Mô tả:
Xoá đói, giảm nghèo là một trong những chư¬ơng trình mục tiêu quốc gia quan trọng hàng đầu của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta trong giai đoạn hiện nay. Những năm qua, Đảng và Nhà nư¬ớc đã có nhiều chủ trư¬ơng chính sách hỗ trợ ng¬ười nghèo, vùng nghèo vư¬ơn lên trong sản xuất, đời sống, nên tỷ lệ đói, nghèo liên tục giảm, đư¬ợc thế giới công nhận là một trong những n¬ước giảm nghèo tốt nhất trong khu vực và trên thế giới. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân mà tỷ lệ đói, nghèo ở Việt Nam hiện nay vẫn còn cao, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo vùng căn cứ cách mạng cũ, sự nghiệp XĐ, GN chư¬a thực sự vững chắc. Để thực hiện mục tiêu xoá hết hộ đói vào năm 2005 và giảm hết hộ nghèo vào năm 2010 (theo tiêu chí 2001 - 2005) nh¬ư mục tiêu Đại hội đại biểu Đảng toàn quốc lần thứ IX đã xác định, đòi hỏi chúng ta phải có những giải pháp tích cực đồng bộ hơn nữa. Quân đội nhân dân Việt Nam được Chủ Tịch Hồ Chí Minh sáng lập và rèn luyện, dưới sự lãnh đạo của Đảng, hơn nửa thế kỷ qua Quân đội luôn làm tốt chức năng, nhiệm vụ là “đội quân chiến đấu, đội quân công tác, đội quân lao động sản xuất”, thực sự là “Quân đội của dân, do dân và vì dân”. Trải qua các cuộc chiến tranh cứu nước và giữ nước trước đây cũng như trong thời bình hiện nay, Quân đội luôn tìm mọi cách giúp đỡ nhân dân phát triển sản xuất, ổn định đời sống. Hiện nay, Quân đội chính thức đ¬ược Đảng, Nhà nước giao cho nhiệm vụ tham gia XĐ, GN, trực tiếp XĐ, GN cho 100 nghìn hộ trong tổng số hộ đói, nghèo của cả nư¬ớc với phư¬ơng thức chủ yếu là xây dựng các khu KT - QP dọc biên giới, ổn định sản xuất, đời sống cho nhân dân địa phư¬ơng và đón nhận một bộ phận dân nghèo từ nơi khác vào sinh cơ lập nghiệp. Thực hiện nhiệm vụ mà Đảng và Nhà nư¬ớc giao cho, những năm qua Quân đội ngoài việc hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ huấn luyện sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, còn tích cực tham gia XĐ, GN với nhiều nội dung, hình thức khác nhau, đã đạt đư¬ợc thành tựu hết sức quan trọng, đư-ợc Đảng, Nhà nư¬ớc và nhân dân ghi nhận. Tuy nhiên, quá trình Quân đội tham gia XĐ, GN cũng đang nổi lên nhiều vấn đề cần phải luận giải cả về mặt nhận thức, lý luận cũng như¬ trong hoạt động thực tiễn. Về nhận thức, một bộ phận cán bộ, chiến sĩ cho rằng: Quân đội hiện nay có bốn chức năng, nhiệm vụ là: đội quân chiến đấu; đội quân công tác; đội quân lao động sản xuất và đội quân XĐ, GN. Thực hiện quá nhiều chức năng, nhiệm vụ nh¬¬ư trên sẽ ảnh h¬¬ưởng đến thực hiện chức năng, nhiệm vụ chủ yếu, chức năng là đội quân chiến đấu của Quân đội. Bộ phận khác không tin tư¬¬ởng vào hiệu quả Quân đội tham gia XĐ, GN... Trong hoạt động thực tiễn, việc tham gia XĐ, GN, phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội trên địa bàn đóng quân của các đơn vị Quân đội cũng đang gặp nhiều khó khăn trở ngại: hệ thống cơ chế, chính sách của Đảng, Nhà n¬¬ước còn thiếu, ch¬¬ưa đồng bộ; cơ chế phối hợp hoạt động tham gia XĐ, GN của Quân đội với địa ph¬¬ương, các bộ, ban, ngành có chỗ chư¬¬a rõ ràng; năng lực XĐ, GN của cán bộ, chiến sĩ còn nhiều hạn chế... Những vấn đề này đã làm giảm hiệu quả tham gia XĐ, GN của Quân đội. Vì vậy, “Quân đội tham gia xoá đói, giảm nghèo ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay” đ¬ược chọn làm đề tài nghiên cứu của luận án.