Mô tả:
BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN
XÂY DỰNG
TRẠI SẢN XUẤT GIỐNG
MÃ SỐ: MĐ01
NGHỀ SẢN XUẤT GIỐNG TÔM SÚ
Trình độ: Sơ cấp nghề
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được
phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham
khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh
doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
MÃ TÀI LIỆU: MĐ01
1
LỜI GIỚI THIỆU
Nghề sản xuất giống tôm sú trong những năm qua đã cung cấp con
giống, góp phần phát triển nghề nuôi tôm xuất khẩu của Việt Nam. Thành quả
đạt được của nghề sản xuất giống tôm sú là rất lớn nhưng nâng cao chất lượng
đàn giống là vấn đề cần thiết và cấp bách, đòi hỏi người sản xuất giống tôm
cần có những hiểu biết và tuân thủ qui trình sản xuất giống tôm sú.
Xây dựng chương trình, biên soạn giáo trình dạy nghề “Sản xuất giống
tôm sú” trình độ sơ cấp là một trong những hoạt động triển khai Đề án “Đào
tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2020” để đào tạo trình độ sơ cấp và
dạy nghề dưới 3 tháng cho người làm nghề sản xuất giống tôm sú và bà con
lao động vùng có khả năng sản xuất giống tôm sú, giảm bớt rủi ro, hướng tới
hoạt động sản xuất giống tôm sú phát triển bền vững.
Được tạo điều kiện về nguồn lực và phương pháp làm việc từ Vụ Tổ
chức cán bộ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và lãnh đạo Trường
Trung học thủy sản; chúng tôi đã tiến hành biên soạn giáo trình mô đun “Xây
dựng trại sản xuất giống” dùng cho học viên. Giáo trình đã được phản biện,
nghiệm thu của hội đồng nghiệm thu do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông
thôn thành lập.
Trong quá trình biên soạn, chúng tôi đã tham khảo tài liệu, đi thực tế
tìm hiểu và được sự góp ý của các chuyên gia, đồng nghiệp tại một số đơn vị
thông qua các buổi hội thảo.
Chương trình dạy nghề “Sản xuất giống tôm sú” trình độ sơ cấp gồm các
mô đun:
MĐ01. Xây dựng trại sản xuất giống
Thời gian đào tạo 64 giờ
MĐ02. Chuẩn bị sản xuất giống
Thời gian đào tạo 60 giờ
MĐ03. Nuôi vỗ tôm bố mẹ thành thục
Thời gian đào tạo 64 giờ
MĐ04. Cho tôm đẻ
Thời gian đào tạo 48 giờ
MĐ05. Ương nuôi ấu trùng
Thời gian đào tạo 68 giờ
MĐ06. Phòng trị bệnh ấu trùng tôm
Thời gian đào tạo 80 giờ
MĐ07. Thu hoạch và tiêu thụ tôm sú giống Thời gian đào tạo 80 giờ
Giáo trình “Xây dựng trại sản xuất giống” cung cấp cho học viên
những kiến thức cơ bản về lựa chọn địa điểm xây dựng trại, xây dựng công
trình trại giống, giám sát lắp đặt hệ thống cấp thoát nước, hệ thống sục khí và
hệ thống điện của trại sản xuất giống tôm sú; có giá trị hướng dẫn học viên
học tập và có thể tham khảo để vận dụng trong thực tế sản xuất hoặc điều
chỉnh cho phù hợp với điều kiện và bối cảnh thực tế của địa phương.
2
Giáo trình “Xây dựng trại sản xuất giống” được biên soạn dựa trên
chương trình chi tiết mô đun xây dựng trại sản xuất giống, giới thiệu về kiến
thức và kỹ năng cho việc xây dựng trại ương nuôi ấu trùng tôm sú. Nội dung
giáo trình gồm 6 bài:
Bài 1: Tìm hiểu một số đặc điểm dinh dưỡng và môi trường sống của tôm
sú
Bài 2: Chọn địa điểm xây dựng trại sản xuất giống
Bài 3: Chuẩn bị công trình trại giống
Bài 4: Lắp đặt hệ thống cấp thoát nước
Bài 5: Lắp đặt hệ thống sục khí
Bài 6: Lắp đặt hệ thống điện
Nhóm xây dựng chương trình và biên soạn giáo trình trân trọng cảm ơn
Vụ Tổ chức cán bộ - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tổng cục Dạy
nghề, các Viện, Trường, cơ sở sản xuất, các nhà khoa học, cán bộ kỹ thuật,
thầy cô giáo đã đóng góp nhiều ý kiến quý báu để giáo trình này được hoàn
thành. Tuy nhiên, giáo trình cũng không tránh khỏi những thiếu sót, chúng tôi
rất mong nhận được ý kiến đóng góp bổ sung để giáo trình được hoàn thiện
hơn.
Tham gia biên soạn:
1. Chủ biên: Lê Hải Sơn
2. Lê Tiến Dũng
3
MỤC LỤC
ĐỀ MỤC
TRANG
LỜI GIỚI THIỆU
1
MỤC LỤC
3
CÁC THUẬT NGỮ CHUYÊN MÔN, TỪ VIẾT TẮT
6
MÔ ĐUN: XÂY DỰNG TRẠI SẢN XUẤT GIỐNG
7
BÀI 1: TÌM HIỂU MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM DINH DƯỠNG
TRƯỜNG SỐNG CỦA TÔM SÚ
VÀ MÔI
8
1.
Đặc điểm cấu tạo của cơ thể tôm sú
8
2.
Đặc điểm môi trường sống của tôm sú
9
3.
2.1.
Phân bố của tôm sú
2.2.
Khả năng thích ứng với môi trường sống
Đặc điểm dinh dưỡng của tôm sú trưởng thành
Bài 2: CHỌN ĐỊA ĐIỂM XÂY DỰNG TRẠI SẢN XUẤT GIỐNG
1.
2.
Chọn nguồn cung cấp nước
9
10
11
13
13
1.1.
Chọn nguồn cung cấp nước mặn
13
1.2.
Chọn nguồn nước ngọt
14
Lựa chọn vị trí xây dựng trại sản xuất giống
15
2.1.
Tiêu chí lựa chọn địa điểm
15
2.2.
Lựa chọn địa hình xây dựng trại
15
2.3.
Tìm hiểu chế độ triều
17
2.4.
Tiến hành khảo sát chọn địa điểm xây dựng trại
18
Khảo sát kinh tế xã hội khu vực ương nuôi
18
Bài 3: CHUẨN BỊ CÔNG TRÌNH TRẠI GIỐNG
21
3.
1.
2.
Các hạng mục công trình của trại sản xuất giống tôm sú
21
1.1.
Bể chứa và xử lý nước
21
1.2.
Bể lắng
22
1.3.
Bể lọc
22
1.4.
Bể nuôi vỗ tôm bố mẹ
23
1.5.
Bể cho tôm đẻ và ấp trứng
23
Bể nuôi ấu trùng
24
4
2.1.
Bể nuôi tảo
24
2.2.
Bể ấp/bồn ấp Artemia
24
2.3.
Bể xử lý nước thải
25
3.
Lên sơ đồ bố trí trại
25
4.
Chuẩn bị nguyên vật liệu
26
5.
Xây dựng bể xi măng
27
6.
5.1.
Quy trình thực hiện
27
5.2.
Yêu cầu kỹ thuật
27
5.3.
Thi công xây dựng bể
28
5.4.
Ngâm xả, vệ sinh bể sau khi xây dựng
30
Lắp đặt bể Composite
BÀI 4: LẮP ĐẶT HỆ THỐNG CẤP THOÁT NƯỚC
1.
2.
3.
Lắp đặt máy bơm nước
31
36
36
1.1.
Phân loại máy bơm nước
36
1.2.
Cấu tạo máy bơm nước
37
1.3.
Kiểm tra hoạt động của máy trước khi vận hành
38
1.4.
Các chú ý khi lắp đặt máy bơm
38
1.5.
Bố trí máy bơm tại trại
38
Lắp đặt hệ thống lọc nước
40
2.1.
Chuẩn bị bể chứa nước
40
2.2.
Lắp ống lọc nước
40
2.3.
Chuẩn bị bể lắng
41
2.4.
Chuẩn bị bể lọc nước
42
Xây dựng hệ thống xử lý nước thải
46
3.1.
Tiêu chuẩn hệ thống xử lý nước thải
46
3.2.
Xây dựng hệ thống thoát nước
46
3.3.
Hệ thống thu gom và xử lý nước thải
47
Bài 5: LẮP ĐẶT HỆ THỐNG SỤC KHÍ
53
1.
Chuẩn bị nguyên vật liệu
53
2.
Lắp đặt hệ thống sục khí chính
53
3.
Lắp đặt hệ thống sục khí dự phòng
55
3.1.
Máy nén khí
56
5
3.2.
4.
Bình Oxy
Kiểm tra hoàn chỉnh
Bài 6: LẮP ĐẶT HỆ THỐNG ĐIỆN
1.
2.
Chuẩn bị vật tư, thiết bị
57
57
61
61
1.1.
Đồng hồ vạn năng
61
1.2.
Tuốc nơ vít
62
1.3.
Máy phát điện
62
1.4.
Bộ ATS
63
1.5.
Dây dẫn điện
65
Lắp đặt hệ thống điện
65
2.1.
Các yêu cầu kỹ thuật
65
2.2.
Đấu nối ATS với máy phát điện
65
3.
Kiểm tra hệ thống điện sau khi lắp đặt
66
4.
Các yêu cầu về an toàn máy phát điện
67
HƯỚNG DẪN GIẢNG DẠY MÔ ĐUN
70
DANH SÁCH BAN CHỦ NHIỆM XÂY DỰNG
78
HỘI ĐỒNG NGHIỆM THU
78
6
CÁC THUẬT NGỮ CHUYÊN MÔN, TỪ VIẾT TẮT
AC
Điện xoay chiều
ATS
Hệ thống chuyển đổi nguồn tự động
Bể Composite
Là loại bể được tổng hợp từ hai hay nhiều vật liệu khác
nhau tạo nên
DC
Điện một chiều
TCVN
Tiêu Chuẩn Việt Nam: do Viện Tiêu chuẩn Chất lượng
Việt Nam (thuộc Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường chất
lượng) và các Bộ, Ngành tổ chức xây dựng, Bộ Khoa học
và Công nghệ công bố.
7
MÔ ĐUN: XÂY DỰNG TRẠI SẢN XUẤT GIỐNG
Mã mô đun: MĐ01
GIỚI THIỆU MÔ ĐUN:
Mô đun 01 “Xây dựng trại sản xuất giống” có thời gian học tập 64 giờ,
trong đó có 16 giờ lý thuyết, 40 giờ thực hành, 06 giờ kiểm tra định kỳ và 02
giờ kiểm tra kết thúc mô đun. Mô đun này trang bị cho người học kiến thức
và kỹ năng nghề trong việc xây dựng trại sản xuất giống tôm sú; nội dung mô
đun trình bày cách thực hiện chọn địa điểm xây trại ương nuôi ấu trùng, lên sơ
đồ bố trí và xây dựng và lắp đặt các hạng mục công trình chính của trại sản
xuất giống tôm sú. Đồng thời mô đun cũng trình bày hệ thống các bài tập, bài
thực hành cho từng bài dạy và bài thực hành khi kết thúc mô đun.
Học xong mô đun này, học viên có được những kiến thức cơ bản và kỹ
năng thực hành các bước công việc trong việc lựa chọn địa điểm xây dựng trại
sản xuất giống, cũng như giám sát được các công đoạn lắp đặt và xây dựng
hạng mục công trình chính của trại sản xuất giống tôm sú đúng yêu cầu kỹ
thuật nếu người học không thể trực tiếp thi công.
Tùy theo năng lực, tập quán và phân công sản xuất trong khu vực, trại
sản xuất giống tôm sú có thể là trại nuôi vỗ thành thục và cho tôm đẻ, trại
ương ấu trùng tôm hay trại đẻ và ương ấu trùng tôm.
Xây dựng trại sản xuất giống tôm sú đạt yêu cầu kỹ thuật công trình xây
dựng và yêu cầu kỹ thuật công trình sản xuất giống thủy sản sẽ giúp cho việc
điều hành sản xuất thuận lợi, áp dụng các biện pháp kỹ thuật được dễ dàng và
kéo dài tuổi thọ công trình.
8
BÀI 1: TÌM HIỂU MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM DINH DƢỠNG
VÀ MÔI TRƢỜNG SỐNG CỦA TÔM SÚ
Mã bài: MĐ01-01
Mục tiêu:
Hiểu được đặc điểm dinh dưỡng và môi trường sống của tôm sú
A NỘI DUNG
1. Đặc điểm cấu tạo của cơ thể tôm sú
Hình 1.1.1. Cấu tạo bên ngoài của tôm sú
Toàn thân tôm được chia làm 2 phần là đầu ngực và thân, nối với nhau qua
lớp màng mỏng ở mặt lưng.
Phần đầu ngực được bảo vệ bởi lớp vỏ chitin cứng. Các bộ phận bên ngoài
gồm:
- Chủy
- Đôi râu A1 với mỗi râu có 2 nhánh ngắn.
- Đôi râu A2 phát triển, có chức năng khứu giác, phát hiện mùi thức ăn.
- Đôi mắt có cuống. Trong cuống mắt tôm có cơ quan tiết ra các chất
điều khiển sự sinh sản và sinh trưởng ở tôm.
- 5 đôi chân ngực dùng để bò. Chân ngực 1,2,3 có càng để gắp thức ăn.
- Chân hàm giúp giữ thức ăn và bơi lội.
- Phụ bộ miệng để nghiền thức ăn.
- Xem thêm -