Tài liệu Skkn một số biện pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5 6 tuổi tại lớp lá 2 trường mầm non ea na

Một số biện pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5- 6 tuổi tại lớp Lá 2 trường Mầm non Ea Na MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ 5- 6 TUỔI NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GÓC TẠI LỚP LÁ 2 TRƯỜNG MẦM NON EANA I. Phần mở đầu 1. Lý do chọn đề tài Vui chơi đặc biệt là được tham gia vào hoạt động góc sẽ giúp trẻ hình thành và phát triển những tri thức sơ đẳng về sự vật, hiện tượng nhằm thỏa mãn nhu cầu nhận thức và mở rộng hiểu biết cho trẻ về thế giới khách quan, phát triển các quá trình tâm lí nhận thức, các năng lực hoạt động trí tuệ và phát triển ngôn ngữ. Dựa trên đặt điểm phát triển tâm sinh lí của trẻ mẫu giáo nói chung và trẻ nhà trẻ nói riêng thì việc giúp cho trẻ tìm hiểu về thế giới xung quanh được tổ chức mang tính chất khám phá trải nghiệm theo phương thức “Chơi mà học, học mà chơi” là phù hợp với trẻ, giúp trẻ phát huy trí não cũng như cung cấp cho trẻ một số kỹ năng sơ đẳng ban đầu. Trong giờ học, những sự việc, hiện tượng xảy ra trong môi trường sống gần gũi trẻ, thông qua đó trẻ học được mẫu nhân cách phù hợp với xã hội loài người. Trẻ chơi chủ yếu do nhu cầu và khả năng của trẻ, nhu cầu muốn bắt chước, muốn làm người lớn, nhưng khả năng và sức lực của trẻ chưa đủ để làm người lớn do đó trẻ giải toả mâu thuẫn đó dưới một hình thức cực kì độc đáo đó là hoạt động góc. Hoạt động góc còn củng cố chính xác, và mở rộng sự hiểu biết của trẻ về hiện tượng xung quanh. Nội dung của hoạt động góc là tái cuộc sống hiện thực xung quanh trẻ, trong khi hoạt động trẻ phản ánh cuộc sống đó một cách sáng tạo và độc đáo chứ không phải mô phỏng hoàn toàn. Thông qua hoạt động góc trẻ được thực sự làm chủ những gì trẻ biết tức là trẻ biết vận dụng những kinh nghiệm hiểu biết về cuộc sống xung quanh để thực hiện nhu cầu chơi. Việc tổ chức hoạt động chơi cho trẻ Mầm non 5 tuổi ở lớp tôi còn nhiều hạn chế, giáo viên còn lúng túng khi xây dựng kế hoạch và thực hiện các biện pháp hỗ trợ trẻ trong khi chơi, dẫn đến tình trạng áp đặt trẻ nội dung chơi, làm cho trẻ mất đi tính tự do, tự lực tự lựa chọn vai chơi và góc chơi, chính vì vậy mà kỹ năng chơi của trẻ còn hạn chế. Bởi môi trường chơi chưa thực sự gợi mở, khả năng phối hợp, liên kết giữa Tác giả : Nguyễn Thị Hải Yến Trang 1 Một số biện pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5- 6 tuổi tại lớp Lá 2 trường Mầm non Ea Na các góc chơi chưa có sự tự nhiên và thống nhất, vì vậy mà mối quan hệ giữa các nhóm chơi còn rời rạc, chưa gắn kết, chưa có sự tác động qua lại giữa các góc chơi. Từ những lí do trên ngay từ đầu năm học tôi đã chủ động quan tâm nhiều đến việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ. Tôi cảm thấy trẻ rất hứng thú khi được tham gia vào hoạt động góc và đặt biệt trẻ rất hứng thú khi được tự mình hóa thân vào người lớn cũng như tái hiện những gì trẻ biết về thế giới xung quanh mình chính vì vậy sáng kiến kinh nghiệm tôi viết lần này là “Một số biện pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5- 6 tuổi tại lớp lá 2 trường mầm non Ea Na”. 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài * Mục tiêu: Đề tài được thực hiện với mục tiêu đặt ra là. Áp dụng một số biện pháp sư phạm giúp trẻ nâng cao chất lượng trong hoạt động góc. Giúp trẻ lĩnh hội được các tri thức cơ bản về đặc điểm, nhận thức của trẻ, giúp trẻ tích lũy và mở rộng biểu tượng về thế giới xung quanh, giúp trẻ có tư duy tốt về sự vật, hiện tượng, mở rộng vốn từ, hiểu được các mối quan hệ trong xã hội, đây cũng chính là tiền đề cho trẻ chuẩn bị tốt tâm thế để bước vào lớp 1. Trẻ hứng thú hơn trong hoạt động góc, hình thành cho trẻ tư duy tự giải quyết tình huống có vấn đề, thể hiện được nhu cầu hứng thú của bản thân, trẻ tham gia hoạt động góc trẻ sẻ được hình thành và cũng cố kĩ năng quan sát, tư duy, phân tích, tổng hợp và khái quát. Trẻ sẽ trở nên mạnh dạn, tự tin, thích hoạt động và biết phối hợp cùng bạn giữa các góc chơi. * Nhiệm vụ: Tìm hiểu về đặc điểm lĩnh hội của trẻ Mầm non, tổ chức cho trẻ hoạt động góc nhằm giúp trẻ có sự phát triển trí tuệ, tạo cho trẻ sự hứng thú, tích cực hoạt động, phát triển ở trẻ tính tò mò ham hiểu biết, thích khám phá, tìm tòi phát triển óc quan sát phán đoán. Từ đó giáo dục cho trẻ có thái độ ứng xử đúng đắn theo tinh thần của lòng nhân ái, tình yêu với cái đẹp thái độ tôn trọng và gìn giữ môi trường, bước đầu biết sống có văn hóa, biết hoạt động nhóm là một trong những hoạt động giúp phát huy khả năng của trẻ sau này. Tác giả : Nguyễn Thị Hải Yến Trang 2 Một số biện pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5- 6 tuổi tại lớp Lá 2 trường Mầm non Ea Na Biện pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5 – 6 tuổi giúp phát triển 5 mặt: Phát triển thể chất, phát triển nhận thức, phát triển ngôn ngữ, phát triển thẫm mĩ, phát triển tình cảm xã hội. Phải xây dựng kế hoạch giảng dạy và lựa chọn hình thức tổ chức hoạt động góc có hiệu quả, sát với thực tế để phù hợp với tình hình của trẻ trong lớp.Tìm hiểu về đặc điểm nhu cầu hứng thú của trẻ khi tham gia, nhằm kích thích sự suy nghĩ, sáng tạo và trẻ sẽ hứng thú tham gia hoạt động. Phối hợp với cha mẹ trẻ chặt chẽ để rèn thêm kiến thức cho trẻ và quyên góp được đồ dùng nguyên liệu để giúp tiết học phong phú, sinh động và có hiệu quả. Tự học tập và tìm tài liệu cũng như học hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp để nâng cao trình độ chuyên môn. Lựa chọn phương pháp giảng dạy, xây dựng bài giảng áp dụng công nghệ thông tin hiện đại, thực hiện theo các chuyên đề mới mở để truyền đạt tốt nhất đến trẻ. 3. Đối tượng nghiên cứu Các biện pháp sư phạm giúp trẻ nâng cao chất lượng trong hoạt động góc. 4. Giới hạn của đề tài Nghiên cứu trong khuôn khổ: Một số biện pháp giúp trẻ nâng cao chất lượng trong hoạt động góc. Đối tượng khảo sát: Trẻ 5- 6 tuổi tại lớp Lá 2 trường Mầm non Ea Na. Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 9 năm 2017 đến tháng 2 năm 2018 (năm học 2017-2018). 5. Phương pháp nghiên cứu Để áp dụng một số biện pháp sư phạm giúp trẻ nâng cao chất lượng trong hoạt động góc tôi đã sử dụng: a. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận Phương pháp phân tích – Tổng hợp tài liệu, nghiên cứu tài liệu trong chương trình giáo dục trẻ, sổ tay giáo viên mầm non, bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi, các module mầm non, giáo trình tổ chức lấy trẻ làm trung tâm. Tác giả : Nguyễn Thị Hải Yến Trang 3 Một số biện pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5- 6 tuổi tại lớp Lá 2 trường Mầm non Ea Na b. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn Phương pháp điều tra, phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục; Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm hoạt động; Phương pháp khảo nghiệm, thực nghiệm. c. Phương pháp thống kê toán học II. Phần nội dung 1. Cơ sở lý luận Dựa trên quan điểm “Mẫu giáo tốt mở đầu cho nền giáo dục tốt”. Dựa vào đường lối giáo dục của Đảng, Nhà nước. Việc đổi mới giáo dục Mầm non, luôn luôn làm theo lời dạy của Bác Hồ “Làm mẫu giáo tức là thay mẹ dạy trẻ. Muốn làm được thế thì phải yêu trẻ, các cháu nhỏ hay quấy, phải bền bỉ, chịu khó mới nuôi dạy được các cháu. Dạy trẻ cũng như trồng cây non, trồng cây non được tốt thì sau này cây lên tốt, dạy trẻ tốt thì sau này các cháu làm người tốt. Đối với trẻ phải dạy như thế nào cho các cháu biết đoàn kết, ham học, ham làm, sao cho các cháu vẫn giữ được tính chất trẻ con. Phải làm sao cho các cháu có tính kỹ thuật nhưng vẫn vui vẻ, hoạt bát chứ không khúm lúm, đặt đâu ngồi đấy”. Như chúng ta biết hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo của lứa tuổi mầm non, mà trong đó hoạt động góc là một hoạt động không thể thiếu vì trẻ sẽ được hòa đồng cùng bạn bè cũng như thể hiện những gì trẻ thu nhận được từ thế giới xung quanh giúp trẻ tăng thêm vốn sống. Muốn nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ từ 5- 6 tuổi thì cần có môi trường cho trẻ hoạt động, môi trường cho trẻ hoạt động góc sẽ là một môi trường hấp dẫn và lôi cuốn trẻ, nếu chúng ta biết nắm bắt và tận dụng tất cả những gì có sẵn trong lớp và một số đồ dùng mà giáo viên sáng tạo, tác động vào trẻ qua cách giáo viên trò chuyện hướng dẫn trẻ vào hoạt động và trong các tình huống. Những câu hỏi như: Làm gì? Làm như thế nào? Vì sao vậy?… Và từ sự hiểu biết của trẻ, giáo viên củng cố lại những kiến thức trẻ thu nhận được thông qua đó giáo dục cho trẻ hình thành hành vi đẹp, thói quen tốt, góp phần phát triển nhân cách trẻ, và cung cấp cho trẻ thêm những kiến thúc mới, chẳng hạn khi trẻ chơi các trò chơi phân vai, trẻ sẽ tìm hiểu các biểu hiện của lời nói, ngôn ngữ giao tiếp thông qua các vai trẻ đóng, từ đó trẻ sẽ khám phá ra việc sử dụng ngôn ngữ như thế nào. Chính vì nhu cầu nhận thức của trẻ, Tác giả : Nguyễn Thị Hải Yến Trang 4 Một số biện pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5- 6 tuổi tại lớp Lá 2 trường Mầm non Ea Na và theo nhiều mong muốn của nhiều cha mẹ trẻ hiện nay muốn con tự lập, tự tin khi giao tiếp và mạnh dạn khám phá thế giới xung quanh, tôi đã mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5- 6 tuổi tại lớp lá 2 trường mầm non Ea Na”. Mỗi trẻ khả năng tập trung và hứng thú của trẻ khác nhau nên giáo viên cần phải có những biện pháp cần thiết để đem lại hiệu quả cao nhất với trẻ, Trẻ đang bắt chước hành động người lớn nhằm hình thành quy tắc ứng xử, nên còn nhiều bỡ ngỡ vì trẻ chưa trích lũy được nhiều kinh nghiệm trong cách chơi nên cách chơi của trẻ còn yếu giáo viên nên cho trẻ làm quen từ từ, từ đơn giản đến phức tạp. Giáo viên lựa chọn những đối tượng cần quan sát một cách cụ thể rõ ràng. Ngoài ra cần có đồ chơi phong phú, khích thích trẻ, lựa chọn nội dung, đề tài sao cho phù hợp với khả năng của trẻ. Là giáo viên mầm non tôi luôn tìm tòi sáng tạo, tìm những trò chơi mới lạ, hấp dẫn đối với trẻ, trau dồi thêm kiến thức. Tôi luôn làm các đồ dùng đồ chơi tự tạo cho trẻ như các con vật bằng chai sữa trẻ đã uống, mô hình bằng các loại phế thải như thùng sữa, xốp... để giờ hoạt động trở nên hấp dẫn hơn với trẻ. Ngoài ra tôi cũng luôn tìm mọi cách để giúp cho những trẻ còn yếu kém, lười vận động, nói ngọng không rõ lời, nhút nhát,... luôn chú ý các cháu, khuyến khích trẻ tham gia vào trò chơi cùng các bạn, và cô khen trẻ kịp thời, động viên khuyến khích trẻ nhằm giúp trẻ cảm thấy tự tin hơn. Từ thực trạng đã nêu ở trên tôi đã cố gắng tìm ra những giải pháp, biện pháp thiết thực để hướng dẫn và trao đổi với đồng nghiệp trong trường nhằm học hỏi thêm kinh nghiệm trao dồi thêm kiến thức trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ được diễn ra liên tục và mang lại kết quả tốt hơn. Khuyến khích, động viên cha mẹ trẻ phối hợp với nhà trường và giáo viên nhằm mang lại kết quả tốt nhất cho trẻ. Không gian lớp học cũng ảnh hưởng tới kết quả, là yếu tố giúp cho hoạt động diễn ra đạt kết quả cao. Hoạt động góc là một trong những hoạt động vui chơi mà trẻ hứng thú nhất, mang lại cho trẻ nhiều niềm vui và kiến thức cần thiết về thế giới xung quanh. Tác giả : Nguyễn Thị Hải Yến Trang 5 Một số biện pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5- 6 tuổi tại lớp Lá 2 trường Mầm non Ea Na 2.Thực trạng vấn đề nghiên cứu Thực tế trong giảng dạy cho trẻ 5- 6 tuổi trong trường hiện nay, còn nhiều vấn đề cần khắc phục như: Sự am hiểu tính cách độ tuổi từng trẻ, cách xây dựng kế hoạch, lựa chọn chỉ số, lối dẫn dắt lôi cuốn trẻ, đa số còn dạy trẻ theo hướng lấy giáo viên làm trung tâm, cô hướng dẫn nhiều, nói nhiều, trẻ ít được thực hành, trao đổi, một phần cũng do đồ dùng đồ chơi ít, chưa đầy đủ để trẻ hoạt động. Để tháo gỡ khó khăn này, tôi đã chọn phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, thiết kế môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và cách lập kế hoạch trên quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.Vì vậy đòi hỏi giáo viên phải có trình độ chuyên môn cao, sáng tạo, năng động trong giảng dạy để trẻ đạt được kết quả tốt nhất khi cho trẻ tự khám phá tìm tòi cái mới trong mọi hoạt động . Chất lượng giáo dục trẻ 5- 6 tuổi tại lớp lá 2 được thể hiện qua các số liệu như sau: Tổng số: 30 trẻ; Nữ: 11 trẻ; Dân tộc: 1 trẻ. Tác giả : Nguyễn Thị Hải Yến Trang 6 Một số biện pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5- 6 tuổi tại lớp Lá 2 trường Mầm non Ea Na Bảng khảo sát chất lượng của trẻ đầu năm học 2017 – 2018 như sau: Đạt TT 1 2 3 4 5 Tiêu chí Trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động góc Trẻ có ý thức tự thực hiện tốt yêu cầu của hoạt động góc Trẻ nắm vững kiến thức, kỹ năng vận dụng linh hoạt, sáng tạo vào thực tế. Trẻ có kỹ năng sử dụng ngôn ngữ rõ rang, mạch lạc Trẻ biết chơi đoàn kết, biết phối hợp cùng bạn, biết liên kết giữa các góc chơi Số trẻ Chưa đạt Tỷ lệ % Số trẻ Tỷ lệ % 12/30 40 18/30 60 10/30 33 20/30 67 11/30 36 19/30 64 14/30 46 16/30 54 11/30 36 19/30 64 * Nghiên cứu và áp dụng đề tài này có một số ưu và nhược điểm sau: Ưu điểm: Được công tác ở ngôi trường với truyền thống dạy học tốt tôi đã có được những ưu điểm sau đây: - Hoạt động góc được tiến hành trong mọi chủ đề một cách thường xuyên. - Trẻ nhanh nhẹn, hoạt bát, năng động, tiếp thu kiến thức nhanh nhạy vì có sự rèn luyện và bồi dưỡng thường xuyên. - Cơ sở vật chất nhà trường khang trang, đầy đủ, đồ dùng, đồ chơi đẹp, sáng tạo và hấp dẫn trẻ. - Có sự quan tâm của Ban Giám hiệu, sự nhiệt tình giúp đỡ của chuyên môn, đồng nghiệp và cha mẹ trẻ. Giáo viên nắm vững phương pháp, lập kế hoạch học tập và vui chơi một cách có khoa học, yêu nghề, mến trẻ, được trao dồi trình độ, tập huấn các chuyên đề mới. - Được dự giờ thăm lớp để rút ra những kinh nghiệm nâng cao tầm hiểu biết phục vụ cho tiết học được tốt hơn. Tác giả : Nguyễn Thị Hải Yến Trang 7 Một số biện pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5- 6 tuổi tại lớp Lá 2 trường Mầm non Ea Na - Cùng với sự tiến bộ của công nghệ thông tin trẻ được cung cấp hình ảnh, kiến thức thông qua ti vi, máy tính,... Trẻ cùng độ tuổi, biết nghe lời giáo viên. - Qua thực hiện chuyên đề, cùng nhiều năm trong nghề, tôi đã tích góp được nhiều kinh nghiệm, nắm chắc phương pháp hoạt động, yêu cầu đối với từng góc chơi, hiểu được nhu cầu thể hiện vai chơi của trẻ qua từng độ tuổi. - Nhà trường có đầy đủ cơ sở vật chất, tài liệu hướng dẫn và đồ dùng tự tạo phục vụ các hoạt động. Nhược điểm: Bên cạnh những ưu điểm trên còn có những nhược điểm cần khắc phục trong quá trình thực hiện: Trẻ sinh ra trong rất nhiều gia đình có nhiều hoàn cảnh khác nhau nên một số trẻ ảnh hưởng của yếu tố di truyền và yếu tố tâm sinh lý cũng khác nhau, không phải trẻ nào sinh ra khỏe mạnh, thông minh, vẫn có những trẻ chậm phát triển hơn so với bạn. Một số trẻ còn thụ động chưa hoạt bát trong quá trình giao tiếp, ghi nhớ và tham gia các hoạt động mà giáo viên hướng dẫn, trẻ chưa có sự chủ động tham gia hết mình vào trò chơi vì còn cảm thấy chưa tự tin, trẻ sợ rằng mình sẽ không chơi được, không làm được. Tuy gặp một số khó khăn trên nhưng bằng kinh nghiệm và sự kiên nhẫn, yêu nghề, mến trẻ của mình. Tôi đã cố gắng phát triển hoạt động góc cho trẻ một cách hiệu quả nhất. Nguyên nhân thành công: Tôi rất may mắn khi được dạy trong một trường đạt chuẩn quốc gia nên điều kiện cơ sở vật chất rất đầy đủ và đa dạng. Sân trường, lớp học thoáng mát sạch sẽ. Trong các buổi hoạt động góc dựa vào chủ đề dạy học mà tôi sẽ đề ra những nhiệm vụ của các góc cho phù hợp với chủ đề và khả năng của trẻ thì trẻ sẽ được hóa thân vào các nhân vật mà trẻ thích, được vui chơi cùng bạn, cùng với lứa tuổi của mình nên: Thành công đầu tiên tôi nhận thấy rõ nhất là đa số trẻ đã mạnh dạn hơn, tự tin hơn, đã biết phối hợp chơi cùng bạn, vốn từ của trẻ phát triễn hơn. Tác giả : Nguyễn Thị Hải Yến Trang 8 Một số biện pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5- 6 tuổi tại lớp Lá 2 trường Mầm non Ea Na Trẻ thích chơi, hào hứng khi chơi, biết lấy đồ chơi theo góc, biết chơi với các đồ chơi, biết cách thể hiện vai chơi như: Biết đóng vai làm mẹ chăm sóc, đút cơm cho con ăn, biết tắm cho em... Biết giữ gìn đồ chơi, cất đồ chơi đúng nơi quy định, những hoạt động đó giúp trẻ yêu lao động, yêu các con vật, cỏ cây, hoa lá, yêu cái đẹp, biết nhìn thấy cái đẹp của thiên nhiên, nuôi dưỡng tâm hồn tốt đẹp ở tương lai. Nhiều cha mẹ trẻ đã có sự quan tâm tới trường và những gì con mình tiếp thu được trong quá trình học ở trường. Từ những gì tích lũy, học hỏi được, qua những kinh nghiệm thực tế vận dụng nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức cho trẻ hoạt động góc, cộng với việc nhìn nhận rõ thực trạng khách quan còn hạn chế, chỉ rõ ra các nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng đó, nên tôi đưa ra một số biện pháp cụ thể để giải quyết từng nguyên nhân để việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5- 6 tuổi thực hiện tốt hơn. Hơn thế nữa, qua các biện pháp sư phạm nhằm giúp trẻ hoạt động tốt cần giáo viên linh hoạt, sáng tạo sẽ phát huy tích tích cực, chủ động của trẻ đi đúng với các tiêu chí mà nền giáo dục Mầm non đặt ra trong thời đại mới là: Lấy trẻ làm trung tâm, trẻ được tiếp thu theo hướng tích cực ở mọi lúc mọi nơi, chú ý đến sự phát triển cá nhân, giáo dục gắn liền với thực tế cuộc sống vì mỗi trẻ là một cá thể riêng biệt có nhu cầu và hứng thú khác nhau. Các biện pháp sư phạm giúp trẻ nâng cao chất lượng trong hoạt động góc được xây dựng qua quá trình tìm hiểu sự hứng thú và nhu cầu của lứa tuổi 5- 6 tuổi trong trường, giáo viên sẽ dễ dàng lựa chọn các nội dung và hình thức phù hợp với trẻ của mình. Vì kế hoạch giảng dạy theo chương trình Mầm non mới đưa ra là giáo viên sẽ tự lên kế hoạch giảng day, tự chọn các đề tài phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý học sinh của lớp mình sao cho sát với thực tế. Cho nên những biện pháp sư phạm giúp trẻ nâng cao chất lượng trong hoạt động góc mà tôi đưa ra chắc chắn khi vận dụng vào tổ chức sẽ thành công trong chương trình giáo dục mầm non mới theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Nguyên nhân hạn chế: Kinh nghiệm của tôi vẫn còn hạn chế nên tôi phải nổ lực hơn nữa. Tác giả : Nguyễn Thị Hải Yến Trang 9 Một số biện pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5- 6 tuổi tại lớp Lá 2 trường Mầm non Ea Na Một số trẻ còn nhút nhát, khi vào góc chưa biết nhập vai nhân vật phù hợp với mục tiêu của góc chơi, chưa thể hiện hết mình trong việc tham gia vào các trò chơi tập thể cùng bạn do trẻ ở nhà ít được tiếp xúc bên ngoài. Một số trẻ gia đình còn chưa quan tâm tới việc học của trẻ vì chưa hiểu hết tầm quan trọng của bậc học Mầm non, cũng có thể thời gian gần gũi bên trẻ không được nhiều, nên chưa phối hợp tốt trong việc chăm sóc giáo dục trẻ. Trẻ dù ở cùng một lứa tuổi nhưng sự phát triển của trẻ không đồng đều có trẻ rất nhanh nhẹn hiếu động, còn một số trẻ nhút nhát, nói ngọng, có biểu hiện chậm về ngôn ngữ. 3. Nội dung và hình thức của giải pháp a. Mục tiêu của giải pháp Trẻ nhận thức thế giới xung quanh bằng cách quan sát, tiếp xúc, tìm hiểu, khám phá, trải nghiệm và quan tâm đến những gì xảy ra ở cuộc sống xung quanh mình. Thông qua hoạt động góc, trẻ tái hiện những gì trẻ tiếp thu được trong hoạt động học cũng như thế giới xung quanh, đó chính là sự bày tỏ suy nghĩ, ý muốn của bản thân thông qua hoạt động góc. Hoạt động góc tạo cho trẻ có thêm sự tự tin, nhanh nhẹn, vui vẻ, biết hoạt động nhóm và thích ứng với môi trường tự nhiên. Trẻ được trải nghiệm, được khám phá, quan sát trực tiếp, vào các nội dung trong xã hội. Giúp trẻ có sự phát triển toàn diện: Nhận thức, ngôn ngữ, thẩm mĩ, thể chất và đạo đức. b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp * Biện pháp 1: Kế hoạch rõ ràng, đầy đủ Dựa vào tình hình thực tế ở từng địa phương, ở từng lớp giáo viên tự xây dựng kế hoạch cho lớp của mình, vì vậy trước khi bắt đầu bất cứ hoạt động góc nào với một nhóm trẻ, giáo viên nên vạch sẵn một loạt các hoạt động giúp cân bằng giữa yên tĩnh và ồn ào, giữa năng động và với nghỉ ngơi. Một giáo viên có kinh nghiệm sẽ chóng nhận ra trạng thái của nhóm và sẽ sẵn có trong tay đầy đủ các nội dung, hình thức lựa chọn phù hợp hơn. Tác giả : Nguyễn Thị Hải Yến Trang 10 Một số biện pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5- 6 tuổi tại lớp Lá 2 trường Mầm non Ea Na Để tổ chức tốt cho trẻ đòi hỏi giáo viên lập kế hoạch rõ ràng. Nếu không rõ ràng thì chúng ta đễ bị lang mang và kết quả đạt không cao. Để hoạt động góc đạt kết quả cao, giáo viên cần đưa ra các dự kiến về đồ dùng, đồ chơi, không gian các góc chơi thoáng mát có đủ ánh sáng, giáo viên đưa ra dự kiến về nội dung chơi, biện pháp trên hoạt động chơi. Ví dụ: Lập kế hoạch tổ chức hoạt động góc, chơi theo chủ đề “Phương tiện và luật lệ giao thông”. Giáo viên luôn phải quan sát, ghi chép các biểu hiện của trẻ để sữa đổi kế hoạch nhằm thực hiện nội dung, thực hiện biện pháp, xây dựng một số tình huống mới để trẻ tham gia vào các hoạt động theo nhóm đạt kết quả như mong đợi. Đầy đủ đồ dùng, trẻ hứng thú nhưng nếu tôi không có kế hoạch rõ ràng thì sẽ không đạt được hiệu quả tốt nhất. Vì vậy tôi cần soạn đầy đủ, chi tiết những gì tôi cần truyền đạt, cần thực hiện và thực hiện đầy đủ các bước: - Thỏa thuận trước khi chơi. - Quá trình chơi. - Nhận xét sau khi chơi Cần thực hiện liên tục, liền mạch và nên lồng ghép giáo dục chủ đề để nhắc nhở trẻ, làm cho trẻ hứng thú và tập trung vào những gì giáo viên nói và những gì giáo viên cần trẻ thực hiện. * Biện pháp thứ 2: Giáo viên phải thường xuyên học hỏi trau dồi kiến thức Giáo viên phải thường xuyên học hỏi trau dồi với chị em đồng nghiệp những vấn đề còn vướng mắc trong đề tài sắp tới để tiết dạy thành công và tốt nhất cho trẻ. Tham dự chuyên đề, thao giảng dự giờ ở trong trường mình cũng như trường bạn trau dồi thêm kiến thứ để tổ chức mọi hoạt động cho trẻ tốt hơn. Chúng tôi luôn học hỏi, tìm tòi sáng tạo những cái hay, cái lạ để tạo cho trẻ những bất ngờ thu hút trẻ chú ý vào hoạt động. Chúng tôi được đi dự giờ thăm lớp, qua đó chúng tôi đã học hỏi được nhiều kinh nghiệm ở trường bạn. Tác giả : Nguyễn Thị Hải Yến Trang 11 Một số biện pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5- 6 tuổi tại lớp Lá 2 trường Mầm non Ea Na Ví dụ: Khi được các giáo viên dự giờ thăm lớp, cuối tiết dạy có phần nhận xét để đúc kết kinh nghiệm cho bản thân, học hỏi được nhiều cái hay trong mọi hoạt động của đồng nghiệp. Từ đó rút ra kinh nghiệm cho mình. * Biện pháp 3: Đảm bảo an toàn cho trẻ . Khi phân bố các góc chơi, giáo viên cần chú ýđến sự an toàn cho trẻ, giáo viên phải đảm bảo bao quát được hết số lượng học sing trong các nhóm chơi Việc đảm bảo an toàn cho trẻ là mọi lúc, mọi nơi nhưng đối với họat động góc còn cần chú ý hơn vì có trất nhiều đồ dùng và nhiều góc đòi hỏi khả năng bao quát của cô tốt, ngoài việc bao quát tốt để tránh trẻ đánh nhau ta cần đảm bảo cả đồ chơi, không làm hại trẻ, đồ mua ngoài thị trường phải chú ý tới việc an toàn, còn đồ chơi sáng tạo ta tận dụng nguyên vật liệu gần gũi mà an toàn cho trẻ, giúp trẻ hứng thú càng dễ nhập vai hơn trong quá trình chơi. Ví dụ: Khi sử dụng những phế thải như; chai, hộp sữa.. lá, hột, hạt.... thì tôi đã cho những vật liệu này qua nước khử trùng và được lau rữ sạch sẽ, phơi khô mới qua sử dụng tạo nên đồ dùng đồ chơi cho trẻ. Tác giả : Nguyễn Thị Hải Yến Trang 12 Một số biện pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5- 6 tuổi tại lớp Lá 2 trường Mầm non Ea Na * Biện pháp thứ 4: Thái độ cần có của mỗi một giáo viên Mầm non Giáo viên không nhất thiết phải xinh đẹp, bởi vì đức tính quan trọng nhất của một giáo viên là có một thái độ tích cực, công nhận và trân trọng các biểu hiện của trẻ. Giáo viên phải biết động viên, khen ngợi trẻ kịp thời, có thể thổi vào trẻ bầu không khí tin tưởng bằng những hành động sáng tạo và kích thích trẻ. Khi trẻ nhận ra rằng giáo viên tôn trọng và hoan nghênh các biểu hiện cá nhân của chính mình, thì trẻ sẽ tự tin hơn, càng thích được giáo viên khen hơn và sẽ cố gắng hơn nữa. Khi có được sự tự tin, trẻ tự thấy hài lòng và hãnh diện đồng thời giúp trẻ say sưa, thích thú hơn trong nhiều giờ hoạt động khác. Ví dụ: Khi trẻ chơi ở góc xây dựng, trẻ đóng vai công nhân xât hàng rào, trẻ dùng gạch xốp hay hộp sữa xây hàng rào, trẻ xây không thẳng hàng, trong trình huống đó giáo viên không được la hay hất đổ gạch của trẻ đang xây mà nên ân cần đóng vai kỹ sư xây dựng, đến nhóm chơi cùng chơi và nhắc trẻ, “Này bác công nhân ơi chỗ hàng rào này cần giăng giây thẳng hơn, tôi thấy chưa được thẳng, bác có nghĩ vậy không” Chắc chắn trẻ sẽ nhận ra và sữ lại. * Biện pháp 5: Kích thích khả năng tư duy, sáng tạo cho trẻ. Tư duy trực quan sinh động ở trẻ mầm non rất phát triển, chính vì vậy mà tôi thường sử dụng những hình ảnh mang tính tượng trưng cho từng góc chơi khác nhau, hình ảnh màu sắc tươi sáng, hấp dẫn nhưng không quá cầu kì và phải mang tính gợi mở nhằm tăng sự hứng thú khi trẻ hoạt động. Khi trẻ tham gia hoạt động góc là trẻ được hóa thân vào vai của người lớn trẻ sẽ bày tỏ suy nghĩ thái đọ cũng như tư duy của trẻ. Dần dần kỹ năng của trẻ được nâng cao, thông qua hoạt động góc trẻ sẽ có thêm nhiều kỹ năng và sáng tạo. Trẻ lớp tôi được tham gia hoạt động góc khá thường xuyên nên khi hỏi các góc trẻ đều trả lời khá tốt, khi tham gia trẻ rất hứng thú. Ví dụ: Chủ đề: Tết và mùa xuân Góc Âm nhạc: Hát kết hợp vận động các bài hát về mùa xuân Trẻ không chỉ biết hát mà biết sử dụng dụng cụ âm nhạc, khả năng biểu diễn tốt, có khi trẻ còn tự múa theo kiểu của trẻ, trông rất ngộ nghĩnh. Ta cần gợi mở để giúp Tác giả : Nguyễn Thị Hải Yến Trang 13 Một số biện pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5- 6 tuổi tại lớp Lá 2 trường Mầm non Ea Na trẻ tự tin hơn, thông qua hoạt động góc, nhất là góc âm nhạc cháu tự tin hơn, như hình ảnh dưới là một trong số nhiều buổi hoạt động góc âmnhạc ở lớp. Ví dụ: Góc Xây dựng: Xây vườn hoa Khi trẻ xây, ngoài kỹ năng xếp cạnh trẻ còn biết xếp xen kẽ cao, thấp. Xây cổng, hàng rào, xích đu, đèn điện...... Tác giả : Nguyễn Thị Hải Yến Trang 14 Một số biện pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5- 6 tuổi tại lớp Lá 2 trường Mầm non Ea Na Ví dụ: Góc phân vai: Cô bán hàng Người bán luôn miệng mời, chào người mua, biết thối tiền và cám ơn, mời khách lần sau ghé lại. Muốn xem khả năng của trẻ tham gia chơi như thế nào hãy đóng vai xin trẻ cùng chơi với trẻ trẻ không biết giáo viên gợi ý, dần vì vai này trẻ chưa được tiếp xúc nhiều, như thế trẻ sẽ thích hơn là giáo viên đứng nhìn và nói“ sai rồi ”, “ không được” làm trẻ sợ và không còn hứng thú khi chơi nữa. * Biện pháp 6: Cần tạo không gian thoáng và hình ảnh kích thích trẻ Không khí thoải mái tác động rất lớn tới việc tiếp thu của trẻ vì vậy được sự phân công của nhà trường, khi chuẩn bị đón trẻ tôi và các giáo viên trong trường suy nghĩ làm sao tạo không khí tươi mới và đẹp, kích thích trẻ nhất. Đó là bước đầu để cho trẻ tiếp thu và trưởng thành. Giáo viên cần tạo ra góc chơi phù hợp với kinh nghiệm của trẻ, các góc chơi cần bố trí phù hợp cho việc đi lại, đủ không gian khuyến khích cho trẻ cùng hoạt động, giao tiếp liên kết giữa các góc chơi. Ví dụ: Góc gia đình giáo viên nên sắp xếp gần góc chơi bán hàng, góc chơi bác sĩ để khuyến khích các thành viên trong gia đình đi mua sắm, đi khám sức khỏe… Tác giả : Nguyễn Thị Hải Yến Trang 15 Một số biện pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5- 6 tuổi tại lớp Lá 2 trường Mầm non Ea Na Giáo viên nên bố trí, sắp xếp đồ dùng, đồ chơi đa dạng mang tính mở, đồ chơi bố trí ở các góc chơi luôn được bổ sung, luân chuyển, đổi mới tạo cho trẻ sự mới lạ, hấp dẫn kích thích trẻ hoạt động tích cực, mở rộng nội dung chơi, tạo cho trẻ được thực hành, luyện tập cách ứng xử trong giao tiếp. Nghĩ là một việc, thực hiện là khác, chúng tôi tìm hình ảnh và nguyên vật liệu gần gũi với trẻ như vải, giấy, chỉ, xốp ...Sau đây là một số hình ảnh các góc của lớp tôi. Ví dụ: Góc âm nhạc là góc mà tôi nghĩ trẻ thích nhất nên hình ảnh chọn là hình ảnh gần gũi. Không chỉ là hình ảnh mà làm sao giáo dục trẻ nữa, góc phân vai và góc bé vui học sẽ là nơi thể hiện rõ nhất, hòa đồng,vui vẻ, nhường nhịn, ngoan ngoãn. Khi đã có không gian tốt thì tiếp theo là kiến thức, ta không thể bắt trẻ làm thế này thế kia khi mà chưa cho trẻ kiến thức chính xác và đầy đủ vì thế: Như chủ đề trường Mầm non trẻ sẽ được giáo viên cho quan sát trường, trò chuyện về tên, trường, lớp, cảnh trường, đồ chơi, sân, hàng rào. Sau khi trẻ được cung cấp những kiến thức giáo viên cho trẻ hoạt động góc theo nhu cầu của trẻ, trò chuyện về các góc, nhiệm vụ của các góc, phân công, và hỏi trẻ cần làm gì? trẻ không biết cô sẽ hướng dẫn trẻ vì trẻ mới được làm quen hình thức này. Giáo viên phải làm cho trẻ hứng thú, vui vẻ. Tác giả : Nguyễn Thị Hải Yến Trang 16 Một số biện pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5- 6 tuổi tại lớp Lá 2 trường Mầm non Ea Na Ví dụ: Góc thiên nhiên: Chăm sóc chậu hoa, cây cảnh. Dựa vào chủ đề mà chúng ta đưa ra những đề tài cho các góc phù hợp nhằm cũng có kiến thức cho trẻ qua hoạt động góc ta biết trẻ đã thu nhận được những gì trẻ đã được học. Đồng thời với phương pháp mới giáo viên luôn lấy trẻ làm trung tâm trong quá trình quan sát, chính vì thế cô cần có những kiến thức rộng về thế giới xung quanh để cung cấp cho trẻ. Có thể kết hợp liên ý giữa hoạt động chung và hoạt động góc tạo hứng thú để trẻ hoạt động. Khích lệ trẻ khám phá, hướng sự quan tâm chú ý của trẻ tới đối tượng quan sát, tạo thói quen tìm hiểu thế giới xung quanh ở trẻ bằng cách tạo ra những tình huống bất ngờ mang tính ngẫu nhiên để lôi cuống trẻ vào vào quá trình nhận thức để trẻ có biểu tượng chính xác nhất. Hãy để cho trẻ có thời gian, không gian và tự do để khám phá. Giáo viên cần tạo cơ hội để trẻ tiếp xúc, tìm hiểu, khám phá, thể hiện cảm xúc của mình. Tuy nhiên chúng ta không nên kéo dài thời gian hoạt động góc quá lâu sẽ làm trẻ nhàm chán và làm phản tác dụng. Trẻ cần được hoạt động và kết thúc trong tâm trạng tích cực… Tác giả : Nguyễn Thị Hải Yến Trang 17 Một số biện pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5- 6 tuổi tại lớp Lá 2 trường Mầm non Ea Na * Biện pháp 7: Đồ chơi mới lạ, sáng tạo, hấp dẫn trẻ Trẻ lớp tôi nói riêng và học sinh trường mầm non Ea Na nói chung được sống trong một ngôi trường thân thiện, là trường chuẩn có đầy đủ điều kiện về cơ sở vật chất, lớp học rộng rãi tạo mọi điều kiện cho trẻ vì vậy việc cần làm là phải tìm tòi, sưu tầm, sáng tạo nhiều đồ chơi mới lạ và hấp dẫn với trẻ. Ví dụ: Ở góc nghệ thuật tôi sưu tập, cung cấp cho trẻ những vật liệu mở, đồ dùng phong phú để trẻ dễ dàng hoạt động với những hình thức khác nhau như; Tô màu, vẽ, nặn, cắt dán, in, ngoài ra tôi còn tôi còn sưu tập những vật liệu mở khác như: Vải vụn, lá cây, vỏ ốc, rơm, các loại hột hạt. Từ những vật liệu phong phú này kết hợp với kỹ năng sư phạm của tôi tạo cho trẻ trở nên hứng thú và sáng tạo hơn trong giờ hoạt động góc. Khu vực cho trẻ hoạt động âm nhạc trong góc nghệ thuật, tôi sắp xếp máy cátsét, các trang phục giáo viên tự tạo như: Băng, mũ múa, vòng hoa tay, váy, quần áo, mô hình các nhạc cụ..Ngoài ra tôi còn bố trí góc trải nghiệm cho trẻ như: máy sấy tóc, gương soi, lược, trâm cài tóc, các vỏ chai lọ mĩ phẩm, son môi, kem, phấn nước hoa nhằm cho trẻ bắt chước hành động của người lớn trang điểm, chải tóc... trước khi trình diễn các tiết mục biễu diễn. Hay góc bán hàng rau củ quả: Tôi tạo ra các loại quả bằng bằng xốp, vải von, xốp, ống húttúi ni lông. Tác giả : Nguyễn Thị Hải Yến Trang 18 Một số biện pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5- 6 tuổi tại lớp Lá 2 trường Mầm non Ea Na Cần sáng tạo về đồ dùng đồ chơi phù hợp với chủ đề và gắn với những mốc thời gian phù hợp. Nó rất quan trọng vì khi giáo viên dạy chủ đề bản thân mà giáo viên đưa con vật hay thực vật vào dạy cũng không logic vì không có tác dụng gì cả. * Biện pháp 8: Tập cho trẻ có thói quen gọn gàng, ngăn nắp khi chơi xong, nhường nhịn bạn khi chơi. Trước khi trẻ lấy đồ dùng giáo viên cho trẻ quan sát các góc có những gì và cho trẻ thấy giáo viên sắp xếp rất gọn gàng, khi chơi xong trẻ nhớ để lại cho giáo viên và khi chơi không được dành đồ chơi của bạn đánh bạn là xấu, bạn làm gì phải nói giáo viên .( giáo viên quan sát tránh trẻ dành đồ chơi bạn và can ngăn kịp thời), tất nhiên không thể được như ý nhưng giáo viên phải luôn nhắc trẻ và tuyên dương trẻ kịp thời. Không có thói quen nào mà làm một lần là được, cần được lặp đi lặp lại nhiều lần và trẻ sẽ hình thành khả năng chú ý, ghi nhớ có chủ định. * Biện pháp 9: Phối hợp nhịp nhàng với cha mẹ trẻ. Để chuẩn bị hoạt động góc vào hôm sau giáo viên trao đổi với phụ huynh, nhằm vận động cha mẹ trẻ mang hoa quả sẵn có trong vườn đến cho góc bán hàng thêm sinh động. Tác giả : Nguyễn Thị Hải Yến Trang 19 Một số biện pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ 5- 6 tuổi tại lớp Lá 2 trường Mầm non Ea Na Khi trẻ chơi trẻ sẽ mô phỏng lại những gì trẻ tiếp thu được từ thế giới xung quanh, ngoài những gì trên lớp trẻ còn làm theo những hành động, lời nói của ba mẹ, ông bà, nên cần nhắc nhở phụ huynh chú ý lời nói, hành động ở nhà. Ví dụ: Như cháu Trần Mạnh ở lớp tôi. Cháu đã bỏ qua lớp Mầm non 3- 4 tuổi và lớp 4- 5 tuổi, năm học 2017- 2018 cháu bắt đầu đi học năm đầu tiên, khi cháu đi học không chịu chào, khi được tham gia góc phân vai cháu hay nói tục hoặc ném đồ chơi, chơi một mình không biết phối hợp chơi cùng các bạn trong nhóm và các nhóm chơi khác. Là giáo viên chủ nhiệm tôi luôn nhắc cháu nhiều lần mà vẫn không thấy cháu tiến bộ dù tôi đã cố khuyên cháu một lần nọ tôi thấy ba cháu dùng những lời, hành động không tốt khi đưa cháu đi học mà cháu khóc,… Sau đó tôi đã trực tiếp trao đổi với cha mẹ trẻ, về việc hạn chế nói tục trong nhà vì trẻ mầm non hay hay bắt chước, một thời gian tôi thấy cháu đi học có chào hỏi. Khi chơi đỡ ném đồ hơn, nói tục cũng hạn chế, trẻ đã biết chơi hòa đồng cùng các bạn. c. Mối quan hệ giữa các giải pháp và biện pháp Các giải pháp và biện pháp có mối quan hệ chặt chẽ đan xen bổ sung cho nhau nhờ vào những biện pháp chủ đạo và những biện pháp hỗ trợ. Biện pháp xây dựng chương trình, kế hoạch phù hợp tình hình của lớp và của trẻ là biện pháp làm nòng cốt của đề tài cùng với những biện pháp bổ trợ như tích hợp đan xen giữa các hoạt động. Qua đó tạo được môi trường mở cho trẻ thực hiện cùng với đồ dùng trực quan phong phú và đa dạng sẽ tạo ra được hứng thú, nhu cầu muốn tham gia hoạt động góc của trẻ. Mỗi một biện pháp có ý nghĩa và tác dụng riêng nhằm giải quyết từng vấn đề của thực trạng nhưng chúng đều có chung một nhiệm vụ là tạo nguồn hứng thú, kích thích tính tự lập, suy nghĩ giải quyết vấn đề cao, tự tin thể hiện được nhu cầu, nhận thức của bản thân trẻ qua các góc chơi của từng chủ đề. Đây cũng là kết quả mang đến thành công của đề tài sáng kiến nhằm hướng và đạt tới mục tiêu giúp trẻ học tốt và thể hiện hết mình trong mọi hoạt động, đặc biệt là hoạt động góc. * Khi thực hiện các giải pháp, biện pháp giáo viên thực hiện theo trình tự nhất định như sau: - Một là biện pháp: Kế hoạch rõ ràng, đầy đủ - Hai là biện pháp: Giáo viên phải thường xuyên học hỏi trau dồi kiến thức Tác giả : Nguyễn Thị Hải Yến Trang 20