Tài liệu Báo cáo hiện trạng môi trường tỉnh bình phước năm 2001

Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 LÔØI MÔÛ ÑAÀU Coâng taùc giaùm saùt, quan traéc vaø xaây döïng Baùo caùo hieän traïng moâi tröôøng cuûa ñòa phöông ngaøy caøng trôû neân caáp thieát, phaûn aûnh toaøn dieän thöïc traïng dieãn bieán veà chaát löôïng moâi tröôøng taïi khu vöïc nhaèm phuïc vuï cho coâng taùc quaûn lyù vaø baûo veä moâi tröôøng taïi Tænh nhaø cuõng nhö treân toaøn khu vöïc. Traûi qua thôøi gian hôn boán naêm khaûo saùt, quan traéc moâi tröôøng taïi caùc vò trí thuoäc ñòa baøn Tænh, caùc soá lieäu vaø thoâng tin ñöôïc caäp nhaät, lieân tuïc khaù ñaày ñuû trong baùo caùo haøng naêm giuùp chuùng ta naém roõ nhöõng bieán ñoäng veà moâi tröôøng kinh teá - xaõ hoäi, moâi tröôøng töï nhieân nhö: thôøi tieát, ñaát ñai, chaát löôïng khoâng khí, chaát löôïng nöôùc maët, nöôùc N ngaàm vaø nöôùc thaûi, vaø tình hình xöû lyù chaát thaûi cuûa caùc cô sôû coâng nghieäp, ña daïng sinh hoïc, söï coá oâ nhieãm, tình hình xöû lyù chaát thaûi… .V Qua keát quaû khaûo saùt, quan traéc moâi tröôøng taïi ñòa phöông coù theå ñaùnh giaù ñöôïc chaát löôïng moâi tröôøng taïi khu vöïc giuùp nhaø quaûn lyù döï baùo ñöôïc nhöõng dieãn bieán moâi X T tröôøng trong thôøi gian tôùi ñeå coù bieän phaùp ngaên ngöøa, phoøng choáng oâ nhieãm, khaéc phuïc söï coá oâ nhieãm. Töø ñaùnh giaù nhöõng taùc ñoäng veà moâi tröôøng, kieán nghò vôùi caùc ngaønh chöùc naêng M ñeå coù ñònh höôùng vaø quy hoaïch toång theå veà moâi tröôøng trong töông lai phuø hôïp vôùi muïc tieâu coâng nghieäp hoaù hieän ñaïi hoaù, treân cô sôû phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi beàn vöõng. Tuyeân truyeàn, giaùo duïc, vaän ñoäng caùc taàng lôùp nhaân daân cuøng tham gia tích cöïc trong coâng taùc gìn giöõ vaø baûo veä moâi tröôøng. SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 1 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Chöông I NHÖÕNG ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN - KINH TEÁ TÆNH BÌNH PHÖÔÙC I.1 ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN I.1.1 Vò trí ñòa lyù Hieän taïi tænh Bình Phöôùc coù 5 huyeän vaø 1 thò xaõ (Ñoàng Xoaøi), 80 ñôn vò haønh chính xaõ, thò traán, phöôøng, trong ñoù coù khoaûng 17% laø ñoàng baøo daân toäc thieåu soá. Dieän tích töï nhieân cuûa tænh laø 6.855,993 km2. Tænh Bình Phöôùc laø tænh thuoäc mieàn Ñoâng Nam Boä, phía Baéc giaùp Campuchia, phía N Taây giaùp Campuchia vôùi toång chieàu daøi bieân giôùi khoaûng 240 km vaø tænh Taây Ninh, phía Ñoâng giaùp Ñaéc Laék, Laâm Ñoàng vaø Ñoàng Nai, phía Nam giaùp tænh Bình Döông. .V Toïa ñoä ñòa lyù o X T o Vó ñoä: töø 11 22’ ñeán 12 16’ Baéc Kinh ñoä: töø 106o24’ ñeán 107o28’ Ñoâng I.1.2 Khí Haäu M Khí haäu tænh Bình Phöôùc mang ñaëc ñieåm khí haäu nhieät ñôùi gioù muøa phaân bieät roõ reät. Muøa möa töø thaùng 5 ñeán thaùng 11, muøa khoâ töø thaùng 12 ñeán thaùng 4. Caên cöù soá lieäu quan traéc haøng naêm cuûa caùc traïm Phöôùc Long vaø thò xaõ Ñoàng Xoaøi thì ñaëc tröng khí haäu tænh Bình Phöôùc nhö sau: • Nhieät ñoä: Do naèm trong vuøng noäi chí tuyeán Baéc baùn caàu, caän xích ñaïo neân coù nhieät ñoä trung bình haøng naêm khaù cao. 1996 1997 1998 1999 2000 Ñoàng Xoaøi 26,1oC 26,4oC 27,3oC 27,1oC 26,5 Phöôùc Long 25,6 oC 26,0 oC 26,6 oC 26,2OC 25,7 Traïm \ naêm * Ñoä aåm: Ñoä aåm trung bình haøng naêm taïi huyeän Phöôùc Long vaø Ñoàng Phuù nhö sau: SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 2 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Traïm \ naêm 1996 1997 1998 1999 2000 Ñoàng Xoaøi 82,2 % 81,6% 81,0% 81,3% 83,3% Phöôùc Long 78,1% 77,8% 80,2% 80,6% 84,2% * Gioù: Bình Phöôùc chòu aûnh höôûng cuûa 3 höôùng gioù: chính Ñoâng, Ñoâng Baéc vaø Taây Nam theo 2 muøa. - Muøa khoâ: Gioù chính Ñoâng chuyeån daàn sang Ñoâng – Baéc, toác ñoä bình quaân 3,5m/s. - Muøa möa: Gioù Ñoâng chuyeån daàn sang Taây - Nam, toác ñoä bình quaân 3,2 m/s. I.2 ÑIEÀU KIEÄN KINH TEÁ
Tình hình kinh teá naêm 2000 N T×nh h×nh kinh tÕ - x· héi cña tØnh n¨m 2000 tiÕp tôc .V ph¸t triÓn theo chiÒu h-íng tÝch cùc, hoµn thµnh hÇu hÕt c¸c chØ tiªu chñ yÕu ®· ®Ò ra: Tèc ®é t¨ng tr-ëng GDP t¨ng X T 9,5% so víi n¨m 1999 (kÕ ho¹ch t¨ng 8%), GDP b×nh qu©n ®Çu ng-êi theo gi¸ thùc tÕ t¨ng 6,85%. C¬ cÊu kinh tÕ tiÕp tôc chuyÓn dÞch theo h-íng t¨ng dÇn tû träng c«ng nghiÖp - x©y dùng vµ dÞch vô. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng - l©m nghiÖp t¨ng M 6%. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp t¨ng 29,76% so víi n¨m tr-íc. Thu ng©n s¸ch ®¹t 107,34% chØ tiªu H§ND ®iÒu chØnh, v-ît 34,5% dù to¸n Bé Tµi chÝnh giao. Trªn lÜnh vùc x· héi, mét sè mÆt cã nh÷ng chuyÓn biÕn tèt, ®· ®¹t nh÷ng kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh. Quèc phßng, an ninh vµ biªn giíi æn ®Þnh, trËt tù x· héi ®¶m b¶o. KÕt qu¶ thùc hiÖn trªn c¸c lÜnh vùc cô thÓ nh- sau: N«ng - l©m nghiÖp, thñy lîi: Thêi tiÕt n¨m 2000 m-a sím nªn cã thuËn lîi trong viÖc gieo trång. DiÖn tÝch c¸c lo¹i c©y trång hµng n¨m thùc hiÖn ®-îc 53.487 ha, ®¹t 87,15% kÕ ho¹ch, gi¶m 10,7% so víi n¨m tr-íc (chñ yÕu gi¶m diÖn tÝch lóa rÉy vµ khoai mú do trång xen nay c©y ®· khÐp t¸n, vµ diÖn tÝch trång mÝa míi n¨m nay gi¶m m¹nh do n¨m tr-íc tiªu SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 3 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 thô khã kh¨n). Riªng c¸c lo¹i c©y c«ng nghiÖp dµi ngµy diÖn tÝch t¨ng 7,43%. S¶n l-îng l-¬ng thùc cã h¹t -íc thùc hiÖn 49.293 tÊn, ®¹t 93,05% kÕ ho¹ch, gi¶m 14,83% so cïng kú, chñ yÕu do gi¶m diÖn tÝch lóa rÉy, cao l-¬ng. Riªng s¶n l-îng cña c¸c lo¹i c©y c«ng nghiÖp do diÖn tÝch ®Õn kú ®-a vµo kinh doanh t¨ng nªn s¶n l-îng còng t¨ng ®¸ng kÓ so víi n¨m tr-íc: cµ phª t¨ng 39,52%, cao su t¨ng 29,59%, tiªu t¨ng 37,18%, ®iÒu t¨ng 1,14 lÇn. C«ng t¸c khuyÕn n«ng chó träng ®Õn chÊt l-îng gièng c©y trång, vËt nu«i, nhËp c¸c gièng míi. Tuyªn truyÒn, h-íng dÉn mét sè biÖn ph¸p th©m canh c©y ®iÒu ghÐp... Ch¨n nu«i ph¸t triÓn (®µn tr©u t¨ng 6,54%, ®µn bß t¨ng N 7,87%, ®µn heo t¨ng 12,04%, gia cÇm t¨ng 6,28%). .V VÒ nu«i trång thñy s¶n, phong trµo nu«i c¸ ao n«ng hé ngµy mét nhiÒu, sè l-îng mÆt n-íc lín ®-îc sö dông t¨ng nhanh, mét sè m« h×nh nu«i c¸ ruéng lóa, nu«i c¸ lång vµ X T c¸c lo¹i c¸ nu«i còng ngµy cµng ®a d¹ng. VÒ kinh tÕ trang tr¹i: Lµ mét m« h×nh kinh tÕ t-¬ng ®èi hiÖu qu¶, ®Õn nay trªn ®Þa bµn tØnh ®· cã 3.111 trang tr¹i M víi qòy ®Êt 20.768 ha (®Êt trång c©y l©u n¨m 19.062 ha), tæng thu nhËp n¨m 2000 cña kinh tÕ trang tr¹i lµ 171,5 tû ®ång, ®· gãp phÇn gi¶i quyÕt cho 18.115 lao ®éng cã viÖc lµm (trong ®ã cã 10.593 lao ®éng th-êng xuyªn) vµ t¹o thªm nhiÒu s¶n phÈm cho x· héi. L©m nghiÖp: §· triÓn khai thùc hiÖn trång rõng phßng hé ®-îc 670,8 ha, ®¹t 74% kÕ ho¹ch. Nguyªn nh©n chÝnh kh«ng ®¹t kÕ ho¹ch lµ do suÊt ®Çu t- trång rõng thÊp, chÝnh s¸ch h-ëng lîi ch-a ban hµnh cô thÓ nªn ch-a kÝch thÝch ®-îc ng-êi tham gia trång rõng. Trång c©y l©m nghiÖp, c«ng nghiÖp trong vµ ngoµi dù ¸n 661 ®-îc 1.312 ha. Ngoµi ra, trång c©y ph©n t¸n ®-îc 70 ngµn c©y. Kho¸n khoanh nu«i b¶o vÖ rõng ®¹t 93% kÕ ho¹ch. SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 4 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 VÒ khai th¸c l©m s¶n, ®· khai th¸c ®-îc 35.750 m3 gç (chñ yÕu lµ rõng trång cña L©m tr-êng Minh §øc), 314 ngµn c©y tre luång, 5 triÖu 345 ngµn c©y lå «, 290 ngµn sîi song m©y... VÒ c«ng t¸c qu¶n lý, b¶o vÖ rõng, UBND tØnh ®· giao cho ngµnh KiÓm l©m x©y dùng ph-¬ng ¸n b¶o vÖ rõng tæng qu¸t cÊp tØnh, ®ång thêi th-êng xuyªn tæ chøc tuÇn tra, nhÊt lµ c¸c khu vùc th-êng x¶y ra viÖc ph¸ rõng, truy quÐt c¸c ®èi t-îng khai th¸c, vËn chuyÓn l©m s¶n trªn ®-êng s«ng vµ c¸c ®-êng vßng tr¸nh tr¹m... §· ph¸t hiÖn vµ xö lý 1.224 vô vi ph¹m LuËt B¶o vÖ vµ ph¸t triÓn rõng. Thu nép ng©n s¸ch 5 tû 750 triÖu ®ång. UBND tØnh ®· triÓn khai ®ît rµ so¸t ®Êt l©m nghiÖp, hiÖn nay c¸c ®¬n vÞ l©m nghiÖp ®ang hoµn tÊt hå s¬ N lµm c¬ së ®Ó UBND tØnh ban hµnh quyÕt ®Þnh thu håi, vµ c¸c huyÖn lËp ph-¬ng ¸n ®Ó UBND tØnh giao vÒ cho c¸c ®Þa ph-¬ng .V qu¶n lý 43.185 ha; ®ång thêi ®ang tiÕn hµnh ph-¬ng ¸n giao rõng lå « cho ®ång bµo d©n téc. X T Thñy lîi: C«ng t¸c thñy lîi ®-îc chó träng vµ ®Çu t®óng møc, khai th¸c cã hiÖu qu¶ viÖc t-íi tiªu, nhê ®ã ®· n©ng dÇn diÖn tÝch mét vô thµnh hai vô trong n¨m. Th-êng xuyªn kiÓm tra vµ lËp ph-¬ng ¸n b¶o vÖ an toµn c¸c c«ng M tr×nh trong mïa m-a lò, tæ chøc söa ch÷a, tu bæ, n¹o vÐt ®Êt ®¸ båi l¾ng t¹i c¸c c«ng tr×nh. C«ng nghiÖp: Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cña tØnh gi÷ ®-îc ®µ t¨ng tr-ëng nhanh vµ ®Òu ë c¸c khu vùc kinh tÕ. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp -íc thùc hiÖn 494 tû 094 triÖu ®ång, ®¹t 100,62% kÕ ho¹ch, t¨ng 29,76% so víi n¨m tr-íc. Trong ®ã: Khu vùc kinh tÕ trong n-íc: Doanh nghiÖp Nhµ n-íc t¨ng 152,34%, ngoµi quèc doanh t¨ng 64,69%. C¸c s¶n phÈm chñ yÕu cã møc t¨ng kh¸ so víi n¨m tr-íc lµ tinh bét mú, h¹t ®iÒu nh©n, ®òa tre, s¶n phÈm giÊy ... VÒ c«ng t¸c qui ho¹ch, hoµn thµnh qui ho¹ch chung vµ qui ho¹ch chi tiÕt khu c«ng nghiÖp Ch¬n Thµnh vµ T©n Khai; ®ång SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 5 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 thêi tØnh ®· tr×nh Bé C«ng nghiÖp vÒ qui ho¹ch l-íi ®iÖn cña tØnh ®Õn n¨m 2010. VÒ ®Çu t- XDCB: Vèn ®Çu t- XDCB trong n¨m 2000 -íc thùc hiÖn 221 tû 400 triÖu ®ång, ®¹t 91% kÕ ho¹ch. TiÕn ®é thi c«ng cña hÇu hÕt c¸c c«ng tr×nh cho ®Õn th¸ng 9/2000 ®Òu chËm, kh«ng ®óng tiÕn ®é. §iÖn lùc: §· ®Çu t- vèn ®Ó thùc hiÖn cho c¸c c«ng tr×nh ®iÖn n¨m 2000 lµ 25 tû ®ång. Hoµn thµnh ®-a vµo sö dông 95% c¸c c«ng tr×nh do nguån vèn ng©n s¸ch ®Çu t-. Ph¸t triÓn ®-îc 186 km ®-êng d©y trung thÕ, 170 km ®-êng d©y h¹ thÕ. Trong n¨m, ®· ph¸t triÓn thªm 10.552 hé d©n cã sö dông ®iÖn, ®¹t 105,52% kÕ ho¹ch, n©ng tû lÖ hé sö dông ®iÖn N trong toµn tØnh lªn 36% (chØ tiªu H§ND giao 34,97%). .V Giao th«ng - vËn t¶i: TØnh ®· ®Çu t- 45 tû 321 triÖu ®ång ®Ó x©y dùng, duy tu söa ch÷a c¸c ®-êng néi « thÞ x· X T §ång Xoµi vµ c¸c ®-êng §T 749, §T 750... N©ng cÊp lµm míi 40,5 km ®-êng nhùa, 48,32 km ®-êng cÊp phèi sái ®á, söa ch÷a 11 chiÕc cÇu... §· khëi c«ng n©ng cÊp, më réng ®-êng §T 741 (®o¹n qua trung t©m thÞ x· vµ ®o¹n gi¸p ranh víi tØnh B×nh D-¬ng). M B-u ®iÖn: C«ng tr×nh Trung t©m giao dÞch b-u chÝnh viÔn th«ng cña tØnh ®ang ë giai ®o¹n hoµn thiÖn. TriÓn khai x©y dùng ®-îc 27 b-u côc, 26 nhµ b-u ®iÖn V¨n hãa x·. §-a vµo ho¹t ®éng tr¹m BTS - Vinaphone t¹i B×nh Long. VÒ ph¸t triÓn m¸y ®iÖn tho¹i, ®Õn cuèi th¸ng 11/2000 ph¸t triÓn ®-îc 3.892 m¸y, n©ng tæng sè m¸y ®iÖn tho¹i trªn m¹ng lªn 13.476 m¸y, b×nh qu©n ®¹t tû lÖ 1,98 m¸y/100 d©n. §èi víi ho¹t ®éng khai th¸c b-u chÝnh, ph¸t hµnh b¸o chÝ ®Òu ®¶m b¶o ®-îc thêi gian. Th-¬ng m¹i: SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 6 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Néi th-¬ng: Tæng møc l-u chuyÓn hµng hãa b¸n lÎ vµ doanh thu dÞch vô tiªu dïng x· héi -íc thùc hiÖn 1.323 tû ®ång, t¨ng 10% so víi n¨m tr-íc (kinh tÕ Nhµ n-íc chØ chiÕm 2,01%). C«ng t¸c thùc hiÖn hµng chÝnh s¸ch: UBND tØnh ®· giao cho ngµnh Th-¬ng m¹i ph©n bæ c¸c mÆt hµng chÝnh s¸ch ®Õn c¸c ®¬n vÞ thùc hiÖn. KÕt qu¶ thùc hiÖn trî gi¸, trî c-íc nh- sau: Ph©n bãn 8.171,6 tÊn, ®¹t 102,4% kÕ ho¹ch, thuèc trõ s©u 111,7 tÊn, ®¹t 74,4%, thuèc ch÷a bÖnh 74,4 tÊn, ®¹t 120%, muèi ièt 1.748,2 tÊn, ®¹t 89,93%. Ngoµi nh÷ng mÆt hµng trî c-íc vËn chuyÓn, UBND tØnh c¨n cø vµo t×nh h×nh thùc hiÖn cña c¸c n¨m tr-íc, ®· cã chñ tr-¬ng cho kh«ng, -u N tiªn cho ®ång bµo d©n téc ë 28 x· nghÌo, biªn giíi cña tØnh 2 mÆt hµng lµ gièng c©y trång vµ tËp häc sinh víi sè l-îng: .V 3.100 c©y ®iÒu, 3.595 d©y tiªu, 25.906 cuèn tËp häc sinh. Ngo¹i th-¬ng: Kim ng¹ch xuÊt khÈu -íc thùc hiÖn 46 triÖu X T 936 ngµn USD ®¹t 74,04% kÕ ho¹ch, t¨ng 14,16% so víi n¨m 1999 (xuÊt khÈu trùc tiÕp chiÕm 74,57%). XuÊt khÈu ®¹t kh¸ nhê gi¸ mñ cao su æn ®Þnh vµ t¨ng kho¶ng 15,2% nªn cã t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn nguån thu cña tØnh. Tuy nhiªn, thÞ tr-êng M xuÊt khÈu ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cña tØnh vÉn cßn h¹n hÑp, ch-a æn ®Þnh. Kim ng¹ch nhËp khÈu -íc thùc hiÖn 6 triÖu 421 ngµn USD, ®¹t 24,69% kÕ ho¹ch, gi¶m 20,85% so víi n¨m 1999. Nguyªn nh©n gi¶m nhËp khÈu m¹nh lµ do c¸c doanh nghiÖp trong tØnh kh«ng cã kÕ ho¹ch nhËp khÈu ®èi víi mét sè mÆt hµng nh-: gç, h¹t nhùa chÝnh phÈm; h¬n n÷a, hµng hãa nhËp khÈu tiªu thô ë thÞ tr-êng ®Þa bµn tØnh ®Òu do c¸c doanh nghiÖp nhËp khÈu ngoµi tØnh cung øng. Ho¹t ®éng du lÞch: Hoµn thµnh b-íc 1 qui ho¹ch tæng thÓ du lÞch cña tØnh ®Õn n¨m 2010 vµ dù ¸n c¸p treo Bµ R¸ Th¸c M¬. Ho¹t ®éng du lÞch cña tØnh trong n¨m ch-a cã sù SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 7 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 chuyÓn biÕn ®¸ng kÓ do m«i tr-êng ph¸t triÓn cã nhiÒu yÕu tè bÊt lîi, vµ n¨ng lùc c¸c doanh nghiÖp kinh doanh du lÞch cßn yÕu kÐm ch-a ®-îc cñng cè. N .V X T M SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 8 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Chöông II KEÁT QUAÛ SOÁ LIEÄU QUAN TRAÉC VAØ MOÄT SOÁ NHAÄN XEÙT KHAÙI QUAÙT VEÀ TÌNH HÌNH KHÍ TÖÔÏNG NAÊM 2000 II.1 KEÁT QUAÛ QUAN TRAÉC VEÀ KHÍ TÖÔÏNG: TOÅNG LÖÔÏNG MÖA THAÙNG ÑOÀNG XOAØI I 12.4 II 90.6 III 91.8 IV 149.8 V 361.6 VI 304.7 VII 374.0 VII 393.3 IX 408.2 X 448.2 XI 160.2 XII 105.1 VI 322.2 VII 425.6 VII 513.4 IX 460.1 X 603.1 XI 113.5 XII 55.8 VI 327.8 VII 273.8 VII 213.9 IX 269.7 XI 117.9 XII 76.0 VI 492.0 VII 285.0 VII 362.2 N X 377.4 IX 479.0 X 640.0 XI 28.7 XII 42.5 VI 382.0 VII 569.0 VII 880.0 IX 484.0 X 597.1 XI 97.5 XII 3.0 VI 287.0 VII 354.0 VII 335.0 IX 398.0 X 580.0 XI 154.0 XII 77.5 VI 368.0 VII 388.0 VII 459.0 IX 305.0 X 550.0 XI 85.7 XII 77.0 VII 26.7 25.4 VII 26.7 25.5 IX 26.0 25.4 X 26.1 25.0 XI 25.9 25.2 XII 25.7 25.0 TOÅNG LÖÔÏNG MÖA THAÙNG PHÖÔÙC LONG I 103.4 II 55.5 III 47.1 IV 251.1 V 326.7 TOÅNG LÖÔÏNG MÖA THAÙNG CHÔN THAØNH I 29.3 II 45.9 III 50.4 IV 252.3 V 238.7 .V TOÅNG LÖÔÏNG MÖA THAÙNG BÌNH LONG I 10.0 II 46.4 III 39.8 IV 47.8 V 179.0 X T TOÅNG LÖÔÏNG MÖA THAÙNG BUØ ÑOÁP I 36.0 II 14.0 III 4.1 IV 147.0 V 497.0 TOÅNG LÖÔÏNG MÖA THAÙNG BUØ NHO I II III IV V 10.7 80.0 226.0 189.0 190.0 M TOÅNG LÖÔÏNG MÖA THAÙNG BUØ ÑAÊNG I 40.0 II 90.3 III 79.1 IV 154.0 V 312.0 NHIEÄT ÑOÄ TRUNG BÌNH THAÙNG ÑOÀNG XOAØI, PHÖÔÙC LONG I 25.9 25.0 II 26.2 25.2 III 27.1 26.7 IV 27.1 27.0 V 27.7 26.6 VI 27.0 26.1 NHIEÄT ÑOÄ TOÁI CAO THAÙNG ÑOÀNG XOAØI, PHÖÔÙC LONG I 35.5 II 35.1 III 36.7 IV 36.4 V 35.1 VI 34.4 VII 35.5 VII 34.1 IX 34.2 X 33.3 XI 34.1 XII 34.1 33.5 34.0 36.0 35.5 34.5 33.5 33.1 33.5 33.5 33.1 33.2 32.7 SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 9 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 NHIEÄT ÑOÄ TOÁI THAÁP THAÙNG ÑOÀNG XOAØI, PHÖÔÙC LONG I 18.5 II 18.0 III 20.8 IV 22.0 V 22.6 VI 22.3 VII 20.9 VII 22.4 IX 21.7 X 22.1 XI 18.8 XII 17.1 16.7 17.4 20.5 21.3 21.9 22.3 20.4 22.0 21.1 21.1 17.9 17.6 ÑOÄ AÅM TRUNG BÌNH THAÙNG ÑOÀNG XOAØI, PHÖÔÙC LONG I 75 II 74 III 78 IV 81 V 86 VI 87 VII 88 VII 89 IX 88 X 90 XI 83 XII 81 78 76 77 81 86 88 90 91 90 93 82 78 ÑOÄ AÅM TOÁI THAÁP THAÙNG ÑOÀNG XOAØI, PHÖÔÙC LONG I 39 II 39 III 36 IV 49 V 58 VI 56 VII 60 VII 60 IX 57 X 60 XI 47 XII 47 42 37 41 42 56 52 60 62 57 55 45 43 IX 159.7 X 115.2 XI 185.9 XII 186.1 156.9 108.5 196.9 208.6 TOÅNG SOÁ THÔØI GIAN COÙ NAÉNG ÑOÀNG XOAØI, PHÖÔÙC LONG I 244.2 II 217.6 III 218.7 IV 215.1 V 201.9 VI 256.6 VII 140.7 VII 113.8 263.4 220.1 213.9 208.9 205.7 164.7 140.1 121.8 .V N HÖÔÙNG GIOÙ THÒNH HAØNH, TOÁC ÑOÄ GIOÙ TRUNG BÌNH, TOÁC ÑOÄ MAX ÑOÀNG XOAØI I N,NE II N,NE III SE,SW IV SE,SW V SE,SW VI SE,SW VII SW,W VII SE,SW IX SE,SW X SW,W XI SE,SW XII SW,W 1 9 1 0 1 14 1 12 1 15 1 10 1 14 1 10 1 14 1 10 1 14 1 14 XI E,NE XII E,NE 2 14 2 12 X T HÖÔÙNG GIOÙ THÒNH HAØNH, TOÁC ÑOÄ GIOÙ TRUNG BÌNH, TOÁC ÑOÄ MAX PHÖÔÙC LONG M I E,NE II E,NE III E,NE IV E,SW V E,SW 3 35 2 12 2 12 2 14 3 25 VI E,W VII SW,E VII E,SW IX E,SW 2 14 3 12 2 25 2 23 X SW,N W 1 14 TOÅNG LÖÔÏNG BAY HÔI ÑOÀNG XOAØI, PHÖÔÙC LONG I 103.1 II 102.1 III 90.5 IV 82.1 V 53.1 VI 48.2 VII 43.4 VII 34.0 IX 48.4 X 34.9 XI 61.5 XII 68.2 102.9 106.3 106.6 77.4 65.9 56.0 50.4 48.2 56.2 44.4 78.7 94.1 TOÅNG TÍCH OÂN ÑOÀNG XOAØI, PHÖÔÙC LONG I 804.3 II 761.1 III 839.6 IV 832.1 V 836.7 VI 802.0 VII 804.6 VII 807.9 IX 776.6 X 798.2 XI 769.2 XII 785.9 774.9 731.0 828.0 810.5 823.3 781.7 786.4 791.5 762.6 774.5 754.6 774.0 SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 10 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 II.2 NHAÄN XEÙT TÌNH HÌNH KHÍ TÖÔÏNG BÌNH PHÖÔÙC NAÊM 2000 Hieän töôïng thôøi tieát ñaëc bieät: Luõ luït: Do aûnh höôûng cuûa daûi Hoäi tuï nhieät ñôùi coù höôùng ñoâng taây naèm vaét ngang khu vöïc Trung Trung boä keát hôïp vôùi gioù muøa Taây Taây nam phaùt trieån maïnh treân caùc taàng cao ñaõ gaây möa lôùn dieän roäng treân khu vöïc tænh Bình Phöôùc töø ngaøy 08 ñeán ngaøy 14/10 naêm 2000. Ñôït möa keùo daøi ngaøy ñaõ gaây ngaäp luït lôùn nhaát treân dieän roäng cuûa ñòa baøn tænh Bình Phöôùc trong voøng 25 naêm qua gaây thieät haïi 64 tyû ñoàng. Loác xoaùy, seùt: Naêm 2000 loác xoaùy, seùt khoâng xaåy ra nhieàu nhö nhöõng naêm tröôùc ñaây nhöng cuõng N gaây thieät haïi 1.2 tyû ñoàng. .V Möa: Muøa möa naêm 2000 baét ñaàu sôùm vaø keát thuùc muoän. X T Thôøi ñieåm baét ñaàu muøa möa vaøo ngaøy 5/4/2000, keát thuùc muøa möa vaøo ngaøy 20/12/2000. Rieâng caùc khu vöïc Bình Long, Loäc Ninh, Buø Ñaêng keát thuùc muøa möa cuoái thaùng 11/2000. Bieán ñoäng löôïng möa trong caùc thaùng muøa möa so vôùi löôïng möa trung M bình nhieàu naêm cuøng kyø khoâng lôùn vaø töông ñoái oån ñònh. Ñaëc bieät vaøo thaùng 10/2000 xaûy ra möa lôùn dieän roäng vôùi cöôøng ñoä lôùn 150 - 180mm treân ñòa baøn tænh gaây ngaäp luït lôùn nhaát trong voøng 25 naêm qua. Qua thoáng keâ soá lieäu thì ngaøy coù löôïng möa cao nhaát trong voøng 20 naêm trôû laïi ñaây ñaït 250mm, thaùng coù löôïng möa cao nhaát 891mm, so vôùi soá lieäu naêm 2000 thaùng 10/2000 löôïng möa ngaøy cao nhaát 180mm, toång löôïng möa thaùng 640mm. Trong muøa khoâ töø thaùng 1- 3/2000 ñeàu coù möa, rieâng khu vöïc thò xaõ Ñoàng Xoaøi, Phöôùc Long, Buø Ñaêng coù löôïng möa töông ñoái cao, so vôùi soá lieäu nhieàu naêm veà tröôùc thì töø thaùng 1-3 thöôøng ít möa hoaëc khoâng möa. SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 11 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Nhieät Ñoä: Nhieät ñoä trung bình naêm 2000 ôû möùc töông ñöông vôùi trò soá trung bình nhieàu naêm. Nhieät ñoä trung bình naêm 26.50C, nhieät ñoä toái cao tuyeät ñoái 36.7oC xaûy ra taïi thò xaõ Ñoàng Xoaøi, nhieät ñoä toái thaáp tuyeät ñoái 16.7oC xaûy ra taïi thò traán Phöôùc Long. Qua soá lieäu cho thaáy Ñoàng Xoaøi laø moät ñieåm noùng trong tænh. Naéng: Toång soá giôø naéng trong naêm 2000 ñoái vôùi khu vöïc tænh Bình Phöôùc töông ñoái cao, thaùng 01/2000 laø thaùng coù toång soá giôø naéng cao nhaát trong naêm vaø giaûm daàn ñeán thaùng 08/2000, tieáp tuïc taêng töø thaùng 10/2000. Trong thaùng 09/2000 coù soá ngaøy möa 26/30 ngaøy(Ñoàng Xoaøi), 23/30 ngaøy(Phöôùc Long) nhöng laïi laø thaùng coù soá giôø naéng töông ñoái N cao phaù vôõ quy luaät giaûm daàn töø thaùng 1- 10 ñoái vôùi thôøi gian coù naéng. .V X T M SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 12 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Chöông III TAØI NGUYEÂN KHOAÙNG SAÛN, ÑAÁT ÑAI VAØ KEÁT QUAÛ QUAN TRAÉC XOÙI MOØN ÑAÁT III.1 TAØI NGUYEÂN KHOAÙNG SAÛN - ÑAÁT ÑAI III.1.1 Hieän traïng ñòa chaát khoaùng saûn Trong naêm 2000 keát quaû khaûo saùt veà ñòa chaát khoaùng saûn taïi tænh Bình Phöôùc so vôùi naêm 1999 khoâng coù gì thay ñoåi lôùn, qua caùc taøi lieäu toång hôïp, hieän nay vaãn coù 91 ñieåm, moû vôùi tieàm naêng vaø trieån voïng khaùc nhau ñöôïc chia thaønh 4 nhoùm: + Nhoùm nguyeân lieäu phaân boùn: 1 ñieåm than buøn. N + Nhoùm kim loaïi: 10 ñieåm, moû (4 moû laterit, bauxit, 6 ñieåm vaøng). .V + Nhoùm phi kim loaïi: 74 ñieåm, moû. Trong ñoù, ñaù xaây döïng caùc loaïi: 26 moû, caùt cuoäi soûi: 3 moû, seùt gaïch ngoùi: 11 moû, laterit san laáp: 15 moû, kaolin-seùt goám: 3 moû, thaïch anh X T maïch: 3 ñieåm, ñaù voâi xi maêng: 3 moû, laterit phuï gia xi maêng: 2 moû, puzôlan: 6 moû. + Nhoùm ñaù quyù vaø baùn quyù: 6 ñieåm (2 ñieåm saphir, 4 ñieåm opal - canchedoan). Taøi lieäu toång hôïp ñöôïc ñaêng kyù treân baûn ñoà ñòa chaát khoaùng saûn tyû leä 1/100.000. M Caùc moû, ñieåm quaëng coù söï phaân boá khoâng ñoàng ñeàu treân dieän tích tænh. Phaàn lôùn caùc moû, ñieåm khoaùng saûn VLXD naèm doïc theo caùc truïc ñöôøng Quoác loä 13,14. Qua caùc taøi lieäu khaûo saùt nhaän thaáy tieàm naêng khoaùng saûn lôùn nhaát cuûa tænh laø ñaù xaây döïng, ñaù voâi xi maêng, laterit san laáp, puzôlan keá ñeán laø seùt gaïch ngoùi vaø kaolin. Moät soá khoaùng saûn raát caàn thieát cho tænh trong vieäc xaây döïng haï taàng cô sôû nhö caùt, cuoäi soûi nhöng laïi thieáu. Bauxit cuõng laø loaïi khoaùng saûn coù tröõ löôïng lôùn cuûa tænh nhöng chaát löôïng keùm hôïn so vôùi caùc moû ôû Laâm Ñoàng vaø Ñaéc Noâng. Coøn caùc loaïi khoaùng saûn khaùc nhö vaøng, ñaù quyù, baùn quyù coù bieåu hieän nhöng ngheøo caàn tieáp tuïc nghieân cöùu. Ngoaøi ra treân ñòa baøn tænh coøn coù moät soá daáu hieäu veà caùc loaïi khoaùng saûn coù giaù trò nhö kezamzit vaø sôïi basalt, caàn tieáp tuïc nghieân cöùu. SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 13 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 III.1.2 Tình hình khai thaùc khoaùng saûn: Tính ñeán cuoái naêm 2000 treân ñòa baøn tænh coù 44 ñôn vò khai thaùc khoaùng saûn. Toång dieän tích ñöôïc UBND Tænh caáp pheùp khai thaùc khoaùng saûn laø 107,7 ha, dieän tích khai thaùc khoaùng saûn naøy khoâng taäp trung naèm raõi raùc treân caùc huyeän. Ña soá caùc ñôn vò khai thaùc khoaùng saûn chæ ôû qui moâ thuû coâng qui trình khai thaùc ñaù loä thieân, chæ coù 2 ñôn vò coù qui moâ khai thaùc coâng nghieäp. Chính nhöõng nguyeân nhaân treân ñaõ gaây nhöõng taùc ñoäng xaáu tôùi moâi tröôøng: ñaát nöôùc, khoâng khí vaø heä sinh thaùi taïi khu vöïc. Döï baùo ñöôïc nhöõng nguy cô aûnh höôûng xaáu ñeán moâi tröôøng do hoaït ñoäng khai thaùc gaây ra taïi ñòa baøn tænh, trong thaùng 10 naêm 2000 UBND Tænh chæ ñaïo caùc ngaønh chöùc naêng trieån khai Thoâng tö lieân boä veà kyù quyõ phuïc hoài moâi tröôøng trong khai thaùc khoaùng N saûn, yeâu caàu caùc ñôn vò khai thaùc khoaùng saûn kyù quyõ phuïc hoài moâi tröôøng. Keát quaû thôøi gian qua caùc ñôn vò ñaõ töøng böôùc coù nhaän thöùc vaø traùch nhieäm ñoái vôùi moâi tröôøng trong .V hoaït ñoäng khai thaùc khoaùng saûn. III.1.3 – Ñaát ñai X T Tænh Bình Phöôùc vôùi dieän tích 6855,99 km2, ñòa hình chuyeån tieáp nuùi – ñoài – ñoàng baèng neân caùc loaïi ñaát ñai khaù ña daïng. Bao goàm 7 nhoùm chính: M Baûng III.1 - Dieän tích caùc loaïi ñaát theo huyeän, thò Kyù hieäu Teân ñaát phaân loaïi Vieät Nam Toaøn tænh Ñôn vò Tính (ha) P Phaân theo huyeän, thò (ÑVT ha) Loäc Ninh Phöôùc Long Buø Ñaêng I/ Nhoùm ñaát phuø sa: 910 910 1.Ñaát phuø sa khoâng ñöôïc boài tuï 910 910 Bình Long Ñ.Xoaøi, Ñ.phuù II/ Nhoùm ñaát xaùm 93277 12314 1483 61172 18308 X 2.Ñaát xaùm treân phuø sa coå 88279 12314 1433 57387 17145 Xg 3. Ñaát xaùm gley 50 3785 1163 4998 SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 14 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Ru III/Nhoùm ñaát ñen 662 662 4.Ñaát naâu thaåm/ñaù boït vaø 662 662 ñaù bazan IV/Nhoùm ñaát ñoû vaøng 538542 96437 167599 135607 50001 88898 Fk 5.Ñaát naâu ñoû treân ñaù bazan 305535 32429 123248 90824 30687 28347 Fu 6.Ñaát naâu vaøng treân ñaù bazan 93736 22330 29426 18772 14153 9055 Fp 7.Ñaát naâu vaøng treân phuø sa coå 53379 31358 1868 5161 14992 Fs 8.Ñaát ñoû vaøng treân ñaù phieán 84933 10320 12098 Fa 9.Ñaát vaøng ñoû treân granite 959 V/Nhoùm ñaát XMTSÑ 224 224 10.Ñaát xoùi moøn trô soûi ñaù 224 224 E D 23978 9042 11. Ñaát doác tuï 23978 9042 VII Soâng hoà 27801 N 6393 4972 2548 1023 6393 4972 2548 1023 10271 7345 2296 1634 185.746 148.834 116.903 109.863 .V 6255 X T 685.599 36504 959 VI/Nhoùm ñaát doác tuï Coäng 26011 124.048 III.1.4 Tình hình söû duïng ñaát naêm 2000 Toång dieän tích töï nhieân: 685.599,33 ha trong ñoù M - Ñaát noâng nghieäp: 429.923,09 ha chieám 62,7% treân toång dieän tích toaøn tænh. - Ñaát laâm nghieäp (coù röøng): 186.286 ha chieám 27,2%, - Ñaát chuyeân duøng: 29.227,53 ha chieám 4,3%, - Ñaát ôû ñoâ thò: 702.07 ha chieám 0,1% - Ñaát ôû noâng thoân: 4.598,44 ha chieám 0,7% - Ñaát chöa söû duïng 34.862,20 ha chieám 5,1% Ñaùnh giaù chung veà chaát löôïng ñaát, khaû naêng thích nghi cuûa töøng loaïi ñaát ñoái vôùi töøng loaïi caây troàng vaø keát hôïp yeáu toá thôøi tieát thì tænh Bình Phöôùc raát coù lôïi theá cho vieäc phaùt trieån caùc loaïi caây coâng nghieäp daøi ngaøy nhö: cao su, caø pheâ, caây aên traùi, ñieàu vaø tieâu. Tuøy SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 15 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 theo ñieàu kieän khaû naêng ñaùp öùng ñöôïc thuûy lôïi maø coù theå löïa choïn vaø caân nhaéc kyõ veà hieäu quaû kinh teá ñeå phaùt trieån theâm luùa, ñaäu phoäng, caây thöïc phaåm. III.2 TÌNH HÌNH XOÙI MOØN ÑAÁT TAÏI ÑÒA BAØN HUYEÄN ÑOÀNG PHUÙ VAØ BUØ ÑAÊNG Hieän nay nhöõng dieän tích khaù roäng cuûa cuûa vuøng ñoài troïc vaø ñaát baïc maøu khu vöïc Ñoàng Phuù, Buø Ñaêng tænh Bình Phöôùc ñang laø haäu quaû cuûa hoaït ñoäng xoùi moøn do taùc ñoäng tieâu cöïc cuûa con ngöôøi vaøo thieân nhieân nhö: canh taùc khoâng hôïp lyù treân ñaát doác, khai thaùc khoaùng saûn oà aït khoâng theo qui hoaïch, xaây döïng caùc coâng trình ñaäp, hoà, naïn phaù röøng….xoùi moøn ñaát laø moät nhöõng nguyeân nhaân gaây tröôït lôû ñaát, luõ buøn ñaù, boài laép doøng chaûy laøm giaûm khaû naêng thoaùt luõ, gaây oâ nhieãm nguoàn nöôùc. N Baûng III.2 - Löôïng ñaát xoùi moøn theo töøng thaùng trong naêm 2000 STT 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. THAÙNG Caàu xoùi moøn EB.02 EB.03 EB.04 EB.05 EB.06 EB.07 EB.08 EB.09 EB.9A E9BB. EB.10 EB.11 EB.12 EB.13 EB.13A E13BB. 14EB. EB15. EB.16 EB.17 6-7 t/h -54.599 -152.01 308.76 218.17 -21.19 72.51 371.53 162.44 28.04 21.45 -63.77 398.55 177.7 926.6 -12.8 114.22 -38.88 9.72 513.43 8 t/h 67.4 118 51.2 53 -26.8 -152 -81.7 -44.6 -90.6 -4.08 -87.4 -40.4 40.1 53.7 -193 62.5 -125 -198 275 .V 9 t/h -14.9 30.16 218.6 -6.7 -13.2 97.67 16.35 2.72 168.1 0.68 41.11 32.22 32.22 -380.9 164.9 13.36 77.75 300.3 211.8 4.86 M X T 10 t/h 16.22 17.43 289.1 42.9 -0.66 -27.2 24.92 19.75 29.75 100.8 110.6 42.06 -521 -74.6 -15.9 -23.7 35.52 -89.8 128 2.06 11 t/h 7.43 -63.7 -75.2 18.77 -22.5 4.64 37.46 -4.76 -42.2 67.43 115.3 50.2 356.2 77.34 -15.9 -84.1 14.08 87.71 12 t/h 29.73 30.83 -267.9 9.38 -16.88 -4.9 -21.79 57.21 105.9 -36.09 14.92 110.6 -219.1 -68.51 -38.05 -97 -14.07 149.5 78.18 SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 6-12 t/h 54.45 -19 525 335 -101.3 0.52 346.74 192.75 198.91 150.19 305.6 593.24 -133.9 533.54 -110.4 -14.79 -50.3 109.6 1504.1 351.82 16 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Qua keát quaû cuûa quaù trình khaûo saùt, quan traéc xoùi moøn coù theå ñaùnh giaù sô boä tình hình xoùi moøn treân 2 huyeän nhö sau: - Coù 3 kieåu xaâm thöïc hình thaønh treân dieän tích huyeän Ñoàng Phuù vaø Buø Ñaêng bao goàm: röûa troâi beà maët, röûa troâi beà maët coù raõnh xoùi, vaø xoùi moøn khe raõnh. Röûa troâi beà maët vaø röûa troâi beà maët coù raõnh xoùi hình thaønh treân phaàn dieän tích lôùn. Röûa troâi beà maët coù cöôøng ñoä xoùi moøn trung bình 1 - 3 cm/naêm. Röûa troâi beà maët coù raõnh xoùi coù cöôøng ñoä xoùi moøn trung bình 2 - 5 cm/naêm, coù nôi tôùi 8- 10 cm/naêm. Kieåu xoùi moøn coù khe raõnh ít xuaát hieän nhöng khi xuaát hieän seõ aûnh höôûng lôùn ñeán caùc coâng trình. - Treân caùc heä thoáng canh taùc ñaát noâng nghieäp ngaén ngaøy söï xoùi moøn xaûy ra maïnh meõ, khoâng chæ treân caùc ñaát coù ñoä doác lôùn maø caùc vuøng ñaát phuø sa soâng suoái vaø doác tuï coù N ñoä doác nhoû cuõng bò xoùi moøn nghieâm troïng bôûi caùc phöông thöùc canh taùc chöa hôïp lyù cuï theå: .V - Huyeän Ñoàng Phuù: Ñòa hình baèng phaúng coù toác ñoä xoùi moøn haøng naêm khoâng ñaùng keå 0,5 taán/ha/naêm. Dieän tích coù ñoä doác töø 1 – 5o chieám 75,6% toång dieän tích ñaát trong X T huyeän, coù toác ñoä xoùi moøn trung bình 83 taán/ha/naêm. Dieän tích ñaát coù ñoä doác töø 5 – 15o chieám 22% toång dieän tích vaø coù ñoä xoùi moøn cao 259 taán/ha/naêm. Ñaëc bieät xoùi moøn xaûy ra maïnh meõ nhaát treân dieän tích ñaát doác > 15o , trung bình 677 taán/ha/naêm. Nhö vaäy, ñoä M doác caøng lôùn thì toác ñoä xoùi moøn xaûy ra caøng nghieâm troïng. Toác ñoä xoùi moøn trung bình cuûa huyeän Ñoàng Phuù: 102 taán/ha/naêm. - Huyeän Buø Ñaêng: Dieän tích coù coù ñoä doác < 5o chieám tyû leä cao 40% toång dieän tích huyeän Buø Ñaêng, phaàn dieän tích naøy coù ñoä doác xoùi moøn < 100 taán/ha/naêm. Dieän tích ñaát 5 –15o chieám tyû leä 45% coù toác ñoä xoùi moøn 259 taán/ha/naêm. Dieän tích ñaát >15o chieám tæ leä 15% dieän tích huyeän, phaàn dieän tích naøy coù toác ñoä xoùi moøn tôùi 678 taán/ha/naêm. - Toác ñoä xoùi moøn trung bình haøng naêm cuûa huyeän Buø Ñaêng laø 234 taán/ha/naêm. Nhö vaäy xoùi moøn trung bình haøng naêm treân dieän tích huyeän Buø Ñaêng cao gaáp 2,3 laàn so vôùi huyeän Ñoàng Phuù. SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 17 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 - Xoùi moøn ñaát do khai thaùc ñaù xaây döïng: treân dieän tích 2 huyeän Ñoàng Phuù vaø Buø Ñaêng caùc moû ñaù xaây döïng phaân boá chuû yeáu doïc theo quoác loä 14. Vieäc khai thaùc ñaù coù mang laïi lôïi ích kinh teá cho tænh nhaø tuy nhieân beân caïnh nhöõng vaán ñeà moâi tröôøng ñi keøm cuõng caàn xem xeùt moät caùch thaän troïng. Khai thaùc khoaùng saûn laø hoaït ñoäng gaây xoùi moøn ñaát tröïc tieáp vaø chuû ñoäng cuûa con ngöôøi, taïo ñòa hình aâm, phaù huûy heä sinh thaùi trong khu vöïc khai thaùc. N .V X T M SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 18 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Chöông IV HIEÄN TRAÏNG NÖÔÙC MAËT, KEÁT QUAÛ QUAN TRAÉC VAØ NHAÄN XEÙT VEÀ CHAÁT LÖÔÏNG NGUOÀN NÖÔÙC IV.1. HIEÄN TRAÏNG NÖÔÙC MAËT: Tænh Bình Phöôùc coù maïng löôùi soâng, suoái töông ñoái phong phuù. Treân ñòa baøn coù 3 con soâng chính laø soâng Beù, soâng Ñoàng Nai vaø soâng Saøi Goøn toång löôïng doøng chaûy trung bình khoaûng 26 tyû m3/naêm.
Soâng Saøi Goøn: N Baét nguoàn töø vuøng ñoài nuùi Taây Baéc Loäc Ninh, coù ñoä cao trung bình 250m. Thöôïng löu chaûy doïc theo bieân giôùi Vieät Nam – Campuchia, sau ñoù chaûy doïc theo ranh giôùi tænh Taây .V Ninh vaø Bình Phöôùc. Tính ñeán bôø hoà Daàu Tieáng, soâng coù chieàu daøi 132km, dieän tích löu vöïc laø 2.700km2. X T
Soâng Ñoàng Nai Baét nguoàn töø daõy nuùi Laâm Vieân, Bi Ñuùp treân cao nguyeân Lang Biang, soâng Ñoàng Nai M chaûy qua caùc tænh Laâm Ñoàng, Ñoàng Nai, Bình Phöôùc, Bình Döông vaø Tp. Hoà Chí Minh, ñoaïn chaûy qua huyeän Buø Ñaêng (tænh Bình Phöôùc) heïp vaø saâu, cao trình maët ruoäng vaø möïc nöôùc soâng coù ñoä cheânh leäch lôùn vì theá khai thaùc nöôùc soâng phuïc vuï cho noâng nghieäp raát khoù khaên. Cheá ñoä doøng chaûy töï nhieân khi chöa coù hoà Trò An veà muøa kieät nöôùc coù löu löôïng trung bình laø 60m3/s, löu löôïng muøa luõ laø 2.000m3 /s.
Soâng Beù Soâng Beù chaûy giöõa tænh Bình Phöôùc theo höôùng Baéc – Nam, laø moät nhaùnh lôùn cuûa soâng Ñoàng Nai. Baét nguoàn töø cao nguyeân Ñaéc Laék vôùi ñoä cao töø 600 – 800m chaûy qua caùc huyeän Phöôùc Long, Loäc Ninh, Ñoàng Phuù, Bình Long, (tænh Bình Phöôùc), huyeän Taân Uyeân (tænh Bình Döông) roài ñoå ra Soâng Ñoàng Nai phía döôùi chaân ñaäp Trò An. Hieän taïi huyeän Phöôùc Long, tænh Bình Phöôùc ñöôïc ngaên ñeå hình thaønh hoà thuûy ñieän Thaùc Mô, hoà SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 19 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Thaùc Mô coù dung tích 1,4 tyû m3, löu löôïng trung bình ñöôïc ñieàu tieát bôûi hoà laø 60m3/s. Hieän ñang hình thaønh hoà Caàn Ñôn. Trong töông lai laø hoà Phöôùc Hoøa. Ngoaøi caùc soâng treân, nguoàn nöôùc maët treân ñòa baøn tænh Bình Phöôùc coøn coù nhöõng baøu truõng töï nhieân vaø caùc hoà chöùa lôùn söû duïng trong noâng nghieäp vaø thuûy ñieän. Hieän coù taát caû 19 hoà vôùi toång dieän tích caùc hoà laø 11.408,2 ha. Huyeän Phöôùc Long coù soá löôïng hoà chöùa nhieàu nhaát (10 hoà), dieän tích maët nöôùc laø 10.764ha bao goàm caû hoà thuûy ñieän Thaùc Mô lôùn nhaát tænh (10.600ha) BaûngIV.1 - Caùc hoà thuûy lôïi, thuûy ñieän trong tænh Stt Ñòa ñieåm Theå tích (106m3) Huyeän Ñoàng Phuù Dieän tích (ha) 1 Hoà Suoái Giai 12,8 2 Hoà Suoái Cam 1,55 3 Hoà Suoái Lam 1,1 N Ñoä saâu (m) 430 6 57 6 25 6 0,84 19,5 6 0,67 15,6 5 7,5 46 8,5 .V X T Huyeän Phöôùc Long 4 Hoà Noâng Tröôøng 4 5 Hoà Noâng Tröôøng 6 6 Hoà Noâng Tröôøng 7 7 Hoà Noâng Tröôøng 8 0,65 18 9 8 Hoà Noâng Tröôøng 9 0,76 20,6 5,5 9 Hoà Noâng Tröôøng 10 0,47 10,8 4,5 10 Ñaäp Dakton 0,43 12 6,5 11 Hoà NT2 Ñ8 0,15 3,5 3 12 Hoà NT2 Ñ7 0,65 18 4,5 13 Hoà Thaùc Mô 1239 10.600 20 M Huyeän Bình Long 14 Ñaäp Suoái Ong 0,336 11,6 4 15 Ñaäp Soùc Xieâm 1 22 6 SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 20 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 16 Hoà An Khöông 1 42 6 23 6 Huyeän Loäc Ninh 17 Hoà Takte 0,7 Huyeän Buø Ñaêng 18 Hoà Bramaêng 0,7 24 6 19 Ñaäp Buø Moân 0,2 9,6 3 IV.2.. CHAÁT LÖÔÏNG NÖÔÙC MAËT TAÏI SOÁ ÑIEÅM CUÛA SOÂNG BEÙ VAØ SUOÁI, HOÀ TREÂN ÑÒA BAØN TÆNH IV.2 .1 Vò trí thu maãu nöôùc maët nhö sau: Kyù hieäu maãu 1 2 3 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 N Vò trí thu maãu - Hoà chöùa nöôùc Suoái Cam, thò xaõ Ñoàng Xoaøi - Caàu Nha Bích, soâng Beù - Loøng chöùa ñaäp Thaùc Mô, xaõ Ñöùc Lieãu, huyeän Buø Ñaêng - Suoái Raïc, thoân Taân Hoøa, xaõ Buø Nho, huyeän Phöôùc Long - Caàu An Giang (Soâng Rin), thoân 1, xaõ Long Bình, Phöôùc Long - Ñaäp traøn Thaùc Mô - Caàu Thaùc Meï (phía döôùi cuûa cöûa ñaäp traøn Thaùc Mô) - Soâng Beù, xaõ Thanh Hoøa, huyeän Loäc Ninh - Caàu Caàn Leâ (Quoác loä 13) - Caàu Beán Ñình (Quoác loä 13) - Caàu Tham Rôùt - Hoà suoái Giai - Suoái Caàu 2 - Suoái Caàu 38 - Hoà khu vöïc thò traán Phöôùc Bình - Hoà caàu Traéng Loäc Ninh .V X T M SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 21 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Baûng IV.2 - Keát quaû phaân tích chaát löôïng nöôùc maët Chæ tieâu pH SS Ñoä ñuïc NO2-N NO3-N Toång N Toång P PO4-P BOD5 COD ClToång Fe Cu Zn As Al Phenol Chæ tieâu pH SS Ñoä ñuïc NO2-N NO3-N Toång N Toång P PO4-P BOD5 COD ClToång Fe Cu Zn As Al Phenol Ñôn vò mg/L NTU mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L µg/L mg/L mg/L Ñôn vò mg/L NTU mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L µg/L mg/L mg/L 1 6.7 5 12 0 0.10 0.3 0.06 0.04 4 10 14 0.09 <0.01 <0.01 0.2 <0.01 0 2 6.5 7 14 0 0.14 0.2 0.11 0.08 4 11 7 0.21 <0.01 <0.01 0.3 <0.01 0 8 6.3 9 21 0 0.10 0.3 0.06 0.04 4 8 28 0.14 <0.01 <0.01 0.2 <0.01 0 9 6.5 8 20 0 0.10 0.3 0.06 0.04 4 10 14 0.27 <0.01 <0.01 0.3 <0.01 0 3 6.5 5 13 0 0.10 0.3 0.06 0.04 5 10 14 0.15 <0.01 <0.01 0.2 <0.01 0 6 6.4 7 17 0.01 0.20 0.3 0.06 0.04 5 10 7 0.65 <0.01 <0.01 0.3 <0.01 0 7 6.4 5 18 0 0.10 0.3 0.05 0.04 5 10 7 0.14 <0.01 <0.01 0.3 <0.01 0 11 6.3 6 12 0.02 0.10 0.2 0.10 0.07 6 13 7 0.68 <0.01 <0.01 0.3 <0.01 0 12 6.1 9 15 0 0.07 0.3 0.06 0.05 5 11 14 0.44 <0.01 <0.01 0.3 <0.01 0 13 6.0 10 17 0 0.07 0.3 0.06 0.04 4 8 14 0.14 <0.01 <0.01 0.3 <0.01 0 N .V X T M 5 6.4 8 15 0.01 0.14 0.4 0.06 0.04 4 8 7 0.26 <0.01 <0.01 0.3 <0.01 0 10 6.4 7 14 0.01 0.07 0.4 0.10 0.07 5 10 14 0.93 <0.01 <0.01 0.2 <0.01 0 SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 22 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Chæ tieâu pH SS Ñoä ñuïc NO2-N NO3-N Toång N Toång P PO4-P BOD5 COD ClToång Fe Cu Zn As Al Phenol Ñôn vò 14 6.3 9 21 0 0.10 0.3 0.06 0.04 4 8 28 0.14 <0.01 <0.01 0.2 <0.01 0 mg/L NTU mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L µg/L mg/L mg/L 15 6.5 8 20 0 0.10 0.3 0.06 0.04 4 10 14 0.27 <0.01 <0.01 0.3 <0.01 0 IV.2.2 Ñaùnh giaù keát quaû chaát löôïng nöôùc 16 6.4 7 14 0.01 0.07 0.4 0.10 0.07 5 10 14 0.93 <0.01 <0.01 0.2 <0.01 0 .V N 17 6.3 6 12 0.02 0.10 0.2 0.10 0.07 6 13 7 0.68 <0.01 <0.01 0.3 <0.01 0 X T • Chaát löôïng nöôùc soâng Beù - pH treân soâng Beù ít bieán ñoåi, giaù trò pH ño ñöôïc khoaûng 6,5 ñaït Tieâu chuaån TCVN 5942-1995 (qui ñònh cho nguoàn loaïi A laø töø 6,0-8,5). M - Haøm löôïng chaát raén lô löûng nöôùc soâng thaáp, SS ño ñöôïc khoaûng 7-8 mg/L, chöùng toû doøng soâng naøy raát trong, haøm löôïng phuø sa ít. Do keát quaû naøy ño vaøo cuoái giai ñoaïn muøa khoâ. - Noàng ñoä caùc chaát dinh döôõng NO3-, toång phospho, toång nitô treân soâng Beù noùi chung ôû möùc thaáp. Taïi caùc ñieåm quan traéc noàng ñoä NO3- khoaûng 0,10 - 0,14 mg/L, noàng ñoä naøy thaáp hôn nhieàu so vôùi Tieâu chuaån Vieät Nam (TCVN 5942-1995 quy ñònh laø 10 mg/L) - Noàng ñoä caùc chaát oâ nhieãm BOD thaáp, chæ hôi cao hôn so vôùi Tieâu chuaån Vieät Nam (TCVN 5942-1995 quy ñònh laø <4mg/L) - Noàng ñoä COD ño ñöôïc töø 10-11 mg/L, ñaõ vöôït Tieâu chuaån Vieät Nam (TCVN 5942-1995 quy ñònh laø <10mg/L), tuy nhieân möùc ñoä khoâng lôùn. SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 23 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 - Noàng ñoä 1 soá kim loaïi naëng trong nöôùc coøn ôû möùc thaáp (Cu < 0,01 mg/L, Zn < 0,01 mg/L, Al<0,01mg/L, As = 0,3µg/L), thaáp hôn nhieàu so vôùi Tieâu chuaån cho pheùp (TCVN 5942-1995 qui ñònh cho nguoàn loaïi A). - Khoâng phaùt hieän thaáy coù haøm löôïng Phenol trong caùc maãu nöôùc ôû caùc vò trí ño. • Chaát löôïng nöôùc hoà Suoái Cam Theo quy hoaïch caáp nöôùc, hoà suoái Cam seõ laø nguoàn caáp nöôùc quan troïng cho thò xaõ Ñoàng Xoaøi, chaát löôïng nöôùc hoà Suoái Cam ñöôïc ñaùnh giaù nhö sau: - pH ño ñöôïc laø 6,5 ñaït Tieâu chuaån TCVN 5942-1995 (qui ñònh cho nguoàn loaïi A laø töø 6,0-8,5). - Chaát raén lô löûng thaáp hôn nhieàu so vôùi Tieâu chuaån Vieät Nam (TCVN 5942-1995). Noàng ñoä chaát raén lô löûng ño ñöôïc laø 5mg/L N - Qua keát quaû phaân tích cho thaáy noàng ñoä nitrit trong nöôùc baèng 0, chöa coù daáu .V hieäu bò oâ nhieãm nitrit. - Noàng ñoä NO3-, toång P, toång N coøn thaáp. Keát quaû ño ñöôïc noàng ñoä NO3- khoaûng X T 0,1mg/L thaáp hôn nhieàu so vôùi Tieâu chuaån Vieät Nam (TCVN 5942-1995 quy ñònh cho nguoàn loaïi A laø 10mg/L) - Noàng ñoä caùc chaát oâ nhieãm BOD, COD ôû giôùi haïn Tieâu chuaån Vieät Nam (TCVN M 5942-1995 quy ñònh BOD<4mg/L, COD<10mg/L). Noàng ñoä BOD ño ñöôïc laø 4mg/L, COD laø 10mg/L. - Noàng ñoä 1 soá kim loaïi naëng trong nöôùc coøn ôû möùc thaáp (Cu < 0,01 mg/L, Zn < 0,01 mg/L, Al<0,01mg/L, As = 0,2µg/L), thaáp hôn nhieàu so vôùi Tieâu chuaån cho pheùp (TCVN 5942-1995 qui ñònh cho nguoàn loaïi A). - Khoâng phaùt hieän thaáy coù Phenol trong nöôùc. Qua keát quaû phaân tích coù theå ñaùnh giaù chaát löôïng nöôùc Suoái Cam coøn raát toát, coù theå phuïc vuï cho nhu caáp nöôùc cho sinh hoaït. Tuy nhieân caàn phaûi quan taâm baûo veä chaát löôïng nöôùc hoà traùnh bò aûnh höôûng bôûi quaù trình ñoâ thò hoaù baét ñaàu phaùt trieån xung quanh hoà. SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 24 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 • Chaát löôïng nöôùc Hoà Thaùc Mô Keát quaû phaân tích chaát löôïng nöôùc ôû loøng chöùa ñaäp Thaùc Mô, taïi ñaäp traøn Thaùc Mô vaø taïi caàu Thaùc Meï ñeàu cho thaáy chaát löôïng nöôùc hoà Thaùc Mô coøn raát toát. - Haøm löôïng pH ñaït giôùi haïn cho pheùp, SS thaáp hôn nhieàu laàn so vôùi Tieâu chuaån Vieät Nam - Trong caùc maãu nöôùc ñeàu khoâng phaùt hieän thaáy nitrit vaø phenol. - Noàng ñoä caùc chaát oâ nhieãm nhö BOD, COD taïi loøng Thaùc Mô vaø ñaäp traøn chæ hôi vöôït so vôùi Tieâu chuaån Vieät Nam (TCVN 5942-1995), noàng ñoä BOD ño ñöôïc laø 5mg/L vaø COD laø 10 mg/L. Tuy nhieân giaù trò naøy khoâng ñaùng keå. - Haøm löôïng moät soá kim loaïi naëng nhö Cu, Zn, As, Al ôû möùc thaáp so vôùi Tieâu chuaån Vieät Nam • Chaát löôïng nöôùc caùc soâng, suoái, hoà nhoû N .V Keát quaû phaân tích chaát löôïng nöôùc taïi Suoái Rin vaø suoái Raïc ôû Phöôùc Long cho thaáy chaát löôïng ôû caùc soâng suoái nhoû chöa bò oâ nhieãm do caùc hoaït ñoäng phaùt trieån kinh teá xaõ X T hoäi. Haàu heát caùc chæ tieâu phaân tích ñeàu thaáp hôn tieâu chuaån Vieät Nam (TCVN 5942-1995 quy ñònh cho nguoàn loaïi A), ngoaïi tröø chæ tieâu COD ño ñöôïc taïi Suoái Rin laø 10mg/L hôi vöôït so vôùi Tieâu chuaån Vieät Nam (TCVN 5942-1995 quy ñònh <10mg/L). M • Chaát löôïng nöôùc caùc keânh raïch chaûy qua khu daân cö Nöôùc caùc keânh raïch chaûy qua khu daân cö nhö suoái Caùi, suoái Baøu Naùt ñaõ coù daáu hieäu oâ nhieãm. Noàng ñoä nitrit ño ñöôïc taïi caàu Caàn Leâ vaø caàu Beán Ñình laø 0,01 vaø 0,02 mg/L, keát quaû cho thaáy noàng ñoä nitrit taïi caàu Beán Ñình ñaõ vöôït Tieâu chuaån Vieät Nam (TCVN 59421995 quy ñònh laø 0,01mg/L) Noàng ñoä caùc chaát oâ nhieãm nhö BOD, COD taïi 2 ñieåm ño ñeàu vöôït Tieâu chuaån Vieät Nam, noàng ñoä BOD töø 5-6mg/L, noàng COD töø 10-13 mg/L. Tuy nhieân möùc ñoä oâ nhieãm höõu cô chöa cao, vaãn coøn thaáp hôn nhieàu so vôùi Tieâu chuaån Vieät Nam quy ñònh nguoàn loaïi B. Noàng ñoä caùc thoâng soá coøn laïi vaãn coøn thaáp hôn nhieàu so vôùi Tieâu chuaån Vieät Nam (TCVN 5942-1995). SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 25 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Nhìn chung chaát löôïng nöôùc maët cuûa tænh Bình Phöôùc coøn khaù toát, keát quaû phaân tích ôû haàu heát caùc soâng, suoái, hoà ñeàu ñaït Tieâu chuaån Vieät Nam nguoàn loaïi A (TCVN 5942-1995), ngoaïi tröø caùc keânh raïch chaûy qua khu vöïc daân cö, nhaø maùy ñaõ coù daáu hieäu oâ nhieãm höõu cô. Nguoàn nöôùc maët tænh Bình Phöôùc coù theå quy hoaïch phuïc vuï cho caùc nhu caàu caáp nöôùc cho sinh hoaït, noâng nghieäp, coâng nghieäp cuûa tænh. IV.3. CHAÁT LÖÔÏNG NÖÔÙC MAËT, NGAÀM TAÏI CAÙC KHU TRUNG TAÂM ÑOÂ THÒ IV.3.1. Thöïc traïng veà tình hình xöû lyù nöôùc thaûi ñoâ thò: Thò xaõ Ñoàng Xoaøi: hieän taïi thò xaõ Ñoàng Xoaøi coù moät tuyeán möông ôû khu vöïc trung taâm laø möông thoaùt nöôùc möa vaø thoaùt nöôùc baån chung. Löu löôïng nöôùc thaûi ñöôïc tính N baèng 80% löu löôïng nöôùc caáp vaø theo caùc soá lieäu sau: daân soá taïi thò xaõ (30.000 ngöôøi), .V tieâu chuaån caáp nöôùc (120lít/ngöôøi), heä soá caáp nöôùc (90%). Hieän taïi coù theå tính ñöôïc löu löôïng nöôùc thaûi sinh hoaït cuûa thò xaõ Ñoàng Xoaøi laø khoaûng 2.600 m3/ngaøy.ñeâm. X T Thò traán Chôn Thaønh: laø thò traán thuoäc huyeän Bình Long, hieän taïi thò traán chöa coù heä thoáng caáp thoaùt nöôùc. Caùc nhaø daân vaø caùc khu coâng coäng hoaøn toaøn duøng nöôùc gieáng khôi vaø gieáng ñoùng coù ñoä saâu töø 6 ñeán 40 meùt, ngoaøi ra trong muøa möa ngöôøi daân coøn M duøng nöôùc möa cho sinh hoaït. Löu löôïng nöôùc thaûi sinh hoaït cuûa thò traán laø khoaûng 2.500 m3/ngaøy.ñeâm. Thò traán An Loäc: laø trung taâm haønh chính cuûa huyeän Bình Long, hieän taïi thò traán chöa coù heä thoáng thoaùt nöôùc, heä thoáng caáp ñaõ coù nhöng vôùi qui moâ, coâng suaát nhoû chæ cung caáp ñöôïc khu vöïc nhoû taïi trung taâm thò traán. Löu löôïng nöôùc thaûi sinh hoaït cuûa thò traán laø khoaûng 2.100 m3/ngaøy.ñeâm. Thò traán Loäc Ninh: laø trung taâm haønh chính cuûa huyeän Loäc Ninh laø moät huyeän saùt bieân bieân giôùi CamPuChia cô sôû haï taàng coøn thaáp keùm, hieän taïi thò traán chöa coù heä thoáng thoaùt nöôùc, heä thoáng caáp nöôùc vôùi qui moâ, coâng suaát khoâng ñaùng keå. Löu löôïng nöôùc thaûi sinh hoïat khoaûng 2.000 m3/ngaøy.ñeâm. SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 26 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Thò traán Phöôùc Bình: laø thò traán thuoäc huyeän Phöôùc Long, haï taàng cô sôû cuûa trung taâm thò traán thaáp keùm, chöa coù heä thoáng caáp, thoaùt nöôùc. Nöôùc thaûi cuûa thò traán chuû yeáu laø nöôùc thaûi sinh hoaït vaø moät phaàn raát nhoû cuûa caùc coâng trình coâng coäng, caùc cô sôû saûn xuaát nhoû, dòch vuï. Löu löôïng nöôùc thaûi cuûa thò traán khoaûng 1.800 m3/ngaøy.ñeâm. Thò traán Thaùc Mô: laø trung taâm haønh chính cuûa huyeän Phöôùc Long, cô sôû haï taàng tuy coù phaàn khaù hôn thò traán Phöôùc Bình, tuy nhieân heä thoáng thoaùt nöôùc chæ coù heä thoáng thoaùt nöôùc möa ven ñöôøng chính, heä thoáng caáp nöôùc qui moâ, coâng suaát nhoû chæ cung caáp ñöôïc moät löôïng nöôùc raát ít cho ngöôøi daân khu trung taâm haønh chính huyeän. Löu löôïng nöôùc thaûi öôùc tính khoaûng 2.000 m3/ngaøy.ñeâm. Thò traán Ñöùc Phong: laø trung taâm haønh chính cuûa huyeän Buø Ñaêng, laø moät huyeän N khoù khaên cuûa tænh vì vaäy haï taàng cô sôû chöa ñöôïc xaây döïng nhieàu, coøn ngheøo naøn. Heä thoáng caáp thoaùt nöôùc chöa coù, löu löôïng nöôùc thaûi sinh hoaït cuûa thò traán hieän taïi öôùc tính .V 3 khoaûng 1.500 m /ngaøy.ñeâm. Nhìn chung treân ñòa baøn tænh Bình Phöôùc taát caû caùc thò traán, thò xaõ cô sôû haï taàng X T ñang coøn trong tình traïng sô saøi, cuõ kyõ vaø ñaõ xuoáng caáp traàm troïng, moät soá thò traán, thò xaõ trong traïng thaùi quaù söùc taûi nhö thò xaõ Ñoàng Xoaøi, thò traán An loäc do toác ñoä phaùt trieån cô sôû haï taàng khoâng ñaùp öùng ñöôïc toác ñoä gia taêng daân soá. Heä thoáng caáp thoaùt nöôùc taïm bôï, M haàu nhö khoâng coù. Chính nhöõng thöïc traïng ñoù vaán ñeà veà raùc vaø nöôùc thaûi laø moät khoù khaên lôùn trong vieäc xöû lyù moâi tröôøng cho caùc thò traán, thò xaõ, taát caû caùc thò traán, thò xaõ ñeàu khoâng coù heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi chung. Vôùi löu löôïng nöôùc thaûi sinh hoaït töông ñoái lôùn cuûa caùc thò traán, thò xaõ ñeàu ñöôïc ngaám tröïc tieáp xuoáng ñaát hoaëc chaûy vaøo caùc suoái nhoû quanh khu vöïc seõ gaây oâ nhieãm nghieâm troïng nguoàn nöôùc maët vaø nöôùc ngaàm trong thôøi gian khoâng xa. Ñeå ñaùnh giaù chaát löôïng nguoàn nöôùc coù nguy cô bò nhieãm baån do hoaït ñoäng cuûa caùc trung taâm thò traán, thò xaõ gaây ra, Sôû ñaõ tieán haønh laáy maãu phaân tích nöôùc maët vaø nöôùc ngaàm ôû moät ñieåm taïi caùc trung taâm thò traán, thò xaõ nhö sau: SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 0651 879112 - FAX 0651 879113 27 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Baûng IV.3-Keát quaû phaân tích maãu nöôùc ngaàm taïi caùc trung taâm thò xaõ, thò traán Nguoàn soá lieäu: CENTEMA 17 -18/5/2001. STT Vò trí laáy maãu KEÁT QUAÛ 5,5 5,7 6,0 4,2 6,1 5,1 5,6 Ñoä cöùng 210 3820 140 5 90 10 52 ClMg/l 1 1395 2 2 1 3 3 Fmg/l 0,16 0,51 0,10 0,00 0,07 0,20 0,17 N-NOØ2 Mg/l Veát Veát Veát Veát Veát Veát Veát N-NO3 mg/l Veát Veát Veát Veát Veát 0,7 0,2 N-NH3 mg/l Veát 4 Veát 0,4 Veát Veát Veát SO42Mg/l 4 7 4 4 6 3 3 Fe toång 1,29 0,38 0,4 1,65 0,20 1,47 1,20 6,58,5 300500 200600 1 - 45 - 1-5 1-5 pH 01 02 03 04 05 06 07 Ñoàng Xoaøi An Loäc Chôn Thaønh Buø Ñaêng Ñoàng Phuù Phöôùc Long Loäc Ninh TCVN 5944-1995 N X T .V BaûngIV.4- Keát quaû phaân tích maãu nöôùc maët taïi caùc trung taâm thò xaõ, thò traán Nguoàn soá lieäu: CENTEMA 17 -18/5/2000 M C TDS mg/l DO COD mg/l Ñoä ñuïc Ñoä cöùng NH3 mg/l SO42mg/l Coliform 24,5 25,7 24,8 26,4 26,5 24,9 25,4 117 13 71 76 20 15 34 3,7 2,9 5,1 0,6 5,5 5,0 4,2 20 An Loäc Loäc Ninh Buø Ñaêng Thaùc Mô Phöôùc Bình 4,7 6,3 7,1 6,5 5,88 5,85 6,0 11 31 12 52 25 10 34 28 42 Veát 28 28 15 10 31 0,10 0,23 0,36 0,60 0,25 0,40 0,32 9 7 8 5 15 10 6 75 x102 80x102 230x102 460 x103 47 x102 50 x102 210 x102 TCVN 5942-1995 (giôùi haïn A) 6,08,5 - - ≥6 <10 - - 0,05 - 5000 STT Vò trí laáy maãu pH 01 02 03 04 05 06 07 Ñoàng Xoaøi Chôn Thaønh 0 KEÁT QUAÛ 11 10 32 10 25 SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 26 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 IV.3.2. Nhaän xeùt veà chaát löôïng nöôùc maët:
pH Nhìn chung taát caû caùc thò traán, thò xaõ nguoàn nöôùc maët ñeàu coù ñoä pH thaáp hôn so vôùi tieâu chuaån (ngoaïi tröø suoái chôï An Loäc 7,1 suoái chôï Chôn Thaønh 6,3 suoái chôï Loäc Ninh 6,5)
COD Haàu heát taïi caùc vò trí ñaõ phaân tích nöôùc maët taïi caùc thò traán, thò xaõ ñeàu naèm trong giôùi haïn cho pheùp hoaëc cao hôn khoâng ñaùng keå (chæ tröø caàu suoái Dung -Thaùc Mô 25, suoái chôï Loäc Ninh COD 32mg/l, so vôùi tieâu chuaån laø 10 mg/l).vaø Ñoàng Xoaøi laø 20mg/l. N
Coliform Ngoaïi tröø 2 thò traán Thaùc mô vaø Buø Ñaêng naèm trong giôùi haïn cho pheùp. Coøn laïi taát .V caû ñeàu vöôït tieâu chuaån gaáp nhieàu laàn. X T
NH3 Rieâng ñoái vôùi noàng ñoä NH3 taát caû ñeàu vöôït giôùi haïn TCVN 5942-1995 (giôùi haïn A) töø gaáp 2 laàn trôû leân M Caùc chæ tieâu coøn laïi töø keát quaû phaân tích nöôùc maët taïi caùc thò traán, thò xaõ nhìn chung ñeàu naèm trong giôùi haïn TCVN 5942-1995 (giôùi haïn A). Nguoàn tieáp nhaän nöôùc thaûi sinh hoaït laø caùc suoái nhoû trong khu vöïc. Nhö ñaõ noùi ôû phaàn treân vaø qua keát quaû phaân tích veà nöôùc maët taïi moät soá ñieåm coù tính ñaïi dieän cho caùc khu trung taâm thò traán vaø thò xaõ taïi moät soá suoái ôû khu daân cö vuøng laân caän so vôùi tieâu chuaån töông ñoái ñaït, nhöng ñaõ coù daáu hieäu bò oâ nhieãm nöôùc maët do nöôùc thaûi sinh hoaït, caùc vuøng bò nhieãm baån chæ mang tính cuïc boä, nhoû khoâng ñaùng keå, tuy nhieân neáu khoâng coù bieän phaùp khaéc phuïc, ngaên ngöøa ñeà phoøng xa thì möùc ñoä nhieãm baån ngaøy caøng lan ra treân dieän roäng. Do soá löôïng maãu quan traéc ít, soá laàn quan traéc trong moät naêm thaáp neân chöa ñaùnh giaù ñöôïc ñoä chính xaùc cao chaát löôïng nöôùc taïi caùc khu vöïc SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 27 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 naøy trong thôøi gian seõ taêng cöôøng giaùm saùt dieãn bieán chaát löôïng nguoàn nöôùc taïi caùc khu vöïc naøy. IV.3.3. Nhaän xeùt veà chaát löôïng nöôùc ngaàm:
pH: haàu heát caùc vò trí laáy maãu phaân tích ñeàu khoâng ñaït tieâu chuaån cho pheùp.
Ñoä cöùng: haàu heát caùc maãu phaân tích ñeàu naèm trong giôùi haïn tieâu chuaån cho pheùp. Duy chæ coù maåu taïi thò traán An Loäc huyeän Bình Long coù ñoä cöùng 3820 mg/l vöôït quaù tieâu chuaån (TCVN 5944 1995 laø 300 - 500 mg/l).
Cl- : caùc maãu phaân tích ñeàu naèm trong gôùi haïn tieâu chuaån cho pheùp. Duy chæ coù maåu taïi thò traán An Loäc huyeän Bình Long coù noàng ñoä 1395 mg/l vöôït quaù tieâu chuaån (TCVN 5944 1995 laø 200 - 600 mg/l). N
SO42-: haàu heát ñeàu ñaït, chæ coù maãu taïi Thò traán An LOÄc Bình Long ( 7mg/l) vaø maãu .V taïi Ñoàng Phuù ( 6mg/l) laø vöôït TCVN 5944 1995( 1-5mg/l) Taát caû caùc chæ tieâu: F- ; N-NO3- ; Fetc phaân tích taïi caùc maãu ñeàu ñaït tieâu chaån. X T IV.4. NÖÔÙC THAÛI COÂNG NGHIEÄP Ngaønh coâng nghieäp Bình Phöôùc chöa phaùt trieån maïnh, chöa coù khu coâng nghieäp M naøo ñi vaøo hoaït ñoäng, coâng nghieäp chuû yeáu laø cheá bieán noâng laâm saûn nhö haït ñieàu, cao su, tinh boät khoai mì, ñuõa tre, khai thaùc ñaù xaây döïng… caùc cô sôû, nhaø maùy nhìn chung ñeàu coù qui moâ vaø coâng suaát nhoû. Löôïng nöôùc thaûi cuûa ngaønh coâng nghieäp chuû yeáu laø töø cheá bieán cao su, nöôùc thaûi töø caùc nhaø maùy cheá bieán tinh boät khoai mì, löu löôïng nguoàn nöôùc thaûi cuûa 2 loaïi hình naøy töông ñoái lôùn. Do tính chaát caùc nhaø maùy khoâng taäp trung, naèm raõi raùc, ñan xen vôùi khu daân cö, qui trình coâng ngheä laïc haäu, xuoáng caáp, heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi chöa ñaït yeâu caàu hoaëc ñang trong thôøi kyø vaän haønh chaïy thöû neân hieäu quaû xöû lyù chöa cao. SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 28 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Baûng IV.5- Löu löôïng nöôùc thaûi cuûa moät soá nhaø maùy naêm 2000 STT Löu löôïng nöôùc thaûi (m3/ngñ) Teân ñôn vò 01 Nhaø maùy cheá bieán cao su Loäc Ninh 900 02 Nhaø maùy cheá bieán cao su Quaûn Lôïi 1.250 03 Nhaø maùy cheá bieán cao su 30-4 650 04 Nhaø maùy cheá bieán cao su An Phuù Thònh 450 05 Nhaø maùy cheá bieán cao su Soâng Beù 450 06 Nhaø maùy cheá bieán cao su Ñoàng Phuù 800 07 Nhaø maùy cheá bieán cao su Phöôùc Bình 08 Nhaø maùy cheá bieán cao su Phuù Rieàng 09 Nhaømaùy tinh boät saén Soâng Beù – Singapore 10 Nhaø maùy cheá bieán tinh boät saén VEDAN .V X T TOÅNG COÄNG N 1.100 1.100 2.000 4.800 13.500 Baûng IV.6- Keát quaû phaân tích nöôùc thaûi tröôùc xaû thaûi vaøo M nguoàn tieáp nhaän cuûa 6 nhaø maùy cheá bieán cao su TeânNM Chæ tieâu PH SS (mg/l) BOD (mg/l) COD (mg/l) NH4 (mg/l) Σ N (mg/l) H2S( mg/l) Σ P (mg/l) Daàu môû (mg/l) Phenol (mg/l) Coliform (MPN/100/ml) NM Loäc Ninh 5,8 68 103 178 3 185 0,2 87 0.6 1.65 24x106 NM Phöôùc NM 30/4 Bình 5.1 5.6 550 750 2600 370 5400 741 205 187 205 187 0,0 0,2 50 63 0.48 0.42 1.41 0.25 6 24x10 24x106 NM Trung NM Ñoàng NM Quaûn taâm Phuù Lôïi 7.1 8,7 5,5 154 37 700 312 153 3450 527 213 5403 10 86 78 230 86 118 1,0 0,2 0,3 72 86 62 0.83 0.3 0.66 1.59 0.03 1.58 5 6 24x10 230x10 24x106 SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 29 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Caùc keát quaû phaân tích ghi nhaän ñöôïc cho thaáy laø ngoaïi tröø Nhaø maùy cheá bieán muû cao su 30-4 môùi hoaït ñoäng vôùi löôïng nöôùc thaûi coøn ít ñöôïc löu giöõ trong beå chöùa thì nöôùc thaûi cuûa caùc nhaø maùy coøn laïi ñeàu coù noàng ñoä caùc chaát oâ nhieãm vöôït tieâu chuaån cho pheùp ñoái vôùi nöôùc thaûi coâng nghieäp (TCVN 5945 – 1995) xaû thaûi vaøo nguoàn tieáp nhaän loaïi B vaø C. Cuï theå laø:
pH Giaù trò pH trong nöôùc thaûi cuûa caùc nhaø maùy cao su dao ñoäng trong khoaûng 5,1 8,7 naèm trong giôùi haïn tieâu chuaån cho pheùp xaû thaûi vaøo nguoàn loaïi B quy ñònh pH naèm trong khoaûng 5,5 – 9. Chæ tröø nhaø maùy Phöôùc Bình 5,1.
SS N Giaù trò SS trong nöôùc thaûi cuûa saùu nhaø maùy dao ñoäng trong khoaûng 37 – 750 mg/l. Vöôït tieâu chuaån cho pheùp laø nhaø maùy Phöôùc Bình 550 mg/l; nhaø maùy 30/4 laø 750 .V mg/l; nhaø maùy Quaûn Lôïi 700 mg/l, giôùi haïn cho pheùp haøm löôïng SS trong nöôùc xaû thaûi vaøo nguoàn tieáp nhaän loaïi B laø 100g/ml vaø loaïi C laø 200 mg/l. X T
H2S Keát quaû phaân tích nöôùc thaûi tröôùc khi xaû vaøo nguoàn tieáp nhaän cuûa caùc nhaø maùy cho thaáy nöôùc thaûi cuûa caùc nhaø maùy coù noàng ñoä hydro sunfua thaáp hôn (0,3mg/l), M Rieâng ñoái vôùi nöôùc thaûi cuûa nhaø maùy Ñoàng Phuù 0,7mg/l nhaø maùy Trung Taâm 1,0mg/l cao hôn tieâu chuaån giôùi haïn cho pheùp thaûi vaøo nguoàn loaïi B (tieâu chuaån TCVN 5945 – 1995 quy ñònh sunfua 0,5 mg/l).
NH4 Caùc keát quaû phaân tích ghi nhaän ñöôïc cho thaáy haøm löôïng NH4 trong nöôùc thaûi tröôùc xaû thaûi cuûa caùc nhaø maùy khaù cao dao ñoäng trong khoaûng 3 mg/l – 205 mg/l vaø vöôït nhieàu laàn giôùi haïn tieâu chuaån cho pheùp thaûi vaøo nguoàn tieáp nhaän (tieâu chuaån TCVN 5945 – 1995 quy ñònh amonia ñoái vôùi nöôùc thaûi loaïi B laø 01 mg/l vaø loaïi C laø 10 mg/l).
Toång Nitô, Toång Phospho Haøm löôïng toång nitô trong nöôùc thaûi tröôùc khi xaû thaûi vaøo nguoàn tieáp nhaän taïi SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 30 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 caùc nhaø maùy naèm trong khoaûng töø 86 mg/l ñeán 230 mg/l; haøm löôïng toång phospho dao ñoäng trong khoaûng 50 – 86 mg/l vaø taát caû ñeàu vöôït nhieàu laàn giôùi haïn tieâu chuaån cho pheùp tröôùc khi xaû thaûi vaøo nguoàn tieáp nhaän (tieâu chuaån TCVN 5945 - 1995 quy ñònh noàng ñoä nitô ñoái vôùi nöôùc thaûi thaûi vaøo nguoàn tieáp nhaän loaïi B vaø C töông öùng laø 60 mg/l; quy ñònh giôùi haïn cho pheùp haøm löôïng toång phospho vôùi nguoàn loaïi B vaø C töông öùng laø 6 mg/l vaø 8 mg/l).
OÂ nhieãm caùc chaát höõu cô Keát quaû phaân tích nöôùc thaûi tröôùc khi xaû thaûi cuûa 6 nhaø maùy cho thaáy noàng ñoä caùc chaát chæ thò oâ nhieãm höõu cô khaù cao vaø vöôït raát nhieàu laàn tieâu chuaån cho pheùp. Haøm löôïng BOD vaø COD thaáp nhaát ôû nhaø maùy cheá bieán cao su Loäc Ninh (103 vaø 178 mg/l) vaø cao nhaát ôû nhaø maùy Quaûn Lôïi (3450 vaø 5403 mg/l) trong khi tieâu chuaån N TCVN5945-1995 quy ñònh giôùi haïn tieâu chuaån cho pheùp noàng ñoä BOD vaø COD trong .V nöôùc thaûi tröôùc khi thaûi vaøo nguoàn loaïi B töông öùng laø 50 mg/l vaø 100 mg/l).
OÂ nhieãm daàu môõ, phenol X T Haøm löôïng daàu môõ trong nöôùc thaûi tröôùc khi thaûi vaøo moâi tröôøng cuûa caùc nhaø maùy töông ñoái thaáp dao ñoäng trong khoaûng 0,3mg/l – 0,8 mg/l. haøm löôïng daàu môõ thaáp nhaát trong nöôùc thaûi nhaø maùy cao su Thuaän Phuù laø 0,3 mg/l vaø cao nhaát laø 0,83 mg/l trong nöôùc thaûi nhaø maùy cheá bieán cao su Trung Taâm. Haøm löôïng daàu môõ trong nöôùc M thaûi tröôùc khi xaû thaûi cuûa 6 nhaø maùy ñeàu naèm trong giôùi haïn tieâu chuaån cho pheùp (tieâu chuaån TCVN5945-1995 quy ñònh haøm löôïng daàu môõ thaûi vaøo nguoàn loaïi B vaø C töông öùng laø 01 mg/l vaø 05 mg/l). Caùc keát quaû phaân tích nöôùc thaûi saûn xuaát ghi nhaän ñöôïc cho thaáy chæ coù noàng ñoä phenol trong nöôùc thaûi nhaø maùy Thuaän Phuù thaáp hôn 0,03 mg/l laø naèm trong giôùi haïn tieâu chuaån cho pheùp xaû thaûi. Nöôùc thaûi tröôùc xaû thaûi cuûa 5 nhaø maùy coøn laïi khaù cao dao ñoäng trong khoaûng 0,25mg/l – 1,65mg/l vaø vöôït nhieàu laàn giôùi haïn tieâu chuaån cho pheùp (tieâu chuaån TCVN5945-1995 quy ñònh haøm löôïng phenol trong nöôùc thaûi coâng nghieäp thaûi vaøo nguoàn loaïi B vaø C töông öùng laø 0,05 – 01 mg/l). SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 31 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001
OÂ nhieãm vi sinh vaät Noàng ñoä chaát chæ thò oâ nhieãm vi sinh vaät trong nöôùc thaûi tröôùc xaû thaûi cuûa caû 6 nhaø maùy trong ñôït khaûo saùt naêm 2000 cho thaáy möùc oâ nhieãm khaù cao dao ñoäng trong khoaûng 105 – 106 MPN/100ml, vöôït nhieàu laàn laàn giôùi haïn tieâu chuaån TCVN 59451995 cho pheùp ñoái vôùi nöôùc thaûi coâng nghieäp xaû thaûi vaøo nguoàn loaïi B laø 104 MPN/100ml. Baûng IV.7 -Thaønh phaàn caùc chæ tieâu oâ nhieãm cuûa caùc nhaø maùy cheá bieán tinh boät mì Stt Chæ tieâu Ñôn vò Noàng ñoä trung bình - 7.5 220 01 pH 02 COD MgO2/l 03 BOD MgO2/l 04 SS 05 PO43- 06 N-NH3 Mg/l N .V Mg/l Mg/l 170 50 0.2 150 X T Qua caùc keát quaû coù ñöôïc veà tính chaát nöôùc thaûi cuûa caùc ngaønh coâng nghieäp treân ñòa baøn tænh Bình Phöôùc cho thaáy ñaây laø nguoàn chaát thaûi coù khaû naêng gaây oâ nhieãm moâi tröôøng treân dieän roäng. Nöôùc thaûi töø coâng nghieäp cheá bieán noâng saûn thöôøng coù giaù trò M BOD, COD, chaát raén lô löûng (SS) vaø chaát raén hoaø tan cao. Trong thôøi gian qua Sôû ñaõ taêng cöôøng giaùm saùt, yeâu caàu caùc nhaø maùy thöïc hieän ñaàu tö xaây döïng heä thoáng xöû lyù chaát thaûi, maëc duø ñaõ coù nhöõng chuyeån bieán tích cöïc, tuy nhieân coâng taùc naøy vaãn coøn chaäm vì kinh phí caùc doanh nghieäp haïn cheá. SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 32 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Chöông V CHAÁT LÖÔÏNG MOÂI TRÖÔØNG KHOÂNG KHÍ V.1. HIEÄN TRAÏNG CHAÁT LÖÔÏNG MOÂI TRÖÔØNG KHOÂNG KHÍ TAÏI MOÄT SOÁ ÑIEÅM ÑAÕ QUAN TRAÉC Ñeå ñaùnh giaù veà hieän traïng chaát löôïng moâi tröôøng khoâng khí tænh Bình Phöôùc, Sôû thöïc hieän ñôït quan traéc chaát löôïng khoâng khí vaøo thaùng 2.2001, keát quaû quan traéc nhö sau: Baûng V.1 - Caùc yeáu toá vi khí haäu vaø ñoä oàn TT VI TRÍ ÑO MAÃU Huyeän Ñoàng Xoaøi Nhieät ñoä (oC) 1. 2. Huyeän Ñoàng phuù 3. X T K3- Saân thöôøng tröïc HÑND huyeän Ñoàng Phuù Huyeän Buø Ñaêng 4. 5. K4- Trung taâm thöông maïi Buø Ñaêng. K5- Saân DNTN cheá bieán haït ñieàu Mai Phöông. M Huyeän Phöôùc Long 6. 7. 8. 9. K6- Chôï Phöôùc Long, thò traán Thaùc Mô. K7- Saân cô sôû cheá bieán haït ñieàu Thanh Taâm. K8- Saân nhaø maùy cheá bieán cao su Phöôùc Bình. K9- Ngaõ ba chôï Phöôùc Bình, thò traán Ph. Bình. N .V K1- Chôï Ñoàng Xoaøi. K2- Ngaõ tö Ñoàng Xoaøi. Caùc yeáu toá vi khí haäu Ñoä aåm Toác ñoä gioù (%) (m/s) Ñoä oàn (dBA) 32,5 35,5 62 52 1,0-1,3 1,3-3,5 72,0 75,5 34,8 51 0,8-1,2 60,9 25,9 29,8 65 58 0,5-1,2 1,8-2,2 73,5 67,0 32,5 33,7 34,4 32,0 56 58 55 55 1,0-1,5 0,8-1,2 1,8-2,0 0,7-1,5 71,5 68,6 65,6 76,7 34,5 32,6 57 60 0,8-1,6 0,5-1,0 76,3 55,6 28,9 31,9 33,8 32,6 74 63 59 61 1,0-1,5 0,8-1,2 0,5-1,6 0,5-1,3 75,3 56,9 69,7 78,5 Huyeän Loäc Ninh 10. 11. K10- Trung taâm thöông maïi, thò töù Loäc Ninh. K11- Saân xöôûng Coâng ty cao su Loäc Ninh. Huyeän Bình Long 12. 13. 14. 15. K12- Thò traán An Loäc, huyeän Bình long. K13- Saân xöôûng Coâng ty cao su Bình Long. K14- KCN Nam Chôn Thaønh, huyeän Bình long. K15- Ngaõ tö Chôn Thaønh, huyeän Bình long. 505 QÑ/BYT-1992 : - Trong cô sôû saûn xuaát, 8 giôø/ca ≤ 90 TCVN 5949- 1998 : - Khu TM, DV, daân cö xen keõ khu saûn xuaát töø 06:00 ⍦ 18:00 ≤ 75 SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 33 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Baûng V.2 - Chaát löôïng khoâng khí T T VÒ TRÍ THU MAÃU Noàng ñoä chaát oâ nhieãm (mg/m3) Buïi SO2 NO2 CO Huyeän Ñoàng Xoaøi 1. 2. K1- Chôï Ñoàng Xoaøi. K2- Ngaõ tö Ñoàng Xoaøi. 0,43 0,37 0,159 0,137 0,074 0,095 5,2 3,8 0,30 0,101 0,050 2,3 0,35 0,27 0,205 0,122 0,079 0,071 Phenol: 0,151 4,8 12,5 Huyeän Ñoàng phuù 3. K3- Saân thöôøng tröïc HÑND huyeän Ñoàng Phuù Huyeän Buø Ñaêng 4. 5. K4- Trung taâm thöông maïi Buø Ñaêng. K5- Saân DNTN cheá bieán haït ñieàu Mai Phöông. Huyeän Phöôùc Long 6. 7. K6- Chôï Phöôùc Long, thò traán Thaùc Mô. K7- Saân cô sôû cheá bieán haït ñieàu Thanh Taâm. 8. K8- Saân nhaø maùy cheá bieán cao su Phöôùc Bình. (Ñang ngöng hoaït ñoäng, chôø nguyeân lieäu) K9- Ngaõ ba chôï Phöôùc Bình, thò traán Ph. Bình. 9. 10. K10- Trung taâm thöông maïi, thò töù Loäc Ninh. 11. K11- XN cô khí cheá bieán cao su Loäc Ninh. (Ñang ngöng hoaït ñoäng vì chöa coù nguyeân lieäu) M Huyeän Bình Long 12. K12- Thò traán An Loäc, huyeän Bình long. 13. K13- Saân xöôûng Coâng ty cao su Bình Long. (Taän duïng muû caën, chæ moät daây chuyeàn hoaït ñoäng) 14. K14- KCN Nam Chôn Thaønh, huyeän Bình long. (cuoái gioù caùch 300m so vôùi xöôûng CB haït ñieàu) 15. K15- Ngaõ tö Chôn Thaønh, huyeän Bình long. 0,160 0,082 5,7 0,097 0,070 8,5 Phenol: 0,085 0,28 0,074 0,050 3,7 NH3 : 0,113 CH3COOH:0,251 0,41 0,168 0,117 7,8 .V X T Huyeän Loäc Ninh N 0,37 0,32 0,40 0,30 NH3 : 0,145 0,053 0,033 0,077 6,2 0,039 3,3 CH3COOH:0,070 0,33 0,062 0,059 5,7 0,27 0,050 0,042 3,5 NH3 : 0,095 HCOOH: 0,130 0,44 0,126 0,082 4,3 Phenol: 0,003 0,72 0,143 0,088 4,8 505 QÑ/BYT-1992: - Trong cô sôû saûn xuaát 12 20 5 30 TCVN 5937-1995 : - Khoâng khí xung quanh 0,3 0,5 0,4 40 505 QÑ/BYT-1992: - Trong cô sôû saûn xuaát TCVN 5938-1995 : - Khoâng khí xung quanh Phenol: NH3: 2 CH3COOH: 5 HCOOH: - Phenol: NH3: 0,2 HCOOH: - CH3COOH: 5 0,01 0,2 SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 34 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 BaûngV.3 - Chaát löôïng khoâng khí khu daân cö, ñöôøng giao thoâng, KCN • Khu daân cö K1- Chôï Ñoàng Xoaøi. K3- Saân thöôøng tröïc HÑND huyeän Ñoàng Phuù K4- Trung taâm thöông maïi Buø Ñaêng. K6- Chôï Phöôùc Long, thò traán Thaùc Mô. K10- Trung taâm thöông maïi, thò töù Loäc Ninh. K12- Thò traán An Loäc, huyeän Bình long. • SO2 0,159 0,101 0,205 0,160 0,145 0,062 NO2 0,074 0,050 0,122 0,082 0,077 0,059 CO 5,2 2,3 4,8 5,7 6,2 5,7 Buïi 0,37 0,41 0,72 SO2 0,137 0,168 0,143 NO2 0,095 0,117 0,088 CO 3,8 7,8 4,8 Ñöôøng giao thoâng K2- Ngaõ tö Ñoàng Xoaøi. K9- Ngaõ ba chôï Phöôùc Bình, thò traán Ph. Bình. K15- Ngaõ tö Chôn Thaønh, huyeän Bình long. • Buïi 0,43 0,30 0,35 0,37 0,40 0,33 Khu vöïc nhaø maùy, KCN N X T .V K5- Saân DNTN cheá bieán haït ñieàu Mai Phöông. Buïi 0,27 K7- Saân cô sôû cheá bieán haït ñieàu Thanh Taâm. 0,32 M K8- Saân nhaø maùy cheá bieán cao su Phöôùc Bình. (Ñang ngöng hoaït ñoäng, chôø nguyeân lieäu) K11- XN cô khí cheá bieán cao su Loäc Ninh. (Ñang ngöng hoaït ñoäng vì chöa coù nguyeân lieäu) K13- Saân xöôûng Coâng ty cao su Bình Long. (Taän duïng muû caën, chæ moät daây chuyeàn hoaït ñoäng) K14- KCN Nam Chôn Thaønh, huyeän Bình long. (cuoái gioù caùch 300m so vôùi xöôûng CB haït ñieàu) 0,28 NH3 : 0,30 NH3 : 0,27 NH3 : 0,44 SO2 NO2 CO 0,079 0,071 12,5 Phenol: 0,151 0,097 0,070 8,5 Phenol: 0,085 0,074 0,050 3,7 0,113 CH3COOH:0,251 0,053 0,039 3,3 0,033 CH3COOH:0,070 0,050 0,042 3,5 0,095 HCOOH: 0,130 0,126 0,082 4,3 Phenol: 0,003 SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 35 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 V.2. ÑAÙNH GIAÙ CHAÁT LÖÔÏNG KHOÂNG KHÍ TAÏI CAÙC VÒ TRÍ ÑAÕ QUAN TRAÉC • Khu vöïc daân cö-thöông maïi
Buïi Noàng ñoä buïi taïi haàu heát caùc ñieåm quan traéc khu vöïc daân cö – thöông maïi nhö khu vöïc HÑND huyeän Ñoàng Phuù, trung taâm Thò traán Bình Long, trung taâm thöông maïi Buø Ñaêng, Loäc Ninh, khu vöïc chôï Ñoàng Xoaøi, chôï Phöôùc Long ñeàu coù noàng ñoä buïi cao (khoaûng 0,30-0,57 mg/m3), vöôït Tieâu chuaån Vieät Nam cho pheùp veà noàng ñoä buïi trong moâi tröôøng khoâng khí xung quanh (TCVN 5937-1995 cho pheùp noàng ñoä buïi trong khoâng khí laø 0,3 mg/m3). Rieâng taïi khu vöïc HÑND huyeän Ñoàng Phuù noàng ñoä buïi ño ñöôïc laø 0,3 mg/m3 ñaït Tieâu chuaån cho pheùp. Caùc khu vöïc naøy naèm ven caùc quoác loä 13, vaø 14 neân coù nhieàu phöông tieän vaän taûi hoaït ñoäng gaây neân oâ nhieãm buïi. N
Caùc khí ñoäc .V Keát quaû quan traéc cho thaáy noàng ñoä caùc chaát SO2, NO2 vaø CO taïi caùc khu daân cö, thöông maïi taïi caùc trung taâm huyeän, ngoaïi oâ thò xaõ coøn ôû möùc thaáp (khoaûng 0,062-0,205mg/m3 ñoái vôùi SO2, 0,050-0,122 mg/m3 ñoái vôùi NO2 vaø 2,3-6,2 mg/m3 ñoái vôùi CO), thaáp hôn nhieàu laàn so vôùi Tieâu chuaån Vieät Nam cho pheùp trong moâi tröôøng khoâng khí xung quanh (TCVN 5937-1995 qui ñònh ñoái vôùi SO2 laø 0,5 mg/m3, ñoái vôùi NO2 laø 0,4 mg/m3, vaø ñoái vôùi CO laø 40mg/m3). M • Khu vöïc ñöôøng giao thoâng
Buïi X T Haøm löôïng buïi trong khoâng khí taïi caùc khu vöïc beán xe, caùc ñöôøng giao thoâng chính thöôøng raát cao, taïi ngaõ tö Chôn Thaønh huyeän Bình Long haøm löôïng buïi ño ñöôïc 0,72mg/m3, taïi khu vöïc ngaõ tö Ñoàng Xoaøi vaø Ngaõ ba chôï Phöôùc Bình haøm löôïng buïi töø 0,37 – 0,41 mg/m3. Haøm löôïng buïi ôû caùc khu vöïc gaàn ñöôøng giao thoâng ôû caùc thò töù ñaõ vöôït Tieâu chuaån Vieät Nam cho pheùp haøm löôïng buïi trong moâi tröôøng khoâng khí (TCVN 5937-1995). Nguyeân nhaân do caùc khu vöïc naøy ñang thi coâng caùc ñöôøng giao thoâng. Ngoaøi ra, khoâng coù ñoäi veä sinh coâng coäng thu gom queùt ñöôøng neân noàng ñoä buïi trong khoâng khí cao. SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 36 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001
Caùc khí ñoäc Noàng ñoä SO2 vaø NO2 ôû khu vöïc gaàn ñöôøng giao thoâng coøn thaáp, noàng ñoä SO2 ño ñöôïc töø 0,137 – 0,168 mg/m3, noàng ñoä NO2 töø 0,088-0,117 mg/m3, thaáp hôn nhieàu laàn so vôùi Tieâu chuaån Vieät Nam quy ñònh ñoái vôùi moâi tröôøng khoâng khí (TCVN 5937-1995 qui ñònh laø 0,5 mg/m3) Noàng ñoä CO taïi khu vöïc gaàn ñöôøng giao thoâng nhìn chung gioáng noàng ñoä CO ño ñöôïc ôû khu vöïc daân cö, trung taâm thöông maïi. Noàng ñoä CO ño ñöôïc töø 3,8-7,8 mg/m3 thaáp hôn nhieàu laàn so vôùi Tieâu chuaån Vieät Nam (TCVN 5937-1995 qui ñònh laø 40 mg/m3). • Khu vöïc xung quanh nhaø maùy vaø khu coâng nghieäp
Buïi N Haøm löôïng buïi ño ñöôïc ôû caùc nhaø maùy cheá bieán haït ñieàu, caùc nhaø maùy cheá bieán cao su ñeàu thaáp, keát quaû ño ñöôïc töø 0,27 – 0,32 mg/m3. Rieâng taïi khu coâng nghieäp Nam Chôn Thaønh noàng ñoä buïi laø 0,44 mg/m3 vöôït Tieâu chuaån Vieät Nam cho pheùp veà noàng ñoä buïi trong moâi tröôøng khoâng (TCVN 5937-1995). Nguyeân nhaân laø Khu coâng nghieäp naøy ñang trong giai ñoaïn xaây döïng cô sôû haï taàng, heä thoáng ñöôøng noäi boä coøn laø ñöôøng ñaát. Do ñoù noàng ñoä buïi trong khoâng khí cao so vôùi tieâu chuaån. .V
Caùc khí ñoäc X T M Noàng ñoä SO2, NO2, CO cuõng ñeàu ôû möùc thaáp. Noàng ñoä SO2 taïi caùc nhaø maùy, xí nghieäp, KCN khoaûng 0,050-0,097 mg/m3, NO2 khoaûng 0,039-0,082mg/m3, CO laø 3,3-12,5 mg/m3. Noàng ñoä CO ño ñöôïc cao hôn ôû caùc khu vöïc khaùc, tuy nhieân noàng ñoä naøy vaãn coøn thaáp hôn nhieàu so vôùi Tieâu chuaån Vieät Nam (TCVN 5937-1995 qui ñònh laø 40 mg/m3). Noàng ñoä phenol ño ñöôïc ôû nhaø maùy cheá bieán haït ñieàu raát cao töø 0,085-0,151 mg/m , vöôït Tieâu chuaån Vieät Nam cho pheùp noàng ñoä phenol trong moâi tröôøng khoâng khí xung quanh töø 8-15 laàn (TCVN 5938-1995 qui ñònh laø 0,01 mg/m3), tuy nhieân noàng ñoä naøy vaãn chöa vöôït Tieâu chuaån cho pheùp trong cô sôû saûn xuaát (Tieâu chuaån 505QÑ/BYT-1992 quy ñònh trong cô sôû saûn xuaát laø 5mg/m3). Ngoaøi ra noàng ñoä phenol ño ñöôïc taïi KCN Nam Chôn Thaønh laø 0,003mg/m3 thaáp hôn nhieàu so vôùi Tieâu chuaån Vieät Nam (TCVN 5938-1995). 3 SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 37 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Taïi caùc nhaø maùy cheá bieán cao su noàng ñoä NH3 ño ñöôïc töø 0,033-0,095 mg/m3 Noàng ñoä CH3COOH ño ñöôïc töø 0,070-0,251mg/m3. So vôùi qui ñònh 505/1995 cuûa Boä Y teá cho noàng ñoä caùc khí ôû khu vöïc saûn xuaát laø coøn thaáp. • Tieáng oàn Tieáng oàn ôû caùc khu vöïc daân cö, trung taâm thöông maïi, cô quan haønh chaùnh ñeàu coøn ôû möùc thaáp, chöa vöôït Tieâu chuaån Vieät Nam cho pheùp veà tieáng oàn trong moâi tröôøng khoâng khí (TCVN 5949-1998 quy ñònh < 75 dBA). Tieáng oàn ôû caùc khu vöïc gaàn ñöôøng giao thoâng,ngaõ ba, ngaõ tö ñaõ vöôït Tieâu chuaån cho pheùp, tieáng oàn ño ñöôïc töø 75,3 dBA ñeán 78,5 dBA; tuy nhieân möùc oàn ño ñöôïc laø khoâng vöôït hôn nhieàu so vôùi Tieâu chuaån Vieät Nam. N .V X T M SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 38 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Chöông VI CHAÁT THAÛI RAÉN - TÌNH HÌNH THU GOM VAØ XÖÛ LYÙ Do ñaëc ñieåm kinh teá xaõ hoäi, möùc soáng ngöôøi daân trong tænh ñöôïc naâng leân so vôùi nhöõng naêm tröôùc, daân soá trong caùc thò traán, thò xaõ bieán ñoäng taêng nhanh, ñoàng thôøi naêng löïc thu gom raùc cuõng ñöôïc taêng cöôøng. Khoái löôïng chaát thaûi sinh hoaït ñöôïc thu gom taïi caùc thò traán, thò xaõ cuõng taêng leân ñaùng keå so vôùi naêm tröôùc bình quaân moãi thò traán khoaûng 8/taán/ngaøy so vôùi naêm 1999 laø 5 taán/ngaøy, rieâng ñoái vôùi thò xaõ Ñoàng Xoaøi khoaûng 15 taán/ngaøy so vôùi naêm 1999 laø 9 taán/ngaøy. Phaàn lôùn chaát thaûi raén cuûa tænh Bình Phöôùc bao goàm caùc nguoàn chính: chaát thaûi sinh hoaït töø caùc chôï vaø caùc coâng trình xaây döïng laø chuû yeáu, chaát thaûi töø coâng nghieäp chieám tyû leä ít, chaát thaûi töø beänh vieän seõ N ñöôïc thu gom vaø xöû lyù rieâng. .V VI.1 CHAÁT THAÛI RAÉN SINH HOAÏT Chaát thaûi raén sinh hoaït cuûa caùc thò traán trong tænh Bình Phöôùc chuû yeáu sinh ra töø caùc X T nguoàn sau: - Chaát thaûi raén töø hoä gia ñình (thöïc phaåm, tro, raùc röôûi, chaát thaûi khaùc); - Chaát thaûi raén töø caùc chôÏ,trung taâm thöông maïi (thöïc phaåm, xaø baàn, tro, raùc röôûi); - Chaát thaûi raén töø caùc khu coâng coäng (chaát thaûi ñaëc bieät, tro). M Thaønh phaàn chaát thaûi raén sinh hoaït cuûa caùc thò traán trong tænh Bình Phöôùc Thaønh phaàn chaát thaûi raén taïi baõi raùc tröôùc khi choân laáp khoâng nhöõng phuï thuoäc vaøo nhöõng yeáu toá nhö möùc soáng cuûa ngöôøi daân, möùc ñoä tieâu thuï, phong tuïc taäp quaùn, thoùi quen söû duïng caùc loaïi vaät lieäu….. maø coøn chòu aûnh höôûng raát nhieàu do vieäc thu löôïm caùc thaønh phaàn coù giaù trò taùi söû duïng qua caùc giai ñoaïn. Caùc thaønh phaàn coù giaù trò taùi söû duïng theo giaù trò thöù töï töø cao ñeán thaáp laø kim loaïi, thuyû tinh, nhöïa cöùng, xöông, vaûi, nhöïa meàm vaø goã. Theo keát quaû phaân tích thaønh phaàn raùc töø caùc chôï vaø hoä gia ñình cho thaáy caùc loaïi laù caây – rau quaû chieám tyû troïng cao nhaát (83 – 92% ñoái vôùi raùc chôï vaø 70 – 83% ñoái vôùi raùc hoä gia ñình) ñem ñoå taïi baõi choân laáp. Khoái löôïng raùc thöïc phaåm höõu cô töông ñöông ¾ toång khoái löôïng chaát thaûi raén chuyeân chôû vaøo baõi raùc. SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 39 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Khoái löôïng caùc thaønh phaàn coøn laïi khoaûng 11 ÷ 30% trong ñoù khoâng thaønh phaàn naøo vöôït quaù 10,4% qua caùc laàn phaân tích maãu. Ba thaønh phaàn raùc thoâng thöôøng nhaát trong sinh hoaït cuûa ngöôøi daân ñoâ thò laø nylon – nhöïa meàm (0 ÷ 7,5%), giaáy (0 ÷ 10,4%) vaø vaûi (0 ÷ 6,1%) chuùng chieám tyû leä cao nhaát trong caùc phaàn coøn laï vaø töø cao ñeán thaáp, thaønh phaàn coøn laïi ñaùng keå laø ñaát, ñaù, caën, xaø baàn. 11 thaønh phaàn coøn laïi khoâng ñaùng keå. Bieän phaùp xöû lyù hieän nay ñoái vôùi raùc thaûi thu gom töø caùc chôï laø taäp trung veà caùc ñieåm ñaõ ñöôïc qui hoaïch tröôùc ñeå choân laáp. ÔÛ nhöõng vuøng raùc thaûi khoâng taäp trung ñöôïc, ngöôøi daân töï xöû lyù baèng caùch choân laáp hay ñoát boû. Trong naêm 2000 do tình hình raùc thaûi ôû caùc thò traán, thò xaõ taêng leân nhieàu so vôùi caùc naêm tröôùc, vaán ñeà raùc thaûi cuõng ñöôïc caùc caáp chính quyeàn taïi ñòa phöông quan taâm nhieàu hôn. Ñoàng thôøi taïi ñòa baøn N caùc thò traán, thò xaõ cuõng ñöôïc taêng cöôøng theâm naêng löïc thu gom raùc thaûi vì vaäy raùc .V thaûi ñaõ ñöôïc thu gom veà taïi caùc baõi raùc. Hieän nay taïi caùc trung taâm cuûa huyeän, thò cuûa Tænh ñaõ coù caùc baõi chöùa raùc thaûi, maëc duø chöa ñöôïc ñaàu tö xaây döïng nhöng böôùc ñaàu X T raùc thaûi ôû caùc trung taâm ñoâ thò ñaõ ñöôïc thu gom vaø taäp trung taïi caùc baõi chöùa naøy. VI.2 CHAÁT THAÛI RAÉN COÂNG NGHIEÄP Tænh Bình Phöôùc laø tænh phaùt trieån noâng laâm nghieäp laø chuû yeáu, khoaûng 80% M toång saûn phaåm quoác daân laø töø caùc saûn phaåm noâng laâm nghieäp. Coâng nghieäp cuûa tænh chuû yeáu laø cheá bieán caùc saûn phaåm noâng laâm. Soá löôïng caùc nhaø maùy ít. Caùc ngaønh coâng nghieäp chuû yeáu: - Khai thaùc vaø sô cheá muû cao su - Cheá bieán haït ñieàu - Nhaø maùy cheá bieán tinh boät khoai mì VEDAN, Soâng beù – Singapore vaø moät vaøi cô sôû saûn xuaát vôùi qui moâ khoâng ñaùng keå. - Moät soá cô sôû cheá bieán noâng laâm saûn khaùc: cheá bieán thöùc aên gia suùc, gaïo, cheá bieán goã, ñuõa tre…. SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 40 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Do coâng suaát cuûa caùc nhaø maùy khoâng thay ñoåi, soá löôïng nhaø maùy trong ngaønh naøy cuõng khoâng taêng ñaùng keå neân khoái löôïng vaø thaønh phaàn chaát thaûi raén coâng nghieäp khoâng thay ñoåi so vôùi naêm 1999. Khoái löôïng raùc coâng nghieäp chuû yeáu laø theo muøa vuï noâng nghieäp, phuï thuoäc vaøo thò tröôøng tieâu thuï. Vì vaäy khoái löôïng raùc sinh ra khoâng ñeàu theo naêm vaø theo töøng thaùng. Keát quaû phaân tích thaønh phaàn hoaù hoïc cuûa moät soá chaát thaûi raén ñeå ñaùnh giaù möùc ñoä ñoäc haïi chaát thaûi cuõng nhö khaû naêng taùi söû duïng chaát thaûi cho caùc muïc ñích taùi saûn xuaát thì caùc chaát ñoäc haïi trong raùc thaûi khoâng cao. Coâng taùc quaûn lyù vaø xöû lyù chaát thaûi tuyø thuoäc vaøo töøng nhaø maùy, coù raát nhieàu phöông thöùc xöû lyù khaùc nhau nhö baùn cho daân trong vuøng söû duïng caùc muïc ñích khaùc nhau, töï thaûi boû trong vöôøn cuûa coâng ty, nhaø maùy hoaëc thueâ möôùn xe chôû ñoå vaøo caùc N baõi raùc. .V Haàu heát raùc coâng nghieäp qua phaân tích thaønh phaàn chaát thaûi cho thaáy coù theå choân laáp theo raùc sinh hoaït tröø moät soá loaïi chaát thaûi nhö caën sôn cuûa coâng nghieäp cheá bieán X T goã, caën buøn ngaâm goã… VI.3. CHAÁT THAÛI RAÉN BEÄNH VIEÄN Hieän nay treân toaøn tænh coù 9 beänh vieän thuoäc 5 huyeän, thò cuûa Tænh. Beänh vieän M ña khoa Tænh ñang baét ñaàu ñöôïc xaây döïng. Löôïng raùc thaûi hieän nay taïi caùc beänh vieän ñöôïc xöû lyù baèng caùch ñoát vaø choân laáp, nhöng nhìn chung taát caû caùc beänh vieän ñeàu chöa coù bieän phaùp xöû lyù chaát thaûi hôïp lyù. Löôïng raùc thaûi bình quaân moãi beänh vieän khoaûng töø 40 – 70 kg/ngaøy.ñeâm. Trong naêm 2000 ñöôïc söï quan taâm, ñoân ñoác cuûa caùc ngaønh chöùc naêng Beänh vieän ña khoa tænh ñaõ thieát keá ñaàu tö xaây döïng heä thoáng heä xöû lyù chaát thaûi theo qui ñònh. SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 41 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 VI.4 CHAÁT ÑOÄC TOÀN TAÏI SAU CHIEÁN TRANH Trong naêm 2000 Sôû ñaõ tieáp tuïc thoâng tin cho UBND caùc xaõ, phöôøng, thò traán ñeå thu thaäp caùc thoâng tin veà chaát ñoäc toàn taïi sau chieán tranh ñeå coù keá hoaïch thu gom xöû lyù, nhöng qua caùc nguoàn thoâng tin taïi ñòa phöông thì caùc huyeän khaùc khoâng coù phaùt hieän gì môùi so vôùi ñôït khaûo saùt naêm 1999. Rieâng Huyeän Ñoàng Phuù ñaàu naêm 2001 coù phaùt hieän theâm 26 thuøng loaïi 300lít ñaõ bò vôõ, 01 thuøng coøn nguyeân. Loaïi chaát ñoäc coù teân laø Control Agent Cs - 2, huyeän Phöôùc Long töø 2 – 4 thuøng, huyeän Bình Long 1 – 3 thuøng, Loäc Ninh töø 5 – 7 thuøng, ñaëc bieät coù huyeän Buø Ñaêng theo baùo cuûa Huyeän ñoäi Buø Ñaêng hieän nay taïi baøn huyeän coù khoaûng töø 30 – 50 thuøng CS. Caùc thuøng chaát ñoäc naøy vaãn chöa ñöôïc thu gom vaø xöû lyù thích hôïp, ñaûm baûo an toaøn cho khu vöïc laân caän. N VI.5 MOÂI TRÖÔØNG NOÂNG THOÂN VAØ NOÂNG NGHIEÄP .V Bình Phöôùc laø tænh coù dieän tích caùc loaïi caây troàng töông ñoái lôùn, caùc loaïi caây chuû yeáu laø luaù hoa maøu vaø caùc caây coâng nghieäp daøi ngaøy nhö ñieàu, caø pheâ, tieâu. Do X T ngöôøi noâng daân söû duïng quaù lieàu löôïng caùc loaïi phaân boùn hoaù hoïc khi khoâng haáp thuï heát seõ bò cuoán troâi vaøo trong nöôùc gaây oâ nhieãm nguoàn nöôùc, ñaát. Beân caïnh ñoù caùc hoaù chaát baûo veä thöïc vaät ñöôïc söû duïng ôû caùc daïng phun, boùn ñeàu aûnh höôûng ñeán moâi tröôøng vaø aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán söùc khoeû cho ngöôøi söû duïng gaây neân tình traïng ngoä M ñoäc. Ngoaøi ra vieäc quaûn lyù caùc ñôn vò saûn xuaát, kinh doanh caùc loaïi thuoác baûo veä thöïc vaät, phaân boùn coøn nhieàu vaán ñeà caàn chaán chænh. Vöøa qua Sôû ñaõ phoái hôïp cuøng Chi cuïc BVTV tænh kieåm tra 80 cô sôû keát quaû thoáng keâ ñöôïc moät soá ñôn vò ñaõ coù khoái löôïng thuoác baûo veä thöïc vaät quaù haïn tuy nhieân khoái löôïng naøy ít khoâng ñaùng keå vaø ñaõ tieán haønh tieâu huyû soá löôïng thuoác BVTV quaù haïn noùi treân. Qua ñôït kieåm tra Ñoaøn nhaéc nhôû, chaán chænh hoaït ñoäng kinh doanh thuoác BVTV theo ñuùng qui ñònh, ñaëc bieät trong ñôït kieåm tra naêm 2001 khoâng coøn phaùt hieän tình traïng caùc cô sôû kinh doanh thuoác BVTV chung vôùi löông thöïc, thöïc phaåm. SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 42 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Chöông VII ÑIEÀU TRA, KHAÛO SAÙT VEÀ ÑA DAÏNG SINH HOÏC VII.1 RÖØNG Röøng ñoùng vai troø quan troïng trong vieäc baûo veä moâi tröôøng sinh thaùi vaø taïo ñieàu kieän toát cho thöïc hieän chieán löôïc phaùt trieån kinh teá cuõng nhö chieán löôïc baûo veä moâi tröôøng ñòa phöông vaø treân toaøn laõnh thoå, coù taùc duïng ñieàu hoøa doøng chaûy cuûa caùc con soâng nhö Soâng Beù, soâng Ñoàng Nai, soâng Saøi Goøn, giaûm luõ luït ñoät ngoät ñoái vôùi caùc tænh vuøng ven bieån vaø ñaûm baûo nguoàn nöôùc trong muøa khoâ kieät. Bình Phöôùc laø moät trong nhöõng tænh coù dieän tích röøng lôùn nhaát vuøng Ñoâng Nam boä. Nhöng theo soá lieäu thoáng keâ thì haøng naêm dieän tích röøng vaãn tieáp tuïc giaûm suùt. Cuï theå qua caùc giai ñoaïn sau: naêm N 1978 coù 479.601 ha röøng, naêm 1985 coøn laïi 262.435 ha giaûm gaàn moät nöûa treân toång .V dieän tích röøng cuûa Tænh, vaø tieáp tuïc giaûm ôû caùc naêm sau naêm 1990 coøn 232.431 ha, naêm 1995 coøn 206.529 ha vaø naêm 2000 chæ coøn laïi 186.286 ha röøng. Ñaây laø nhöõng con X T soá baùo ñoäng khaån caáp cho thaáy daãn ñeán nguy cô Bình Phöôùc seõ bò maát heát röøng, aûnh höôûng maïnh meõ ñeán kinh teá vaø moâi tröôøng trong thôøi gian khoâng xa nöõa. Ñeå taäp trung coâng taùc baûo veä röøng, phoøng choáng chaùy röøng trong naêm qua M UBND tænh chæ ñaïo ngaønh kieåm laâm, caùc laâm tröôøng baèng moïi bieän phaùp thöïc hieän toát vieäc phoøng choáng chaùy röøng, naïn phaù röøng…
Thaûm thöïc vaät Vôùi dieän tích röøng vaø ñaát röøng khaù lôùn neân thaûm thöïc vaät cuûa tænh Bình Phöôùc raát ña daïng phong phuù. Trong ñoù khu baûo toàn thieân nhieân Buø Gia Maäp thuoäc huyeän Phöôùc Long vôùi dieän tích 36.510 ha coù moät heä sinh vaät vaø thaûm thöïc vaät ña daïng vaø ñaëc tröng cuûa khu vöïc noùng aåm phaân muøa, coù löôïng möa khaù lôùn. Heä thöïc vaät ñeán nay ñaõ ñöôïc phaùt hieän bao goàm 628 loaøi thuoäc 102 hoï. Trong ñoù lôùn nhaát laø ngaønh Ngoïc Lan (Magnoliophyta) chieám tuyeät ñaïi ña soá, 35 loaøi thöïc vaät ñaëc höõu, 15 loaøi quùy hieám, 296 loaøi caây goã (trong ñoù coù 108 loaøi vöøa cho goã vöøa SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 43 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 laøm thuoác), 222 loaøi laøm thuoác, 6 loaøi ñöôïc xem laø thöïc vaät coå vaø nhieàu loaøi mang giaù trò khoa hoïc; Thaûm thöïc vaät goàm 17 quaàn xaõ, trong ñoù 9 quaàn xaõ thöïc vaät röøng töï nhieân quan troïng ñoái vôùi quaù trình phuïc hoài röøng, baûo veä moâi tröôøng, caân baèng heä sinh thaùi vaø baûo toàn tính ña daïng sinh hoïc. Taát caû caùc quaàn xaõ thöïc vaät naøy thuoäc 2 quaàn heä: + Quaàn heä röøng raäm thöôøng xanh nhieät ñôùi möa muøa treân ñòa hình thaáp, goàm 13 quaàn xaõ thöïc vaät; + Quaàn heä röøng raäm nhieät ñôùi thöôøng xanh muøa möa treân nuùi thaáp, goàm coù 4 quaàn xaõ thöïc vaät. Röøng cuûa tænh Bình Phöôùc goàm 2 kieåu röøng chính: Röøng raäm nhieät ñôùi thöôøng N xanh möa aåm, phaân boá treân ñaát naâu ñoû, naâu vaøng, aåm thoaùt nöôùc hay ngaäp nöôùc treân .V maët vaøo muøa möa. Röøng raäm nhieät ñôùi, thöôøng xanh, hôi khoâ, phaùt trieån treân ñaát boài tuï sialic, treân saûn phaåm traàm tích phuø sa coå, coù taàng keát voùn ñaù ong ôû ñoä saâu 0,4 – 0,5m, X T ngheøo dinh döôõng, ñoä pH thaáp. Tuy nhieân caùc kieåu röøng naøy coù moät phaàn ñaõ bò bieán ñoåi do con ngöôøi taùc ñoäng. Dieän tích ñaát coù röøng tænh Bình Phöôùc chieám 186.286ha, chieám 27,2%. Tröôùc tình hình khoâ haïn keùo daøi coù nguy cô chaùy röøng cao, UBND tænh chæ ñaïo ngaønh Laâm nghieäp, kieåm laâm phoái hôïp caùc ngaønh lieân quan ñaåy maïnh coâng M taùc tuyeân truyeàn vaän ñoäng baûo veä röøng, tuaàn tra ngaên chaën caùc tröôøng hôïp phaùt, ñoát röøng laøm raãy xöû lyù nghieâm minh caùc ñoái töôïng vi phaïm.
Khaû naêng phaùt trieån laâm nghieäp Phaùt trieån saûn xuaát laâm nghieäp ñeán naêm 2005 vaø 2010 chuû yeáu laø ñaåy maïnh laâm sinh, troàng môùi vaø baûo veä voán röøng, tieáp tuïc thöïc hieän toát chöông trình troàng môùi 5 trieäu ha röøng cuûa Chính phuû, chaën ñöùng naïn phaù röøng böøa baõi. Xaùc ñònh ñuùng ñaén veà taùc duïng vaø lôïi ích cuûa röøng: Tröôùc heát ñoù laø vaán ñeà moâi tröôøng sinh thaùi, laø yeáu toá baûo ñaûm cho söï phaùt trieån beàn vöõng cuûa neàn kinh teá vaø ñôøi soáng daân cö tröôùc maét cuõng nhö laâu daøi. Nhieäm vuï haøng ñaàu cuûa laâm nghieäp laø phaûi baûo veä vaø phaùt trieån taøi nguyeân röøng. SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 44 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Ñoái vôùi röøng saûn xuaát, röøng troàng tieán haønh khai thaùc coù choïn loïc saûn phaåm laâm nghieäp theo chu kyø taêng tröôûng töï nhieân cuûa röøng moät caùch khoa hoïc. Thöïc hieän vieäc aùp duïng coâng ngheä môùi trong saûn xuaát cheá bieán goã, nhaát laø goã cao su phuïc vuï nhu caàu tieâu duøng xaõ hoäi vaø xuaát khaåu. Giaûi phaùp chính ñeå thöïc hieän muïc tieâu phaùt trieån laâm nghieäp laø: toå chöùc toát vaø ñoàng boä, keát hôïp caû 3 khaâu: taêng cöôøng maïng löôùi baûo veä laâm luaät, thöôøng xuyeân thanh tra, kieåm soaùt nhaèm ngaên chaën vaø xöû lyù nghieâm nhöõng vi phaïm laâm luaät ñoái vôùi taát caû moïi ñoái töôïng, thöïc hieän chính saùch kinh teá – hoaøn chænh cô cheá giao khoaùn röøng vaø ñaát röøng cho hoä gia ñình, ñôn vò xí nghieäp ñeå baûo veä vaø phaùt trieån taøi nguyeân röøng, taêng cöôøng coâng taùc tuyeân truyeàn giaùo duïc coâng daân treân moïi phöông tieän thoâng tin ñaïi chuùng veà tinh thaàn traùch nhieäm vaø nghóa vuï ñoái vôùi vieäc baûo veä röøng, baûo veä moâi sinh. N .V VII.2 HIEÄN TRAÏNG ÑOÄNG, THÖÏC VAÄT HOANG DAÕ TREÂN CAÏN VII.2.1 Ñoäng vaät X T Caùc loaøi ñoäng vaät röøng treân ñòa baøn theå hieän roõ ôû tính ña daïng sinh hoïc cuûa caùc loaøi, ñeán nay ñaõ thoáng keâ ñöôïc taïi khu baûo toàn thieân nhieân Buø Gia Maäp coù caùc thaønh phaàn nhoùm ñoäng vaät (thuù, chim, boø saùt, eách nhaùi) vôùi 259 loaøi ñoäng vaät coù xöông soáng vaø 124 loaøi coân truøng; M Baûng VII.1 - Caùc loaïi ñoäng vaät treân caïn Loaøi Soá loaøi Soá hoï Soá boä Thuù 73 29 12 Chim 142 40 15 Boø saùt 27 12 3 Eách nhaùi 17 5 1 Toång coäng ñoäng vaät xöông soáng 259 66 31 Coân truøng 124 33 9 SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 45 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Trong toång soá 383 loaøi ñoäng vaät coù xöông soáng vaø coân truøng ôû Buø Gia Maäp thì coù 51 loaøi laø caùc loaøi quí hieám. Trong ñoù chim coù 5 loaøi, boø saùt - eách nhaùi coù 13 loaøi, thuù coù 31 loaøi vaø coân truøng coù 2 loaøi; Tuy nhieân hieän nay caùc loaøi thuù röøng quí hieám coù hieäu quaû kinh teá ñang bò hieám daàn ñi do vieäc saên baén böøa baõi. VII.2.2. Khu heä thuûy sinh vaät caùc thuûy vöïc bình phöôùc - ÔÛ Bình Phöôùc coù hai loaïi hình thuûy vöïc chính: + Caùc thuûy vöïc nöôùc chaûy: soâng suoái. + Caùc thuûy vöïc nöôùc tónh: hoà chöùa nöùôc. - Loaïi hình thuûy vöïc soâng suoái ñaõ ñöôïc thu maãu naèm ôû vò trí thöôïng löu goàm suoái Dak R’lap, Thaùc Meï, cöûa soâng Beù, suoái Caàn Leâ cuûa soâng Saøi Goøn ôû trung löu cuûa soâng Beù coù suoái Phuù Mieâng, suoái Raït, suoái Beán Ñình, Caàn Ñôn Nha Bích. N .V Caùc thuûy vöïc daïng hoà ñaõ khaûo saùt thì caùc hoà Thaùc Mô, hoà Buø Na naèm ôû vò trí thöôïng löu soâng Beù, coøn hoà suoái Cam vaø suoái Giai naèm ôû ñoaïn trung löu. 1.Thöïc vaät phieâu sinh. 1.1. X T Caáu truùc khu heä. Baûng VII.2 - Caùc loaïi thöïc vaät phieâu sinh ôû thuûy vöïc tænh Bình Phöôùc NGAØNH Cyanophyta Chrysophyta Xanthophyta Bacillariophyta Chlorophyta Euglenophyta Dinophyta CHUNG 10 loaøi 7,5% 2 1,5 3 2,2 45 33,6 63 47,0 8 6,0 3 2,2 134 M SOÂNG SUOÁI 8 loaøi 7,4% 2 1,8 2 1,8 34 31,5 54 50,0 5 4,6 3 2,8 108 HOÀ CHÖÙA NÖÔÙC 3 loaøi 4,0 2 2,7 2 2,7 28 37,3 33 44,0 5 6,6 2 2,7 75 Trong laàn thu maãu thaùng 2 naêm 2001, ñaõ phaùt hieän ôû caùc thuûy vöïc cuûa Bình Phöôùc 134 loaøi thöïc vaät phieâu sinh. Trong ñoù taûo luïc (Chlorophyta) coù 63 loaøi öùng vôùi 47,0% toång soá loaøi, taûo silic (Bacillariophyta) 45 loaøi. Ñaùng löu yù laø caùc loaøi öa moâi tröôøng giaøu chaát höõu cô goàm taûo lam (Cyanophyta) coù 10 loaøi - 7,5% vaø taûo maét (Euglenophyta) 8 loaøi-6,0% SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 46 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Soá loaøi cuûa caùc ngaønh Chrysophyta, Xanthophyta, Dinophyta - caùc loaøi öa moâi tröôøng acid yeáu - khoâng nhieàu nhöng xuaát hieän raûi raùc ôû caùc ñieåm thu maãu. - ÔÛ soâng suoái taûo lam phaân boá ôû moãi ñieåm thu maãu chæ 1-2 loaøi. Rieâng ôû khu vöïc caàu Nha Bích tôùi 4 loaøi ñeàu chæ thò cho moâi tröôøng giaøu chaát höõu cô: Aphanizomenon flos-aquae, Oscillatoria agardhii, Oscillatoria geitleriana, Oscillatoria subbrevis. - ÔÛ moãi hoà chöùa nöôùc chæ thu 1-2 loaøi, rieâng hoà suoái Giai chöa phaùt hieän taûo lam. - Caùc loaøi chæ thò cho moâi tröôøng giaøu dinh döôõng xuaát hieän raûi raùc ôû taát caû ñieåm thu maãu. + Loaøi taûo silic Synedra ulna phaân boá ôû 10/12 ñieåm, loaøi Melosira granulata ôû 2 ñieåm Caàn Leâ, Beán Ñình. + Caùc loaøi Euglenophyta phaân boá ôû 8/12 ñieåm, taäp trung nhieàu ôû suoái Phuù Mieâng - 4 loaøi, hoà suoái Cam - 3 loaøi - Caùc loaøi chæ thò cho moâi tröôøng nöôùc acid xuaát hieän nhieàu, phaân boá raûi raùc ôû taát caû caùc ñieåm goàm: Phormidium tenue, caùc loaøi Chrysophyta, Xanthophyta, caùc loaøi taûo silic Diatoma elongatum,... Eunotia (7 loaøi), Pinnularia braunii, Pinnularia divergens, caùc loaøi taûo luïc Chodatella subsalca, Ankistrodesmus falcatus, Scenedesmus quadricauda, Gonatozygon (2 loaøi), Closterium (12 loaøi), caùc loaøi Dinophyta... N .V 1.2 Caáu truùc soá löôïng. - Soá löôïng thöïc vaät phieâu sinh ôû caùc thuûy vöïc nöôùc chaûy: töø 2.300.000191.000.000 tb/m3, caùc loaøi chæ thò cho moâi tröôøng nöôùc acid nhö Closterium acutum, Staurastrum bigibbum, Eunotra sudetica, Peridinium gatunense chieám öu theá ôû 5/8 ñieåm. - Caùc loaøi chæ thò cho moâi tröôøng giaøu dinh döôõng vaø nhieãm baån Lyngbya limnetica, Synedra ulna, Stephanodisus astraea chieám öu theá ôû 3 ñieåm - Soá löôïng thöïc vaät phieâu sinh ôû caùc hoà chöùa nöôùc töø 1.100.000-12.000.000 3 tb/m , caùc loaøi chieám öu theá ñeàu chæ thò cho moâi tröôøng giaøu dinh döôõng. X T M 2. Ñoäng vaät phieâu sinh. 2.1. Caáu truùc khu heä. Baûng VI.3 - Caùc loaøi ñoäng vaät phieâu sinh taïi moät soá thuûy vöïc tænh Bình Phöôùc. NGAØNH Rotatoria Cladocera Copepoda Ostracoda Protozoa Larva CHUNG 24 loaøi 48.0% 14 28.0 7 14.0 1 2.0 1 2.0 3 6.0 50 SOÂNG SUOÁI 17 loaøi 42.5% 13 32.5 6 15.0 1 2.5 3 7.5 40 HOÀ CHÖÙA NÖÔÙC 20 loaøi 52.6 9 23.7 5 13.2 1 2.6 1 2.6 2 5.3 38 SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 47 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 - Ñaõ xaùc ñònh 50 loaøi ñoäng vaät phieâu sinh trong ñoù coù 3 daïng aáu truøng. Truøng baùnh xe (Rotatoria) chieám xaáp xæ moät nöûa soá loaøi ñaõ bieát. - Caùc loaøi chæ thò cho moâi tröôøng nöôùc acid yeáu Lecane luna, Lecane hastata, Lecane bulla, Brachionus quadridentatus, Platyias quadricornis, Latonopsis australis, Macrothrix triserialis vaø caùc loaøi giaùp xaùc raâu ngaønh hoï Chydoridae phaân boá raûi raùc ôû caû soâng suoái vaø hoà, nhöng taäp trung nhieàu ôû suoái Caàn Leâ, suoái Beán Ñình, hoà suoái Cam, hoà Suoái Giai. - Caùc loaøi chæ thò cho moâi tröôøng giaøu chaát höõu cô vaø nhieãm baån: Rotatria rotaria, Philodina roseola, Polyarthra vulgaris, Sinantheria socialis, Moina dubia, Thermocyclops hyalinus, Mesocyclops leuckarti phaân boá ôû 4 hoà Thaùc Mô, hoà Buø Na, hoà Suoái Cam, hoà Suoái Giai vaø caùc suoái Phuù Mieâng, suoái Beán Ñình, Caàu Caàn Ñôn (soâng Beù), suoái DakR’Laáp. - Loaøi giaùp xaùc chaân cheøo Dentodiaptomus javanus (Diaptomidae) phaân boá ôû ñoä cao treân 200m so vôùi möïc nöôùc bieån chæ phaùt hieän ôû khu vöïc Caàn Ñôn treân soâng Beù. Loaøi naøy cuõng ñaõ ñöôïc tìm thaáy ôû hoà Thaùc Mô (thaùng 7 vaø thaùng 9 /2000) vaø Caàn Ñôn (1998) N .V - Caùc thuûy vöïc daïng hoà ôû Bình Phöôùc ñöôïc ñaëc tröng bôûi caùc loaøi ñoäng vaät phieâu sinh ñieån hình: Bosmina longirostris, Polyarthra vulgaris, Asplanchna sieboldi, Diaphanosoma excisum. Ceriodaphnia rigaudi, Ceriodaphnia latcaudata, Neodiaptomus visnu, Thermocyclops hyalinus, Mesocyclops leuckarti. X T Ñoàng thôøi, caùc hoà naøy cuõng bieåu hieän tích chaát nhoû, nhieàu thöïc vaät thuûy sinh vaø acid yeáu vôùi söï xuaát hieän caùc loaøi truøng baùnh xe Lecane luna, Lecane hastata, Lecane bulla, Keratella cochleariS, Latonopsis australis, Macrothrix triserialis, Alona davidi. 2.2. Caáu truùc soá löôïng. M Soá löôïng ñoäng vaät chung cho caû hai loaïi hình thuûy vöïc nöôùc chaûy soâng suoái vaø hoà chöùa nöôùc ôû Bình Phöôùc: 700-52.100 con/m3, caùc loaøi öu theá laø Thermocyclops hyalinus, Nauplius copepoda, Ceriodaphnia rigaudi, Bosmina longirostris, Brachionus cuadatus, Hextahra mira, Lecane luna, Polyarthra vulgaris, Philodina roseola. Soá löôïng ñoäng vaät phieâu sinh cuûa soâng suoái töø 700-17.400 con/m3. Caùc loaøi öu theá laø Philodina roseola, Asplanchna sieboldi, Keratella quadrata, Bosmina longirostris, Ceriodaphnia rigaudi vaø Nauplius copepoda. Ngay ôû caùc thuûy vöïc nöôùc chaûy caùc loaøi öu theá Philodina roseola, Polyarthra vulgaris cuõng cho moâi tröôøng giaøu chaát höõu cô. SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 48 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Soá löôïng ñoäng vaät phieâu sinh ôû caùc hoà chöùa nöôùc töø: 7800 - 52.100 con/m3, cao nhaát laø hoà suoái Cam (52.100 con/m3) vaø hoà Buø Na (29 300 con/m3). Caùc loaøi öu theá laø Thermocyclops hyalinus, Nauplius copepoda, Polyarthra vulgaris, Ceriodaphnia rigaudi 3. Ñoäng vaät ñaùy. Caáu truùc khu heä. Baûng VII.4. caùc loaïi Ñoäng vaät ñaùy ôû moät soá thuûy vöïc tænh Bình Phöôùc NGAØNH Rotatoria Cladocera Copepoda Ostracoda Protozoa Larva CHUNG 24 loaøi 48.0% 14 28.0 7 14.0 1 2.0 1 2.0 3 6.0 40 SOÂNG SUOÁI 17 loaøi 42.5% 13 32.5 6 15.0 1 2.5 3 7.5 50 HOÀ CHÖÙA NÖÔÙC 20 loaøi 52.6 9 23.7 5 13.2 1 2.6 1 2.6 2 5.3 38 N Laàn thu maãu thaùng 2-2001 ñaõ phaùt hieän 44 loaøi ñoäng vaät ñaùy ôû caùc thuûy vöïc tænh Bình Phöôùc. Trong ñoù ôû soâng suoái laø 38 loaøi vaø ôû caùc hoà chöùa 22 loaøi. Aáu truøng coân truøng chieám öu theá trong thaønh phaàn loaøi, tôùi 68,2%. ÔÛ caû hai loaïi thuûy vöïc nöôùc chaûy vaø nöôùc ñöùng, aáu truøng coân truøng coù tyû leä xaáp xæ vôùi tyû leä chung cuûa khu heä laø 68,2 vaø 68,4%. .V X T Trong soá 6 loaøi giaùp xaùc ñaõ phaùt hieän coù tôùi 4 loaøi toâm thuoäc hoï toâm caøng (Palaemonodae). Tuy laàn naøy khoâng thu ñöôïc maãu toâm caøng xanh nhöng trong thöïc teá hieän nay, sau khi ngaên soâng Ñoàng Nai ñeå xaây döïng ñaäp thuûy ñieän Trò An thì soâng Beù vaø caùc suoái laø ñöôøng di cö chính cuûa toâm caøng xanh leân phía thöôïng löu. Toâm caøng xanh laø moät nguoàn lôïi khaù lôùn cuûa ngö daân ven soâng Beù thuoäc phaïm vi tænh Bình Phöôùc. M Tröø loaøi teùp traáu Caridina subnilotica, caùc loaøi toâm cua coøn laïi ñeàu ñaëc tröng cho phía Nam cuûa baùn ñaûo Ñoâng Döông. Ñieåm thu maãu ôû Thaùc Meï coù soá loaøi ñoäng vaät ñaùy lôùn nhaát tôùi 21 loaøi, caùc ñieåm coøn laïi töø 2-9 loaøi. Caùc aáu truøng Ephemeroptera thuoäc hoï Bactidae vaø Caenidae, aáu truøng chuoàn chuoàn hoï Agrionidae, Libellulidae, coân truøng caùnh khaùc hoï Belostomatidae, Coân truøng caùnh cöùng hoï Hydrophilidae, Haliphidae, Elmidae, caùc loaøi oác hoï Viviparidae, Planorbidae ñaëc tröng cho sinh caûnh ven bôø coû cuûa caùc thuûy vöïc Caùc loaøi hai maûnh voû hoï Mytilydae, Corbiculidae, aáu truøng chuoàn chuoàn Epallage sp., coân truøng caùnh cöùng hoï Gyrinidae, aáu truøng Trichoptera ñaëc tröng cho soâng nöôùc chaûy vuøng trung vaø thöôïng löu SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 49 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 ÔÛ caùc hoà ñaõ hình thaønh khu heä aáu truøng coân truøng hoï chi ronomidae vaø toâm caøng côõ nhoû hoï Palaemonidae Do tính chaát phöùc taïp cuûa neàn ñaùy, vieäc ñònh löôïng gaëp khoù khaên, chuùng toâi duøng phöông phaùp cho ñieåm caùc nhoùm ñoäng vaät ñaùy cuûa Niels De Pauw, Dirk Van Damma & Abraham bij de Vaate (1995) ôû caùc ñieåm thu maãu.
Keát quaû: Suoái Dak R’Lap (1): 4,0 ñieåm Suoái Phuù Mieâng (2): 2,7 Suoái Beán Ñình (6): 3,5 Soá ñieåm cuûa 3 suoái treân thaáp hôn so vôùi caùc ñieåm coøn laïi ñoàng nghóa vôùi chaát löôïng moâi tröôøng nöôùc xaáu hôn. Keát quaû naøy phuø hôïp vôùi keát quaû phaân tích caáu truùc thaønh phaàn loaøi vaø soá löôïng thöïc vaät phieâu sinh vaø ñoäng vaät phieâu sinh. N Baûng VII.5.Thaønh phaàn loaøi ñoäng vaät phieâu sinh ôû caùc thuûy vöïc tænh Bình Phöôùc Thaùng 2 naêm 2001 Stt Teân khoa hoïc X T 1 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. ROTATORIA Philodinidae Rotaria rotaria (Pallas) Philodina roseola (Ehrenberg) M Dissochotra aculeata Bryce Trichocercidae Trichocerca similis (Wierzejski) .V 2 3 4 5 + + + + + + + Ñieåm thu maãu 6 7 8 9 + + + 10 11 12 + + + + + Trichocerca cylindrica (Imhof) + Trichocerca capucina (W. & Z.) Trichocerca pusilla (Lauterborn) Synchaetidae Polyarthra vulgaris Carlin Asplanchnidae Asplanchna sieboldi (Leydig) Lecanidae Lecane luna (Muller) + + + + + + + + + Lecane hastata (Murray) Lecane bulla (Gosse) Mytilinidae Mytilina ventralis (Ehrenberg) Euchlanidae Diplois daviesiae Gosse + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 + + + + 50 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. Stt Dipleuchlanis propatula (Gosse) Brachionidae Brachionus caudatus Apstein + + Brachionus falcatus Zacharias + Brachionus quadridentatus Hermann Platyias quadricornis Ehrenberg + Keratella cochlearis (Gosse) + + Keratella quadrata (Muller) Flosculariidae Sinantheria socialis (Linnaeus) Filiniidae Filinia brachiata (Rousselet) Hexathridae Hexathra mira (Hudson) 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. + + + + + X T M 2 3 4 Dentodiaptomus (Grochmalick) Cyclopidae + + + + + + + + + + 9 10 + + + + + 11 + 12 + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + javanus + + Biapertura karua (King) COPEPODA Diaptomidae Eodiaptomus draconisignivomi Brehm Neodiaptomus visnu (Brehm) + Ñieåm thu maãu 5 6 7 8 + Euryalona orientalis (Daday) Leydigia acanthocercoides (Fischer) Alona davidi Richard N + + .V + Teân khoa hoïc Ceriodaphnia laticaudata Muller Chydoridae Disparalona rostrata (Koch) + + Latonopsis australis Sars Ceriodaphnia rigaudi Richard + + + CLADOCERA Bosminidae Bosmina longirostris (O. F. Muller) Bosminopsis deitersi Richard Sididae Diaphanosoma excisum Sars Macrothricidae Macrothrix triserialis Brady Daphniidae Moina dubia de Guerne et Richard Simocephalus elizabethae (King) + + + 1 29. + + + + + + + + + + + + + + SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 + + 51 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 42. 43. 44. Microcyclops varicans (Sars) + Mesocyclops leuckarti (Claus) 46. Thermocyclops hyalinus (Rehberg) Canthocamptidae Canthocamptus staphylinus Jurine OSTRACODA Cypridae Heterocypris anomala Klie 47. PROTOZOA Arcellidae Arcella vulgaris Ehrenberg + + + + LARVA Nauplius copepoda + + + + 22 + + + 13 + 9 45. 48. 49. 50. + + + + + + + + + + + + + + + + + + Bivalvia Chironomidae - Diptera Soá loaøi + 9 + + + + 10 + 10 N + 21 + + + + + + 10 + 16 + 22 + 24 + 18 Baûng VII.6- Soá löôïng ñoäng vaät phieâu sinh Stt Ñieåm thu maãu 1 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. .V Teân khoa hoïc ROTATORIA Philodinidae Rotaria rotaria (Pallas) Philodina roseola (Ehrenberg) Dissochotra aculeata Bryce Trichocercidae Trichocerca similis (Wierzejski) Trichocerca cylindrica (Imhof) Trichocerca capucina (W. & Z.) Trichocerca pusilla (Lauterborn) Synchaetidae Polyarthra vulgaris Carlin Asplanchnidae Asplanchna sieboldi (Leydig) Lecanidae Lecane luna (Muller) Lecane hastata (Murray) Lecane bulla (Gosse) Mytilinidae Mytilina ventralis (Ehrenberg) Euchlanidae Diplois daviesiae Gosse Brachionidae Brachionus caudatus Apstein Brachionus falcatus Zacharias 2 3 M X T 4 5 1 4 6 7 8 9 3 139 2 10 11 12 1 1 3 2 1 4 1 4 23 7 8 3 2 11 11 2 1 2 5 1 169 8 1 1 6 1 3 1 28 5 2 15 1 1 1 33 1 SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 52 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. Stt Brachionus quadridentatus Hermann Keratella cochlearis (Gosse) Keratella quadrata (Muller) Hexathridae Hexathra mira (Hudson) CLADOCERA Bosminidae Bosmina longirostris (O. F. Muller) Bosminopsis deitersi Richard Sididae Diaphanosoma excisum Sars Macrothricidae Macrothrix triserialis Brady Daphniidae Moina dubia de Guerne et Richard Simocephalus elizabethae (King) Ceriodaphnia rigaudi Richard Ceriodaphnia laticaudata Muller Chydoridae Euryalona orientalis (Daday) Teân khoa hoïc 3 3 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. Alona davidi Richard Biapertura karua (King) COPEPODA Diaptomidae Eodiaptomus draconisignivomi Brehm Neodiaptomus visnu (Brehm) Cyclopidae Microcyclops varicans (Sars) Mesocyclops leuckarti (Claus) Thermocyclops hyalinus (Rehberg) Canthocamptidae Canthocamptus staphylinus Jurine PROTOZOA Arcellidae Arcella vulgaris Ehrenberg LARVA Nauplius copepoda Chironomidae - Diptera Soá loaøi Soá löôïng /m3 4 2 1 5 1 1 18 2 3 39 1 23 5 1 3 16 3 1 1 2 2 1 2 3 1 N 9 3 1 30. 31. 12 2 2 3 X T .V 2 M 4 5 1 9 1 2 5 6 7 8 9 10 11 1 12 4 1 2 2 2 1 3 3 1 1 Ñieåm thu maãu 1 2 1 5 1 1 7 22 3 1 9 2 4 49 149 2 19 178 17 43 1 16 29300 52100 9900 1 59 6 1 1 1 1 2 97 9 16 31 1 11 5 14 6 1 6 700 17400 5900 2700 1500 3 1 8 18 1 10 9 53 2 9 15900 7700 1100 7800 SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 53 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Baûng VII.7. Thaønh phaàn loaøi ñoäng vaät ñaùy ñaõ bieát ôû caùc thuûy vöïc tænh Bình Phöôùc Thaùng 2 naêm 2001 Stt. TEÂN KHOA HOÏC 1 2 3 4 ÑIEÅM THU MAÃU 5 6 7 8 9 10 11 12 A. OLIGOCHAETA 01 02 03 04 05 06 07 08 Stt. 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Naididae Branchiodrilus semperi Bourne Genus sp. Tubificidae Limnodrilus hoffmeisteri Clapareøde B. MOLLUSCA I_ Gastropoda Thiaridae Thiara scabra (Muller) Viviparidae Filopaludina (Filopaludina) filosa (Reeve) Planorbidae Gyraulus sp. II_ Bivalvia Mytilidae Limnoperna siamensis (Morelet) Corbiculidae Corbicula tenuis Clessin C. CRUSTACEA I_ Decapoda – Macrura Palaemonidae + + + + + Macrobrachium palimanus (De Man) Macrobrachium lanchesteri (De Man) Macrobrachium latimanus (Von Martens) Macrobrachium sp. Atyidae Caridina subnilotica Dang Parathephusidae Siamthelphusa beauvoisi (Rathbun) D. INSECTA AND INSECTA LARVA I_ Ephemeroptera Baetidae Baetis sp. Cloeon sp. Caenidae Ordella sp. Heptageniidae Heptagenia sp. Rhitrogena sp. Leptophlebiidae Leptophlebia sp. II_ Odonata M + + + .V + X T TEÂN KHOA HOÏC N + 1 + 2 + 3 4 ÑIEÅM THU MAÃU 5 6 7 8 9 + 10 11 + 12 + + + + + + + + + + + + + + + + + + SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 54 + Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 21 22 23 Stt. 24 Agrionidae Agrion sp. Ischnura sp. Epallage sp. + + + + + TEÂN KHOA HOÏC Libellulidae Libellula sp. 1 2 + + 3 4 + ÑIEÅM THU MAÃU 5 6 7 8 9 10 11 + 12 + III_ Hemiptera 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 Stt. 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 Corixidae Corixa sp. Gerridae Gerris sp. Belostomatidae Sphaerodema sp. IV_ Coleoptera Gyrinidae Gyrinus sp. Hydrophilidae Hydrobius sp. Genus sp. Haliplidae Genus sp. Elmidae Heterlimnius sp. V_ Trichoptera Hydroptilidae Oxyethira sp. Polycentropodidae Cyrnus sp. Leptoceridae + + M Mystacides sp. Hydropsychidae Hydropsyche sp. Macronema sp. VI_ Diptera Limoniidae Eriocera sp. Heleidae Culicoides sp. Chironomidae Ablabesmyia sp. Clinotanypus sp. Chironomus sp. Cryptochironomus sp. Polypedilum sp. Soá loaøi + + + + + + N .V X T TEÂN KHOA HOÏC + 1 + + + + + + + + + 2 + 3 + + 4 ÑIEÅM THU MAÃU 5 6 7 8 + + 9 10 11 12 + + + + + + + + + + + 5 + + 21 + + 8 + 8 + + 9 3 + 4 2 6 SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 + + + + 8 55 7 8 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Ghi chuù: Ñieåm thu maãu. 1. Suoái DakR’Lap. 2. Caàu Thaùc Meï. 3. Phuù Mieâng (suoái). 4. Caàu suoái Raït. 5. Caàu Caàn Leâ (suoái ñoå ra soâng SG). 6. Suoái Beán Ñình. 7. Caàu Caàn Ñôn (soâng Beù). 8. Caàu Nha Bích (soâng Beù). 9. Hoà Thaùc Mô. 10. Hoà Buø Na (caàu 38). 11. Hoà Suoái Cam. 12. Hoà Suoái Giai. Baûng VII.8. Thaønh phaàn loaøi thöïc vaät phieâu sinh ôû caùc thuûy vöïc tænh bình phöôùc Thaùng 2 naêm 2001. Stt 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. Stt 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. Teân khoa hoïc 1 CYANOPHYTA Merismopedia elegans Microcystis aeruginosa Aphanizomenon flos-aquae Oscillatoria agardhii O. geitleriana O. limnetica O. princeps O. subbrevis Phormidium tenue Lyngbya limnetica CHRYSOPHYTA Dinobryon bavaricum D. sertularia XANTHOPHYTA Tetraedriella gigas Tetraplekton torsum Tribonema vulgare BACILLARIOPHYTA Melosira granulata Stephanodiscus astraea Rhizosolenia eriensis 2 3 4 R. longiseta Synedra amphicephala S. ulna Diatoma elongatum Eunotia elegans E. flexuosa v. eurycephala E. lunaris E. sudetica E. zasuminensis E. zygodon E. sp. Ñieåm thu maãu 6 7 8 9 N + + + + 10 11 + + + 12 + .V + + + + + + X T + + + + + + + + + + + M Teân khoa hoïc 5 + + + + + + + + + 1 2 + + + + + + 3 + + 4 + + + + Ñieåm thu maãu 5 6 7 8 9 10 11 12 + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 + + 56 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. Stt 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. 65. 66. 67. + Achnanthes gracillima A. longipes Navicula crucifera N. grevilleana N. inflexa N. peregrina N. phyllepta N. placentula Pinnularia braunii P. divergens P. major P. nobilis P. subsolaris Gyrosigma kuetzingii + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + Teân khoa hoïc 1 Amphora sp. Cymbella cistula C. hebridica C. ventricosa Gomphonema gracile G. longiceps G. sphaerophorum Rhopalodia musculus Hantzschia virgata Nitzschia acicularis N. filiformis Surirella biseriata S. elegans S. robusta S. robusta v. splendida S. striatula S. tenera CHLOROPHYTA Eudorina elegans Pandorina morum Dimorphococcus lunatus Dictyosphaerium pulchellum Pediastrum duplex P. tetras Chodatella subsalsa 2 3 4 Ñieåm thu maãu 5 6 7 8 + + + + + + + + + + .V + X T + N + + + + + + Teân khoa hoïc 68. 69. 70. 71. 72. 73. 74. 75. Ankistrodesmus falcatus A. fusiformis Tetraedron gracile Nephrocytium lunatum Scenedesmus quadricauda Mougeotia viridis Gonatozygon monotaenium G. pilosum + + + 12 + + + + + + + + + + + 11 + + + + + + + + + + + 10 + M Stt 9 + + + + + + + + + + + + + 1 + + + 2 + 3 + + + 4 Ñieåm thu maãu 5 6 7 + + + + + + + 8 + 9 + 10 11 12 + + + + + + + + + SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 + 57 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 76. 77. 78. 79. 80. 81. 82. 83. 84. 85. 86. 87. 88. 89. 90. 91. 92. Closterium acutum C. acutum v. variabile C. decorum C. gracile C. jenneri C. kuetzingii C. macilentum C. moniliferum C. parvulum C. porrectum C. subtruncatum C. turgidum Pleurotaenium ehrenbergii v. undulata Staurastrum bigibbum S. leptocladum v. cornutum S. natator S. paradoxum Stt Teân khoa hoïc 93. 94. 95. 96. 108. 109. 110. 111. 112. 113. 114. 115. 116. 117. S. pentacerum v. tetracerum S. subanchora S. wildemanii Micrasteias foliacea v. ornata M. papillifera M. pinnatifida Euastrum spinulosum Cosmarium botrytis C. contractum C. granatum C. margatitiferum C. nitidulum C. obsoletum C. pseudopachydermum Actinotaenium capax v. minus Arthrodesmus octocornis A. triangularis Xanthidium acanthophorum X. freemanii Desmidium baileyi D. swartzii Spondylosium planum Hyalotheca dissiliens H. mucosa Streptonema trilobatum Stt Teân khoa hoïc 97. 98. 99. 100. 101. 102. 103. 104. 105. 106. 107. + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + 1 + + 2 + 3 + + 4 + X T N + 9 + + + 10 11 12 + + + + + + + + + + + + + Ñieåm thu maãu 5 6 7 8 + + + + .V + M 118. Spirogyra ionia + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + Ñieåm thu maãu 1 + 2 3 4 5 6 7 8 9 + 10 11 SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 12 58 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 119. 120. 121. 122. 123. 124. 125. 126. 127. 128. 129. 130. 131. 132. 133. 134. + S. protecta Chaetophora elegans Stigeoclonium tenue Oedogonium crassum O. crispum EUGLENOPHYTA Euglena acus E. caudata E. spirogyra E. texta v. ovata Phacus longicauda Trachelomonas armata T. hispida T. volvocina DINOPHYTA Ceratium hirundinella Peridinium gatunense P. sp. Toång soá loaøi + + + + + + + + + + + + + + + + + + + 33 + + + + + + + 31 25 + + 18 24 25 + + + 24 N .V + + + + + + + 46 32 25 13 31 Baûng VII.9 - Soá löôïng thöïc vaät phieâu sinh ôû caùc thuûy vöïc tænh Bình Phöôùc Thaùng 2 naêm 2001. Ñieåm thu maãu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 X T Soá löôïng (tb/m3) 191.000.000 7.900.000 20.500.000 2.300.000 8.200.000 5.700.00 4.200.000 9.800.000 5.300.000 12.000.000 1.100.000 8.800.000 M Loaøi öu theá Closterium acutum v. variabile Lyngbya limnetica Staurastrum bigibbum Eunotia sudetica Synedra ulna Closterium acutum v. variabile Peridinium gatunense Stephanodiscus astraea Synedra ulna Synedra ulna Euglena acus Naviucla peregrina Soá löôïng loaøi öu theá (tb/m3) 150.000.000 3.200.000 8.700.000 1.000.000 5.000.000 1.800.000 1.100.000 1.900.000 900.000 6.800.000 300.000 1.800.000 SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 59 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Chöông VIII SÖÏ COÁ MOÂI TRÖÔØNG VIII.1 TÌNH HÌNH THIEÂN TAI Tænh Bình Phöôùc tuy ít bò aûnh höôûng tröïc tieáp do nhöõng côn baõo vaø aùp thaáp nhieät ñôùi gaây ra. Nhöng trong naêm nhöõng traän möa keùo daøi, keøm theo gioù loác cuïc boä vaø saám seùt ñaõ xaûy ra nhieàu laàn, ôû nhieàu nôi laøm thieät haïi tôùi nhaø cöûa, taøi saûn. Ñaëc bieät ngaäp uùng gaây thieät haïi lôùn ñeán saûn xuaát vaø ñôøi soáng moät boä phaän nhaân daân ven löu vöïc soâng Beù. VÒ t×nh h×nh lò lôt: Trong nh÷ng ngµy ®Çu th¸ng N 10/2000 do m-a lín kÐo dµi g©y ra lò lôt trªn ®Þa bµn tØnh, nhiÒu vïng bÞ ngËp nÆng g©y thiÖt h¹i vÒ ng-êi vµ .V tµi s¶n (vÒ ng-êi: chÕt 03 ng-êi. VÒ tµi s¶n: nhµ cöa bÞ ngËp nÆng 2.861 c¨n, sËp 129 c¨n vµ 152 c¨n bÞ lò cuèn tr«i, gÇn 5.819 ha hoa mµu bÞ ngËp h- h¹i nÆng, gia sóc, X T gia cÇm bÞ cuèn tr«i 7.852 con. Cã 55,1 km ®-êng liªn th«n, liªn x· bÞ xãi lë nÆng, sËp 14 c©y cÇu; thiÖt h¹i do ®ît lò lôt võa qua lµ 64,487 tû ®ång. UBND tØnh ®· kÞp M thêi chØ ®¹o cho Ban ChØ ®¹o phßng chèng lôt b·o tØnh, UBND c¸c huyÖn, thÞ vµ c¸c së, ngµnh, ®Æc biÖt lµ c¸c lùc l-îng qu©n ®éi, c«ng an ®· khÈn tr-¬ng tæ chøc di dêi ng-êi vµ tµi s¶n ®Õn n¬i an toµn, ®ång thêi cøu trî khÈn cÊp víi sè tiÒn trªn 100 triÖu ®ång vµ c¸c mÆt hµng thùc phÈm, thuèc men, ®å dïng cÇn thiÕt kh¸c...; c¸c tæ chøc tõ thiÖn vµ c¸c ®¬n vÞ ë thµnh phè Hå ChÝ Minh còng ®· cøu trî tiÒn, hµng; tæng sè tiÒn hµng cøu trî lµ 850.533.000 ®ång. Trong lÇn vÒ th¨m vµ lµm viÖc víi tØnh vµo nh÷ng ngµy gi÷a th¸ng 11/2000, §oµn c«ng t¸c cña Phã Thñ t-íng Th-êng trùc ChÝnh phñ NguyÔn TÊn Dòng ®· ®ång ý hç trî cho tØnh 05 tû ®ång ®Ó kh¾c phôc hËu qu¶ lò lôt. VIII.2.NÖÙT ÑAÁT SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 60 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Trong naêm 2000 khoâng coù hieän töôïng nöùt ñaát xaûy ra, hieän töôïng naøy chæ xaûy ra trong caùc naêm tröôùc ôû Bình Long vaø Loäc Ninh, caùc veát nöùt daøi trung bình 100 - 150m, taïi Bình Long coù xuaát hieän veát nöùt roäng ñeán 70 cm, vaø ôû Phöôùc Long veát nöùt daøi treân 200m. Nguyeân nhaân do taùc ñoäng noäi löïc. Chöông IX MOÂI TRÖÔØNG KINH TEÁ – XAÕ HOÄI XI.1 DAÂN SOÁ – TOÁC ÑOÄ TAÊNG DAÂN SOÁ: Daân soá trong tænh tính ñeán ngaøy 1/4/1999 laø 141.888 hoä, 646.359 ngöôøi. Nam N 327.181 ngöôøi chieám 50,62%, nöõ 319.178 ngöôøi chieám 49,38%. Maät ñoä trung bình 94 .V ngöôøi/km2. Theo keát quaû toång ñieàu tra 1/4/1989 thì sau 10 naêm daân soá ñaõ taêng leân theâm 262.076 ngöôøi, taêng 68,2%, bình quaân moãi naêm taêng 5,34%. Trong naêm 2000 daân X T soá taïi Bình Phöôùc vaãn tieáp tuïc taêng chuû yeáu do taêng cô hoïc nhaát laø khu vöïc thò xaõ Ñoàng Xoaøi vaø caùc thò traán. Daân soá ôû caùc thò traán, thò xaõ chieám tyû leä khoaûng 25% treân toång daân soá cuûa tænh, daân soá noâng thoân chieám 75%. M Veà phaân boá daân cö khoâng ñoàng ñeàu giöõa caùc huyeän, thò: huyeän Ñoàng Phuù + thò xaõ Ñoàng Xoaøi 108.826 ngöôøi (chieám 16,84% daân soá cuûa tænh) , Phöôùc Long 152.356 ngöôøi (chieám 23,57%), Loäc Ninh 131.682 ngöôøi (chieám 20,37%), Buø Ñaêng 80,577 ngöôøi (chieám 12,47%), Bình Long 173.901 ngöôøi chieám (26,75%). Ñoàng baøo daân toäc treân ñòa baøn tænh Bình Phöôùc chieám 17% daân soá toaøn tænh. Vieäc phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi trong vuøng ñoàng baøo daân toäc chöa cao, ñôøi soáng vaät chaát vaø tinh thaàn coøn thaáp, coøn coù söï cheânh leäch giöõa caùc vuøng ñoàng baøo caùc daân toäc baûn ñòa nhö Stieâng, Mônoâng, Khôme, tyû leä bieát chöõ raát thaáp. Nhaø ôû vaø tieän nghi sinh hoaït gia ñình cuûa ña soá ñoàng baøo daân toäc ôû tình traïng taïm bôï, taäp quaùn saûn xuaát laïc haäu, ñoù laø nguyeân nhaân daãn ñeán tình traïng thieáu aên trong muøa giaùp haït. Trong maáy naêm qua caùc nguoàn ñaàu tö cho xaây döïng cô sôû haï taàng, chöông trình 327, 771, ÑCÑC, SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 61 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 120, chöông trình phuû soùng phaùt thanh truyeàn hình ñöa thoâng tin veà vuøng saâu, vuøng ñoàng baøo daân toäc ñöôïc öu tieân boá trí trong khu vöïc naøy tuy nhieân vaãn chöa ñaùp öùng vì nguoàn voán coøn thaáp, phaân taùn vaø thieáu ñoàng boä. Caùc daân toäc ít ngöôøi ôû Bình Phöôùc coù phöông thöùc canh taùc chuû yeáu laø canh taùc nöông raãy phöông thöùc canh taùc naøy laø chaët caây, ñoát röøng troàng luaù vaø caùc loaïi caây löông thöïc khaùc vôùi muïc ñích söû duïng ñaát khoâng laâu daøi, khoâng lieân tuïc, coù thôøi gian boû troáng, roài töø du canh ñeán tình traïng du cö, hình thöùc canh taùc naøy raát vaát vaõ cöïc nhoïc nhöng naêng suaát lao ñoäng thaáp keùm, ñôøi soáng baáp beânh phuï thuoäc hoaøn toaøn vaøo thieân nhieân. Ñaëc ñieåm quan trong nhaát vaø cuõng laø tai haïi nhaát cuûa phöông thöùc canh taùc nöông raãy laø tính chaát phaù hoaïi moâi tröôøng cuûa noù. Haäu quaû naëng neà nhaát cuûa phöông thöùc canh taùc naøy laø bieán röøng thaønh ñaát troáng ñoài troïc, hoang hoaù, xoùi moøn laøm suy thoaùi moâi tröôøng nghieâm troïng. N .V Tyû leä daân cö coù thu nhaäp thaáp: Hieän nay treân toaøn tænh coù 21.116 hoä ñoùi ngheøo/141.888 hoä toaøn tænh, trong ñoù: hoä ngheøo laø 14.608 hoä, hoä ñoùi laø 6.508 hoä. Tænh X T Bình Phöôùc ñaõ choïn naêm 2000 laø naêm xoùa ñoùi giaûm ngheøo cuûa tænh vôùi muïc tieâu phaán ñaáu giaûm 100% tyû leä hoä ñoùi, giaûm 20% tyû leä hoä ngheøo.
Tình hình nhaäp cö: M Daân soá qua 2 cuoäc toång ñieàu tra 1/4/1989 vaø 1/4/1999 ñaõ taêng leân raát nhanh, bình quaân moãi naêm daân soá taêng 5,34%, ngoaøi yeáu toá taêng töï nhieân thì taêng cô hoïc cuõng ñaõ laøm cho daân soá treân ñòa baøn trong 10 naêm qua taêng leân roõ reät. Tình hình nhaäp cö töø naêm 1994 ñeán naêm 1999 töø 5 tuoåi trôû leân ñaõ ñeán sinh soáng laäp nghieäp laø 68.983 ngöôøi, trong ñoù taïi huyeän Ñoàng Phuù + thò xaõ Ñoàng Xoaøi laø 12.106 ngöôøi, huyeän Phöôùc Long laø 13.379 ngöôøi, huyeän Loäc Ninh laø 11.205 ngöôøi, huyeän Buø Ñaêng laø 18.837 ngöôøi, huyeän Bình Long laø 13.456 ngöôøi
Tình hình daân cö ñöôïc söû duïng nöôùc saïch: Hieän nay ngöôøi daân treân ñòa baøn tænh ñöôïc söû duïng nöôùc saïch chieám tyû leä thaáp, nhaát laø vuøng noâng thoân, vuøng saâu, vuøng xa, ñaëc bieät vuøng ñoàng baøo daân toäc ít ngöôøi. Naêm SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 62 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 2000 ñaõø giaûi quyeát caáp nöôùc cho khoaûng 33.000 ngöôøi taêng leân 60% daân soá noâng thoân ñöôïc söû duïng nöôùc saïch, nhö muïc tieâu maø Chính phuû ñeà ra. Hieän nay treân ñòa baøn tænh coù 22 coâng trình cung caáp nöôùc saïch cho nhaân daân 18 xaõ thuoäc 6 huyeän, thò: Ñoàng Xoaøi, Buø Ñaêng, Bình Long, Phöôùc Long, Loäc Ninh, Ñoàng Phuù. N .V X T M SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 63 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001
Tình hình nhaø ôû: Tình hình nhaø ôû vaãn khoâng coù gì thay ñoåi lôùn toaøn tænh coù 141.888 hoä trong ñoù hoä coù nhaø ôû laø 140.224 hoä vaãn coøn 1.664 vaãn chöa coù nhaø ôû. Hoä coù nhaø ôû chia ra: 5.391 hoä coù nhaø ôû kieân coá (chieám 3,84%); 45.665 hoä coù nhaø ôû baùn kieân coá (chieám 32,56%); 36.685 hoä coù nhaø ôû khung goã laâu beàn maùi laù (chieám 26,16%); 52.483 hoä ôû nhaø ñôn sô (chieám 37,43%). Toång dieän tích nhaø ôû 4.108.325 m2 (khoâng keå nhaø ñôn sô) bình quaân hoä 46,19 m2, bình quaân ñaàu ngöôøi 9,81 m2 IX.2. Y TEÁ: Maïng löôùi y teá nhìn chung ñöôïc quan taâm ñaàu tö, phuû ñeàu caùc xaõ, phöôøng, thò traán. Naêm 2000 toaøn tænh Bình Phöôùc coù 12 beänh vieän, phoøng khaùm so vôùi naêm 1999 laø N 7 beänh vieän, phoøng khaùm thuoäc 6 huyeän, thò keå caû caùc cô sôû cuûa ngaønh cao su quaûn lyù, .V vaø 75 traïm y teá. Soá giöôøng beänh cuõng ñöôïc naâng leân vôùi toång soá giöôøng beänh toaøn tænh hieän coù laø 786 giöôøng so vôùi naêm 1999 laø 675 giöôøng. Ñang xaây döïng beänh vieän caáp X T tænh vôùi qui moâ 300 giöôøng, döï kieán cuoái naêm 2001 ñöa vaøo hoaït ñoäng. Tænh cuõng ñaõ coù nhieàu coá gaéng trong vieäc thöïc hieän toát caùc chöông trình y teá quoác gia, chaêm soùc söùc khoûe ban ñaàu vaø khaùm chöõa beänh cho nhaân daân. Coâng taùc daân soá keá hoaïch hoùa gia M ñình thöïc hieän toát, ñaït tyû leä giaûm taêng töï nhieân bình quaân haøng naêm laø 0,11%. Tình hình khaùm chöõa beänh: Toång soá löôït ngöôøi ñöôïc khaùm chöõa beänh taïi caùc cô sôû y teá ngaøy moät taêng leân. Toång soá caùn boä ngaønh y teá naêm 2000 laø 1.066 trong ñoù Baùc só 184, y só 369. Ngaønh döôïc laø 64, döôïc só cao caáp 10, döôïc só trung caáp 40. Soá baùc só/vaïn daân laø 2,71. IX.3 GIAÙO DUÏC – ÑAØO TAÏO Maïng löôùi tröôøng tieåu hoïc ñaõ phaùt trieån ñeán thoân, xaõ. Caùc huyeän ñeàu coù töø 1 – 4 tröôøng phoå thoâng trung hoïc, toaøn tænh coù 196 tröôøng hoïc phoå thoâng: tieåu hoïc 119; tieåu hoïc + trung hoïc cô sôû 4; THCS 57; THCS + PTTH 16. Phoøng hoïc tranh tre, nöùa laù, tröôøng taïm daàn ñöôïc xoùa boû. Soá hoïc sinh ñeán tröôøng ngaøy caøng taêng, hieän nay treân SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 64 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 toaøn tænh coù 80/80 xaõ, phöôøng,thò traán ñaït chuaån quoác gia veà xoùa muø chöõ vaø giaùo duïc phoå caäp tieåu hoïc, so vôùi naêm 1999 laø 73/80. Chaát löôïng giaùo duïc coù tieán boä hôn tröôùc, hoïc sinh thi toát nghieäp caùc caáp ñaït tyû leä khaù cao, soá hoïc sinh thi vaøo caùc tröôøng ñaïi hoïc, cao ñaúng vaø trung hoïc chuyeân nghieäp ngaøy caøng nhieàu. Tuy nhieân, hieän nay coù 78.724 ngöôøi chöa bao giôø ñi hoïc, 30.790 em ôû ñoä tuoåi töø 5 - 14 chöa ñöôïc ñeán tröôøng, tyû leä ngöôøi lao ñoäng qua ñaøo taïo coøn raát thaáp. Tình hình tuyeân truyeàn giaùo duïc veà moâi tröôøng trong tröôøng hoïc cuõng ñöôïc quan taâm.Cuï theå ñaàu naêm 2001, Sôû ñaõ phoái hôïp Tænh Ñoaøn, Sôû GD - ÑT ph1t ñoäng cuoäc thi veõ tranh moâi tröôøng. Keát quaû coù 1.370 em hoïc sinh tham gia. Nhìn chung keát quaû böôùc ñaàu caùc em hoïc sinh ñaõ coù caûm nhaän vaø suy nghó veà moâi tröôøng khaù toát. N .V X T M SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 65 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 Chæång X HOAÛT ÂÄÜNG QUAÍN LYÏ NHAÌ NÆÅÏC VÃÖ BAÍO VÃÛ MÄI TRÆÅÌNG X.1.TÄØ CHÆÏC THÃØ CHÃÚ X.1.1.Thuáûn låüi: - Màûc duì laì tènh miãön nuïi nhæng hoaût âäüng quaín lyï baío vãû mäi træåìng taûi âëa phæång cuîng âæåüc caïc cáúp laînh âaûo hãút sæïc quan tám, âaî xáy dæûng truû såí laìm viãûc trang thiãút bë hoaût âäüng baío vãû mäi træåìng haìng âæåüc tàng cöæåìng . Biãn chãú vaì kinh phê hoaût âäüng cuîng âæåüc tàng âãöu trong caïc nàm qua. - Âæåüc sæû hæåïng dáùn vaì chè âaûo sáu saït cuía cáúp trãn nãn trong quaï trçnh nhiãöu thuáûn låüi hån. N cäng taïc cuîng âæåüc .V - Hãû thäúng vàn baín phaïp quy vaì Luáût baío vãû mäi træåìng âæåüc ban haình vaì phäø biãún räüng raîi trong X T caïc cáúp. - Quy âënh Baío vãû mäi træåìng cuía tènh Bçnh Phæåïc âæåüc triãøn khai räüng raîi xuäúng táûn cáúp xaî, phæåìng, thë tráún vaì âæåüc ngæåìi dán nàõm bàõt këp thåìi. M - Caïn bäü quaín lyï mäi træåìng cuía Såí KHCN&MT Bçnh Phæåïc nhçn chung coìn treí, coï trçnh âaûi hoüc chiãúm tyí lãû cao, ráút nàng näø nhiãût tçnh trong cäng taïc, ngaìy caìng phaït huy nàng læûc trong cäng taïc. - Màûc duì åí cáúp huyãûn,thë chæa coï caïn bäü chuyãn quaín trong lénh væûc quaín lyï mäi træåìng nhæng bæåïc âáöu cuîng xáy dæûng âæåüc âäüi nguî tham gia phäúi håüp têch cæûc trong cäng taïc naìy. - Âäúi våïi quáön chuïng nhán dán, qua cäng taïc tuyãn truyãön giaïo duûc vaì váûn âäüng âaî yï thæïc hæåíng æïng ráút têch cæûc trong viãûc gçn giæî vaì caíi thiãûn mäi træåìng. SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 66 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 X.1.2. Nhæîng khoï khàn: - Tuy âaî âæåüc trang bë caïc thiãút bë quaín lyï mäi træåìng khaï âáöy âuí nhæng váùn coìn thiãúu nhæîng thiãút bë chuyãn duìng, âäöng thåìi âäüi nguî caïn bäü sæí duûng caïc thiãút bë naìy váùn chæa âæåüc âaìo taûo mäüt caïch chuyãn män hoaï, âäüi nguî naìy coìn moíng, coìn luïng tuïng chæa phaït huy hãút tênh nàng vaì cäng suáút cuaí caïc thiãút bë. - Âäüi nguî caïn bäü quaín lyï mäi træåìng cuía Såí coìn treí nãn coìn thiãúu kinh nghiãûm trong cäng taïc thanh tra, kiãøm tra, giaïm saït âäúi våïi cå såí doanh nghiãûp. - Khäng coï caïc phoìng cáúp huyãûn træûc thuäüc Såí N nãn viãûc thæûc hiãûn cäng taïc quaín lyï mäi træåìng cuîng gàûp khäng êt khoï khàn. .V X.2.TÇNH HÇNH THÆÛC HIÃÛN LUÁÛT BAÍO VÃÛ MÄI TRÆÅÌNG: - Cäng taïc kiãøm tra mäi træåìng: nàm 2000 Såí âaî X T thæûc hiãûn 100 cuäüc kiãøm tra vãö mäi træåìng âäúi våïi caïc âån vë saín xuáút trong Tènh. Tàng cæåìng cäng taïc giaïm saït âäúi caïc cå såí coï nguäön cháút thaíi låïn, khaí nàng gáy ä nhiãùm mäi træåìng diãûn räüng yãu cáöu caïc cå såí naìy thæûc hiãûn nghiãm chènh Luáût baío vãû mäi træåìng. Âän âäúc nhàõc caïc cå såí, Doanh nghiãûp xáy dæûng hoaìn chènh hãû thäúng xæí lyï cháút thaíi. M - Cäng taïc giaïm saït mäi træåìng: haìng nàm thæûc hiãûn 2 âåüt giaïm saït mäi træåìng næåïc vaì khäng khê trãn phaûm vi toaìn tènh laìm cå såí thæûc hiãûn Baïo caïo Hiãûn traûng mäi træåìng. Bæåïc âáöu âaî hçnh thaình vaì xáy dæûng âæåüc maûng læåïi quan tràõc mäi træåìng trãn âëa baìn Tènh. - Âäúi våïi caïc dæû aïn âang trong giai âoaûn âáöu tæ, do âæåüc sæû hæåïng dáùn cuía cå quan nhaì næåïc trong lénh væûc quaín lyï mäi træåìng coï sæû âáöu tæ thêch âaïng nãn viãûc xæí lyï cháút thaíi coï chiãöu hæåïng täút hån. SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 67 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 - Âäúi våïi tçnh hçnh vi phaûm mäi træåìng åí âëa phæång; âa säú caïc âån vë saín xuáút kinh doanh trãn âëa baìn tènh chæa thæûc hiãûn hoaìn chènh caïc yãu cáöu trong baïo caïo âaïnh giaï taïc âäüng mäi træåìng nhæ âáöu tæ xæí lyï næåïc thaíi, cháút thaíi ràõn, khê thaíi âaî âãö nghë Thanh tra Såí xæí phaût caïc træåìng håüp vi phaûm. - Thäng tin tuyãn truyãön giaïo duûc vãö kiãún thæïc vaì nháûn thæïc vãö mäi træåìng: håüp âäöng våïi Âaìi phaït thanh truyãön hçnh Tènh thæûc hiãûn caïc phoïng sæû vãö mäi træåìng phaït haìng tuáön bàõt âáöu tæì nàm 2001, phaït haình caïc phim coï näüi dung vãö mäi træåìng do Trung tám thäng tin tæ liãûu (Bäü KHCN&MT cung cáúp). Tuyãn truyãön baío vãû mäi træåìng bàòng hçnh thæïc âënh N kyì haìng nàm kãút håüp Âoaìn TNCS Häö Chê Minh täø chæïc cuäüc thi tuyãn truyãön màng non næåïc saûch vaì vãû sinh mäi træåìng våïi sæû tham gia cuía caïc Nhaì thiãúu nhi .V cuía caïc huyãûn. Täø chæïc cuäüc thi veî tranh "chuïng ta vaì mäi træåìng" cho hoüc sinh, sinh viãn vaì âæåüc caïc em têch cæûc hæåíng æïng kãút quaí coï 1.370 em tham dæû. X T X.3.KINH PHÍ HOAÏT ÑOÄNG BAÛO VEÄ MOÂI TRÖÔØNG ÔÛ ÑÒA PHÖÔNG: M Näüi dung 1 Quan tràõc, cáûp nháût säú liãûu vãö hiãûn traûng mäi træåìng. - Khaío saït cháút læåüng næåïc - Khaío saït cháút læåüng khê 20 20 Tæì K.phê SNKH 20 20 2 Tháøm âënh Baïo caïo âaïnh giaï taïc âäüng mäi træåìng (ÂTM) Thanh tra, kiãøm soaït ä nhiãùm, giaíi quyãút sæû cäú mäi træåìng Tháøm âënh ÂTM vaì caïc Baín âàng kyï âaût TCMT 10 10 - Xàng xe - Phán têch máùu - Giaíi quyãút sæû cäú MT cháút âäüc hoaï hoüc, vaì sæû cäú khaïc - Cäng taïc phê Häüi thaío, láúy yï kiãún âoïng goïp qui hoaûch BVMT tènh Bçnh Phæåïc theo tinh 10 5 15 10 5 15 10 10 20 20 3 4 Soaûn thaío vàn baín phaïp quy, xáy dæûng chiãún læåüc, kãú hoaûch Caïc váún âãö triãøn khai chênh Trong kãú hoaûch nàm 2000 Kinh phê nàm 2000 (triãûu âäöng) Sä ú TT Täøng säú SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 68 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 5 haình âäüng vãö baío vãû mäi træåìng. Thäng tin, náng cao nháûn thæïc mäi træåìng. 6 Tàng cæåìng nàng læûc quaín lyï mäi træåìng. 7 Chi âäüt xuáút Täøng cäüng tháön Chè thë 36 10 10 15 15 10 10 15 15 5 5 5 170 5 170 - Ngaìy MT Thãú giåïi - Caïc låïp táûp huáún vãö MT - Ngaìy laìm saûch MT thãú giåïi - Häüi thi MT - Caïc thäng tin, taìi liãûu tham khaío chuyãn ngaình
Kinh phí thöïc hieän caùc ñeà taøi nghieân cöùu khoa hoïc veà moâi tröôøng naêm 2000: 1/Nghieân cöùu moâ hình coâng ngheä thích hôïp chaèm khoáng cheá oâ nhieãm do muøi hoâi taïi moät soá nhaø maùy cheá bieán muû cao su vaø tinh boät khoai mì. Toång kinh phí 248 trieäu ñoàng. N 2/Xaây döïng heä thoáng thoâng tin ñòa lyù (GIS) phuïc vuï coâng taùc quaûn lyù taøi nguyeân thieân nhieân vaø moâi tröôøng tænh Bình Phöôùc. Toång kinh phí 1.165 trieäu ñoàng. .V 3/Xaây maïng löôùi quan traéc moâi tröôøng tænh Bình Phöôùc. Toång kinh phí 20 trieäu ñoàng. X T 4/ Xaây döïng quy hoaïch baûo veä moâi tröôøng M SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 69 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 N .V X T M SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 70 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 KEÁT LUAÄN KIEÁN NGHÒ 1. KEÁT LUAÄN: Qua quaù trình khaûo saùt, quan traéc vaø ñaùnh giaù hieän traïng moâi tröôøng treân ñòa baøn tænh Bình Phöôùc nhaèm phuïc vuï cho coâng taùc quaûn lyù vaø baûo veä chaát löôïng moâi tröôøng taïi ñòa phöông coù theå ruùt ra ñöôïc moät soá noäi dung chuû yeáu nhö sau:
Khí haäu: - Do aûnh höôûng cuûa daûi Hoäi tuï nhieät ñôùi coù höôùng ñoâng taây naèm vaét ngang khu vöïc Trung trung boä keát hôïp vôùi gioù muøa Taây taây nam phaùt trieån maïnh treân caùc taàng cao ñaõ gaây möa lôùn dieän roäng treân khu vöïc tænh Bình Phöôùc töø ngaøy 08 ñeán ngaøy 14/10 N naêm 2000. Ñôït möa keùo daøi ngaøy ñaõ gaây ngaäp luït lôùn treân dieän roäng cuûa ñòa baøn tænh .V Bình Phöôùc. - Naêm 2000 loác xoaùy, seùt khoâng xaåy ra nhieàu nhö nhöõng naêm tröôùc. X T - Muøa möa baét ñaàu sôùm vaø keát thuùc muoäc. Khu vöïc Ñoàng Xoaøi, Phöôùc Long, Buø Ñaêng coù löôïng möa töông ñoái cao so vôùi caùc naêm tröôùc. - Coù hieän töôïng phaù vôõ qui luaät giaûm daàn töø thaùng 1 ñeán thaùng 10 ñoái vôùi thôøi gian coù naéng.
Ñaát ñai: M - Hieän nay nhöõng dieän tích khaù roäng cuûa cuûa vuøng ñoài troïc vaø ñaát baïc maøu khu vöïc Ñoàng Phuù, Buø Ñaêng vaø moät soá ñòa baøn khaùc cuûa tænh Bình Phöôùc ñang laø haäu quaû cuûa hoaït ñoäng xoùi moøn do taùc ñoäng tieâu cöïc cuûa con ngöôøi vaøo thieân nhieân nhö: canh taùc khoâng hôïp lyù treân ñaát doác, khai thaùc khoaùng saûn, xaây döïng caùc coâng trình ñaäp, hoà, naïn phaù röøng….xoùi moøn ñaát laø moät nhöõng nguyeân nhaân gaây tröôït lôû ñaát, luõ buøn ñaù, boài laép doøng chaûy laøm giaûm khaû naêng thoaùt luõ, gaây oâ nhieãm nguoàn nöôùc. Toác ñoä xoùi moøn ñaát dieãn ra treân caùc vuøng coù ñoä ñoác cao , vuøng canh taùc treân ñaát doácvaø caùc khu vöïc khai thaùc khoaùng saûn raát lôùn. SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 71 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001
Chaát löôïng khoâng khí: Nhìn chung chaát löôïng moâi tröôøng khí treân toaøn tænh coøn töông ñoái trong laønh. Tuy nhieân trong thôøi gian gaàn ñaây do tình hình phaùt trieån coâng nghieäp, toác ñoä ñoâ thò hoaù taêng nhanh, cô sôû haï taàng phaùt trieån maïnh, khai thaùc taøi nguyeân khoaùng saûn, toác ñoä di daân töï do oà aït… neân chaát löôïng moâi tröôøng khoâng khí coù xu höôùng dieãn bieán xaáu ñi taïi caùc khu vöïc nhö: Trung taâm Thò xaõ Ñoàng Xoaøi, Trung taâm thò traán Ñöùc Phong huyeän Buø Ñaêng, caùc khu vöïc khai thaùc khoaùng saûn, caùc nhaø maùy cheá bieán haït ñieàu, nhaø maùy cheá bieán cao su.
Chaát löôïng nguoàn nöôùc maët: Taïi haàu heát caùc vò trí laáy maãu vaãn coøn trong saïch. Caùc chæ tieâu phaân tích ñeàu ñaït N giaù trò giôùi haïn cho pheùp caùc thoâng soá vaø noàng ñoä caùc chaát oâ nhieãm trong nöôùc maët. .V Tuy nhieân coù vaøi ñieåm coù hieän töôïng chôùm oâ nhieãm taïi caùc nôi gaàn nhaø maùy coâng nghieäp vaø khu daân cö taäp trung, ôû caùc chôï. X T
Chaát löôïng nöôc ngaàm : Taïi caùc khu vöïc laáy maãu töông ñoái toát, taát caû caùc chæ tieâu phaân tích naèm trong giôùi haïn cho pheùp caùc thoâng soá vaø noàng ñoä chaát oâ nhieãm trong nöôùc ngaàm. Tuy nhieân M cuõng coù moät soá ñieåm coù hieän töôïng nhieãm baãn do nöôùc thaûi sinh hoaït nhöng soá löôïng khoâng ñaùng keå. Nöôùc thaûi: ngaønh coâng nghieäp coù löu löôïng nöôùc thaûi haøng ngaøy khaù lôùn (gaàn 14.000m3/ngñ), trong khi ñoù vieäc xöû lyù coøn nhieàu haïn cheá, hieäu quaû caùc coâng trình xöû lyù chöa cao. Ñaây laø nguoàn oâ nhieãm tieàm taøng coù khaû naêng aûnh höôûng lôùn ñeán moâi tröôøng nöôùc, khoâng khí.
Chaát thaûi raén: Haàu heát chaát thaûi raén sinh hoaït taïi caùc khu vöïc ñoâ thò chöa ñöôïc xöû lyù trieät ñeå, löôïng raùc thu gom coøn thaáp. Caùc ñòa phöông ñeàu chöa coù phöông phaùp xöû lyù thích hôïp, haàu heát raùc sinh hoaït sau thu gom ñöôïc xöû lyù baèng caùch taäp trung veà baõi chöaù roài choân SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 72 Baùo Caùo Hieän Traïng Moâi Tröôøng Tænh Bình Phöôùc Naêm 2001 laáp hoaëc ñoát. Chaát thaûi raén coâng nghieäp coù khoái löôïng cao nhöng ñeàu ñöôïc taän duïng laøm chaát ñoát vaø thöùc aên gia suùc neân aûnh höôûng khoâng ñaùng keå. Dieän tích röøng töï nhieân caøng giaûm keùo theo tính ña daïng sinh hoïc ngaøy caøng giaûm. 2. KIEÁN NGHÒ: Ñeå coâng taùc quaûn lyù KH-CN&MT cuûa ñòa phöông ngaøy caøng toát hôn, Sôû KHCN&MT coù moät soá kieán nghò nhö sau: - Boä KH-CN&MT taïo ñieàu kieän taêng cöôøng cô sôû vaät chaát cho ñòa phöông. - Taïo ñieàu kieän taêng cöôøng boài döôõng kieán thöùc, trao ñoåi kinh nghieäm vôùi caùc N ñòa phöông khaùc veà KH-CN&MT. - Taïo ñieàu kieän thu huùt caùc döï aùn ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc nghieân cöùu baûo .V toàn caùc nguoàn taøi nguyeân sinh vaät ñaëc bieät laø khu baûo toàn thieân nhieân Buø Gia Maäp ñeå töøng böôùc naâng caáp thaønh vöôøn Quoác gia. - X T Cuïc Moâi tröôøng hoã trôï cho ñòa phöông trong vieäc thu gom, xöû lyù chaát ñoäc chieán tranh. M SÔÛ KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH BÌNH PHÖÔÙC TEL 065 879112 - FAX 0651 879113 73