Tài liệu Skkn một số biện pháp giáo dục trẻ tiết kiệm năng lượng cho trẻ 5 6 tuổi trong trường mầm non

MỤC LỤC PHẦN 1: ĐĂT VẤN ĐỀ PHẦN 2: Nội dung 1. Cơ sở lý luận 2. Thực trạng 3. Các biện pháp 3.1: Biện pháp 1: Tự học hỏi bồi dưỡng để nâng cao hiểu Trang 3 5 5 5 6 biết chung về năng lượng và tiết kiệm năng lượng, thức sự là tấm gương trong viếc sử dụng tiết kiệm năng lượng. 3.2: Biện pháp 2: Giáo dục kiến thức, hành vi sử dụng năng 7 lượng tiết kiệm hiệu quả cho trẻ qua các hoạt động trong ngày và mọi lúc, mọi nơi 3.3 Biện pháp 3: Sưu tầm tài liệu, đồ dùng, tranh ảnh, trò chơi, bài tập để tổ chức các hoạt động 7 17 3.4 Biện pháp 4: Giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm cho trẻ qua tạo môi trường 22 3.5 Biện pháp 5: Giáo dục những kiến thức, hành vi sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả cho trẻ qua việc phối hợp với phụ huynh PHẦN 3: KẾT LUẬN 26 27 1.Kết quả 2. Bài học kinh nghiệm 3. Những kiến nghị đề xuất Tài liệu tham khảo 27 28 29 PHẦN 1: ĐẶT VẤN ĐỀ 2 Như chúng ta đã biết, năng lượng là một dạng tài nguyên vật chất trên trái đất có nguồn gốc chủ yếu là mặt trời và năng lượng tàn dư trong lòng trái đất. Năng lượng mặt trời tồn tại chính là các dạng như: Bức xạ mặt trời, năng lượng sinh học dưới dạng khối, năng lượng chuyển động khí quyển gió, bão, sóng, các dòng chảy sông suối... Ngoài ra năng lượng tàn dư trong lòng đất các dạng như nước nóng, năng lượng núi lửa... Hiện nay năng lượng tiêu thụ phổ biến trong các gia đình thường tập trung vào các loại năng lượng: Điện, xăng dầu, rơm rạ, củi than. Năng lượng tiêu thụ trong gia đình thuộc dạng năng lượng không tái tạo có nguy cơ cạn kiệt. Trong khi đó, nhu cầu sử dụng năng lượng của con người gia tăng nhanh chóng cùng với sự phát triển kinh tế xã hội. Do đó tiết kiệm năng lượng là cách tốt nhất để chúng ta bảo tồn nguồn tài nguyên. Chính vì vâ ̣y mà viê ̣c sử dụng năng lượng tiết kiê ̣m có hiê ̣u quả đang là vấn đề cần thiết và cấp bách hiê ̣n nay không ch̉ của mô ̣t cá nhân, mô ̣t trường học quan tâm mà đó là vấn đề của cả nước Viê ̣t Nam nói riêng và cả toàn thế giới nói chung. Do đó giáo dục con người nhận thức việc sử dụng năng lượng tiết kiê ̣m hiệu quả ngay từ nhỏy và trường mẫu giáo là nơi lý tưởng phát huy vấn đề này. Trẻ mẫu giáo là lứa tuổi mà trẻ thích học hỏyi hiếu động, khám phá những gì mới lạ, trẻ còn nhỏy tâm hồn trẻ ngây thơ hồn nhiên chưa biết gì về thế giới xung quanh, vì thế ta cần giáo dục trẻ ngay từ lúc này để trẻ phát triển về các mặt đạo đức, thói quen, có hành vi đúng đắn về viê ̣c sử dụng năng lượng tiết kiê ̣m năng lượng hiệu quả để góp phần vào công cuô ̣c xây dựng mô ̣t cô ̣ng đồng xanh và lành mạnh. Năm học 2009-2010 nội dung giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm tiệt kiệm hiệu quả đã được đưa vào tổ chức giáo dục tích hợp trong các trường mầm non. Trường mầm non Phúc Lâm chúng tôi thực hiện từ năm học 2010-2011 trong từng năm học nhà trường xây dựng kế hoạch về việc dục sử dụng năng lượng tiết kiệm tiệt kiệm hiệu quả và triển khai đến toàn thể cán bộ giáo viên để thực hiện. Trong những năm qua việc thực hiện hiện nội dung giáo dục này đã đạt được một số kết quả như: Giáo viên các lớp đã xây dựng nội dung giáo dục 3 vào các chủ đề, trẻ đã có một số kiến thức, kỹ năng trong việc tiết kiệm điện, nước. Bên cạnh một số kết quả tôi thấy nội dung giáo dục chuyên đề đạt kết quả so với yêu cầu đặt ra. Nguyên nhân: + Hiểu biết chung về năng lượng và tiết kiệm năng lượng còn hạn chế, việc xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện các hoạt động giáo dục hiệu quả chưa cao. + Việc tạo ra môi trường sử dụng năng lượng tiết kiệm chưa có + Việc phối hợp với cha mẹ trẻ trong việc giáo dục dử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả. + Thiếu tài liệu, đồ dùng, tranh ảnh để tổ chức các hoạt động và một số giáo viên chưa thực sự là một tấm gương trong việc sử dụng năng lượng tiết kiệm Chính vì vậy là một người giáo viên tôi thấy cần đưa ra một số biện pháp để giáo dục trẻ đặc biệt là trẻ 5 tuổi có một số kiến thức kỹ năng trong việc sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả để góp phần chung tay bảo vệ môi trường, bảo vệ trái đất với đề tài. " Một số biện pháp giáo dục trẻ tiết kiệm năng lượng cho trẻ 5-6 tuổi trong trường mầm non Phúc Lâm - Huyện Mỹ Đức – Thành phố Hà Nội ". PHẦN 2: NỘI DUNG 4 1.Cơ sở lý luận Năng lượng là một dạng tài nguyên vô cùng quý hiếm trên thế giới và trong mỗi quốc gia. Cách đây hàng triệu năm người nguyên thủy trung bình một ngày ch̉ sử dụng khoảng 2000kal/người dưới dạng thức ăn nguyên khai. Sau khi phát sinh ra lửa, con người sử dụng khoảng 10.000kal/người, sang thế kỷ XX là 70.000Kal/người/ngày. Hiện nay mức độ tiêu thụ trung bình của một người trên thế giới là trên 200.000kal/người/ngày. Việc sử dụng năng lượng của con người tăng lên nhanh chóng đã ảnh hưởng rất lớn đế năng lượng, đến nguồn tài nguyên, gây ô nhiễm... Do đó tiết kiệm năng lượng là cách tốt nhất để chúng ta bảo tồn nguồn tài nguyên. Như chúng ta biết sử dụng năng lượng tết kiệm, hiệu quả là sử dụng năng lượng một cách hợp lý, nhằm giảm mức tiêu thụ năng lượng, giảm chi phí năng lượng cho hoạt động của các phương tiện, thiết bị sử dụng năng lượng mà vẫn đẩm bảo nhu cầu năng lượng cần thiết cho các quá trình sản xuất, dịch vụ và sinh hoạt. Còn tiết kiệm nên được hiểu theo nghĩa rộng hơn là giảm kinh phí cho mọi người, mọi gia đình và cũng là tiết kiệm cho quốc gia. Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả góp phần giữ gìn nguồn năng lượng, đảm bảo nhu cầu sử dụng trước mắt cũng như lâu dài của gia đình và cộng đồng. Giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả cho trẻ mầm non để cung cấp những kiến thức về năng lượng và hình thành ở trẻ các hành vi, thói quen cùng với người lớn sử dụng tiết kiệm năng lượng như: Điện có từ đâu, làm thế nào để tiết kiệm điện, làm thế nào để sử dụng điện được an toàn, tắt điện khi ra khỏyi phòng, khi không xem ti vi, không nên mở tủ lạnh trong thời gian dài, không mở cửa khi máy điều hòa, máy sưởi đang bật, Sử dụng… Để nội dung giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả cho trẻ mầm non đạt hiệu quả cao thì giáo viên cần có kế hoạch giáo dục phù hợp của chủ đề, của hoạt động. 2. Thực trạng 2.1. Thuận lợi - Phòng học rộng rãi thoáng mát đúng quy cách. 5 - Ban giám hiệu thường xuyên ch̉ đạo sao sát về chuyên môn dự giờ thăm lớp và hướng dẫn giáo viên thực hiện nội dung giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả cho trẻ. - Hai giáo viên trên một lớp và số trẻ đủ theo quy định là 27 trẻ/lớp, 100% trẻ đã học qua lớp 4- 5 tuổi. Có 70% trẻ biết một số hành vi trong việc sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả. - Đa số phụ huynh ủng hộ nhiệt tình về đóng góp vào công tác trang bị đồ dùng đồ chơi cho các lớp. 2.2. Khó khăn - Do phụ huynh chủ yếu là nông thôn nhiều công việc nhiều công việc, đa số chưa có thời gian quan tâm đến trẻ nhất là việc giáo dục cho trẻ những hành vi sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả - Bản thân tôi và giáo viên trong trường chưa có nhận thức tầm quan trọng và nội dung giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả cho trẻ. - Số trẻ chưa có kiến thức hành vi sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả trong lớp còn khá đông, do vậy từ những từ những thực tế trên tôi đã suy nghĩ và tìm ra những biện pháp để giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả cho trẻ . 3. Phương pháp thực hiện đề tài. - Tự học hỏyi, bồi dưỡng nâng cao hiểu biết chung về năng lượng và tiết kiệm năng lượng, thực sự là một tấm gương trong việc sử dụng năng lượng tiết kiệm. - Sưu tầm tài liệu, đồ dùng, tranh ảnh , trờ chơi, bài tập để tổ chức các hoạt động - Giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả cho trẻ ở các hoạt động trong ngày và mọi lúc mọi nơi. - Giáo dục kiến thức ,hành vi sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả cho trẻ qua tạo môi trường. - Phối kết hợp với phụ huynh trong việc giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả . 6 3.1 Biện pháp 1: Tự học hỏi bồi dưỡng để nâng cao hiểu biết chung về năng lượng và tiết kiệm năng lượng, thức sự là tấm gương trong viếc sử dụng tiết kiệm năng lượng. Để thực hiện nội dung giáo dục của chuyên đề đạt kết quả cao thì người giáo viên cần có những kiến thức nhất định về chuyên đề vì vậy tôi tìm đọc các tài liệu, sách báo trên mạng Iternet để nâng cao hiểu biết chung về năng lượng và tiết kiệm năng lượng, để có các phương pháp giáo dục hiệu quả tôi tìm trong thư viện nhà trường mượn tài liệu tổ chức thực hiện giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả trong trường mầm non, tham gia dự kiến tập hoạt động tích hợp sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả do nhà trường tổ chức. Và đặc biệt sự gương mẫu, quan tâm có ý thức trong việc sử dụng năng lượng tiết kiệm của giáo viên có vai trò quan trọng để giúp trẻ hình thành thái độ và ý thức tiết kiệm trong cuộc sông vì vậy trong mọi hoạt động tôi đều chú ý như tắt bóng đèn,quạt trươc khi ra khỏyi phòng, tắt các thiết bị điện khi thôi không sử dụng. Với những việc làm trên giúp tôi thực hiện nội dung giáo dục chuyên đề đạt hiệu quả. 3.2: Biện pháp 2: Giáo dục kiến thức, hành vi sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả cho trẻ qua các hoạt động trong ngày và mọi lúc, mọi nơi Tất cả các hoạt động trong ngày của trẻ đều được cô giáo cung cấp những kiến thức kỹ năng theo kế hoạch mỗi chủ đề. Đó là điều kiện để giáo dục các cho trẻ rất hiệu quả kiến thức, hành vi sử dụng năng lượng tiết ki ệm hiệu quả cho trẻ thuận lợi, thông qua các hoạt động đó, cô có thể lồng ghép để giáo dục cho trẻ một số kiến thức, hành vi như: Điện có từ đâu, vì sao phải tiết kiệm điện, làm như thế nào để tiết kiệm…, để nội dung giáo dục trẻ sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả vào chương trình hiệu quả tôi thực hiện các bước sau: 3.2.1. Xây dựng kế hoạch Khi xây dựng kế hoạch tôi lựa chọn nội dung sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả phù hợp với điều kiện và cuộc sống của trẻ, phù hợp với chủ đề của hoạt động Ví dụ: Chủ đề Bản thân về kiến thức Trẻ biết nhu cầu bản thân trẻ về năng lượng như: Để đọc sách, sưởi ấm,xem ti vi, nghe nhạc...làm thế nào để 7 tiết kiệm năng lượng :Tắt điện, quạt khi ra khỏyi phòng,tắt ti vi khi không xem. Về ỹ năng ; chú ý quan sát và bắc chước những việc làm của người lớn: khi ra khỏyi nhà phải tắt điện...Về thái độ không đồng tình vưói những hành vi không tiết kiệm điện. Chủ đề Gia đình Trẻ biết các đồ dùng sử dụng điện trong gia đình, cách sử dụng và sử dụng tiết kiệm. Chủ đề giao thông Trẻ biết lợi ích của nhiên liệu( xăng, dầu, ga...)và biết cách tiết kiện như đi xe đạp thay cho việc đi ô tô xe máy...Chủ đề hiện tượng tự nhiên: trẻ biết lợi ích năng lượng mặt trời,năng lượng gió...Từ mục tiêu tôi xây dựng kế hoạch trong hoạt động. HOẠT ĐỘNG NỘI DUNG GIÁO DỤC SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG TIẾT KIỆM HIỆU QUẢ Hoạt động trong - Trò chuyện với trẻ,cho trẻ kể về những vận dụng trong thời gian đón trả trẻ gia đình thường sử dụng điện. - Cho trẻ lựa chọn những đồ dùng vật dụng sử dụng xăng dầu, ga trong đồ chơi gia đình - Xem tranh phân biệt các hành vi đúng sai trong sử dụng Hoạt động học năng lượng... Nhu cầu của bé: Ai cần đến năng lượng, năng lượng có từ đâu. tắt quạt điện,ti vi..., khi không dùng Đồ dùng trong gia đình: Đếm các đồ dùng sử dụng điện, so sánh việc tiêu thụ điện trong các gia đình. Hoạt động góc - Đóng kịch: Một ngày mặt trời không có chiếu sáng Góc phân vai - Nối ổ điện với các đồ dùng sử dụng điện, nhiên liệu với Góc học tập đồ dùng sử dụng nhiên liệu(xăng dầu) - Làm .mô hình ngôi nhà đặc biệt có nhiều cửa sổ, trên mái Góc nghệ thuật Góc xây dựng Hoạt động nhà có các tấm pin thu nạp ánh nắng mặt trời - Xây dựng một khung cảnh truờng mầm non của bé với lớp học nhiều cửa sổ, sân truờng có nhiều cây xanh. thí Làm diều, chong chóng, cối xay gió... nghiệm 3.2.2. Tổ chức hoạt động học - Ví dụ: Chủ đề bản thân: Với hoạt động khám phá: Bài nhu cầu của bé 8 Mục đích yêu cầu: - Kiến thức: Trẻ biết nhu cầu của bản thân; điện có từ đâu, biết các đồ dùng sử dụng từ điện - Kỹ năng: Kể được các nhu cầu của bản thân; một số hành vi tiết kiệm điện.Phân biệt các hành vi đúng sai khi sử dụng điện - Thái độ: Có ý thức tiết kiệm điện trong sinh hoạt Sau khi chuẩn bị đầy đủ tôi tiến hành tổ chức hoạt động như sau: Hoạt động 1: Trẻ kể về nhu cầu của bản thân( Nhu cầu ăn ngủ,vui chơi học tập, ngoài ra nhu cầu trên nhu cầu sử dụng năng lượng như xem ti vi, sưởi ấm, nghe nhạc... Hoạt động 2; Cung cấp cho trẻ kiến thức điện có từ đâu, Bé làm gì để tiết kiệm năng lượng. Hoạt động 3: Các trò chơi củng cố - Xem viôclip, hình ảnh có nội dung sử dụng tiết kiệm năng lượng, trẻ nói nội dung của đoạn phim,hình ảnh. - Nối các đồ dùng với các thiết bị sử dụng - Gạch bỏy những hành vi sai khi sử dụng điện, nước - VD: Với chủ đề Trường mầm non Gia đTnh Dạy trẻ biết lợi ích của điện. - Dạy trẻ nhận biết một số đồ dùng sử dụng điện trong trường mầm non, trong gia đình. + Đồ dùng để thắp sáng: Bóng đèn tuýt, đèn tròn, đèn chum, đèn bàn. + Đồ dùng để nghe, nhìn : Ti vi, catset. + Đồ dùng phục vụ cho ăn uống : Tủ lạnh, bếp điện, ấm điện, nồi cơm điện … + Đồ dùng phục vụ sinh hoạt : Máy giặc, bình nóng lạnh, quạt máy, điều hòa… - Lợi ích của điện trong lớp : + Giúp đèn điện sáng để cung cấp ánh sáng. + Giúp quạt máy, máy điều hòa để tạo mát hoặc làm ấm. 9 + Giúp cho ti vi, máy catset hoạt động. + Giúp cho tủ lạnh hoạt động đẻ lưu giữ thức ăn. + Giúp cho nồi cơm điện, ấm điện (nối cơm chín ,nấu nước sôi ) Ví du: + Cho trẻ tham gia thảo luận về trách nhiệm của trẻ trong việc sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả. - Tắt quạt, ti vi, máy vi tính…khi không sử dụng. - Nhắc nhở mọi người cùng thực hiện. - Thảo luận theo các câu hỏyi :”Ai cần đến năng lượng ?” “Năng lượng có từ đâu ?” - So sánh việc tiêu thụ năng lượng giữa các gia đình. - Đếm các đồ dùng sử dụng điện. - Trò chuyện về hóa đơn thu tiền điện hàng tháng của gia đình. + Hoạt́ độnǵ tạó hình. - Hãy vẽ thêm miệng vào khuôn mặt của cô và mẹ để thể hiện thái độ của mẹ và cô cách các con sử dụng điện. - Làm mô hình một ngôi nhà đặc biệt. - Ngôi nhà có nhiều cửa sổ. - Trần mái nhà có tấm pin thu nạp ánh sáng mặt trời. - Xây dựng một khung cảnh trường mầm non của bé. - Lớp học có nhiều cửa sổ. - Sân trường có nhiếu cây xanh. - Mời bác nông dân xây dựng nhà máy điện, nhà máy sản xuất xăng, dầu đến nói chuyện: Điện được làm ra từ đâu ? Xăng dầu được làm từ đâu ? - Sưu tầm tranh ảnh về các công việc của các bác nông dân nhà máy điện, nhà máy xăng dầu. - Nhận biết các hành vi sử dụng tiết kiệm năng lượng. - Bên cạnh đó cần giáo dục cho trẻ biết là trẻ còn nhỏy không nên đụn vào hay sờ vào các thiết bị điện hay ổ cắm điện vì có thể ngây nguy hiểm cho trẻ. - VD: Chủ đề Nghề nghiêp̣ 10 Dạy trẻ biết rằng tất cả các nghề trong xã hội đều có sử dụng đến năng lượng. VD: Dạy trẻ biết nghề bác sĩ dùng điện dể chữa bệnh cho mọi người như: có điện thì mới siêu âm được. Nghề giáo viên dùng điện để cho trẻ xem tranh ảnh trên máy vi tính, xem phim. Nghề đánh bắt cá dùng điện, xăng dầu để động cơ hoạt động được và chạy ra sông để bắt cá. - VD: Chủ đề Tết mùa xuân Cho trẻ trồng cây hưởng ứng ngày Tết trồng cây, cô cùng trẻ tưới nước, chăm sóc cây thường xuyên để dạy trẻ biết rằng cây xanh rất cần cho chúng ta . VD: Dạy trẻ nhận biết được quá trình lớn lên của cây xanh và biết được lợi ích của cây đối với con người là cung cấp không khí, oxi. - Đối với chủ đề Đô ̣ng vâ ̣t Dạy trẻ biết yêu quý tất cả muôn thú bởi mỗi con vâ ̣t cũng giống chúng ta đều cần có sự sống. Do đó chúng ta phải bảo vê ̣ chúng, đừng làm hại các con vâ ̣t đó. Ví dụ: Cho trẻ xem video về mô ̣t số con vâ ̣t nuôi như: con chó, chim bồ câu… Từ đó qua các buổi dạo chơi ngoài trời, bên cạnh viê ̣c trò chuyê ̣n với trẻ về tên gọi, đă ̣c điểm của các con vâ ̣t, tôi có thể kết hợp giáo dục trẻ phải biết chăm sóc các con vâ ̣t nuôi này vì nó cũng có ích lợi đối với con người chúng ta như: Chim bồ câu được con người dùng đưa thư … - VD: Với chủ đề Nước & Hiêṇ tượng tự nhiên. Dạy cho trẻ biết về lợi ích của năng lượng mặt trời : + Năng lượng mặt trời có thể tạo ra điện: Nên lắp đặt những tấm pin thu nạp ánh nắng mặt trời lên mái nhà để tạo ra điện sử dụng trong nhà. + Sử dụng năng lượng mặt trời làm khô quần áo, thay cho việc sấy khô hoặc là ủi quần áo . + Nhà kính sử dụng năng lượng mặt trời để sưởi ấm làm cho cây cối phát triển. + Năng lượng mặt trời làm cho ô tô chuyển động. - Lợi ích năng lượng gió : 11 + Những chiếc tua –bin khổng lồ có thề sử dụng năng lượng gió tạo ra điện. + Thuyền sử dụng sức gió để chạy trên sông, trên biển. + Chúng ta dùng sức gió để diều bay trên bầu trời. - Lợi ích năng lượng sức nước : + Sử dụng sức nước để giã gạo, cắt gổ. + Sử dụng sức nước để tạo ra điện. Dạy trẻ biết sống tiết kiê ̣m, không lãng phí nước sạch, ch̉ dùng nước sạch khi cần thiết ( làm vê ̣ sinh trước và sau ăn: rửa tay, súc miê ̣ng và đi vê ̣ sinh, …), không mở nước để tràn hoă ̣c nghịch phá nước như vâ ̣y sẽ rất lãng phí. Dạy trẻ câu khẩu hiệu ” giọt́ nướć quí hơń vàng” - VD: Đối với chủ đề Hiêṇ tượng tự nhiên. Dạy trẻ biết nguồn năng lượng sạch bao gồm năng lượng mặt trời, gió, nước, dạng năng lượng sạch này không làm hại đến môi trường như những năng lượng khác như (than, dầu lửa ,khí ga tự nhiên). Nguồn năng lượng sạch có rất nhiều không bao giờ cạn kiệt. -Đối với chủ đề Quê hương Bác Hồ. Cô cho trẻ xem tranh, đọc thơ, truyện và trò chuyê ̣n về sự tiết kiệm năng lượng như: truyện “Đom đóm thắp sáng”…. và các hình ảnh về tiết kiệm năng lượng. Qua viê ̣c cho trẻ xem những tư liê ̣u đó sẽ giúp cho trẻ thêm yêu quê hương đất nước và học nhiều đức tính tốt đẹp của Bác. -Đối với chủ đề Trường tiểu học. Bước đầu dạy và giải thích đơn giản cho trẻ hiểu 5 điều Bác Hồ dạy: “Yêu Tổ Quốc, yêu đồng bào Học tâ ̣p tốt, lao đô ̣ng tốt Đoàn kết tốt, k̉ luâ ̣t tốt Giữ gìn vê ̣ sinh thâ ̣t tốt Khiêm tốn, thâ ̣t thà, dũng cảm ” - Hay câu “Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư” 12 -́ Trước hết, cần dạy trẻ phải thương yêu giúp đỡ nhau, phải đoàn kết chặt chẽ: Đoàn kết giữa các trẻ lớn và các trẻ bé.Và biết tiết kiệm năng lượng khi sử dụng. - Sau đó, dạy cho các trẻ phải yêu lao động, giữ gìn kỷ luật. Chớ tự do phóng túng khi sử dụng năng lượng vì tự do phóng túng là không tốt. Cô dạy trẻ tuân thủ theo các quy định, nô ̣i quy của lớp học Ví dụ: Xếp hàng để làm vê ̣ sinh trước khi ăn và sau khi ăn một cách tiết kiệm nước … - Trong sinh hoạt hàng ngày, cần tâ ̣p cho các trẻ nên tự phục vụ bản thân cho quen, không nên làm nũng.( Cho trẻ tự thay đồ, làm vê ̣ sinh cá nhân) - Cần cho các trẻ nên thi đua, thi đua học tập, thi đua trong mọi việc để trở thành những nhi đồng có tổ chức, có kỷ luật. - Cần dạy cho trẻ biết: yêu Tổ quốc, thương đồng bào, chuộng lao động, giữ gìn kỷ luật, biết vệ sinh, học văn hoá, đồng thời phải giữ toàn vẹn cái tính vui vẻ, hoạt bát, tự nhiên của trẻ ở lứa tuổi tuổi mầm non…. 3.2.3. Tổ chức giáo dục trẻ thông uu h hott tô ̣ng ngoài trờih - Hoạt động ngoài trời có ý nghĩa đặc biệt với trẻ mầm non. Thông qua qua hoạt động ngoài trời giáo viên có thể giáo dục cho trẻ nhiều kiến thức, kĩ năng rồi hình thành cho những cơ sở ban đầu trong đó có việc giáo dục môi trường cho trẻ ngay tại bậc mầm non, tham gia hoạt động này trẻ sẽ được bảo vệ nguồn nước, tiết kiệm nước. - VD: Tổ chức cho trẻ tham gia tưới nước, trồng cây trong vườn trường nhưng tôi luôn theo dõi nhắc nhở trẻ phải biết tiết kiệm nước, không để nước văng vãi ra ngoài, phải biết giữ gìn nguồn nước. - Dạy trẻ có thái đô ̣ nhiê ̣t tình, hăng say trong lao đô ̣ng, chăm sóc tưới nước bắt sâu cho cây xanh, hoa cho trường, lớp thêm đẹp. 13 (Hình ảnh trẻ l ho tộng nhổ cỏ, tưới cây) 14 3.2.4. Tổ chức thông uu h hott tông ̣ vui chơih - Hoạt động vui chơi đống vai trò rất quan trọng giúp trẻ dễ dàng tiếp thu những hiểu biết về điện. - Ở hoạt động này giáo viên tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi như: + Trò chơi phân vai: Cô cho trẻ đóng kịch. VD: Cho trẻ đóng kịch “một ngày mặt trời không chiếu sáng” + Trò chơi học tập: Làm bài tập về lợi ích của điện, của nhiên liệu. - Nối ổ điện với các đồ dùng sử dụng điện. - Nối nhiên liệu với các đồ dùng sử nhiên liệu. (Hình ảnh trẻ tóng kịch câu chuyện về tiết kiệm năng lượng) 3.2.5.Tổ chức thông uu h giờ ăn – giờ ngủh Học tâ ̣p từ tấm gương đạo đức của Bác “ không được hoang phí dù ch̉ là 1 viê ̣c nhỏy” và Bác luôn xem “gạo” chính là “ hạt ngọc” của trời ban, do đó trong các giờ ăn của trẻ, tôi luôn giáo dục trẻ ăn hết suất, biết quý trọng hạt gạo, không lãng phí dù ch̉ 1 hạt cơm, không làm rơi vãi cơm xuống đất hoă ̣c trên bàn thông qua việc hình thành cho trẻ thói quen ăn uống tôi giáo dục trẻ trước khi ăn, trong giờ ăn và sau khi ăn cũng phải tiết kiệm năng lượng như: VD: Dạy trẻ trước và sau khi cần rửa tay sạch sẽ nhưng rửa xong cần khóa vòi nước lại. Khi uống nước cần rót vừa đủ không rót quá nhiều rồi đổ đi. - Trong giờ ngủ nếu trời mát mẽ không nên mở quạt nhằm để tiết kiệm điện. - Nếu vào mùa hè nóng bức thì ta mới nên mở quạt. 3.2.6. Tổ chức thông uu h hott tộng thí nghiệmh - Cho trẻ tham gia hoạt động thí nghiệm như : + Tạo ra ô tô không chạy bằng xăng dầu. VD: Dạy trẻ cách lấy các hộp giấy bỏy như hộp sữa, hộp bành để làm xe ô tô . 15 Cô nói cho trẻ nghe ở nước ngoài đang có thí nghiệm về ô tô không chạy bằng xăng, dầu mà sẽ chạy bằng nước. + Tạo ra thuyền chạy không cần dầu. VD: Cô cùng trẻ tiến hành thí nghiệm đơn giản để tìm hiểu tác động của gió như : + Làm diều ,làm chong chóng. + Làm cối xây gió. + Làm thuyền buồm. - Cô cùng trẻ làm thí nghiệm đơn giản để tìm hiểu tác động của mặt trời. - Lấy hai chậu nước, một chậu phơi ngoài nắng, một chậu để trong bóng râm. Sau 10-15 phút, cô cho trẻ sờ vào 2 chậu nước và nói cảm nhận của mình về nhiết độ của 2 chậu nước. - Cô và trẻ tắt hết đèn và mở cửa sổ, cho trẻ nhận xét xem lóp học có tối không, có mát không. - Cô và trẻ xậy dựng nội quy sử dụng điện của lớp. - Cho trẻ quan sát hành vi sử dụng điện, tiết kiệm và không tiết kiệm ỏy trong lớp. - Trẻ thảo luận và đưa ra các quy định sử dụng điện. - Trẻ có thể vẽ hoặc dùng kí hiệu riêng để quy định việc sử dụng tiết kiệm ở trong lớp. - Cô hướng dẫn trẻ và cho trẻ thực hành : Tắt đèn, tắt quạt, tắt mở ti vi, vi tính…. 3.2.7. Trong mọi lúc – mọi nơih Ngoài giờ học, giờ vui chơi của trẻ tôi cần tận dụng một số giờ rãnh rỗi để giúp trẻ nhận biết thêm một số đồ dùng sử dụng năng lượng, biết được nhiều cách để sử dụng năng lượng một cách tiết kiệm. 3.3 Biện pháp 3: Sưu tầm tài liệu, đồ dùng, tranh ảnh, trò chơi, bài tập để tổ chức các hoạt động Trò chơi, tranh ảnh, các bài tập cũng có vai trò rất lớn đến việc giáo dục cho trẻ những kiến thức về sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả vì trẻ mẫu 16 giáo hoạt động chủ đạo là vui chơi “ Chơi mà học, học mà chơi” Trò chơi vốn rất hấp dẫn trẻ giúp trẻ thỏya mái mà lại nhớ lâu. Qua sách báo tập san, tài liệu tài sưu tầm các trò chơi, tranh ảnh như trò chơi, bài tập như khoanh tròn, nối đồ dùng với các thiết bị sử dụng điện, ga các cách tiết kiệm năng lượng, cách sử dạng điện an toàn, làm diều, làm chong chóng, tranh ảnh về các công việc các bác công nhân nhà máy điện, nhà máy xăng dầu, Những hình ảnh cùng lời nói quảng cáo trong ti vi về tiết kiệm điện: Tắt khi không sử dụng. (Một số tr hnh ảnh về tiết kiệm năng lượng tể dty cho trẻ) 3.4 Biện pháp 4: Giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm cho trẻ qua tạo môi trường Môi trường cũng ảnh hưởng rất lớn đến việc giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm cho trẻ cho trẻ. Nếu môi trường có những hình ảnh đẹp phù hợp, hấp dẫn là thuận lợi giúp trẻ nh ận biết và có những hành vi đúng khi sử dụng điện vì vậy tôi xây dựng môi trường lớp đẹp, phù hợp và gần gũi với trẻ. Một trong môi trường giáo dục hiệu quả là việc làm gương của giáo viên: Ra khỏyi phòng là tắt quạt, tắt điện, thấy vòi nước chảy khoá lại để trẻ học tập làm theo. Ngoài ra tôi còn sử dụng các lời nhắc, ký hiệu ở những đồ dùng như máy tính, ti vi, quạt, đài dán các lời: Khi dùng thì mở, khi không dùng thì tắt… (Một số hình ảnh xây dựng môi trường lớp, các kí hiệu và thói uuen tiết kiệm năng lượng) 3.5 Biện pháp 5: Giáo dục những kiến thức, hành vi sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả cho trẻ qua việc phối hợp với phụ huynh Giáo dục những kiến thức, hành vi sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả cho trẻ rất quan trọng vì ngoài cô giáo ở trường ra mẹ là người gần gũi nhất trong mọi sinh hoạt hàng ngày của trẻ vì thế tôi nghĩ phải phối hợp với phụ 17 huynh trong việc giáo dục những kiến thức, hành vi sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả trong những giờ đón trẻ và trả trẻ, th ông qua bu ổi h ọp tôi thường trao đổi với phụ huynh về trẻ nh ững n ội dung gi áo d ục sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả, trẻ hôm nay biết được gì và làm được gì và yêu cầu phụ huynh để cho trẻ tự làm những công việc gì và cần khuyến khích động viên trẻ, Qua bảng tuyên truyền của lớp có những hình ảnh và bài viết tầm quan trọng của việc giáo dục trẻ sử dụng tiết kiệm năng lượng. PHẦN 3: KẾT LUẬN 1.Kết quả Từ những cố gắng nghiên cứu tài liệu, kinh nghiệm của bản thân, sự ủng hộ tích cực của các bậc cha mẹ đã giúp đạt được một số kết quả trong việc dạy trẻ mầm non các kỹ năng sống cơ bản cho trẻ. Giáo dục trẻ mầm non tiết kiệm năng lượng là một điều vô cùng quan trọng. Qua đó trẻ có một vốn kiến thức, thói quen khá tốt đối với môi trường sống. Qua một thời gian triển khai trẻ lớp tôi đã được những kiến thức, kỹ năng, ý thức, hành vi, thói quen về tiết kiệm năng lượng như: + Biết tắt các thiết bị điện, nước khi không sử dụng + Biết tiết kiệm điện, nước khi sử dụng + Nhắc nhở người lớn tiết kiệm điện, nước + Phân biệt được những hành động đúng và hành động sai đối với tiết kiệm năng lượng 2. Bài học kinh nghiệm - Qua thời gian thực hiện, tôi nhận thấy việc dạy trẻ biết tiết kiệm năng lượng là một việc không khó nhưng cũng không dễ. Cái chính là do chúng ta biết đề ra những biện pháp khả thi hay không. - Để trẻ tiếp thu và thực hiện tốt việc tiết kiệm năng lượng, giáo viên cần phân chia thời gian hợp lý, không chú ý đến mặt nào và cũng không coi trọng mặt nào. 18 - Việc dạy trẻ tiết kiệm năng lượng phải được tiến hành đồng bộ, thường xuyên, mọi lúc,mọi nơi đặc biệt chú ý đến những việc làm của mình khi sử dụng năng lượng để trẻ noi gương theo. - Tôi nghĩ việc lồng ghép nội dung “giáo dục tiết kiệm năng lượng trong trường mầm non trong việc dạy trẻ “là một việc quan trọng và rất cần thiết. Vì vậy tôi và các đồng nghiệp cần cô gắng học tập, nghiên cứu trao đổi để tiến bộ và ngày càng thu thập, nâng cao được kiến thức, nhiều điều bổ ích để dạy cho trẻ. 3/Những kiến nghị đề xuất Để thực hiện đuợc đề tài này tốt hơn, tôi xin đề xuất với nhà trường và phòng giáo giáo dục tạo điều kiện để giáo viên chúng tôi được đi học tập những lớp chuyên đề về sử dụng năng lượng tiết kiệm và lồng ghép vào dạy trẻ đạt được hiệu cao. Xin chân thành cảm ơn!. Phúć Lâm,́ ngàý 15́ thánǵ 04́ năḿ 2014́ ́ ́ Tôi xin cam đoan, đây là sang kiến kinh nghiệm của tôi viết, không sao chép nội dung của người khác. Người viết Khuất Thị Nguyên 19 TÀI LIỆU THAM KHẢO Để hoàn thành bài sáng kiến kinh nghiệm này tôi đã nghiên cứu các tài liệu sau : 1. Sách thực hiện và hướng dẫn thực hiện chương trình giáo dục mầm non 2. Sách giáo dục trẻ mầm non tiết kiệm năng lượng hiệu quả 3. Qua tạp chí mầm non. 4. Qua chương trình quà tặng cuộc sống, sống hay sống đẹp trên tivi, internet … 20 21