Tài liệu Giáo án dạy toán học lớp 9 theo chuẩn (8)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO **************** TÀI LIỆU GIÁO ÁN GIẢNG DẠY GIÁO VIÊN THỰC HIỆN DẠY HỌC VÀ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ THEO CHUẨN KIẾN THỨC, KỸ NĂNG CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG CẤP : TRUNG HỌC CƠ SỞ ******************************************************** GIÁO ÁN MÔN TOÁN 9 SOẠN THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC KỸ NĂNG MỚI (Dùng cho các cơ quan quản lí giáo dục và giáo viên, áp dụng từ năm học 2015-2016) Lớp 9 Cả năm: 140 tiết Đại số: 70 tiết Hình học: 70 tiết Học kì I: 19 tuần (72 tiết) 40 tiết 32 tiết Học kì II: 18 tuần (68 tiết) 30 tiết 38 tiết TT Nội dung Số tiết I. Căn bậc hai. Căn bậc ba Đại số 70 tiết 1. Khái niệm căn bậc hai. 1 Căn thức bậc hai và hằng đẳng thức: Ghi chú A 2 =A. 18 2. Các phép tính và các phép biến đổi đơn giản về căn bậc hai. 3. Căn bậc ba. II. Hàm số bậc nhất 2 1. Hàm số y = ax + b a  . 11 2. Hệ số góc của đường thẳng. Hai đường thẳng song song và hai đường thẳng cắt nhau. 3 III. Hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn 17 1. Phương trình bậc nhất hai ẩn. 2. Hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn. 3. Giải hệ phương trình bằng phương pháp cộng đại số, phương pháp thế. 4. Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình. 1 TT Nội dung Số tiết Ghi chú IV. Hàm số y = ax2 (a  0). Phương trình bậc hai một ẩn. 1. Hàm số y = ax2 (a  0). Tính chất. Đồ thị. 4 2. Phương trình bậc hai một ẩn. 3.Định lý Viét và ứng dụng. 24 4. Phương trình quy về phương trình bậc bai. 5. Giải bài toán bằng cách lập phương trình bậc hai một ẩn. V. Hệ thức lượng trong tam giác vuông Hình học 70 tiết 1. Một số hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông. 5 2. Tỉ số lượng giác của góc nhọn. Bảng lượng giác. 19 3. Một số Hệ thức giữa các cạnh và các góc của tam giác vuông (sử dụng tỉ số lượng giác). 4. Ứng dụng thực tế các tỉ số lượng giác của góc nhọn. 6 VI. Đường tròn 17 1. Xác định một đường tròn  Định nghĩa đường tròn, hình tròn.  Cung và dây cung.  Sự xác định một đường tròn, đường tròn ngoại tiếp tam giác. 2. Tính chất đối xứng  Tâm đối xứng.  Trục đối xứng.  Đường kính và dây cung.  Dây cung và khoảng cách từ tâm đến dây. 3. Ví trí tương đối của đường thẳng và đường tròn, của hai đường tròn. 2 TT Nội dung Số tiết Ghi chú VII. Góc với đường tròn 1. Góc ở tâm. Số đo cung  Định nghĩa góc ở tâm.  Số đo của cung tròn. 2. Liên hệ giữa cung và dây. 3. Góc tạo bởi hai cát tuyến của đường tròn  Định nghĩa góc nội tiếp. 7  Góc nội tiếp và cung bị chắn. 21  Góc tạo bởi tiếp tuyến và dây cung.  Góc có đỉnh ở bên trong hay bên ngoài đường tròn.  Cung chứa góc. Bài toán quỹ tích “cung chứa góc”. 4. Tứ giác nội tiếp đường tròn  Định lí thuận.  Định lí đảo. 5. Công thức tính độ dài đường tròn, diện tích hình tròn. Giới thiệu hình quạt tròn và diện tích hình quạt tròn. VIII. Hình trụ, hình nón, hình cầu  Hình trụ, hình nón, hình cầu. 8  Hình khai triển trên mặt phẳng của hình trụ, hình nón. 13  Công thức tính diện tích xung quanh và thể tích của hình trụ, hình nón, hình cầu. Gi¸o ¸n 9 theo chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng míi bé gi¸o ¸n ®¹i sè 9 gi¸o ¸n chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng. Ngaøy soaïn :……………………………… Tuaàn 1 Ngaøy daïy :……………………………… Tieát 1 Chöông I : CAÊN BAÄC HAI – CAÊN BAÄC BA Baøi 1 : CAÊN BAÄC HAI I. MUÏC TIEÂU : 1. KiÕn thøc: - HS naém ñöôïc ñònh nghóa , kyù hieäu veà caên baäc hai soá hoïc cuûa moät soá khoâng aâm 2. KÜ n¨ng: - Bieát ñöôïc lieân heä cuûa pheùp khai phöông vôùi quan heä thöù töï vaø duøng quan heä naøy ñeå so saùnh caùc soá. II. CHUAÅN BÒ : 3 - GV : Soaïn giaûng , SGK, maùy tính boû tuùi. - HS : Oân taâp. K/n veà caên baäc hai ( Toaùn 7 ) , SGK, maùy tính boû tuùi. III. PHÖÔNG PHAÙP : - Ñaøm thoaïi – vaán ñaùp. III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY – HOÏC :. Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng 1 :Giôùi thieäu chöông trình vaø caùch hoïc boä moân - Giôùi thieäu chöông trình ñaïi soá 9, goàm 4 chöông : Chöông I : Caên bbaäc hai – caên baäc ba. Chöông II: Haøm soá baäc nhaát. Chöông III: Heä hai PT baäc nhaát hai aån. Chöông IV: Haøm soá y= ax2-PT baäc hai moät aån. - Giôùi thieäu noäi dung chöông I Noäi dung baøi hoïc. Hoaït ñoäng 2 :Tìm hieåu veà caên baäc hai soá hoïc + Neâu caâu hoûi. - Haõy neâu ñ/n caên baäc haiï cuûa moät soá a khoâng aâm ? Hoaït ñoäng cuûa troø Noäi dung ghi baûng - Caû lôùp chuù yù – laéng nghe. Môû SGK Trang 4 vaø theo doõi + Traû lôøi mieäng. - Caên baäc hai cuûa moät soá a -Vôùi soá a döông, coù maáy caên khoâng aâm laø soá x baäc hai ? cho ví duï? 2 - Haõy vieát döôùi daïng kí hieäu ? sao cho x = a . - Vôùi soá a döông coù ñuùng 2 CBH - Taïi sao soá aâm khoâng coù CBH ? laø 2 soá ñoái nhau laø a vaø - a + Yeâu caàu HS thöïc hieân ?1 - VD : CBH cuûa - Tìm caùc CBH cuûa moãi soá sau 4 laø 2 vaø -2 4=2; - 4 a/ 9 ; b/ 4 ; c/ 0,25 ; d/ 2 9 =2 + Yeâu caàu HS giaûi thích roõ caùc - Soá aâm khoâng ví duï . coù CBH vì bình phöông moïi soá ñeàu khoâng aâm + !/ Tìm hieåu veà caên baäc hai soá hoïc. + Ñònh nghóa : SGK + Lôøi giaûi ?1/ a/ CBH cuûa 9 laø 3 vaø -3 vì (  3 )2 =9 4 2 b/ CBH cuûa 9 laø  3 vì 2  2 4     3 9 c/ CBH cuûa 0,25 laø 0,5 vaø -0,5 4 Caû lôùp cuøng laøm ?1 +Töø ?1 giôùi thieäu ñ/n CBH soá hoïc cuûa soá a. ( a≥ 0 ) nhö SGK . + Chuù yù cho HS caùch vieát 2chieàu ñeå HS khaéc saâu. +Yeâu caàu HS thöïc hieän ?2 -Tìm CBHSH cuûa moãi soá sau : a/ 49 ; b/ 64 ; c/ 81 ; d/ 1,21 + Y/caàu HS xem baøi giaûi maãu caâu a/ SGK. - Goïi ñoàng thôøi 3 HS leân baûng trình baøy. + Giôùi thieäu pheùp toaùn tìm CBHSH cuûa soá khoâng aâm laø pheùp khai phöông . - Ta ñaõ bieát pheùp toaùn tröø laø pheùp ngöôïc cuûa pheùp toaùn coäng, pheùp chia laø pheùp toaùn ngöôïc cuûa pheùp nhaân.Vaäy pheùp KP laø pheùp toaùn ngöôïc cuûa pheùp toaùn naøo ? - Ñeå KP moät soá ngöôøi ta coù theå laøm baèng nhöõng caùch naøo ? + Yeâu caàu HS thöïc hieän ?3 - Tìm caùc CBH cuûa moái soá sau : a/ 64 ; b/ 81 ; c/ 1,21 Hoaït ñoäng 3 : So saùnh caùc caên baäc hai soá hoïc +Giôùi thieäu nhö SGK. - Cho a, b≥ 0. Neáu a< b thì a so vôùi b nhö theá naøo ? + Ta coù theå c/m ñieàu ngöôïc laïi Vôùi a, b≥ 0. Neáu a < b vì :…. d/ CBH cuûa 2 laø 2 vaø - 2 ,vì : ….. * Chuù yù : Vôùi a≥ 0 , Ta coù : - Neáu x = a thì x≥ 0 vaø x2 = a - Neáu x≥ 0 vaø x2 = a thì x = a Ta vieát : x = a  x2 = a x≥ 0 + Lôøi giaûi ?2/ +Nghe GV giôùi thieäu caùch vieát ñ/n 2 chieàu vaøo vôû . b/ c/ = 8 vì 8≥ 0 vaø 82 = 64 81 = 9 vì 9≥ 0 vaø 92 = 81 d/ 1,21 =1,1 vì 1,1 ≥ 0 vaø1,12 … 64 + Caû lôùp cuøng laøm ?2 Ñaïi dieän 3 HS leân baûng . HS1: b/ HS2 : c/ HS3: d/ + Lôøi giaûi ?3/ + Caû lôùp chuù yù – laéng nghe 2/ So saùnh caùc caên baäc hai soá hoïc . - Pheùp KP laø pheùp toaùn ngöôïc cuûa pheùp bình phöông . - Ñeå KP moät soá *Ñònh lí : SGK. 5 thì a< b .Töø ñoù ta coù ñònh lí sau : + Gôùi thieäu ñònh lí SGK Tr 5 + Yeâu caàu HS nghieân cöùu ví duï 2 SGK . +Yeâu caàu HS thöïc hieän ?4 a/ 4 vaø 15 b/ 11 vaø 3 ngöôøi ta coù theå duøng baûng soá hoaëc maùy tính boû tuùi . +Traû lôøi mieäng ? 3 a/ CBH cuûa 64 laø 8 vaø -8 b/ CBH cuûa 81 +Yeâu caàu HS nghieân cöùu ví duï laø 9 vaø -9 3 SGK . c/ CBH cuûa +Yeâu caàu HS thöïc hieän ?5ñeå 1,21 laø 1,1 vaø cuûng coá. -1,1 Tìm soá x khoâng aâm bieát : a/ x > 1 b/ x < 3 + Nghe GV trình GV: Nhaän xeùt baøy . Cho a, b≥ 0. Hoaït ñoäng 4 : Cuûng coá – Neáu a< b thì Luyeän taâp a < b Baøi taäp 3 Tr6 –SGK 2 2 a/ x = 2 ; b/ x = 3 ; c/ x2 = 3,5 ….. _ Gôïi yù x2 = 2  x laø CBH cuûa 2 + Ghi nhôù ñònh lí *Baøi taäp 5 Tr4 – SBT : SGK Tr 5. So saùnh caùc soá ( khoâng duøng + Nghieân cöùu ví maùy ) duï 2 SGK. a/ 2 vaø 2 + 1 b/ 1 vaø 3 - 1 + Caû lôùp cuøng + Nhaän xeùt – söûa chöõa ñuùng laøm ?4 sai . Ñaïi dieän 2 em leân baûng trình baøy . HS1: a/ HS2:b/ +Yeâu caàu HS nghieân cöùu ví duï 3 SGK + Traû lôøi ?5. + Ví duï : + Lôøi giaûi ?4/ a/ Coù 16 > 15  16 > 15  4>  11 15 b/ Coù 11>9  >3 11 > 9 + Lôøi giaûi ?5/ a/ x > 1  x > 1  x>1 . Vaäy x>1 x <3  x < 9 b/  x < 9 vôùi x≥ 0. Vaäy 0  x  9 * Cuûng coá – Luyeän taâp. Baøi taäp 3 Tr6 –SGK a/ x2 = 2  x =  1, 414 b/ x2 = 3  x =  1,732 Baøi taäp 5 Tr4 – SBT : a/ Coù 1< 2  1 < 2  1+1 < 2 + 1 2 < 2 + 1 b/ Coù 4 > 3  4 > 3 2 > 3  2–1> 3 -1  1> 3 -1 6 + Caû lôùp cuøng laøm. + Hoaït ñoäng theo nhoùm ½ lôùp caâu a/ ½ lôùp caâu b/ +Ghi vôû . *Höôùng daãn : - Hoïc vaø naém vöõng CBH SH cuûa soá khoâng aâm . Ñònh lí so saùnh CBH . - BT: 1, 2, 4 ,5 Tr6-7 – SGK , 1,4,7,9 SBT Tr4- 5 . - Oân taâp ñònh lí Pitago , qui taéc tính giaù trò tuyeät ñoái cuûa moät soá . - Xem tröôùc baøi 2 . Ngaøy soaïn :……………………………… Tuaàn 1 Ngaøy daïy :……………………………… Tieát 2 Baøi 2 : CAÊN THÖÙC BAÄC HAI VAØ HAÈNG ÑAÚNG THÖÙC A 2 = A I. MUÏC TIEÂU : 1. KiÕn thøc: -HS bieát tìm ñieàu kieän xaùc ñònh ( Hay coù nghóa ) cuûa A vaø coù kyõ naêng thöïc hieän ñieøu ñoù khi bieåu thöùc A khoâng phöùc taïp ( Baäc nhaát, phaân thöùc ñaïi soá maø töû vaø maãu laø baäc nhaát , coøn maãu hay töû coøn laïi laø haøm soá baäc hai coù daïng a 2 + m hay : – (a2 + m ) khi m döông . 2. KÜ n¨ng: - Bieát caùch chöùng minh ñònh lyù : A  A vaø bieát vaän duïng haèng ñaúng thöùc deå ruùt goïn bieåu thöùc .II.CHUAÅN BÒ : - GV : Soaïn giaûng, SGK . - HS : Oân taâp ñònh lí Pitago , qui taéc tính giaù trò tuyeät ñoái cuûa moät soá . III. PHÖÔNG PHAÙP : - Ñaøm thoaïi – vaán ñaùp. 2 7 III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY – HOÏC : Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø Hoaït ñoäng 1 : Kieåm tra baøi cuõ – Taïo tình huoáng hoïc taäp . + Hai em leân baûng traû + Neâu yeâu caàu kieåm tra . baøi. 1/ Neâu ñònh nghóa CBHSH cuûa soá a vieát döôùi daïng kyù hieäu - Baøi taäp : Caùc khaúng ñònh sau ñuùng hay sai ? a/ CBH cuûa 64 laø 8 vaø -8. b/ 64 = 8 ; c/ ( 3 )2 = 3 2/Phaùt bieåu vaø vieát ñònh lí so saùnh CBHSH. * Baøi taäp 4 Tr7 SGK . +Döôùi lôùp nhaän xeùt baøi a/ x = 15. laøm cuûa baïn. b/ 2 x < 4 . +Chuù yù – Laéng nghe . + Nhaän xeùt vaø cho ñieåm . + Ñaët vaán ñeà vaøo baøi môùi . - Môû roäng CBH cuûa moät soá khoâng aâm ta coù caên thöùc baäc hai . Hoaït ñoäng 2 : Tìm hieåu caên + Moät em ñoïc to ?1 . thöùc baäc hai . +Yeâu caàu HS ñoïc vaø traû lôøi ?1 Trong tgv ABC, ta coù : AB2 + BC2 = AC2 (Ñ/l -Vì sao AB = 25  x 2 ? Pitago) AB2 + x2 = 52  AB2 = 25 – x2  25  x 2 +Chuù yù – Laéng nghe +Giôùi thieäu 25  x 2 laø caên 2 thöùc baäc hai cuûa 25 – x coøn 25 – x2 laø bieåu thöùc döôùi daáu + Moät em ñoïc toång quaùt caên. SGK . + Yeâu caàu moät HS ñoïc toång Caû lôùp ghi vôû. quaùt SGK. + Nhaán maïnh : A chæ xaùc ñònh neáu A≥ 0 Vaäy : A xaùc ñònh  A≥ 0 . *Ví duï 1 Tr8- SGK . * Kieåm tra : 1/ x = a x  0  2 x  a + Baøi taäp: a/ Ñuùng b/ Sai. c/ Ñuùng. 2/ Vôùi a, b≥ 0. Neáu a< b thì a < b * Baøi taäp 4 Tr7 SGK . a/ x = 15  x = 152 = 225. Vaäy : x = 225. b/ 2 x < 4 . Vôùi x ≥ 0, ta coù 2 x < 4  2x < 1  x < 8 Vaäy : 0 ≤ x < 8 . 1/Tìm hieåu caên thöùc baäc hai . + Lôøi giaûi ?1/ + Toång quaùt : SGK +Nghieân cöùu ví duï 1 Tr8- SGK 8 GV hoûi theâm : Neáu x = 0 ; x = 3 thì 3 x laáy giaù trò naøo ? - Neáu x = -1 thì sao ? +Yeâu caàu HS thöïc hieän ?2 . Vôùi giaù trò naøo cuûa x thì 5  2 x xaùc ñònh . *Baøi taäp 10 Tr10 – SGK . a/ c/ a 3 b/ 4a d/ -Neáu x = 0 thì 3 x = 0 =0 Neáu x = 3 thì 3 x = 9 =3. Neáu x = -1 thì 3 x khoâng coù nghóa . + Caû lôùp cuøng laøm ?2 .  5a 3a  7 +Traû lôøi nhanh baøi taäp + Lôøi giaûi ?2/ 5  2 x xaùc ñònh  5 – 2x ≥0  5≥ 2x  x ≤ 2,5 + Lôøi Giaûi baøi 10: a/ a 3 a coù nghóa khi 3 ≥ 0 a ≥ 0 b/  5a coù nghóa khi -5a ≥ 0 a ≤ 0 c/ 4  a coù nghóa khi 4- a ≥ 0  4 ≥ a hay a ≤ 4 d/ 3a  7 coù nghóa khi 3a + 7≥ 0 Hoaït ñoäng 3 :Haèng ñaúng thöùc A 2 = A . +Yeâu caàu HS ñoïc vaø traû lôøi ?3. Ñieàn soá thích hôïp vaøo oâ troáng . Hai em leân baûng ñieàn . - Nhaän xeùt vaø ruùt ra quan heä giöõa a 2 vaø a. +Nhö vaäy khoâng phaûi khi bình phöông moät soá roài khai phöông keát quaû cuõng ñöôïc soá ban ñaàu . - Ta coù ñònh lí . +Höôùng daãn HS Chöùng minh ñònh lí . - Ñeå c/m : a 2 = a.. Ta caàn c/m ñieàu gì ? - Haõy c/m ñieàu kieän treân ? + Neâu nhaän xeùt - Neáu a < 0 thì a. - Neáu a ≥ 0 thì = a. a 2 a a 2 = a A 2 = 0 0 0 =2 + Ñònh lí : SGK + Chuù yù – Laéng nghe Caû lôùp ghi vôû ñònh lí . +Ñeå c/m ta caàn c/m a ≥ 0 2/Haèng ñaúng thöùc A . ?3/ a -2 -1 2 a 4 1 2 a 2 1 ., + C/m: Thaät vaäy : Vôùi a   R . Ta coù : a ≥ 0 ( Theo ñ/n giaù trò tuyeät ñoái ) 9 =a2 + C/m ñònh lí vaøo vôû. + Chuù yù – Laéng nghe. a 2 - Neáu a ≥ 0 thì a = a neân ( a )2 = a2 Neáu a< 0 thì a = - a neân ( a )2 = ( -a )2 = a2 Do ñoù : ( a )2 = a2 vôùi a  R +Giaûi thích ?3. (0, 2) 2 =  0, 2 = 0, 0 2; 0= =0 2 3 = 3 = 3 ; ……… +Yeâu caàu HS töï ñoïc lôøi giaûi VD2 vaø VD3 *Baøi taäp 7 Tr10- SGK . Tính a/ (0,1) 2 ; b/ Vaäy : a chính laø CBHSH cuûa a2.Töùc a 2 = a (0,3) 2 c/ - (1,3) 2 ; d/ - 0,4 (0, 4) 2 + Neâu chuù yù Tr10 – SGK *VD4 :Ruùt goïn . +Höôùng daãn HS töï laøm . Hoaït ñoäng 4 : Cuûng coá – Luyeän taäp GV: Neâu caâu hoûi * A coù nghóa khi naøo ? * A 2 = ? khi A ≥ 0 , A < 0 + Töï ñoïc lôøi giaûi VD2 vaø VD3 + Ñöùng taïi choã traû lôøi a/ (0,1) 2 = 0,1 = 0,1 b/ (0,3) 2 =  0,3 = 0,3 ( 1 ,3) 2 = c/  1,3 = 1,3 d/ - 0,4 (0,4) 2 =(0,4 )  0,4 =(- 0,4) 0,4 = -16 + Caû lôùp ghi chuù yù vaøo vôû. + Chuù yù – Laéng nghe Ghi ví duï 4 vaøo vôû . +Thöïc hieän caù nhaân. * Baøi taäp 8 Tr10 – SGK. d) 3 ( a  2) 2 vôùi a < 2 + Ví duï 2: + Ví duï 3 : * Chuù yù : A 2 = A neáu A ≥0 A 2 =- A neáu A < 0 + Ví duï 4: a/ ( x  2) 2 vôùi x≥ 2 . Ta coù : ( x  2) 2 = x  2 = x-2. ( vì x ≥ 2 neân x - 2 ≥ 0 ). b/ a 6 = a  3 2 = a3 vì a < 0 neân a3 < 0  a = - a3, vaäy : a = - a3 * Cuûng coá – Luyeän taäp 3 , 6 * Baøi taäp 9 Tr10 – SGK .Tìm x + Traû lôøi mieäng. * A coù nghóa khi vaø bieát : 10 a/ 8 x 2 =7 ; b/ x 2 = chæ khi A ≥ 0 . * A2 = A ==A neáu A ≥ 0 * Baøi taäp 8 Tr10 – SGK. = - A neáu d/ 3 ( a  2) 2 = 3. a  2 A<0 = 3 ( 2- a )  a  2 = 2( vì a - 2 < 0 ½ lôùp laøm baøi 8/ a ) ½ lôùp laøm baøi 9/ * Baøi taäp 9 Tr10 – SGK . a/ x 2 = 7 b/ x 2 = 8  x =7  x =8  x1,2 =  7  x1,2 = 8 * Höôùng daãn : - HS caàn naém vöõng ñieàu kieän ñeå A coù nghóa vaø haèng ñaúng thöùc A2 = A - Hieåu caùch c/m ñònh lí a 2 = a vôùi  a . -Baøi taäp 8, 9, 10, 11, 12, 13 Tr10- 11 – SGK . - Tieát sau luyeän taäp . Ngaøy soaïn :……………………………… Tuaàn 1 Ngaøy daïy :……………………………… Tieát 3 LUYEÄN TAÄP . I. MUÏC TIEÂU : 1. KiÕn thøc: - HS ñöôïc reøn kó naêng tìm ÑK cuûa x ñeå caên thöùc coù nghóa , bieát aùp duïng haèng ñaúng thöùc A 2 = A ñeå ruùt goïn bieåu thöùc . 2. KÜ n¨ng: - HS ñöôïc luyeän taäp veà pheùp khai phöông ñeå tính giaù trò bieåu thöùc ssoá , phaân tích ña thöùc thaønh nhaân töû , giaûi phöông trình . II. CHUAÅN BÒ : - GV: Soaïn giaûng , SGK. - HS: SGK, oân taäp haèng ñaúng thöùc A 2 = A III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY _ HOÏC : Hoaït ñoäng 1 :Kieåm tra baøi cuõ . Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø GV : Neâu yeâu caàu kieåm tra . HS : Hai em leân baûng H1 :* Neâu ñieàu kieän ñeå A traû baøi . coù nghóa . HS1: * A coù nghóa 11 *BT 12 Tr11- SGK . Tìm x , bieát : a/ 2 x  7 ; b/  3x  4 . H2 : Haõy ñieàn vaøo choã troáng ( ……) ñeå ñöôïc khaúng ñònh ñuùng : * A 2 = ………= ……….neáu A ≥ 0 = ………neáu A < 0 * BT 10 Tr10- SGK. Ruùt goïn …… a/ ( 2  3) 2 b/ (3  11) H3: * BT 10 Tr11- SGK . Chöùng minh ñaúng thöùc .a/ ( 3 -1 )2 = 4 – 2 3 b/ 42 3 - 3 = -1 GV: Nhaän xeùt vaø cho ñieåm khi A ≥ 0 . *BT 12 Tr11- SGK . a/ 2 x  7 coù nghóa ; b/  3 x  4 coù nghóa  2x +7 ≥ 0  2x ≥ -7 ;  - 3x + 4 ≥ 0 x ≥ 7 . 2 ; 4 3  -3x ≥ -4  x  HS2 : * A2 = A ≥0 A = A neáu = -A neáu A<0 * BT 10 Tr10- SGK. a/ (2  3) 2 = 2  3 = 2 3 vì 2= 4 > 3 b/ (3  11) = 3 11 = 11 -3 vì 3 = 9 < 11 HS3: * BT 10 Tr11SGK . a/ Ta coù : Veá traùi =( 3 -1 )2 =( 3 )2 -2 3 .1 + 12 = 3 -2 3 +1 = 4 – 2 3 =Veá phaûi ( ñpcm ) b/Ta coù: Veá traùi= 4  2 3 3  3 = 2 =  2 3  12  3   3 1 2 - 3 = 3 -1 - 3 = -1 = Vphaûi ( ñpcm ) HS: Döôùi lôùp nhaän xeùt 12 baøi cuûa baïn. Hoaït ñoäng 2 : Toå chöùc luyeän taäp HS : Hoaït ñoäng caù nhaân * BT 11 Tr11- SGK.Tính : Hai em leân baûng a/ 16 + 25 + 196 : 49 laøm HS1 : a/ 16 + 25 + b/ 36 : 2.9.18 - 169 196 : 49 GV: (Gôïi yù) . Thöïc hieän pheùp = 4 . 5 + 14 : 7 tính : Kp , nhaân, chia, coäng , = 20 + 2 = 22 tröø . Töø traùi sang phaûi . HS2: b/ 36 : 2.9.18 169 GV: Yeâu caàu HS laøm tieáp caâu c/ , d/ 81 c/ d/ 3  4 2 * BT 12 Tr11- SGK. Tìm x ñeå caên thöùc sau coù nghóa . c/ 1 1 x 1 x ; d/ 2 GV gôïi yù caâu c/ Caênthöùc coù nghóa khi naøo ? - Töû laø 1 > 0 . Vaäy maãu phaûi nhö theá naøo ? * BT 13 Tr11- SGK . Ruùt goïn caùc bieåu thöùc sau a/ 2 a 2 – 5a , vôùi a <0 b/ 25a c/ 9a d/ 5 4 2 + 3a , vôùi a ≥ 0 + 3a2 4a 6 - 3a3 vôùi a < 0 * BT 14 Tr11- SGK. Phaân tích thaønh nhaân töû . a/ x2 – 3 ; d/ x2 – 2 5x+5 GV gôïi yù HS bieán ñoåi ñöa veà haèng ñaúng thöùc . = 36 : 13 18 2 - 2 = 36 : 18 – 13 = 2 – 13 = - 11 9 = 81 = HS3: c/ 3 HS4: d/ 3  4 2 = 25 = 5 HS : Caû lôùp cuøng laøm . c/  1 1 x 1 > 1 x coù nghóa 0 Coù 1 > 0  - 1+ x > 0  x>1 d/ 1  x 2 coù nghóa x  R. Vì x ≥ 0 vôùi x  R  x + 1 ≥ 1 vôùi x  R vôùi 2 2 HS: Hoaït ñoäng nhoùm – Ñaïi dieän nhoùm leân baûng trình baøy . TL1: a/ 2 a 2 – 5a = 2 a - 5a = -2a – 5a = -7a ( vôùi a <0 .) TL2: b/ 25a 2 + 3a = 5a + 3a = 5a + 3a = 8a (vôùi a ≥ 0  5a >0 ) TL3: c/ 9a 4 + 3a2 = 13 + 3a2 =3a2 + 3a2 = 6a2 * BT 15 Tr11- SGK . TL4: d/ 5 4a 6 -3a3 = 5 Giaûi caùc phöông trình sau: 2a 3 - 3a3 a/ x2 - 5 = 0 = 5.(-2a3)- 3a3 = - 10a3 – 3a3 = -13a3 ( Vì a 3 < 0  2a < 0 ) 2 HS : Traû lôøi mieäng . b/ x – 2 11 x + 11 = 0 2 Gôïi yù :Bieán ñoåi veá traùi ñöa veà TL: a/ x – 3 = ( x - 3 haèng ñaúng thöùc – Aùp duïng giaûi ) ( x + 3 ) d/ x2 – 2 5 x + 5 phöông trình tích , tìm nghieäm = x2 – 2. x. 5 + ( 5 cuûa phöông trình . )2 = 2 (x- 5) HS: Hoaït ñoäng nhoùm – Ñaïi dieän nhoùm leân baûng trình baøy . a/ x2 - 5 =0  (x- 5)+(x+ 5 )= 0  x - 5 = 0 hoaëc x+ 5 =0  x = 5 hoaëc x = - 5 Vaäy phöông trình coù 2 nghieäm : x1,2 =  5 b/ x2 – 2 11 x + 11 = 0  ( x - 11 )2 = 0  x - 11 =0  x = 3a 2 11 Vaäy phöông trình coù nghieäm : x = 11 *Höôùng daãn : - Oân taäp kó lí thuyeát baøi 1 & baøi 2 . -Baøi taäp veà nhaø : 16 Tr12- SGK , 12- 16 Tr 5-6 – SBT. -Xem tröôùc baøi 3 IV. RUÙT KINH NGHIEÄM : Kyù duyeät 14 Ngaøy soaïn :……………………………… Tuaàn 2 Ngaøy daïy :……………………………… Tieát 4 Baøi 3 : LIEÂN HEÄ GIÖÕA PHEÙP NHAÂN VAØ PHEÙP KHAI PHÖÔNG. I/ MUÏC TIEÂU : 1. KiÕn thøc: - HS naém ñöôïc noäi dung vaø caùch c/m ñònh lí veà lieân heä giöõa pheùp nhaân vaø pheùp khai phöông . -2. KÜ n¨ng: Coù kó naêng duøng caùc qui taéc khai phöông moät tích vaø nhaân caùc caên thöùc baäc hai vaø caùc chuù yù . II . CHUAÅN BÒ : - GV: Soaïn giaûng , SGK . - HS: SGK, xem tröôùc baøi. III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY _ HOÏC : Hoaït ñoäng 1 : Taïo tình huoáng hoïc taäp : Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø GV: Neâu vaán ñeà taïo tình HS: Chuù yù – Laéng huoáng hoïc taäp nhö SGK nghe. Tr12 .Vaøo baøi môùi . Hoaït ñoäng 2 : Ñònh lí . GV: Yeâu caàu HS thöïc hieän ?1 HS: Caû lôùp cuøng thöïc Tr12 – SGK . hieän ?1 Tính vaø so saùnh : TL: Ta coù :  16.25 16.25 vaø 16 . = 400 = 20 25  16 . 25 = 16 . GV: Töø ?1. neâu noäi dung ñònh lí . GV: Höôùng daãn HS c/m ñònh lí. H1: Vôùi a ≥ 0 , b ≥ 0 . Em coù nhaän xeùt gì veà a , b vaø a.b ? = 4. 5 = 20 Vaäy : 16.25 = 16 . 25 ( = 20) HS: Ñoïc noäi dung ñònh lí Tr12 – SGK Vôùi 2soá a vaø b khoâng aâm . Ta coù : a.b = a . b HS: C/m ñònh lí theo höôùng daãn cuûa GV. TL1: Vôùi a ≥ 0 , b ≥ 0 , 25 15 H2: Haõy tính ( a . b )2 Vaäy : Vôùi a ≥ 0 , b ≥ 0 , a . b ≥0  a . b xaùc ñònh vaø khoâng aâm vaø ( a . b )2 = a.b GV: Ñònh lí treân ñöôïc c/m döïa vaøo CBHSH cuûa moät soá khoâng aâm . GV: Neâu chuù yù Tr13 – SGK . Vôùi a, b, c ≥ 0  a.b.c = a . c b Ta coù:  a vaø b xaùc ñònh vaø khoâng aâm  a . b xaùc ñònh vaø khoâng aâm TL2: ( a . b )2 = ( a )2 .( b )2 = a.b HS: Ghi vôû HS: Chuù yù – Laéng nghe. HS: Ghi nhôù chuù yù Hoaït ñoäng 3 : Aùp duïng GV: Töø ñònh lí vöøa ñöôïc c/m neâu : a/ Qui taéc khai phöông moät tích : GV: Chæ vaøo ñònh lí , phaùt bieåu qui taéc . *Ví duï 1 : Aùp duïng ……… a/ 49.1,44.25 ; b/ 810.40 GV gôïi yù caâu b/ Taùch 810 = 81. 10 GV: Y/caàu HS hoaït ñoäng nhoùm ?2 Tr12-SGK ½ lôùp laøm caâu a/ - ½ lôùp laøm caâu b/ . GV: Nhaän xeùt . b/ Qui taùc nhaân caùc caên thöùc baäc hai : GV: Giôùi thieäu qui taéc nhö SGK- Tr13. *Ví duï2 : Tính. a/ 5 . 20 b/ 1,3 . 52 . 10 GV: Choát laïi vaán ñeà : Khi HS: Moät em ñoïc to qui taéc SGK – Tr 13. HS: Caû lôùp cuøng thöïc hieän VD1: TL:a/ 49.1,44.25 = 49 . 1, 44 25 = 7.1,2.5 =42 b/ 810.40 = 81 . 400 = 9 . 20 = 18 HS:Hoaït ñoäng nhoùm ?2. TL: a/ 0,16.0,64.225 = 0,16 . 0,64 . 225 = 0,4. 0,8. 15 = 4,8 b/ 250.360 = 25.10.10.36 = 25.100.36 100 = 25 . . 36 = 5.10.6 = 300 HS: Döôùi lôùp nhaän xeùt HS: Ñoïc qui taéc HS: Thöïc hieän VD2 TL: a/ 5 . 20 = 16 5.20 = 100 =10 nhaân caùc soá döôùi daáu caên ta caàn bieán ñoåi bieåu thöùc veà daïng b/ 1,3 . 52 . 10 = 1,3.52.10 = tích caùc BP roài thöïc hieän pheùp 13.52 tính . GV:Yeâu caàu HS laøm ?3 ñeå = 13.13.4 = (13.2) 2 = 13.2 = 26 cuûng coá qui taéc - ½ lôùp laøm caâu a/ HS: Chuù yù – Laéng - ½ lôùp laøm caâu b/ . nghe. GV: Nhaän xeùt . GV: Neâu chuù yù SGK Tr 14 . * Vôùi A ≥0 , B≥ 0 , ta coù: AB = A B . Ñaëc bieät vôùi A ≥ 0 thì ( A )2 = A2=A. *Ví duï3 : GV: Höôùng daãn caâu b/ 9a2b 4 GV: Yeâu caàu HS thöïc hieän ?4 Tr13 – SGK . Ruùt goïn caùc bieåu thöùc ( vôùi a vaø b khoâng aâm) a/ 3a 3 . 12a b/ 2a.32ab 2 HS:Hoaït ñoäng nhoùm ?3. TL: a/ 3 . 75 = 225 = 15 b/ 20 . 72 4,9 = 20.72.4,9 = 4 . 36 49 = 2.6.7 = 84 HS: Döôùi lôùp nhaän xeùt baøi laøm cuûa caùc nhoùm. HS: Ghi nhôù chuù yù. HS: Ñoïc lôøi giaûi VD3caâu a/ HS: Thöïc hieän theo höôùng daãn cuûa GV. b/ 9a2b 4 = 9 a 2. b 4 = 3. a .( b 2)2 =3b2. a HS: Thöïc hieän caù nhaân?4 Tr13 – SGK . a/ 3a 3. 12a = 36a 4 = 6a 2)2 = 6 a 2 = 6a2 b/ 2a.32ab 2 = (8ab ) 64a2b 2 = 2 = = 8ab. Hoaït ñoäng 4 : Luyeän taäp – Cuûng coá GV :-Phaùt bieåu Ñ/ lí lieân heä HS: - Phaùt bieåu ñònh lí 8ab 17 giöõa pheùp nhaân vaøKP? - Ñ/ lí ñöôïc toång quaùt nhö theá naøo ? - Phaùt bieåu qui taéc Kp 1tích vaø qui taéc nhaân caên thöùc baäc hai ? * BT 17 Tr14 – SGK . b/ 2.( 7) 2 c/ 12,1.360 * BT 19 Tr15 – SGK . b/ a .(3  a ) 2 vôùi a ≥ 3 4 d/ 1 . ab a 4 .( a  b ) 2 vôùi a >b Tr12 – SGK. * BT 17 Tr14 – SGK . HS : Caû lôùp cuøng laøm . TL: b/ 2.( 7) 2 = ( (7 ) 2 = 4. 7 2 )2 . = 28 c/ 12,1.360 = 121.36 = 121 . 36 =11.6 = 66. * BT 19 Tr15 – SGK . TL: b/ a 4 .(3  a ) 2= (3  a ) 2 ( a ) 2. = a . 3  a = a2 . ( 3 - a) , vôùi a ≥ 3. 2 2 1 . a 4 .( a  b) ab 1 = . ab d/ 2 ( a 2 ( a  b )) 2 1 = ab . a 2 .( a  b ) = 1 .( ab a2. ( a-b)) = a2 vôùi a > b . Höôùng daãn : - Hoïc thuoäc caùc ñònh lí vaø qui taéc . - Baøi taäp 17, 18, 19, 20,21,22Tr14-15- SGK. 23, 24 Tr6- SBT. - Giôø sau luyeän taäp. Ngaøy soaïn :……………………………… Tuaàn 2 Ngaøy daïy :……………………………… Tieát 5 LUYEÄN TAÄP I. MUÏC TIEÂU: 1. KiÕn thøc: - Cuûng coá cho HS caùch duøng quy taéc khai phöông moät tích vaø quy taéc nhaân caùc caên thöùc baäc hai. 18 2. KÜ n¨ng: -Reøn kó naêng tính nhanh , tính nhaåm . Vaän duïng laøm caùc baøi taäp c/m, ruùt goïn , tìm x vaø so saùnh. II. CHUAÅN BÒ : - GV: Soaïn giaûng, SGK. - HS: SGK, oân taäp caùc quy taéc vaø ñònh lí. III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY- HOÏC : Hoaït ñoäng 1 : Kieåm tra baøi cuõ . Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø GV: Neâu yeâu caàu kieåm tra . HS: Hai em leân baûng H1: Phaùt bieåu Ñ/ lí lieân heä giöõa traû baøi. pheùp nhaân vaø khai phöông ? HS1:* Phaùt bieåu Ñ/ lí – Tr12 – SGK. * Baøi taäp 20Tr14 SGK. a/ 2a 3 3a 8 . 2 d/ ( 3 – a) - vôùi a ≥0 0,2 . 180a 2 * Baøi taäp 20Tr14 – SGK. 2a 3 a/ 3a 8 . 2a 3a . 3 8 = = 6a 2 24 = a 2 4  a   2 2 a 2 = = a , vôùi a ≥0 . 2 d/ (3- a)2H2 : *Phaùt bieåu qui taéc Kp 1tích vaø qui taéc nhaân caên thöùc baäc hai ? * Baøi taäp 20Tr14 – SGK. b/ 5a 45a .- 3a , Vôùi a≥0. c/ 13a . 52 a , vôùi a> 0 GV: Nhaän xeùt – cho ñieåm . 0,2 . 180a 2 = 9 - 6a + a2 0,2.180a 2 = 9 - 6a + a2 - 36a 2 = 9 - 6a + a2 -6 a (1) Neáu a ≥0  a = a (1)  9 - 6a + a2 - 6a = a2 – 12a + 9. Neáu a < 0  a = -a (1)  9 - 6a + a2 + 6a = a2 + 9 . HS2: *Phaùt bieåu qui taéc Tr13 – SGK. 19 * Baøi taäp 20Tr14 – SGK. b/ 5a 45a .- 3a = 5a.45a -3a = 225a 2- 3a = 15. a - 3a = 15a – 3a = 12a , Vôùi a≥0. c/ 13a . 52 a = 13a.52 = 13.13.4 a = 13 2. 4 =13.2 = 26 , vôùi a> 0 HS: Döôùi lôùp nhaän xeùt baøi cuûa baïn. Hoaït ñoäng 2 : Toå chöùc luyeän taäp Daïng 1 : Tính giaù trò caên thöùc . *Baøi taäp 22Tr15 – SGK. a/ 13  12 2 ; b/ 17  8 2 H3: Nhìn vaøo ñeà baøi em coù nhaän xeùt gì ? - Haõy aùp duïng haèng ñaúng thöùc roài tính ? GV: Goïi ñoàng thôøi 2HS leân baûng tính . GV: Kieåm tra caùc böôùc bieán ñoåi . *Baøi taäp 24Tr15 – SGK. Ruùt goïn vaø tìm giaù trò cuûa bieåu thöùc sau : a/ 4.(1  6 x  9 x 2) . - Tìm giaù trò cuûa bieåu thöùc taïi x=- 2 GV: Yeâu caàu HS caû lôùp cuøng laøm . -Goïi moät em leân baûng thöïc *Baøi taäp 22Tr15 – SGK. HS: Traû lôøi mieäng . TL: Caùc bieåu thöùc döôùi daáu caên laø caùc haøng ñaúng thöùc . HS: Caû lôùp cuøng laøm – Hai em leân baûng . HS3: a/ 13  12 2 = (13  12).(13  12) = 25 =5. HS4: b/ 17  8 2 = (17  8).(17  8) = 25.9 = 25 . 9 = 5.3 = 15. *Baøi taäp 24Tr15 – SGK. HS: Caû lôùp cuøng laøm – Moät em leân baûng . TL:a/ 4.(1  6 x  9 x 2)2 = 4.((1  3 x ) 2)2 =2. 1  3 x 2 = 2.(( 1+ 3x)2) , 20