Bài 12: SỰ NỔI
Tên bài dạy:
Tiết theo PPCT:
Môn học: Vật lí
Sự nổi
15
Lớp: 8
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- Giải thích được khi nào vật nổi, chìm
- Nêu được điều kiện nổi của vật
- Biết được khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng thì FA = P
- Biết vận dụng kiến thức của các môn học Toán, Sinh, Hóa, Địa, Giáo
dục Công dân để giải thích các hiện tượng liên quan đến sự nổi của vật
2. Kỹ năng
- Làm thí nghiệm về sự nổi của vật trong chất lỏng
- Giúp các em rèn tốt khả năng tư duy, thảo luận nhóm, thu thập thông tin,
phân tích các kênh hình, kênh chữ, liên hệ thực tế.
- Biết vận dụng kiến thức liên môn trong giải quyết vấn đề.
3. Thái độ
- Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cụ thể là bảo vệ chính môi trường ở
địa phương nơi các em đang sinh sống.
- Nghiêm túc, hợp tác tốt, linh hoạt trong các hoạt động vận dụng kiến
thức liên môn trong việc lĩnh hội kiến thức.
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
1. Giáo viên:
- 1 cốc thủy tinh to đựng nước, 1 hòn bi sắt, 1 hòn bi gỗ, 1 miếng gỗ nhỏ.
2. Mỗi nhóm học sinh:
- Nghiên cứu kĩ nội dung bài học
- 1 cốc thủy tinh to đựng nước, 1 miếng gỗ nhỏ.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
1. Ổn định
2. Kiểm tra bài cũ ( 3 phút)
Viết công thức tính lực đẩy Acsimet? Kể tên và đơn vị của các đại lượng có
trong công thức?
3. Bài mới
Hoạt động của GV
Hoạt động 1: Giới thiệu bài
Hoạt động của HS
Nội dung
mới ( 3 phút)
- Giới thiệu bài mới:
- HS quan sát, lắng
Nội dung giới thiệu
+ Làm thí nghiệm thả hòn bi
nghe:
bài:
gỗ và hòn bi sắt vào nước.
+ yêu cầu học sinh quan sát
hiện tượng và đưa ra câu trả
+ Cá nhân HS trả lời
câu hỏi nêu ra
+ HS cả lớp theo dõi
Tại sao khi thả hòn
bi gỗ vào nước thì
hòn bi gỗ nổi, còn
lời.
hình ảnh minh
hòn bi sắt lại chìm?
+ GV trình chiếu hình ảnh
họa.nhận thức vấn đề
- Khi nào vật nổi?
minh họa. để đưa ra vấn đề
cần nghiên cứu
vật chìm?
cần tìm hiểu
Họat động 2: Tìm hiểu điều
kiện vật nổi, vật chìm.( 10
phút )
Mục tiêu:
- Nắm được điều kiện vật
nổi, vật chìm khi so sánh lực
đẩy Ác Si Mét và trọng lượng
của vật.
- Phân tích được kết quả TN
ảo để rút ra nhận xét
- Trình chiếu hình ảnh thả vật - Cá nhân HS trả lời câu I. Điều kiện để vật
vào trong chất lỏng.
- Khi một vật nằm trong chất
lỏng chịu tác dụng của những
hỏi
nổi, vật chìm.
lực nào?
- Nhận xét về phương và
chiều của hai lực đó?
- Trình chiếu thí nghiệm ảo 3 - Nhóm HS quan sát,
trường hợp khi thả vật vào
tìm hiểu về TN ảo trả lời
chất lỏng(nhấn nút Làm TN)
câu C2
- Yêu cầu HS thảo luận C2
và điền từ vào ô trống.
- Các nhóm điền từ vào
Ghi kết quả vào ô trống
ô trống trên bảng phụ
(Nhấn nút Ghi kết quả trên
bảng trình chiếu )
- Nêu kết luận về trường hợp
* Kết luận
- Rút ra lết luận
vật nổi, vật chìm, vật lơ
lững?
- Trình chiếu kết luận.
Vật chìm khi
P >FA
- Ghi vở
Vật nổi ( chuyển
động lên trên) khi P<
FA
Vật lơ lững (đứng
yên) khi P = FA
Họat động 3: Tìm hiểu độ
lớn của lực đẩy Ác si mét khi
vật nổi trên mặt thoáng của
chất lỏng (10 phút )
Mục tiêu: - Viết được công
thức tính lực đẩy Ác si mét
và biết được V là thể tích của
phần chất lỏng bị vật chiếm
chỗ
- Tiến hành được TN, phân
tích được kết quả TN để rút
ra kết luận về trường hợp vật
nổi trên mặt thoáng chất
lỏng thì FA = P.
- Phân biệt được trường hợp
vật nổi trên mặt thoáng và
vật lơ lững.
- Giới thiệu và hướng dẫn thí - Lắng nghe, quan sát II. Độ lớn của lực
nghiệm
tìm hiểu thí nghiệm : đẩy Ác si mét khi vật
+ Mục đích TN
dụng cụ, mục đích, cách nổi trên mặt thoáng
+ Dụng cụ TN
tiến hành
của chât lỏng.
+ Cách tiến hành TN
- Trình chiếu TN ảo
- Yêu cầu đại diện nhóm - Đại diện nhóm nhận
nhận dụng cụ TN
dụng cụ TN
- Quan sát TN ảo
- Yc Hs tiến hành TN theo - Tiến hành TN theo
nhóm, thảo luận hoàn thành nhóm. Thảo luận nhóm
C3 trên bảng nhóm
hoàn thành C3
C3:
- Yc các nhóm treo kết quả - Đại diện nhóm treo kết Miếng gỗ nổi vì
lên bảng
quả C3 lên bảng.
FA < P
- Yc các nhóm nhận xét, bổ - Các nhóm khác nhận C4: P = FA vì trọng
sung
xét, bổ sung.
lực và lực đẩy Ác si
Trình chiếu kết luận
- Cá nhân trả lời C4: P = mét là hai lực cân
- Hướng dẫn Hs nhớ lại kiến FA vì trọng lực và lực bằng
thức về hai lực cân bằng để đẩy Ác si mét là hai lực * FA = d.V
trả lời C4
cân bằng
- Trình chiếu nội dung C5
V: Thể tích phần chất
lỏng bị vật chiếm
- Yêu cầu HS chọn đáp án - Cá nhân HS chọn đáp chỗ ( m3)
đúng
án đúng
- Nhấn nút chọn đáp án đúng. - Ghi vở kết luận
d:Trọng lượng riêng
của chất lỏng (
- Cá nhân HS trả lời C5, N/m3)
HS khác nhận xét bổ FA: Lực đẩy Ác si
sung
mét ( N)
Hoạt động 4: Vận dụng(15
phút )
Mục tiêu: - Sử dụng kiến
thức môn toán chứng minh
được vật nổi khi: dv < dl; vật
chìm khi dv > dl; vật lơ lững
khi dv = dl
- Vận dụng kiến thức hóa học
giải thích hiện tượng tràn
dầu trên biển; quả bóng bay,
khí cầu.
- Vận dụng kiến thức sinh
học giải thích sự sinh tồn của
các loại động vật dưới nước.
Kỹ năng hít thở ở người khi
lăn dưới nước
- Sử dụng kiến thức địa lý
biết được biển chết ở nước
nào?
- Vận dụng kiến thức môn
giáo dục công dân trong việc
giáo dục bảo vệ môi trường.
III. Vận dụng
- Trình chiếu câu C6
C6: - Vì V bằng
- Hướng dẫn HS lập luận từ
nhau.
giả thuyết đề bài kết hợp kiến
Khi dv > dl: Vật chìm
thức mục I suy ra điều cần
CM:
chứng minh.
Khi vật chìm thì
- GV chốt lại câu trả lời đúng
FA < P dl.V < dv.V
dl < dv
Cộng điểm cho cá nhân trả
Tương
lời đúng
minh
tự
chứng
dl = dv
và dv < dl
C7.
- Trình chiếu hình ảnh tàu - Quan sát tàu ngầm trên Vì trọng lượng riêng
ngầm và yêu cầu HS trả lời màn hình, vận dụng
của sắt lớn hơn trọng
C7
kiến thức về điều kiện
lượng riêng của
- Chốt lại câu trả lời
vật nổi, vật chìm giải
nước. Chiếc thuyền
thích C7
bằng thép nhưng
- HS khác nhận xét bổ
người ta làm các
sung.
khoảng trống để
Cộng điểm cho HS trả lời
TLR nhỏ hơn TLR
đúng
- Cá nhân HS trả lời C8
của nước.
- Hướng dẫn HS trả lời C8
- HS khác nhận xét, bổ C8: Bi sẽ nổi vì TLR
- GV chốt lại câu trả lời đúng sung
của thủy ngân lớn
Cộng điểm cho HS trả lời
hơn TLR của thép.
đúng
- Trình chiếu hình ảnh minh - Quan sát hình ảnh, vận Đối với chất lỏng
họa hiện tượng tràn dầu trên dụng kiến thức hóa học không hòa tan trong
biển làm cá chết. Không khí kết hợp điều kiện vật nước. Các hoạt động
ô nhiễm
nổi giải thích hiện tượng khai thác và vận
- Tại sao dầu nổi trên biển? tràn dầu.
chuyển dầu có thể
vì sao cá chết?
- Cá nhân HS trả lời
làm rò rỉ dầu lửa. Vì
- Chốt lại câu trả lời đúng.
- HS khác nhận xét
dầu nhẹ hơn nước
- Giáo dục HS ý thức trong
nên dầu nổi trên mặt
việc bảo vệ môi trường
nước. Lớp dầu này
ngăn cản việc hòa
tan oxy trong nước
vì vậy sinh vật không
lấy được oxy sẽ chết
Hiệu ứng nhà kính là gì? Tại - HS vận dụng kiến thức
sao có hiệu ứng nhà kính?
hóa học và điều kiện nổi
- Trình chiếu hình ảnh minh để giải thích.
họa
- Nhớ lại tính chất vật lý
- Trình chiếu câu trả lời.
của khí O2, CO2, H2 và
điều kiện vật nổi trả lời.
- Tại sao quả bóng su nếu ta - Khi ta thổi khí CO2
thổi thì quả bóng không bay, trong quả bóng nặng
khi bơm khí hê li hoặc H2 hơn khí O2 trong không
vào thì quả bóng bay?
khí nên quả bóng không
( Kinh khí cầu)
bay được. Trong khi đó
- Trình chiếu hình ảnh khí khí H2 nhẹ hơn khí O2
cầu.
nên quả bóng bay được.
- Chốt lại câu trả lời đúng.
Biện pháp: Để han
- Trong cuộc sống ta cần làm - Cá nhân HS nêu một chế ô nhiễm môi
gì để bảo vệ môi trường?
vài biện pháp.
trường: sử dụng
- Trình chiếu hình ảnh minh
nguồn năng lượng
họa một số biện pháp bảo vệ
sạch; trồng cây
môi trường.
xanh...
- Người nổi được
- Trình chiếu hình ảnh biển - Cá nhân HS đọc thông trên biển chết vì dng <
chết
tin SGK trả lời : Biển dnb .
-“ Biển chết” có ở nước nào?
chết nằm giữa I xra- ren
và Giooc- đa-ni
- Tại sao mọi người có thể
nổi trên mặt biển dù không Người nổi được trên
biết bơi?
biển chết vì dng < dnb.
- Tại sao khi rơi xuống nước,
mặc dù không biết bơi nhưng HS thảo luận và trả lời:
có người chìm, người nổi?
Khi rơi xuống nước, nếu
- GV gợi ý: Dựa vào kiến ta biết cách thở và nín
thức môn sinh học kết hợp thở thì dng < dn nên
điều kiện vật nổi để giải người nổi. Nếu ta thở
thích.
tùy tiện, nước tràn vào
- Thông qua hiện tượng vật cơ thể làm cho dng > dn
lý này giáo dục cho các em nên chìm.
kỹ năng sống khi gặp trường
hợp rơi xuống nước.
4. Củng cố (3 phút)
Câu1: Nêu điều kiện vật nổi, vật chìm, vật lơ lững?
Câu 2: Viết công thức tính lực đẩy Acsimet khi vật nổi trên mặt thoáng
của chất lỏng?
Câu 3: Lấy ví dụ về một hiện tượng trong thực tế liên quan đến sự nổi? Từ
đó nêu một vài biện pháp góp phấn bảo vệ môi trường?
5. Dặn dò (1 phút)
-Học thuộc nội dung phần ghi nhớ
-Trả lời và làm lại các câu hỏi và bài tập trong SGK, SBT
-Đọc thêm phần “có thể em chưa biết”
- Xem thêm -