I. kh¸i niÖm chung vÒ giao nhËn hµng ho¸ xnk
1. Ho¹t ®éng giao nhËn vµ ng-êi giao nhËn.
§Æc ®iÓm næi bËt cña mua b¸n quèc tÕ lµ ng-êi mua vµ ng-êi b¸n ë nh÷ng
quèc gia kh¸c nhau. Sau khi ký hîp ®ång mua b¸n, ng-êi b¸n thùc hiÖn viÖc giao
hµng, tøc lµ hµng ho¸ ®-îc vËn chuyÓn tõ ng-êi b¸n sang ng-êi mua.§Ó cho qu¸
tr×nh vËn chuyÓn ®ã ®-îc b¾t ®Çu, ®-îc tiÕp tôc vµ kÕt thóc, tøc lµ hµng ho¸ ®Õn
tay ng-êi mua, cÇn ph¶i thùc hiÖn hµng lo¹t c¸c c«ng viÖc liªn quan liªn quan ®Õn
qu¸ tr×nh chuyªn chë nh- : bao b×, ®ãng gãi, l-u kho, ®-a hµng ra C¶ng, lµm c¸c
thñ tôc göi hµng, xÕp hµng lªn tµu, chuyÓn t¶i hµng ho¸ ë däc ®-êng, dì hµng ra
khái tµu vµ giao hµng cho ng-êi nhËn... TÊt c¶ nh÷ng c«ng viÖc ®ã ®-îc gäi lµ dÞch
vô giao nhËn.
DÞch vô giao nhËn (Freight Forwarding service), theo qui t¾c mÉu cña
FIATA vÒ dÞch vô giao nhËn “ lµ bÊt kú lo¹i dÞch vô nµo lien quan ®Õn vËn chuyÓn,
gom hµng, l-u kho, bèc xÕp, ®ãng gãi hay ph©n phèi hµng ho¸ còng nh- c¸c dÞch
vô t- vÊn cã liªn quan ®Õn c¸c dÞch vô trªn, kÓ c¶ c¸c vÊn ®Ò H¶i quan, tµi chÝnh,
mua b¶o hiÓm, thanh to¸n, thu thËp c¸c chøng tõ cã liªn quan ®Õn hµng ho¸.Theo
®iÒu 136 LuËt Th-¬ng m¹i ViÖt Nam th× :” Giao nhËn hµng ho¸ lµ hµnh vi th-¬ng
m¹i, theo ®ã ng-êi lµm dÞch vô giao nhËn hµng ho¸ nhËn hµng tõ ng-êi gëi, tæ
chøc vËn chuyÓn, l-u kho b·i, lµm c¸c thñ tôc giÊy tê vµ c¸c dÞch vô kh¸c cã liªn
quan ®Ó giao hµng cho ng-êi nhËn theo sù uû th¸c cu¶ chñ hµng, cña ng-êi vËn
chuyÓn hoÆc cña ng-êi giao nhËn kh¸c”
Nh- vËy Giao nhËn (Forwarding) lµ tËp hîp c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn qu¸
tr×nh vËn chuyÓn nh»m thùc hiÖn viÖc di chuyÓn hµng ho¸ tõ n¬i gëi hµng ®Õn n¬i
nhËn hµng. Giao nhËn thùc chÊt lµ tæ chøc qu¸ tr×nh chuyªn chë vµ gi¶i quyÕt c¸c
thñ tôc liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh chuyªn chë ®ã.
Ng-êi kinh doanh dÞch vô giao nhËn gäi chung lµ ng-êi giao nhËn
(Forwarder,Freight Forwarder, Forwarding Agent). Ng-êi giao nhËn cã thÓ lµ chñ
hµng, chñ tµu, C«ng ty xÕp dì hay kho hµng, ng-êi giao nhËn chuyªn nghiÖp hay
bÊt kú mét ng-êi nµo kh¸c cã ®¨ng ký kinh doanh dÞch vô giao nhËn hµng ho¸.
Tr-íc ®©y ng-êi giao nhËn th-êng chØ lµm ®¹i lý (Agent) thùc hiÖn mét sè
c«ng viÖc do c¸c nhµ xuÊt nhËp khÈu (XNK) uû th¸c nh- xÕp dì hµng ho¸, l-u kho
b·i, lµm thñ tôc giÊy tê, lo liÖu vËn chuyÓn néi ®Þa, thñ tôc thanh to¸n tiÒn hµng...
Cïng víi sù ph¸t triÓn cña th-¬ng m¹i quèc tÕ vµ nh÷ng tiÕn bé trong khoa
häc kü thuËt cña ngµnh vËn t¶i mµ dÞch vô Giao nhËn ngµy cµng ®-îc më réng
h¬n. Ngµy nay ng-êi Giao nhËn ®ãng mét vai trß quan träng trong th-¬ng m¹i vµ
vËn t¶i quèc tÕ. Ng-êi Giao nhËn kh«ng chØ lµm c¸c thñ tôc H¶i quan, thuª tµu mµ
cßn cung cÊp dÞch vô trän gãi vÒ toµn bé qu¸ tr×nh vËn t¶i vµ ph©n phèi hµng ho¸.
ë nhiÒu n-íc kh¸c nhau, ng-êi Giao nhËn ®-îc gäi theo nh÷ng tªn kh¸c nhau nh-:
§¹i lý H¶i quan (Customs House Agent), M«i giíi H¶i quan (Custom broker), §¹i
lý thanh to¸n(Clearing Agent), §¹i lý göi hµng vµ giao nhËn (Shipping and
Forwarding Agent), Ng-êi chuyªn chë chÝnh.
2. Ph¹m vi cña dÞch vô Giao nhËn
Ph¹m vi cña dÞch vô Giao nhËn lµ néi dung c¬ b¶n cña dÞch vô Giao nhËn,
kho vËn.Trõ khi b¶n th©n ng-êi gëi hµng (hoÆc ng-êi nhËn hµng) muèn tham gia
vµo bÊt kú mét kh©u hay thñ tôc nµo, chøng tõ nµo ®ã, th«ng th-êng ng-êi giao
nhËn thay mÆt ng-êi gëi hµng (hoÆc ng-êi nhËn hµng) lo liÖu qu¸ tr×nh vËn chuyÓn
hµng ho¸ qua c¸c c«ng ®o¹n cho ®Õn tay ng-êi nhËn hµng cuèi cïng. Ng-êi Giao
nhËn cã thÓ lµm c¸c dÞch vô mét c¸ch trùc tiÕp hoÆc th«ng qua ®¹i lý, hoÆc thuª
dÞch vô cña ng-êi thø ba kh¸c.
Nh÷ng dÞch vô mµ ng-êi Giao nhËn th-êng tiÕn hµnh lµ:
- ChuÈn bÞ hµng ho¸ ®Ó chuyªn chë.
- Tæ chøc chuyªn chë hµng ho¸ trong ph¹m vi Ga, C¶ng
- Tæ chøc xÕp dì hµng ho¸
- Lµm t- vÊn cho chñ hµng trong lÜnh vùc chuyªn chë hµng ho¸.
- Ký hîp ®ång vËn t¶i víi ng-êi chuyªn chë, thuª tµu, l-u c-íc
- Lµm thñ tôc göi, nhËn hµng
- Lµm thñ tôc H¶i quan, kiÓm nghiÖm, kiÓm dÞch
- Mua b¶o hiÓm cho hµng ho¸
- LËp c¸c chøng tõ cho viÖc göi, nhËn hµng vµ thanh to¸n
- Thanh to¸n, thu ®æi ngo¹i tÖ
- NhËn hµng tõ chñ hµng giao cho ng-êi chuyªn chë vµ giao cho ng-êi nhËn hµng.
- NhËn hµng tõ ng-êi chuyªn chë vµ giao cho ng-êi nhËn hµng
- Gom hµng, lùa chän tuyÕn ®-êng vËn t¶i, ph-¬ng thøc vËn t¶i vµ ng-êi
chuyªn chë thÝch hîp
- §ãng gãi bao b×, ph©n lo¹i vµ t¸i chÕ hµng ho¸
- L-u kho b¶o qu¶n hµng ho¸
- NhËn vµ kiÓm tra c¸c chøng tõ cÇn thiÕt liªn quan ®Õn sù vËn ®éng cña hµng ho¸
- Thanh to¸n c-íc phÝ, chi phÝ xÕp dì,chi phÝ l-u kho b·i...
- Th«ng b¸o t×nh h×nh ®i ®Õn cña c¸c ph-¬ng tiÖn vËn t¶i
- Th«ng b¸o tæn thÊt víi ng-êi chuyªn chë
- Gióp chñ hµng trong viÖc khiÕu n¹i vµ ®ßi båi th-êng
Ngoµi ra ng-êi kinh doanh dÞch vô giao nhËn cßn cung cÊp c¸c dÞch vô ®Æc biÖt
theo yªu cÇu cña chñ hµng nh- vËn chuyÓn m¸y mãc thiÕt bÞ cho c¸c c«ng tr×nh x©y
dùng lín, vËn chuyÓn quÇn ¸o may mÆc s½n tõ c¸c Container ®Õn th¼ng c¸c cöa
hµng, hay vËn chuyÓn ra n-íc ngoµi ®Ó tham gia dù héi chî, triÓn l·m... §Æc biÖt
trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ng-êi Giao nhËn th-êng cung cÊp dÞch vô vËn t¶i ®a
ph-¬ng thøc (VT§PT), ®ãng vai trß MTO vµ ph¸t hµnh c¶ chøng tõ vËn t¶i.
3. Vai trß cña ng-êi Giao nhËn trong th-¬ng m¹i quèc tÕ.
Ngµy nay do sù ph¸t triÓn cña vËn t¶i Container, vËn t¶i ®a ph-¬ng thøc,
ng-êi giao nhËn kh«ng chØ lµm ®¹i lý, ng-êi nhËn uû th¸c mµ cßn cung cÊp dÞch vô
vËn t¶i vµ ®ãng vai trß nh- mét bªn chÝnh (Principal)- ng-êi chuyªn chë (Carrier).
Ng-êi Giao nhËn ®· lµm c¸c chøc n¨ng vµ c«ng viÖc cña nh÷ng ng-êi sau ®©y:
3.1." M«i giíi H¶i quan":
Thuë ban ®Çu, ng-êi Giao nhËn chØ ho¹t ®éng trong n-íc. NhiÖm vô cña
ng-êi Giao nhËn lóc bÊy giê lµm thñ tôc H¶i quan ®èi víi hµng nhËp khÈu nh- mét
M«i giíi H¶i quan. Sau ®ã ng-êi Giao nhËn më réng ho¹t ®éng phôc vô c¶ hµng
xuÊt khÈu vµ dµnh chë hµng trong vËn t¶i quèc tÕ hoÆc l-u c-íc víi c¸c h·ng tµu
theo sù uû th¸c cña ng-êi xuÊt khÈu hoÆc ng-êi nhËp khÈu tuú thuéc vµo hîp ®ång
mua b¸n. Trªn c¬ së ®-îc Nhµ n-íc cho phÐp, ng-êi Giao nhËn thay mÆt ng-êi
xuÊt khÈu, ng-êi nhËp khÈu ®Ó khai b¸o vµ lµm thñ tôc H¶i quan nh- mét m«i giíi
H¶i quan.
Theo tËp qu¸n xuÊt khÈu hµng ho¸ theo ®iÒu kiÖn FOB th× chøc n¨ng cña
ng-êi Giao nhËn ®-îc gäi lµ “ FOB ng-êi Giao nhËn” (FOB Freight Forwarding).
ë c¸c n-íc nh- Ph¸p, Mü ho¹t ®éng cña ng-êi Giao nhËn yªu cÇu ph¶i cã giÊy
phÐp lµm m«i giíi H¶i quan.
3.2. "§¹i lý" (Agent)
Tr-íc ®©y ng-êi Giao nhËn kh«ng ®¶m nhËn tr¸ch nhiÖm cña ng-êi
chuyªn chë. Ng-êi Giao nhËn chØ ho¹t ®éng nh- mét cÇu nèi gi÷a ng-êi göi hµng
vµ ng-êi chuyªn chë nh- lµ mét ®¹i lý cña ng-êi chuyªn chë hoÆc cña ng-êi göi
hµng. Ng-êi Giao nhËn nhËn uû th¸c tõ chñ hµng hoÆc tõ ng-ßi chuyªn chë ®Ó
thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc kh¸c nhau nh- nhËn hµng, giao hµng, lËp chøng tõ, lµm thñ
tôc H¶i quan... trªn c¬ së cña hîp ®ång uû th¸c.
3.3. " Ng-êi gom hµng" (Cargo Consolidator)
ë Ch©u ¢u, tõ l©u ng-êi Giao nhËn ®· cung cÊp dÞch vô gom hµng ®Ó phôc
vô cho vËn t¶i ®-êng s¾t.§Æc biÖt trong vËn t¶i hµng ho¸ b»ng Container, dÞch vô
gom hµng lµ kh«ng thÓ thiÕu ®-îc nh»m biÕn hµng lÎ(LCL) thµnh hµng nguyªn
(FCL) ®Ó tËn dông søc chë, søc chøa cña Container vµ gi¶m c-íc phÝ vËn chuyÓn.
Khi lµ ng-êi gom hµng, ng-êi Giao nhËn cã thÓ ®ãng vai trß lµ ng-êi vËn t¶i hoÆc
chØ lµ ®¹i lý.
3.4. " Ng-êi chuyªn chë" (Carrier)
Ngµy nay trong nhiÒu tr-êng hîp ng-êi Giao nhËn ®ãng vai trß lµ ng-êi
chuyªn chë, tøc lµ ng-êi Giao nhËn trùc tiÕp ký kÕt hîp ®ång vËn chuyÓn víi chñ
hµng vµ chÞu tr¸ch nhiÖm chuyªn chë hµng ho¸ tõ mét n¬i nµy ®Õn mét n¬i kh¸c.
Ng-êi Giao nhËn ®ãng vai trß lµ ng-êi thÇu chuyªn chë theo hîp ®ång
(Contracting Carrier), nÕu ng-êi Giao nhËn ký hîp ®ång mµ kh«ng trùc tiÕp
chuyªn chë. NÕu ng-êi Giao nhËn trùc tiÕp chuyªn chë th× anh ta lµ ng-êi chuyªn
chë thùc tÕ (Performing Carrier).
3.5. "L-u kho hµng ho¸, lo liÖu chuyÓn t¶i vµ göi tiÕp hµng ho¸"
(Transhipment and on Carriage,Warehousing)
Trong tr-êng hîp ph¶i l-u kho hµng ho¸ tr-íc khi xuÊt hoÆc sau khi nhËp
khÈu, ng-êi Giao nhËn sÏ lo liÖu viÖc ®ã b»ng ph-¬ng tiÑn cña m×nh hoÆc thuª cña
mét ng-êi kh¸c vµ ph©n phèi hµng nÕu cÇn.
Khi hµng ho¸ ph¶i chuyÓn t¶i hoÆc qu¸ c¶nh qua n-íc thø ba, ng-êi Giao
nhËn sÏ lo liÖu thñ tôc qu¸ c¶nh hoÆc tæ chøc chuyÓn t¶i hµng ho¸ tõ ph-¬ng tiÖn
vËn t¶i nµy sang ph-¬ng tiÖn vËn t¶i kh¸c, hoÆc giao hµng ®Õn tay ng-êi nhËn.
3.6. "Ng-êi kinh doanh vËn t¶i ®a ph-¬ng thøc"(MTO)
Trong tr-êng hîp ng-êi Giao nhËn cung cÊp dÞch vô vËn t¶i ®i suèt (hoÆc
cßn gäi lµ vËn t¶i tõ cöa ®Õn cöa) th× ng-êi Giao nhËn ®· ®ãng vai trß lµ ng-êi kinh
doanh vËn t¶i ®a ph-¬ng thøc (MTO). MTO còng lµ ng-êi chuyªn chë vµ chÞu
tr¸ch nhiÖm ®èi víi hµng ho¸ tr-íc chñ hµng.
Ng-êi Giao nhËn cßn ®-îc coi lµ “ KiÕn tróc s- cña vËn t¶i” (Architect of
Transport), v× ng-êi Giao nhËn cã kh¶ n¨ng tæ chøc qu¸ tr×nh vËn t¶i mét c¸ch tèt
nhÊt vµ tiÕt kiÖm nhÊt.
4. QuyÒn h¹n, nghÜa vô vµ tr¸ch nhiÖm cña ng-êi Giao nhËn.
4.1. §Þa vÞ ph¸p lý cña ng-êi Giao nhËn
4.1.1. C¸c n-íc dïng LuËt tËp tôc
Do thiÕu luËt lÖ quèc tÕ vÒ lÜnh vùc giao nhËn, ®Þa vÞ ph¸p lý cña ng-êi
kinh doanh còng kh¸c nhau, tuú thuéc vµo chÕ ®ä ph¸p luËt hiÖn hµnh ë tõng n-íc,
nãi chung ë nh÷ng n-íc cã luËt tËp tôc, ®Þa vÞ ®ã dùa trªn kh¸i niÖm vÒ ®Þa lý.
Ng-êi Giao nhËn lµ ®¹i lý cña ng-êi uû th¸c (tøc lµ ng-êi göi hµng hay
ng-êi nhËn hµng) trong viÖc tu xÕp hµng ho¸ vËn chuyÓn vµ anh ta phô thuéc vµo
nh÷ng qui t¾c truyÒn thèng vÒ ®Þa lý nh- viÖc ph¶i ch¨m sãc chu ®¸o khi thùc hiÖn
nhiÖm vô cña m×nh, ph¶i trung thùc víi ng-êi uû th¸c, ph¶i tu©n theo nhÏng chØ
dÉn hîp lý vµ ph¶i cã kh¶ n¨ng tÝnh to¸n cho toµn bé qu¸ tr×nh giao dÞch
Khi ho¹t ®éng víi t- c¸ch lµ ®¹i lý anh ta ®-îc lîi dông nh÷ng quyÒn b¶o vÖ
vµ giíi h¹n tr¸ch nhiÖm phï hîp víi vai trß cña mét ®¹i lý. Nh-ng nÕu anh ta ®¶m
nhËn vai trß cña mét ng-êi uû th¸c vµ ký mét hîp ®ång ®¶m nhËn tr¸ch nhiÖm vÒ
m×nh th× kh«ng ®-îc h-ëng quyÒn lîi ®ã.
Trong tr-êng hîp nµy anh ta chÞu tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn tho¶ ®¸ng toµn bé
qu¸ tr×nh vËn t¶i kÓ c¶ khi hµng ho¸ n»m trong tay ng-êi chuyªn chë vµ c¸c ®¹i lý
kh¸c mµ anh ta sö dông.
Tuy vËy trong thùc tÕ vÞ trÝ th-êng kh¸c biÖt tuú theo lo¹i dÞch vô mµ ng-êi
Giao nhËn ®¶m nhiÖm. Ch¼ng h¹n nh- khi ng-êi Giao nhËn chÞu tr¸ch nhiÖm vËn
t¶i toµn bé, tù m×nh vËn chuyÓn hµng ho¸, anh ta ®¶m nhËn vai trß cña ng-êi uû
th¸c vËn chuyÓn, nh-ng nÕu anh ta cã mét ®¹i lý phô mµ kh¸ch hµng cña anh ta
biÕt vµ ®ång ý chØ ®Þnh th× anh ta gi÷ nguyªn ®Þa vÞ ®¹i lý cña m×nh. Nh-ng ®Õn khi
ng-êi Giao nhËn lµm dÞch vô gom hµng vµ cÊp vËn ®¬n riªng cña m×nh th× anh ta
trë thµnh ng-êi uû th¸c.
4.1.2. ë c¸c n-íc cã luËt d©n sù.
Th«ng th-êng nh÷ng ng-êi Giao nhËn ë nh÷ng n-íc ®ã lÊy danh nghÜa cña
m×nh giao dÞch cho c«ng viÖc cña ng-êi uû th¸c.
Tuy nhiªn sù kh¸c nhau nÈy sinh ë c¸c n-íc cã luËt d©n sù lµ lo¹i tr¸ch
nhiÖm vÒ viÖc thùc hiÖn ®óng ®¾n hîp ®ång vËn t¶i ®· ký kÕt, vÒ ph-¬ng diÖn nµy,
ng-êi Giao nhËn th-êng ®-îc thùc sù coi nh- ng-êi chuyªn chë. VÒ tr¸ch nhiÖm
n¶y sinh trong viÖc vËn t¶i thùc sù, luËt cña Ph¸p cho phÐp chñ hµng kiÖn ng-êi
giao nhËn hoÆc ng-êi chuyªn chë, ë mét sè n-íc kh¸c cã luËt d©n sù nh- CHLB
§øc th× ®Þa vÞ ph¸p lý nµy hoµn toµn kh¸c ë chç ng-êi Giao nhËn kh«ng chÞu tr¸ch
nhiÖm vÒ thùc hiÖn ®óng ®¾n hîp ®ång vËn t¶i, trõ khi anh ta thùc hiÖn hîp ®ång
®ã.
4.1.3. §iÒu kiÖn kinh doanh chuÈn.
ë mét sè n-íc ®· th«ng qua ®iÒu kiÖn kinh doanh chuÈn nãi chung gi¶i
thÝch râ rµng c¸c nghÜa vô theo hîp ®ång cña ng-êi Giao nhËn ®ãi víi kh¸ch hµng
cña anh ta nãi riªng vµ lµ quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm còng nh- quyÒn b¶o vÖ anh ta.
Nh÷ng ®iÒu kiÖn nµy th-êng ®-îc h×nh thµnh phï hîp víi tËp qu¸n th-¬ng
m¹i hay thÓ chÕ ph¸p lý hiÖn hµnh ë tõng n-íc. ë mét sè n-íc nh÷ng ®iÒu kiÖn
nµy ®-îc dùa theo mÉu cña FIATA so¹n th¶o.
ViÖc ®Ò ra nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh doanh tiªu chuÈn lµ mét trong nh÷ng
ph-¬ng tiÖn chñ yÕu nh»m n©ng cao vµ duy tr× nh÷ng tiªu chuÈn nghÒ nghiÖp cña
c«ng nghiÖp giao nhËn, c¸c hiÖp héi quèc gia cÇn dµnh sù quan t©m ®Æc biÖt cho
c«ng viÖc ®ã.
ë nh÷ng n-íc ch-a cã ®iÒu kiÖn kinh doanh tiªu chuÈn th× hîp ®ång gi÷a
ng-êi giao nhËn vµ kh¸ch hµng qui ®Þnh quyÒn h¹n, nhiÖm vô vµ trÊch nhiÖm cña
mçi bªn.
MÆc dï ®iÒu kiÖn kinh doanh tiªu chuÈn gi÷a c¸c n-íc cã kh¸c nhau nh-ng
ng-êi Giao nhËn ph¶i:
TiÕn hµnh ch¨m sãc chu ®¸o hµng ho¸ ®-îc uû th¸c.
Thùc hiÖn ®óng nh÷ng chØ dÉn cña kh¸ch hµng vÒ nh÷ng vÊn ®Ò cã liªn quan
®Õ vËn t¶i hµng ho¸ ®ã
Ng-êi giao nhËn kh«ng tù m×nh cam kÕt mét ngµy giao hµng nhÊt ®Þnh t¹i
®iÓm ®Õn vµ th-êng cã quyÒn gi÷ hµng khi kh¸ch hµng cña m×nh kh«ng thanh to¸n
c-íc phÝ.
4.2. QuyÒn h¹n, nghÜa vô vµ tr¸ch nhiÖm cña ng-êi giao nhËn
4.2.1. Khi ng-êi giao nhËn lµ ®¹i lý
Ng-êi giao nhËn ho¹t ®éng víi danh nghÜa ®¹i lý ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm do
lçi cña b¶n th©n m×nh hay lçi cña ng-êi lµm thuª cho m×nh
VÝ dô:
- Giao hµng tr¸i víi chØ dÉn
- Quªn mua b¶o hiÓm mÆc dï ®· cã chØ thÞ
- Lçi lÇm khi lµm thñ tôc h¶i quan
- Göi hµng sai ®Þa chØ,chë hµng sai ®Õn n¬i qui ®Þnh
- T¸i xuÊt kh«ng lµm thñ tôc xin hoµn l¹i thuÕ
- Giao hµng mµ kh«ng thu tiÒn cña ng-êi nhËn hµng...
Ng-êi giao nhËn còng bÞ bªn thø ba khiÕu n¹i vÒ bÊt cø h- háng hay mÊt
m¸t hµng ho¸ hay tæn h¹i c¸ nh©n mµ anh ta g©y cho hä trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn
nhiÖm vô. Tuy nhiªn ng-êi giao nhËn th-êng kh«ng nhËn tr¸ch nhiÖm vÒ m×nh
nh÷ng hµnh vi hay s¬ suÊt cña bªn thø ba nh-: ng-êi chuyªn chë, ng-êi nhËn l¹i
dÞch vô giao nhËn... miÔn lµ anh ta ®· biÓu hiÖn ®Çy ®ñ sù quan t©m chu ®¸o trong
viÖc lùa chän bªn thø ba ®ã.
§iÒu ®ã ®-îc thÓ hiÖn qua ®iÒu kiÖn kinh doanh tiªu chuÈn (Standard Trading
Condition) khi ng-êi giao nhËn ho¹t ®éng víi t- c¸ch lµ ®¹i lý trong viÖc thùc hiÖn
chøc n¨ng truyÒn thèng cña m×nh nh-: l-u c-íc, lo vËn chuyÓn vµ khai b¸o H¶i
quan...
4.2.2. Khi ng-êi giao nhËn lµ ng-êi uû th¸c, ng-êi chuyªn chë.
Lµ ng-êi uû th¸c, ng-êi giao nhËn lµ mét bªn ký hîp ®ång ®éc lËp nhËn
tr¸ch nhiÖm víi danh nghÜa cña m×nh thùc hiÖn dÞch vô do kh¸ch hµng yªu cÇu.
Anh ta chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ nh÷ng hµnh vi s¬ suÊt cña ng-êi chuyªn chë vµ
ng-êi nhËn l¹i dÞch vô giao nhËn... mµ anh ta sö dông ®Ó thùc hiÖn hîp ®ång. Nãi
chung anh ta th-¬ng l-îng gi¸ dÞch vô víi kh¸ch hµng chø kh«ng ph¶i lµ nhËn l¹i
hoa hång. VÝ dô: Khi ng-êi giao nhËn gom hµng, lµm dÞch vô vËn t¶i ®a ph-¬ng
thøc hay khi anh ta ®¶m nhËn vËn t¶i hé vµ tù vËn chuyÓn hµng ho¸ th× ®ã lµ anh ta
®¶m nhËn vai trß cña ng-êi uû th¸c. Lµ ng-êi uû th¸c tr¸ch nhiÖm ®èi víi bªn thø
ba, quyÒn h¹n vÒ giíi h¹n tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn thùc hiÖn viÖc gi÷ hµng còng
gièng nh- khi anh ta ®ãng vai trß lµm ®¹i lý
Khi ng-êi giao nhËn ®¶m nhËn vai trß cña ng-êi uû th¸c ®Ó lµm dÞch vô vËn
t¶i ®a ph-¬ng thøc th× ®iÒu kiÖn kinh doanh tiªu chuÈn nãi chung kh«ng ¸p dông.
V× kh«ng cã c«ng -íc quèc tÕ ®-îc ¸p dông nªn hîp ®ång vËn t¶i liªn hîp
th-êng do nh÷ng qui t¾c cña Phßng th-¬ng m¹i quèc tÕ ®iÒu chØnh gäi lµ:” nh÷ng
qui t¾c thèng nhÊt cña ICC vÒ mét chøng tõ thèng nhÊt trong vËn t¶i liªn hîp”
Tuy nhiªn nÕu ng-êi giao nhËn kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vµ nh÷ng h- háng
mÊt m¸t cña hµng ho¸ ph¸t sinh tõ nh÷ng tr-êng hîp sau ®©y:
- Do lçi cña kh¸ch hµng hoÆc ng-êi ®-îc kh¸ch hµng uû th¸c.
- Kh¸ch hµng ®ãng gãi vµ kÎ ký m· hiÖu kh«ng phï hîp.
- Do néi tú hoÆc b¶n chÊt cña hµng ho¸.
Ng-êi giao nhËn ®ãng vai trß lµ ng-êi chuyªn chë kh«ng chØ trong tr-êng
hîp anh ta tù vËn chuyÓn hµng ho¸ b»ng c¸c ph-¬ng tiÖn vËn t¶i cña chÝnh m×nh
(Performing carrier) mµ cßn trong tr-êng hîp anh ta b»ng viÖc ph¸t hµnh chøng tõ
vËn t¶i cña m×nh hay c¸ch kh¸c, cam kÕt ®¶m nhËn tr¸ch nhiÖm cña ng-êi chuyªn
chë (ng-êi thÇu chuyªn chë - contracting carrier). Khi ng-êi giao nhËn cung cÊp c¸c
dÞch vô liªn quan ®Õn vËn t¶i nh- ®ãng gãi, l-u kho, bèc xÕp hay ph©n phèi... th× ng-êi
giao nhËn sÏ chÞu tr¸ch nhiÖm nh- ng-êi chuyªn chë nÕu ng-êi Giao nhËn thùc hiÖn
c¸c dÞch vô trªn b»ng ph-¬ng tiÖn vµ ng-êi cu¶ m×nh, hoÆc ng-êi giao nhËn ®·
cam kÕt râ rµng hay ngô ý lµ hä chÞu tr¸ch nhiÖm nh- mét ng-êi chuyªn chë.
4.2.3. ViÖc miÔn trõ hîp ®ång
Tuy nhiªn trong viÖc h×nh thµnh nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh doanh tiªu chuÈn,
ng-êi giao nhËn ®-îc h-ëng mét sè miÔn trõ tr¸ch nhiÖm mµ lÏ ra hä ph¶i chÞu.
Trong luËt tËp tôc, ng-êi giao nhËn khi ho¹t ®éng nh- ng-êi chuyªn chë lµ mét
ng-êi chuyªn chë “ c«ng céng” vµ phô thuéc vµo “ tr¸ch nhiÖm chÆt chÏ” , nghi· lµ
anh ta chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ tæn thÊt hµng ho¸ do thiªn tai hay do nh÷ng nh©n tè
kh¸c ®-îc miÔn trõ tr¸ch nhiÖm theo luËt tËp tôc.
Trong thùc tÕ ng-êi giao nhËn nhËn tr¸ch nhiÖm chÆt chÏ ®ã b»ng c¸ch qui
®Þnh trong ®iÒu kiÖn kinh doanh tiªu chuÈn r»ng anh ta kh«ng ph¶i lµ ng-êi
“ chuyªn chë c«ng céng “ .
5. Quan hÖ cña ng-êi giao nhËn víi c¸c bªn liªn quan
5.1. ChÝnh Phñ vµ c¸c nhµ ®-¬ng côc kh¸c
Trong lÜnh vùc c¬ quan, c«ng së, ng-êi giao nhËn ph¶i giao dÞch víi nh÷ng
c¬ quan sau:
- C¬ quan H¶i quan ®Ó khai b¸o h¶i quan
- C¬ quan C¶ng ®Ó lµm thñ tôc th«ng c¶ng
- Ng©n hµng T.¦ ®Ó ®-îc phÐp kÕt hèi, ngoµi ra Ng©n hµng lµ ®¬n vÞ
®øng ra b¶o l·nh sÏ tr¶ tiÒn cho ng-êi xuÊt khÈu vµ thùc hiÖn thanh to¸n tiÒn hµng
cho ng-êi xuÊt khÈu.
- Bé y tÕ, Bé khoa häc c«ng nghÖ vµ m«i tr-êng, Bé v¨n ho¸ th«ng tin...
®Ó xin giÊy phÐp (nÕu cÇn tuú theo tõng mÆt hµng)
- C¬ quan L·nh sù ®Ó xin giÊy chøng nhËn xuÊt xø
- C¬ quan kiÓm so¸t xuÊt nhËp khÈu
- C¬ quan cÊp giÊy vËn t¶i
5.2. C¸c bªn t- nh©n
Trong lÜnh vùc t- nh©n, ng-êi giao nhËn ph¶i giao dÞch víi c¸c bªn:
- Ng-êi chuyªn chë hay c¸c ®aÞ lý kh¸c nh- :
+ Chñ tµu
+ Ng-êi kinh dooanh vËn t¶i ®-êng bé, ®-êng s¾t, hµng kh«ng
+ Ng-ßi kinh doanh vËn t¶i thuû vÒ mÆt s¾p xÕp lÞch tr×nh vµ vËn
chuyÓn, l-u c-íc.
- Ng-êi gi÷ kho ®Ó l-u kho hµng ho¸
- Ng-êi b¶o hiÓm ®Ó b¶o hiÓm cho hµng ho¸
- Tæ chøc ®ãng gãi bao b× ®Ó ®ãng gãi hµng ho¸
- Ng©n hµng th-¬ng m¹i ®Ó thùc hiÖn tÝn dông chøng tõ
QUAN HÖ CñA NG¦êI GIAO NHËN VíI C¸C B£N LI£N QUAN
ChÝnh phñ vµ c¸c nhµ ®-¬ng côc kh¸c
C¬ quan C¶ng
c¶ng
C¬ quan H¶i quan
KiÓm so¸t xuÊt nhËp khÈu. Gi¸m s¸t ngo¹i hèi
vËn t¶i, cÊp giÊy phÐp y tÕ, c¬ quan l·nh sù
Ng-êi göi,
ng-êi nhËn
Ng-êi b¶o
hiÓm hµng hãa
NG-ßi giao
nhËn
Ng-êi chuyªn chë vµ
c¸c ®¹i lý kh¸c
Chñ tµu
Ng-êi kinh doanh
vËn t¶i ®-êng bé,
®-êng s¾t, ®-êng
kh«ng.
Ng-êi kinh doanh
vËn t¶i néi thñy
Ng-êi gi÷ kho
Tæ chøc ®ãng gãi
§¹i lý
Ng©n hµng
Ng-êi b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm
6. B¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm
Ng-êi Giao nhËn dÔ gÆp rñi ro c¶ khi ho¹t ®éng víi t- c¸ch lµ ®¹i lý vµ khi
lµ ng-ßi uû th¸c. Anh ta ph¶i ®¶m ®-¬ng c¸c tr¸ch nhiÖm tuú thuéc vµo ph¹m vi
c¸c tr¸ch nhiÖm mµ anh ta lµm.
6.1. Tr¸ch nhiÖm cña ng-êi Giao nhËn víi t- c¸ch lµ ®¹i lý
Lµ ®¹i lý, ng-êi giao nhËn chØ chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi nh÷ng lçi cña b¶n
th©n m×nh hoÆc lçi cña ng-êi lµm c«ng cho m×nh. Nãi chung anh ta kh«ng chÞu
tr¸ch nhiÖm ®èi víi nh÷ng hµnh ®éng sai sãt cña bªn thø ba ch¼ng h¹n nh- ng-êi
chuyªn chë, ng-êi giao nhËn kh¸c... miÔn lµ ng-ßi giao nhËn cã sù cÇn mÉn hîp lý
khi lùa chän bªn thø ba ®ã.
6.1.1. Tr¸ch nhiÖm ®èi víi kh¸ch hµng
a. MÊt m¸t h- háng hµng ho¸:
PhÇn lín c¸c khiÕu n¹i thuéc lo¹i nµy. Trong mét sè tr-êng hîp c¸c khiÕu
n¹i trªn cã thÓ bao gåm c¶ c¸c yÕu tè vÒ tæn thÊt mµ kh¸ch hµng ph¶i chÞu. MÆc dï
nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh doanh tiªu chuÈn ng-êi giao nhËn th-êng kh«ng chÞu tr¸ch
nhiÖm ®èi víi nh÷ng tæn thÊt gi¸n tiÕp hoÆc hËu qu¶, song hä nªn b¶o hiÓm c¶
nh÷ng rñi ro ®ã.
b. Lçi lÇm vÒ nghiÖp vô
Ng-êi giao nhËn hoÆc ng-êi lµm c«ng cã thÓ ph¹m sai sãt hoÆc nhÇm lÉn
(theo ng«n ng÷ b¶o hiÓm lµ “ lçi lÇm sai sãt” (errors and omissions) kh«ng ph¶i do
cè ý hoÆc coi th-êng nh-ng g©y ra thiÖt h¹i vÒ tµi chÝnh cho kh¸ch hµng cña m×nh.
VÝ dô:
- Giao hµng kh¸c víi chØ dÉn.
- Quªn kh«ng mua b¶o hiÓm cho hµng mÆc dï ®· cã sù chØ dÉn.
- Sai sãt trong khi lµm thñ tôc H¶i quan g©y nªn chËm trÓ vÒ h¶i quan hoÆc
g©y tæn thÊt cho kh¸ch hµng.
- ChuyÓn hµng ®Õn sai ®Þa ®iÓm.
- Kh«ng thùc hiÖn sù cÇn mÉn hîp lý khi thay mÆt kh¸ch hµng lùa chän
ng-êi chuyªn chë, thñ kho hoÆc ®¹i lý kh¸c.
- Giao hµng kh«ng lÊy vËn ®¬n.
- T¸i xuÊt hµng mµ kh«ng tu©n theo nh÷ng thñ tôc cÇn thiÕt ®Ó xin hoµn thuÕ
- Kh«ng th«ng b¸o cho ng-êi nhËn hµng.
- Giao hµng mµ kh«ng thu ®-îc tiÒn cña ng-êi nhËn hµng.
- Giao hµng kh«ng ®óng chñ.
- Nh÷ng lçi lÇm sai sãt trªn cña ng-êi giao nhËn sÏ ®-îc b¶o hiÓm tr¸ch
nhiÖm sau khi ®iÒu tra sÏ chÊp nhËn khiÕu n¹i.
c. Giao hµng chËm:
Ng-êi Giao nhËn cã giÊy phÐp ®-îc tiÕn hµnh c«ng viÖc khai b¸o H¶i quan
ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tr-íc c¬ quan H¶i quan vÒ sù tu©n thñ nh÷ng qui ®Þnh H¶i
quan vµ sù khai b¸o ®óng vÒ sè l-îng, vÒ tªn hµng ®Ó Nhµ n-íc kh«ng bÞ thÊt thu.
NÕu vi ph¹m nh÷ng qui ®Þnh nµy ng-êi Giao nhËn cã thÓ ph¶i chÞu ph¹t mµ tiÒn
ph¹t ®ã kh«ng thu l¹i ®-îc cña kh¸ch hµng
6.1.2. Tr¸ch nhiÖm ®ãi víi bªn thø ba
Ng-êi giao nhËn dÔ bÞ bªn thø ba, ch¼ng h¹n nh- c¬ quan bèc xÕp, c¬ quan
C¶ng lµ nh÷ng ng-êi cã quan hÖ ®Õn hµng ho¸ trong qu¸ tr×nh chuyªn chë khiÕu
n¹i.
C¸c khiÕu n¹i nµy th-êng r¬i vµo 2 lo¹i:
- Tæn thÊt vÒ vËt chÊt, vÒ tµi s¶n cña bªn thø ba vµ hËu qu¶ cña tæn thÊt ®ã
- Ng-êi cña bªn thø ba bÞ chÕt, bÞ th-¬ng hoÆc ®au èm vµ hËu qu¶ cña viÖc ®ã.
6.1.3. Chi phÝ
Cã nhiÒu lo¹i chi phÝ mµ ng-êi giao nhËn ph¶i chÞu trong qu¸ tr×nh ®iÒu tra
khiÕu n¹i ®Ó b¶o vÖ quyÒn lîi cho ng-êi giao nhËn vµ h¹n chÕ tæn thÊt ch¼ng h¹n
nh- chi phÝ gi¸m ®Þnh, chi phÝ ph¸p lý vµ chi phÝ l-u kho. Trong nh÷ng tr-êng hîp
nhÊt ®Þnh th× nh÷ng chi phÝ trªn rÊt tèn kÐm, thËm chÝ nÕu b¶n th©n ng-êi giao
nhËn kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm th× còng kh«ng thÓ ®-îc phÝa bªn kia båi hoµn l¹i tÊt
c¶ nh÷ng chi phÝ mµ ng-¬i giao nhËn ®· bá ra.
6.2. Tr¸ch nhiÖm cña ng-êi giao nhËn víi t- c¸ch lµ ng-êi uû th¸c.
Lµ ng-êi uû th¸c, ng-êi giao nhËn ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm kh«ng nh÷ng ®èi
víi lçi cña b¶n th©n m×nh vµ cña ng-êi lµm c«ng cho m×nh mµ c¶ ®èi víi nh÷ng ng-êi
mµ ng-êi giao nhËn sö dông lµm c¸c dÞch vô ®Ó thùc hiÖn hîp ®ång cña ng-êi giao
nhËn víi kh¸ch hµng cña m×nh. Tr¸ch nhiÖm cña ng-êi giao nhËn khi lµ ng-êi uû
th¸c bao gåm tÊt c¶ nh÷ng tr¸ch nhiÖm ®-îc nªu ë phÇn 1; cã thÓ tãm t¾t nh- sau:
- Tr¸ch nhiÖm ®èi víi kh¸ch hµng:
+ Tæn thÊt vËt chÊt vÒ hµng ho¸.
+ Lçi lÇm nghiÖp vô.
+ Giao hµng chËm.
- Tr¸ch nhiÖm ®èi víi H¶i quan
- Tr¸ch nhiÖm ®èi víi bªn thø ba
- Chi phÝ
Tuy nhiªn trong tr-êng hîp khiÕu n¹i ®èi víi tæn thÊt vËt chÊt vÒ hµng ho¸
cã sù kh¸c biÖt nhá nÕu ng-êi giao nhËn ho¹t ®éng víi t- c¸ch lµ ng-êi uû th¸c.
Trong tr-êng hîp nµy, ng-êi giao nhËn chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi mÊt m¸t
hoÆc h- háng hµng ho¸ x¶y ra tõ khi anh ta nhËn hµng tõ ng-êi giao hµng ®Õn khi
giao hµng cho ng-êi nhËn. Th«ng th-êng ng-êi giao nhËn ®ßi båi th-êng ng-êi
chuyªn chë hoÆc ng-êi ký hîp ®ång tuú thuéc vµo mèi quan hÖ hîp ®ång víi c¸c
bªn ®ã.
6.3. C¸c lo¹i b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm
§èi víi ng-êi Giao nhËn cã 3 lo¹i b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm:
6.3.1. B¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n
Trªn c¬ së c¸c ®iÒu kiÖn kinh doanh tiªu chuÈn qui ®Þnh giíi h¹n tr¸ch
nhiÖm cña ng-êi giao nhËn, ng-êi giao nhËn cã quyÒn lùa chän chØ mua b¶o hiÓm
tr¸ch nhiÖm cho tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n ®ã.
Ng-êi giao nhËn cßn cã quyÒn chÊp nhËn mét møc miÔn båi th-êng cho
ng-êi b¶o hiÓm vµ ng-êi Giao nhËn ph¶i tù b¶o hiÓm cho tæn thÊt d-íi møc nµy.
Møc miÔn båi th-êng ngµy cµng cao, phÝ b¶o hiÓm cµng thÊp, song cã nguy c¬ lµ
ng-êi Giao nhËn ph¶i ®èi mÆt víi rÊt nhiÒu khiÕu n¹i nhá gép chung l¹i thµnh sè
tiÒn lín kh«ng ®-îc ng-êi b¶o hiÓm båi th-êng l¹i.
Ng-êi Giao nhËn còng cã thÓ gi¶m chi phÝ b¶o hiÓm b»ng c¸ch h¹ thÊp giíi
h¹n b¶o hiÓm cña m×nh. Giíi h¹n nµy chØ hîp lý khi nã c¨n cø vµo kinh nghiÖm vÒ
nh÷ng khiÕu n¹i mµ ng-êi giao nhËn ®· gÆp ph¶i, song cã nguy c¬ lµ ng-êi giao
nhËn ph¶i chÞu nh÷ng tæn thÊt nÆng nÒ do bÞ khiÕu n¹i lín v-ît qu¸ giíi h¹n b¶o
hiÓm trªn.
6.3.2. B¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm ph¸p lý ®Çy ®ñ
Ng-êi Giao nhËn ho¹t ®éng trªn c¬ së c¸c ®iÒu kiÖn kinh doanh tiªu chuÈn
®· qui ®Þnh giíi h¹n tr¸ch nhiÖm cña m×nh cã quyÒn hoÆc chØ b¶o hiÓm tr¸ch
nhiÖm h÷u h¹n nh- nãi trªn hoÆc b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm ph¸p lý ®Çy ®ñ. Tuy nhiªn
®«i khi Toµ ¸n cã thÓ b¸c bá c¸c ®iÒu kho¶n trong ®iÒu kiÖn kinh doanh tiªu chuÈn
v× dùa trªn c¸c c¬ së kh¸c cho r»ng chóng kh«ng hîp lý hoÆc kh«ng v÷ng ch¾c cho
nªn tèt h¬n hÕt lµ ng-êi Giao nhËn b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm ph¸p lý ®Çy ®ñ.
6.3.3. B¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm "tét ®Ønh" (Top up)
Theo lo¹i b¶o hiÓm nµy, ng-êi Giao nhËn ph¶i chµo kh¸ch hµng mua b¶o
hiÓm “ Top up” ®Ó b¶o vÖ tr¸ch nhiÖm cña ng-êi giao nhËn v-ît qu¸ nh÷ng giíi
h¹n ®· nªu ra b»ng c¸ch tr¶ thªm tiÒn cho ng-êi b¶o hiÓm hµng ho¸ phô phÝ b¶o
hiÓm. MÆc dï kiÓu b¶o hiÓm nµy thuËn lîi cho c¶ ng-êi Giao nhËn vµ kh¸ch hµng,
song d-êng nh- chØ phæ biÕn ë nh÷ng n-íc Ch©u ¢u.
6.4. Mét sè rñi ro kh«ng thÓ b¶o hiÓm ®-îc.
Cã nh÷ng rñi ro kh«ng thÓ b¶o hiÓm ®-îc nh-:
- Cè ý giao hµng kh«ng lÊy vËn ®¬n hoÆc chøng tõ së h÷u do thÕ lùc cña mét
ng-êi vµ b¶o ®¶m cña Ng©n hµng.Trong tr-êng hîp nµy, ng-êi Giao nhËn chØ cßn
c¸ch khiÕu n¹i ®ßi båi th-êng víi kh¸ch hµng chø kh«ng ph¶i ng-êi mua b¶o
hiÓm.
- Ph¸t hµnh vËn ®¬n hoµn h¶o cho hµng ®· bÞ tæn thÊt hoÆc ®Ó lïi ngµy lÊy
vËn ®¬n khi cã giÊy b¶o ®¶m cña ng-êi xÕp hµng.
- Cè ý khai sai vÒ lo¹i hµng hoÆc khèi l-îng hµng víi chñ tµu. §©y lµ nh÷ng
thñ ®o¹n gian tr¸ kh«ng ®-îc ng-êi b¶o hiÓm båi th-êng hËu qu¶.
- Kh«ng thu ®-îc c-íc phÝ vËn chuyÓn cu¶ kh¸ch hµng. §©y lµ mét rñi ro tÝn
dông mµ ng-êi Giao nhËn ph¶i tù chÞu, trõ khi ng-êi Giao nhËn cã b¶o hiÓm tÝn
dông hoÆc giÊy cam kÕt tr¶ tiÒn c-íc vËn chuyÓn.
7. C¸c tæ chøc giao nhËn trªn thÕ giíi vµ ë ViÖt Nam
7.1. Tæ chøc c¸c c¬ quan giao nhËn trªn thÕ giíi:
Ngay tõ n¨m 1522, h·ng giao nhËn ®Çu tiªn trªn thÕ giíi ®· xuÊt hiÖn ë
Baliley, Thuþ SÜ víi tªn gäi E.Vansai, h·ng nµy kinh doanh c¶ vËn t¶i giao nhËn vµ
thu phÝ giao nhËn rÊt cao, kho¶ng 1/3 trÞ gi¸ cña hµng ho¸.
Cïng víi sù ph¸t triÓn cña vËn t¶i vµ bu«n b¸n quèc tÕ, Giao nhËn ®-îc t¸ch
khái vËn t¶i vµ bu«n b¸n, dÇn dÇn trë thµnh mét ngµnh kinh doanh ®éc lËp. §Æc
®iÓm chÝnh cña c¸c tæ chøc giao nhËn thêi kú nµy lµ:
- HÇu hÕt c¸c tæ chøc (h·ng, Cty) t- nh©n.
- §a sè c¸c h·ng kinh doanh giao nhËn tæng hîp.
- C¸c h·ng th-êng kÕt hîp gi÷a giao nhËn néi ®Þa vµ quèc tÕ.
- Cã sù chuyªn m«n ho¸ vÒ giao nhËn theo khu vùc ®¹i lý hoÆc mÆt hµng.
- C¹nh tranh gay g¾t lÉn nhau.
- Sù c¹nh tranh gay g¾t gi÷a c¸c c«ng ty giao nhËn dÉn ®Õn sù ra ®êi c¸c
HiÖp héi giao nhËn trong ph¹m vi mét c¶ng, mét khu vùc hay mét n-íc. Trªn
ph¹m vi quèc tÕ h×nh thµnh c¸c liªn ®oµn giao nhËn.VÝ dô: Liªn ®oµn nh÷ng ng-êi
giao nhËn BØ, Hµlan, Mü... ®Æc biÖt “ liªn ®oµn quèc tÕ c¸c hiÖp héi giao nhËn” gäi
t¾t lµ FIATA.
7.2. Liªn ®oµn quèc tÕ c¸c hiÖp héi giao nhËn- FIATA (FÐdÐration
Internationale des Associatiãn de transitaires et Assimiles)
Liªn ®oµn quèc tÕ c¸c hiÖp héi giao nhËn (FIATA) thµnh lËp n¨m 1926 lµ tæ
chøc giao nhËn vËn t¶i lín nhÊt thÕ giíi. FIATA lµ mét tæ chøc phi chÝnh trÞ tù
nguyÖn, lµ ®¹i diÖn cña 35.000 c«ng ty giao nhËn ë 130 n-íc trªn thÕ giíi. Thµnh
viªn cña FIATA lµ héi viªn chÝnh thøc (ordinary members) vµ héi viªn hîp t¸c
(associated member). Héi viªn chÝnh thøc lµ Liªn ®oµn giao nhËn cña c¸c n-íc,
cßn Héi viªn hîp t¸c lµ c¸c c«ng ty giao nhËn riªng lÎ.
FIATA ®-îc thõa nhËn cña c¸c c¬ quan Liªn hiÖp quèc nh- Héi ®ång kinh
tÕ x· héi LHQ (ECOSOC), Uû ban Ch©u ¢u cña Liªn hiÖp quèc (ECE), ESCAP...
FIATA còng ®-îc c¸c tæ chøc liªn quan ®Õn bu«n b¸n vµ vËn t¶i nh- Phßng
th-¬ng m¹i quèc tÕ, HiÖp héi vËn chuyÓn Hµng kh«ng quèc tÕ (IATA), c¸c tæ chøc
chuyªn chë vµ chñ hµng... thõa nhËn.
Môc tiªu chÝnh cña FIATA lµ b¶o vÖ vµ t¨ng c-êng lîi Ých cña ng-êi Giao
nhËn trªn ph¹m vi quèc tÕ, n©ng cao chÊt l-îng dÞch vô giao nhËn, liªn kÕt nghÌ
nghiÖp, tuyªn truyÒn dÞch vô giao nhËn,vËn t¶i; xóc tiÕn qu¸ tr×nh ®¬n gi¶n ho¸ vµ
thèng nhÊt chøng tõ vµ c¸c ®iÒu kiÖn kinh doanh tiªu chuÈn nh»m c¶i tiÕn chÊt
l-îng dÞch vô cña héi viªn; ®µo t¹o nghiÖp vô ë tr×nh ®é quèc tÕ, t¨ng c-êng c¸c
quan hÖ phèi hîp gi÷a c¸c tæ chøc Giao nhËn víi chñ hµng vµ ng-êi chuyªn chë.
Ph¹m vi ho¹t ®éng cña FIATA rÊt réng, th«ng qua ho¹t ®éng cu¶ hµng lo¹t tiÓu ban:
- TiÓu ban vÒ c¸c quan hÖ x· héi.
- TiÓu ban nghiªn cøu vÒ kü thuËt vËn chuyÓn ®-êng bé, ®-êng s¾t , hµng kh«ng.
- Uû ban vÒ vËn t¶i ®-êng biÓn vµ vËn t¶i §PT.
- TiÓu ban luËt ph¸p, chøng tõ b¶o hiÓm.
- TiÓu ban vÒ ®µo t¹o nghÒ nghiÖp.
- Uû ban vÒ ®¬n gi¶n ho¸ thñ tôc mua b¸n.
- TiÓu ban vÒ H¶i quan...
HiÖn nay nhiÒu c«ng ty giao nhËn cña ViÖt Nam ®· trë thµnh thµnh viªn
chÝnh thøc cña FIATA.
7.3. C¸c C«ng ty Giao nhËn quèc tÕ ë ViÖt nam.
Nh÷ng n¨m 1960, c¸c tæ chøc giao nhËn quèc tÕ ë ViÖt nam mang tÝnh chÊt
ph©n t¸n. C¸c ®¬n vÞ xuÊt nhËp khÈu tù tæ chøc chuyªn chë hµng ho¸ cña m×nh, v×
vËy, c¸c Cty xuÊt nhËp khÈu ®· thµnh lËp riªng phßng kho vËn, chi nh¸nh XNK,
tr¹m Giao nhËn ë c¸c c¶ng, ga liªn vËn ®-êng s¾t.
§Ó tËp trung ®Çu mèi qu¶n lý chuyªn m«n ho¸ kh©u vËn t¶i giao nhËn, n¨m
1970 Bé Ngo¹i th-¬ng (nay lµ Bé th-¬ng m¹i) ®· thµnh lËp 2 tæ chøc Giao nhËn:
- Côc kho vËn kiªm Tæng c«ng ty giao nhËn Ngo¹i th-¬ng trô së t¹i H¶i phßng.
- C«ng ty giao nhËn ®-êng bé, trô së t¹i Hµ Néi.
N¨m 1976, Bé th-¬ng m¹i ®· s¸t nhËp 2 tæ chøc trªn thµnh lËp mét c«ng ty
thèng nhÊt lµ Tæng c«ng ty giao nhËn kho vËn Ngo¹i th-¬ng (Vietrans). Trong thêi
kú bao cÊp Vietrans lµ c¬ quan duy nhÊt ®-îc phÐp giao nhËn hµng ho¸ XNK trªn
c¬ së uû th¸c cña c¸c ®¬n vÞ XNK.
Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nÒn kinh tÕ n-íc ta chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng
cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ n-íc, dÞch vô giao nhËn hµng ho¸ kh«ng cßn do Vietrans
®éc quyÒn n÷a mµ do nhiÒu c¬ quan, c«ng ty kh¸c tham gia, trong ®ã nhiÒu chñ
hµng ngo¹i th-¬ng tù ®¶m nhiÖm c«ng t¸c giao nhËn.
Do sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña thÞ tr-êng ViÖt nam, ®Ó b¶o vÖ quyÒn lîi cña
c¸c nhµ giao nhËn, HiÖp héi giao nhËn kho vËn Ngo¹i th-¬ng ViÖt Nam (VIFAS)
®· ®-îc thµnh lËp n¨m 1994 vµ ®· trë thµnh thµnh viªn chÝnh thøc cña FIATA
trong n¨m ®ã. Ngoµi ra ®Õn ®Çu n¨m 1998 ®· cã thªm 13 c«ng ty Giao nhËn vËn
t¶i cña ViÖt Nam ®-îc c«ng nhËn lµ thµnh viªn cña FIATA:
- Mekong cargo freight Co.Ltd
- Northern freight Company
- Saigon ship chandler corp (Saigon shipchanco)
- Transimex
- Sea-Airfreight international-SAFI
- Sotrans
- Tienphong trader and transporting service
- Vinatrans.
Ngoµi ra hiÖn nay trªn toµn l·nh thæ ViÖtNam cßn cã kho¶ng 160 doanh
nghiÖp kinh doanh trong lÜnh vùc giao nhËn vËn t¶i thuéc ®ñ c¸c thµnh phÇn kinh
tÕ: nhµ n-íc, t- nh©n, liªn doanh...ch¼ng h¹n nh- c¸c c«ng ty:
- C«ng ty giao nhËn kho vËn Ngo¹i th-¬ng Tp HCM.
- C«ng ty Container ViÖt Nam.
- C«ng ty ®¹i lý vËn t¶i quèc tÕ.
- C«ng ty th-¬ng m¹i dÞch vô hµng ho¸.
- C«ng ty liªn doanh vËn t¶i biÓn BAIKAL.
- Germatrans.
II. NGHIÖP Vô GIAO NHËN HµNG HO¸ T¹I C¶NG BIÓN.
1. C¬ së ph¸p lý, nguyªn t¾c Giao nhËn hµng ho¸ XNK t¹i C¶ng:
ViÖc giao nhËn hµng ho¸ XNK ph¶i dùa trªn c¬ së ph¸p lý nh- c¸c qui ph¹m
ph¸p luËt quèc tÕ ( C«ng -íc Viene vÒ hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ quèc tÕ, C«ng
-íc Brussell 1924, C«ng -íc Hamburg 1978 vµ c¸c nghÞ ®Þnh th- söa ®æi...),c¸c
v¨n b¶n ph¸p luËt cña ViÖt Nam vÒ giao nhËn vµ vËn t¶i, c¸c hîp ®ång mua b¸n
hµng ho¸, th- tÝn dông th× míi b¶o ®¶m quyÒn lîi cña chñ hµng ngo¹i th-¬ng.
Nhµ n-íc ViÖt nam ®· ban hµnh nhiÒu v¨n b¶n, qui ph¹m ph¸p luËt liªn
quan ®Õn vËn t¶i, giao nhËn, hµng ho¸ XNK nh- NghÞ ®Þnh 38 CP, 200 CP, 330
CP...vµ gÇn ®©y lµ luËt Hµng h¶i 1990, quyÕt ®Þnh sè 2106/Q§-GTVT ngµy
23/8/1997 cña Bé tr-ëng Bé GTVT.
C«ng viÖc giao nhËn hµng ho¸ XNK lµ kh©u quan träng trong mèi quan hÖ
gi÷a ng-êi thuª tµu vµ ng-êi vËn chuyÓn còng nh- ®èi víi ng-êi nhËn hµng.Qu¸
tr×nh giao nhËn hµng ho¸ XNK do nhiÒu ngµnh, nhiÒu c¬ quan tham gia vµ v×
vËy ph¶i cã qui ®Þnh, nguyªn t¾c thèng nhÊt ph©n ®Þnh râ rµng, chÆt chÏ tr¸ch
nhiÖm cña mçi ngµnh,mçi c¬ quan, gãp phÇn lµm gi¶m tæn thÊt cña hµng ho¸
XNK. C¬ së ®Ó h×nh thµnh nguyªn t¾c giao nhËn hµng ho¸ XNK qua c¶ng dùa vµo
c¸c th«ng lÖ quèc tÕ vµ trong mua b¸n ngo¹i th-¬ng, hîp ®ång vËn t¶i ®· ký kÕt
gi÷a c¸c bªn, ngoµi ra cßn ph¶i ®Ó ý vµ quan t©m ®Õn tËp qu¸n ®Þa ph-¬ng còng
nh- luËt ph¸p n-íc së t¹i.
C¸c v¨n b¶n hiÖn hµnh ®· qui ®Þnh nh÷ng thÓ lÖ Giao nhËn hµng ho¸ XNK
t¹i C¶ng biÓn ViÖt nam lµ:
- ViÖc giao nhËn hµng ho¸ XNK lµ do C¶ng tiÕn hµnh trªn c¬ së hîp ®ång
uû th¸c gi÷a chñ hµng hoÆc ng-êi ®-îc chñ hµng uû th¸c víi C¶ng. Tr-êng hîp
hµng kh«ng qua C¶ng (kh«ng l-u kho t¹i C¶ng) th× chñ hµng hoÆc ng-êi ®-îc chñ
hµng uû th¸c cã thÓ giao nhËn trùc tiÕp víi ng-êi vËn t¶i. Trong tr-êng hîp nµy
chñ hµng ph¶i quyÕt to¸n trùc tiÕp víi tµu, chØ tho¶ thuËn víi C¶ng vÒ ®Þa ®iÓm bèc
dì, thanh to¸n chi phÝ bèc dì vµ c¸c chi phÝ kh¸c.
- ViÖc bèc dì hµng trong ph¹m vi C¶ng lµ do C¶ng tæ chøc thùc hiÖn, tr-êng
hîp chñ hµng muèn ®-a ph-¬ng tiÖn vµ c«ng nh©n vµo C¶ng ®Ó bèc dì hµng ho¸
th× chñ hµng ph¶i tho¶ thuËn víi C¶ng vµ tr¶ c¸c lÖ phÝ liªn quan cho C¶ng.
- Khi ®-îc uû th¸c nhËn hµng tõ tµu, C¶ng nhËn hµng b»ng ph-¬ng thøc nµo
th× ph¶i giao hµng b»ng ph-¬ng thøc Êy.
- Ng-êi nhËn hµng ph¶i xuÊt tr×nh chøng tõ hîp lÖ x¸c nhËn quyÒn ®-îc
nhËn hµng vµ ph¶i nhËn liªn tôc trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh khèi l-îng hµng ghi
trªn chøng tõ.
- C¶ng kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ hµng ho¸ khi ra khái kho b·i C¶ng.
- Hµng ho¸ giao nhËn theo nguyªn t¾c:
+ Theo träng l-îng, theo khèi l-îng, theo thÓ tÝch (dùa vµo mín n-íc do tæ
chøc gi¸m ®Þnh x¸c nhËn).
+ Theo nguyªn bao, nguyªn kiÖn, theo ®¬n vÞ sè l-îng chiÕc, thanh, thái, bã,
thïng...th× hai bªn hoÆc ®¹i diÖn hai bªn cïng nhau ®Õm theo sè l-îng. NÕu ®¬n vÞ
ghi trong giÊy vËn chuyÓn hoÆc Cargo List ®ñ vµ bao b× tèt ®-¬ng nhiªn ng-êi vËn
t¶i giao ®ñ hµng vµ kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ hµng ho¸ bªn trong.
+ Theo nguyªn hÇm kÑp ch× th× sau khi hµng xuèng tµu sÏ ®-îc niªm phong,
kÑp ch× d-íi sù chøng kiÕn cña thuyÒn tr-ëng. Khi dì hµng nÕu dÊu niªm phng cßn
nguyªn vÑn th× ng-êi vËn t¶i coi nh- giao ®ñ hµng. Trong qu¸ tr×nh hoÆc v× lý do
®Æc biÖt buéc ph¶i më niªm phong ®Ó b¶o qu¶n hµng ho¸, b¶o vÖ an toµn cho tµu,
thuyÒn tr-ëng lËp biªn b¶n cã x¸c nhËn cña hai thuyÒn viªn trªn tµu.
Giao theo h×nh thøc nµo th× nhËn theo h×nh thøc ®ã vµ nguyªn t¾c giao nhËn ®ã
ph¶i ghi trong hîp ®ång.
2. NhiÖm vô cña c¸c bªn tham gia trong qu¸ tr×nh giao nhËn hµng ho¸ XNK.
a. NhiÖm vô cña C¶ng.
- Ký kÕt hîp ®ång bèc dì, giao nhËn, b¶o qu¶n,l-u kho hµng ho¸ víi chñ
hµng.
- Giao hµng xuÊt khÈu cho tµu vµ nhËn hµng nhËp khÈu tõ tµu
- KÕt to¸n víi tµu vÒ viÖc giao nhËn hµng ho¸ vµ lËp c¸c chøng tõ cÇn thiÕt
kh¸c ®Ó b¶o vÖ quyÒn lîi cña chñ hµng ngo¹i th-¬ng.
- Giao hµng nhËp khÈu cho c¸c chñ hµng trong n-íc theo sù uû th¸c cña c¸c
chñ hµng ngo¹i th-¬ng.
- TiÕn hµnh viÖc bèc dì, vËn chuyÓn, b¶o qu¶n, l-u kho hµng ho¸ trong
khu vùc C¶ng.
- ChÞu tr¸ch nhiÖm vÒ viÖc tæn thÊt hµng ho¸ do m×nh g©y nªn trong qu¸
tr×nh giao nhËn, vËn chuyÓn bèc dì...
- Hµng ho¸ l-u kho, b·i C¶ng bÞ h- háng, tæn thÊt th× C¶ng ph¶i båi th-êng
nÕu cã biªn b¶n hîp lÖ vµ nÕu C¶ng kh«ng chøng minh ®-îc lµ C¶ng kh«ng cã lçi.
- C¶ng kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ hµng ho¸ ë bªn trong nÕu bao kiÖn hoÆc
dÊu seal cßn nguyªn vÑn, do ký m· hiÖu sai hoÆc kh«ng râ.
b. NhiÖm vô cña chñ hµng ngo¹i th-¬ng
- Ký kÕt hîp ®ång giao nhËn víi C¶ng trong tr-êng hîp hµng qua C¶ng.
- TiÕn hµnh viÖc giao nhËn hµng ho¸ XNK víi tµu trong tr-êng hîp hµng
kh«ng qua C¶ng hoÆc tiÕn hµnh viÖc giao nhËn hµng ho¸ XNK víi C¶ng trong
tr-êng hîp hµng qua C¶ng.
- Ký kÕt hîp ®ång bãc dì, vËn chuyÓn, b¶o qu¶n, l-u kho hµng ho¸ víi c¶ng.
- Cung cÊp cho C¶ng th«ng tin vÒ hµng ho¸ vµ tµu:
+ §èi víi hµng NK: chñ tµu ph¶i cung cÊp chøng tõ nh-: b¶n l-îc khai
hµng ho¸ (Cargo Manifest), s¬ ®å xÕp hµng, chi tiÕt hÇm tµu (Hatch
list), vËn ®¬n ®-êng biÓn (nÕu uû th¸c giao nhËn cho C¶ng), 24h tr-íc
khi tµu ®Õn vÞ trÝ hoa tiªu.
+ §èi víi hµng XK: chñ hµng ph¶i cung cÊp c¸c chøng tõ nh- l-îc khai
hµng ho¸ 24h tr-íc khi tµu ®Õn vÞ trÝ hoa tiªu, s¬ ®å xÕp hµng 8h tr-íc
khi bèc hµng xuèng tµu.
- Theo dâi qu¸ tr×nh giao nhËn ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh.
- LËp c¸c chøng tõ cÇn thiÕt trong qu¸ tr×nh giao nhËn ®Ó cã c¬ së khiÕu n¹i
c¸c bªn liªn quan.
- Thanh to¸n c¸c lo¹i chi phÝ cho C¶ng.
Ngoµi ra qu¸ tr×nh giao nhËn hµng ho¸ XNK cßn nhiÒu c¬ quan tham gia nh-:
H¶i quan, §¹i lý tµu biÓn, chñ hµng néi ®Þa... cã nh÷ng chøc n¨ng, nhiÖm vô kh¸c
nhau.
3. Tr×nh tù Giao nhËn hµng ho¸ NhËp khÈu t¹i C¶ng.
3.1. §èi víi hµng ho¸ ph¶i l-u kho b·i C¶ng.
a. C¶ng nhËn hµng tõ tµu.
- Tr-íc khi dì hµng, tµu hoÆc ®¹i lý h·ng tµu ph¶i cung cÊp cho C¶ng b¶n
l-îc khai hµng ho¸ (Cargo Manifest), s¬ ®å hÇm tµu ®Ó C¶ng vµ c¸c c¬ quan chøc
n¨ng kh¸c nh- H¶i quan, §iÒu ®é, C¶ng vô tiÕn hµnh c¸c thñ tôc cÇn thiÕt vµ bè trÝ
ph-¬ng tiÖn lµm hµng.
- C¶ng vµ ®¹i diÖn tµu tiÕn hµnh kiÓm tra hÇm tµu. NÕu ph¸t hiÖn thÊy hÇm
tµu Èm -ít, hµng ho¸ trong t×nh tr¹ng lén xén hay bÞ h- háng, mÊt m¸t th× ph¶i lËp
biªn b¶n ®Ó hai bªn cïng x¸c nhËn. NÕu tµu kh«ng chÞu ký vµo biªn b¶n th× mêi c¬
quan gi¸m ®Þnh lËp biªn b¶n míi tiÕn hµnh dì hµng.
- Dì hµng b»ng cÇn cÈu cña tµu hoÆc cña C¶ng vµ xÕp lªn ph-¬ng tiÖn vËn
t¶i ®Ó ®-a vµo kho b·i. Trong qu¸ tr×nh dì hµng, ®¹i diÖn tµu cïng c¸n bé giao
nhËn C¶ng kiÓm ®Õm vµ ph©n lo¹i hµng ho¸ còng nh- kiÓm tra vÒ t×nh tr¹ng hµng
ho¸ vµ ghi vµo Tally sheet.
- Hµng sÏ ®-îc bèc xÕp lªn « t« ®Ó vËn chuyÓn vÒ kho theo phÝ vËn chuyÓn
cã ghi râ sè l-îng, lo¹i hµng, sè vËn ®¬n.
- Cuèi mçi ca xÕp hµng, C¶ng vµ ®¹i diÖn tµu ph¶i ®èi chiÕu sè l-îng hµng
ho¸ giao nhËn vµ cïng ký vµo Tally sheet.
- LËp biªn b¶n kÕt to¸n nhËn hµng víi tµu (ROROC- report on receipt of
cargo) trªn c¬ së Tally sheet. C¶ng vµ tµu ®Òu ký vµo b¶n kÕt to¸n nµy, x¸c nhËn sè
l-îng hµng ho¸ thùc giao so víi Manifest vµ B/L.
- LËp c¸c giÊy tê cÇn thiÕt trong qu¸ tr×nh giao nhËn nh- COR (nÕu hµng bÞ
h- háng) hay yªu cÇu tµu cÊp CSC (nÕu tµu giao thiÕu).
b. C¶ng giao hµng cho chñ hµng.
- Khi nhËn ®-îc th«ng b¸o tµu ®Õn, chñ hµng ph¶i mang vËn ®¬n gèc, giÊy
giíi thiÖu cña c¬ quan ®Õn ®¹i lý h·ng tµu ®Ó nhËn lÖnh giao hµng D/O (delivery
order). H·ng tµu hoÆc ®¹i lý h·ng tµu gi÷ l¹i B/L gèc, trao 3 b¶n D/O cho ng-êi
nhËn hµng.
- Chñ hµng ®ãng phÝ l-u kho, phÝ xÕp dì vµ lÊy biªn lai.
- Chñ hµng mang biªn lai nép phÝ ®Õn v¨n phßng qu¶n lý tµu t¹i C¶ng ®Ó x¸c
nhËn D/O vµ t×m vÞ trÝ hµng, t¹i ®©y l-u 1 b¶n D/O.
- Chñ hµng mang 2 b¶n D/O cßn l¹i ®Õn bé phËn kho vËn ®Ó lµm phiÕu xuÊt
kho.
Lµm thñ tôc H¶i quan qua c¸c b-íc sau ®©y:
+ Khai H¶i quan theo mÉu qui ®Þnh.
+ Nép vµ xuÊt tr×nh bé hå s¬ h¶i quan gåm: Tê khai h¶i quan, hîp ®ång
ngo¹i, b¶ng kª chi tiÕt, vËn ®¬n, giÊy chøng nhËn xuÊt xø, chÊt l-îng,
sè l-îng, phÈm chÊt hoÆc kiÓm dÞch nÕu cã.
+ TiÕp nhËn vµ kiÓm tra hå s¬.
+ XuÊt tr×nh vµ kiÓm tra hµng ho¸.
+ TÝnh vµ th«ng b¸o thuÕ.
+ Chñ hµng ký nhËn vµo giÊy th«ng b¸o thuÕ vµ xin chøng nhËn hoµn
thµnh thñ tôc H¶i quan (thêi h¹n ph¶i hoµn thµnh thñ tôc H¶i quan lµ
30 ngµy kÓ tõ ngµy hµng ho¸ ®Õn cöa khÈu ghi trªn vËn ®¬n)
- Sau khi H¶i quan x¸c nhËn hoµn thµnh thñ tôc H¶i quan, chñ hµng cã thÓ
mang hµng ra khái C¶ng vµ ®-a vÒ kho riªng.
c. §èi víi hµng ho¸ kh«ng l-u kho, l-u b·i t¹i C¶ng.
- Khi chñ hµng cã khèi l-îng hµng ho¸ lín chiÕm toµn bé hÇm tµu hoÆc
hµng rêi nh- ph©n bãn, xi-m¨ng...th× chñ hµng hoÆc ng-êi ®-îc chñ hµng uû th¸c
cã thÓ ®øng ra nhËn trùc tiÕp víi tµu.
- Tr-íc khi nhËn hµng, chñ hµng ph¶i hoµn tÊt thñ tôc H¶i quan vµ trao cho
C¶ng B/L, lÖnh giao hµng D/O. Sau khi ®èi chiÕu víi Manifest C¶ng sÏ lªn ho¸ ®¬n
c-íc phÝ bèc xÕp vµ cÊp lÖnh giao th¼ng ®Ó chñ hµng tr×nh c¸n bé giao nhËn C¶ng
t¹i tµu ®Ó nhËn hµng.
- Sau khi nhËn hµng, chñ hµng vµ giao nhËn C¶ng cïng ký b¶n tæng kÕt giao
nhËn vµ x¸c nhËn sè l-îng hµng ho¸ ®· giao nhËn b»ng phiÕu giao hµng kiªm xuÊt
kho. §èi víi tµu vÉn ph¶i lËp Tally sheet vµ ROROC nh- trªn.
d. Hµng nhËp b»ng Container.
d.1. NÕu lµ hµng nguyªn (FCL/FCL)
- Khi nhËn ®-îc th«ng b¸o hµng ®Õn, chñ hµng mang B/L vµ giÊy giíi thiÖu
cña c¬ quan ®Ó nhËn D/O tõ h·ng tµu.
- Chñ hµng mang D/O ®Õn H¶i quan lµm thñ tôc ®¨ng ký kiÓm ho¸ (chñ
hµng cã thÓ ®Ò nghÞ ®-a c¶ Container vÒ kho riªng hoÆc ICD ®Ó kiÓm tra H¶i quan
nh-ng ph¶i tr¶ vá Container ®óng h¹n).
- Sau khi hoµn tÊt thñ tôc H¶i quan, chñ hµng ph¶i mang bé chøng tõ nhËn
hµng cïng víi D/O ®Õn v¨n phßng qu¶n lý tµu t¹i C¶ng ®Ó x¸c nhËn D/O.
- LÊy phiÕu xuÊt kho vµ nhËn hµng.
d.2. NÕu lµ hµng lÎ (LCL/LCL)
- Chñ hµng mang B/L gèc hoÆc vËn ®¬n gom hµng ®Õn h·ng tµu hoÆc ®¹i lý
cña ng-êi gom hµng ®Ó lÊy D/O, sau ®ã nhËn hµng t¹i CFS qui ®Þnh vµ lµm c¸c thñ
tôc nh- trªn.
III. C¸C CHøNG Tõ GIAO NHËN TRONG VËN CHUYÓN HµNG HO¸ B»NG
CONTAINER §¦êNG BIÓN.
Cho ®Õn nay ch-a cã sù ®ång nhÊt quèc tÕ vÒ thñ tôc chøng tõ dïng trong
giao nhËn vµ còng nh- vÒ khu«n khæ vµ néi dung cña c¸c lo¹i chøng tõ ®· ph¸t
hµnh trong th-¬ng m¹i. Tuy nhiªn FIATA ®· cã nhiÒu cè g¾ng khuyÕn khÝch viÖc
sö dông c¸c lo¹i chøng tõ giao nhËn thèng nhÊt vµ do ®ã n©ng cao chuÈn mùc vÒ
nghÒ nghiÖp cña ngµnh giao nhËn. FIATA ®· ®-a ra nhiÒu lo¹i chøng tõ dùa theo
khu«n mÉu cña Uû ban kinh tÕ Ch©u ¢u (EEC) thuéc Liªn hiÖp quèc.
Nh÷ng chøng tõ nµy th-êng ®-îc c¸c héi quèc gia nh÷ng ng-êi giao nhËn
chÊp nhËn cho c¸c héi viªn cña m×nh sö dông lµ:
1. C¸c chøng tõ nhËn cña kh¸ch hµng.
1.1 FFI (FIATA Forwarding Intructions - B¶n chØ dÉn cña ng-êi göi
hµng)
a. Môc ®Ých:
Kh¸ch hµng ph¸t hµnh chøng tõ nµy cho ng-êi giao nhËn qua thiÕt lËp hîp
®ång gi-· ng-êi giao nhËn víi kh¸ch hµng ®Ó thu xÕp vËn chuyÓn tõ n¬i A ®Õn n¬i
B. Víi nh÷ng chØ dÉn nµy, kh¸ch hµng cung cÊp tÊt c¶ nh÷ng chi phÝ liªn quan ®Õn
hµng sÏ göi ®i vµ kÌm theo c¸c chøng tõ cã thÓ ®-îc yªu cÇu.
b. Néi dung:
Ng-êi giao nhËn cã thÓ gióp kh¸ch hµng ®iÒn vaß FFI nh÷ng néi dung sau:
- Xem thêm -