Tài liệu Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục theo hướng lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 5 6 tuổi ”.

I. PHẦN MỞ ĐẦU  Sinh thời Bác Hồ đã dạy: “Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây Vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người” Lời của Bác đã để lại cho chúng ta, nhất là những người làm công tác Giáo dục-Đào tạo, càng phải suy nghĩ và thấm sâu lời dạy đó. Câu nói của Người vẫn in đậm mãi trong mỗi người con Việt. Bởi ai cũng hiểu câu nói ấy là muốn của Bác nói về vai trò, nhiệm vụ của giáo dục, của nhà trường, nhà giáo và rộng hơn là của toàn xã hội. Vậy quan điểm về phương diện lý luận, cũng như thực tiễn trong đời sống, Bác chăm sóc đến công tác “trồng người” như thế nào. Bắt đầu từ câu chuyện mà Bác để lại cho chúng ta rất sâu sắc về giáo dục, mỗi cấp học Bác nói một câu mà toát lên được cương lĩnh giáo dục của cấp học ấy. Đối với bậc học Mầm non, Bác nói, “Dạy mầm non phải giữ mãi sự hồn nhiên cho các cháu, đừng đánh cắp tuổi thơ của các cháu”, các cô giáo dạy Mầm non phải chú trọng đến phương pháp dạy học . Chính vì vậy bản thân  may mắn được  làm một giáo viên mầm non tôi phần nào hiểu được câu nói ấy.  tôi luôn muốn học sinh của mình được trải nghiệm, tư duy, được tìm tòi những gì mà chúng còn chưa biết trong cuộc sống một cách thoải mái, không gò bó. Vậy làm thế nào để có thể thực hiện điều đó? Tôi đã suy nghĩ và trăn trở rất nhiều và lời giải đáp có được khi được tham gia những buổi bồi dưỡng chuyên môn,  được dự những tiết thực hành rất sinh động áp dụng phương pháp dạy học lấy trẻ làm trung tâm. Đó chính là động lực để tôi thay đổi cách nhìn, cách nghĩ về vai trò của bản thân trong hoạt động dạy học lấy trẻ làm trung tâm. Để từ đó phát triển giáo dục mầm non, tăng cường khả năng sẵn sàng đi học cho trẻ là yếu tố quan trọng trong việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho đất nước. 1. Lý do chọn đề tài Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, là thực hiện nhiệm vụ nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ em từ 3 tháng tuổi đến sáu tuổi. Mục tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ phát triển về thể chất, tình cảm, ngôn ngữ, tư duy, thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu tiên nhân cách của trẻ. Năm học 2018- 2019, bậc học mầm non tiếp tục thực hiện có có hiệu quả chương trình giáo dục mầm non mới; đồng thời tổ chức tốt các hoạt động cho trẻ theo phương pháp giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm”. Để đạt được kết quả cao trong công tác giáo dục trẻ ở bậc học mầm non hiện nay thì đội ngũ giáo viên chính là nhân tố quyết định đến sự thành công để từng bước nâng cao chất lượng giáo dục của bậc học. Do đó, muốn nâng cao chất lượng giáo dục thì 1 trước hết phải nâng cao chất lượng của đội ngũ giáo viên giỏi về chuyên môn, nghiệp vụ, có phẩm chất đạo đức tốt, có kỹ năng nghiệp vụ sư phạm, nhiệt tình yêu nghề mến trẻ gần gũi trẻ. Biết ứng dụng công nghệ thông tin và khai thác những thông tin trên mạng nhằm áp dụng vào các hoạt động thiết thực một cách hợp lý và mang tính giáo dục cao. Biết phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương, các tổ chức chính trị xã hội, cha mẹ trẻ để phối hợp trong công tác nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ. Tăng cường tổ chức các hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm.  Muốn  nâng  cao  chất   lượng giáo   dục  thì   trước   hết   phải  nâng  cao  chất lượng đội ngũ giáo viên giỏi về chuyên môn, vững vàng về nghiệp vụ, có phẩm chất đạo đức tốt, có kỹ năng nghiệp vụ sư phạm, nhiệt tình yêu nghề mến trẻ, gần gũi trẻ. Biết ứng dụng công nghệ thông tin và khai thác những thông tin trên mạng nhằm áp dụng vào các hoạt động thiết thực một cách hợp lý và mang tính giáo dục cao. Biết phối hợp chặt chẽ với cha mẹ trẻ để nuôi dưỡng chăm sóc giáo dục trẻ. Tăng cường tổ chức các hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Tại trường Mầm non của chúng tôi, đội ngũ giáo viên đã thực hiện khá tốt chương trình giáo dục mầm non, song khi thực hiện giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” trong cách lựa chọn các biện pháp, phương pháp, hình thức tổ chức các hoạt động sao cho trẻ được tích cực hứng thú thì giáo viên chưa có kinh nghiệm thực tiễn lắm trong việc tổ chức các hoạt động theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Đa số còn dạy trẻ theo hướng lấy giáo viên làm trung tâm, cô hướng dẫn nhiều, nói nhiều, trẻ  thực hành và trao đổi nhóm còn ít. Chương trình giáo dục mầm non tốt là một chương trình lấy trẻ làm trung tâm. Có nghĩa là nó được xây dựng dựa trên hứng thú, nhu cầu, kinh nghiệm và khả năng của trẻ. Chương trình này sẽ tạo cơ hội cho trẻ được phát triển toàn diện, không chỉ chú trọng tới sự phát triển trí tuệ mà còn nuôi dưỡng tâm hồn, phát triển thể chất và khả năng giao tiếp xã hội của trẻ.” Đây là bài học mang nhiều lợi ích cho bản thân tôi cũng như đồng nghiệp giáo viên trong trường khi tổ chức hoạt động cho trẻ theo hướng “Lấy trẻ làm trung tâm ”. Cách tổ chức này là điều còn mới mẻ với đội ngũ giáo viên trong trường tôi. Xuất phát từ những lý do trên, tôi chọn đề tài  “Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục theo hướng lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 5-6 tuổi ”. 2. Điểm mới và phạm vi áp dụng của đề tài * Điểm mới của đề tài: Đề tài đã sử dụng một số biện pháp mới có tính khả khi cao nhằm đổi mới công tác dạy và học ở trường Mầm non, mang lại hiệu quả cao trong việc tổ 2 chức   các   hoạt   động   chơi   và   học,   các   biện   pháp   này  giúp   cho   trẻ   được   trải nghiệm, bổ ích, đó là các phương pháp phản ánh sự sáng tạo, độc đáo, sự tác động qua lại giữa trẻ và môi trường xung quanh. Vì vậy, không chỉ giúp trẻ trưởng thành hơn mà còn tạo cho trẻ những phản xạ tự nhiên và tính sáng tạo trong khi hoạt động. Nếu thực hiện tốt một số biện pháp này sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong trường mầm non, đáp ứng với yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo trong giai đoạn hiện nay. * Phạm vi áp dụng đề tài. Đề tài sáng kiến kỹ thuật  “Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục theo hướng lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 5-6 tuổi”, với đề tài này tôi đã áp dụng tại trường mầm non nơi tôi công tác, nhằm nâng cao hiệu quả hoạt chăm sóc giáo dục trẻ theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm trong năm học 2018 2019. Đề tài này có thể áp dụng rộng rãi, có hiệu quả đối với các trường mầm non trên địa bàn huyện, tỉnh nói riêng và có thể áp dụng rộng rãi trên toàn quốc nói chung. Nội dung đề tài được viết trên tinh thần tổng hợp những kinh nghiệm của bản thân, chủ yếu là những biện pháp tích cực nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. II. PHẦN NỘI DUNG 1. Thực trạng của nội dung cần nghiên cứu Có những quan niệm khác nhau về vai trò của nhà giáo dục và vai trò của học sinh, nhưng quy tụ lại có hai hướng: Hoạt động lấy giáo viên làm trung tâm hoặc hoạt động lấy trẻ làm trung tâm. Những năm gần đây, theo các tài liệu giáo dục và dạy học trong và ngoài nước thường đề cập tới việc cần thiết phải chuyển từ dạy học lấy giáo viên làm trung tâm sang dạy học lấy học trẻ làm trung tâm, đây là một xu hướng tất yếu của nền giáo dục mà chúng ta nên áp dụng và đổi mới như hiện nay. Hiện tại trường chúng tôi có 11 nhóm lớp, trong đó có 3 lớp 3-4 tuổi, 3 lớp 4-5 tuổi, 4 lớp 5-6 tuổi và 1 nhóm trẻ 24-36 tháng. Bản thân tôi được Ban giám hiệu nhà trường phân công trực tiếp giảng dạy lớp 5-6 tuổi, trong quá trình giảng dạy và chăm sóc trẻ, tôi nhận thấy đa số trẻ chưa tích cực tham gia vào các hoạt động, còn thụ động, ý thức ỷ lại. Từ những nguyên nhân trên thông qua các tiết học, các giờ hoạt động góc, hoạt động mọi lúc mọi nơi tôi cần phải hướng trẻ tham gia vào các hoạt động, tự tạo ra được các sản phẩm cho mình. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện giảng dạy trực tiếp tại đơn vị bản tôi đã gặp không ít những thuận lợi và khó khăn nhất định sau: a. Thuận lợi 3 Sự quan tâm giúp đỡ của chính quyền địa phương và các bậc phụ huynh, nhân dân về công tác giáo dục tại địa phương, qua đó tạo được mối quan hệ để phối hợp giáo dục trẻ giữa nhà trường, gia đình và xã hội đạt hiệu quả cao hơn. Được sự quan tâm tạo điều kiện của Ban giám hiệu nhà trường  tổ chức cho cán bộ giáo viên tham dự đầy đủ các lớp tập huấn do Sở giáo dục và Phòng giáo dục và đào tạo tập huấn, bồi dưỡng để nâng cao kiến thức về chuyên môn nghiệp vụ, tích cực dự giờ đồng nghiệp để học tập và chia sẽ kinh nghiệm giảng dạy cho bản thân, đồng nghiệp.           Đội ngũ giáo viên không ngừng học tập, nghiên cứu để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và năng lực công tác. Nhiệt tình trong công tác, yêu nghề mến trẻ, tích cực tham gia các hoạt động tập thể, phong trào và hoạt động xã hội. Hệ thống cơ sở vật chất ngày càng tăng trưởng, các thiết bị phục vụ dạy học khác được đầu tư mua mới phục vụ kịp thời cho việc giảng dạy của giáo viên và phát huy có hiệu quả để từng bước nâng cao chất lượng dạy và học Đa số trẻ của lớp chăm ngoan, lễ phép, nhanh nhẹn, có sức khoẻ tốt để tham gia vào các hoạt động của lứa tuổi. b. Khó khăn Đội ngũ giáo viên chưa mạnh dạn khai thác và sử dụng các tiện ích của công nghệ thông tin, còn lúng túng, khó khăn trong việc tổ chức hoạt động giáo dục theo phương pháp lấy trẻ làm trung tâm, thiết kế bài giảng chưa khoa học và chưa phù hợp với phương pháp tiếp cận mới; mà chủ yếu hình thành kiểu học mang tính truyền thống, thụ động, thiên về ghi nhớ, chưa tạo cơ hội cho trẻ chủ động phát huy tính tích cực, sáng tạo trong qua trình tham gia học tập.          Trẻ ở trường chúng tôi thuộc vùng đặc biệt khó khăn, đời sống kinh tế chủ yếu dựa vào nghề nông, phụ huynh bận lo toan với công việc nên ít có thời gian trò chuyện quan tâm đến việc học của con em. Đồ dùng dạy học trực quan chưa đa dạng phong phú, tính thẩm mỹ chưa cao, giá trị sử dụng còn hạn chế nhất định.          Một số trẻ phát triển còn chậm so với độ tuổi nên còn gặp nhiều khó khăn trong việc tổ chức các hoạt động giảng dạy ở lớp. Trẻ còn thụ động, chưa tự tin vào khả năng của bản thân và không hứng thú khi tham gia vào các hoạt động của lớp tổ chức. Nhận thức của một số phụ huynh còn sai lệch về giáo dục ở bậc học mầm non nên chưa thực sự quan tâm đên công tác giáo dục trẻ. Để có cơ sở cho việc nghiên cứu của mình, tôi tiến hành điều tra, khảo sát tình hình của trẻ ở lớp tôi đầu năm với tổng số 31 trẻ. Qua điều tra khảo sát kết quả cho thấy như sau: 4 TT 1 2 3 4 Tiêu chí Trẻ hứng thú tham gia vào giờ học Trẻ có ý thức tự thực hiện tốt yêu cầu của tiết học Trẻ nắm vững kiến thức, kỹ năng   vận   dụng   linh   hoạt, sáng tạo vào thực tế. Trẻ   có   kỹ   năng   sử   dụng ngôn ngữ rõ ràng, mạch lạc Đạt Số trẻ Tỷ lệ % Chưa đạt Số trẻ Tỷ lệ % 13/31 42 18/31 58 12/31 38,8 19/31 61,2 15/31 48,3 16/31 51,7 16/31 51,7 15/31 48,3 Nhìn vào kết quả  trên ta thấy mức độ tích cực của trẻ trong các hoạt động còn thấp. Để từng bước khắc phục, giải quyết thực trạng trên tôi thường xuyên trăn trở, suy nghĩ và mạnh dạn đưa ra một số biện pháp như sau: 2. Các biện pháp thực hiện 2.1. Tổ chức tốt phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm thông qua hoạt động giáo dục Thông qua các hoạt động đa dạng phong phú mà trẻ lĩnh hội tri thức trong cuộc sống xung quanh, chương trình giáo dục mầm non lấy trẻ làm trung tâm, tạo điều kiện cho mỗi đứa trẻ được hoạt động tích cực phù hợp với sự phát triển của bản thân trẻ, đáp ứng được tối đa nhu cầu và hứng thú, dựa vào khả năng của mỗi trẻ. Bởi vì ở độ tuổi  5-6 tuổi, hoạt động chủ đạo của trẻ  là “học mà chơi, chơi mà học”. Thường thì khi tổ chức hoạt động khám phá khoa học tôi đã phân chia trẻ thành từng nhóm, mỗi nhóm có đội trưởng, để cho các thành viên tự quan sát, khảo nghiệm thảo luận, rồi mời nhóm trưởng thuyết trình ý kiến của nhóm mình đưa ra.  Qua đó giáo viên sẽ là người tổng hợp mọi ý kiến của các nhóm và bổ sung ý kiến, đưa ra kết quả chung cho cả lớp hiểu vấn đề. Ví dụ:  Khi hoạt động góc.  Cô gợi ý cho những trẻ năng động, linh hoạt đóng vai trò chủ đạo, làm trưởng nhóm để có thể thảo luận nội dung chơi, bao quát, xây dựng trong quá trình chơi của nhóm.                  Khi tổ chức tốt   hoạt   cho trẻ theo phương pháp và hình thức lấy trẻ làm trung tâm đã tạo ra được một không gian mở cho cô và trẻ.  Nhìn chung ở lứa tuổi Mầm non sự hình thành và phát triển nhân cách của trẻ diễn ra không phải qua các tiết học của môn khoa học riêng rẽ mà của người dạy hoạt động theo quan niệm lấy trẻ làm trung tâm. Các hoạt động này giúp trẻ lĩnh hội, khám phá những hiểu biết mới về sự tự nhiên xã hội, khoa học, kỹ 5 thuật, bồi dưỡng năng lực nhận thức, khả năng vận động để trẻ từng bước hòa nhập vào thế giới xung quanh nhờ đó sẽ giúp trẻ tiếp thu kiến thức ở các hoạt động  tiếp theo. 2.2. Lựa chọn nội dung và trò chơi phù hợp để rèn luyện tính tích cực hoạt động của trẻ Không thể không nói đến việc thực hiện chương trình khi mà nói đến việc giáo dục ở trường mầm non bởi vì chương trình là phương tiện cơ bản để giáo dục toàn diện. Muốn thực hiện tốt chương trình thì đòi hỏi phải nắm được nội dung chương trình giáo dục mầm non. Khi lựa chọn nội dung, phương pháp dạy học lấy trẻ làm trung tâm tôi chú ý đổi mới phương pháp dạy học lấy trẻ làm trung tâm không có nghĩa là loại bỏ hoàn toàn phương pháp cũ. Về cơ bản vẫn phải tuân thủ các bước trong suốt tiến trình của tiết học, phải dựa trên phương pháp dạy đặc trưng của các bộ môn. Đổi mới phương pháp là cách giáo viên tổ chức hoạt động giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” dựa trên sự hiểu biết, hứng thú, nhu cầu của trẻ mà ta đưa ra phương pháp tổ chức, hoạt động phù hợp khả năng của trẻ. Hình thức tổ chức tiết học đa dạng, phong phú tùy vào sự sáng tạo của mỗi giáo viên để tiết học trở nên nhẹ nhàng, không gò bó áp đặt trẻ theo đúng tính nhất định “ Học mà chơi, chơi mà học” theo đặc điểm tâm sinh lý của trẻ mầm non. Tôi đã xây dựng chương trình hoạt động cho từng tuần, tháng, năm theo từng chủ đề. Sau đó trình BGH nhà trường xét duyệt, góp ý kiến, thống nhất chương trình giảng dạy, phù hợp với kế hoạch chung của nhà trường để thực hiện chương trình giáo dục có hiệu quả, không bị gián đoạn  Ngoài ra còn phải xây dựng mục tiêu chủ đề, lựa chọn các chỉ số, lên kế hoạch hoạt động góc, hoạt động chung và tổ chức cho trẻ hoạt động khai thác triệt để nội dung của bài dạy sao cho không gò bó, áp đặt trẻ. Lựa chọn nội dung phù hợp với đặc điểm, tâm sinh lý của trẻ theo độ tuổi mình phụ trách, nội dung phải đi từ đơn giản đến phức tạp, từ dễ đến khó, tất cả những nội dung đó phải toát lên được trọng tâm của chủ đề đang học. Lên kế hoạch dạy phải đảm bảo phù hợp với thực tiễn của lớp, của trường, địa phương mình. * Trò chơi tích hợp: Phương pháp giáo dục mầm non mới hiện nay là các môn học luôn được đan xen, lồng ghép nhằm nâng cao tính hiệu quả, cho trẻ học mà chơi, thông qua chơi mà học. Qua trò chơi giáo viên có thể đánh giá được kiến thức mà trẻ tiếp thu được ở mức độ nào, cao hay thấp. Đưa trò chơi vào lớp học là một sự lồng ghép khéo léo, làm sao cho giờ học thêm sinh động. Trò chơi dù tổ chức dưới hình thức nào cũng phải đảm bảo tính vừa sức và hứng thú đối với trẻ, không lạm dụng, ôm đồm thái quá làm nhạt đi nội dung chính của đề tài đặt ra. 6 Sau khi trẻ khám phá xong nội dung bài dạy, để kết thúc bài cô cho trẻ chơi trò chơi tích hợp nhằm củng cố kiến thức với trò chơi “ Mua quả”. Trẻ được đi theo đường zíc zắc mua bông hoa theo yêu cầu của đội mình để cắm vào giỏ hoa sao đủ số lượng 9. Qua trò chơi này cô giáo đã cho trẻ được học các môn học như thể dục kỹ năng, toán... 2.3. Tăng cường làm đồ dùng đồ dùng, thiết bị dạy học và tạo môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm Thiết bị dạy học và môi trường giảng dạy là quá trình phối hợp và tương tác linh hoạt và hợp lý những kinh nghiệm, thành tựu sử dụng, điều kiện cơ sở vật chất và cải tiến phương pháp dạy học của giáo viên. Đổi mới phương pháp nhằm tích cực hoá các hoạt động dạy học, khuyến khích bản thân chủ động, sáng tạo, dạy học tập trung vào trẻ, lấy trẻ làm trung tâm để phát triển mọi khả năng của trẻ, tổ chức hướng dẫn trẻ học tập bằng cách tự phát hiện khả năng của mình và có niềm tin trong lao động, học tập.     Đây là biện pháp quan trọng mà giáo viên cần phải có đó là sự sáng tạo trong thiết kế xây dựng, lựa chọn đề tài cũng như tạo dụng cụ dạy học đồ dùng đồ chơi, cách sưu tầm hệ thống tranh ảnh, xây dựng mô hình, tạo và lựa chọn môi trường hoạt động học trong và ngoài lớp cho trẻ giúp trẻ có điều kiện tiếp cận với cách học mới gây được sự tò mò thích khám phá trong trẻ hơn. Khi sử dụng biện pháp này trẻ được tiếp xúc với cách học mới mà trẻ rất yêu thích; đồ dùng, thiết bị học càng phong phú thì trẻ sẽ có cơ hội, điều kiện tiếp cận nhiều hơn làm khắc sâu hình tượng, ghi nhớ và nảy sinh nhiều sáng kiến với đồ dùng hơn. Để các hoạt động đạt kết quả tốt thì đồ dùng đồ chơi đống một vai trò vô cùng quan trọng. Vì vậy, đồ dùng đồ chơi trong lớp không bày quá nhiều, tràn lan mà tôi muốn trẻ làm được gì, học được gì, ôn luyện kỹ  năng gì hay khám phá điều gì thông qua chủ đề đó tôi mới bày ra. Ví dụ: Chủ đề “Thế giới thực vật”. Ở góc phân vai: Tôi vẫn để các đồ chơi nhóm bán hàng và nấu ăn nhưng tôi chuẩn bị nhiều hơn các đồ dùng đồ chơi về các loại bánh, hoa, quả và các món ăn mang đậm tính đặc trưng của dân tộc, tính địa phương. Qua đó giáo dục trẻ biết về cách chế biến các món ăn đặc trưng về các loại rau, củ, quả... Những đồ chơi làm bằng các bìa hộp đặt ở dưới đất, những đồ chơi có nhiều bộ phận phải để rời đặt theo bộ nhằm phát huy các hoạt động tư duy ở trẻ. Đồ dùng đồ chơi để ở dạng mở, để theo từng loại, có ký hiệu riêng, vừa tầm với trẻ để trẻ dễ thấy, dễ lấy, dễ lựa chọn và dễ cất sau khi chơi xong. 7 Ví dụ:  Nơi để cây xanh thì tôi vẻ hình ảnh cây xanh, dưới có chữ, ép plactic dán ở kệ gỗ đó. Chỉ cần nhìn vào hình ảnh minh họa trẻ sẽ dễ dàng cất đồ chơi đúng nơi trẻ đã lấy ra. - Hình dáng và màu sắc các đồ dùng đồ chơi đẹp, hấp dẫn trẻ, đảm bảo an toàn. - Tôi huy động trẻ thường xuyên vệ sinh các giá đồ dùng đồ chơi sạch sẻ vào các thời điểm cuối ngày  Đồ dùng cá nhân của trẻ có nhãn, có ký hiệu riêng (hoặc có ảnh) đã được tôi làm ký hiệu từ đầu năm học, giúp trẻ làm quen với số đồng thời giúp trẻ tự lấy, cất đồ dùng mà không cần sự trợ giúp của cô. Qua đó giáo dục trẻ có ý thức tự bảo quản đồ dùng của mình. Ví dụ: Mỗi trẻ đều được chuẩn bị một bì hồ sơ, bên ngoài có dán chữ, ký hiệu và ảnh của trẻ để trẻ để sản phẩm vẽ, vở toán, bút chì, bút màu. Đến khi học trẻ sẽ tự lấy đồ dùng cần học và cất theo đúng vị trí của mình. - Huy động sự tham gia của trẻ trong việc làm đồ dùng, đồ chơi, tranh ảnh từ các nguồn nguyên vật liệu mở (ưu tiên các nguyên vật liệu từ thiên nhiên, sẵn có ở địa phương và tái sử dụng) phù hợp với từng chủ đề nhưng có thể sử dụng cho nhiều hoạt động khác nhau, nhiều chủ đề khác nhau. Giúp trẻ chủ động, tích cực trong quá trình lĩnh hội tri thức, tạo mọi cơ hội tốt nhất cho trẻ tham gia vào quá trình nhận thức, tìm tòi, khám phá tri thức, trẻ được thể hiện sự hiểu biết, suy nghĩ của trẻ thông qua các hoạt động cụ thể. Trong giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, thì môi trường học tập có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với việc học tập và tiếp thu kiến thức của trẻ.  Trẻ em vốn rất hiếu kỳ, chúng tò mò mong muốn được khám phá tất cả mọi vật xung quanh chúng. Những hình ảnh, những ấn tượng mà trẻ thu nhận được trong những năm tháng tuổi thơ sẽ hằn sâu trong trí nhớ suốt cả cuộc đời của trẻ. Những điều đó ảnh hưởng rất nhiều đến sự phát triển sau này của trẻ. Chính vì vậy tôi luôn tâm niệm: Sẽ trang bị cho trẻ một thế giới tự nhiên, một môi trường học tập tốt nhất ở ngay tại khu vực lớp và trường của trẻ.            Trước hết tôi làm đẹp môi trường lớp học từ cách bố trí, sắp xếp trong lớp, trưng bày đồ dùng, đồ chơi sao cho hấp dẫn đẹp mắt mà vẫn gọn gàng ngăn nắp.  Xây dựng các góc hoạt động khác nhau trong lớp nhằm tạo điều kiện cho trẻ hoạt động cá nhân hoặc theo nhóm nhỏ được nhiều hơn, hình thức hoạt động phong phú, đa dạng hơn. Giúp trẻ tìm hiểu và khám phá cái mới, hoạt động với đồ vật và rèn luyện kỹ năng. Trong lớp tôi đã bố trí các góc như: Góc yên tĩnh xa góc hoạt động ồn ào.      Ví dụ: Góc phân vai và góc xây dựng ở gần nhau và xa góc sách, góc xây 8 dựng tránh lối đi lại. Góc tạo hình gần nguồn nước, góc thiên nhiên ở ngoài hiên.  Các góc có khoảng rộng, cách nhau hợp lý để bảo đảm an toàn vận động của trẻ. Tạo ranh giới giữa các góc hoạt động     Ví dụ: Sử dụng các hộp bìa được trang trí hình các con vật làm ranh giới cho góc chơi. Ranh giới ở các góc không che tầm nhìn của trẻ và không cản việc quan sát của giáo viên. Thay đổi vị trí các góc sau mỗi chủ đề để tạo cảm giác mới lạ, kích thích hứng  thú của trẻ.  Đặt tên các góc phải đơn giản, dễ hiểu và phù hợp với nội dung từng chủ đề đang thực hiện, tên góc rõ ràng để tích hợp lồng ghép chữ cái.   Ví dụ: Khi thực hiện chủ đề “thực vật” góc sách có thể đặt “Thư viện của các loài hoa”   nhưng khi sang chủ đề   “giao thông” góc sách có thể đặt “Thư viện giao thông”... Ở góc trưng bày sản phẩm của trẻ: Tôi xắp xếp vị trí đủ rộng, dễ nhìn để làm góc trưng bày sản phẩm của trẻ. Có hình ảnh minh hoạ ngộ nghĩnh, tên gọi gần gũi, hấp dẫn trẻ VD: Họa sỹ tý hon, hoặc Ai khéo tay, bé thích bài nào.  Tôi bố trí giá sách chủ yếu là sách vẽ con vật, cây cối, hoa lá, quả hạt … Tranh ảnh vừa tầm với của trẻ để trẻ có thể xem và đọc sách (có que chỉ cho việc đọc sách) Đọc sách theo từng chữ, từng dòng, tôi sắp xếp các hộp đựng vỏ cây khô hoa lá ép  khô, các loại hạt … Có ngắn nhãn mác và hình ảnh rõ ràng để trẻ dễ nhận thấy, trẻ được chơi và làm được những sản phẩm từ những dồ chơi ấy. Ngoài ra tôi cũng dùng vỏ hến, ốc trai, sò … vỏ trứng vệ sinh sạch sẽ vừa làm đồ dùng, đồ chơi phong phú vừa rẻ tiền vừa dễ kiếm. Các tranh, lô tô đều được phân loại để ở giá vừa dễ lấy, dễ tìm. Ví dụ: Phân loại lô tô :  -  Lô tô phương tiện giao thông xếp vào một ô . -  Lô tô gia đình xếp vào một ô  Đối với tranh đều có chữ cái tương ứng ở dưới cũng được phân loại xếp gọn gàng và dễ kiếm.           Trang trí lớp bao giờ tôi cũng chú ý tới những mảng tường lớn trong góc chơi, hoặc những mảng trung tâm mà trẻ thường hoạt động để trang trí. Các mảng này vừa được sử dụng để trang trí vừa được gắn những hình ảnh rất ngộ nghĩnh, sinh động. Từ những nguyên vật liệu đơn giản, dễ kiếm tôi đã cắt, vẽ dán trang trí những hình ảnh ngộ nghĩnh, có hiệu quả giáo dục. Như những cây nổi có kích cỡ lớn để trang hoàng cho lớp học của mình. Ví dụ: Tôi chọn một góc sáng dễ quan sát, tôi làm một cây dừa từ nhiều chất liệu, cây có lá, có những quả dừa  nổi hẳn lên trên bề mặt của tường. Bất cứ 9 ai bước vào lớp học cũng bị thu hút sự chú ý bởi loại cây này. Tôi nghĩ đây chính là một loại phương tiện đồ dùng để cho trẻ được trải nghiệm, được khám phá, nó sẽ hấp dẫn hơn nhiều các bức tranh vẽ mà trẻ vẫn thường được học. Ngoài ra các mảng phụ tôi đã dùng để trang trí những hình ảnh theo từng chủ điểm cụ thể để trẻ dược cảm nhận sự vật hiện tượng một cách tự nhiên. Tôi cũng sưu tầm các loại lá khô, hoa ép khô, vỏ cây khô vải vụn, cọng rơm khô,  để cùng trẻ làm tranh ảnh cho tiết dạy. Sưu tầm các loại hạt, các loại vỏ trai ốc, hến sò ... để bổ xung cho giá đồ chơi của trẻ            Khu vực ngoài hiên tôi xây dựng góc thiên nhiên là nơi dành cho các hoạt động chăm sóc cây cối: Nhặt cỏ, bắt sâu, tưới nước, ngoài ra còn là nơi tìm đọc các loại sách về thiên nhiên, các tranh ảnh về thế giới tự nhiên. Ở nơi đó có những chậu hoa đua nở bốn mùa, có tiếng hót véo von, có những đàn cá bơi lội tung tăng, có những hạt lạc, hạt đỗ ngày đêm đội đất, nhú mầm. ở đó tôi đã bố trí phù hợp chỗ cho những giò cây leo lá xanh tươi mát, những chú ong, bướm, chị chuồn chuồn khi bay, khi đậu lại là tâm điểm chú ý của các bạn trẻ thơ. Ở chính nơi này các bé được đắm mình thực sự trong thế giới tự nhiên của trẻ, khiến cho trẻ bị hấp dẫn bị thu hút từ đó trẻ đã có thể cảm nhận sự vật hiện tượng, được trải nghệm chúng một cách tự nhiên nhất. Tôi xây dựng góc thiên nhiên có các cây xanh như: cây vạn niên thanh , cây hoa hồng … giàn dây leo.  Tất cả những điều đó như tạc vào tâm hồn trẻ cả một thế giới tự nhiên sống động, tươi mát, trong trẻo. Để trẻ đắm mình trong thế giới tự nhiên để trầm trồ, ngắm nghía, thậm chí là đưa tay để sờ, để  cảm nhận. Sự vui tươi, hứng khởi đã lộ rõ trên khuôn mặt trẻ. Bởi chính cô giáo chúng đã mang đến cho chúng cả một thế giới thiên nhiên, thế giới bạn bè đầy thân thiện. 2.4. Tận dụng mọi cơ hội làm phong phú kiến thức, phát huy tính tích cực, sáng tạo của trẻ thông qua hoạt động học Để cung cấp kiến thức cho trẻ thì việc tận dụng cơ hội mọi lúc mọi nơi là rất quan trọng và cần thiết. Thông qua các hoạt động dạo chơi ngoài trời, hoạt động chiều, hoạt động góc... giáo viên có thể cho trẻ tìm hiểu môi trường xung quanh về con người, cuộc sống; làm quen các câu chuyện, bài thơ, trò chơi...Từ đó giúp trẻ hình thành một số kiến thức, kỹ năng, trẻ tự tin hơn khi tham gia hoạt động chung với cô và các bạn . Tạo cơ hội, kích thích trẻ tích cực sáng tạo là một yêu cầu đổi mới trong giáo dục mầm non, từ đó đòi hỏi giáo viên phải biết tận dụng mội cơ hội, mọi tình huống để thu hút và lôi cuốn trẻ vào hoạt động. Để làm được điều đó, giáo viên phải tìm tòi, nghiên cứu, sáng tạo và linh động để tổ chức cho trẻ tham gia vào các hoạt động. Trong quá trình tham gia vào các hoạt động chung, việc tạo cơ hội. phát huy tính tích cực của trẻ được đánh giá cao, giúp giáo viên tổ chức 10 tốt các hoạt động chung, đặc biệt tận dụng mọi cơ hội và điều kiện cho trẻ tham gia vào các hoạt động một cách tốt nhất. 2.5. Ứng dụng công nghệ thông tin trong tổ chức các hoạt động chung Muốn đổi mới phương pháp tổ chức hoạt động cho trẻ đòi hỏi người giáo viên phải tích cực tìm tòi, học hỏi để luôn sáng tạo, đổi mới cách thức tổ chức các hoạt động nhằm tạo cơ hội tốt nhất để trẻ được tham gia vào các hoạt động, tiếp thu kiến thức một cách chủ động giúp trẻ phát triển toàn diện cả về thể lực và trí tuệ. Với những hình thức cho trẻ hoạt động như: * Sử dụng phần mềm hướng dẫn trẻ hoạt động tạo hình. Cũng giống như bất cứ hoạt động chung nào, việc tạo cảm xúc khi vào bài là một vấn đề quan trọng, nó mang sự thành công và sáng tạo của trẻ trong suốt thời gian hoạt động. Tuy phần này nó chiếm ít thời gian nhưng nó có vị trí vô cùng quan trọng, vừa lôi cuốn được trẻ, vừa khéo léo giúp trẻ hình thành những vấn đề mà trẻ cần giải quyết.  Ví dụ: Cho trẻ “nặn con gà” để sản phẩm của trẻ sáng tạo thì đòi hỏi giáo viên phải cung cấp đầy đủ các biểu tượng, hình ảnh về sự vật, không đơn thuần chỉ là tranh ảnh mà trẻ phải được trực tiếp quan sát các con gà. Cô cung cấp cho trẻ qua phần mềm, cho trẻ được trực tiếp xem con gà đang mổ thóc. Từ đó làm giàu hình ảnh, biểu tượng trong sản phẩm của trẻ. * Sử dụng phần mềm cho trẻ làm quen với toán và tổ chức trò chơi củng cố kiến thức. Sau khi truyền thụ kiến thức mới cho trẻ để củng cố lại vốn kiến thức đó. Giáo viên nghiên cứu, sáng tạo đưa ra các trò chơi. Tuỳ thuộc vào nội dung bài học mà giáo viên lựa chọn ra các trò chơi khác nhau, nhằm cung cấp cho trẻ nhận biết các chữ số, tạo nhóm, hay so sánh thêm bớt tạo sự bằng nhau..., một cách chính xác và rèn cho trẻ kỹ năng khi lựa chọn chữ số, tạo nhóm, hay so sánh các hình, khối..., theo yêu cầu của cô qua trò chơi.  Ví dụ: Dạy trẻ thêm bớt tạo sự bằng nhau trong phạm vi 8 thì sau khi cung cấp kiến thức cho trẻ, cho trẻ chơi trò chơi “Kết bạn” hay trò chơi “dán thêm hoặc bỏ bớt các ô tô để đủ số lượng 8”... * Sử dụng phần mềm hướng dẫn trẻ hoạt động làm quen tác phẩm Văn học: Để tác phẩm thơ, truyện đi vào lòng trẻ một cách nhẹ nhàng, thoải mái, đòi hỏi cô giáo không chỉ có giọng đọc, kể diễn cảm mà phải biết cách lựa chọn các nội dung trên mạng phù hợp với nội dung bài dạy, hình ảnh phải sinh động nhằm thu hút sự tập trung, chú ý của trẻ. Ví dụ:  Với   câu   truyện   “Thỏ   con   biết   vâng   lời”   cô   vào   các   trang Website để tải về hình ảnh chú Thỏ ngộ nghĩnh, đáng yêu đang làm những 11 công việc mà Thỏ mẹ giao cho, những cử chỉ như: Thỏ biết vòng tay xin lỗi mẹ, thái độ ngoan, lễ phép..., sẽ khắc sâu trong tâm trí trẻ lâu hơn, mục đích giáo dục sát với đời sống thực của trẻ hơn. * Sử dụng phần mềm cho trẻ tìm hiểu môi trường xung quanh. Môi trường xung quanh đối với trẻ vô cùng rộng lớn và khó hiểu, trẻ lại tò mò hiếu động, luôn đặt ra vô vàn câu hỏi. Nó là cái gì ? Như thế nào ? Vì sao nó lại như vậy?... Chính vì thế giáo viên phải biết áp dụng phương pháp dạy học tích cực, dám đổi mới và lựa chọn ra những hình thức khác nhau trong mỗi một chủ đề tránh nhàm chán đối với trẻ khi có những chủ đề kéo dài ba đến bốn tuần mà cô chỉ với một hình thức hát hay đọc thơ thì không thể lôi cuốn thu hút trẻ trong quá trình hoạt động. Ví dụ:  Cho trẻ “Tìm hiểu một số con vật dưới nước”. Nếu chỉ quan sát tranh thì tiết học sẽ trở nên đơn điệu, trẻ sẽ nhàm chán. Nhưng cô ứng dụng phần mềm, sáng tạo ra câu chuyện về các con vật, cô vừa kể truyện vừa cho trẻ quan sát các con vật đang di chuyển trong rừng, những con vật “ thật” thì trẻ sẽ rất thích thú, trẻ tập trung vào hoạt động tích cực hơn, giờ học đạt kết quả như mong muốn. Qua đó giáo dục trẻ biết tự chăm sóc, bảo vệ bản thân trước những con vật hung dữ, trước sự thay đổi thời tiết, biết yêu thương, chăm sóc cho cây cối, con vật nuôi và có ý thức bảo vệ môi trường. Những sự vật, hiện tượng xung quanh đều có ý nghĩa đối với trẻ. Để những cái đẹp đi vào tâm hồn trẻ một cách sâu sắc, điều quan trọng là cô giáo phải truyền thụ thế nào cho trẻ tiếp thu nhẹ nhàng, thoải mái để trẻ nhớ lâu.  2.6. Chú trọng bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho bản thân Để thực hiện được nhiệm vụ của mình, thực sự là những “Kỹ sư tâm hồn” thì người giáo viên cần phải giỏi về chuyên môn và phải tốt về nhân cách. Chính vì vậy, việc bồi dưỡng về kiến thức, chuyên môn nghiệp vụ là một nhiệm vụ hết sức quan trọng giúp giáo viên năng cao trình độ lý luận chính trị, chuyên môn, tay nghề để thực hiện tốt công tác chăm sóc và giáo dục trẻ. Bản thân mỗi giáo viên phải tự học tập, nghiên cứu, tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ cho bản thân, tham gia đầy đủ các đợt bồi dưỡng chuyên môn do Phòng GD&ĐT tổ chức, các buổi sinh hoạt chuyên môn tại nhà trường, liên trường, biết lắng nghe và ghi chép một cách nghiêm túc, mạnh dạn trao đổi với đồng nghiệp, CBQL các trường về những vấn đề chưa rõ, chưa hiểu, những vấn đề liên quan đến đổi mới phương pháp giảng dạy. Thường xuyên tham gia dự giờ thao giảng của đồng nghiệp để trao đổi, góp ý và rút ra được những bài học kinh nghiệm về chuyên môn cho mình. Để giúp bản thân hiểu sâu sắc vấn đề đổi mới phương pháp và đối chiếu lý luận với thực tiễn tôi đã mạnh dạn xây dựng một số hoạt động và đăng ký dạy thao giảng 12 để CBQL nhà trường và đồng nghiệp dự giờ, thông qua các dạy tiết mẫu, tôi được đồng nghiệp thảo luận, góp ý rút kinh nghiệm, được các đồng chí CBQL phân tích cụ thể các tiết dạy đó là: tiết dạy đã đổi mới chưa? đổi mới ở điểm nào? đã lấy trẻ làm trung tâm chưa, có gì khác so với cách dạy khác và tiết dạy đó thực sự mang lại hiệu quả chưa?... Từ đó rút ra được những kinh nghiệm cho bản thân trong việc đổi mới phương pháp giảng dạy và việc vận dụng lấy trẻ làm trung tâm vào quá trình giảng dạy. Tham gia các buổi chuyên đề cấp huyện, tìm hiểu và học bồi dưỡng thường xuyên đặc biệt là học các module mầm non trực tuyến như Chuyên đề giáo dục lấy trẻ làm trung tâm do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức. Bản   thân   tôi   cũng   tham   gia   xây   dựng   các   tiết   dạy  mẫu   để  rút   ra   kinh nghiệm. Tham gia  thi giáo  viên giỏi  trường,  huyện nhằm  nâng  cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Bản thân cũng tự học hỏi và thiết kế được các giáo án điện tử trong phần mềm power point. Ví dụ: Thiết kế trò chơi ô cửa bí mật với các nhân vật, chữ cái hay con số chuyển động giúp học sinh nảy sinh sự tò mò thích khám phá và chú ý tốt. Như các câu hỏi được hé mở qua các ô cửa bí mật. Tham khảo tài liệu sách báo, nói về chuyên đề để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Sáng tạo trong thiết kế đồ dùng dạy học thông dụng cho các môn học. Đây là hoạt động không thể thiếu trong các phong trào của nhà trường. Thông qua hội thi, giáo viên phải thực hành tiết dạy các hoat động giáo dục..., qua đó vừa đánh giá được trình độ chuyên môn, khả năng chuẩn bị, kỹ năng sư phạm trong sử dụng đồ dùng trực quan, sử lý tình huống, cách đặt câu hỏi đàm thoại, kết quả đạt được trên trẻ... Thông qua hội thi, còn đánh giá xếp loại và rút kinh nghiệm các mặt còn hạn chế, đồng thời tạo cơ hội cho giáo viên thể hiện năng lực của mình. 2.7. Phối kết hợp với cha mẹ trẻ giúp trẻ học tốt qua các hoạt động. Nhận thức được tầm quan trọng của tổ chức hoạt động chung cho trẻ 5-6 tuổi tạo tiền đề cho trẻ lĩnh hội kiến thức tốt. Ngay từ đầu cần phải lên kế hoạch phối hợp giữa gia đình, nhà trường, kế hoạch đó được xây dựng cụ thể theo từng chủ đề.  - Tham gia xây dựng kế hoạch, phối kết hợp kiểm tra đánh giá công tác chăm sóc, giáo dục trẻ của lớp. * Tham  gia xây dựng cơ sở vật chất: - Tham gia lao động vệ sinh trường lớp, trồng cây xanh, sưu tầm nguyên vật liệu thiên nhiên, làm đồ dùng đồ chơi phục vụ trẻ chơi và học.       13 * Hình thức phối hợp: Ở lớp xây dựng góc tuyên truyền, thông báo cho cha mẹ trẻ biết các kiến thức chăm sóc giáo dục trẻ ở trường mầm non, những nội dung hoạt động của trẻ ở lớp, chế độ ăn của trẻ hàng ngày, những yêu cầu của nhà trường đối với gia đình hoặc những nội dung mà gia đình cần phối hợp với cô giáo. Thông qua cuộc họp cha mẹ trẻ giáo viên đưa ra kế hoạch hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ cho cha mẹ học sinh nắm được, tuyên truyền cha mẹ học sinh cùng tham gia vào giáo dục rèn luyện các cháu, vận động cha mẹ học sinh  đóng góp các trang thiết bị, cung cấp tài liệu, nguyên vật liệu phục vụ hoạt động cho các cháu đầy đủ. Đây là một việc làm rất thiết thực thu hút cha mẹ trẻ cùng tham gia, cùng giáo dục trẻ với cô giáo và nhà trường nhằm tổ chức tốt việc chăm sóc giáo dục trẻ cũng như hướng dẫn trẻ tham gia hoạt động một cách đạt kết quả. 3. Hiệu quả công tác Với kinh nghiệm của bản thân và những kiến thức được trang bị trong quá trình công tác giảng dạy tôi đã mạnh dạn áp dụng những phương pháp và biện pháp trên vào quá trình giáo dục lấy trẻ làm trung tâm giúp trẻ hoạt động một cách tích cực, sáng tạo. Tuy chỉ là những biện pháp xuất phát từ suy nghỉ của cá nhân tôi, dựa vào tình hình thực tế của trẻ trong lớp tôi chủ nhiệm nhận thấy các cháu đã có nhiều chuyển biến rõ rệt, theo hướng tích cực: Bảng so sánh kết quả khảo sát chất lượng của trẻ trước và sau khi áp dụng đề tài Kết quả khảo sát Trước khi áp dụng đề tài Sau khi áp dụng đề tài T T Đạt Tiêu chí Trẻ   hứng   thú   tham gia vào giờ học Trẻ có ý thức tự  thực 2 hiện  tốt   yêu  cầu   của tiết học Trẻ   nắm   vững   kiến thức,   kỹ   năng   vận 3 dụng   linh   hoạt,   sáng tạo vào thực tế. 4 Trẻ   có   kỹ   năng   sử dụng   ngôn   ngữ   rõ 1 Chưa đạt Tỷ Tỷ lệ Số trẻ Số trẻ lệ % % 13/31 42 18/31 58 Đạt Chưa đạt Tỷ lệ % 31/3 10 1 0 Số trẻ Số trẻ 0 Tỷ lệ % 0 12/31 38,8 19/31 61,2 30/3 1 96, 8 1/3 1 3,2 15/31 48,3 16/31 51,7 30/3 1 96, 8 1/3 1 3,2 16/31 51,7 15/31 48,3 31/3 1 10 0 0 0 14 ràng, mạch lạc * Đối với trẻ: Hình thành những mối quan hệ tốt với trường lớp, với gia đình, bạn bè và xã hội; phát triển kiến thức về môi trường xung quanh và những kinh nghiệm trong đời sống; đảm bảo an toàn về thể chất, tâm lý và đáp ứng nhu cầu trẻ. - Đa số trẻ mạnh dạn, hồn nhiên, hứng thú tham gia tích cực vào các hoạt động.      -100% trẻ có nền nếp, thói quen trong các hoạt động, độc lập, tự tin trong giao tiếp giữa cô với trẻ, giữa trẻ với trẻ. Phát huy được tính độc lập, sáng tạo của mình một cách thoải mái, nhẹ nhàng.  - Đa số trẻ biết thể hiện được ý định, ý kiến của mình trong từng hành động, lời nói, trong quá trình tạo các sản phẩm...  * Đối với giáo viên: Trình độ chuyên môn nghiệp vụ, kỷ năng sư phạm được nâng lên rõ rệt        Xác định được vai trò định hướng các hoạt động cho trẻ, luôn tạo cơ hội cho trẻ phát huy tính tích cực và độc lập,  Mang lại nhiều kỹ năng và kinh nghiệm cho bản thân khi thiết kế, lựa chọn chủ đề sát với đặc điểm nhận thức của trẻ mình trực tiếp dạy. Qua đó hình thành các kỹ năng, tác phong nghiệp vụ, sáng tạo trong các hình thức tổ chức các hoat động ở trường trong việc tổ chức môi trường giáo dục theo phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.         * Đối với phụ huynh: Đa số phụ huynh hưởng ứng nhiệt tình. Giữa nhà trường, giáo viên, phụ huynh có sự hợp tác tích cực. Nhiều phụ huynh ngày càng tin tưởng, chăm lo hơn đến phương pháp giáo dục trẻ, có ý thức đóng góp đồ dùng, đồ chơi và các nguyên vật liệu, trang thiết bị trong lớp.  Kết quả: Phụ huynh ủng hộ các nguyên vật liệu sẳn có ở địa phương để trang trí mới 5 góc hoạt động trong lớp. Phụ huynh đóng góp 30 xe ô tô làm bằng võ cau, 7 cách làm đồ dùng học tập, 40 chai nhựa như chai dầu gội, chai nước rửa chén, 30 quyển truyện tranh, 35 tờ lịch củ, 15 chậu cây ở góc thiên nhiên, 10 can nhựa, 60 vỏ lon bia, 40 vỏ chai nước ngọt các loại, 10 can nhựa... 4. Bài học kinh nghiệm Có thể khẳng định rằng Giáo dục theo quan điểm “lấy trẻ làm trung tâm” đã mang lại hiệu quả rất lớn trong việc chăm sóc và giáo dục trẻ tại đơn vị. Trẻ tích cực hoạt động, tự khám phá bằng các giác quan, chú trọng đến giáo dục cá nhân, kết hợp giáo dục trong nhóm giữa hoạt động chung và hoạt động góc, tăng cường giao tiếp giữa cô và trẻ. Giáo viên linh động, sáng tạo không bị gò bó khi tổ chức các hoạt 15 động cho trẻ nhất là hoạt động chung có mục đích học tập và hoạt động góc chơi, giáo viên có thể sử dụng tối đa nguồn nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương, để làm phong phú các hoạt động của trẻ, tạo điều kiện, cơ hội cho trẻ ham học để nghiên cứu tìm tòi khám phá thế giới quan sinh động xung quanh trẻ.  Với những kết quả đã đạt được trong năm học 2018-2019 bản thân tôi rút ra bài học kinh nghiệm như sau: - Thứ nhất: Hiểu và nắm chắc ý nghĩa, tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng giáo dục cho trẻ khi tổ chức lấy trẻ làm trung tâm nhằm nâng cao trình độ chuyên môn, tạo động lực thúc đẩy phong trào thi đua “Dạy tốt, học tốt” của giáo viên về các lĩnh vực. Thứ hai: Sử dụng hiệu quả hơn trong khi truyền thụ kiến thức cho trẻ, giúp trẻ lĩnh hội kiến thức  nhanh có ghi nhớ tốt. Thứ ba: Tạo môi trường mở cho trẻ được phát triển về mọi mặt qua biện pháp này giúp trẻ hứng thú và yêu các môn học hơn. Thứ tư:  Làm tốt công tác phối kết hợp với cha mẹ trẻ trong nhà trường, tuyên truyền vận động cha mẹ trẻ ủng hộ về vật chất, trang thiết bị phục vụ tốt cho trẻ qua các chủ đề.  Thứ năm: Việc tự học tự bồi dưỡng chuyên môn nhằm nâng cao nghiệp vụ của giáo viên là biện pháp thúc đẩy, nâng cao chất lượng giảng dạy . Thứ sáu: Biết phối hợp, đan xen các môn học khác vào tiết dạy. Thứ bảy: Giáo viên biết sáng tạo, linh hoạt trong soạn giảng, thiết kế các phần mềm power point, biết sử dụng và khai thác có hiệu quả công nghệ thông tin vào công tác giảng dạy, góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy tại đơn vị. III. PHẦN KẾT LUẬN 1. Ý nghĩa của đề tài: Có thể nói, "Giáo dục theo hướng lấy trẻ làm trung tâm" cho trẻ mầm non đặc biệt là độ tuổi 5-6 tuổi là thực sự cần thiết và quan trọng và được ví như người giáo viên thứ 2 trong công tác tổ chức, hướng dẫn trẻ hoạt động nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ.. Hơn nữa, việc giáo dục theo hướng lấy trẻ làm trung tâm phù hợp sẽ là phương tiện, là điều kiện để giáo viên tác động đến sự phát triển phù hợp với từng trẻ và từng lứa tuổi. Thông qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện. Thật vậy, qua một năm học thực hiện các biện pháp trên trong việc "Giáo dục theo hướng lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 5-6 tuổi" ở lớp tôi, bước đầu gặt hái được những kết quả đáng phấn khởi. Môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự bố trí các khu vực chơi và học trong lớp phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát triển thể chất của trẻ mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ 16 hoạt động tích cực, sáng tạo. Môi trường giao tiếp cởi mở, thân thiện giữa cô với trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với môi trường xung quanh đã tạo cơ hội cho trẻ được chia sẽ, giải bày tâm tư nguyện vọng, mong ước của trẻ với cô, với bạn. Nhờ vậy mà cô hiểu trẻ hơn, trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động phối hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu quả hoạt động cũng cao hơn, trẻ yêu trường, yêu lớp, yêu cô giáo và bạn bè hơn. Không chỉ có vậy, việc xây dựng môi trường hoạt động cho trẻ đã nhận được sự đồng tình ủng hộ, tham gia đóng góp từ phía phụ huynh cả vật chất lẫn tinh thần để thỏa mãn mong đợi của họ đối với sự phát triển của trẻ. Để xây dựng môi trường học tập trong lớp cho trẻ 5-6  tuổi hoạt động tích cực, tôi đã tìm tòi, học hỏi nhằm chuẩn bị môi trường giáo dục linh hoạt sáng tạo, cung cấp phương tiện, học liệu và những hoạt động đa dạng, những tình huống có vấn đề và ngày càng phức tạp hơn, có tác dụng kích thích tư duy, lôi cuốn trẻ tham gia tích cực vào hoạt động tự tìm tòi, giải quyết vấn đề một cách sáng tạo, học qua thực hành, qua chơi một cách vui vẻ; qua đó trẻ trực tiếp lĩnh hội được tri thức, giúp trẻ phát triển hài hòa các lĩnh vực: Thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, thẫm mỹ, tình cảm và kỹ năng xã hội. Do đó, mỗi trẻ em có hứng thú, cách học và tốc độ học tập khác nhau và chúng đều có thể thành công. Trẻ học bằng chơi tốt nhất khi có người lớn hỗ trợ và mở rộng những gì chúng đang hứng thú và đang thực hiện. Chính vì thế, với quan điểm “mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt” và “mỗi đứa trẻ đều có cơ hội được học bằng nhiều cách khác nhau”, vì vậy dạy cho trẻ mầm non cần được tiếp cận với phương pháp “Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” là một việc làm hết sức cần thiết. 2. Kiến nghị, đề xuất: Muốn sáng kiến kinh nghiệm này được áp dụng rộng rãi và mang lại hiệu quả giáo dục cao trong năm học 2018 - 2019 và những năm tiếp theo tại đơn vị công tác. Tôi mạnh dạn đưa ra một số kiến nghị, đề xuất như sau: * Đối với nhà trường: Phối hợp với cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương trong công tác xây dựng trường đạt chuẩn Quốc gia. Thường xuyên xây dựng kế hoạch bồi dưỡng, rèn luyện kỹ năng cho đội ngũ trực tiếp giảng dạy những lớp có đối tượng trẻ bị thiểu năng trí tuệ, khuyết tật để từng bước giúp trẻ hòa nhập tốt với môi trường giáo dục thân thiện. Cần tổ chức các hoạt động dự giờ thao giảng qua đó giúp giáo viên học tập và chia sẽ kinh nghiệm lẫn nhau góp phần nâng cao tay nghề, chuyên môn, nghiệp vụ của đội ngũ. * Đối với đội ngũ giáo viên 17 Mỗi người giáo viên phải biết xây dựng kế hoạch tự học tập, nghiên cứu, bồi dưỡng, tự bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ, năng lực sư phạm.... và một số lĩnh vực khác có liên quan; phải thường xuyên tự đổi mới mình cho phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn hiện nay Linh hoạt, sáng tạo trong lựa chọn nội phương pháp khi tổ chức các hoạt động “giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” đạt hiệu quả cao nhất. * Đối với ngành giáo dục Đề nghị phòng Giáo dục và Đào tạo phối hợp với các ban ngành chức năng tham mưu cho UBND huyện tiếp tục đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, đầu tư mua sắm cơ sở vật chất tạo điều kiện thuận lợi cho nhà trường thực hiện tốt kế hoạch, nhiệm vụ năm học. Tăng cường mở các lớp tập huấn, đào tạo bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ giáo viên trực tiếp giảng dạy để từng bước nâng cao trình độ tay nghề và đảm nhiệm tốt mọi nhiệm vụ được giao. * Đối với phụ huynh học sinh: Tham gia tích cực vào các hoạt động do nhà trường, lớp tổ chức tạo môi trường thân thiện để phối hợp giáo dục trẻ.      Phối hợp tốt với nhà trường, giáo viên chủ nhiệm để thực hiện tốt công tác chăm sóc và giáo dục trẻ ở nhà và ở trường. Trên đây là một số biện pháp và kinh nghiệm nhỏ của bản thân tôi đã tích lũy được trong thời gian qua, bản thân tôi không chỉ dừng lại ở đó mà luôn có sự cố gắng, phấn đấu hơn nữa, tìm tòi, học hỏi thêm ở các bạn đồng nghiệp để hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.            Trong quá trình làm đề tài bản thân tôi không tránh khỏi những sai sót kính   mong   sự   đóng   góp   ý  kiến   chân  thành   của   đồng   nghiệp,   hội   đồng   nhà trường, phòng Giáo dục - Đào tạo để bản thân rút ra được những kinh nghiệm quý báu, bổ ích cho qua trình công tác, giảng dạy sau này. Là điều kiện cần và đủ cho bản thân tôi phấn đấu, rèn luyện học hỏi và trau dồi kinh nghiệm về chuyên môn nghiệp vụ để tự hoàn thiện mình và góp phần nhỏ bé của mình vào việc đào tạo thế hệ tương lai, nguồn nhân lực, tài năng cho đất nước./. Xin chân thành cảm ơn! 18 19