Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo án - Bài giảng Trung học cơ sở Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi sinh học 9 hay...

Tài liệu Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi sinh học 9 hay

.DOC
47
3499
75

Mô tả:

Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi sinh học 9 hay CHƯƠNG I: DI TRUYỀN VÀ BIẾN DỊ CHUYÊN ĐỀ : LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG Mục tiêu Nắm được nội dung thí nghiệm lai một cập tính trạng của Mênđen. Nêu được các điều kiện nghiẹm đúng của định luật Biết vận dụng nội dung định luật vào giải các bài tập di truyền. Chuẩn bị SGK, SGV sinh học 9¸, ôn tập sinh học 9, phương pháp giải bài tập sinh học 9, để học tốt sinh học 9 Các nội dung cơ bản I/ MỘT SỐ THUẬT NGỮ SINH HỌC - Gv cùng hs ôn lại một số thuật ngữ sinh học *Di truyền : * Biến dị : * Tính trạng: Là những đăc điểm về hình thái cấu tạo, sinh lí, sinh hoá của cơ thể ( đặc điểm hoặc tính chất biểu hiện ra bên ngoài của các cá thể trong loài giúp ta nhận biết sự khác biệt giữa các cá thể ) -Ví dụ: Thân cao, quả lục... *Cặp tính trạng tương phản -Là 2 trạng thái (đối lập nhau ) biểu hiện trái ngược nhau của cùng loại tính trạng tính trạng - Ví dụ: Trơn ,nhăn * Nhân tố di truyền : Là nhân tố quy định các tính trạng của cơ thể.( gen ) *Giống thuần chủng: Là giống có đặc tính di truyền đồng nhất, các thế hệ sau giống cac thế hệ trước *Kiểu hình là tổ hợp các tính trạng của cơ thể. * Tỉ lệ kểu hình: là tỉ lệ các kiểu hình khác nhau ở đời con * Tính trạng trội: Là tính trạng biểu hiện ở F1 ( P thuần chủng) *Tính trạng lặn: Là tính trạmg đến F 2 mới được biểu hiện * Kiểu gen : Là tổ hợp toàn bộ các gen trong tế bào của cơ thể . Kiểu gen quy định kiểu hình.( thông thường khi nói tới kiểu gen là người ta chỉ xét 1 vài gen liên quan tới kiểu hình cần nghiên cứu) * Tỉ lệ kiểu gên : là tỉ lệ các loại hợp tử khác nhau *Thể đồng hợp: Là kiểu chứa cặp gen tương ứng giống nhau.(aa,bb, AA) ( dòng thuần chủng ) *. Thể dị hợp: Là kiểu gen chứa cặp gen tương ứng khác nhau.(Aa, Bb) * Đồng tính : là hiện tượng con lai sinh ra đồng nhất một loại kiểu hình( KG có thể khác nhau ) Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi sinh học 9 hay * Phân tính : con lai sinh ra có cả kiểu hình trội và lặn II.CÁC THÍ NHIỆM CỦA MENDEN 1. Kiến thức cơ bản: Gv hướng dẫn hs ôn tập, hệ thống kién thức cơ bản về: - Định luật 1 và 2 của Men đen, điều kiện nghiệm đúng của định luật ( ĐK : ĐL1 : P t/c cặp tt đem lai, mỗi gen qui định 1 tt, tt trội phải trội hoàn toàn ĐL 2 : như ĐL 1, tỉ lệ cá thể F2 đủ lớn ) - Lại phân tích - Hiện tượng trội ko hoàn toàn 2. Trả lời các câu hói lí thuyết về lai một cặp tính trạng Gv hướng dẫn hs trả lòi các câu hỏi SGK và sách tham khảo Câu 1 : Phát biểu nội dung định luật 1,2 của men đen? Điều kiện nghiệm đúng của định luật ? Câu 2 : Lai phân tích là gì ? cho VD minh hoạ ? Trong Dt trội ko hoàn toàn có cần dùng lai phân tích để xác định KG của cơ thể mang tính trạng trội ko ? Câu 3 : Phân biệt: tính trạng trội và tính trạng lặn, trội hoàn toàn và trội ko hoàn toàn ? Tính trạng trội Tính trạng lặn Là tính trạng của một bên bố hoặc mẹ biểu hiện kiểu hình ở F1 Do gen trội qui định , biểu hiện ra ngoài cả ở thể đồng hợp và dị hợp Ko thể biết được ngay kiểu gen của cơ thể mang tính trạng trội Là tính trạng của một bên bố hoặc mẹ ko được biểu hiện kiểu hình ở F1 Do gen lặn qui định , biểu hiện ra ngoài chỉ ở thể đồng hợp lặn Có thể biết được ngay kiểu gen của cơ thể mang tính trạng trội ( đồng hợp lặn ) Câu 4 ; Trong lai một cặp tính trạng có những phép lai nào cho kết quả đồng tính ? phép lai nào cho kết quả phân tính ? TL : Con lai đồng tính có thể: - đồng tính trội - đồng tính lặn Để F1 đồng tính trội Chỉ cần 1 bên bố hoặc men có KG đồng hợp trội ( t/c ) P: AA x AA P: AA x Aa P: AA x aa Để F1 đồng tình trạng lặn: cả bố và mẹ có KG đồng hợp lặn 3.Trả lời các câu hỏi trắc nghiệm C©u 1: PhÐp lai nµo sau ®©y cho bit kt qu¶ con lai kh«ng ®ng tÝnh lµ: A. P: BB x bb B. P:BB x BB C. P: Bb x bb D. P: bb x bb C©u 2: Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi sinh học 9 hay PhÐp lai díi ®©y t¹o ra con lai F1 c hai kiĨu h×nh nu tÝnh tri hoµn toµn lµ: A. P: AA x AA B. P: aa x aa C. P: AA x Aa D. P: Aa x aa C©u 3: PhÐp lai díi ®©y t¹o ra con lai F1 c nhiỊu kiĨu gen nht lµ: A. P: aa x aa B. P: Aa x aa C. P: AA x Aa D. P: Aa x Aa C©u 4: KiĨu gen nµo sau ®©y biĨu hiƯn kiĨu h×nh tri trong trng hỵp tÝnh tri hoµn toµn lµ: A. AA vµ aa B. Aa vµ aa C. AA vµ Aa D. AA, Aa vµ aa C©u 5: Trong trng hỵp tÝnh tri kh«ng hoµn toµn, kiĨu gen díi ®©y s biĨu hiƯn kiĨu h×nh trung gian lµ: A. Aa B. Aa vµ aa C. AA vµ Aa D. AA, Aa vµ aa C©u 6: PhÐp lai díi ®©y ®ỵc coi lµ lai ph©n tÝch: A. P: AA x AA B. P: Aa x Aa C. P: AA x Aa D. P: Aa x aa C©u 7: KiĨu gen díi ®©y t¹o ra mt lo¹i giao tư lµ: A. AA vµ aa B. Aa vµ aa C. AA vµ Aa D. AA, Aa vµ aa C©u 8: KiĨu gen díi ®©y ®ỵc xem lµ thuÇn chđng: A. AA vµ aa B. Aa C. AA vµ Aa D. AA, Aa vµ aa C©u 9: Nu cho lai ph©n tÝch c¬ thĨ mang tÝnh tri thuÇn chđng th× kt qu¶ vỊ kiĨu h×nh con lai ph©n tÝch lµ: A. Ch c 1 kiĨu h×nh B. C 2 kiĨu h×nh C. C 3 kiĨu h×nh D. C 4 kiĨu h×nh C©u 10: Nu tÝnh tri hoµn toµn th× c¬ thĨ mang tÝnh tri kh«ng thuÇn chđng lai ph©n tÝch cho kt qu¶ kiĨu h×nh con lai lµ: A. §ng tÝnh trung gian B. §ng tÝnh tri C. 1 tri : 1 trung gian D.1 tri : 1 lỈn C©u 11: C¸c qui lut di truyỊn cđa Men®en ®ỵc ph¸t hiƯn trªn c¬ s c¸c thÝ nghiƯm mµ «ng ®· tin hµnh : A. C©y ®u Hµ lan B. C©y ®u Hµ Lan vµ nhiỊu loµi kh¸c C. Rui gim D.Trªn nhª loµi c«n trng C©u 12: §Ỉc ®iĨm cđa ®u Hµ Lan t¹o thun lỵi cho viƯc nghiªn cu cđa Men®en lµ: A. Sinh s¶n vµ ph¸t triĨn m¹nh B. Tc ® sinh trng nhanh C. C hoa lìng tÝnh, t thơ phn cao D. C hoa ®¬n tÝnh C©u 13: Hai tr¹ng th¸i kh¸c nhau cđa cng lo¹i tÝnh tr¹ng c biĨu hiƯn tr¸i ngỵc nhau, ®ỵc gi lµ: A. CỈp gen t¬ng ph¶n B. CỈp b mĐ thuÇn chđng t¬ng ph¶n Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi sinh học 9 hay C. Hai cỈp tÝnh tr¹ng t¬ng ph¶n D. CỈp tÝnh tr¹ng t¬ng ph¶n C©u 14: Yªu cÇu b¾t buc ®i víi mçi thÝ nghiƯm cđa Men®en lµ: A. Con lai ph¶i lu«n c hiªn tỵng ®ng tÝnh B. Con lai ph¶i thuÇn chđng vỊ c¸c cỈp tÝnh tr¹ng ®ỵc nghiªn cu C. B mĐ ph¶i thuÇn chđng vỊ c¸c cỈp tÝnh tr¹ng ®ỵc nghiªn cu D. C¬ thĨ ®ỵc chn lai ®Ịu mang c¸c tÝnh tri C©u 15: §Ỉc ®iĨm cđa cđa ging thuÇn chđng lµ: A. C kh¶ n¨ng sinh s¶n m¹nh B. C¸c ®Ỉc tÝnh di truyỊn ®ng nht vµ cho c¸c th hƯ sau ging víi n C. DỊ gieo trng D. Nhanh t¹o ra kt qu¶ trong thÝ nghiƯm C©u 16: Trªn c¬ s phÐp lai mt cỈp tÝnh tr¹ng,Men®en ®· ph¸t hiƯn ra: A. Qui lut ®ng tÝnh B. Qui lut ph©n li C. Qui lut ®ng tÝnh vµ Qui lut ph©n li D. Qui lut ph©n li ®c lp Sư dơng ®o¹n c©u sau ®©y ®Ĩ tr¶ li c©u hi t 17 ®n 20 Khi lai gi÷a hai c¬ thĨ b mĐ…..(I)….kh¸c nhau vỊ mt cỈp….(II)…..t¬ng ph¶n th× con lai F1 ®Ịu…..(III)…..vỊ tÝnh tr¹ng cđa b« hoỈc cđa mĐ vµ F2 c s ph©n li tÝnh tr¹ng víi t lƯ xp x…..(IV)…… C©u 17: S (I) lµ: A. thuÇn chđng B. cng loµi C. kh¸c loµi D. bt k× C©u 18 S (II) lµ: A. gen tri B. tÝnh tr¹ng tri C. tÝnh tr¹ng D. tÝnh tr¹ng lỈn C©u 19: S (III) lµ: A. c s kh¸c nhau B. ®ng lo¹t ging nhau C.thĨ hiƯn s ging vµ kh¸c nhau D. c s ph©n li C©u 20: S (IV) lµ: A. 50% tri: 50% lỈn B.7 5% tri: 25% lỈn C. 25% tri: 50% trung gian: 25% l ặn D.25% trung gian:50% tr ội:25% lỈn sử dụng đoạn câu sau đây để trả lời câu hỏi 21 - 23 Phép lai….(I)….là phép lai được sử dụng để nhằm kiểm tra ….(II)…..của một cơ thể mang t ính trội nào đó l à thuần chủng hay không thuần chủng.cách làm là cho cơ thể mang tính trội cần kiểm tra lai với cơ thể mang…(III) C u 21: Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi sinh học 9 hay Số (I) l: A. một cặp tính trạng B. phn tích C. hai cặp tính trạng D. một cặp hoặc hai cặp tính trạng C u 22: Số (II) l: A. kiểu gen B. kiểu hình C. cc cặp tính trạng D. nhn tố di truyền C u 23: Số (III) l: A. kiểu gen khơng thuần chủng B. kiểu gen thuần chủng C. tính trạng lặn D. tính trạng lặn v tính trạng trội Cho biết cây đậu Hà Lan, gen A: thân cao, gen a: thn thấp C u 24: Kiểu gen biểu hiện kiểu hình thn cao l: A. AA v Aa B. AA v aa C. Aa v aa D. AA, Aa v aa C u 25: Nếu cho cy P cĩ thn cao giao phấn với cy P cĩ thn thấp thì php lai được ghi là: A. P: AA x aa v P: Aa x AA B. P: AA x aa v P: Aa x aa C. P: Aa x aa D. P: Aa x aa v P: aa x aa C u 26: Php lai cho con F1 c ĩ 100% thn cao l : A. P: AA x Aa B. P: Aa x Aa C. P: Aa x aa D. P: aa x aa C u 27: Php lai cho F2 cĩ tỉ lệ 3 thn cao: 1 thn thấp l : A. P: AA x AA B. P: Aa x aa C. P: Aa x aa D. P: Aa x Aa C u 28: Php lai tạo ra F2 cĩ tỉ lệ kiểu hình 1 thn cao: 1 thn thấp: A. F1: Aa x Aa B. F1: Aa x AA C. F1: AA x Aa D. F1: Aa x aa C u 29 Phép lai 1 cặp tính trạng dưới đây cho 4 tổ hợp ở con lai là A. TT x tt B. Tt x tt C. Tt x Tt D. TT x Tt C u 30: Php lai cho tỉ lệ kiểu hình ở con lai l 1:1 trong tr ường hợp tính trội hoàn toàn là: A. SS x SS B. Ss x SS C. SS x ss D. Ss x ss 4.Các bài tập vận dụng Các tỉ lệ cần nhớ Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi sinh học 9 hay - Tỉ lệ kiểu gen : Tỉ lệ 100%( bố mang các cặp tính trạng tương phản khác nhau ) -.> tính trạng trội, bố mẹ thuần chủng ( ĐL 1 ) Tỉ lệ 3 ; 1 -> Tính trạng trội , bố mẹ dị hợp 1 cặp gen Tỉ lệ 1 ; 1 -> lai phân tích Tỉe lệ 1 ; 2; 1 -> trội ko hoàn toàn Các dạng bài tập và phương pháp giải A/ PHƯƠNG PHÁP GIẢI: I.BÀI TOÁN THUẬN: * Là dạng bài đã biết tính trội lặn, kiểu hình của P . Từ đó tìm kiểu gen, kiểu hình của F và lập sơ đồ lai. `1) Cách giải: Có 3 bước giải: Bước 1: Dựa vào đề bài quy ước gen trội, lặn ( có thể không có bước này nếu như bài đã cho) Bước 2: Từ kiểu hình của bố, mẹ, biện luận để xác định kiểu gen của bố mẹ. Bước 3: Lập sơ đồ lai, xác định kết quả của kiểu gen, kiểu hình ở con lai. 2) Thí dụ: Ở chuột, tính trạng lông đen là trội hoàn toàn so với tính trạng lông trắng. Khi cho chuột lông đen giao phối với chuột lông trắng thì kết quả giao phối sẽ như thế nào? II/ BÀI TOÁN NGHỊCH: *Là dạng bài tập dựa vào kết quả lai để suy ra kiểu gen của bố mẹ và lập sơ đồ lai Thường gặp 2 trường hợp sau đây: 1) -Trường hợp 1: Nếu đề bài cho tỉ lệ phân tính ở con lai: Có 2 bước giải: + Bước 1: Căn cứ vào tỉ lệ phân tính ở con lai để suy ra kiểu gen của bố mẹ. ( Rút gọn tỉ lệ đã cho ở con lai thành tỉ lệ quen thuộc để dễ nhận xét) -. Xác định tính trạng trội. Qui ước gen .biện luận KG của P + Bước 2: Lập sơ đồ lai và nhận xét kết quả ( Lưu ý: Nếu đề bài chưa xác định gen trội lặn thì có thể căn cứ vào tỉ lệ phân tính ở con để quy ước gen) VD : Trong phép lai giữa 2 cây lúa thân cao với nhau; người ta thu được kết quả ở con lai như sau: 3018 hạt cho cây thân cao, 1004 hạt cho cây thân thấp.Hãy biện luận và lập sơ đồ lai cho phép lai trên. 2) Trường hợp 2: Nếu đề bài không cho tỉ lệ đầy đủ ở con lai: Dựa vào phép lai có KH khác bố mẹ để biện luận tính trạng trội , lặn-> qui ước gen -> KG cơ thể lặn( cơ thể mang tính trạng lặn nhận 1 gen lặn từ bố, 1 từ mẹ) -> biện luận KG của P Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi sinh học 9 hay VD : Ở người , màu mắt nâu là tính trạng trội so với màu mắt đen là tính trạng lặn. Trong 1 gia đình, bố mẹ đều mắt nâu. Trong số các con sinh ra thấy có đứa con gái mắt đen. Hãy biện luận và lập sơ đồ lai giải thích. B/ BÀI TẬP VẬN DỤNG BÀI 1: Ở cà chua, Qủa đỏ làtính trạng trội hoàn toàn so với quả vàng . Hãy lập sơ đồ lai để xác định kết quả về kiểu gen, và kiểu hình của con lai F1 trong các trường hợp sau: -P quả đỏ x quả đỏ -P quả đỏ x quả vàng -P quả vàng x quả vàng. BÀI 2: Cho biết ruồi giấm gen quy định độ dài cánh nằm trên NST thường và cánh dài là trội so với cánh ngắn. Khi cho giao phối 2 ruồi giấm P đều có cánh dài với nhau và thu được các con lai F1 a) Hãy lập sơ đồ lai nói trên. b) Nếu tiếp tục cho cánh dài F1 Lai phân tích . kết quả sẽ như thế nào? BÀI 3: Ở ruồi giấm, gen quy định chiều dài đốt thân nằm trên NST thường và đốt thân dài là tính trạng trội hoàn toàn so với đốt thân ngắn. Dưới đây là kết quả của 1 số phép lai: Kiểu hình của P a) Đốt thân dài x Đốt thân ngắn b) Đốt thân dài x đốt thân dài c) Đốt thân dài x đốt thân ngắn d) Đốt thân dài x đốt thân ngắn Số cá thể ở F1 thu được Đốt thân dài Đốt thân ngắn 390 O 262 87 150 148 350 0 Hãy giải thích và lập sơ đồ lai? BÀI TẬP 4 Tóc quăn là trội hoàn toàn so với tóc thẳng. - Một cặp vợ chồng sinh được 2 đứa con: đứa con gái có tóc quăn, đứa con trai có tóc thẳng. Biết rằng người cha có tóc thẳng. Hãy tìm kiểu gen của mẹ và lập sơ đồ lai - Một phụ nũ mang kiểu gen dị hợp muốn chắc chắn sinh con đều có tóc quăn thì kiểu gen và kiểu hình của người chồng phải như thế nào? BÀI TẬP SỐ5 Có 2 đứa trẻ sinh đôi: 1 đứa tóc quăn và 1 đứa tóc thẳng. Biết rằng quá trình giảm phân và thụ tinh của tế bào sinh dục ở cha và mẹ diễn ra bình thường. -Đây là trường hợp sinh đôi cùng trứng hay khác trứng? Giải thích và lập sơ đồ lai sinh ra 2 đứa trẻ trên. - Đứa con tóc qưăn nói trên lớn lên cưới vợ cũng tóc quăn thì thế hệ con tiếp theo sẽ như thế nào? BÀI TẬP SỐ 6 Khi lai 2 gà trống trắng với 1 gà mái đen đều thuần chủng, nhười ta đã thu được các con lai đồng loạt có màu xanh da trời. Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi sinh học 9 hay a) Tính trạng trên được di truyền theo kiểu nào? b) Cho các con gà lông da trời này giao phối với nhau, sự phân li của những tính trạng trong quần thể con gà sẽ như thế nào? c) Cho lai con gà xanh da trời với con gà lông trắng, sự phân li ở đời con sẽ như thế nào? Có cần kiểm tra độ thuần chủng ban đầu không? BÀI TẬP SỐ 7 Sự di truyền nhóm máu được quy định bởi 3 gen( a len) IA quy định nhóm máu A, IB quy định nhóm máu B, còn IO quy định nhóm máu O. Gen IA và IB tương đương nhau và trội hoàn toàn so với IO . a) Cho biết kiểu gen nhóm máu A,B,AB, O. b) Nếu bố thuộc nhóm máu O mẹ thuộc nhóm máu A thì con có nhóm máu gì? c) Nếu bố thuộc nhóm máu B me thuộc nhóm máu AB thì con sinh ra thuộc nhóm máu nào? d) Nếu các con có đủ 4 nhóm máu thì bố mẹ phải có kiểu gen như thế nào? e) Ơnhà hộ sinh người ta nhầm lẫm giữa 2 đứa trẻ, biết rằng cha mẹ của 1 đứa bé có nhómmáu O và A; Cha mẹ của đứa bé kia có nhóm máu A và AB . Hai đưá bé có nhóm máu O và A. Hãy xác định bé trai nào là con của cặp vợ chồng nào? f) Vợ có nhóm máu O, chồng có nhóm máu AB . Họ sinh ra con trai có nhóm máu O. Tại sao có hiện tượng này. Biết rằng người vợ luôn chung thủy với chồng mình? BÀI TẬP SỐ 8 : Nhà em A nuôi 1 đôi thỏ ( 1 đực, 1 cái) có lông màu lang trắng đen. - Lứa thứ nhất thỏ mẹ cho 4 thỏ con, Trong đó có 3 con lang trắng đen, 1 con trắng. Em A cho rằng kết quả này nghiệm đúng quy luật phân li của Menđen. - Lứa thứ 2, Thỏ mẹ cũng cho 4 con, trong đó 1 con đen, 2 con lang trắng đen và 1 con trắng.Em A cho rằng mình đã lầm và nói lại rằng kết quả này nghiệm đúng tỉ lệ của quy luật trội không hoàn toàn. a) theo em, nhận xét của bạn A ở hai trường hợp trên có gì không thỏa đáng? b) Dựa vào đâu để biết được quy luật di truyền nào chi phối 2 phép lai trên. Cho biết 1 gen quy định 1 tính trạng, gen nằm trên NST thường. BÀI TẬP 9: Ở gà cặp gen DD lông đen, Dd lông màu xanh da trời, dd lông màu trắng. a) Hãy viết khả có thể có để giải thích và lập sơ đồ lai trong trường hợp bố mẹgiao phối với nhau tạo ra F1 chỉ có 1 kiểu hình. b) Hãy nêu các khả năng có thể giải thích và lập sơ đồ laitrong trường hợp bố mẹ giao phối với nhau tạo ra con F1 có nhiều hơn 1 kiểu hình BÀI TẬP 10: Ở người thuận tay phải do gen P qui định, thận tay trái gen p qui định Một cặp vợ chồng sinh 2 con , đứa đầu thuận tay phải, đứa thứ hai thuận tay trái Tìm kiểu gen cả gia đình trên BÀI TẬP 11: Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi sinh học 9 hay Theo dõi sự di truyền một đàn trâu thấy: trâu đực tráng (1) lai vói trâu cái đen (2) lần 1 sinh một nghé trắng (3) lần 2 sinh được 1 nghế đen (4) , nghé (4) lớn lên giao phối với trâu đực đen (5) sinh ra nghé trắng (6) Biện luận kiểu gen các con trâu trên BÀI TẬP 12: Cho bí tròn t/c lai với bí dài . F1 thu được cho giao phấn với nhau. F2 thu được: 136 bí tròn, 270 bí dẹt, 141 bí dài. Biện luận viết sơ đồ lai từ P đén F2.? Có cần kiểm tra sự thuần chủng của các quả bí có hình dạng khác nhau không.? Cây bí dài cần giao phấn với cây có KG như thế nào để F2 thu đượ toàn cây bí dẹt? Soạn:……………………………………… Tuần thực hiện:…………………. CHUYÊN ĐỀ LAI LAI HAI CẶP TÍNH TRẠNG Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi sinh học 9 hay Mục tiêu Nắm được nội dung thí nghiệm lai hai cập tính trạng của Mênđen. Nêu được các điều kiện nghiệm đúng của định luật. Chứng minh được trong thí nghiệm củaMen đen có sụ phân li độc lập của các cặp tính trạng. Biết vận dụng nội dung định luật vào giải các bài tập di truyền. Chuẩn bị SGK, SGV sinh học 9¸, ôn tập sinh học 9, phương pháp giải bài tập sinh học 9, để học tốt sinh học 9 A. HỆ THỐNG HOÁ KIẾN THỨC SGK I. Qui luật di truyền của Men đen 1.Thí nghiệm: MĐ tiến hành giao phấn giữa hai gống đậu Hà Lan thuần chủng khác nhau hai cặp tính trạng tương phản: hạt vàng trơn và xanh nhăn F1 thu được toàn hạt vàng trơn . cho các cây F1 tự thụ phần F2 thu được tỉ lệ trung bình là 9 vàng trơn, 3 vàng nhăn. 3 xanh trơn, 1 xanh nhăn 2. Qui luật di truyền * ĐL 3 : Định luật phân li độc lập Khi lai hai cơ thể bố mẹ thuần chủng khác nhau 2 hay nhiều cặp tính trạng tương phẩn thì sự phân li của cặp tính trạng này không phụ thuộc vào cặp tính trạng khác Giải thích: Qui ước: A.............hạt vàng a................hạt xanh B ..............vỏ trơn b................vỏ nhăn SĐL: P AABB ( vàng trơn ) X aabb ( xanh nhăn ) Gp AB ab F1 AaBb ( vàng trơn ) GF1 AB , Ab , aB , ab F2 1AABB 2AABb 1AAbb 2AaBB 4AaBb 2Aabb 1aaBB 2aaBb 1aabb 9 A_B_ vàng trơn ;3A_bb vàng nhăn ; 3aaB_ xanh trơn ;1 aabb xanh nhăn * Điều kiện nghiệm đúng 3 đk của định luật 1 Số ượng cá thể F2 đủ lớn Các gen qui định tính trạng nằm trên các NST khác nhau II. Các công thức tổ hợp Gọi n là số cặp gen di hợp Số loại giao tử: 2n Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi sinh học 9 hay Số loại hợp tử : 4n Số loại kiểu gen : 3n Số loại kiểu hình : 2n Tỉ lệ phân li KG: ( 1 : 2 : 1 )n Tỉ lệ phân li KH: ( 3 : 1 )n  Chú ý cách viết các loại giao tử. Trong tế bào sinh dưỡng, NST tồn tại thành từng cặp nên gen cũng tồn tại thành từng cặp. Ví dụ: Aa, Bb. Khi giảm phân hình thành giao tử: + Do sự phân li của cặp NST trong cặp tương đồng, mỗi giao tử chỉ chứa 1 NST của cặp, do đó giao tử chỉ chứa 1 gen của cặp tương ứng: A hoặc a , B hoặc b + Sự tổ hợp tự do của các NST trong các cặp tương đồng dẫn đến sự tổ hợp tự do giữa các gen trong cặp gen tương ứng: Acó thể tổ hợp tự do với B hay b, a có thể tổ hợp với B hay b nên kiểu gen AaBb sẽ cho ra 4 loại giao tử là AB, Ab, aB, ab, với tỉ lệ ngang nhau ( trên số lượng lớn) Trường hợp dị hợp về nhiều cặp gen. Ví dụ: AaBbCc có thể viết các loại giao tử theo kiểu nhánh cành cây: C - > ABC B c -> ABc A C -> AbC b AaBb c -> Abc C -> aBC B c -> aBc a C -> abC b c -> abc  Lai phân tích trong 2 cặp tính trạng F1 đồng tính -> P thuần chủng F1 phân li 1 : 1 -> P dị hợp 1 cặp gen ( 1 cặp đồng hợp ) F1 phân li 1:1:1:1 -> P dị hợp hai cặp gen B. HỆ THỐNG CÂU HỎI LÍ THUYẾT Câu 1: chứng minh trong qui luật di truyền phân li độc lập của Menđen có sự di truyền và phân li độc lập của các cặp tính trạng ? Liên hệ phép lai nhiếu tính ? Ý nghĩa cảu qui luật phân li độc lập ? TL: Gv hướng dẫn học sinh sủ dụng lí thuyết trả lời câu hỏi : Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi sinh học 9 hay + Thí nghiệm của Menđen : giao phấn giữa hai gống đậu Hà Lan thuần chủng khác nhau hai cặp tính trạng tương phản: P: hạt vàng trơn X xanh nhăn F1: 100% vàng trơn ( cho các cây F1 tự thụ phần ) F2 : 9 vàng trơn, 3 vàng nhăn. 3 xanh trơn, 1 xanh nhăn + Nhận xét sự phân li của từng cặp tính trạng ở F1 và F2 ta thấy : Tính trạng màu hạt: F1: 100% hạt vàng F2: vàng = 9 + 3 = 3 Xanh 3 +1 1 Tính trạng hình dạng vỏ : F1: 100% vỏ trơn F2: Trơn = 9 + 3 = 3 Nhăn 3 +1 1 Tỉ lệ KH 9:3:3:1 = (3:1)(3:1) -> Như vậy trong phép lai trên mỗi cặp tính trạng đều di truyền theo qui luật đồng tính và phân tính của Menđen giống như khi xét sự di truyền riêng rẽ của từng cặp tính trạng -> chứng tỏ hai cặp tính trạng này đã di truyền và phân li độc lập nhau.Tỉ lệ mỗi kiểu hình bằngtích tie lệ của các cặp tính trạng hợp thành nó. + Thực chất của phép lai nhiều cặp tính trạng là nhiều phép lai một cặp tính trạng được tiến hành đồng thời cùng lúc. Trong đó các phép lai không phụ thuộc vào nhau trong qui luật di truyền -> do đó két quả của phép lai nhiều cặp tính trạng là tích kết quả của từng phép lai một tính với nhau VD: kết quả lai 2 cặp TT: F2 = (3:1)(3:1) kết quả lai 3 cặp TT: F2 = (3:1)(3:1)(3:1) + Ý nghỉa : sụ phân li độc lập và tổ hợp tự do của các cặp tính trạng trong quá trính phát sinh giao tử và thụ tinh đã làm xuất hiện những biến dị tổ hợp vô cùng phong phú ở SV sinh sản hữu tính -> nguồn biến dị này là nguyên liệu cho tiến hoá và chọn giống Câu 2: Biến dị tổ hợp là gì? Cơ chế phát sinh ? Gv hướng dẫn hs trả lời + BDTH là những biến dị xuất hiện do sự tố hợp lại các tính trạng của P + Cơ chế phát sinh: Do sự phân li độc lập và tổ hợp tự do của các cặp gen trong quá trình phát sinh giao tử và thụ tinh -> xuất hiện các kiểu hình khác P VD: P : AABB( vàng trơn) X aabb( xanh nhăn ) F2 : xuất hiện Kh : Aabb, AAbb ( vàng nhăn ) aaBB, aaBb ( xanh trơn ) Biến dị tổ hợp Một số câu hỏi trắc nghiệm lai hai cặp tính trạng: C©u 32: Nh÷ng ®Ỉc ®iĨm h×nh th¸i, cu t¹o, sinh lÝ cđa mt c¬ thĨ ®ỵc gi lµ: A. TÝnh tr¹ng B. KiĨu h×nh C. KiĨu gen D. KiĨu h×nh vµ kiĨu gen C©u 33: ý ngha sinh hc cđa qui lut ph©n li ®c lp cđa Men®en lµ: A. Giĩp gi¶i thÝch tÝnh ®a d¹ng cđa sinh giíi Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi sinh học 9 hay B. Ngun nguyªn liƯu cđa c¸c thÝ nghiƯm lai ging C. C¬ s cđa qu¸ tr×nh tin ho¸ vµ chn lc D. Tp hỵp c¸c gen tt vµo cng mt kiĨu gen. C©u 34: Khi giao phn gi÷a c©y ®u Hµ lan thuÇn chđng c h¹t vµng, v tr¬n víi c©y c h¹t xanh, v nh¨n thuÇn chđng th× kiĨu h×nh thu ®ỵc c¸c c©y lai F1 lµ: A. H¹t vµng, v tr¬n B. H¹t vµng, v nh¨n C. H¹t xanh, v tr¬n D. H¹t xanh, v nh¨n C©u 35: Qui lut ph©n li ®c lp c¸c cỈp tÝnh tr¹ng ®ỵc thĨ hiƯn : A. Con lai lu«n ®ng tÝnh B. Con lai lu«n ph©n tÝnh C. S di truyỊn cđa c¸c cỈp tÝnh tr¹ng kh«ng phơ thuc vµo nhau D. Con lai thu ®ỵc ®Ịu thuÇn chđng C©u 36: phÐp lai hai cỈp tÝnh tr¹ng vỊ mµu h¹t vµ v h¹t cđa Men®en, kt qu¶ F2 c t lƯ thp nht thuc vỊ kiĨu h×nh: A. H¹t vµng, v tr¬n B. H¹t vµng, v nh¨n C. H¹t xanh, v tr¬n D. H¹t xanh, v nh¨n C©u 37: Trong phÐp lai hai cỈp tÝnh tr¹ng cđa Men®en c©y ®u Hµ Lan, khi ph©n tÝch tng cỈp tÝnh tr¹ng th× F2 t lƯ cđa mçi cỈp tÝnh tr¹ng lµ: A. 9: 3: 3 :1 B. 3: 1 C. 1: 1 D. 1: 1: 1: 1 C©u 38: Kt qu¶ díi ®©y xut hiƯn sinh vt nh hiƯn tỵng ph©n li ®c lp cđa c¸c cỈp tÝnh tr¹ng lµ: A. Lµm t¨ng xut hiƯn bin dÞ tỉ hỵp B. Lµm gi¶m xut hiƯn bin dÞ tỉ hỵp C. Lµm gi¶m s xut hiƯn s kiĨu h×nh D. Lµm t¨ng s xut hiƯn s kiĨu h×nh C©u 39: H×nh thc sinh s¶n t¹o ra nhiỊu bin dÞ tỉ hỵp sinh vt lµ: A. Sinh s¶n v« tÝnh B. Sinh s¶n h÷u tÝnh C. Sinh s¶n sinh dìng D. Sinh s¶n n¶y chi C©u 40: Khi giao phn gi÷a c©y c qu¶ trßn, chÝn sím víi c©y c qu¶ dµi, chÝn mun. KiĨu h×nh nµo con lai díi ®©y ®ỵc xem lµ bin dÞ tỉ hỵp A. Qu¶ trßn, chÝn sím B. Qu¶ dµi, chÝn mun C. Qu¶ trßn, chÝn mun D. C¶ 3 kiĨu h×nh va nªu C©u 41: KiĨu gen díi ®©y ®ỵc xem lµ thuÇn chđng: A. AABB B. AAbb C. aaBB D. C¶ 3 kiĨu gen va nªu C©u 42: KiĨu gen díi ®©y t¹o ®ỵc mt lo¹i giao tư lµ: A. AaBB B.Aabb C. AABb D. AAbb C©u 43: KiĨu gen díi ®©y t¹o ®ỵc hai lo¹i giao tư lµ: A. AaBb B.AaBB C. AABB D. aabb C©u 44: KiĨu gen dÞ hỵp hai cỈp gen lµ: A. aaBb B.Aabb C. AABb D. AaBb C©u 45: Thc hiƯn phÐp lai P:AABB x aabb.C¸c kiĨu gen thuÇn chđng xut hiªn con lai F2 lµ: A. AABB vµ AAbb B. AABB vµ aaBB C. AABB, AAbb vµ aaBB D. AABB, AAbb, aaBB vµ aabb C©u 46: PhÐp lai díi ®©y ®ỵc xem lµ phÐp lai ph©n tÝch hai cỈp tÝnh tr¹ng lµ: A. P: AaBb x aabb B. P: AaBb x AABB Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi sinh học 9 hay C. P: AaBb x AAbb D. P: AaBb x aaBB C©u 47: Nh÷ng lo¹i giao tư c thĨ t¹o ra ®ỵc t kiĨu gen AaBb lµ: A. AB, Ab, aB, ab B. AB, Ab C. Ab, aB, ab D. AB, Ab, aB C©u 48: PhÐp lai t¹o ra con lai ®ng tÝnh, tc ch xut hiƯn duy nht 1 kiĨu h×nh lµ: A. AABb x AABb B. AaBB x Aabb C. AAbb x aaBB D. Aabb x aabb C©u 49: PhÐp lai t¹o ra hai kiĨu h×nh con lai lµ: A. MMpp x mmPP B. MmPp x MmPp C. MMPP x mmpp D. MmPp x MMpp C©u 50: PhÐp lai t¹o ra nhiỊu kiĨu gen vµ nhiỊu kiĨu h×nh nht con lai lµ A. DdRr x Ddrr B. DdRr x DdRr C. DDRr x DdRR D. ddRr x ®drr II. Phương pháp giải: 1) BÀI TOÁN THUẬN Là dạng bài đã biết tính trội lặn, kiểu hình của P . Từ đó tìm kiểu gen, kiểu hình của F và lập sơ đồ lai. `1) Cách giải: Có 3 bước giải: Bước 1: Dựa vào đề bài quy ước gen trội, lặn ( có thể không có bước này nếu như bài đã cho) Bước 2: Từ kiểu hình của bố, mẹ, biện luận để xác định kiểu gen của bố mẹ. Bước 3: Lập sơ đồ lai, xác định kết quả của kiểu gen, kiểu hình ở con lai. VD: Ở 1 loài, gen A quy định lông đen trội hoàn toàn so với gen a quy định lông trắng, gen B quy định lông xoăn trội hoàn toàn so với gen b quy định lông thẳng. Các gen này phân li độc lập với nhau và đều nằm trên NST thường. Cho nòi lông đen, xoăn thuần chủng lai với nòi lông trắng, thẳng được F1. Cho F1 lai phân tích thì kết quả về kiểu gen, và kiểu hình của phép lai sẽ như thế nào? GIẢI P: AABB(Lông đen, xoăn) x aabb( Lông trắng , thẳng) GP : AB ab F1 AaBb ( Lông đen, xoăn) F1 lai phân tích P: AaBb x aabb GP: AB, Ab, aB, ab ab F B: 1AaBb : 1Aabb :1aaBb :1aabb 1 Lông đen, xoăn : 1 Lông đen, thẳng : 1 Lông trắng, xoăn : 1 Lông trắng thẳng - BÀI TOÁN NGHỊCH: Dạng 1: đề bài cho đầy đủ tỉ lệ con lai Phương pháp giải: Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi sinh học 9 hay B1: xét tỉ lệ phân li từng cặp tính trạng đời con -> xác định tính trạng trội, qui ước gen B2 :Biện luận KG của P B3: Viết SĐL Trường hợp đơn giản nhất là: + Kết quả lai cho 4 kiểu hình với tỉ lệ 9:3:3:1. Từ tỉ lệ này có thể suy ratổng số kiểu tổ hợp giao tử là: 9+3+3+1= 16= 4x4. Chứng tỏmỗi bên bố mẹđãcho ra 4 loại giao tử với tỉ lệ ngang nhau, các gen phân li độc lập, bố mẹ là dị hợp về 2 cặp gen, kiểu gen AaBb. + Thường ta xét kết quả lai của từng cặp tính trạng ở con lai, sau đó tổ hợp kết quả của các kết quảlai 1 cặp tính trạng lại ta xác định được kiểu gen của bố mẹ. * Ví dụ: Menđen cho lai 2 cây đậu hà lan bố mẹ dều có chung 1 kiểu gen, thu được kết quả ở thế hệ con như sau:- Vàng trơn : 315 hạt,- vàng nhăn :101 hạt, xanh trơn : 108 hạt, -xanh nhăn : 32 hạt a) Kết quả lai tuân theo quy luật di truyền nào? b) Xác định kiểu gen của các cây bố mẹ và các con. GIẢI a) Xét sự phân li của từng cặp tính trạng: Trơn = 315+ 108 = 3 Nhăn 101 + 32 1 -Suy ra trơn (A) là trội hoàn toàn so với nhăn (a) Tỉ lệ 3 ; 1 là tỉ lệ phép lai Aa x Aa Vàng = 315 + 101 = 3 Xanh 108 + 32 1 Tỉ lệ 3 ; 1 là tỉ lệ phép lai Bb x Bb b) Như vây khi lai 2 cặp tính trạng thì sự phân tính của mỗi cặp diển ra giống như lai 1 cặp tính trạng. Điều này chứng tỏ có sự di truyền riêng rẽ của mỗi cặp tính trạng. Nói cách khác sự di truyền 2 cặp tính trạng này tuân theo quy luật phân li độclập của Menđen. Từ biện luận trên -> P dị hợp hai cặp gen Tổ hợp các kiểu gen lại ta có kiểu gen của bố mẹ là : AaBb x AaBb. c) Sơ đồ lai P: AaBb x AaBb Gp AB, Ab, aB, ab AB, Ab, Ab, ab Kẻ khung pennet -.> F1 Có 9 kiểu gen là: 1 AABB, 2 AABb, 2 AaBB, 4 AaBb, 1 AAbb, 2 Aabb, 1 aaBB, 2 aa Bb , 1 aabb Và có 4 kiểu hình là: 9 vàng trơn : 3 vàng nhăn : 3 xanh trơn : 1 xanh nhăn Dạng 2: đề bài không cho đầy đủ tỉ lệ con lai Phương pháp giải: B1: xét tỉ lệ phân li đời con -> tìm tỉ lệ đặc biệt ( 9/16 Kh trội. 1/16 Kh lăn ) ->xác định gen trội, qui ước gen B2 :Biện luận KG của P Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi sinh học 9 hay B3: Viết SĐL Vd : cho hai cá thể hoa đỏ quả dài giao phấn với 2nhau F1 thu được một số kiểu hình trong đó có 6,25 % cây hoa trắng quả tròn Biện luận và viết sơ đồ lai cho phép lai trên ? Gv hướng dẫn hs cách xét tỉ lệ F1 xuất hiện 6.25% = 1/16 hoa trắng quả tròn -> theo qui luật phân li độc lập của MĐ: tính trạng hoa trắng, quả tròn là tính trạng lặn Qui ước : A…….hoa đỏ; a……….hoa trắng B……..quả dài; b………quả tròn F1 xuất hiện 16 tổ hợp -> bố, mẹ cho 4 gt -> P dị hợp hai cặp gen -> cây hoa đỏ quả dài P có KG : AaBb Ta có sơ đồ lai: P: AaBb ( đỏ dài ) X AaBb ( đỏ dài ) Dạng 3: Đề bài yêu cầu xác định tỉ lệ con lai trong phép lai nhiều tính Dạng xác định kiểu hình con lai Phương pháp giải: Dựa vào đặc điểm qui luật phân li độc lập: tỉ lệ mỗi loại kiểu hình bằng tích tỉ lệ các tính trạng tương ứng hợp thành nó -> tỉ lệ con lai VD: Cho cây dâu hoa dỏ hạt vàng vỏ trơn lai dậu hoa trắng hạt xanh vỏ nhăn. F1 thu được toàn dâu hoa dỏ hạt vàng vỏ trơn. Cho F1 tự thụ phấn hãy xác định: Tỉ lệ cây hoa đỏ hạt vàng vỏ trơn ở F2 Tỉ lệ cây hoa trắng hạt vàng vỏ trơn ở F2 Biết mỗi gen qui dịnh một tính trạng nằm trên một NST Gv hướng dẫn hs cách phân tích đặc điểm di truyền của từng cặp tính trạng F1 thu được toàn dâu hoa dỏ hạt vàng vỏ trơn -> hoa dỏ hạt vàng vỏ trơn là tính trạng trội Mỗi gen qui dịnh một tính trạng nằm trên một NST -> các cặp tính trạng di truyền độc lập nhau , mỗi cặp tính trạng đều tuân theo qui luật di truyền của Menđen Xét sự phân li của từng cặp tính trạng ở F2 Hoa dỏ tự thụ phấn -> F2phân li ¾ đỏ , ¼ trắng Hạt vàng tự thụ phấn -> F2phân li ¾ hạt vàng , ¼ hạt xanh Vỏ trơn tự thụ phấn -> F2phân li ¾ vỏ trơn , ¼ vỏ nhăn Các cặp tính trạng di truyền độc lập nhau -> tỉ lệ mỗi loại kiểu hình bằng tích tỉ lệ các tính trạng tương ứng hợp thành nó Ta có: Tỉ lê cây hoa đỏ hạt vàng vỏ trơn = ¾ . ¾ . ¾ = 27/64 Tỉ lê cây hoa trắng hạt vàng vỏ trơn = ¼ . ¾ . ¾ = 9/27 Dạng xác định kiểu gen Phương pháp giải: Dựa vào đặc điểm qui luật phân li độc lập: tỉ lệ mỗi loại kiểu gen bằng tích tỉ lệ các cặp gen tương ứng hợp thành nó VD: Cho cây có kiểu gen AaBbCcDd tự thụ phấn. Xác định cây có kiểu gen AABbCcdd ở đời con(Biết mỗi gen nằm trên một NST) Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi sinh học 9 hay Mỗi gen qui dịnh một tính trạng nằm trên một NST -> các cặp gen di truyền độc lập nhau , sự di truyền mỗi cặp gen đều tuân theo qui luật di truyền của Menđen Xét sự phân li của từng cặp gen Aa X Aa -> F1 ¼ AA,2/4 Aa , ¼ aa Bb X Bb -> F1 ¼ BB, 2/4 Bb, ¼ bb Cc x Cc -> F1 ¼ CC, 2/4 Cc, ¼ cc Dd x dd -> F1 ¼ DD, 2/4 Dd, ¼ dd Các cặp gen di truyền độc lập nhau -> tỉ lệ mỗi loại kiểêngn bằng tích tỉ lệ các cặp gen tương ứng hợp thành nó -> tỉ lệ AABbCcdd = 1/4 . 2/4 . 2/4 . 1/4 = 4/256 BÀI TẬP VẬN DỤNG: BÀI TẬP 1: Dựa vào kết quả của các phép lai dưới đây, hãy xác định xem tính trạng nào là trội, tính trạng nào là lặn, đồng thời xác định kiểu gen của các cậy bố mẹ và đời con trong mỗi phép lai.  Phép lai 1: cho 12 cây cà chua lai với nhau, người ta thu được F1 : 75% cây quả đỏ, dạng bầu dục; 25% quả vàng , dạng bầu dục.  Phép lai 2: cho 2 cây cà chua lai với nhau, thu được ở F1 75% cây có quả màu vàng, dạng tròn; 25% cây có quả màu vàng dạng bầu dục. cho biết mỗi tính trạng do 1 gen quy định BÀI TẬP 2: Cho 1 cá thể F1 lai với 3 cá thể khác: a) Với cá thể thứ nhất đượcthế hệ lai, trong đó có 6, 25% kiểu hình cây thấp hạt dài b) Với cá thể thứ hai được thế hệ lai trong đó có 12,5% cây thấp hạt dài. c) Với cá thể thứ ba được thế hệ lai, trong đó có 25% cây thấp hạt dài. Cho biết mỗi gen nằm trên 1 NST và quy định 1 tính trạng. Các cây cao là trội so với cây thấp, hạt tròn là trội so với hạt dài. Biện luận và viết sơ đồ lai 3 trường hợp trên BÀI TẬP SỐ 3 Ở ruồi giấmthân xám là tính trạng trội hoàn toàn so với thân đen, lông ngắn là tính trạng trội hoàn toàn so với lông dài. các gen qui định tính trạng nằm trên các nhiễm sắc thể thường khác nhau . a)Xác định kiểu gen và kiểu số hình có thể có khi tổ hợp 2 tính trạng nói trên và liệt kê. b)Viết các loại giao tử có thể được tạo ra từ mỗi kiểu gen BÀI TẬP SỐ 4 Ở ruối giấm người ta thực hiện một số phép lai sau Hãy xác định kiểu gen có thể có của mỗi phép lai Phép lai stt Den Den ngắn dài Trắng Trắng Kiểu gen ngắn dài Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi sinh học 9 hay 1 Đen ngắn x đen ngắn 89 31 2 Den ngắn x trắng dài 18 19 3 Đen ngắn x trắng ngắn 20 28 5 Đeb dài x đen dài 32 29 11 21 4 Trắng ngắn x trắng ngắn 6 Đen ngắn x đen dài 29 31 9 10 10 11 BÀI TẬP SỐ 5 Ơ đậu Hà lan : hạt vàng trội so với xanh; trơn trội so với nhăn a. Cho đậu vàng trơn X xanh nhăn. Biện luận và viết SĐL b. Cho đậu vàng nhăn X xanh trơn. Biện luận và viết SĐL BÀI TẬP SỐ 6 Cho 2 giống đậu t/c thân cao hoa đỏ lai thân thấp hoa trắng .f1 thu được toàn thâncao hoa đỏ. Biện luận và viết SĐL từ P đến F2 ? Làm thế nào đẻ biết đậu thân cao hoa đỏ có thuần chủng ? BÀI TẬP SỐ 7 Cho 2 giống đậu t/c vàng trơn lai xanh nhăn . F1 thu được cho tự thụ phấn. F2 thu được 184 vàng trơn, 59 vàng nhăn. 63 xanh trơn , 31 xanh nhăn. Biện luận và viết SĐL từ P đến F2 ? BÀI TẬP SỐ 8 Giao phấn hai cây đậu chưa biết kiểu hình. F1 thu được 176 cây cao tròn, 58 cao dài, 60 thấp tròn, 21 thấp dài a) Biện luận và lập SĐL ? b) Cho cây cao tròn lai phân tích kết quả phép lai như thế nào ? BÀI TẬP SỐ 9 Giao phấn cây t/c cao quả dài với cây thấp quảtròn, F1 thu được cho tự thụ phấn. F2 thu được 31 caođài, 59 cao dẹt, 29 cao tròn, 12 thấp dài, 21 thấp dẹt, 11 thấp tròn. a) Có kết luận gì từ phép lai trên? b) Biện luận, viết sơ đồ lai từ P -> F2 ? BÀI TẬP SỐ 10 Cho cây có kiểu gen AABBCCEE x aabbccee. F1 thu đựoc cho giao phấn với nhau a) Xác định số giao tử của F1 b) Số tổ hợp F2 c) Số kiẻu gen ở F2 d) Số tổ hợp dị hợp cả 4 cặp gen Biết mỗi gen qui định một tính trạng nằm trên một NST BÀI TẬP SỐ 11 Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi sinh học 9 hay Lai hai giống cây thuần chủng lá to thân cao hoa đỏ với lá nhỏ thân thấp hoa trắng F 1 thu được toàn lá to thân cao hoa đỏ. Cho F1 tự thụ phấn a) xác định số kiểu hình ở F2 b) Số tổ hợp ở F2 c) Tỉ lệ cây lá to thân thấp hoa đỏ Biết mỗi gen qui định một tính trạng nằm trên một NST CHUYÊN ĐỀ : NHIỄM SẮC THỂ A. HỆ THỐNG LÍ THUYẾT I. Các khái niệm cần nhớ Gv yêu cầu hs nhác lại các khái niệm: Bộ NST lưỡng bội (2n): là bộ NST chứa các cặp NST tương đồng Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi sinh học 9 hay - Bộ NST đơn bội (n) : là bộ NST của giao tử chỉ chúa 1 NST của mỗi cặp tương đồng Cặp NST tương đồng: gồm 2 NST giống nhau về hình dạng, kích thước NST kép, cromatit, tâm động Gv nhận xét -> chốt các khái niệm II. Các kiến thức cơ bản 1. Các hoạt động của NST trong nguyên phân Gv yêu cầu hs trình bày lại diễn biến của NST trong quá trình nguyên phân Gv nhận xét, tốm tắt trên sơ đồ Lưu ý : NST có hình dạng dặc trưng ở kì giữa => quan sát dễ nhất ỏ kì này Sự biến đổi của NST trong quá trình nguyên phân gồm 4 kì ( kì đầu, giữa , sau , cuối ) và một giai đoạn chuẩn bị ( kì trung gian )
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan