Nghiên cứu ứng dụng các giải pháp công nghệ mới để hạn chế ô nhiễm trong các khu mổ bệnh viện
liªn hiÖp c¸c héi KHKT ViÖt Nam
trung t©m nghiªn cøu vµ triÓn khai
c«ng nghÖ m«i tr−êng
_______________________________________________
Nghiªn cøu øng dông c¸c gi¶i ph¸p
c«ng nghÖ míi ®Ó h¹n chÕ « nhiÔm
trong c¸c khu mæ bÖnh viÖn
CN§T: BS, CKI
Hµ Néi - 2004
Tr−¬ng Ngäc S¬n
DANH S¸CH NH÷NG NG¦êI THùC HIÖN CHÝNH
1. Tr−¬ng Ngäc S¬n – C¸n bé kü thuËt, Trung t©m nghiªn cøu vµ triÓn khai c«ng
nghÖ m«i tr−êng (REDCET), B¸c sÜ chuyªn khoa I, Chñ nhiÖm ®Ò tµi.
2. Nh÷ng ng−êi thùc hiÖn chÝnh:
2.1. Vò V¨n TiÔu-Chi nh¸nh phÝa Nam,Trung T©m NhiÖt ®íi ViÖt-Nga,TiÕn sÜ
2.2. NguyÔn Minh C¶o - Trung t©m REDCET, TiÕn sÜ
2.3. TrÇn ThÞ Tóc - Trung t©m REDCET, Kü s−
2.4. TrÞnh Xu©n D−¬ng - Trung t©m REDCET, Kü s−
2.5. Vò T−êng V©n - Trung t©m REDCET, Cö nh©n
DANH S¸CH C¸C C¥ QUAN PHèI HîP CHÝNH
1. Chi nh¸nh phÝa Nam, Trung t©m NhiÖt ®íi ViÖt – Nga.
2. BÖnh viÖn h÷u nghÞ ViÖt Nam – Cu ba Hµ Néi.
1
Më ®Çu
BÖnh viÖn lµ n¬i héi tô nhiÒu lo¹i vi khuÈn vµ lµ n¬i cã nhiÒu c¬ héi cho sù
l©y lan c¸c bÖnh truyÒn nhiÔm. NhiÔm khuÈn BÖnh viÖn ®ang lµ vÊn ®Ò rÊt nãng
báng ë c¸c n−íc trªn thÕ giíi, ®Æc biÖt lµ c¸c n−íc nghÌo, c¸c n−íc ®ang ph¸t
triÓn.
- NhiÔm khuÈn bÖnh viÖn cã mét t¸c ®éng rÊt lín lµm gia t¨ng tÇn suÊt bÖnh,
t¨ng chi phÝ ®iÒu trÞ, t¨ng thêi gian n»m viÖn, t¨ng tû lÖ tö vong, ngoµi ra cßn lµm
gia t¨ng sù trçi dËy cña c¸c dßng vi khuÈn kh¸ng thuèc kh¸ng sinh.
- NhiÔm khuÈn bÖnh viÖn ngµy nay ®· trë thµnh mét th¸ch thøc mang tÝnh
thêi ®¹i.
Trong bÖnh viÖn, c¸c khu vùc cã nguy c¬ nhiÔm khuÈn cao lµ c¸c khoa,
phßng cã bÖnh nh©n ph¬i nhiÔm cao víi vi khuÈn g©y bÖnh, ®ã lµ c¸c khoa (phßng)
mæ, hËu phÉu.
Theo thèng kª cu¶ HÖ thèng tÇm so¸t NhiÔm khuÈn bÖnh viÖn quèc gia,
Trung t©m kiÓm so¸t bÖnh tËt Hoa kú, nhiÔm khuÈn bÖnh viÖn x¶y ra ë nh÷ng bÖnh
nh©n phÉu thuËt còng nh− nh÷ng bÖnh nh©n t¹i khoa håi søc cÊp cøu dao ®éng tõ
10 ®Õn 15%.
V× vËy vÞÖc tæ chøc mét Ch−¬ng tr×nh chèng nhiÔm khuÈn bÖnh viÖn lµ mét
nhiÖm vô cÇn thiÕt trong sù ph¸t triÓn cña ngµnh y tÕ. Bé y tÕ ViÖt nam tõ n¨m
1997 ®· ra quyÕt ®Þnh thµnh lËp Khoa chèng nhiÔm khuÈn bÖnh viÖn.
B¾t ®Çu Ch−¬ng tr×nh chèng nhiÔm khuÈn bÖnh viÖn còng cã nghÜa lµ b¾t ®Çu
mét chuyÓn biÕn míi trong lÜnh vùc ch¨m sãc y tÕ toµn diÖn cña mçi quèc gia.
ViÖc chèng nhiÔm khuÈn ë ViÖt nam vÉn cßn lµ lÜnh vùc míi mÎ vµ ®ang ë trong
giai ®o¹n khëi ®Çu. Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi c¸c bÖnh viÖn vµ tæ chøc y tÕ céng ®ång
n−íc ta lµ viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng vµ kh¶ n¨ng ch¨m sãc søc khoÎ tr−íc tiªn
ph¶i gi¶i quyÕt vÊn ®Ò chèng nhiÔm khuÈn bÖnh viÖn. §iÒu nµy phô thuéc rÊt nhiÒu
vµo viÖc ®µo t¹o vµ huÊn luyÖn ®éi ngò nh©n viªn cã ®ñ n¨ng lùc ®Ó gi¶i quyÕt vÊn
®Ò nªu trªn. NghÜa lµ yÕu tè con ng−êi vÉn lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh. VÊn ®Ò chèng
nhiÔm khuÈn bÖnh viÖn lµ nhiÖm vô cña tÊt c¶ mäi ng−êi tõ ng−êi ®Çu bÕp chuÈn bÞ
thøc ¨n cho bÖnh nh©n ®Õn nh÷ng phÉu thuËt viªn thùc hiÖn c¸c cuéc mæ, ®Õn c¸c
2
®iÒu d−ìng viªn thùc hiÖn thay b¨ng, ®Õn nh©n viªn vÖ sinh s¹ch khoa phßng...
Tõ t×nh h×nh thùc tÕ vµ tÝnh nghiªm träng cña nhiÔm khuÈn bÖnh viÖn nh− ®·
nªu ë trªn chóng t«i ®· tiÕn hµnh thùc hiÖn ®Ò tµi: Nghiªn cøu øng dông c¸c gi¶i
ph¸p c«ng nghÖ míi ®Ó h¹n chÕ « nhiÔm trong c¸c khu mæ bÖnh viÖn. Víi môc
tiªu: Thö nghiÖm kü thuËt xö lý v« khuÈn kh«ng khÝ b»ng mµng läc cho phßng mæ
BÖnh viÖn gãp phÇn c¶i thiÖn m«i tr−êng BÖnh viÖn vµ hiÖu qu¶ ®iÒu trÞ.
3
Tæng quan
C«ng nghÖ läc khÝ v« trïng ë n−íc ngoµi
Nghiªn cøu chèng nhiÔm khuÈn ë n−íc ngoµi chñ yÕu lµ nghiªn cøu vÒ c«ng
nghÖ läc khÝ. ViÖc nghiªn cøu c¸c c«ng nghÖ xö lý m«i tr−êng nãi chung vµ xö lý
bôi, vi khuÈn, ®éc tè hãa chÊt, n−íc nãi riªng ®· ®−îc triÓn khai tõ l©u vµ ng−êi ta
®· s¶n xuÊt trong ph¹m vi c«ng nghiÖp.
Tõ c¸c lo¹i giÊy läc ®ã, ng−êi ta chÕ t¹o ra c¸c lo¹i phin läc ®Ó ®−a vµo c¸c
thiÕt bÞ läc kh«ng khÝ. Tiªu chuÈn kü thuËt c¬ b¶n cña phin läc khÝ lµ ph¶i cã trë
lùc khÝ ®éng häc nhá, c«ng suÊt läc lín (hµng ngµn m3/giê). Muèn vËy diÖn tÝch
hiÖu dông cña phin läc ph¶i lín h¬n hµng chôc lÇn (tõ 10 ®Õn 20 lÇn) thiÕt diÖn
ngang cña phin läc.
ë ViÖt nam
Nh÷ng nghiªn cøu trong lÜnh vùc chÕ t¹o vËt liÖu läc bôi, vi khuÈn, ®éc tè
hãa chÊt ®−îc tiÕn hµnh nhiÒu thËp niªn t¹i ViÖn Hãa häc qu©n sù-Bé t− lÖnh Hãa
häc tõ nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kû 20.
Sau nhiÒu n¨m nghiªn cøu, ®Õn nay cã thÓ nãi trong lÜnh vùc chÕ t¹o giÊy läc vi
khuÈn vÉn chØ dõng l¹i trong ph¹m vi phßng thÝ nghiÖm, ch−a cã thÓ ®−a ra s¶n
xuÊt trong c«ng nghiÖp víi nhiÒu lý do kh¸c nhau, nh−ng chñ yÕu vÉn lµ ch−a ®¹t
c¸c chØ tiªu kü thuËt c¬ b¶n vÒ hÖ sè lät vµ trë lùc giÊy läc. §iÒu ®ã chøng tá tÝnh
chÊt phøc t¹p cña c«ng nghÖ s¶n xuÊt vËt liÖu läc son khÝ vi trïng. Cßn c¸c c¬
quan nghiªn cøu vÒ giÊy vµ c¸c nhµ m¸y giÊy cña ViÖt nam chØ s¶n xuÊt ®−îc c¸c
lo¹i giÊy v¨n phßng th«ng dông, c«ng nghÖ s¶n xuÊt kh«ng ®¸p øng yªu cÇu chÕ
t¹o giÊy läc vi khuÈn. §iÒu nµy ®· ®−îc thö nghiÖm qua nh÷ng ®ît chÕ t¹o c«ng
nghiÖp t¹i ViÖn-giÊy-Senlulo ViÖt Tr× vµo nh÷ng n¨m 1978 - 1980.
Quan ®iÓm chung vÒ vÊn ®Ò th«ng khÝ v« trïng bÖnh viÖn.
Nh÷ng tiÕn bé trong y häc vµ c«ng nghÖ ®ßi hái c¸c nhu cÇu ®iÒu hoµ vµ
th«ng khÝ thÝch hîp cña c¸c bÖnh viÖn. §iÒu hoµ vµ th«ng khÝ t¹i bÖnh viÖn ®ãng
mét vai trß quan träng ®èi víi bÖnh nh©n h¬n lµ viÖc ph¸t triÓn c¸c tiÖn nghi. Trong
nhiÒu tr−êng hîp ®iÒu hoµ kh«ng khÝ thÝch hîp lµ yÕu tè ch÷a bÖnh vµ trong mét sè
tr−êng hîp nã ®ãng vai trß chÝnh yÕu, nh÷ng kh¸c biÖt c¬ b¶n gi÷a ®iÒu hoµ kh«ng
4
khÝ cho c¸c bÖnh viÖn vµ cho c¸c cÊu tróc x©y dùng kh¸c xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu h¹n
chÕ chuyÓn ®éng kh«ng khÝ trong vµ gi÷a c¸c khu vùc kh¸c nhau. Tõ nhu cÇu ®Æc
tr−ng th«ng giã vµ läc giã ®Ó lµm lo·ng bít vµ tÈy bá « nhiÔm d−íi d¹ng mïi vµ
c¸c vi sinh vËt trong kh«ng khÝ, vµ tõ nhu cÇu nhiÖt ®é vµ ®é Èm kh¸c nhau cho c¸c
khu vùc kh¸c nhau.
§Ó c¶i thiÖn chÊt l−îng kh«ng khÝ, ng−êi ta khuyÕn c¸o kh«ng ®−îc sö dông
réng r·i ®Ìn tiÖt khuÈn tia cùc tÝm t¹i c¸c bÖnh viÖn do khã che ch¾n ®ång thêi ®Ó
b¶o vÖ bÖnh nh©n vµ mäi ng−êi liªn quan, do kh¶ n¨ng diÖt vi sinh cña tia cùc tÝm
kh«ng thÓ thùc hiÖn ®−îc ®Æc biÖt trong tr−êng vi sinh chuyÓn vËn trong bôi. L¾p
®Ìn tiÖt khuÈn trong c¸c hÖ thèng èng dÉn cã hiÖu qu¶ cao h¬n.
Kh¸i niÖm l−u chuyÓn khÝ theo ph−¬ng ph¸p Laminar ®−îc ph¸t triÓn cho
viÖc sö dông phßng s¹ch c«ng nghiÖp ®· thu hót sù quan t©m cña nhiÒu nhµ nghiªn
cøu y häc. Cã nh÷ng quan ®iÓm ñng hé c¶ hai hÖ thèng l−u chuyÓn khÝ theo
ph−¬ng ph¸p Laminar theo chiÒu ngang vµ chiÒu däc cã hoÆc kh«ng cã c¸c v¸ch
ng¨n cè ®Þnh hoÆc di ®éng xung quanh nhãm phÉu thuËt. NhiÒu nhµ nghiªn cøu
kh«ng t¸n ®ång l−u chuyÓn khÝ theo ph−¬ng ph¸p Laminar cho c«ng viÖc phÉu
thuËt nh−ng cã rÊt nhiÒu nhµ ®Ò x−íng hÖ thèng khÝ t−¬ng tù trong tµi liÖu.
Nh÷ng hÖ thèng phôc vô cho c¸c diÖn tÝch bÞ nhiÔm bÈn cao nh− c¸c phßng
c¸ch ly vµ c¸c phßng gi¶i phÉu tö thi nªn duy tr× ¸p suÊt khÝ ©m so víi c¸c phßng
hay hµnh lang tiÕp gi¸p. ¸p suÊt khÝ ©m ®¹t ®−îc do cung cÊp khÝ cho diÖn tÝch
thÊp h¬n khÝ ®−îc hót ®i tõ ®ã. §iÒu nµy cã thÓ t¹o ra mét luång khÝ ®i vµo khu vùc
xung quanh chu vi c¸c cöa tõ bªn ngoµi phßng. §iÒu nµy cã thÓ bÞ l«i cuèn vµo
phßng mæ tõ c¸c khu vùc bÞ nhiÔm bÈn cao. Do vËy ph¶i ®−îc ®iÒu ¸p c©n ®èi víi
c¸c khu vùc nªu trªn. §iÒu nµy chØ cã thÓ ®−îc duy tr× trong phßng c¸ch ly hoµn
toµn. §Ó ®¹t ®Õn sù ®iÒu chØnh c©n ®èi mét c¸ch hîp lý tÊt c¶ c¸c cöa hay xung
quanh c¸c khe hë gi÷a c¸c khu vùc ®−îc ®iÒu ¸p, tèt nhÊt sö dông v¶i bÞt khe cöa.
§iÒu chÕ kh«ng khÝ v« trïng
C«ng dông c«ng nghiÖp cña c¸c phin läc kh«ng khÝ lµ ®iÒu chÕ kh«ng
khÝ v« trïng. ViÖc thanh trïng kh«ng khÝ kh¸c biÖt mét c¸ch c¬ b¶n so víi thanh
trïng chÊt láng, v× thÓ tÝch khÝ cÇn lµm s¹ch rÊt lín. Sù thÝch hîp cña vËt liÖu läc
dïng ®Ó thanh trïng kh«ng khÝ cã thÓ ®¸nh gi¸ b»ng viÖc ®o kh¶ n¨ng gi÷ c¸c h¹t
5
cã kÝch th−íc x¸c ®Þnh (h¹t h×nh cÇu cña son khÝ dÇu DOP hoÆc DEP).
- NÕu phin läc hay mµng läc cã thÓ gi÷ ®−îc ®Õn 99,997% c¸c h¹t cã ®−êng
kÝnh 0,3 micron th× chóng hoµn toµn cã thÓ sö dông ®Ó thanh trïng kh«ng khÝ.
VÊn ®Ò nhiÔm khuÈn bÖnh viÖn vµ kiÓm so¸t
nhiÔm khuÈn bÖnh viÖn.
NhiÔm khuÈn bÖnh viÖn cã mét t¸c ®éng rÊt lín, nã lµm gia t¨ng tÇn suÊt
bÖnh, t¨ng chi phÝ ®iÒu trÞ, t¨ng thêi gian n»m viÖn, t¨ng tû lÖ tö vong, ngoµi ra cßn
lµm gia t¨ng sù trçi dËy cña c¸c dßng vi khuÈn kh¸ng thuèc kh¸ng sinh. NhiÔm
khuÈn bÖnh viÖn ®· trë thµnh mét th¸ch ®è mang tÝnh thêi ®¹i.
T×nh h×nh nhiÔm trïng m¾c ph¶i trong bÖnh viÖn ë ViÖt Nam ch−a ®−îc ®¸nh
gi¸ mét c¸ch quy m« vµ chóng ta kh«ng biÕt ®−îc nh÷ng tæn thÊt vÒ con ng−êi vµ
tiÒn b¹c.
VÊn ®Ò kiÓm so¸t nhiÔm khuÈn bÖnh viÖn lµ mét vÊn ®Ò lín cã ý nghÜa thiÕt
thùc gãp phÇn n©ng cao chÊt l−îng ®iÒu trÞ trong bÖnh viÖn, gi¶m tû lÖ l©y lan,
gi¶m tö vong, gi¶m chi phÝ ®iÒu trÞ do gi¶m dïng kh¸ng sinh vµ gi¶m thêi gian n»m
viÖn. Nh÷ng kinh nghiÖm vÒ chèng nhiÔm khuÈn bÖnh viÖn trªn c¸c n−íc cho thÊy:
KiÓm so¸t nhiÔm khuÈn bÖnh viÖn muèn thµnh c«ng cÇn t¹o ®−îc mét m¹ng l−íi
chèng nhiÔm khuÈn trong bÖnh viÖn.
Nh÷ng yªu cÇu cÇn thiÕt khi thiÕt kÕ, chÕ t¹o thiÕt bÞ cÊp khÝ v«
trïng cho phßng mæ bÖnh viÖn.
ThiÕt kÕ chÕ t¹o thiÕt bÞ cho phßng mæ bÖnh viÖn cÇn ph¶i n¾m ®−îc nh÷ng
yªu cÇu kü thuËt c¬ b¶n ®¶m b¶o m«i tr−êng s¹ch cho phßng mæ bÖnh viÖn nh»m
kiÓm so¸t viÖc nhiÔm khuÈn bÖnh viÖn. Khã kh¨n nhÊt hiÖn nay lµ ngµnh y tÕ ch−a
tiªu chuÈn ho¸ ®−îc c¸c yªu cÇu vÒ thiÕt kÕ chuÈn phßng mæ bÖnh viÖn. T×nh tr¹ng
chung hiÖn nay lµ c¸c bÖnh viÖn thiÕt kÕ x©y dùng theo nhiÒu kiÓu kh¸c nhau,
kh«ng theo mét chuÈn thiÕt kÕ thèng nhÊt g©y rÊt nhiÒu khã kh¨n cho viÖc thùc
hiÖn c¸c gi¶i ph¸p kü thuËt ®¶m b¶o kh«ng khÝ v« trïng cho phßng mæ bÖnh viÖn.
HiÖn t¹i Bé y tÕ còng ch−a cã c¸c quy ®Þnh vÒ chØ tiªu vi sinh cho phßng mæ
s¹ch, chÕ ®é th«ng khÝ vµ xö lý kh«ng khÝ phßng mæ... Do vËy viÖc thiÕt kÕ phßng
mæ th−êng dùa vµo nh÷ng nguyªn t¾c chung cã tÝnh khuyÕn c¸o víi môc tiªu ®¶m
b¶o tèt nhÊt ®iÒu kiÖn an toµn cho nh÷ng can thiÖp phÉu thuËt, nh÷ng yªu cÇu liªn
6
quan nµy bao gåm:
- §iÒu kiÖn vÖ sinh
- TiÖn nghi vµ sù tho¶i m¸i vÒ tinh thÇn cho bÖnh nh©n
- Sù ®Çy ®ñ c¸c ph−¬ng tiÖn phÉu thuËt
- Sù an toµn cho qu¸ tr×nh phÉu thuËt.
Tiªu chuÈn hÖ thèng th«ng khÝ t¹i khu vùc phÉu thuËt nh− sau: sù ph©n phèi
kh«ng khÝ ph¶i ®¶m b¶o bëi hÖ thèng khuyÕch t¸n kh«ng khÝ tõ trªn trÇn nhµ xuèng
kh¾p phßng tíi c¸c èng tho¸t khÝ ®Æt trªn t−êng hay trªn nÒn kü thuËt. §¸y cña lç
th«ng khÝ ra ngoµi nªn ®Æt cao Ýt nhÊt 75mm so víi nÒn nhµ. HÖ thèng nµy ®¶m b¶o
nhiÖt ®é tõ 20 ®Õn 24oC ®é Èm kh«ng khÝ tõ 50 ®Õn 60% vµ ¸p suÊt kh«ng khÝ
d−¬ng so víi bÊt kú phßng kÕ cËn nµo (¸p suÊt kh«ng khÝ lín h¬n 15Pa so víi c¸c
phßng kh¸c).
- Ph¶i cã mét thiÕt bÞ theo dâi ®é chªnh ¸p lùc trong c¸c phßng còng nh−
nhiÖt kÕ vµ m¸y ®o ®é Èm ph¶i ®−îc ®Ó n¬i cã thÓ dÔ dµng theo dâi.
- T−êng, trÇn vµ sµn nhµ ph¶i kÝn khÝt, chèng thÈm thÊu vµ cöa cÇn kÝn ®Ó
duy tr× ¸p lùc d−¬ng.
- Kh«ng khÝ trong phßng ph¶i ®−îc läc s¹ch bëi c¸c hÖ läc hiÖu qu¶ 95% vµ
99,97% (läc cuèi Hepa 0,3µm).
- Kh«ng khÝ trong phßng ®−îc trao ®æi Ýt nhÊt lµ 15 lÇn trong 1 giê víi hÖ
thèng cung cÊp 100% kh«ng khÝ trong s¹ch.
- HÖ thèng håi l−u t¸i sö dông thay ®æi kh«ng khÝ Ýt nhÊt 25lÇn/h.
- VËn tèc dßng kh«ng khÝ 0,1-0,3m/gi©y.
HiÖn nay, nh÷ng yªu cÇu nªu trªn còng vÉn cßn lµ nh÷ng khuyÕn c¸o ch−a
trë thµnh tiªu chuÈn cã tÝnh chÊt ph¸p lý cho nªn trong ®Ò tµi chóng t«i ph¶i lùa
chän ph−¬ng ¸n sao cho phï hîp víi c¸c yªu cÇu vÒ kü thuËt th«ng khÝ mµ hiÖn nay
cã nh÷ng vÊn ®Ò cßn ®ang tranh c·i ch−a th«ng nhÊt trong giíi khoa häc vµ chuyªn
m«n.
7
Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu
Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu cña chóng t«i lµ ph−¬ng ph¸p kh«ng truyÒn thèng
víi viÖc triÓn khai nghiªn cøu øng dông trªn c¬ së ¸p dông nh÷ng tiÕn bé kü thuËt
nh»m t¹o ra s¶n phÈm cã chÊt l−îng ngo¹i, gi¸ thµnh néi cã tÝnh c¹nh tranh cao
phôc vô cho s¶n xuÊt vµ ®êi sèng. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu trªn cã thÓ rót ng¾n
thêi gian nghiªn cøu xuèng rÊt nhiÒu lÇn, mÆt kh¸c cã t¸c dông thóc ®Èy qu¸ tr×nh
héi nhËp vµ gãp phÇn vµo viÖc gi¶m kho¶ng c¸ch tôt hËu cña n−íc ta so víi c¸c
n−íc trong khu vùc.
Ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ chÊt l−îng kh«ng khÝ trong phßng mæ
§Ó ®¸nh gi¸ chÊt l−îng kh«ng khÝ trong phßng mæ, ph©n lo¹i tiªu chuÈn
phßng s¹ch vµ chØ tiªu kü thuËt thiÕt bÞ chóng t«i lùa chän c¸c chØ tiªu sau:
- Ph−¬ng ph¸p ®Õm vi khuÈn trong kh«ng khÝ
- Ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh hµm l−îng bôi trong kh«ng khÝ
- C¸c ph−¬ng ph¸p kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l−îng thiÕt bÞ khö trïng kh«ng khÝ
phßng mæ.
Nghiªn cøu, thiÕt kÕ chÕ t¹o phin läc bôi, vi khuÈn.
Phin läc bôi - vi khuÈn lµ mét bé phËn quan träng nhÊt cã tÝnh chÊt quyÕt
®Þnh ®Õn viÖc thiÕt kÕ, chÕ t¹o thiÕt bÞ cÊp khÝ v« trïng. Phin läc khÝ ®−îc tÝnh chän
sao cho võa ®¶m b¶o ®−îc hiÖu suÊt läc võa ®¶m b¶o ®−îc l−u l−îng kh«ng khÝ ®i
qua phin läc mµ kh«ng ph¸ vì kÕt cÊu phin läc. Tuú theo yªu cÇu vÒ cÊp ®é s¹ch
kh¸c nhau mµ ng−êi ta sö dông c¸c lo¹i phin läc cã hiÖu suÊt läc 40-50%, 90%;
99,0%; 99,9%; 99,99%; 99,997%; 99,999%...
ChÕ t¹o phin läc lµ mét c«ng nghÖ hÕt søc phøc t¹p bao gåm nhiÒu c«ng
®o¹n víi viÖc sö dông nh÷ng kü x¶o mang tÝnh bÝ quyÕt c«ng nghÖ, chÝnh v× vËy mµ
ngay c¶ nh÷ng thiÕt bÞ nhËp ®ång bé tõ n−íc ngoµi vµo ViÖt Nam vÉn thÊy cã
nh÷ng tr−êng hîp phin läc bÞ xÐ r¸ch tõng m¶ng do øng lùc néi cña keo kÕt cÊu bÞ
co ngãt qu¸ lín.
8
S¬ ®å nguyªn lý
Quy tr×nh c«ng nghÖ chÕ t¹o phin läc bôi, vi khuÈn
Nguyªn liÖu
GiÊy läc bôi,
vi khuÈn
KiÓm tra ngo¹i
quan ®¶m b¶o
tÝnh nguyªn vÑn
C¾t ®Þnh h×nh theo
d−ìng cho tõng
lo¹i phin läc
Vµo khu«n gÊp
mói giÊy
NhËp kho
Phin läc
Vµo khu«n cè ®Þnh
nÕp gÊp giÊy
§Öm con chÌn kim
lo¹i b»ng giÊy thiÕc
vµo gi÷a c¸c mói
giÊy
§Öm con chÌn giÊy
cã keo vµo 2 ®Çu
mói giÊy läc
Ðp ®Þnh h×nh khÐp
kÝn 2 ®Çu mói giÊy
Bæ sung keo d¸n kÕt
cÊu ®iÒn ®Çy c¸c
khe ®Çu mói giÊy
n¬i ®Æt chÌn
V¸n «can hay
nh«m thanh
T¹o nÕp gÊp
giÊy thiÕc
trªn m¸y
M¸y c¾t
ph«i giÊy
thiÕc KL
C¾t ®Þnh
h×nh lµm con
chÌn
GiÊy läc phÕ
liÖu
B«i keo lªn
giÊy lµm con
chÌn
Keo d¸n
phin läc
Cho phin läc
vµo khung
bao
Nguyªn liÖu
giÊy thiÕc
lµm con chÌn
Bao b× ®ãng gãi
KiÓm tra trë lùc
phin läc
KiÓm tra kÝn khÝ
TiÕp tôc bæ
sung keo kÕt
cÊu bÞt kÝn
ChÕ t¹o khung
phin läc
9
Hoµn chØnh
khu«n cã
phin läc
KiÓm tra ®é kÝn
b»ng buång tèi
Nghiªn cøu thiÕt kÕ, chÕ t¹o thiÕt bÞ cÊp kh«ng khÝ v« khuÈn cho
nhµ mæ bÖnh viÖn.
Gi¶i ph¸p kÕt cÊu khoang ¸p lùc t¹o dßng ®¬n h−íng trong chÕ t¹o thiÕt bÞ
xö lý kh«ng khÝ.
Khã kh¨n lín nhÊt trong thiÕt kÕ kÕt cÊu s¶n phÈm cña ®Ò tµi lµ lµm sao
trong khoang m¸y cã c¸c luång giã ®¬n h−íng (song song – laminar) kh«ng cã
dßng ch¶y xo¸y vµ ph¶i cã tèc ®é ®Òu kh¾p ë mäi n¬i trªn tiÕt diÖn ngang cña phin
läc. Nguyªn lý t¹o dßng ®¬n h−íng ®Ó tr¸nh cã ¸p lùc khÝ côc bé víi tèc ®é qu¸ lín
lµm sai lÖch lç mµng läc vµ gi¶m hiÖu suÊt läc. §Ó ®¶m b¶o tèc ®é vµ l−u l−îng giã
cÇn thiÕt chóng t«i ®· sö dông nhiÒu lo¹i qu¹t cã cÊu tróc kh¸c nhau, ®−îc l¾p theo
nh÷ng ph−¬ng ph¸p kh¸c nhau ®Ó ®Èy dßng khÝ qua phin läc.
Gi¶i ph¸p kü thuËt gi¶m ®é ån thiÕt bÞ
Mét trong nh÷ng chØ tiªu sö dông rÊt quan träng cña thiÕt bÞ cÊp khÝ v« trïng
lµ ®é ån ph¶i ë møc ®é võa ph¶i kh«ng g©y ¶nh h−ëng tíi t©m sinh lý, chÊt l−îng
vµ hiÖu qu¶ c«ng viÖc, thêi gian lµm viÖc liªn tôc víi thiÕt bÞ cña c¸c kü thuËt viªn.
Bëi v× ®©y lµ nh÷ng thiÕt bÞ sö dông trong y tÕ kh¸c h¼n víi c¸c thiÕt bÞ c«ng
nghiÖp cã thÓ cho phÐp ®é ån lín h¬n nhiÒu.
* §Ó gi¶m ®é ån, trong ngµnh th«ng giã ph¶i sö dông c¸c thiÕt bÞ chèng ån
nh− ë ®Çu ra cña qu¹t ly t©m n¬i ph¸t ra tiÕng ån, ng−êi ta chÕ t¹o c¸c hép tiªu ©m
dµi kh«ng d−íi 2m, trong ®ã tÇng tiªu ©m ®−îc ®Æt xung quanh hép cã kÝch th−íc
kh«ng nhá h¬n 100mm chøa c¸c vËt liÖu tiªu ©m.
* Ph−¬ng ¸n thø hai cã thÓ lµm hép c¸ch ly ®Ó ng¨n chÆn ©m thanh, c¸ch nµy
kh«ng thÓ thùc hiÖn ®−îc v× thiÕt bÞ ph¶i lÊy giã vµ cÊp giã cho hÖ hë chø kh«ng
thÓ lµm thµnh hÖ kÝn c¸ch ly ®−îc trong tr−êng hîp c¸c thiÕt bÞ cña ®Ò tµi.
*Ph−¬ng ¸n thø 3 lµ nghiªn cøu sù ¶nh h−ëng cña thÓ tÝch khoang ¸p lùc vµ
sö dông c¸c vËt liÖu c¸ch ©m kÕt qu¶ cho thÊy gi¶m thÓ tÝch khoang ¸p lùc dÉn ®Õn
viÖc gi¶m ®é ån thiÕt bÞ.
ThiÕt kÕ kÕt cÊu thiÕt bÞ lµm sao ®¶m b¶o phin läc ®−îc l¾p ghÐp mét c¸ch
ch¾c ch¾n vµ kÝn khÝ ®Ó kh«ng cho khÝ tho¸t ra xung quanh khoang ¸p lùc mµ chØ ®i
qua phin läc ®ã lµ mét yªu cÇu rÊt nghiªm ngÆt, trong tr−êng hîp cã kÏ hë sÏ dÉn
®Õn thÊt tho¸t ¸p lùc vµ gi¶m ®¸ng kÓ l−u tèc cña thiÕt bÞ.
10
Nghiªn cøu m« h×nh thiÕt kÕ, chÕ t¹o thiÕt bÞ
Mét m« h×nh phßng s¹ch ph¶i cã c¸c phßng bæ trî nh− tiÒn phßng ë ®ã ®−îc
tiÕn hµnh c¸c kh©u ®o¹n thay quÇn ¸o, dµy dÐp, röa tay v« trïng, sau ®ã ®i qua mét
buång kh«ng khÝ v« trïng vµo phßng s¹ch. KÕt cÊu phßng s¹ch trung t©m bao gåm
qu¹t giã cÊp kh«ng khÝ vµo c¸c phßng. Tr−íc khi vµo phßng kh«ng khÝ ®−îc läc
qua mét hÖ läc hepa ®Æt trªn trÇn kü thuËt, sè l−îng phin läc tïy thuéc vµo diÖn tÝch
phßng vµ tiªu chuÈn sè lÇn l−u th«ng khÝ.
M« t¶ tãm t¾t ph−¬ng ¸n thiÕt kÕ tèi −u thiÕt bÞ khö trïng kh«ng khÝ.
Yªu cÇu kh«ng khÝ phßng mæ ph¶i ®−îc läc s¹ch bôi - vi khuÈn b»ng phin
läc HEPA, khuyÕn c¸o kh«ng nªn håi l−u vµ läc l¹i kh«ng khÝ trë l¹i phßng vµ ph¶i
®¶m b¶o ®iÒu kiÖn m«i tr−êng tèi −u cho c¸c phßng mæ víi víi nhiÖt ®é 20-24oC,
®é Èm 50-60% vµ ¸p suÊt d−¬ng c©n ®èi víi c¸c khu vùc xung quanh 15% khÝ thõa.
§èi víi n−íc ta mét yªu cÇu rÊt quan träng lµ gi¸ c¶ ph¶i hîp lý, phï hîp víi kh¶
n¨ng tµi chÝnh cho lÇn ®Çu t− ban ®Çu vµ chi phÝ duy tr× vµ b¶o hµnh thÊp, hiÖu qu¶
ph¶i ®¹t yªu cÇu.
Víi môc tiªu trªn chóng t«i ®Ò xuÊt m« h×nh thiÕt bÞ cÊp kh«ng khÝ v« trïng
cho phßng mæ thÝch hîp sö dông trong c¸c bÖnh viÖn, c¸c c¬ së chuyªn vÒ ch¨m
sãc søc kháe, c¸c phßng s¹ch, c¸c phßng vi sinh, xÐt nghiÖm, thiÕt bÞ cã kh¶ n¨ng
läc ®−îc c¸c h¹t cùc nhá chØ thÊy qua kÝnh hiÓn vi (vi khuÈn, vi rót) sau ®ã cã thÓ
hñy diÖt vi khuÈn bµo tö, vi rót, c¸c lo¹i vi trïng g©y bÖnh hoÆc c¸c chÊt kÝch thÝch
sinh häc nh− phÊn hoa ch¼ng h¹n ®−îc gi÷ l¹i trªn bÒ mÆt phin läc Hepa b»ng ®Ìn
cùc tÝm l¾p ®Æt trong khoang ¸p lùc.
Sau ®©y tr×nh bµy cÊu h×nh tèi −u sau khi thö nghiÖm chóng t«i lùa chän. Víi
lý do t×nh tr¹ng phßng èc cña c¸c khu phÉu thuËt ë n−íc ta hiÖn nay ch−a ®ång bé
nªn chóng t«i ®· cã nh÷ng ph−¬ng ¸n thiÕt kÕ thÝch hîp. Trªn c¸c h×nh vÏ lµ nh÷ng
ph−¬ng ¸n ®−îc thiÕt kÕ cho c¸c cÊu tróc khu phÉu thuËt kh¸c nhau.
11
- Ph−¬ng ¸n thø nhÊt: ph−¬ng ¸n côc bé
Mieäng gioù
Phin loïc
Hepa
Phin loïc
sô caáp
Quaït li
taâm
Khe laáy
gioù
- Ph−¬ng ¸n thø hai: Treo thiÕt bÞ trªn t−êng
12
- Ph−¬ng ¸n thø ba: ThiÕt bÞ ®−îc treo trªn trÇn.
13
øng dông m« h×nh tr×nh diÔn hÖ thèng thiÕt bÞ xö lý kh«ng khÝ
cho phßng mæ bÖnh viÖn.
Chän ®Þa chØ øng dông: Sau khi chÕ thö vµ ®¸nh gi¸ mét sè chØ tiªu kü
thuËt sö dông c¬ b¶n cña thiÕt bÞ cÊp giã v« khuÈn cho phßng mæ bÖnh viÖn, nhiÖm
vô cña ®Ò tµi lµ chän ®Þa chØ øng dông. Dù kiÕn ban ®Çu cña chóng t«i lµ øng dông
t¹i 01 phßng mæ. Sau khi nghiªn cøu t×nh tr¹ng thùc tÕ vµ ®Æt vÊn ®Ò víi Ban gi¸m
®èc BÖnh viÖn chóng t«i ®· lÊy Phßng håi tØnh trong Khu phÉu thuËt cña Trung t©m
phÉu thuËt t¹o h×nh vµ Hµm mÆt thuéc BÖnh viÖn H÷u nghÞ ViÖt Nam – Cu Ba ®Ó
lµm c¬ së øng dông. Tr−íc khi l¾p ®Æt thiÕt bÞ vµo phßng do khu vùc phÉu thuËt ®·
®−îc x©y dùng tõ rÊt l©u nªn t×nh tr¹ng trÇn, t−êng vµ nÒn cña phßng ®· cò n¸t,
chóng t«i ®· phèi hîp cïng víi BÖnh viÖn cho c¶i t¹i l¹i míi ®¸p øng ®−îc c¸c
th«ng sè cña thiÕt bÞ sau khi l¾p ®Æt. Ph−¬ng ¸n chóng t«i thùc hiÖn ë ®©y lµ
ph−¬ng ¸n 3 nh− ®Ò tµi ®· giíi thiÖu ë trªn.
kÕt qu¶ nghiªn cøu
Nh»m ®¸nh gi¸ t×nh tr¹ng « nhiÔm phßng mæ ë mét sè bÖnh viÖn chóng t«i
®· tiÕn hµnh nu«i xÐt nghiÖm vi sinh lÊy t¹i mét sè nhµ mæ c¸c bÖnh viÖn ë Hµ Néi:
ViÖn 198, ViÖn m¾t Hµ néi, BÖnh viÖn Saintpaul, BÖnh viÖn Sãc s¬n - Hµ néi, BÖnh
viÖn §èng ®a - Hµ néi, BÖnh viÖn ViÖt nam - Cu ba.
- §¸nh gi¸ chÊt l−îng kh«ng khÝ phßng Håi tØnh BÖnh viÖn ViÖt nam – Cu ba tr−íc
khi l¾p ®Æt hÖ thèng xö lý v« trïng kh«ng khÝ.
- §¸nh gi¸ chÊt l−îng kh«ng khÝ phßng Håi tØnh BÖnh viÖn ViÖt nam – Cu ba sau
khi l¾p ®Æt hÖ thèng xö lý v« trïng kh«ng khÝ.
- §o hµm l−îng bôi t¹i c¸c vÞ trÝ kh¸c nhau trong phßng Håi tØnh- BÖnh viÖn ViÖt
nam - Cu ba. Qua kÕt qu¶ thùc nghiÖm cho kÕt qu¶ hµm l−îng bôi trung b×nh céng
tr−íc khi l¾p ®Æt thiÕt bÞ lµ 5757 h¹t/m3 vµ sau khi l¾p ®Æt thiÕt bÞ lµ 1358 h¹t/m3.
Nh− vËy sau khi l¾p thiÕt bÞ hµm l−îng bôi trung b×nh gi¶m 4399 h¹t/m3 so víi
tr−íc khi l¾p ®Æt thiÕt bÞ.
- §¸nh gi¸ c¶m quan cña c¸c c¸n bé lµm viÖc trong phßng Håi tØnh- BÖnh viÖn ViÖt
nam - Cu ba.
KÕt qu¶ c¶m quan cña nh©n viªn lµm viÖc t¹i phßng Håi tØnh-BÖnh viÖn ViÖt nam Cu ba cho thÊy: Cã sù kh¸c biÖt hoµn toµn vÒ c¶m gi¸c cña ng−êi lµm viÖc trong
phßng gi÷a tr−íc vµ sau khi l¾p ®Æt thiÕt bÞ.
14
bµn luËn
Ñeà taøi ñaõ toång hôïp khaù ñaày ñuû toång quan taøi lieäu veà tình hình nghieân cöùu
trong nöôùc vaø treân theá giôùi veà kyõ thuaät vaø coâng ngheä xöû lyù khoâng khí khoûi buïi,
vi khuaån. Giôùi thieäu nhöõng keát quaû nghieân cöùu cô baûn veà vaán ñeà nhieãm khuaån,
vaán ñeå thoâng khí voâ truøng vaø choáng nhieãm khuaån beänh vieän.
Nhöõng keát quaû ñaûm baûo khoâng khí voâ truøng cho phoøng moå beänh vieän neâu
trong phaàn thöïc nghieäm laø keát quaû toång hôïp cuûa raát nhieàu caùc yeáu toá lieân quan
ñeán caùc khaâu ñaûm baûo cuûa beänh vieän noùi chung vaø phoøng moå noùi rieâng. Ñeå
kieåm tra thöïc haønh phoøng choáng nhieãm truøng beänh vieän taïi Khoa Ngoaïi coù ñeán
20 noäi dung yeâu caàu phaûi ñöôïc thöïc haønh toát [27], chöa keå ñeán caùc noäi dung veà
xöû lyù duïng cuï, xöû lyù chaát thaûi, nhaø giaët, xöû lyù ñoà baån vaø röûa tay phaãu thuaät… Keát
quaû nghieän cöùu cuûa haõng SATORIUS (Ñöùc) veà kieåm soaùt quaù trình saûn xuaát vaø
nguoàn goác nhieãm khuaån cho thaáy con ngöôøi laø yeáu toá tieâu cöïc trong phoøng saïch
voâ truøng. Da, toùc, quaàn aùo, naùch vaø loã muõi laø nôi khu truù moät löôïng lôùn vi khuaån
tröïc tieáp thaûi vaøo moâi tröôøng. Ví duï:Traùn, da ñaàu vaø naùch coù ñeán 106 vi
khuaån/cm2; nöôùc boït vaø chaát baøi tieát töø loã muõi coù ñeán 106-108VK/ml, haét hôi
105VK taïi vaän toác 100m/giaây, ñaàu ngoùn tay 20-100VK/cm2, tay 1036×103VK/cm2. Trong moät nghieân cöùu “Söï hieän dieän vi khuaån treân tay nhaân vieân
y teá” taïi Beänh vieän ña khoa tænh Bình Thuaän cho thaáy baøn tay cuûa nhaân vieân y
teá luoân coù moät löôïng lôùn vi khuaån laø nhöõng taùc nhaân goùp phaàn vaøo vieäc nhieãm
cheùo beänh lyù nhieãm truøng trong beänh vieän. Soá löôïng vi khuaån trung bình treân
tay kyõ thuaät vieân tröôùc khi röûa laø khoaûng 35.104, sau khi röûa laø 17.104. Sau khi
röûa tay thöôøng qui, soá löôïng vi khuaån giaûm ñaùng keå nhöng vaãn cao hôn lieàu gaây
nhieãm gaàn 17 laàn [∗][32].
Qua nhöõng soá lieäu neâu treân cho thaáy, duø thieát bò xöû lyù khoâng khí coù ñaûm baûo
ñoä voâ truøng caáp ñoä cao ñi chaêng nöõa maø caùc yeáu toá khaùc nhö phoøng oác, con
ngöôøi, thieát bò vaø vieäc chaáp haønh caùc qui cheá veà veä sinh beänh vieän khoâng ñöôïc
thöïc hieän ñuùng thì tieâu chuaån phoøng saïch khoù coù theå ñaït ñöôïc keát quaû mong
muoán vaø tæ leä nhieãm truøng veát moå seõ taêng leân vaø khoâng theå kieåm soaùt ñöôïc.
Chính vì vaäy ñeà taøi taäp trung moät maët tieán haønh nghieân cöùu tìm caùc giaûi
phaùp kyõ thuaät nhaèm taïo ra thieát bò xöû lyù ñaûm baûo voâ truøng khoâng khí cho phoøng
moå beänh vieän, maët khaùc raát quan taâm nghieân cöùu vaø tìm hieåu saâu caùc yeáu toá
khaùc aûnh höôûng ñeán chaát löôïng khoâng khí trong moâi tröôøng phoøng moå nhö ñaõ
neâu ôû phaàn treân ñeå laøm coâng taùc tö vaán thieát keá, söûa chöõa naâng caáp phoøng moå
cho ñuùng chuaån möïc ôû möùc ñoä coù theå trong ñieàu kieän thöïc teá beänh vieän. Do vaäy
vieäc ñaûm baûo moâi tröôøng saïch cho phoøng moå beänh vieän laø keát quaû toång hôïp cuûa
∗
Lieàu gaây nhieãm töø 100 – 10.000 vi khuaån
15
raát nhieàu yeáu toá trong ñoù vieäc caáp khoâng khí voâ khuaån chæ laø moät yeáu toá quan
troïng lieân quan ñeán vieäc baûo veä söùc khoûe cho baùc só, ñoäi nguõ kyõ thuaät vieân vaø
beänh nhaân trong beänh vieän.
Nhöõng soá lieäu böôùc ñaàu coù tính chaát töông ñoái neâu ôû treân veà keát quaû xeùt
nghieäm vi sinh tieán haønh taïi moâ hình trình dieãn cuûa ñeà taøi coù theå keát luaän raèng:
Heä thoáng thieát bò xöû lyù khoâng khí cho phoøng moå voâ truøng theo nguyeân lyù cuïc
boä, taïo aùp suaát döông coù hieäu quaû toát, vaø khuyeán caùo coù theå aùp duïng roäng raõi
cho caùc phoøng moå caùc beänh vieän.
ÔÛ ñaây cuõng caàn thoáng nhaát moät soá quan ñieåm khi trieån khai caùc heä thoáng xöû
lyù khoâng khí phoøng moå beänh vieän: Nhö treân ñaõ ñeà caäp, cho ñeán nay caùc nhaø
khoa hoïc vaø caùc nhaø chuyeân moân chöa ñi ñeán keát luaän phöông phaùp caáp khí voâ
truøng theo nguyeân lyù naøo laø toái öu. Song hoï khuyeán caùo söû duïng doøng ñôn
höôùng (laminar) laø hôïp lyù vaø ñem laïi hieäu quaû. Söû duïng nguyeân lyù doøng
laminar thoåi ñöùng hay doøng laminar thoåi ngang kinh phí voâ cuøng lôùn khaû naêng
taøi chính cuûa ta chaéc coøn laâu môùi coù theå ñaùp öùng noåi. Söû duïng heä thoáng trung
taâm vôùi doøng hoài löu xöû lyù laïi cuõng chöa ñöôïc thoáng nhaát trong giôùi chuyeân
moân. Coøn trong tröôøng hôïp laép ñaët heä thoáng trung taâm thaûi boû thì thaát thoaùt
naêng löôïng raát lôùn, khaû naêng ñaûm baûo kinh phí ñeå duy trì hoaït ñoäng cuûa heä
thoáng laø raát khoù khaên. Chi phí vieän phí cho moät ca moå phaûi taêng leân gaáp haøng
chuïc laàn maø beänh nhaân phaûi gaùnh chòu chaéc khoù thöïc thi trong thöïc teá. Ví duï 1
ca moå ôû Vieän Tim chi phí khoaûng 2000-3000USD, th× viÖc ¸p dông phuïc vuï soá
löôïng lôùn coäng ñoàng daân cö lµ khã cã thÓ thùc hiÖn ®−îc, maø chæ coù moät soá ít
beänh nhaân hieåm ngheøo naèm giöõa caùi soáng vaø caùi cheát baét buoäc phaûi vaøo vieän.
Phöông aùn laép ñaët thieát bò xöû lyù maø ñeà taøi ñeà xuaát cuõng chöa phaûi ñaõ ñöôïc
thoáng nhaát trong giôùi chuyeân moân. Song keát quaû thöû nghieäm cho thaáy coù hiÖu
qu¶ gi¶m vi khuÈn, gi¶m bôi, t¹o c¶m gi¸c tho¶i m¸i, h¬n n÷a tiÕt kiÖm ®−îc chi
phÝ ®iÒu trÞ, phuø hôïp vôùi ñieàu kieän vaø hoaøn caûnh kinh teá trong nöôùc, chi phí ñaàu
tö vaø chi phí vaän haønh thaáp, ít phaûi baûo haønh baûo trì, noù coù theå raát thích hôïp vôùi
caùc beänh vieän tuyeán quaän huyeän; caùc beänh vieän chöa coù ñieàu kieän xaây döïng
môùi nhöng coù kinh phí söûa chöõa naâng caáp. Coøn ñoái vôùi caùc beänh vieän tuyeán tænh
vaø tuyeán trung öông coù theå caàn phaûi nghó ñeán vieäc xaây döïng heä thoáng xöû lyù
trung taâm vôùi thieát keá hieän ñaïi ñaùp öùng moïi yeâu caàu kyõ thuaät ñeà ra.
kÕt luËn vµ kiÕn nghÞ
1. KÕt qu¶ khaûo saùt taïi caùc beänh vieän vaø thöïc teá thöû nghieäm cho thaáy, söû
duïng tieâu chuaån cuûa Lieân Xoâ (cuõ) hoaëc tieâu chuaån phoøng caáp I, II, III GMP
ASEAN ñeå ñaùnh giaù chaát löôïng phoøng moå saïch beänh vieän
2. Ñaõ tìm ñöôïc moät soá giaûi phaùp kyõ thuaät trong thieát keá cheá taïo heä thoáng
thieát bò khöû truøng khoâng khí phoøng moå beänh vieän ñaït caùc chæ tieâu kyõ thuaät vaø
16
chæ tieâu söû duïng theo yªu cÇu chuyªn m«n kü thuËt.
3. Ñaõ xaây döïng ñöôïc moät moâ hình trình dieãn taïi Phoøng Hoài tænh – Beänh vieän
Vieät Nam- Cu Ba Haø Noäi. Sau hôn 1 naêm söû duïng vaø kieåm tra ñaùnh giaù keát quaû
vi sinh cho thaáy, thieát bò xöû lyù khoâng khí coù hieäu quaû toát vaø coù tính khaû thi trong
thöïc teá söû duïng.
4. Kieán nghò:
4.1. Coù theå aùp duïng roäng raõi ñeå xöû lyù khoâng khí ñaûm baûo moâi tröôøng saïch
cho phoøng moå beänh vieän vaø caùc cô sôû coù nhu caàu xaây döïng phoøng saïch noùi
chung.
4.2. Caàn xaây döïng tieâu chuaån hoùa caùc yeâu caàu veà thieát keá xaây döïng ñaëc thuø
vaø yeâu caàu KT cho moät nhaø moå saïch ôû beänh vieän. (Baûn tieâu chuaån vaø caùc
khuyeán caùo veà xaây döïng moâ hình nhaø moå saïch)
17
BAÛN TIEÂU CHUAÅN VAØ CAÙC KHUYEÁN CAÙO VEÀ XAÂY
DÖÏNG MOÂ HÌNH NHAØ MOÅ SAÏCH
1. Vieäc xaây döïng nhaø moå phaûi ñaït tieâu chuaån GMP ASEAN.
2. Yeâu caàu veà nhaø moå phaûi ñöôïc thieát keá theo nguyeân taéc moät chieàu vaø phaûi
caùch ly caùc khu saïch coù caùc caáp ñoä khaùc nhau.
3. Phoøng haäu phaãu laø moät khu lieân hoaøn trong nhaø moå ñeå sau khi beänh nhaân ra
khoûi khu moå ñöôïc ñöa vaøo haønh lang xanh vaø sang khu haäu phaãu (hay khu Chaêm
soùc ñaëc bieät).
4. Khu haäu phaãu cuõng phaûi ñöôïc caáp gioù voâ truøng coù aùp suaát aâm caân ñoái vôùi caùc
khu laân caän.
5. Nhaø moå phaûi ñöôïc caáp khí voâ truøng laøm maùt trung taâm hoaëc cuïc boä.
Caùc phoøng moå voâ truøng phaûi ñaït aùp suaát döông khoâng nhoû hôn töø 20 – 40 Pa,
coøn caùc phoøng moå höõu truøng thì phaûi taïo aùp suaát aâm caân ñoái vôùi vieäc caáp gioù voâ
truøng cho phoøng moå vaø caùc khu vöïc laân caän ñeå traùnh bò laây nhieãm do huùt khí töø
caùc khu vöïc laân caän vaøo phoøng moå.
6. Chaáp haønh qui trình veä sinh nhaø moå beänh vieän theo ñuùng qui ñònh cuûa Boä Y
teá vôùi vieäc söû duïng nhöõng chaát khöû truøng phoøng oác theá heä môùi keát hôïp vôùi caùc
chaát khöû truøng truyeàn thoáng vaø thay ñoåi caùc chaát khöû truøng (4-5 loaïi) ñeå traùnh vi
khuaån khaùng hoùa chaát.
7. Chaáp haønh nghieâm caùc qui ñònh veà veä sinh con ngöôøi, röûa tay thöôøng qui vaø
caùc qui ñònh khaùc veà trang phuïc baùc só.
8. Chaáp haønh nghieâm caùc qui ñònh veà xöû lyù thanh truøng duïng cuï thieát bò, beänh
nhaân vaø caùc yeáu toá gaây nhieãm khaùc.
9. Yeâu caàu chaát löôïng phoøng moå veà maët vi sinh khuyeán caùo ñaït caáp III theo tieâu
chuaån GMP ASEAN hay tieâu chuaån cuûa Lieân xoâ tröôùc ñaây.
Theo tieâu chuaån cuûa Lieân xoâ cuõ ñoä nhieãm khoâng khí tröôùc moå laø 500 vi
khuaån/m3 khoâng khí, vaø sau moå laø 1000 vi khuaån/m3, khoâng coù caùc vi khuaån chæ
ñieåm veä sinh ñaït tieâu chuaån saïch vi sinh. Caùc vi khuaån chæ ñieåm veä sinh khoâng
khí laø nhöõng vi khuaån tan maùu ñöôïc xaùc ñònh laø Saureus, Stropygenes, P.
aeruginosa vaø caùc naám moác. Phoøng saïch ñaït tieâu chuaån caáp III theo TC GMP
SEAN trong ñoù khoâng quaù 3.500.000 tieåu phaân côõ 0,5 micron hoaëc lôùn hôn;
20.000 tieåu phaân kích thöôùc lôùn hôn hoaëc baèng 5 micron; vaø khoâng quaù 500 vi
sinh vaät soáng trong 1m3 khoâng khí.
10. Yeâu caàu trong phoøng moå veà nhieät ñoä laø 20-25oC vaø ñoä aåm laø
18
DANH S¸CH NH÷NG NG¦êI THùC HIÖN CHÝNH
1. Tr−¬ng Ngäc S¬n – C¸n bé kü thuËt, Trung t©m Nghiªn cøu vµ TriÓn khai C«ng
nghÖ M«i tr−êng (REDCET), B¸c sÜ chuyªn khoa I, Chñ nhiÖm ®Ò tµi.
2. Nh÷ng ng−êi thùc hiÖn chÝnh:
2.1. Vò V¨n TiÔu-Chi nh¸nh phÝa Nam,Trung T©m NhiÖt ®íi ViÖt-Nga,TiÕn sÜ
2.2. NguyÔn Minh C¶o - Trung t©m REDCET, TiÕn sÜ
2.3. TrÇn ThÞ Tóc - Trung t©m REDCET, Kü s−
2.4. TrÞnh Xu©n D−¬ng - Trung t©m REDCET, Kü s−
2.5. Vò T−êng V©n - Trung t©m REDCET, Cö nh©n
DANH S¸CH C¸C C¥ QUAN PHèI HîP CHÝNH
1. Chi nh¸nh phÝa Nam, Trung t©m NhiÖt ®íi ViÖt – Nga.
2. BÖnh viÖn h÷u nghÞ ViÖt Nam – Cu ba Hµ Néi.
1
- Xem thêm -