Tài liệu Giáo trình quản lý nhà nước về giáo dục và đạo tạo

Mô tả:

MỤC LỤC Phần thứ nhất: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ..........................................................................................3 I. QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO......................................3 1. Khái niệm ........................................................................................................................... 3 2. Một số tính chất của QLNN về GD-ĐT. ............................................................................ 4 3. Một số đặc điểm của QLNN về GD-ĐT. ........................................................................... 4 4. Một số nguyên tắc QLNN về GD&ĐT cần lưu ý : ............................................................ 6 II. NHỮNG NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA QLNN VỀ GD&ĐT. ...............................10 1. Những nội dung cơ bản của QLNN về GD-ĐT theo điều 86 Luật Giáo dục................... 10 2. Những nội dung chủ yếu của QLNN về GD&ĐT............................................................ 11 3. Thực trạng, phương hướng đổi mới và biện pháp thực hiện QLNN về GD&ĐT. ........... 13 4. Những nhiệm vụ, giải pháp phát triển giáo dục đến năm 2010........................................ 14 Phần thứ 2: QUÁ TRÌNH QUẢN LÝ GIÁO DỤC ..................................................16 I - CÁC CHỨC NĂNG QUẢN LÝ GIÁO DỤC .......................................................17 1. Kế hoạch hoá trong quản lý giáo dục ............................................................................... 19 2. Tổ chức trong quản lý giáo dục ........................................................................................ 28 3. Điều khiển (chỉ đạo thực hiện) trong quản lý giáo dục .................................................... 37 4. Kiểm tra trong quản lý giáo dục ....................................................................................... 48 II - THÔNG TIN TRONG QUẢN LÝ GIÁO DỤC .................................................53 1 . Mục đích của thông tin .................................................................................................... 53 2. Các loại thông tin quản lý giáo dục .................................................................................. 55 3. Những yêu cầu đối với thông tin quản lý giáo dục........................................................... 55 4.Thông tin dự đoán.............................................................................................................. 57 III - HỆ THỐNG NGUYÊN TẮC QUẢN LÝ GIÁO DỤC.....................................59 IV- CÁC PHƯƠNG PHÁP QUẢN LÝ GIÁO DỤC ................................................68 1. Khái niệm và yêu cầu của việc sử dụng phương pháp quản lý giáo dục......................... 68 2. Các phương pháp quản lý giáo dục chủ yếu..................................................................... 70 V - CÔNG CỤ QUẢN LÝ GIÁO DỤC .....................................................................73 1. Các loại công cụ trong quản lý giáo dục .......................................................................... 74 2. Yêu cầu đối với hệ thống công cụ quản lý giáo dục......................................................... 74 3. Đổi mới và nâng cao năng lực vận hành hệ thống công cụ quản lý giáo dục .................. 75 3 Phần thứ nhất: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO I. QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 1. Khái niệm + Định nghĩa: Quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo (QLNN về GD& ĐT là việc nhà nước thực hiện quyền lực công để điều hành, điều chỉnh toàn bộ tác hoạt đóng GD&ĐT trong phạm vi loàn ra hòi nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục của Nhà nước QLNN về GD-ĐT là sự tác động có tổ chức và điều chỉnh bằng quyền lực nhà nước đối với các hoạt động GD-ĐT do các cơ quan quản lí có trách nhiệm về giáo dục của Nhà nước từ trung ương đến cơ sở tiến hành để thực hiện chức năng, nhiệm vụ theo qui định của Nhà nước nhằm phát triển sự nghiệp GD-ĐT, duy trì kỉ cương? thoả mãn nhu câu GD-ĐT của nhân dân, thực hiện mục tiêu GD-ĐT của nhà nước. + Những yếu tố chủ yếu trong quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo. . Trong khái niệm QLNN về GD&ĐT nổi lên 3 bộ phận chính, đó là chủ thể của QLNN về GD&ĐT; Khách thể cua QLNN về GD&ĐT; Mục tiêu giáo dục và đào tạo. . Chủ thể QLNN về GD&ĐT là các cơ quan có thầm quyền (cơ quan lập pháp. hành pháp) được quy định ở điều 87 của Luật Giáo dục. . Khách thể của QLNN về GD&ĐT là HIGDQD và mọi hoạt động GD-ĐT trong phạm vi toàn xã bội. . Mục tiêu GD&ĐT: về tổng thể đó là việc bảo đảm trật tự kỷ cương trong các hoạt động GD-ĐT, để thực hiếm được mục tiêu nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài cho xã hội, hoàn thiện và phát triển nhân cách của công dân; Tuy nhiên ở mỗi cấp học, bậc học đã được cụ thể hoá mục tiêu trong Luật GD và điều lệ các nhà trường + Trong khái niệm QLNN về GD&ĐT còn phải kể tới 2 yếu tố quan trọng trong việc điều hành, điều chỉnh các hoạt động giáo dục, đó là công cụ và phương pháp trong quản lý hành chính nhà nước về GD&ĐT: . Công cụ chủ yếu trong QLHCNN là hệ thống các văn bản pháp luật, do đó công tác thể chế tạo ra hành lang pháp lý cho các hoạt động QLNN vế GD-ĐT . Phương pháp QLHCNN chủ yếu là phương pháp Hành chính, tổ chức. Như vậy ta có thể hiểu khái niệm QLNN về GD-ĐT dưới dạng phát biếu khác. QLNN về GD-ĐT là sự quản lý của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền, của bộ giáo dục từ trung ương đến cơ sở lên HTGĐQD và các hoạt động GD của xã hội nhằm nâng cao dân trí - đào tạo lực- bồi dưỡng nhân tài cho đất nước và hoàn 4 thiện nhân cách cho công dân. Cần lưu ý rằng, QLNN là việc thực thi ba quyền : Lập pháp - Hành pháp - Tư pháp để điều chỉnh mọi quan hệ xã hội và hành vi của công dân. Còn QLNN về GD&ĐT thực chất là thực thi quyền hành pháp để tổ chức, điều hành và điều chỉnh mọi hoạt động giáo dục trong phạm vi toàn xã hội. Tuy nhiên, để quản lý có hiệu lực và hiệu quả, việc sử dụng quyền hành pháp phải kết hợp với quyền lập pháp, lập qui và hoạt động thanh tra, kiểm tra trong các hoạt động của toàn bộ hệ thống.