Tài liệu Skkn kinh nghiệm nâng cao chất lượng vận động theo nhạc cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4 – 5 tuổi

Sáng kiến kinh nghiệm Mơ Đặng Thị Ngọc ĐẶT VẤN ĐỀ Theo nhà soạn nhạc nổi tiếng Dalcroze con người ngay từ khi sinh ra đã có thể biểu hiện những giai điệu âm nhạc bằng những động tác thân thể. Tất cả trẻ mầm non đều có những năng lực âm nhạc bẩm sinh và đứa trẻ nào cũng đều có thể phát triển được năng lực âm nhạc đó. Do vậy ngay từ thời kì thơ ấu phải cung cấp cho trẻ những kinh nghiệm và môi trường phù hợp để giúp phát triển năng lực âm nhạc cho trẻ nói riêng, cũng như giúp trẻ phát triển toàn diện tất cả các lĩnh vực khác. Ở trường mầm non, đặc biệt đối với lứa tuổi mẫu giáo, âm nhạc là một trong những loại hình nghệ thuật phát triển năng lực, cảm xúc, tưởng tượng, sáng tạo, sự tập trung chú ý, khả năng diễn tả những hứng thú của trẻ. Âm nhạc là phương tiện giúp trẻ nhận thức xung quanh, phát triển lời nói, quan hệ trong giao tiếp, trao đổi tình cảm…Đối với trẻ, âm nhạc là thế giới kỳ diệu, đầy cảm xúc. Trẻ có thể tiếp nhận âm nhạc ngay từ trong nôi. trẻ mầm non dễ xúc cảm, vốn ngây thơ trong sáng, nên tiếp xúc với âm nhạc là một điều không thể thiếu. Thông thường, khi nghe nhạc, ai cũng đều có ý muốn cử động theo tiết tấu. Tay đung đưa, chân gõ nhịp, đầu lắc lư, đó chính là hình thức múa tự phát. Nhiều khi các em nhỏ vừa nghe nhạc, vừa ngẫu hứng điệu múa có tiết tấu độc đáo của mình. Đối với trẻ mẫu giáo, do đặc điểm hồn nhiên, ham hoạt động nên mối quan hệ giữa âm nhạc và vận động được hình thành dễ dàng. Các bài hát, bản nhạc tạo cho trẻ những cảm xúc mạnh, trẻ vận động phù hợp với đặc tính của âm nhạc. Ở đây âm nhạc giữ vai trò chủ đạo còn vận động là công cụ thể hiện hình tượng âm nhạc. Vận động theo nhạc giúp trẻ phát triển cảm giác, nhịp điệu, sự khéo léo, khả năng phản ứng nhanh và đúng các ấn tượng nghe được trong âm nhạc. Ngoài ra còn làm thoả mãn nhu cầu tình cảm của trẻ, trẻ được bộc lộ cảm xúc, giao tiếp với bạn bè. Vì vậy, vận động theo nhạc là 1 hoạt động vô cùng quan trọng đối với trẻ. Hiện nay, trong các trường mầm non khi thực hiện Chương trình giáo dục mầm Trường Mầm non A xã Tứ Hiệp 1 Sáng kiến kinh nghiệm Mơ Đặng Thị Ngọc non giáo viên được phép linh hoạt lựa chọn nội dung, xây dựng kế hoạch hoạt động sao cho phù hợp với cô, với trẻ, phù hợp với điều kiện trường lớp đáp ứng yêu cầu đề ra. Điều đó giúp giáo viên có được những cơ hội và điều kiện để thể hiện khả năng của mình. Tuy nhiên trong thực tế, nhiều giáo viên chưa chú ý hình thành kỹ năng vận động theo nhạc cho trẻ, còn ngần ngại, đôi khi tổ chức còn đại khái qua loa, chưa có biện pháp thiết thực trong quá trình dạy trẻ, dẫn tới kết quả trên trẻ chưa cao. Do vậy, việc áp dụng biện pháp tiên tiến để dạy trẻ mẫu giáo vận động theo nhạc là rất cần thiết, cần được chú trọng. Là 1 giáo viên trẻ, có nhiệt huyết với nghề, có khả năng âm nhạc tốt, tôi đã luôn băn khuăn, trăn trở đặt ra các câu hỏi: “ Làm thế nào ? Làm gì?...” để nâng cao chất lượng vận động theo nhạc cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4 – 5 tuổi tại lớp mình phụ trách. Sau một năm nghiên cứu, tìm tòi, áp dụng các biện pháp hữu hiệu, khả năng vận động theo nhạc của trẻ lớp tôi đã được nâng cao rõ rệt. Vì vậy tôi mạnh dạn được xin phép trao đổi với các chị em đồng nghiệp dưới dạng đề tài sáng kiến kinh nghiệm là: “Kinh nghiệm nâng cao chất lượng vận động theo nhạc cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4 – 5 tuổi ở trường mầm non A xã Tứ Hiệp”. * Mục đích nghiên cứu : + Đánh giá được thực trạng khả năng vận động theo nhạc của trẻ tại lớp mẫu giáo nhỡ B1 trường mầm non A xã Tứ Hiệp. + Tìm ra các biện pháp để giúp trẻ 4-5 tuổi ở trường mầm non A xã Tứ Hiệp nâng cao khả năng vận động theo nhạc. * Đối tượng nghiên cứu: Các biện pháp nâng cao chất lượng vận động theo nhạc cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4 – 5 tuổi * Phạm vi nghiên cứu: Trẻ lớp mẫu giáo nhỡ B1, trường mầm non A xã Tứ Hiệp năm học 20122013. Trường Mầm non A xã Tứ Hiệp 2 Sáng kiến kinh nghiệm Mơ Trường Mầm non A xã Tứ Hiệp Đặng Thị Ngọc 3 Sáng kiến kinh nghiệm Mơ Đặng Thị Ngọc GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. CƠ SỞ LÝ LUẬN: Vận động theo nhạc là hoạt động phối hợp giữa âm nhạc và các động tác của cơ thể hoặc sử dụng đồ chơi âm nhạc, gõ đệm theo nhịp điệu âm nhạc tạo cho trẻ có được sự cảm nhận về nhịp điệu, góp phần tích cực vào việc phát triển toàn diện nhân cách. Hoạt động vận động theo nhạc ở lứa tuổi mầm non có thể chia làm 2 nhóm: - Nhóm thứ nhất: Là những động tác đơn giản biểu hiện cảm xúc theo tính chất, nhịp điệu âm nhạc như vỗ tay, gõ đệm, nhún nhảy…trẻ nghe và phân biệt cao độ, sắc thái, tốc độ, trọng âm, âm hình tiết tấu. - Nhóm thứ hai: Hướng vào những kỹ năng chuyển động trong quá trình vận động theo nhạc. Tất cả các động tác vận động theo nhạc như gõ nhịp, âm hình, tiết tấu, múa… đều thực hiện nhiệm vụ chung là cảm nhận tiết tấu âm nhạc, nhưng mỗi loại vận động có chức năng riêng, do đó khác nhau về yêu cầu. Động tác vỗ tay, gõ nhịp, dậm chân có tác dụng giúp trẻ nắm vững tiết tấu, nhịp, phách trong tác phẩm và được tiến hành ngay khi làm quen với tác phẩm. Gõ nhịp, phách, âm hình tiết tấu yêu cầu phải chính xác, đúng với tác phẩm, không cần phải có tư thế, tạo dáng, đường nét… Múa là dạng vận động phát triển tính thẩm mỹ cho trẻ, hình thành tư thế, dáng điệu, động tác đẹp. Các bài múa được xây dưng trên cơ sở nội dung, tính chất, nhịp điệu âm nhạc, lời ca. tuy nhiên không phải bài hát nào cũng xây dựng thành điệu múa. Do đặc điểm tư duy trực quan hình tượng của trẻ mà múa có thể là những động tác minh hoạ lời ca, miêu tả sinh hoạt, mô tả thiên nhiên…Các chất liệu cơ bản của dân gian các dân tộc Việt Nam, múa hiện đại cũng được Trường Mầm non A xã Tứ Hiệp 4 Sáng kiến kinh nghiệm Mơ Đặng Thị Ngọc khai thác. Múa được sử dụng chủ yếu với độ tuổi mẫu giáo. Cùng với sự phát triển của trẻ thì kỹ năng múa của trẻ ngày càng rõ ràng và đa dạng. Vận động theo nhạc không chỉ giúp trẻ tập phối hợp các động tác di chuyển nhẹ nhàng mà tất cả những vận động của tay, chân và thân mình nhờ có sự phụ họa âm nhạc cũng trở nên chính xác, nhịp nhàng hơn. Trẻ 4 - 5 tuổi đã có những biểu hiện hưởng ứng mạnh mẽ với những giai điệu mang tính chất vui vẻ, rộn rã. Vận động đã phong phú hơn chuyển động nhịp nhàng theo tính chất của nhạc, thay đổi bước chuyển động theo điệu nhạc , từ tốc độ nhịp nhàng có thể chuyển sang tốc độ nhanh hơn hoặc thực hiện các bước nhảy. Trẻ 4 - 5 tuổi có khả năng sử dụng các nhạc cụ như phách tre, xắc xô, song loan, trống đệm theo nhịp, tiết tấu chậm. Có thể thổi kèn cho các giai điệu đơn giản trên cơ sở 1 - 2 âm thanh. II. CƠ SỞ THỰC TIỄN 1. Mô tả thực trạng - Năm học 2012 - 2013, tôi được Ban giám hiệu nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo nhỡ B1, tổng số giáo viên của lớp gồm 4 cô giáo yêu nghề, mến trẻ. Độ tuổi của cô giáo từ 26 đến 38 tuổi, 1 cô trình độ đại học, 3 cô đang theo học lớp đại học. - Tổng số trẻ là 61 cháu, trong đó có 35cháu nam, 26 cháu nữ - Trường được công nhận là trường chuẩn Quốc Gia mức độ 1 vào tháng 2 năm 2009 nên có đầy đủ trang thiết bị phục vụ cho học tập và vui chơi. - Khuôn viên trường lớp rộng, thoáng mát, đẹp phù hợp với trẻ mầm non. Trong quá trình thực hiện tôi gặp những thuận lợi và khó khăn sau: 2. Thuận lợi: - Đối với cô: Giáo viên nắm vững phương pháp dạy của bộ môn, được bồi dưỡng thường xuyên và tham gia học tập các lớp chuyên đề do phòng giáo dục tổ chức. Giáo viên trong lớp có tinh thần đoàn kết, có sự phối hợp nhau trong công tác giảng dạy đặc biệt là chú ý phát triển toàn diện các mặt cho trẻ. Một số Trường Mầm non A xã Tứ Hiệp 5 Sáng kiến kinh nghiệm Mơ Đặng Thị Ngọc giáo viên trong lớp có năng khiếu về âm nhạc: Biết sử dụng đàn, sáng tạo các động tác múa… - Đối với trẻ: Lớp được phân chia theo đúng độ tuổi quy định. Trẻ thông minh, có một số trẻ có khả năng tiếp thu nhanh. Trẻ yêu thích âm nhạc, khi được nghe hát nghe nhạc trẻ nhún nhảy theo điệu nhạc. - Cơ sở vật chất: Lớp được trang bị các đồ dùng tối thiểu phục vụ cho hoạt động âm nhạc( Xắc xô, song loan, phách tre, đàn, tivi, đầu đĩa, vi tính) - Đối với phụ huynh: Các bậc phụ huynh rất nhiệt tình khuyến khích con em mình tham gia văn nghệ ở lớp, trường trong các ngày hội, ngày lễ. 3. Khó khăn: - Với cô: Các giáo viên vẫn còn thụ động khi tổ chức hoạt động vận động theo nhạc cho trẻ, chưa chủ động sáng tạo lựa chọn các động tác minh họa cho phù hợp với nội dung bài hát. - Với trẻ: Vào đầu năm học có khoảng 25% cháu mới đi học, trẻ thiếu hụt kiến thức âm nhạc và chưa có nề nếp, thói quen tốt. Khi được hướng dẫn vận động theo nhạc nhiều cháu còn rụt rè nhút nhát không dám thể hiện. Kỹ năng vận động theo nhạc của trẻ còn yếu. Khi cô yêu cầu trẻ thực hiện các vận động vỗ đệm theo nhịp, phách, tiết tấu còn nhầm lẫn do trẻ chưa phân biệt được rõ sự khác nhau giữa các vận động. - Sĩ số lớp đông, khó khăn trong việc tổ chức hoạt động cho trẻ. - Đồ dùng phục vụ cho hoạt động còn chưa đẹp, chưa phong phú nên khi tổ chức hoạt động trẻ chưa thực sự hứng thú. - Các bậc cha mẹ còn bận đi làm nên chưa có nhiều thời gian cho con em mình tiếp xúc với âm nhạc. Trước thực trạng và những khó khăn, thuận lợi trên, tôi đã nghiên cứu và áp dụng một số biện pháp như sau: III. CÁC BIỆN PHÁP 1. Biện pháp 1: Khảo sát - đánh giá: Trường Mầm non A xã Tứ Hiệp 6 Sáng kiến kinh nghiệm Mơ Đặng Thị Ngọc Muốn thực hiện các biện pháp tiếp theo, trước hết phải nắm được thực tế về khả năng vận động theo nhạc của trẻ. Để từ đó đề ra các biện pháp phù hợp và hiệu quả tôi dùng biện pháp khảo sát- đánh giá. Có khảo sát - đánh giá mới nắm được mức độ nhận thức, kỹ năng vận động theo nhạc của trẻ và biết được lượng đồ dùng, đồ chơi hiện có trong lớp. Từ đó mới đề ra được biện pháp tiếp theo. Tôi đã khảo sát – đánh giá kỹ năng vận động theo nhạc và khảo sát đồ dùng, đồ chơi của góc âm nhạc. Tôi đã tiến hành khảo sát như sau: 1.1, Khảo sát - đánh giá kỹ năng vận động theo nhạc: Để có được kết quả này, tôi đã tổ chức cho trẻ vận động theo nhạc trong hoạt động học, hoạt động góc và mọi lúc mọi nơi. Sau mỗi buổi, tôi đều ghi lại kết quả và đến khi đánh giá trẻ đầu năm tôi thu được kết quả như sau: Kết quả khảo sát đầu năm: Tốt STT 1 2 3 4 5 Nội dung khảo sát Số trẻ Vỗ, gõ đệm, vận 14/6 động theo phách Vỗ, gõ đệm, vận 1 15/6 động theo nhịp Vỗ, gõ đệm, vận 1 11/6 động theo TTC Vận động minh 1 13/6 họa theo lời bài hát Múa 1 10/6 1 Khá Tỉ lệ % 20.3 21.7 18 20 16.2 Số trẻ Trung bình Tỉ lệ % Số trẻ 22/6 31. 27/6 1 23/6 9 33. 1 26/6 1 20/6 3 32. 1 25/6 1 25/6 8 1 14/6 41 1 19/6 31. 1 20/6 1 1 1 Tỉ lệ % Yếu Số trẻ % 39.1 6/61 8.7 37.7 5/61 7.3 41 5/61 8.2 20.3 9/61 32.7 12/6 1 1.2, Khảo sát đồ dùng - đồ chơi phục vụ hoạt động vận động theo nhạc: Đồ dùng – đồ chơi đối với cô giáo là phương tiện để tổ chức cho trẻ chơi và học. Đối với trẻ mẫu giáo thì đồ dùng – đồ chơi là người bạn đồng hành không thể thiếu được trong các hoạt động của trẻ, bởi vì khi sử dụng các đồ dùng, đồ Trường Mầm non A xã Tứ Hiệp Tỉ lệ 7 14. 7 20 Sáng kiến kinh nghiệm Mơ Đặng Thị Ngọc chơi trong quá trình vận động sẽ giúp trẻ cảm nhận rõ hơn về nhịp điệu, cường độ, tốc độ… của các bài hát, bản nhạc. Bên cạnh đó, đồ dùng, đồ chơi đẹp, phát ra âm thanh còn thu hút sự hứng thú, tập trung của trẻ. Từ đó giúp trẻ vận động tốt hơn. Chính vì vậy ngay từ đầu tháng 8/2012 tôi đã khảo sát đồ dùng đồ chơi. Qua đó để biết được đã có những đồ dùng gì? Đồ dùng nào đã cũ, đồ dùng nào đã hỏng, đồ dùng nào còn thiếu. Sau khi có kết quả khảo sát tôi tiến hành xây dựng kế hoạch đề xuất ban giám hiệu mua và có kế hoạch tự làm 1 số đồ dùng – đồ chơi . Sau đây là kết quả khảo sát đồ dùng đồ chơi của lớp tôi: Kết quả khảo sát đồ dùng đồ chơi âm nhạc lớp B1 Trường mầm non A xã Tứ Hiệp Năm học 2012 - 2013. ST Đồ dùng - đồ T 1 2 3 chơi hiện có Xắc xô: 10 cái Trống cơm: 0 Trống con: 0 Trống lắc: 0 Đồ dùng đồ chơi cần 10 cái 10 cái 10 cái 10 cái 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Song loan: 3 cái Kèn lá chuối: 0 Phách tre: 4 cái Mõ dừa: 0 Đàn organ: 1 cái Tivi: 1 cái Đầu đĩa: 1 cái Máy vi tính: 1 cái Quạt: 0 Hoa đeo tay: 0 Nón: 0 Mẹt: 0 10 cái 10 cái 10 đôi 20 cái 1 cái 1 cái 1 cái 1 cái 10 chiếc 10 đôi 2 cái 2 cái Trường Mầm non A xã Tứ Hiệp Đồ dùng - đồ Hướng khắc chơi còn thiếu phục 0 10 cái Đề xuất BGH 10 cái đầu tư mua 5 cái 10 cái mỗi loại, giáo 7 cái viên tự làm 5 cái Đề xuất BGH 10 cái đầu tư mua 7 cái Cô và trẻ cùng 8 đôi làm giáo viên tự làm 20 cái 0 0 0 0 10 chiếc 10 đôi 2 cái 2 cái 8 đôi giáo viên tự làm Mượn các đồ dùng của phòng năng khiếu 8 Sáng kiến kinh nghiệm Mơ Đặng Thị Ngọc 17 Thúng: 0 2 cái 2 cái Sau khi khảo sát xong, tôi đã tiến hành biện pháp tiếp theo đó là biện pháp xây dựng kế hoạch. 2. Biện pháp 2: Xây dựng kế hoạch dạy trẻ vận động theo từng chủ đề. Kế hoạch chính là con đường duy nhất giúp chúng ta đi đến mục đích một cách dễ dàng và thuận lợi. Kế hoạch có tầm quan trọng đặc biệt, nó như ánh sáng trên một con đường vào ban đêm và chỉ có ánh sáng mới giúp chúng ta đi đến tận cùng của con đường một cách chính xác nhất. Có kế hoạch mới giúp chúng ta thực hiện được các hoạt động một cách khoa học nhất, dễ dàng nhất . Theo như thực trạng của lớp tôi, tôi đã nắm bắt được một số điểm mạnh và điểm yếu trong việc tổ chức cho trẻ vận động theo nhạc. Do vậy, ngay từ đầu năm học tôi đã xây dựng kế hoạch dạy trẻ vận động theo từng chủ đề cho cả năm học cụ thể như sau: Kế hoạch tổ chức vận động theo nhạc cho trẻ năm học 2012 – 2013 lớp B1 trường mầm non A xã Tứ Hiệp Chủ đề Chủ đề 1: “Trường Nội dung dạy trẻ vận động - Tuần 1: Trường lớp của bé mầm non” (Từ 17/9/2012 5/10/2012) Thời điểm tổ chức + Vận động minh họa theo lời bài + Hoạt động học hát: Vui đến trường + Vỗ tay theo TTC bài hát: Cháu đi + Mọi lúc mọi nơi mẫu giáo + Vỗ tay theo nhịp bài hát: Trường cháu đây là trường mầm non + Hoạt động chiều - Tuần 2: Bé với tết Trung Thu + Vận động minh họa theo lời bài hát: Rước đèn tháng tám; Chiếc đèn + Hoạt động chiều ông sao. + Múa: Thằng cuội. - Tuần 3: Đồ dùng đồ chơi trong Trường Mầm non A xã Tứ Hiệp + Biểu diễn trong ngày tết trung thu tại 9 Sáng kiến kinh nghiệm Mơ Đặng Thị Ngọc lớp bé trường + Vỗ tay theo TTC bài hát: Bạn ở đâu. + Hoạt động học + Vận động theo lời bài hát: Đu quay + Hoạt động chiều Chủ đề 2: “Bé và - Tuần 1: 5 giác quan gia đình”. (Từ 08/10/2011 16/11/2011) + Vận động minh họa theo lời bài + Hoạt động chiều ngày hát: Tay thơm , tay ngoan. đến + Múa: Múa cho mẹ xem. + Hoạt động học - Tuần 2: Sở thích của bé + Vận động minh họa theo lời bài + Hoạt động học hát: Hãy xoay nào + Vỗ tay theo phách bài hát: Bé + Mọi lúc mọi nơi quét nhà. - Tuần 3: Bé lớn lên như thế nào + Vỗ tay theo TTC bài hát: Mời bạn + Hoạt động học ăn. + Vỗ tay theo nhịp bài hát: Bầu và + Mọi lúc mọi nơi bí - Tuần 4: Những người bé mến yêu. + Vận động minh họa theo lời bài hát: Cùng nhau chung vui + Hoạt động học + Vỗ tay theo nhịp bài hát: Cả nhà + Hoạt động chiều thương nhau - Tuần 5: Ngôi nhà của bé + Vỗ tay theo TTC bài hát: Nhà của + Hoạt động học tôi + Vỗ tay theo nhịp bài hát: Ngôi + Mọi lúc mọi nơi Trường Mầm non A xã Tứ Hiệp 10 Sáng kiến kinh nghiệm Mơ Đặng Thị Ngọc nhà mới. - Tuần 6: Đồ dùng gia đình bé + Vỗ tay theo TTC bài hát: Đồ dùng + Hoạt động học gia đình Chủ đề 3: “Nghề - Tuần 1: Mừng ngày hội của cô nghiệp”. (Từ giáo 20/11 ngày 19/11/2012 + Múa: Cô giáo - - Tuần 2: Nghề của bố mẹ. 14/12/2012) + Biểu diễn trong ngày hội của cô giáo 20/11 + Vận động minh họa theo lời bài hát: Cháu yêu cô chú công nhân. + Hoạt động học - Tuần 3: Nghề phổ biến. + Vỗ tay theo nhịp bài hát: Lớn lên cháu lái máy cày - Tuần 4: Nghề bé yêu thích + Mọi lúc mọi nơi + Vận động minh họa theo lời bài hát: Chú bộ đội Chủ đề 4: “Thế - Tuần 1: Bé vui noel. giới động vật”. (Từ 17/12/2012 18/01/2013) + Vỗ tay theo nhịp bài hát: Đêm + Mọi lúc mọi nơi ngày noel đến + Múa: Tiếng chuông ngân - Tuần 2: Con vật nuôi bé yêu thích + Biểu diễn văn nghệ tại trường đón noel + Vỗ tay theo phách bài hát: Ai + Mọi lúc mọi nơi cũng yêu chú mèo + Vận động minh họa theo lời bài + Hoạt động học hát: Gà trống, mèo con và cún con. - Tuần 3: Con vật sống dưới nước. + Vỗ tay theo TTC bài hát: Cá vàng + Hoạt động học bơi + Vận động minh họa theo lời bài + Hoạt động chiều Trường Mầm non A xã Tứ Hiệp 11 Sáng kiến kinh nghiệm Mơ Đặng Thị Ngọc hát: Một con vịt. - Tuần 4: Con vật sống trong rừng + Vỗ tay theo nhịp bài hát: Vật nuôi + Hoạt động chiều - Tuần 5: Côn trùng có ích và có hại + Hoạt động học + Múa: Chị ong nâu và em bé - Tuần 1: Mùa xuân đến rồi + Múa: Mùa xuân + Hoạt động chiều - Chủ đề 5: “Tết - Tuần 2: Ngày tết vui vẻ và lễ hội mùa xuân”. (Từ + Vận động minh họa theo lời bài + Hoạt động học hát: Sắp đến tết rồi. 21/01/2013 - Tuần 3: Bé đi chơi xuân. đến 08/02/2012) + Múa: Cùng múa hát mừng xuân + Biểu diễn đón ngày Tết nguyên đán - Chủ đề 6: “Thế - Tuần 1: Những loại rau bé biết giới thực vật”. (Từ 18/02/2012 đến 23/03/2012) Cây xanh và môi trường sống. + Vận động minh họa theo lời bài + Hoạt động học hát: Em yêu cây xanh. + Vỗ tay theo nhịp bài hát: Cây bắp + Mọi lúc mọi nơi cải - Tuần 2: Hoa và quả + Vỗ tay theo nhịp bài hát: Màu hoa + Hoạt động chiều + Vận động minh họa theo lời bài + Mọi lúc mọi nơi hát: Qủa. - Tuần 3: Hoa và ngày quốc tế phụ nữ 8 -3 + Múa: Hoa bé ngoan Trường Mầm non A xã Tứ Hiệp + Biểu diễn mừng 12 Sáng kiến kinh nghiệm Mơ Đặng Thị Ngọc + Vận động minh họa theo lời bài ngày quốc tế 8 - 3 hát: Qùa mồng 8 - 3 + Hoạt động chiều - Tuần 4: Một số loại hạt phổ biến + Vỗ tay theo TTC bài hát: Trồng + Mọi lúc mọi nơi cây - Tuần 5: Cây xanh và môi trường sống. - Chủ đề + Múa: Lý cây xanh 7: - Tuần 1: PTGT đường bộ gần gũi. “Phương tiện và quy định (Từ + Vận động minh họa theo lời bài + Hoạt động học giao hát: Em đi qua ngã tư đường phố thông”. + Hoạt động chiều . + Vỗ tay theo TTC bài hát: Đường + Hoạt động chiều 25/03 đến em đi 12/04/2013). - Tuần 2: PTGT đường thủy, đường hàng không. + Vận động minh họa theo lời bài + Hoạt động học hát: Em đi chơi thuyền - Tuần 3: Quy định giao thông phổ biến. + Vận động minh họa theo lời bài - Chủ “Nước hiện đề và tượng hát: Em làm công an tí hon 8: - Tuần 1: Các mùa trong năm các + Vỗ tay theo nhịp bài hát: Mùa hè + Hoạt động chiều tự đến nhiên”. (Từ + Mọi lúc mọi nơi 15/04/2013 đến 03/05/2013). - Tuần 2: Ngày và đêm. + Vận động minh họa theo lời bài hát: Trời nắng trời mưa + Hoạt động học - Tuần 3: Nước cần cho sự sống. + Vỗ tay theo phách bài hát: Cho tôi Trường Mầm non A xã Tứ Hiệp 13 Sáng kiến kinh nghiệm Mơ Đặng Thị Ngọc đi làm mưa với. + Mọi lúc mọi nơi - Chủ đề 9: “Quê - Tuần 1: Làng xóm của em hương - Bác Hồ Trường tiểu hát: Yêu hà nội học”. (Từ + Vận động minh họa theo lời bài + Hoạt động học - Tuần 2: Bác Hồ với các cháu 06/05/2013 thiếu nhi. đến 24/05/2013). + Vận động minh họa theo lời bài + Hoạt động học hát: Cùng nhau chung vui - Tuần 3: Bé và biển đảo. + Vận động minh họa theo lời bài + Mọi lúc mọi nơi hát: Trên cát 3. Biện pháp 3: Nghiên cứu, sáng tạo vận động minh họa, múa theo lời bài hát. Muốn trẻ hứng thú với hoạt động vận động theo nhạc thì các vận động khi cô đưa vào dạy trẻ phải đảm bảo tính thẩm mỹ, vừa sức để trẻ cảm thấy muốn và có thể vận động được cùng cô. Chính vì vậy tôi đã nghiên cứu và sáng tạo một số vận động minh họa, múa theo lời bài hát để giúp giờ học thêm sinh động và gây được hứng thú cho trẻ. Cách làm như sau: - Khi định dạy trẻ vận động bài hát tôi đọc kỹ lời bài hát, hiểu rõ nội dung của bài hát. - Nghe và hát đi hát lại nhiều lần để cảm nhận về giai điệu, tính chất của bài hát sau đó phân tích các câu nhạc, đoạn nhạc trong bài hát. - Lựa chọn động tác đưa vào sao cho phù hợp. Đối với trẻ Mẫu giáo nhỡ 4 5 tuổi các động tác lựa chọn đưa vào như sau: Thực hiện các bước nhảy thẳng, chân sáo, đá chân , xoay tròn… theo nhóm hoặc cá nhân, thực hiện được với tốc độ nhanh vừa. Các động tác múa đơn giản (cuộn cổ tay, nhún chân, vẫy tay)…Các động tác theo lời bài hát đơn giản. Trường Mầm non A xã Tứ Hiệp 14 Sáng kiến kinh nghiệm Mơ Đặng Thị Ngọc * Kết quả như sau: Sau khi nghiên cứu, tìm hiểu kĩ tôi đã sáng tạo được một số vận động minh họa theo lời bài hát và động tác múa như sau: - Bài 1: Bài hát Cháu yêu bà của tác giả Xuân Giao. + Động tác 1: “ Bà ơi bà…lắm ” Hai tay dang rộng từ từ ấp vào ngực vào từ “lắm”, kết hợp với nhún chân. + Động tác 2: “ Tóc bà trắng….mây ” Hai tay đưa trên đầu vuốt nhẹ xuống hai bên vai, kết hợp nhún chân vào tiếng “mây ” + Động tác 3: “ Cháu yêu bà, cháu nắm bàn tay.” Hai tay từ từ ấp lên ngực vào từ “ bà ”. Sau đó đặt hai tay úp vào nhau và kết hợp với nhún chân vào từ “tay” + Động tác 4: “ Khi cháu vâng lời ….vui.” Vỗ tay theo nhịp sang hai bên kết hợp với chống gót chân. - Bài 2: Bài hát Vui đến trường của tác giả Hồ Bắc. + Động tác 1: “ Con chim…líu lo ” Hai tay làm động tác giống chim hót đồng thời nghiêng sang hai bên. + Động tác 2: “ Khi ông mặt trời….sáng rõ ” Hai tay đưa cao từ từ hạ tay xuống + Động tác 3: “ Em rửa mặt…trắng tinh” Hai tay đưa trước mặt làm động tác rửa mặt và đánh răng + Động tác 4: “ Mẹ đưa em tới trường ” Hai tay đặt lên hai vai kết hợp dậm chân tại chỗ. + Động tác 5: “ Gặp lại bạn…vui vui vui ” Tay phải mở sang phải ký chân phải, tay trái mở sang trái đổi ký chân trái. Vui vui vui vỗ tay kết hợp dậm chân. - Bài 3: Bài hát Cô giáo nhạc Đỗ Mạnh Thường. + Động tác 1: “ Mẹ của em…mến thương ” Hai tay đưa sang 2 bên từ từ úp vào ngực kết hợp nhún chân. Trường Mầm non A xã Tứ Hiệp 15 Sáng kiến kinh nghiệm Mơ Đặng Thị Ngọc + Động tác 2: “ Cô yêu em…ngày tháng ” Hai tay làm động tác hái đào kết hợp nhún chân + Động tác 3: “ Em yêu…ở trường ” Hai tay vỗ tay sang hai bên kết hợp nghiêng đầu. + Động tác 4: “ Mẹ của em…mến thương ” Hai tay úp lên ngực sau đó giơ lên cao và lắc tay. - Bài 4: Bài hát Mùa xuân của nhạc sĩ Hoàng Văn Yến. + Động tác 1: “ Phương nam…hồng tươi” Từng tay đưa lên cao và hạ xuống kết hợp nhún chân. + Động tác 2: “ Mùa xuân…ngát đất trời ” Hai tay chống hông nghiêng đầu sang hai bên + Động tác 3: “ Mùa xuân…năm mới ” Làm động tác hái đào 2 lần 1 bên sau đó đổi bên kết hợp nhún chân. + Động tác 4: “ Chúng em…ơi mùa xuân ” Hai tay úp lên ngực từ từ đưa lên cao và hạ tay xuống. - Bài 5: Bài hát Em yêu cây xanh của nhạc sĩ Hoàng Văn Yến. + Động tác 1: “ Em rất thích …trên cành ” Vỗ tay sang hai bên + Động tác 2: “ Sân chơi…đẹp xinh ” Từng tay đưa lên cao và hạ xuống kết hợp nhún chân + Động tác 3: “ Cô giáo…trên cành ” Hai tay úp vào ngực và mở tay ra trước mặt kết hợp nhún chân + Động tác 4: “ Vui mừng vui…của em ” Làm động tác hái đào và đưa tay lên cao lắc tay. - Bài 6: Bài hát Lý cây xanh của nhạc sĩ Hoàng Long. + Động tác 1: “ Cái cây …cũng xanh ” Từng tay đưa lên cao và hạ xuống kết hợp nhún chân. + Động tác 2: “ Chim đậu trên cành…líu lo ” Hai tay đưa vòng lên đầu sau đó đưa xuống miệng làm mỏ chim đưa sang hai bên Trường Mầm non A xã Tứ Hiệp 16 Sáng kiến kinh nghiệm Mơ Đặng Thị Ngọc + Động tác 3: “ Líu lo …à á a a à ” Hai tay làm mỏ chim dừng lại gật đầu theo lời bài hát và mở tay lên cao hạ xuống. - Bài 7: Bài hát Em đi qua ngã tư đường phố của nhạc sĩ Hoàng Văn Yến. + Động tác 1: “ Trên sân trường …giao thông ” Hai chân giậm xuống đất hai tay chống hông + Động tác 2: “ Đi vòng quanh…đường phố ” Hai tay đưa ra phía trước giả làm động tác lái xe nghiêng đầu sang hai bên + Động tác 3: “ Đèn bật lên …dừng lại ” 1 tay chỉ lên cao 1 tay chống hông kết hợp giậm chân + Động tác 4: “ Đèn bật lên…qua đường ” 1 tay chỉ lên cao 1 tay chống hông kết hợp giậm chân và bước lên trước 2 bước. - Bài 8: Bài hát Yêu HàNội của nhạc sĩ Bảo Trọng. + Động tác 1: “ Yêu Hà Nội…Hà Nội ” Mở từng tay lên cao vòng xuống kết hợp kí chân + Động tác 2: “ Yêu mẹ cha…thân thiết ” Hai tay mở ra từ từ đưa vòng lên cao dừng ở trên + Động tác 3: “ Bạn bè vui cô giáo hiền ” Vỗ tay sang hai bên kết hợp kí chân, úp tay vào ngực + Động tác 4: “ Nơi đây …cháu yêu ” Hai tay đưa lên cao lắc tay . - Bài 9: Bài hát Cho tôi đi làm mưa với của nhạc sĩ Hoàng Hà. + Động tác 1: “ Cho tôi đi …ơi chị gió ơi ” Hai tay úp vào ngực vẫy sang hai bên kết hợp gật đầu. + Động tác 2: “ Tôi muốn …tốt tươi ” 1 tay đưa lên cao hạ xuống 1 tay chống hông( đổi bên) kết hợp nhún chân + Động tác 3: “ Cho tôi đi…ơi chị gió ơi ” Hai tay úp vào ngực vẫy sang hai bên kết hợp gật đầu. + Động tác 4: “ Làm hạt mưa…rong chơi ” Hai tay từ trên cao mở sang hai bên hạ xuống. 1 tay chống hông tay kia đưa lên cao vẫy sang hai bên. Trường Mầm non A xã Tứ Hiệp 17 Sáng kiến kinh nghiệm Mơ Đặng Thị Ngọc 4. Biện pháp 4: Xây dựng góc âm nhạc, làm đồ dùng - đồ chơi sáng tạo. Góc âm nhạc là nơi trẻ rèn luyện kỹ năng vận động, là nơi thể hiện cảm xúc. Từ đó trẻ được tự do vận động theo cảm xúc của mình. Đồng thời góc âm nhạc cũng là nơi trẻ có thể làm quen, vận dụng những kỹ năng vận động theo nhạc qua các trò chơi ở các góc mở của góc âm nhạc giúp phát triển khả năng sáng tạo của trẻ. Bên cạnh góc âm nhạc thì đồ dùng đồ chơi ở góc âm nhạc là không thể thiếu. Đối với trẻ đồ dùng đồ chơi như cơm ăn nước uống hàng ngày của trẻ. Trẻ tuy còn nhỏ nhưng lại rất thích cái đẹp, màu sắc sặc sỡ, mớ lạ. Đồ dùng đồ chơi đẹp, mới lạ sẽ khiến trẻ cảm thấy thích thú và muốn được tìm hiểu. Đối với vận động theo nhạc đồ dùng đồ chơi đóng vai trò rất quan trọng. Khi sử dụng đồ dùng đồ chơi, trẻ sẽ cảm nhận rất rõ về giai điệu, tính chất của bài hát giúp trẻ có cảm nhận tốt về âm nhạc. Hơn nữa sử dụng đồ dùng đồ chơi khi vận động khiến trẻ cảm thấy mình như được hóa thân làm những nghệ sĩ đang biểu diễn giúp trẻ hào hứng hơn rất nhiều. Chính vì thế ngoài việc sử dụng những đồ dùng đồ chơi sẵn có, tôi cũng sưu tầm các nguyên vật liệu đa dạng và phong phú để làm một số đồ dùng đồ chơi âm nhạc tiêu biểu như sau: 4.1, Trống cơm: - Nguyên liệu: Hộp trà chanh nestea hình khối trụ. - Cách làm: Dùng mũi kéo nhọn đục 2 lỗ ở 2 đầu để xỏ dây vào làm dây đeo của trống. Lấy đề can màu cắt vừa với kích thước của hộp trà sau đó dán bọc xung quanh hộp. Hai đầu của hộp cắt hai hình tròn có kích thước to hơn kích thước của nắp hộp sau đó dán đè lên hai nắp và thân hộp và cắt hình răng cưa viền xung quanh để trang trí hai đầu trống. Cuối cùng lấy đề can các màu cắt hoa dán trang trí xung quanh trống cho đẹp. - Cách sử dụng: Khi dùng đeo dây trống qua cổ đánh trống bằng tay giống đánh trống cơm. Dùng khi trẻ chơi góc và vận động âm nhạc. 4.2, Xúc xắc: - Nguyên liệu: Lon bia, lon nước ngọt. Trường Mầm non A xã Tứ Hiệp 18 Sáng kiến kinh nghiệm Mơ Đặng Thị Ngọc - Cách làm: Dùng kéo cắt ở giữa lon bia làm đôi, cho những viên sỏi nhỏ vào trong và ghép 2 phần vừa cắt lại với nhau tạo thành xúc xắc. Để không bị lộ phần vừ ghép lấy đề can màu bọc phần thân lại sau đó trang trí hoa xung quanh cho đẹp. - Cách sử dụng: Khi dùng lấy hai cái xúc xắc gõ vào nhau hoặc lắc theo nhịp của giai điệu bài hát. 4.3, Mõ dừa: - Nguyên liệu: Phần vỏ cứng của quả dừa. Cắt lấy 1/3 phần vỏ trên quả dừa. - Cách làm: Dùng kéo cắt ở giữa lon bia làm đôi, cho những viên sỏi nhỏ vào trong và ghép 2 phần vừa cắt lại với nhau tạo thành xúc xắc. Để không bị lộ phần vừa ghép lấy đề can màu bọc phần thân lại sau đó trang trí hoa xung quanh cho đẹp. - Cách sử dụng: Khi dùng lấy hai cái mõ dừa gõ vào nhau theo nhịp hoặc theo phách của bài hát. 4.4, Đàn guita: - Nguyên liệu: Các tấm nhựa cứng còn thừa khi ốp tường ở lớp - Cách làm: Dùng bút vẽ hình chiếc đàn lên tấm nhựa sau đó cắt theo đường vừa vẽ. Dùng đề can màu dán kín phần thân đàn. Dùng đề can cắt các sợi dây nhỏ làm dây dàn và các bộ phận của đàn rồi dán lên cho giống với chiếc đàn thật. Đục 2 lỗ ở 2 đầu của đàn để buộc dây đeo đàn - Cách sử dụng: Khi dùng đeo đàn vào người để đánh giống như sử dụng đàn guita. 4.5, Phách tre: - Nguyên liệu: Các đoạn tre già khô - Cách làm: Dùng dao để chẻ trẻ thành các đoạn ngắn kích thước bằng phách tre rồi gọt tạo hình cho chiếc phách tre sau đó đục 1 lỗ nhỏ ở 1 đầu của phách tre và buộc các sợi dây ni lông vào cho phách mềm mại hơn và dùng đề can cắt hoa trang trí lên cho đẹp. - Cách sử dụng: Khi dùng lấy 2 phách tre gõ vào nha Trường Mầm non A xã Tứ Hiệp 19 Sáng kiến kinh nghiệm Mơ Đặng Thị Ngọc 4.6, Trống con: - Nguyên liệu: Hộp ômai, ống hút trà sữa trân châu - Cách làm: Dùng xốp hoặ đề can bọc xung quanh hộp. Ở 2 phần mặt trống dùng xốp cắt thành hình tròn có kích thước to hơn mặt trống để khi cố định lại sẽ chờm lên thân trống 1 chút cho đẹp và trang trí phần thân trống. Lấy đề can bọc xung quanh ống hút làm dùi trống 1 đấu lấy đất nặn tạo thành 1 hình tròn nhỏ gắn với 1 đầu ống hút rồi dùng vải vụn bọc lại và lấy dây buộc tạo nơ cố định tạo thành dùi trống - Cách sử dụng: Lấy 2 dùi trống gõ vào mặt trống 4.7: Kèn lá chuối: - Nguyên liệu: Lá chuối tươi - Cách làm: Dùng lá chuối tươi tách theo phần dọc của lá rộng khoảng 2cm rồi quấn lại sau đó bóp nhẹ đầu vừa quấn còn cuối vừa quấn xong dùng tăm ghim lại cho không bị tuột ra. - Cách sử dụng: Tay cầm phần đuôi kèn và thổi ở phần đầu kèn. * Kết quả đạt được: Với cách làm trên tôi đã làm được một số đồ dùng đồ chơi phục vụ cho góc âm nhạc cũng khi cho trẻ vận động theo nhạc cụ thể như sau: 5 cái trống cơm 5 trống con 8 đôi phách tre 20 cái xúc xắc 10 kèn lá chuối Trường Mầm non A xã Tứ Hiệp 20