MỘT VÀI BIỆN PHÁP DẠY TRẺ 5 TUỔI HỌC TỐT HOẠT ĐỘNG
LÀM QUEN CHỮ CÁI
I/ Đặt vấn đề:
Bác Hồ chúng ta đã dạy : “Trẻ em như búp trên cành Biết ăn, biết ngủ, biết
học hành là ngoan” Con người dù lớn hay nhỏ, muốn sinh tồn cần phải ăn, ngủ và
làm việc. Muốn nhận thức cần phải có kiến thức; Để tiếp nhận được kiến thức thì
phải học, kiến thức đi vào trong con người khởi từ đôi mắt, qua suy nghĩ và đọng
lại trong trí nhớ, để được như vậy con người cần phải biết chữ. Nhưng biết như thế
nào và biết từ lúc nào? Đây là điều mà những người có trách nhiệm về giáo dục nói
chung và cô giáo mầm non nói riêng đang phải tìm ra những biện pháp để trẻ 5 -6
tuổi làm quen với việc đọc – viết một cách hợp lý. Trẻ em 5-6 tuổi là lứa tuổi chuẩn
bị để vào lớp một. Các cháu lớp lớn cần được giáo dục phát triển toàn diện về các
mặt: Đức, trí, thể, mỹ, lao động và rèn luyện năng lực tiếp thu của các môn học mà
trẻ sẽ được học ở lớp một, nhất là môn đọc và viết. Thế nhưng một mặt các cháu
vẫn chỉ “Học bằng chơi, chơi mà học”, mặt khác chữ viết vẫn thuộc phạm vi trừu
tượng. Thế thì giáo viên lớp mẫu giáo lớn phải làm sao để trẻ tiếp cận việc làm
quen với cách đọc, cách viết một cách hợp lý mà mang lại hiệu quả tích cực? Các
cháu lớp 5 tuổi tiếp nhận việc đọc, viết một cách gián tiếp thông qua việc phát âm
và tô chữ dưới sự hướng dẫn của cô giáo. Do vậy với vai trò của giáo viên dạy lớp
5t, bản thân tôi luôn trăn trở phải tìm ra những biện pháp trong bộ môn làm quen
chữ cái. Nói một cách cụ thể hơn là giúp trẻ đọc – viết một cách tích cực và có hiệu
quả hơn..Dạy trẻ làm quen với chữ cái là một trong những nội dung quan trọng cho
trẻ mẫu giáo lớn. Đối với trẻ mẫu giáo lớn, làm quen với chữ cái giúp trẻ bước đầu
nhận biết được các chữ cái và phát âm chuẩn các chữ cái trong các từ trọn vẹn, phát
triển ở trẻ khả năng quan sát, so sánh và phát triển ngôn ngữ khi trẻ đã thuộc và
phát âm chuẩn các chữ cái thì trẻ sẽ dễ dàng làm quen với cách tô và viết chữ để
chuẩn bị vào lớp 1. Ngoài ra việc cho trẻ làm quen với chữ viết còn phát triển tư
duy trực quan hành động, tư duy trực quan hình tượng và đặc biệt là phát triển ngôn
ngữ mạch lạc cho trẻ. Khi trẻ làm quen với chữ viết, các cơ ngón tay, cơ bàn tay
của trẻ phải hoạt động nhiều hơn, qua đó cũng phát triển cơ thể trẻ. Cùng với các
hoạt động trong trường mầm non thì hoạt động làm quen chữ cái hết sức quan trọng
và cần thiết . Đối với trẻ mẫu giáo 5 tuổi nó giúp trẻ bước đầu làm quen và tập
phát âm 29 chữ cái của tiếng Việt.Việc dạy trẻ làm quen chữ cái giúp trẻ hoạt động
trí tuệ được phát triển, giúp trẻ hình thành những cơ sở ban đầu của kỹ năng nghe
đọc, nói Tiếng Việt, đây chính là một trong các lĩnh vực quan trọng cần phải chuẩn
bị cho trẻ trước khi vào lớp một.
Để dạy tốt hoạt động này đòi hỏi người giáo viên mầm non phải tự suy nghĩ
để tìm tòi ra biện pháp giúp trẻ học tốt hoạt động làm quen chữ cái cho trẻ mẫu
giáo 5 tuổi. Trong quá trình tổ chức cho trẻ làm quen chữ cái ở lớp tôi đã vận dụng
linh hoạt sáng tạo trong việc xây dựng môi trường, tổ chức hoạt động làm quen chữ
1
cái và ngôn ngữ nói phong phú cho trẻ: Thiết kế hoạt động dạy học theo hướng tích
hợp, cải tiến một số trò chơi mới, ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động đã
gây hứng thú cho trẻ giúp trẻ lĩnh hội tốt kiến thức. Trang bị những kiến thức đầu
tiên trong đó làm quen chữ cái là nền tảng cơ sở ban đầu để trẻ học tốt các môn học
khác, chính vì vậy tôi chọn đề tài sáng kiến kinh nghiệm “ Một vài biện pháp dạy
trẻ 5 tuổi học tốt hoạt động LQCC ”
Phạm vi giới hạn đề tài:
+ Phạm vi đề tài: Thực hiện tại trường Mầm non Đại Minh.
+ Giới hạn đề tài: Một vài biện pháp dạy trẻ 5 tuổi học tốt hoạt động LQCC.
II/ Cơ sở lý luận :
Với việc tiếp cận chương trình giáo dục mầm non mới trong thời gian qua,
giáo viên đã thiết kế xây dựng, tổ chức cho trẻ hoạt động thường ít dựa vào khả
năng tiếp thu,vốn kinh nghiệm của trẻ chưa lấy trẻ làm trung tâm ,nên trẻ học thụ
động chưa phát huy tính tích cực , chủ động, hứng thú học tập của trẻ trong các giờ
hoạt động đặt biệt là hoạt động làm quen chữ cái. Giáo viên đã áp dụng hình thức
“Học bằng chơi” song hình thức trò chơi thường sử dụng lặp lại nhiều lần làm cho
trẻ nhàm chán, ít thu hút trẻ tham gia vào hoạt động . Việc xây dựng môi trường
cho trẻ hoạt động chưa phong phú và đa dạng trẻ ít được thực hành trải nghiệm từ
đó vốn kinh nghiệm của trẻ nghèo nàn.
Bởi trẻ học tốt LQCC là điều kiện để trẻ học tốt các môn học khác như:
Toán, văn học , âm nhạc...Với tầm quan trọng của LQCC là như vậy, đòi hỏi giáo
viên mầm non cần phải biết tạo môi trường hoạt động LQCC, phải biết vận dụng
các hình thức tổ chức tiết học phong phú ,biết lựa chọn các nội dung tích hợp vào
trong hoạt động mà trẻ ưa thích để trẻ có thể học tốt và hiệu quả nhằm giúp trẻ tự
tin hơn khi tham gia các hoạt động khác của lớp.
III/ Cơ sở thực tiễn:
1/Thuận lợi:
- Ban Giám hiệu luôn tạo điều kiện giúp đỡ giáo viên về chuyên môn, cơ sở
vật chất, đồ dùng trang thiết bị dạy học, động viên sự sáng tạo của giáo viên, khích
lệ chị em ứng dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ.
Năm học 2013-2014 tôi được BGH phân công dạy lớp lớn 2 thôn Ấp Nam số
lượng lớp 41 trẻ, đa số cháu đều học qua lớp mẫu giáo nhỡ. Qua khảo sát trẻ, tôi
thấy trẻ đã nghe, nói, hiểu thông thường, biết trả lời một số câu hỏi của cô đưa ra.
Lớp có góc mở về chữ viết, phù hợp, sáng tạo, kích thích được tính tò mò và khám
phá của trẻ.
Giáo viên nắm vững phương pháp, có trình độ trên chuẩn, được tiếp cận với
các hoạt động giáo dục mầm non mới, được tham gia vào các lớp học bồi dưỡng
chuyên môn của nghành, của nhà trường, sáng tạo trong cách dạy và làm đồ dùng,
đồ chơi.
2
Được ban giám hiệu phân công dạy lớp mẫu giáo lớn nhiều năm, được tiếp
thu, tích luỹ nhiều kinh nghiệm nên việc cho trẻ làm quen chữ viết có hiệu quả.
Phụ huynh nhiệt tình ủng hộ khi giáo viên tuyên truyền vận động, sưu tập đồ
dùng, đồ chơi phục vụ cho các hoạt động.
2/ Khó khăn:
Số cháu đông nên ảnh hưởng đến việc tiếp thu kiến thức.
Đầu năm qua khảo sát tình hình lớp, khả năng tiếp thu của trẻ về hoạt động
LQCC còn thấp. Nguyên nhân do cách tổ chức hoạt động của giáo viên ít dựa vào
kinh nghiệm của trẻ chưa hứng thú trong việc trong học tập, việc xây dựng môi
trường lớp học chưa phong phú và đa dạng nên chưa tạo điều kiện cho trẻ hoạt
động trải nghiệm.
Xuất phát từ yêu cầu trên. Là một giáo viên trực tiếp giảng dạy tôi suy nghĩ tìm
tòi, nghiên cứu tìm ra những biện pháp để góp phần vào việc đổi mới phương pháp
dạy học tích cực nhằm nâng cao chất lượng hoạt động làm quen chữ cái.
IV/ Nội dung nghiên cứu:
1/Nâng cao trình độ bản thân
Bản thân tôi luôn tự bồi dưỡng và rèn luyện mình: Rèn cách phát âm chuẩn,
chữ viết phải đúng và đủ nét, rèn tính kiên nhẫn trong việc viết … để từ đó có cơ sở
uốn nắn trẻ, rèn cho trẻ cách cầm bút, cách phát âm chuẩn để làm tiền đề chuẩn bị
cho trẻ vào lớp một. Tham gia đầy đủ các buổi họp và bồi dưỡng chuyên môn do
trường tổ chức; Dự giờ, nghiên cứu và học tập các chương trình mới do Phòng giáo
dục tổ chức. Tham khảo thêm sách báo, tư liệu qua mạng; Đầu tư và làm nhiều đồ
dùng đồ chơi, tạo các góc học chữ cái trong lớp để trẻ được tiếp cận và học hỏi mọi
nơi mọi lúc
2/ Xây dựng môi trường chữ phong phú:
Môi trường là yếu tố rất quan trọng, môi trường càng phong phú bao nhiêu thì
sẽ tạo điều kiện cho trẻ hoạt động trãi nghiệm nhiều bấy nhiêu. Vì thế tôi chú trọng
việc tạo môi trường chữ viết thể hiện qua các trò chơi, góc chơi, biểu bảng ở lớp:
danh sách lớp, bảng bé ngoan, góc lễ giáo, góc thư viện , góc tuyên truyền, góc
thiên nhiên từng đồ dùng nhỏ có từ tương ứng .
Ví dụ: Ở các góc có mẫu chữ : Phân vai: bé làm nội trợ.
3
- Góc xây dựng: Bé làm thợ xây
Góc kidsmart
Góc nghệ thuật: Họa sĩ tí hon
- Trên từng đồ dùng đồ chơi trang trí ở các góc chơi tôi đều đính kèm tên và viết
theo cỡ chữ to kiểu chữ in thường.
Còn các kệ trong từng ngăn nhỏ tôi tạo môi trường chữ.
Ví dụ : Chủ điểm gia đình: tôi dán các chữ ở các góc nhỏ: Gia đình đông con ,
gia đình ít con,
- Chủ điểm động vật : Xây dựng trại chăn nuôi, tôi dán chữ cái “chuồng gà,
chuồng bò, chuồng heo...”
- Ngoài ra trong lớp các biểu bảng , các góc chơi tôi trang trí các chữ in thường để
trẻ tiếp cận với chữ cái mọi lúc mọi nơi.
4
VD: Hình cái ca, có chữ “cái ca” kèm theo, hoặc mỗi bài thơ trong chủ điểm,
cho trẻ tô màu vào các chữ cái đã học. Để nâng cao yêu cầu chữ viết, tôi gắn hình
con cá trong chủ điểm động vật, bên cạnh là khoảng trống, trẻ có thể viết chữ con
cá vào … Mỗi chủ điểm tôi lại thay vào nhiều hình ảnh khác nhau để tránh sự nhàm
chán và kích thích sự khám phá ham muốn học hỏi nơi trẻ. Vấn đề tạo ra môi
trường chữ không khó nhưng để môi trường mang tính thẩm mỹ thu hút sự quan
sát, tìm tòi của trẻ là vấn đề khó hơn. Do đó tôi không ngừng nghiên cứu để tạo ra
môi trường phong phú đa dạng, thẩm mỹ và thay đổi thường xuyên ở các góc tranh
chuyện, góc chữ cái. Bên cạnh đó tôi còn sưu tầm những bộ tranh chuyện, thơ, tạp
chí, họa báo với nhiều hình ảnh đẹp, có chữ cái to kèm theo, có chủ đề phù hợp các
hoạt động theo từng chủ điểm. Về chuyện, tôi sưu tầm các chuyện cổ tích, chuyện
dân gian, để trẻ kể chuyện theo tr anh, kể chuyện sáng tạo, Ngoài ra còn có các bộ
chữ cái, tranh lô tô chữ cái, bàn cờ chữ cái, tranh kèm nội dung theo chủ đề. - Ở
góc chơi “Bé làm nội trợ” tôi còn thêm hình ảnh người đầu bếp và các món ăn, các
dụng cụ liên quan, vừa để làm nổi bật góc chơi, vừa tạo ấn tượng để khơi gợi tính
quan sát của trẻ. Dưới mỗi bức tranh, vật dụng trong lớp tôi đều làm các thẻ chữ,
những từ, những câu có liên quan đến nội dung để mở rộng tầm hiểu biết và làm
quen với mặt chữ. - Ở góc thư viện tôi bổ sung đấy đủ các loại sách , tranh truyện,
tranh chữ to được sắp xếp theo từng thể loại để trẻ dễ lựa chọn khi đọc. Và tôi phô
tô tranh có môi trường chữ và đóng thành tập, cho trẻ tô màu cho trẻ xem tranh
theo từng chủ điểm. Chú ý cách bố cục phù hợp đảm bảo tính khoa họcỞ góc chơi
như góc phân vai, trẻ chơi trò chơi bán hàng, bác sĩ… cho trẻ dùng viết ghi tên mặt
hàng, hay tên bệnh nhân, tên thuốc .. . nét chữ của trẻ còn nguyệch ngoạc nhưng
qua đó giúp trẻ ghi nhớ, tưởng tượng lại kí hiệu của chữ. Từ đó giúp trẻ nhận dạng
được 1 cách chính xác chữ cái, nhận được chữ cái trong tập hợp các chữ cái tạo ra
trong từ, câu. Cho trẻ phát âm chữ cái đó, hoặc điền chữ cái c òn thiếu trong tên của
mình
Thường xuyên thay đổi môi trường lớp học như trang trí lớp, đồ dùng, tranh
ảnh để gây sự chú ý thích tìm tòi khám phá của trẻ.
3/ Thiết kế các hoạt động cho trẻ làm quen chữ cái theo chủ điểm.
- Thiết kế các hoạt động cho trẻ làm quen chữ cái là một công việc quan trọng
nhằm phát triển các kỷ năng của việc dạy trẻ LQCC. Tùy vào từng bài dạy, khả
năng của trẻ mà cô giáo đưa ra yêu cầu, nội dung tích hợp cho phù hợp.
Ví dụ: Chủ điểm thế giới thực vật , dạy chữ h,k . Tôi cho trẻ quan sát về các loại
hoa, cho trẻ khám phá gọi tên hoa. Tổ chức trò chơi giúp trẻ nhận biết phân biệt và
phát âm đúng chữ cái h,k , ghép chữ, tìm chữ trong tranh về hoa quả , tìm từ bắt
đầu bằng chữ h,k .
Ví dụ : Chủ điểm động vật . Trò chơi “ Đoán ý đồng đội” hoạt động trải nghiệm
với tranh có từ. Mỗi lần chơi 2 trẻ , một trong 2 trẻ làm động tác minh họa về hoạt
động con vật , trẻ kia đoán ý bạn tìm tranh chạy lên bảng gắn , nếu 2 bạn tìm cặp
5
tranh đúng được thắng cuộc cứ như vậy cho đến hết các cặp tranh. Sau cho trẻ đọc
từ con vật trong tranh , cho trẻ chia đội để gắn các từ của các con vật, rồi mới cho
trẻ làm quen với chữ . Luyện cho trẻ phát âm xong rồi mới tiếp tục tổ chức các trò
chơi khác.
- Tóm lại : Việc thiết kế tiết học phù hợp giúp giáo viên thành công trong việc tổ
chức hoạt động cho trẻ. Để trẻ biết đọc, biết viết một cách thực sự thì trẻ phải được
tham gia vào các hoạt động trải nghiệm với việc đọc, viết nhằm giúp trẻ phát triển
các kỹ năng mà trẻ cần cho việc đọc, viết sau này.
4/ Ưng dụng công nghệ thông tin
Với yêu cầu nâng cao chất lượng chuyên đề làm quen chữ cái, muốn trẻ tiếp
thu tốt về chuyên đề thì việc sử dụng đồ dùng dạy học nói chung và làm đồ dùng
phục vụ cho chuyên đề nói riêng, đối với giáo viên trở thành một hoạt động thường
xuyên liên tục từng ngày, từng tuần từng chủ điểm. Cô giáo luôn thay đổi nội dung
hình ảnh tạo sự hấp dẫn mới lạ, gây sự chú ý tò mò của trẻ qua trò chơi “ Bút chì
thông minh” trên máy kidsmart. Gơi ý cho trẻ tìm từ dưới tranh ảnh và giúp trẻ đọc
từ chữ cái dưới tranh.
VD 2: Trong tiết dạy cho trẻ làm quen với chữ viết: khi cho trẻ lên chọn các chữ
cái đã học, ngoài việc dùng các thẻ chữ để trẻ ghép chữ ở ngoài bảng, cô có thể
cho trẻ lên thao tác với chuột để chọn các chữ cái đã học. Nếu trẻ tìm đúng chữ,
click chuột vào chữ cái đó thì chữ cái đó biến mất, nếu sai thì chữ cái đó không
biến mất (thay đổi hình thức trẻ lên rút các chữ cái đã học). Như vậy rất thuận lợi
cô và trẻ có thể thấy ngay kết quả lựa chọn của trẻ, nếu chưa chính xác trẻ có thể tự
biết để tìm chữ cái khác đúng hơn.
+ Trong phần cho trẻ làm quen qua cấu tạo của chữ: tôi đã cho từng nét chữ xuất
hiện, dừng lại phân tích, rồi các nét chữ ghép lại với nhau tạo thành chữ cái hoàn
chỉnh, giúp cho trẻ tri giác đợc rõ hơn từng nét chữ.
+Trong phần trò chơi củng cố, tôi đã chọn trò chơi tìm các chữ cái vừa học trong
tên các bài thơ, hoặc các hình ảnh phù hợp với chủ đề, trẻ lên tìm chữ cái đã học,
nếu tìm đúng thì chữ cái đó sẽ chuyển màu (ví dụ chuyển từ màu xanh sang màu
đỏ); điều này khiến cho trẻ vô cùng thích thú và ngạc nhiên Ví dụ : Qua góc thư
viện trẻ đọc sách cô cho trẻ đọc theo từng chữ ở tranh chữ to.Góc học tập trẻ tùy
thích chọn hình ảnh mà trẻ thích qua quá trình trẻ chơi , cô gợi ý giúp trẻ chọn chữ
cái ghép thành cụm từ:
Ví dụ : Trò chơi khám phá ô cửa . Trẻ sẽ tìm được chữ gì sau ô cửa bí mật và
đọc chữ ấy
- Trò chơi chữ gì biến mất.
- Cho cháu tự thực hành với máy , tìm chữ trên máy và đọc tên.
* Tổ chức các hoạt động giúp trẻ phát triển các giác quan tăng cường nhận thức và
phát triển ngôn ngữ.
6
5/Chú ý đến giáo dục cá nhân
- Việc giáo dục cá nhân có tác dụng tốt đến trẻ. Đặc biệt trong lĩnh vực cho
trẻ làm quen chữ viết, giáo dục cá nhân sẽ giúp cô giáo củng cố, bổ sung các kiến
thức, kĩ năng, cách phát âm, nhận mặt chữ, cách tô chữ đúng theo quy trình cho trẻ.
Trong quá trình dạy trẻ làm quen chữ viết, tôi luôn tìm hiểu khả năng, đặc điểm
tâm lý của từng trẻ. Từ đó xây dựng các biện pháp giáo dục phù hợp.Ở lớp có khoảng 10% trẻ còn chưa tự tin vào bản thân, ít giơ tay phát biểu,
cô có khuyến khích thì cũng không giơ tay, nói nhỏ. Do các cô thường sợ mất thời
gian thường thích gọi trẻ mạnh dạn trả lời lưu loát chứ ít quan tâm đến trẻ nhút
nhát. Vì lẽ đó mà cháu lại càng ít có cơ hội trả lời.
+ Biện pháp giải quyết: Tôi thường xuyên gần gũi, tâm sự và quan tâm đến
trẻ nhút nhát. Đặc biệt, tôi hay khen các cháu trước lớp khi cháu làm được việc tốt
dù rất nhỏ, động viên, khuyến khích cháu để giúp cháu đó mạnh dạn tham gia vào
các hoạt động và học tập, mạnh dạn phát âm các chữ cái khi cô hỏi. Tôi còn thường
xuyên nêu gương bạn tốt cho cháu noi theo. Thời gian này, tôi động viên các cháu
trả lời những câu hỏi dễ, khi trẻ đã mạnh dạn hơn, tôi cho trẻ trả lời những câu hỏi
ở mức độ khó hơn. Bên cạnh đó kết hợp với gia đình động viên cháu tham gia
nhiều hoạt động tập thể khác. Tranh thủ các cơ hội cho các cháu được nói, phát
hiện chữ cái đã học khi đi chơi…để trẻ mạnh dạn hon.
+ Kết quả thu được: Trẻ mạnh dạn hơn khi tham gia các hoạt động làm quen
với chữ viết cũng như các hoạt động khác.
- Trẻ hiếu động: Trẻ hiếu động thường rất hay nghịch ngợm và đùa nghịch
trong các giờ học không để ý khi cô giáo giảng bài. Điều đó dẫn đến trẻ không nhớ
được chữ cái, cấu tạo chữ, cách tô chữ…
+ Biện pháp giải quyết: Với những trẻ hiếu động, tôi thường hay cho trẻ
tham gia vào các hoạt động tĩnh nhưng có giới hạn thời gian, giờ học chú ý đến trẻ
hơn, hay gọi trẻ phát biểu, dùng nhiều hình thức hấp dẫn thu hút sự chú ý của trẻ.
+ Kết quả thu được: Sau một thời gian tôi thấy trẻ ít nghịch đi và ham học
hơn, thích giúp đỡ bạn, thích tham gia vào các trò chơi học tập, nhớ được các chữ
cái, tô chữ đúng quy trình
6/ Đưa một số trò chơi mới vào hoạt động học có chủ đích:
Như chúng ta đã biết, trẻ mầm non “Học bằng chơi, chơi mà học”. Muốn trẻ
hiểu bài nhanh và nhớ lâu, nếu chúng được trực tiếp tham gia vào các hoạt động.
Tôi đã sưu tầm, sáng tác được một số trò chơi khi cho trẻ làm quen với chữ viết để
trẻ tăng hứng thú, cung cấp, củng cố kiến thức kĩ năng.
a/Trò chơi thả xúc xắc:
* Mục đích : Giúp trẻ nhận biết và phát âm chính xác chữ cái, củng cố chữ cái
đã học
7
* Chuẩn bị: 3 cục xúc xắc, Một bảng gồm 29 chữ cái , 2 bộ thẻ chữ cái
- Hình thức chơi : hai đội thi đua
- Cách chơi: Hai đội cử 2 cháu lên để thả xúc xắc. Khi thả viên xúc xắc chạy vào
ô chữ nào thì đọc to chữ cái đó lên cho các bạn nghe, và cháu sẽ lên chọn chữ cái
đó gắn lên bảng, mỗi chữ cái được tính 1 điểm. Đội nào nhiều điểm hơn đội đó
thắng.
b/ Đoán ý đồng đội:
* Hình thức chơi:
- Hai hay nhiều đội chơi.
* Cách chơi: Mỗi đội cử ra 2 bạn không nhìn vào nhau 1 bạn lấy chữ cái và nói
nét cấu tạo chữ cái và bạn kia sẽ đoán tên chữ cái và lấy chữ cái đó gắn lên bảng .
sau đó cô kiểm tra kết quả xem bạn đoán có đúng không và được bao nhiêu chữ.
Đến đội khác chơi . Đội nào nhiều chữ cái đúng hơn đội đó sẽ thắng
c/ Trò chơi “ Cướp cờ”
- Hình thức chơi : Hai đội chơi
- Cách chơi : Cho trẻ đứng làm 2 đội A và B mỗi cháu của mỗi đội mang một số
-Ví dụ : Số 1 của đội A sẽ cặp với số 1 của đội B , số 2 đội A cặp với số 2 đội B
- Hai đội đứng ở hai đầu đặt lon cột có cắm nhiều cờ với nhiều chữ cái . Khi cô
hô số 1 lên cướp cờ chữ a , thì 2 bạn số 1 của hai đội chạy lên rút đúng cờ chứa chữ
a đội nào rút sai chữ cái đội đó thua.
d/ Trò chơi : Đi siêu thị
* Luật chơi : Gắn từ đúng với hình ảnh, đội nào gắn đúng và nhanh đội đó thắng
* Cách chơi : Ở siêu thị hôm nay có bán nhiều hoa quả tươi ngon. Hai đội mua
hoa quả khi chọn mua hoa quả nào thì các trẻ sẽ ghép từ tương ứng với tên gọi hoa
quả đó đội nào chọn mua nhiều và ghép đúng đội đó sẽ thắng cuộc
e/ Trò chơi: Đoán chữ:
Cách chơi: Trẻ nhắm mắt, cô lấy tay viết chữ lên tay trẻ. Cho trẻ đoán chữ
gì.
+ Trò chơi: Cho trẻ dùng các bộ phận trên cơ thể mình tạo chữ vừa học
+ Trò chơi: Xếp chữ (gài chữ, viết chữ) thành các từ theo mẫu:
Chuẩn bị: Cô có các bức tranh, dưới tranh có từ chỉ hình ảnh đó
Cách chơi: Trẻ xếp các chữ cái rời thành từ giống mẫu có sẵn.
Luật chơi: Trong thời gian 1 bản nhạc, trẻ nào xếp (gài, viết) nhanh nhất là
người chiến thắng.
g/ Vẽ hình ảnh có chữ đã học
8
Cách chơi: Cho trẻ tìm các chữ cái đã học có trong từ chỉ tên các loại rau,
quả, hoa, con vật…trẻ biêt sau đó phải vẽ lại hình ảnh đó.
Luật chơi: Trong thời gian quy định, trẻ phải vẽ được hình ảnh và nói được
chữ cái có trong từ chỉ hình ảnh đó.
- Thông qua các môn học khác lồng ghép các trò chơi.
h/Trẻ học chữ qua giờ “làm quen văn học”:
Cách chơi: Khi cho trẻ chơi trò chơi ghép tranh để đoán xem đó là bức tranh
vẽ về nhân vật hoặc cảnh vật trong câu truyện nào, sau mỗi mảnh ghép có các chữ
cái khác nhau đã học, trẻ phải lấy mảnh ghép có chữ cái nào ghép vào đúng khoảng
trống trên bảng có chữ cái đó.
Luật chơi: Trong thời gian 1 bản nhạc, đội nào gắn nhanh và đúng tạo thành
bức tranh là đội chiến thắng. Trò chơi chơi theo luật tiếp sức.
i/Trò chơi: Chiếc nón kỳ diệu
-Chuẩn bị: Một trục quay có chiếc nón phân làm nhiều ô nhỏ gắn chữ cái đã
học
-Cách chơi: Cô là ngườ quay bảng khi mũi tên chỉ chữ nào thì đội đó đọc và
phát âm đúng chữ đó thì được thắng cuộc, rả lời sai thì nhường quyền trả lời cho
đội bạn.
-Theo tôi, mỗi giáo viên cần chịu khó sưu tầm, sáng tác các trò chơi, biết vận
dụng các trò chơi ấy vào các giờ học ở mọi lúc, mọi nơi một cách phù hợp sẽ kích
thích trẻ ham học hỏi, thông minh, nhanh nhẹn, sáng tạo tìm tòi, trẻ sẽ hứng thú khi
đến lớp cũng như hứng thú tham gia trong các hoạt
6. Phối hợp với phụ huynh:
a.Tuyên Truyền, giới thiệu với phụ huynh về hoạt động làm quen chữ cái
Như chúng ta đã biết trẻ thơ rất dễ nhớ và mau quên, nên phải cần được tiếp
cận thường xuyên ở mọi nơi mọi lúc, thời gian trong một ngày ở trường không đủ
để cô luyện tập cho tất cả các cháu. Vì vậy giáo viên rất cần sự quan tâm hỗ trợ của
phụ huynh đồng thời vận động phụ huynh nộp nguyên vật liệu tự nhiên để làm đồ
dùng đồ chơi phục vụ cho hoạt động. Chính vì thế, để có được sự ủng hộ nhiệt tình
của phụ huynh vào đầu năm học tôi đã tổ chức họp phụ huynh tuyền truyền chương
trình giáo dục mầm non mới, nhấn mạnh những điêù cần thiết của bộ môn, nêu
những thực trạng yếu kém của trẻ. Tôi tiếp tục thực hiện tốt góc tuyên truyền giúp
phụ huynh tham khảo và biết được kế hoạch, nội dung hoạt động trong tuần, tháng
của lớp. Tôi xây dựng tạo môi trường hoạt động ở lớp thật tốt, tổ chức một số hội
thi nhỏ cho trẻ như: Thi “ Bé ngồi đúng viết đẹp” “ Bé với chữ cái”, nhằm tuyên
9
truyền cho phụ huynh xem, qua đó phụ huynh thấy được sự hứng thú tham gia học
tập, phát huy khả năng nghe, đọc nói Tiếng Việt, phát triển ngôn ngữ cho trẻ, vì
vậy phụ huynh đã nhìn nhận được việc làm của cô và sự cần thiết phối hợp hỗ trợ
cùng cô trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ nói chung và hoạt động làm quen chữ
cái nói riêng
b. Phối hợp với phụ huynh cùng tham gia:
- Sự liên kết, trao đổi, phối hợp chặt chẽ với phụ huynh là một trong những
công tác hết sức quan trọng đối với giáo viên mầm non, và sự quan tâm hỗ trợ của
phụ huynh là động lực là phương tiện giúp cô và trẻ dạy tốt, học tốt. Qua biện pháp
tuyên truyền để phụ huynh hiểu được hoạt động của cô và trẻ, tôi đã nhận được sự
hưởng ứng nhiệt tình của phụ huynh từ việc thăm hỏi hoạt động của trẻ sau mỗi
ngày, tìm hiểu và xem nội dung chương trình giáo dục trong tuần, tìm hiểu nội
dung cô giáo dạy ở lớp để tập cho trẻ ở nhà. Tôi còn trao đổi thêm để phụ huynh
nắm được khả năng, năng khiếu của từng trẻ, từ đó bàn bạc tìm biện pháp giúp trẻ
phát huy điểm mạnh, khắc phục điểm yếu. Phụ huynh hỗ trợ, cung cấp một số
nguyên vật liệu như: Vải, bông, hột hạt, chai, lọ, tre nứa, muỗng, chiếu đót, bao xi
măng, giấy lịch.… Để làm đồ dùng, Một số phụ huynh làm nghề thợ mộc đã hỗ trợ
và cùng tôi nghiên cứu, sáng tạo ra mô hình để dạy học, tạo môi trường cho trẻ hoạt
động.
Với sự nỗ lực của mình trong thời gian qua tôi đã đón nhận kết quả từ biện
pháp này rất cao. Sự quan tâm chia sẻ khó khăn và hỗ trợ vật chất của phụ huynh
giúp cô và trẻ nâng cao chất lượng bộ môn này.
Lên kế hoạch, thông báo chương trình dạy trẻ ghi rõ nội dung dạy vào bảng
treo ngoài cửa lớp để phụ huynh theo dõi, ôn luyện thêm cho con ở nhà.
Trao đổi một số nhược điểm của trẻ về cách phát âm, nhận mặt chữ, cách tô,
cầm bút, để vở…để phụ huynh nắm được. Sau khi sử dụng các biện pháp tuyên
truyền tới phụ huynh, phụ huynh đã hiểu bản chất, tác dụng của vấn đề dạy trẻ, nắm
bắt được phương pháp dạy trẻ. Từ đó phụ huynh luôn luôn kết hợp chặt chẽ với
giáo viên để dạy trẻ.
V/ Kết quả nghiên cứu:
Được sự giúp đỡ của ban giám hiệu và sự hổ trợ của phụ huynh cùng với sự
nỗ lực của bản thân đã tạo điều kiện cho tôi thực hiện tốt hoạt động LQCC như sau:
-Xây dựng môi trường lớp học phong phú , trong đó môi trường chữ được
chú trọng và luôn có những cái mới nhằm gây hứng thú, tạo điều kiện cho trẻ được
hoạt động trải nghiệm với môi trường chữ.
10
-Trẻ tích cực khi tham gia hoạt động kỹ năng đọc và nhận biết chữ cái và
phát âm chữ cái đã học. Nhận biết được từ có chứa chữ cái tương ứng.
- Đa số trẻ có kỹ năng đọc , viết và ghép từ đơn giản, ham thích xem sách
- Trẻ thực hiện các bài tập sách tập tô đạt 100%
- Ngôn ngữ của trẻ được phát triển tốt.
VI/ Kết luận:
Qua việc tổ chức thực hiện và kết quả đạt được bản thân tôi rút ra được bài
học kinh nghiệm sau:
Để phát huy tính tích cực hoạt động tìm tòi khám phá của trẻ, thì giáo viên
phải xây dựng môi trường lớp học phong phú, phù hợp với chủ điểm.
Cung cấp đầy đủ đồ dùng đồ chơi, nguyên vật liệu để tạo cơ hội cho trẻ hoạt
động nhằm phát huy khả năng tư duy, sáng tạo của trẻ
Linh hoạt thay đổi hình thức tổ chức hoạt động “ học qua trò chơi”, giáo
viên phải tìm kiếm những trò chơi mới , thiết kế trò chơi trên máy để trẻ thực hành ,
chơi với máy vi tính và phát huy hết tác dụng của trò chơi.
Để tổ chức tốt hoạt động làm quen chữ cái, đòi hỏi giáo viên phải có hiểu
biết về yêu cầu của bộ môn, nắm được đặc điểm tình hình của lớp, vận dụng linh
hoạt các phương pháp dạy học một cách phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục
Về phía bản thân đã cố gắng với các biện pháp đề ra và kết quả đem lại rất
khả quan, tiếp tục thực hiện để nâng cao chất lượng giáo dục
Đại Minh, ngày 10 tháng 11 năm 2014
Người viết
Hồ Thị Thùy Trâm
11
VII/ Tài liệu tham khảo:
STT
1
Tên tài liệu
Bồi dưỡng thường xuyên
Nhà xuất bản
Hà Nội
Năm xuất bản
2004
2
Tài liệu bồi dưỡng thường
xuyên
Giáo dụcViệt Nam
2013-2014
3
Skkn nâng cao chất lượng
là quen chữ viết
Phan thị Ngọc Hoa
2010
12
VIII/ MỤC LỤC
IX: MỤC LỤC.
TRANG
I. Đặt vấn đề
1
II. Cơ sở lý luận
2
III. Cơ sở thực tiển
2
IV. Nội dung nghiên cứu
V. Kết quả nghiên cứu
3-10
10
VI. Kết luận
11
VII.Tài liệu tham khảo
12
XIII. Mục lục
13
13
PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO ĐẠI LỘC
TRƯỜNG MẦM NON ĐẠI MINH
*******************
MỘT VÀI BIỆN PHÁP DẠY TRẺ 5 TUỔI HỌC TỐT
HOẠT ĐỘNG LÀM QUEN CHỮ CÁI
14
Họ và tên: Nguyễn Thị Lệ Hằng
Chức vụ : Giáo viên
Đơn vị : Trường MN Đại Minh
Tháng 3/2014
1.
Trẻ em như búp trên cành Biết ăn, biết ngủ, biết học hành là ngoan Con người dù lớn hay nhỏ, muốn sinh
tồn cần phải ăn, ngủ và làm việc. Muốn nhận thức cần phải có kiến thức; Để tiếp nhận được kiến thức thì phải học,
kiến thức đi vào trong con người khởi từ đôi mắt, qua suy nghĩ và đọng lại trong trí nhớ, để được như vậy con người
cần phải biết chữ. Nhưng biết như thế nào và biết từ lúc nào? Đây là điều mà những người có trách nhiệm về giáo
dục nói chung và cô giáo mầm non nói riêng đang phải tìm ra những biện pháp để trẻ 5 -6 tuổi làm quen với việc đọc
– viết một cách hợp lý. Trẻ em 5-6 tuổi là lứa tuổi tiền học đường để vào lớp một. Các cháu lớp Lá cần được giáo
dục phát triển toàn diện về các mặt: Đức, trí, thể, mỹ, lao động và rèn luyện năng lực tiếp thu của các môn học mà trẻ
sẽ được học ở lớp một, nhất là môn đọc và viết. Thế nhưng một mặt các cháu vẫn chỉ “Học bằng chơi, chơi mà học”,
mặt khác chữ viết vẫn thuộc phạm vi trừu tượng. Thế thì giáo viên lớp Lá phải làm sao để trẻ tiếp cận việc làm quen
với cách đọc, cách viết một cách hợp lý mà mang lại hiệu quả tích cực? Các cháu lớp Lá tiếp nhận việc đọc, viết một
cách gián tiếp thông qua việc phát âm và tô chữ dưới sự hướng dẫn của cô giáo. Do vậy với vai trò của giáo viên dạy
lớp Lá, bản thân tôi luôn trăn trở phải tìm ra những biện pháp trong bộ môn làm quen chữ cái. Nói một cách cụ thể
hơn là giúp trẻ đọc – viết một cách tích cực và có hiệu quả hơn. II. THỰC TRẠNG TẠI LỚP: Nhằm đáp ứng được
những yêu cầu trên trong học tập cũng như trong vui chơi và ở mọi nơi mọi lúc, tôi đã gặp những thuận lợi và khó
khăn sau: 1. 1. Thuận lợi: Được Ban giám hiệu nhà trường bồi dưỡng môn làm quen chữ viết; Lên kế hoạch làm đồ
dùng đồ chơi theo từng chủ điểm phù hợp với chác chữ cái học trong chủ
2.
điểm; Hướng dẫn làm các tranh, các góc chữ cái để trẻ được làm quen ở mọi nơi mọi lúc. Phòng học tương
đối rộng, thoáng và đầy đủ điều kiện để hoạt động. Trường luôn coi trọng đến việc tạo môi trường chữ viết phong
phú, hấp dẫn để lôi cuốn trẻ. Lớp được trang bị máy vi tính có chương trình kidmarts để trẻ được tiếp cận với việc
học chữ cái qua các trò chơi trên máy. Đa số phụ huynh quan tâm đến việc học của con cái. 1. 2. Khó khăn: Các cháu
tuy cùng độ tuổi nhưng trình độ không đồng đều. Có cháu phát âm chuẩn, mau nhớ mặt chữ, biết cầm viết đúng kỹ
năng, có tư thế ngồi viết đúng. Có nhiều cháu phát âm còn ngọng, không chuẩn, nói câu chưa tròn. Một số trẻ không
được học qua lớp Mầm, Chồi nên trẻ còn ngỡ ngàng khi cầm bút… Nhiều phụ huynh rất nóng lòng trong việc cho
con mình học đọc, học viết. Bên cạnh đó một số phụ huynh chưa quan tâm đúng mức đến việc học của con em mình.
15
Trước thực trạng này tôi đã trăn trở để tìm ra những biện pháp thiết thực làm sao để tổ chức cho trẻ học mà chúng cứ
nghĩ mình đang chơi, và tuy chơi nhưng lại mang hiệu quả tích cực. 1. III. BIỆN PHÁP 1. 1. Nâng cao trình độ bản
thân: Bản thân tôi luôn tự bồi dưỡng và rèn luyện mình: Rèn cách phát âm chuẩn, chữ viết phải đúng và đủ nét, rèn
tính kiên nhẫn trong việc viết … để từ đó có cơ sở
3.
uốn nắn trẻ, rèn cho trẻ cách cầm bút, cách phát âm chuẩn để làm tiền đề chuẩn bị cho trẻ vào lớp một.
Tham gia đầy đủ các buổi họp và bồi dưỡng chuyên môn do trường tổ chức; Dự giờ chéo trong khối, nghiên cứu và
học tập các chương trình mới do Phòng giáo dục tổ chức. Tham khảo thêm sách báo, tư liệu qua mạng; Đầu tư và
làm nhiều đồ dùng đồ chơi, tạo các góc học chữ cái trong lớp để trẻ được tiếp cận và học hỏi mọi nơi mọi lúc. 1. 2.
Tạo môi trường chữ viết: Tạo môi trường chữ viết trong và ngoài lớp dưới dạng các băng từ, câu đối, thơ, các bảng
chữ cái, thẻ chữ cái, góc chữ cái … ở các vị trí thuận lợi nhất. Qua đó trẻ làm quen dần với 29 chữ cái, nên trong các
hoạt động có chủ định trẻ không bị bỡ ngỡ. VD: Khi cô phân tích chữ b có một nét thẳng và một nét cong bên phải,
trẻ dễ dàng nhận biết và chỉ cần học thuộc chữ b. Để cũng cố chữ cái đã học ở góc chữ cái tôi gắn các hình và kèm
chữ cái. VD: Hình cái ca, có chữ “cái ca” kèm theo, hoặc mỗi bài thơ trong chủ điểm, cho trẻ tô màu vào các chữ cái
đã học. Để nâng cao yêu cầu chữ viết, tôi gắn hình con cá trong chủ điểm động vật, bên cạnh là khoảng trống, trẻ có
thể viết chữ con cá vào … Mỗi chủ điểm tôi lại thay vào nhiều hình ảnh khác nhau để tránh sự nhàm chán và kích
thích sự khám phá ham muốn học hỏi nơi trẻ. Vấn đề tạo ra môi trường chữ không khó nhưng để môi trường mang
tính thẩm mỹ thu hút sự quan sát, tìm tòi của trẻ là vấn đề khó hơn. Do đó tôi không ngừng nghiên cứu để tạo ra môi
trường phong phú đa dạng, thẩm mỹ và thay đổi thường
4.
xuyên ở các góc tranh chuyện, góc chữ cái. Bên cạnh đó tôi còn sưu tầm những bộ tranh chuyện, thơ, tạp
chí, họa báo với nhiều hình ảnh đẹp, có chữ cái to kèm theo, có chủ đề phù hợp các hoạt động theo từng chủ điểm.
Về chuyện, tôi sưu tầm các chuyện cổ tích, chuyện dân gian, để trẻ kể chuyện theo tr anh, kể chuyện sáng tạo, Ngoài
ra còn có các bộ chữ cái, tranh lô tô chữ cái, bàn cờ chữ cái, tranh kèm nội dung theo chủ đề. - Ở góc chơi “Bé làm
nội trợ” tôi còn thêm hình ảnh người đầu bếp và các món ăn, các dụng cụ liên quan, vừa để làm nổi bật góc chơi, vừa
tạo ấn tượng để khơi gợi tính quan sát của trẻ. Dưới mỗi bức tranh, vật dụng trong lớp tôi đều làm các thẻ chữ, những
từ, những câu có liên quan đến nội dung để mở rộng tầm hiểu biết và làm quen với mặt chữ. - Ở góc chơi như góc
phân vai, trẻ chơi trò chơi bán hàng, bác sĩ… cho trẻ dùng viết ghi tên mặt hàng, hay tên bệnh nhân, tên thuốc .. . nét
chữ của trẻ còn nguyệch ngoạc nhưng qua đó giúp trẻ ghi nhớ, tưởng tượng lại kí hiệu của chữ. Từ đó giúp trẻ nhận
dạng được 1 cách chính xác chữ cái, nhận được chữ cái trong tập hợp các chữ cái tạo ra trong từ, câu. Cho trẻ phát
âm chữ cái đó, hoặc điền chữ cái c òn thiếu trong tên của mình… 1. 3. Trên tiết học: Hoạt động làm quen chữ cái là
hoạt động tương đối khô khan so với các hoạt động khác, vì thế để giúp trẻ hứng thú tham gia với cô cách tích cực và
để khắc sâu những kiến thức vừa học, tôi đã lồng ghép phương pháp “Học bằng chơi, chơi mà học” vào bài dạy. VD:
Ở chủ điểm Thế giới động vật, tiết làm quen với chữ: I,T,C thay vì chỉ đơn giản gắn tranh có chứa từ: Gà mái, con
vịt, cá chép … thì tôi tìm những hình ảnh động trong máy vi tính Gà mái mẹ dẫn gà con đi; vịt bơi lội, đàn cá chép
bơi trong ao … Sau đó cho trẻ gọi tên các con vật và trẻ trả lời chúng đang làm gì? Rồi mới
5.
gắn băng từ có chữ cái đó. Hình ảnh “động” trẻ được quan sát trên máy sẽ làm trẻ thích thú và dẫn đến việc
trẻ tập trung cao hơn, tiếp theo cô khéo léo đặt những câu hỏi và dẫn đưa trẻ vào bài cách say mê, nhẹ nhàng. Bên
cạnh đó, tôi luôn nhận ra khả năng đọc – viết khác nhau của từng trẻ để dẫn dắt trẻ vào hoạt động làm quen chữ cái
mà không làm trẻ cảm thấy nặng nề. Song song với việc làm quen với mặt chữ còn phải hướng dẫn trẻ cách cầm sách
đúng hướng , cách mở sách, lật trang, xem tranh nhận biết phần mở đ ầu, phần kết thúc của cuốn sách. Hướng dẫn trẻ
nhận biết cách đọc và viết trên một trang giấy, cách cầm bút … Thực hiện việc này tuy đơn giản nhưng phải có nghệ
thuật. Nét mặt, cử chỉ của cô khi hướng dẫn trẻ phải linh hoạt tạo sự gần gũi với trẻ, giải thích rõ ràng, không ê a kéo
dài, cô ý thức tư thế và giọng nói, phát âm của cô luôn chuẩn để trẻ làm đúng. Việc này không chỉ trên tiết học chữ
cái mà còn trên các tiết học khác như tạo hình và mọi nơi mọi lúc. 1. 4. Thông qua hoạt động mọi lúc mọi nơi: Để
khắc sâu những chữ cái đã học, tôi tổ chức cho trẻ nặn đất sét những chữ cái qua những đường nét cơ bản, viết bằng
phấn trên sân xi măng của trường, hoặc dùng dây mềm để bẻ, gấp các đường nét của chữ cái đó, tạo chữ cái bằng bàn
tay (VD: Tạo dáng chữ o …) Để tạo môi trường ngôn ngữ nói phong phú, tôi xây dựng những nhóm bạn nhỏ trong
lớp có cháu yếu, cháu giỏi để các cháu cùng chơi, nói chuyện với nhau, vì cháu hay bắt chước nên các cháu yếu sẽ
bắt chước các cháu giỏi. Từ đó ngôn ngữ mạch lạc sẽ được phát triển nhanh ở trẻ.
6.
Chương trình Kidmarts có nhiều nội dung hấp dẫn, giúp các cháu đọc, viết các chữ cái theo cách rất mới lạ
trên những trò chơi trên máy. VD: Các cháu tự tìm ghép các từ sao cho đúng với các hình ảnh trên màn hình Tôi còn
có một thư viện sách nho nhỏ trong góc lớp, có rất nhiều chuyện tranh hấp dẫn, cháu lựa chọn theo ký tự cô đã làm
16
sẵn. Cô hướng dẫn các cháu kỹ năng lật, giở sách, cách xem tranh, cách đọc chữ cái theo thứ tự từ trên xuống và từ
trái qua phải … Mỗi chủ điểm, tôi viết các bài thơ treo ở góc lớp và cho trẻ tô màu vào các chữ cái đã học… 5. Hoạt
động ngoài trời: Tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi dân gian có đọc đồng dao như trò chơi “Rồng rắn lên mây” trong
lúc đọc các từ ”Rồng, rắn, lúc lắc …” các cháu phải cong lưỡi vì có chữ: l và r qua đó trẻ sẽ phát âm chuẩn hơn.
Hoặc chơi trò chơi “Bật qua rãnh”, nhảy lò cò … bật vào ô nào thì đọc to chữ cái trong ô đó. Trong sân trường nơi
mỗi cây đều có bảng chữ tên của cây đó, khi đi dạo giới thiệu cho trẻ tên và công dụng từng loại cây, cho trẻ đọc
theo và tập đánh vần các chữ cái đã học, cho trẻ tập nhận ra các chữ cái viết thường, chữ in, chữ hoa trên các biểu
bảng trong sân trường như bảng nội quy, bảng thông tin … Giờ hoạt động ngoài trời tôi cũng cho các cháu chơi để
ôn lại chữ cái đã học. VD: Tôi dùng một cái túi có chữ cái, tôi thò tay vào lấy chữ cái và mô tả đặc điểm rồi cho trẻ
đoán tên chữ cái, sau đó lấy chữ cái ra, trẻ nào trả lời đúng là được khen. Hoặc chia làm hai nhóm thi đua với nhau,
một trẻ mô tả và một trẻ đoán và viết chữ cái đó lên bảng con. Cô giáo làm trọng tài để động viên, cho phần thưởng
cũng như khuyến khích những trẻ còn yếu …
7.
6. Với phụ huynh: Để làm tốt công việc này, sự cộng tác của phụ huynh là việc rất cần thiết, vì thế tôi đã
gặp gỡ, trao đổi với phụ huynh vấn đề học và viết chữ của các cháu trong chương trình Mẫu giáo, nhất là những phụ
huynh nóng lòng cho con học chữ sớm, những phụ huynh còn có quan niệm chưa đúng là trẻ phải biết đọc và viết
được ngay độ tuổi Mẫu giáo. Thêm vào đó, tôi vận dụng phụ huynh ủng hộ những nguyên vật liệu phế thải để làm đồ
dùng đồ chơi cho các cháu, chủ ý cho phụ huynh biết từ những vật liệu đơn giản vẫn có thể trở thành đồ dùng đồ
chơi cho trẻ. Phụ huynh rất vui và ngạc nhiên khi bắt gặp những tờ lịch cũ, trở thành những tấm tranh có chủ đề, có
chữ cái cho trẻ học, hoặc thấy những chiếc xe được kèm với từ (ô tô, xe buýt … ) trên những chiếc xe bằng vỏ hộp
sữa, hộp bánh mà phụ huynh góp nhặt. 1. IV. KẾT QUẢ: Sau thời gian thực hiện những biện pháp như đã nêu trên,
tôi thấy: Bản thân tôi tự tin và nhiều sáng tạo hơn khi dạy trẻ, biết kết hợp đan xen các hình thức cũng như lồng ghép
trong phương pháp giảng dạy, biết tận dụng những cái mới lạ vào các hoạt động để các cháu hứng thú hơn. Khoảng
80% cháu trong lớp mạnh dạn, năng động, sáng tạo và tự tin trong các hoạt động, vui thích đến lớp; ngôn ngữ của trẻ
phát triển đáng kể và cháu tiến bộ rõ rệt trong việc đọc và viết, không những biết đọc, viết mà còn đọc đúng, chuẩn
và đúng tư thế. Phụ huynh dần hiểu ra được phương pháp học tập của chương trình Mẫu giáo tuy đơn giản như trò
chơi nhưng lại mang nhiều kết quả tích cực. 1. V. BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
8.
Muốn cho trẻ làm quen với việc đọc và viết cách tích cực, giáo viên cần phải: Tạo môi trường chữ viết trong
và ngoài lớp một cách phong phú, với nhiều hình thức hấp dẫn và được thay đổi thường xuyên theo chủ đề. Tạo tình
cảm gần gũi giữa cô và cháu, nắm bắt tâm lý, trình độ và cá tính của từng trẻ, kiên nhẫn và nhẹ nhàng giúp trẻ theo
phương pháp “Chơi mà học, học bằng chơi”. Tận dụng mọi nguyên vật liệu đơn giản để làm nhiều học cụ, đồ dùng
đồ chơi và cho trẻ học ở mọi lúc mọi nơi: Bằng giây mềm, bằng phấn vẽ trên sân, tạo chữ bằng những đường nét trên
cơ thể trẻ … Thường xuyên trao đổi với phụ huynh, tạo sự gần gũi, tạo niềm tin, và thống nhất trong việc hướng dẫn
trẻ làm quen với việc đọc và viết chữ cái. Bản thân cô giáo phải hy sinh nhiều thời gian để tham khảo, đầu t ư từ cách
tổ chức cách hoạt động sao cho phù hơp với các cháu cho đến việc làm thêm nhiều tranh ảnh đồ dùng đồ chơi, Cô
giáo không ngừng rèn luyện cho mình tác phong, học hỏi nơi đồng nghiệp, tham dự hội thi khi có dịp và luôn phát
huy tính tích cực ở mọi nơi mọi lúc có thể. VI.KẾT LUẬN Trên đây là một vài biện pháp tôi đã vận dụng và có hiệu
quả cho lớp Lá 1 của tôi. Đây là một công việc tôi đã thực hiện và tôi vẫn còn đang nghiên cứu, tiếp tục thực hiện lâu
dài để bổ sung cho những kinh nghiệm của tôi được hoàn chỉnh hơn, hầu mang lại kết quả hữu hiệu cho trẻ hơn nữa
trong môn học “Làm quen chữ cái”. Rất mong được sự góp ý của Ban giám hiệu nhà trường, của các cấp quản lý
giáo dục và các bạn đồng nghiệp, để những kinh nghiệm bé nhỏ của tôi ngày càng
17
18
- Xem thêm -