Ngaøy soaïn:
PPCT: 9,10
Tuaàn: 4
CHÖÔNG II :
HAØM SOÁ BAÄC NHAÁT VAØ HAØM SOÁ BAÄC HAI
§1 HAØM SOÁ
Soá tieát: 2
1.
Muïc tieâu
1.1 Veà kieán thöùc
- Hieåu khaùi nieäm haøm soá, taäp xaùc ñònh cuûa haøm soá, ñoà thò cuûa haøm soá.
- Hieåu haøm soá ñoäng bieán, nghòch bieán, haøm soá chaün , leû. Bieát ñöôïc tính ñoái xöùng cuûa ñoà thò
haøm soá chaün, ñoà thò haøm soá leû.
1.1.
Veà kó naêng
- Bieát tìm taäp xaùc ñònh cuûa haøm soá ñôn giaûn.
- Bieát chöùng minh tính ñoàng bieán, nghòch bieán cuûa moät haøm soá treân moät khoaûng cho tröôùc.
- Bieát xeùt tính chaún, leû cuûa moät haøm soá ñôn giaûn.
2. Chuaån bò phöông tieän daïy hoïc:
- GV: Soaïn giaùo aùn, SGK
- HS: ñaõ bieát ñn HS ôû caáp II
3. Tieán trình baøi hoïc vaø caùc hoaït ñoäng
TIEÁT 1
Hoaït ñoäng 1: Haøm soá . taäp xaùc ñònh cuûa haøm soá
HÑ cuûa GV
HÑ cuûa HS
Noäi dung
Ví duï 1: cho y = x- 1.
- Cho bieát keát quaû
Giaû söû coù hai ñaïi löôïng bieán thieân x
Tìm y khi x = 1, x = -1, x
vaø y trong ñoù x nhaän giaù trò thuoäc taäp
= 2 . Vôùi moãi giaù trò x
x -1 1 ……
soá D.
ta tìm ñöôïc bao nhieâu
y
? ? ……
KN: SGK
giaù trò y
- Töø kieán thöùc lôùp 7 & 9 hs
hình thaønh khaùi nieäm haøm
soá.
- Hoïc sinh cho
Ví duï 2 (VD1. SGK)
- HS nhaän xeùt
Haõy neâu moät ví duï thöïc - Chænh söûa
teá veà haøm soá
Hoaït ñoäng 2: Caùch cho haøm soá baèng baûng
Töø ví duï 2 haõy chæ ra caùc giaù trò cuûa haøm soá treân taïi x = 2001 ; 2004 ; 1999.
Hoaït ñoäng 3: Caùch cho haøm soá baèng bieåu ñoà
Töø ví duï 2( SGK) haõy chæ ra caùc giaù trò cuûa moãi haøm soá treân taïi caùc giaù trò x D
Hoaït ñoäng 4 : Haøm soá cho baèng coâng thöùc
HÑ cuûa GV
- Haõy keå teân caùc haøm soá ñaõ
hoïc ôû baäc THCS.
-
HÑ cuûa HS
Moãi nhoùm cho moät
ví duï veà haøm soá ñaõ
Noäi dung
- Caùc bieåu thöùc y = ax + b,
hoïc ôû caáp 2
a
y = x , y = ax2 coù phaûi laø
haøm soá khoâng ?
Ñieàu kieän ñeà noù coù nghóa.
Vd: Tìm taäp xaùc ñònh cuûa
caùc haøm soá:
- Caùc nhoùm traû lôøi
- Hoaøn thieän ñöa ra caâu
traû lôøi ñuùng
- Hình thaønh kieán thöùc
+ Haøm soá cho bôûi coâng thöùc coù
daïng: y = f(x)
+ Taäp xaùc ñònh cuûa haøm soá y =
f(x) laø taäp taát caû caùc soá thöcx sao
cho bieåu thöùc f(x) coù nghóa.
y x 1
1
x 1
x 2
2
y
2 x
y
Chuù yù Vôùi haøm soá coù theå
ñöôïc xaùc ñònh bôûi hai, ba, …
coâng thöùc. Chaúng haïn cho
haøm soá:
2x 1 khi x 0
y 2
x khi x 0
Haõy tính giaù trò cuûa haøm soá
naøy taïi x = -2 vaø x = 5
- Töøng nhoùm nhaän nhieäm
vuï
Vaø giaûi queát vaán ñeà
- Ñöa ra keát quaû
- KL
Hoaït ñoäng 5: Ñoà thò cuûa haøm soá
HÑ cuûa GV
HÑ cuûa HS
Noäi dung
VD1: Döïa vaøo ñoà thò cuûa hai haøm soá
sau , haõy tính
a) f(-2), f(-1), f(0), f(2), g(-1), g(2), g(0).
b) Tìm x sao cho f(x) = 2
Tìm x sao cho g(x) = 2
- Caùc nhoùm laàn löôït
ñöa ra keát quaû
- Toång hôïp keát quaû
- Hình thaønh kieán thöùc
VD2: Xeùt xem trong caùc ñeåm A(0 ;
1), B(1; 0), C(-2 ; -3), D(-3 ; 19), ñieåm
- Caùc nhoùm laàn löôït
naøo thuoäc ñoà thò haøm soá y = f(x) =
Trang 2
Ñoà thò cuûa haøm soá y = f(x)
xaùc ñònh treân taäp D laø taäp
hôïp taát caû caùc ñieåm M(x,
f(x)) treân maët phaúng toïa
ñoä vôùi moïi x thuoäc D.
2x2 + 1
ñöa ra keát quaû
- Hoaøn thieän , ñöa ra
keát quaû ñuùng.
Hoaït ñoäng 6: Söï biieán thieân cuûa haøm soá
HÑ cuûa GV
1. OÂn taäp
y
f(x2)
f(x1)
0
x1 x2
x
y
f(x2)
f(x1)
x1 x2
0
x
Treân khoaûng (0 ; + ) ñoà thò ñi leân hay xuoáng
töø traùi sang phaûi
Treân khoaûng (- : 0) ñoà thò ñi leân hay xuoáng töø
traùi sang phaûi
2. Baûng bieán thieân
+ Döïa vaøo tính ñoàng bieán nghòch bieán cuûa
Trang 3
HÑ cuûa HS
Noäi dung
SGK trang 36
haøm soá laäp baûng bieán thieân.
+ Löu yù haøm soá ñoàng bieán ta moâ taû baèng
muõi teân ñi leân, coøn haøm soá nghòch bieán ta
moâ taû baèng muõi teân ñi xuoáng.
VD: Veõ baûng bieán thieân cuûa haøm soá y = - x2
- Caùc nhoùm traû lôøi
- Chænh söûa (neáu coù)
- Hình thaønh khaùi
nieäm.
- Caùc nhoùm cho keát
quaû cuûa coâng vieäc.
- Hoaøn chænh keát quaû
- Hình thaønh kieán thöùc
Hoaït ñoäng 7: Cuûng coá baèng baøi taäp
Xeùt tính ñoàng bieán , nghòch bieán cuûa caùc haøm soá sau treân khoaûng ñaõ chæ ra:
a) y = -3x + 1 treân R
b) y = 2x2 treân (0 ; + )
TIEÁT 2
Hoaït ñoäng 8: Haøm soá chaün, haøm soá leû vaø ñoà thò cuûa haøm soá chaün leû
1) Haøm soá chaün, haøm soá leû
Xeùt ñoà thò cuûa hai haøm soá
y = f(x) = x2 vaø y = g(x) = x
- TXÑ cuûa haøm soá f(x) ?
1 vaø -1 , 2 vaø -2 coù thuoäc
TXÑ khoâng ?
Tính vaø so saùnh f(-1) vaø f(1)
f(-2) vaø f(2)
Trang 4
- TXÑ cuûa haøm soá g(x) ?
1 vaø -1 , 2 vaø -2 coù thuoäc
TXÑ khoâng ?
Tính vaø so saùnh g(-1) vaø g(1)
g(-2) vaø g(2)
Ví duï: Xeùt tính Chaün leû cuûa
caùc haøm soá:
a) y = 3x2 - 2
1
b) y = x
c) y = x
- Caùc nhoùm ñöa ra keát
quaû
- Chænh söûa (neáu coù)
- Hình thaønh kieán thöùc
- Caùc nhoùm nhaän nhieäm
vuï
- Ñöa ra keát quaû
- chænh söûa hoaøn thieän
(neáu coù)
Haøm soá y = f(x) vôùi taäp xaùc ñònh
D goïi laø haøm soá chaün neáu x
D thí – x D
vaø f(-x) = f(x) .
Haøm soá y = f(x) vôùi taäp xaùc ñònh
D goïi laø haøm soá chaün neáu x
D thí – x D
vaø f(-x) = - f(x) .
2. Ñoà thò cuûa haøm soá chaün leû
Cho hoïc sinh döïa vaøo ñoà thò
ñeå nhaän xeùt tính ñoái xöùng cuûa
ñoà thò haøm soá.
Hoaït ñoäng 9: Baøi taäp
HÑ cuûa GV
1. Taäp xaùc ñònh cuûa caùc
haøm soá
HÑ cuûa HS
Goïi HS leân baûng giaûi
Chænh söûa (neáu coù)
3x 2
1
a) y 2 x 1 ,
b) y
c)
a) D = R \ 2
b) D = R\ 3,1
x 1
x 2x 3
2
y 2x 1
Noäi dung
1
c) D = [- 2 ; 3]
3 x
2. Cho haøm soá
x 1 khi x 2
y 2
x 2 khi x 2
Goïi HS leân baûng giaûi
Chænh söûa (neáu coù)
x = 3 => y = 4
x = -1 => y = -1
x = 2 => y = 3
Tính giaù trò cuûa haøm soá ñoù
taïi x = 3; x = -1; x = 2
3. Cho haøm soá y = 3x –
2x+1
Caùc haøm soá sau co thuoäc ñoà
thò cuûa haøm soá ñoù khoâng ?
a) M(-1 ; 6), b) N(1 ;
1)
c)P(0 ; 1)
Goïi HS leân baûng giaûi
Chænh söûa (neáu coù)
4. Xeùt tính chaün leû cuûa caùc
Goïi HS leân baûng giaûi
3
Trang 5
f(-1) = 6 vaäy M(-1; 6) thuoäc ñoà thò
haøm soá.
f(1) = 2 vaäy N(1; 1) khoâng thuoäc
ñoà thò haøm soá.
f(0) = 1 vaäy P(0; 1) thuoäc ñoà thò
haøm soá.
a) TXD: D = R
x R thì – x D vaø
f(-x) = x = x = f(x)
haøm soá
a) y x
b) y = (x + 2)2
c) y = x3 + x
d) y = x2 + x + 1
Chænh söûa (neáu coù)
Vaäy y x laø haøm soá chaün.
d) TXD: D = R
x R thì – x D vaø
f(x) f(-x)
Vaäy haøm soá y = x2 + x + 1
Khoâng chaün , cuõng khoâng leû.
5. Cuûng coá toaøn baøi
+ Taäp xaùc ñònh cuûa haøm soá
+ Tính ñoàng bieán nghòch bieán cuûa haøm soá
+ Tiùnh chaün leû cuûa haøm soá
+ Moät thuoäc moät ñoà thò haøm soá khi naøo
Ngaøy soaïn:
PPCT: 11
Tuaàn: 6
§ 2: Haøm soá y = ax + b
I.
Muïc tieâu:
a). Veà kieán thöùc: - Hieåu ñöôïc söï ieán thieân vaø ñoà thò cuûa haøm soá baäc nhaát.
- Hieåu caùch veõ ñoà thò haøm soá baäc nhaát vaø ñoà thò haøm soá y = x .
Bieát ñöôïc ñoà thò haøm soá nhaän Oy laøm truïc ñoái xöùng
b) Veà kyû naêng: - Thaønh thaïo vieäc xaùc ñònh chieàu bieán thieân vaø veõ ñoà thò haøm soá
baäc nhaát.
Veõ ñöôïc ñt y = b , y = x
Bieát tìm giao ñieåm cuûa hai ñöôøng coù phöông trình cho tröôùc.
c) Veà tö duy: Goùp phaàn boài döôûng tö duy logic vaø naêng löïc tìm toøi saùng taïo
d) Veà thaùi ñoä: Reøn luyeän tính caån thaän , tính chính xaùc.
II.
Chuaån bò:
a) Thöïc tieãn: Kieán thöùc hoïc ôû lôùp 9 HS caàn naém vöõng ñeå hoïc baøi môùi
b) Ñoái vôùi HS : coù ñaày ñuû SGK, saùch baøi taäp
c) Ñoái vôùi GV duøng baûng phuï
III. Phaàn baøi môùi :
Hoaït ñoäng 1: Reøn luyeän kyû naêng veõ ñoà thò haøm soá baäc nhaát
HÑ cuûa GV
HÑ cuûa HS
Noäi dung
- Yeâu caàu HS nhaéc laïi haøm - HS nhaéc laïi haøm soá baäc
Phaàn I trang 39 – 40,
soá baäc nhaát , ñoà thò haøm soá nhaát, ñoà thò haøm soá baäc
hình 17 trang 40
baäc nhaát
nhaát
- caùc böôùc khaûo saùt haøm soá
- Ñieà chænh khi caàn thieát vaø - caùc böôùc khaûo saùt haøm soá
xaùc nhaän keát quaû cuûa HS
- Ghi nhaän kieán thöùc
- Höôùng daãn HS veõ khi
- HS veõ ñths y = 3x + 2
1
khoâng coù HS naøo veõ ñöôïc
vaø y = 2 x + 5
( cho 2 ñieåm ñeå veõ )
Trang 6
Hoaït ñoäng 2: Veõ ñöôïc ñoà thò cuûa haøm haèng.
HÑ cuûa GV
HÑ cuûa HS
Noäi dung
- Giao nhieäm vuï cho hs
Baøi toaùn: cho haøm soá y = 2 Phaàn II hình 18 trang 40
- Dieàu chænh khi caàn thieát
- Xaùc ñònh giaù` trò cuûa haøm
vaø xaùc nhaän keát quaû cuûa hs soá taïi x = -2, -1, 0, 1, 2.
- HD khi khoâng coù hs naøo
- HS nhaän xeùt nhöõng ñieåm
veõ ñöôïc.
ñths y = 2 ñi qua. Töø ñoù neâu
( cho 2 ñieåm ñeå veõ)
nhaän xeùt veà ñths y = 2
Hoaït ñoäng 3: Giaûi baøi toaùn
3
Xaùc ñònh a, b ñeå ñths y = ax +b qua hai ñieåm A(0 ; 3) vaø B( 5 ; 0)
HÑ cuûa GV
- HD hs khi caàn thieát
- Ñieàu chænh vaø xaùc nhaän
keát quaû.
HÑ cuûa HS
Noäi dung
- Nhaän nhieäm vuï
Keát quaû mong ñôïi
- Thöïc hieän caùc thao taùc
a = - 5, b = 3
giaûi
- Cho keát quaû
Hoaït ñoäng 4: Vieát phöông trình y = ax + b cuûa caùc ñöôøng thaúng ña qua A(2 ; -2) vaø song song
vôùi Ox
HÑ cuûa GV
HÑ cuûa HS
Noäi dung
- HD hs khi caàn thieát
- Nhaän nhieäm vuï
Keát quaû mong ñôïi
- Ñieàu chænh vaø xaùc nhaän
- Thöïc hieän caùc thao taùc
y = -2
keát quaû.
giaûi
- Cho keát quaû
Hoaït ñoäng 5: Veõ ñoà thò haøm soá y = x
HÑ cuûa GV
HÑ cuûa HS
Noäi dung
- Giao nhieäm vuï
- yeâu caàu hs nhaéc laïi x = - HS nhaéc laïi x = ?
?
- Töø ñoù hs nhaän xeùt tính ñb,
x
- Haøm soá y =
ñoàng
nb cuûa haøm soá.
bieán ngòch bieán treân
- Nhaän xeùt ñoà thò cuûa haøm y = x
TXÑ: D = R
khoaûng naøo?
soá .
Baûng bieán thieân trang 41
- Nhaän xeùt.
Phaàn III ñoà thò hình veõ trang 41
- Ñieàu chænh khi caàn thieát
vaø
xaùc nhaän
Hoaït ñoäng 6: Veõ ñoà thò haøm soá y = x + 1
HÑ cuûa GV
HÑ cuûa HS
Noäi dung
- HD khi caàn thieát
HS leân baûng laøm
Keát quaû mong ñôïi
- Ñieàu chænh vaø xaùc nhaän
Ñoà thò haøm soá laø hai nöûa ñöôøng
keát quaû cuûa hs
thaúng cuøng xuaát phaùt töø ñieåm (0 ;
1) ñoái xöùng nhau qua Oy.
x khi x 0
x
x khi x 0
Trang 7
Hoaït ñoäng 7:
x 1 khi x 1
Veõ ñoà thò haøm soá y
2x 4 khi x 1
HÑ cuûa GV
- HD khi caàn thieát
- Ñieàu chænh vaø xaùc nhaän
keát quaû cuûa hs
HÑ cuûa HS
HS leân baûng laøm
Noäi dung
Keát quaû mong ñôïi
Ñoà thò haøm soá laø hai nöûa ñöôøng
thaúng cuøng xuaát phaùt töø ñieåm (1 ;
1) ñoái xöùng nhau qua ñöôøng thaúng
x = 1.
IV. Cuûng coá : Qua baøi hoïc caùc em caàn thaønh thaïo caùch veõ ñths
y = ax + b (a 0 ), y = b, y = x
V. Veà nhaø: - Laøm baøi 1; 2b,c;3; 4a trang 42
- Chuaån bò baøi haøm soá baäc hai
Ngaøy soaïn:
PPCT: 12
Tuaàn: 6
HAØM SOÁ BAÄC NHAÁT
LUYEÄN TAÄP
I/ MUÏC TIEÂU:
- Cuõng coá kieán thöùc ñaõ hoïc veà haøm soá baäc nhaát vaø veõ haøm soá baäc nhaát treân töøng khoaûng
- Cuõng coá kieán thöùc vaø kó naêng veà tònh tieán ñoà thò ñaõ hoïc ôû baøi tröôùc
- Reøn luyeän caùc kó naêng: Veõ ñoà thò haøm soá baäc nhaát, haøm soá baäc nhaát treân töøng khoaûng,
ñaëc bieät laø haøm soá y = ax + b töø ñoù neâu ñöôïc caùc tính chaát cuûa haøm soá
II/ TIEÁN HAØNH BAØI HOÏC:
1. Kieåm tra baøi cuõ:
Hoûi: Neâu chieàu bieán thieân cuûa HS y= ax+b?
(HSTL . GVNX)
2. Tieán haønh
Baøi 1: Veõ ñoà thò HS y= 1,5x + 2
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
-Gôïi yù cho hoïc sinh nhaän -Nghó ñeán haøm soá baäc 1 coù
daïng cuûa haøm soá y = f(x), töø daïng y = - 1,5x + b
heä soá baèng –1,5 vaø ñoà thò laø
ñöôøng thaúng
-Hoûi tìm b baèng caùch naøo ? -Vì ñoà thò qua (- 2 ; 5) theá
vaøo x, y vaøo tìm ñöôïc b
-Yeâu caàu hoïc sinh nhaéc laïi
ñoà thò haøm soá baäc nhaát, vaø 2 Hoïc sinh töï tìm 2 ñieåm ñaëc
ñieåm ñaëc bieät ñi qua
Trang 8
Ghi baûng
a)Ñoà thò laø ñöôøng thaúng vaø coù heä
soá
goùc
baèng
– 1,5 neân haøm soá coù daïng: y = 1,5x +b. Vì ñoà thò qua (- 2 ; 5) neân
b=2
Vaäy
haøm
soá
coù
daïng
y = 1,5x + 2
b)Veõ ñoà thò
haøm soá y = 1,5x + 2 laø ñöôøng
bieät A(0 ; b) B (
Veõ ñoà thò
b
; 0)
a
thaúng qua A(0 ; 2) ; B(
y
2
O
Baøi: 2 Goïi (G) laø ñoà thò cuûa haøm soá y = 2x
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
-Giaùo vieân giuùp hoïc sinh
naém ñöôïc caùch tònh tieán 1
ñoà thò
-Goïi hoïc sinh nhaéc laïi 4
tröôøng hôïp tònh tieán
-Gôïi yù cho hoïc sinh khi tònh
tieán sang traùi 1 ñôn vò thì
f(x) f(x + 1)
-Giuùp hoïc sinh traùnh sai
laàm khi tònh tieán lieân tieáp 2
laàn. Tònh tieán laàn thöù nhaát,
ñöôïc haøm soá môùi, töø haøm soá
môùi ñoù tònh tieán 1 laàn nöõa
4
; 0)
3
A
B
4
3
x
y = 1,5x + 2
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
Ghi baûng
a)Khi (G) tònh tieán leân 3
ñôn vò, ta ñöôïc ñoà thò haøm
soá y = 2x+ 3
Phaùt bieåu vaø ruùt ra tröôøng b)Goïi f(x) = 2x
hôïp ñoái vôùi caâu a)
Khi (G) tònh tieán sang traùi 1
Hoïc sinh tìm haøm soá
ñôn vò ta ñöôïc ñoà thò haøm soá
f(x + 1) = ?
y = 2x + 1tieáp tuïc tònh
tieán xuoáng döôùi ta ñöôïc
Tònh tieán laàn nhaát ta ñöôïc haøm soá
f(x – 2) = 2x - 2
y = 2x - 2- 1
Tònh tieán laàn 2 ñöôïc haøm soá
y = 2x - 2- 1
Baøi 3: Veõ ñoà thò cuûa haøm soá sau treân cuøng moät maët phaúng toaï ñoä vaø neâu nhaän xeùt veà
quan heä giöõa chuùng
a)y = x – 2
b)y = x - 3
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
-Gôïi yù cho hoïc sinh haøm soá
y = x - 2 . Laáy 2 ñieåm ñaëc
bieät roài veõ
-Cho haøm soá veõ ñoà thò
tr6en töøng khoaûng
-giaùo vieân: Gôïi yù cho hoïc
sinh veõ 2 ñöôøng thaúng y = x
– 2 ; y = x -3 roài boû phaàn
ñöôøng thaúng phía döôùi truïc
hoaønh
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
Ghi baûng
-Nhaän bieát ñöôïc khi boû trò a)Veõ ñoà thò y = x - 2
tuyeät ñoái seõ coù 2 haøm soá
Haøm soá veõ ñoà thò
y = x – 2 qua A(0 ; - 2);
B(2 ; 0)
y = x – 3, qua A(0; - 3) ;
B(3 ; 0)
-Nhìn tröïc quan phaùt bieåu
hay töø phaân tích baøi toaùn ruùt
ra nhaän xeùt
-Cho hoïc sinh quan saùt hình
Trang 9
veõ ruùt ra nhaän xeùt veà quan
heä hai haøm soá treân
Baøi taäp 4: (2- SGK- 42)
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
- Goïi 3 HS leân baûng giaûi
- 3 HS leân baûng
HD: Ñoà thò HS ñi qua ñieåm
naøo thì x theá = hoaønh cuûa
dieåm, y theá = tung cuûa ñieåm
Ghi baûng
BT4:
a) a= -5; b=3
b)a=-1; b=3
c) a= 0; b= -3
III/ CUÛNG COÁ:
- Veõ ñoà thò haøm soá baäc nhaát
- Neâu ñöôïc tính chaát cuûa haøm soá y = ax + b
Daën doø: Hoïc sinh chuaån bò baøi môùi
Ngaøy soaïn:
PPCT: 13-14
Tuaàn: 7
§ 3: Haøm
soá baäc hai
Soá tieát: 2
1. Muïc tieâu:
a) Veà kieán thöùc:
Hieåu ñöôïc söï bieán thieân cuûa haøm soá baäc hai treân R
b) Veà kyõ naêng:
- Laäp ñöôïc baûng bieán thieâncuûa haøm soá baäc hai, xaùc ñònh ñöôïc toïa
ñoä ñænh, truïc ñoái xöùng, veõ ñöôïc ñoà thò cuûa haøm soá baäc hai.
- Ñoïc ñöôïc ñoà thò cuûa haøm soá baäc hai, töø ñoà thò xaùc ñònh ñöôïc : Truïc ñoái xöùng,
caùc giaù trò x ñeå y > 0; y < 0.
- Tìm ñöôïc phöông trình parabol y = ax2 + bx + c khi bieát moät trong caùc heä soá vaø
bieát ñoà thò ñi qua hai ñieåm cho tröôùc.
2. Chuaån bò:
a) Thöïc tieån: HS ñaõ naém ñöôïc veà haøm soá baäc hai y = ax2
b) Phöông tieän; Chuaån bò caùc keát quaû cho moãi hoaït ñoäng.
c) phöông phaùp: Gôïi môû vaán ñaùp thoâng qua caùc hoaït ñoäng.
3. Tieán trình baøi hoïc vaø caùc hoaït ñoäng:
Tieát 1
Hoaït ñoäng 1:Nhaéc laïi keát quaû ñaõ bieát veà ñoà thò cuûa haøm soá y = ax2
HÑ cuûa HS
HÑ cuûa GV
Trang 10
Noäi dung
- Nge hieåu nhieäm vuï.
- Traû lôøi (trình baøy).
- Chænh söûa hoaøn thieän (neáu
coù).
- Ghi nhaän kieán thöùc.
Parabol y = ax2 coù :
+ Ñænh I(? ; ?)
+ Truïc ñoái xöùng laø … ?
+ ñoà thò nhö theá naøo ( beà
loõm quay leân hay quay
xuoáng ?)
Hoaït ñoäng 2: Veõ parabol y = 3x2 -2x – 1
HÑ cuûa HS
HÑ cuûa GV
- Ñænh I(?;?)
- Xaùc ñònh toïa ñoä ñænh
b
I(?;?)
- Truïc ñoái xöùng x = - 2a
- Veõ truïc ñoái xöùng x = - Giao ñieåm cuûa parabol
b
vôùi truïc tung .
2a
Giao ñieåm cuûa parabol
- Xaùc ñònh toïa ñoä giao
truïc hoaønh.
ñieåm cuûa parabol vôùi truïc
- Veõ parabol
tung vaø truïc hoaønh.
- Veõ parabol ( a > 0 beà
loõm quay leân treân, a < 0 beà
loõm quay xuoáng döôùi)
- Nge hieåu nhieäm vuï
- Töøng nhoùm laøm vaø trình
baøi keát quaû.
- Chænh söûa hoaøn thieän
(neáu coù).
- Ghi nhaän keát quaû.
1. nhaän xeùt
hình veõ 20
2. Ñoà thò :
SGK trang 44, hình 21
3. Caùch veõ:
SGK trang 44
Noäi dung
1
4
- Ñænh I( 3 ; 3 )
1
- Truïc ñoái xöùng x = 3
- Giao ñieåm cuûa parabol vôùi truïc
tung A(0; -1)
Giao ñieåm cuûa parabol truïc hoaønh
1
B(1; 0)vaø C(- 3 ; 0)
- Veõ parabol:
VD: Veõ parabol
y = -2x2 + x + 3
Hoaït ñoäng 3: Chieàu bieán thieân cuûa haøm soá y = ax2 + bx + c (a 0)
HÑ cuûa HS
HÑ cuûa GV
Noäi dung
- Quan xaùc hình veõ.
Töø hai daïng ñoà thò ôû hai
II. Chieàu bieán thieân cuûa haøm soá
- Phaân bieät söï khaùc
ví duï treân cho hoïc sinh
baäc hai
nhau cô baûn giöõa hai nhaän xeùt veà chieàu bieán
SGK trang 45 – 46
daïng khi a döông
thieân cuûa haøm soá baäc hai
hoaëc aâm.
Gôïi yù: a > 0 thì ñoà thò coù
- Hình thaønh kieán
daïng nö theá naøo?
thöùc.
a < 0 thì ñoà thò coù
daïng nhö theá naøo?
Cuûng coá: a) Laäp baûng bieán thieân vaø veõ ñoà thò haøm soá y = x2 – 4x + 3
b) Tìm GTNN cuûa haøm soá treân
* Baøi taäp veà nhaø: Baøi 2 vaø 3 trang 49.
Tieát 2
Trang 11
Hoaït ñoäng 1:Laäp baûng bieán thieân vaø veõ ñoà thò caùc haøm soá
a) y = 2x2 + x + 1
b) y = -x2 + x –2
HÑ cuûa HS
- Laäp baûng bieán thieân
1
7
- Ñænh I( 4 ; 8 )
1
- Truïc ñoái xöùng x = 4
- Giao ñieåm cuûa parabol
vôùi truïc tung A(0; 1)
- Khoâng coù giao ñieåm vôùi
tuïc hoaønh.
- Veõ parabol
HÑ cuûa GV
a) y = 2x2 + x + 1
- Laäp baûng bieán thieân
- Xaùc ñònh toïa ñoä ñænh
I(?;?)
- Veõ truïc ñoái xöùng x = -
Noäi dung
b
2a
- Xaùc ñònh toïa ñoä giao
ñieåm cuûa parabol vôùi truïc
tung vaø truïc hoaønh.
- Veõ parabol ( a > 0 beà loõm
quay leân treân, a < 0 beà loõm
quay xuoáng döôùi)
Hoaït ñoäng 2: Xaùc ñònh parabol (P) y = ax2 + bx + 2, bieát parabol ñoù
a) Ñi qua hai ñieåm M(1; 5) vaø N(-2; 8)
3
b) Ñi qua ñieåm A(3; -4) vaø coù truïc ñoái xöùng x = 2 .
c) Coù ñænh I (2; -2)
1
d) Ñi qua ñieåm B(-1; 6) vaø tung ñoä cuûa ñænh laø 4
HÑ cuûa HS
HÑ cuûa GV
Noäi dung
M(1; 5) (P) <=> a+b =3
a) M(1; 5) (P) <=> ?
a) Vì M(1; 5) vaø N(-2; 8) thuoäc
(1)
(1)
parabol neân a coù heä phöông trình
N(-2; 8) (P)<=>2a-b= 3
N(-2; 8) (P) <=> ? (2) sau:
(2)
Töø (1) vaø (2) ta suy ra ?
Töø (1) vaø (2) ta suy ra hpt
Vaäy (P): y = ?
a b 3 a 2
2a b 6 b 1
a b 3 a 2
2a b 6 b 1
Vaäy (p): y = 2x2 + x + 2
A(3; -4) (P)
<=>3a + b = -2
(1)
Truïc ñoái xöùng x =
b)
- A(3; -4) (P) <=> ? (1) Vaäy (p): y = 2x2 + x + 2
3
- Truïc ñoái xöùng x = 2
b) A(3; -4) (P)
3
<=> 2 = ?
<=>3a + b = -2 (1)
3
(2)
Truïc ñoái xöùng x = 2
- Töø (1) vaø (2) tìm a, b
3
b
<=> 2 = - 2a (2)
- KL: ?
Töø (1) vaø (2) suy ra
3
2
1
a = 3 ; b = -4
Trang 12
3
(2)
b
<=> 2 = - 2a
Töø (1) vaø (2) suy ra
1
a = 3 ; b = -4
1
Vaäy (P): y = 3 x2 - 4x + 2
1
d)
- B(-1; 6) (P) <=> ? (1)
1
- Tung ñoä ñænh 4 = ?
(2)
- Töø (1) vaø (2) tìm a, b
- KL
Vaäy (P): y = 3 x2 - 4x + 2
a = 1, b = -3
hoaëc a = 16, b = 12
vaäy y = x2 – 3x + 2
hoaëc y = 16x2 + 12x + 2
- B(-1; 6) (P) <=> ? (1)
1
- Tung ñoä ñænh 4 = ?
(2)
- Töø (1) vaø (2) tìm a = ?,
b=?
- KL
Hoaït ñoäng 2: Xaùc ñònh bieát parabol (P) y = ax2 + bx + c ñi qua ñieåm A(8; 0) vaø coù ñænh laø I(6;
-12) .
HÑ cuûa HS
HÑ cuûa GV
Noäi dung
+ A(8; 0 ) (P)
+ A(8; 0 ) (P) <=> ?
KQ:
<=> 64a + 8b + c = 0 (1) + Ñænh I(6; -12) <=> ?
a = 3, b = - 36, c = 96
+ 6=?
( I (P) vaø Tñx x = 6)
Vaäy y =3x2 – 36x + 96
(2)
+ -12 = ?
(3)
Töø (1), (2), (3) suy ra a = ?
b=?
3. Cuûng coá: + Baûng bieán thieân.
+ Caùch veõ ñoà thò
4. Veà nhaø: Giaûi phaàn baøi taäp oân chöông (trang 50)
Ngaøy soaïn:
PPCT:15
Tuaàn: 8
OÂN TAÄP CHÖÔNG II
Soá tieát: 1
I. Muïc tieâu:
a) Veà kieán thöùc: - Haøm soá, TXÑ cuûa moät haøm soá
- Tính ñoàng bieán, nghòch bieán cuûa haøm soá treân khoaûng
- Haøm soá y = ax + b. Tính ñoàng bieán nghòch bieán cuûa haøm soá
y = ax + b
- Haøm soá baäc hai y = ax2 + bx + c, tính ñoàng bieán, nghòch bieán vaø ñoà
thò cuûa noù.
b) Veà kyû naêng:
- Tìm taäp xaùc d9inh5 cuûa moät haøm soá
- Xeùt chieàu bieán thieân vaø veõ ñoà thò cuûa haøm soá baäc nhaát y = ax + b
Trang 13
- Xeùt chieàu bieán thieân vaø veõ ñoà thò cuûa haøm soá baäc hai y = ax2 + bx + c.
c) Veà tö duy:
- HS hieåu bieát caùc kieán thöùc ñaõ hoïc , heä thoáng hoùa kieán thöùc vaän duïng
vaøo giaûi baøi taäp.
d) Veà thaùi ñoä: Reøn luyeän tính hôïp taùc tính chính xaùc.
II.
Chuaån bò:
a) Thöïc tieån: Kieán thöùc ñaõ hoïc ôû chöông II caàn naém vöõng ñeå hoïc baøi môùi.
b) Ñoái vôùi HS: Chuaån bò toát coâng vieäc ôû nhaø.
c) Ñoái vôùi giaùo vieân: - Chuaån bò baûng phuï, caùc hình veõ
- PP gôïi môû vaán ñaùp.
III. Baøi môùi :
Hoaït ñoäng 1:
HÑ cuûa GV
HÑ cuûa HS
Noäi dung
Giaûi baøi toaùn 8 :
Tìm taäp xaùc ñònh cuûa haøm soá:
2
a) y = x 1 x 3
b) y=
2 3x
1
x 3
a) D = [ -3 ; + )\ {-1}
c) D = R
1
1 2x
vôùi x 1
c) y =
vôùi x < 1
- HD hs khi caàn thieát
- Ñieàu chænh vaø xaùc nhaän keát
quaû.
2 x
Hoaït ñoäng 2: xeùt chieàu bieán thieân vaø veõ ñoà thò caùc haøm soá:
c) y = x 1
d) y = x 2
HÑ cuûa GV
HÑ cuûa HS
- HD hs khi caàn thieát.
- Goïi hs leân baûng giaûi
- Nhaän xeùt qua nhieàu em
- Ñieàu chænh vaø xaùc nhaän
- Xaùc nhaän keát quaû
keát quaû
Noäi dung
c) y = x 1 =
=
x 1 Khi x 1
x 1 Khi x 1
d) y =
x2
=
x
Hoaït ñoäng 3: Laäp baûng bieán thieân vaø ñoà thò haøm soá: y =x2 – 2x – 1
HÑ cuûa GV
HÑ cuûa HS
Noäi dung
- HD hs khi caàn thieát.
- Goïi hs leân baûng giaûi
- BBT
- Ñieàu chænh vaø xaùc nhaän
- Nhaän xeùt qua nhieàu em
- Ñænh I (1; -2)
keát quaû
- Xaùc nhaän keát quaû
- Truïc ñoái xuùng : x = 1
- xaùc ñònh theâm moät soá ñòeåm ñeå
veõ ñoà thò
- veõ ñoà thò
Trang 14
Hoaït ñoäng 4: Xaùc ñònh a, b ñeå ñöôøng thaúng y = ax + b ñi qua hai ñieåm A(1; 3), B(-1; 5)
HÑ cuûa GV
HÑ cuûa HS
Noäi dung
- HD hs khi caàn thieát.
- Goïi hs leân baûng giaûi
Hs y = ax + b qua hai ñieåm A, B
- Ñieàu chænh vaø xaùc nhaän
- Nhaän xeùt qua nhieàu em
neân ta coù heä:
keát quaû
- Xaùc nhaän keát quaû
a b 3 a 1
a b 5 b 4
Hoaït ñoäng 5: Xaùc ñònh a, b, c ñeå parabol y = ax2 + bx = c coù ñænh I(1; 4) vaø ñi qua D(3; 0)
HÑ cuûa GV
HÑ cuûa HS
Noäi dung
- HD hs khi caàn thieát.
- Goïi hs leân baûng giaûi
I(1; 4) laø ñænh cuûa parabol
b
- Ñieàu chænh vaø xaùc nhaän
- Nhaän xeùt qua nhieàu em
y = ax2 + bx = c neân ta coù 2a
keát quaû
- Xaùc nhaän keát quaû
=1 <=> 2a + b = 0 (1)
vaø a + b + c = 4 (2)
Maët khaùc D thuoäc Parabol neân ta
coù 9a + 3b + c = 0 (3)
Töø (1), (2), (3)
=> a = -1, b = 2, c = 3
* Cuûng coá; Qua tieát oân taäp caùc em naém thaønh thaïo caùch tìm TXÑ haøm soá . Xeùt chieàu bieán
thieân vaø veõ ñoà thò hs y = ax + b; y = ax2 + bx + c; Tìm caùc yeáu toá a, b, c trong hs
y = ax + b, y = ax2 + bx + c thoûa maõn moät soá ñieàu kieän cho tröôùc.
* Veà nhaø: Laøm 8b) 9a)b 10b) 12b)
Ngaøy soaïn:
PPCT: 16
Tuaàn:8
KIEÅM TRA CHÖÔNG II
NOÄI DUNG ÑEÀ:
Caâu 1 (3 ñieåm)
Tìm taäp xaùc ñònh cuûa caùc haøm soá sau:
a) y
x 1
x2 1
b)
y 3 2x
Caâu 2 (4 ñieåm)
Laäp baûng bieán thieân vaø veõ ñoà thò cuûa haøm soá y = -3x2 + 2x + 1.
Caâu 3 (3 ñieåm)
Trang 15
4x 5
1
3
Xaùc ñònh haøm soá baäc hai bieát ñoà thò cuûa noù laø moät ñöôøng parabol coù ñænh I 2 ; 4
vaø ñi qua ñieåm A( 1 ; -1)
Trang 16
- Xem thêm -