ®äc rÊt g©y sù høng thó cho trÎ nh bµi “RÒnh
rÒnh rµng rµng” “vÌ con cua” và mét sè bµi th¬ tôi tù s¸ng t¸c.
Tác giả :Ngô Thị Nga.
Trang 12
*Tích hợp hoạt động âm nhạc:
Âm nhạc là một hoạt động vui nhộn ,gần gũi với trẻ nó sẽ bổ trợ ,làm
giảm bớt sự khô khan của hoạt động Làm Quen Chữ Cái.Trẻ Mẫu giáo nghi
nhớ bài hát rất nhanh và lâu,nhờ vậy trẻ cũng nhớ chữ cái nhanh và lâu
hơn.Nên khi tổ chức hoạt động Làm Quen Chữ Cái tôi thường lựa chọn
những bài hát phù hợp với từng chữ cái để đưa vào.
Ví dụ:Khi làm quen chữ cái o,ô,ơ,tôi cho trẻ hát và vận động
bài:”Chữ o tròn”
“Ch÷ O lµ ch÷ O trßn nh vÇng tr¨ng ®ªm r»m chiÕu s¸ng ch÷ ¤ lµ ¤
c« d¹y chóng em biÕt ®îc bµi kh¸c”.
Ví dụ:Khi cho trẻ làm quen chữ cái b,d,đ,tôi cho trẻ hát bài:”Búp bê
bằng bông”….
Nhờ đó qua những lần trẻ hát trẻ lại nhớ và phát âm lại chữ cái có
trong bài hát ,do đó trẻ ghi nhớ chữ cái rất nhanh và lâu quên hơn.
*Tích hợp hoạt động khám phá khoa học:
Thế giới tự nhiên muôn màu muôn vẻ sẽ thúc đẩy trí tưởng tượng
của trẻ bay xa.Vì vậy trong hoạt động Làm Quen Chữ Cái nếu đưa hình ảnh
của thế giới tự nhiên vào thì kết quả hoạt động sẽ cao hơn.
Ví dụ:Khi cho trẻ làm quen chữ cái H,K, tôi cho trẻ xem tranh ảnh về
“Hoa loa kèn”và gắn từ “Hoa loa kèn”bên dưới.Trẻ mầm non rất thích nhìn
những bông hoa đẹp, mà khi trẻ đã thích thú trẻ sẽ tiếp thu kiến thức tốt
hơn.Vì vậy tôi kết hợp việc xem tranh cho trẻ đọc từ bên dưới và yêu cầu
trẻ chọn cho tôi chữ cái đầu tiên và chữ cái thứ 7 trong từ ,sau đó tôi giới
thiệu cho trẻ từng chữ cái một.
Hay cho trẻ làm quen chữ cái b,d,đ, tôi cho trẻ quan sát trannh vẽ
“con bò,con dê,con lạc đà” và cũng tương tự cho trẻ đọc từ bên dưới rồi
làm quen chữ cái.
Bên cạnh đó tôi còn cho trẻ chơi trò chơi:Tìm lá cho cây….cây và lá
có gắn chữ cái và yêu cầu trẻ tìm chữ cái tương ứng,phát âm to chữ cái
đó…Nhờ đó mà trẻ hứng thú hơn khi tham gia vào oạt động Làm Quen
Chữ Cái.
*Tích hợp hoạt động tạo hình.
Tác giả :Ngô Thị Nga.
Trang 13
Sau khi trÎ ®· ho¹t ®éng nhiÒu th× hoạt động t¹o h×nh rÊt phï hîp víi
tr¹ng th¸i tÜnh. T«i cho trÎ tô mµu kho¶ng trèng cã chøa c¸c ch÷ c¸i vừa
được làm quen hoÆc trÎ ®îc c¾t ra d¸n, xÐ d¸n c¸c ch÷ c¸i hoặc cho trẻ nặn
chữ ,để luyện đôi bàn tay cho dẻo dai và phát triển các cơ tay ngón tay đây
là điều rất cầm thiết.
Ví dụ :cho trẻ làm quen với chữ cái B,D,Đ tôi cắt những nét chữ còn
thiếu yêu cầu trẻ tìm và dán tiếp cho hoàn thiện chữ cái đã học hoặc cho
nặn chữ cái vừa học…
Sản phẩm của trẻ được lưu lại trong góc tạo hình và được chơi trong
những buổi chơi khác …nên trẻ rất hào hứng,tiếp thu kiến thức tốt hơn.
4.Biện pháp 4:Thông qua hoạt động mọi lúc mọi nơi.
Để khắc sâu những chữ cái đã học,tôi tổ chức cho trẻ nặn đất sét
những chữ cái qua những nét cơ bản,viết bằng phấn trên sân xi măng của
trường hoặc dùng dây mềm để cháu gấp các đường nét của chữ cái đó,tạo
chữ cái bằng bàn tay….
Tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi dân gian có đọc đồng dao như trò
chơi: “Rồng rắn lên mây” trong lúc đọc các từ “Rồng,rắn,lúc lắc…”các
cháu phải cong lưỡi vì có chữ: “l” và “r” qua đó trẻ phát âm chuẩn hơn.
Bên cạnh đó để tạo môi trường ngôn ngữ nói phong phú,tôi xây dựng
những nhóm bạn nhỏ trong lớp có cháu yếu,cháu khá để các cháu cùng
chơi,nói chuyện với nhau.
5.Biện pháp 5 :Ứng dụng công nghệ thông tin.
Cùng với sự phát triển công nghiệp hóa,hiện đại hóa đất nước là sự
phát triển như vũ bão của công nghệ thông tin,nó có mặt trên hầu hết các
lĩnh vực của đời sống.Đối với ngành giáo dục từ năm học 2008-2009 đã
triển khai đại trà tăng cường đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào
giảng dạy .Cho đến nay công nghệ thông tin khôn còn xa lạ gì đối với mỗi
giáo viên.
Chính vì vậy,tôi đã nghiên cứu và thiết kế một số giáo án điện tử và
tôi thấy rằng trẻ rất thích thú với những bài dạy có sử dụng công nghệ
Tác giả :Ngô Thị Nga.
Trang 14
thông tin ngay lập tức thu hút được sự chú ý và kích thích hứng thú của
trẻ,trẻ được chủ động nhiều hơn trong khám phá bài dạy.Bởi những hình
ảnh mà trẻ được nhìn thấy to và rõ ràng,sống động như những từ, chữ cái
đang bay, nhảy múa lượn rất sinh động.
Khi được tiếp xúc những hình ảnh đó trẻ không còn thấy căng
thẳng lo lắng nữa mà có cảm giác như đang được bay nhảy.. cùng với
những hình ảnh đó.Nhờ đó trẻ có thể nói tên những hình ảnh vừa nhìn thấy
mà trẻ phát âm chuẩn hơn,còn khi cho trẻ học tiết tập tô trẻ rất thích thú và
hào hứng tham gia hoạt động .Dưới đây tôi xin trình bày một số giáo án
điện tử :
6.Biện pháp 6 :Thực hiện tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh
Ngoµi giê häc trªn líp, trong nh÷ng lóc ®ãn tr¶ trẻ t«i trao ®æi víi
phô huynh vÒ tÇm quan träng cña hoạt động lµm quen ch÷ c¸i ®Æc biÖt lµ
d¹y trÎ theo híng Mầm Non míi. TrÎ yÕu kÐm ë mÆt nµo th× yªu cÇu phô
huynh hướng dẫn thêm cho trẻ. Vì vậy, để giúp trẻ học tốt thì cần có sự
Tác giả :Ngô Thị Nga.
Trang 15
cộng tác giữa giáo viên và phụ huynh học sinh. Vậy làm thế nào để tuyên
truyền với phụ huynh một cách thuyết phục, đạt kết quả, phối hợp với phụ
huynh thật tốt? Đó là một công việc không đơn giản. Trong công tác tuyên
truyền, phối hợp với phụ huynh, tôi đã thực hiện các biện pháp sau:
- Hàng ngày, tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh về tình hình học
tập của trẻ để về nhà phụ huynh kết hợp dạy thêm, cho trẻ ôn luyện.
- Lên kế hoạch, thông báo chương trình dạy trẻ ghi rõ nội dung dạy vào
bảng treo ngoài cửa lớp để phụ huynh theo dõi, ôn luyện thêm cho con ở
nhà.
- Đánh vi tính với các nội dung trẻ đã được học ở lớp đưa cho phụ
huynh về nhà cùng tham khảo và dạy trẻ.
- Giới thiệu các loại sách vở có tính giáo dục tới phụ huynh.
- Trao đổi một số nhược điểm của trẻ về cách phát âm, nhận mặt chữ,
cách tô, cầm bút, để vở…để phụ huynh nắm được. Sau khi sử dụng các
biện pháp tuyên truyền tới phụ huynh, phụ huynh đã hiểu bản chất, tác
dụng của vấn đề dạy trẻ, nắm bắt được phương pháp dạy trẻ. Từ đó phụ
huynh luôn luôn kết hợp chặt chẽ với giáo viên để dạy trẻ.
Thêm vào đó tôi vận động phụ huynh ủng hộ những nguyên vật liệu
phế liệu để làm đồ dùng đồ chơi cho các cháu ,chú ý cho phụ huynh biết từ
những vật liệu đơn giản vẫn có thể trở thành đồ dùng đồ chơi cho trẻ.Phụ
huynh rất vui và ngạc nhiên khi bắt gặp những tờ lịch cũ ,trở thành những
tờ tranh có chủ đề,có chữ cái cho trẻ học được kèm những từ máy bay,tàu
hỏa đó là 1 đồ dùng rất có hiệu quả khi cho trẻ Làm Quen Chữ Cái hoặc
trên những máy bay bằng vỏ trai,hộp sữa,hộp bánh phụ huynh góp nhặt.
IV.KẾT QUẢ THỰC HIỆN.
Sau một thời gian thực hiện đề tài : “Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi
học tốt hoạt động Làm Quen Chữ Cái trong trường Mầm Non Hưng”tôi
thấy trẻ của lớp tôi có nhiều tiến bộ rõ rệt khi Làm Quen Chữ Cái.Trẻ nhận
biết chữ cái nhanh và ghi nhớ lâu ,phát âm rõ rang mạch lạc ngay cả với
những chữ cái khó :r,s,l…Đặc biệt là kĩ năng tô chữ trẻ làm rất tốt,và hơn
nữa là trẻ không còn cảm giác sợ hãi khi hoạt động mà rất hứng thú say sưa
trong hoạt động,kết quả cụ thể là:
KÕt qu¶ cña trÎ: Theo ®¸nh gi¸ cña líp
*Đối với trẻ:
Đầu năm
Tác giả :Ngô Thị Nga.
Cuối năm
Trang 16
Đạt
TT
Nội dung thử nghiệm.
Không đạt
Tổng
số trẻ
Tỉ lệ
%
Tổng
số trẻ
Đạt
Tỉ lệ Tổng
% số trẻ
Không đạt
Tỉ lệ Tổng
% số trẻ
Tỉ lệ
%
1
Nhận biết đúng mặt các
chữ cái.
4
13
25
87
26
90
3
10
2
Trẻ phát âm các chữ cái
rõ ràng chính xác.
3
10
26
90
27
94
2
6
3
Tô trùng khít lên nét
chấm mờ,hoàn thành vở
tập tô sạch sẽ.
2
6
27
94
28
97
1
3
* Đối với giáo viên.
Qua nh÷ng n¨m gi¶ng d¹y trÎ, lóc míi bíc vµo gi¶ng d¹y ph¬ng ph¸p
của t«i cha linh ho¹t s¸ng t¹o nªn kÕt qu¶ cña tiÕt häc cha cao. Tõ khi áp
dông c¸c biÖn ph¸p trªn nghÖ thuËt lªn líp cña t«i ®· cã mét c¸ch s¸ng t¹o
linh ho¹t hơn ...và tôi thấy tự tin và sáng tạo hơn khi dạy trẻ ,biết kết hợp
đan xen các hình thức cũng như lồng ghép trong phương pháp giảng
dạy,biết tận dụng cái mới lạ vào các hoạt động để các cháu hứng thú hơn.
Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tÝch trªn t«i cßn ph¶i cè g¾ng nhiÒu h¬n n÷a, trau dåi
kinh nghiÖm chuyªn m«n ®Ó ph¸t huy vµ ®¹t ®îc kÕt qu¶ cao h¬n n÷a trong
c«ng t¸c vµ ch¨m sãc gi¸o dôc trÎ.
*Đối với phụ huynh
Đa số phụ huynh trong lớp đều hiểu rõ tầm quan trọng của công tác
giáo dục trẻ ở trường,đặc biệt là nội dung cho trẻ hoạt động làm quen với
chữ cái ,do vậy phụ huynh đã ủng hộ rất nhiệt tình về mọi mặt như tinh
thần,vật chất,bên cạnh đó phụ huynh rất quan tâm tới việc học chữ của con
em mình xuyên trao đổi về tình hình học tập của trẻ ở trên lớp để về nhà
rèn luyện thêm như viết đúng cách,phát âm chuẩn hơn……Tạo cho giáo
điểm tựa tốt hơn.
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1.Kết luận.
Muốn cho trẻ làm quen với việc đọc và viết cách tích cực, giáo viên
cần phải:
Tác giả :Ngô Thị Nga.
Trang 17
B¸m vµo néi dung yªu cÇu d¹y ®óng träng t©m cña bµi d¹y tÝch hîp
c¸c hoạt động kh¸c vµo tiÕt d¹y mét c¸ch hîp lý nh»m ®em l¹i kÕt qu¶ cao
ng«n ng÷ diÔn ®¹t cña c« ng¾n gän cô thÓ, c« ph¸t ©m mÉu chÝnh x¸c, râ
rµng lêi giíi thiÖu bµi, bíc chuyÓn tiÕp linh ho¹t gây ®îc sù chó ý cña trÎ vµ
®Æc biÖt c« gi¸o ph¶i n¾m v÷ng yªu cÇu ph¬ng ph¸p của hoạt động.
- CÇn quan t©m gÇn gòi trÎ khuyÕn khÝch ®Ó trÎ chñ ®éng ph¸t huy
tÝnh ®éc lËp trong bé m«n vµ tËp luyÖn båi dìng thªm cho trÎ.
- Cho trÎ «n luyÖn lµm quen ch÷ c¸i ë mäi n¬i, cho trÎ.
-Tạo môi trường chữ viết trong và ngoài lớp một cách phong phú,
với nhiều hình thức hấp dẫn và được thay đổi thường xuyên theo chủ
đề.Tạo tình cảm gần gũi giữa cô và cháu ,nắm bắt tâm lý,trình độ và cá tính
của trẻ, kiên nhẫn và nhẹ nhàng giúp trẻ theo phương pháp”Chơi mà
học,học bằng chơi”.
Tận dụng mọi nguyên vật liệu đơn giản để làm nhiều học cụ,đồ dùng
đồ chơi và cho trẻ học ở mọi lúc mọi nơi:Bằng dây mềm,bằng phấn vẽ ở
trên sân,tạo những chữ bằng những đường nét trên cơ thể trẻ…..
Thường xuyên trao đổi với phụ huynh tạo sự gần gũi,tạo niềm tin và
thống nhất trong việc hướng dẫn trẻ với việc đọc và viết chữ cái.
Bản thân cô giáo phải hy sinh nhiều thời gian để tham khảo ,đầu tư từ cách
tổ chức cách hoạt động sao cho phù hợp với các cháu cho đến việc làm
thêm nhiều tranh ảnh đồ dùng đồ chơi.Cô giáo không ngừng rèn luyện cho
mình tác phong ,học hỏi nơi đồng nghiệp .
2.Kiến nghị:
Để thực hiện tốt đề tài này chúng tôi là những người làm công tác giáo
dục trực tiếp giảng dạy ở những nơi có hoàn cảnh khó khăn,phụ huynh
chưa quan tâm đến tình hình học tập của trẻ của các cháu.Để trẻ tiếp thu
hoạt động làm quen chữ cái tốt hơn ,hứng thú hơn.Rất mong muốn lãnh đạo
cấp trên quan tâm nhiều hơn nữa trong việc bổ xung thêm trang thiết bị đồ
dùng cho môn học chữ cái nói riêng để trẻ thêm nhiều đồ dùng để phục vụ
tiết học.
Tác giả :Ngô Thị Nga.
Trang 18
Để hoàn thành sáng kiến kinh nghiệm này,mặc dù được sự quan tâm
giúp đỡ của các chị em đồng nghiệp và đặc biệt là Ban giám hiệu nhà
trường.Nhưng không tránh khỏi những thiếu sót rất mong được sự đóng
góp của ban lãnh đạo các cấp trên để sáng kiến ngày càng tốt hơn.
Người viết
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ.
Tác giả :Ngô Thị Nga.
Trang 19
Trên đây là một vài biện pháp tôi đã vận dụng và có hiệu quả cho lớp A1
của tôi.Đây là một công việc tôi đã thực hiện và tôi còn đang nghiên cứu
,tiếp tục thực hiện lâu dài để bổ xung cho những kinh nghiện của tôi được
hoàn chỉnh hơn và mang lại kết quả hữu hiệu cho trẻ hơn nữa trong môn
học “Làm quen chữ cái”
IV. bµi häc kinh nghiÖm:
Tõ nh÷ng thùc tÕ trªn còng nh c¸c kÕt qu¶ cao tríc hÕt t«i ph¶i chuÈn
bÞ ®Çy ®ñ ®å dïng cÇn thiÕt cho mét tiÕt häc cho c« vµ trÎ, c¸c ®å dïng ®ã
cã mµu s¾c h×nh d¸ng ®Ñp, an toµn ®Ó kÝch thÝch tÝnh tß mß cña trÎ, nh÷ng
Tác giả :Ngô Thị Nga.
Trang 20
- Xem thêm -