Năm 2015 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
BÁO CÁO
Sáng kiến kinh nghiệm năm 2015
I. SƠ LƯỢT LÝ LỊCH
1. Họ và tên: Nguyễn Văn Ngoan.
2. Năm sinh: 24-02-1972.
3. Chức vụ, đơn vị công tác: Phó trưởng phòng – Phòng GD&ĐT huyện
Châu Thành, tỉnh Trà Vinh.
4. Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ: Đại học sư phạm – Ngành Ngữ văn.
II. NỘI DUNG:
1. Tên sáng kiến:
“Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng dạy và học ở các
trường trung học cơ sở”.
2. Nội dung sáng kiến:
Từ việc đánh giá, phân tích thục trạng về chát lượng dạy và học ở các đơn
vị trường trung học cơ sở, sáng kiến tập trung thực hiện các biện pháp chỉ đạo
công tác quản lý, điều hành các hoạt động chuyên môn trong các đơn vị trường
trung học cơ sở trực thuộc nhằm nâng cao chất lượng dạy và học. Các biện pháp
chỉ đạo các đơn vị trường trung học cơ sở tổ chức thục hiện nhằm nâng cao chất
lượng dạy và học, cụ thể là:
- Chú trọng công tác bồi dưỡng giáo viên và học sinh, có giải pháp chỉ
đạo thiết thực đối với đội ngũ giáo viên và học sinh.
- Tập trung công tác tổ chức, nêu cao vai trò chỉ đạo của chi bộ, phân
công nhiệm vụ hợp lý cho đội ngũ giáo viên.
- Nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn, chỉ đạo đổi mới phương
pháp dạy và học và kiểm tra đánh giá.
- Tăng cường dự giờ thăm lớp, giúp đỡ giáo viên của tổ để nâng cao chất
lượng dạy và học.
- Tăng cường xây dựng và sử dụng cơ sở vật chất, phương tiện, điều kiện
thiết bị dạy học.
- Chia sẻ quyền lực.
- Làm tốt công tác thi đua dạy tốt, học tốt - khen thưởng, động viên sự
phấn đấu của giáo viên và học sinh.
Trang-1
Sáng kiến kinh nghiệm – Nguyễn Văn Ngoan – Phòng GD&ĐT huyện Châu Thành
Năm 2015 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
- Tranh thủ sự ủng hộ của các tổ chức đoàn thể, ban ngành, địa phương và
phụ huynh học sinh chăm lo cho sự nghiệp giáo dục.
3. Mô tả sáng kiến:
Sáng kiến kinh nghiệm đưa ra các biện pháp nhằm làm thay đổi nhận thức
trong đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên trong công tác điều hành, quản lý và
thực hiện các hoạt động chuyên môn ở các đơn vị trường trung học cơ sở. Sáng
kiến thuộc loại hình chỉ đạo, quản lý, từ cơ sở lý luận đến nhận thức và đưa ra
hành động thực tiễn, giúp hiệu trưởng các đơn vị trường trung học cơ sở phát
huy yếu tố con người (vai trò của thầy, cô giáo) trong đổi mới phương pháp dạy
và học nhằm nâng cao chất lượng ở từng đơn vị, góp phần nâng cao chát lượng
chung của ngành nói chung và đối với cấp trung học cơ sở nói riêng.
4. Phạm vi áp dụng:
Sáng kiến được thực hiện ở các đơn vị trường trung học cơ sở trực thuộc
Phòng Giáo dục và Đào tạo quản lý và có thể nhân rộng trong toàn tỉnh.
5. Thời gian thực hiện:
Thời gian áp dụng sáng kiến kinh nghiệm từ tháng 9 năm 2014 (năm học
2014-2015) và những năm học tiếp theo.
6. Hiệu quả sáng kiến:
Qua việc chỉ đạo các đơn vị trường trung học cơ sở trực thuộc thực hiện
các biện pháp đã nêu trong sáng kiến, chất lượng dạy và học ở cấp học trung học
cơ sở từng bước được nâng lên ở các đơn vị trường, góp phần nâng cao chất
lượng dạy và học của toàn huyện đối với cấp trung học cơ sở, cụ thể:
C.Lượng/năm
Lên lớp
H.Sinh XL khá
H.Sinh XL giỏi
H.Sinh giỏi tỉnh
H.Sinh thi lại
H.Sinh lưu ban
Tổng số HS
Từ năm 2012 đến năm 2015
NH: 2012-2013
NH: 2013-2014
NH: 2014-2015
4.431 89.80%
4.631 92.60%
4.729 94.03%
1.626 32.95%
1.753 35.05%
1.746 34.71%
703 14.24%
785 15.69%
858 17.06%
28 0.56%
42 0.83%
48 0.95%
457 9.26%
325 6.49%
266 5.28%
46 0.93%
45 0.89%
34 0.67%
4.934
5.001
5.029
XÁC NHẬN
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
NGƯỜI BÁO CÁO
Nguyễn Thị Minh Hiền
Nguyễn Văn Ngoan
Trang-2
Sáng kiến kinh nghiệm – Nguyễn Văn Ngoan – Phòng GD&ĐT huyện Châu Thành
Năm 2015 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
BÁO CÁO TÓM TẮT
1. Người thực hiện:
- Họ và tên: Nguyễn Văn Ngoan
- Ngày sinh: 24-02-1972
- Đơn vị công tác: Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Châu Thành
- Chức vụ hiện nay: Phó trưởng phòng
- Trình độ chuyên môn: Đại học sư phạm – ngành Ngữ văn
2. Tên sáng kiến kinh nghiệm:
“Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng dạy và học ở các
trường trung học cơ sở”.
3. Nội dung sáng kiến:
Từ việc đánh giá, phân tích thực trạng về chất lượng dạy và học ở các đơn
vị trường trung học cơ sở, sáng kiến tập trung thực hiện các biện pháp chỉ đạo
công tác quản lý, điều hành các hoạt động chuyên môn trong các đơn vị trường
trung học cơ sở trực thuộc nhằm nâng cao chất lượng dạy và học. Các biện pháp
chỉ đạo các đơn vị trường trung học cơ sở tổ chức thực hiện nhằm nâng cao chất
lượng dạy và học, cụ thể là: Chú trọng công tác bồi dưỡng giáo viên và học sinh,
có giải pháp chỉ đạo thiết thực đối với đội ngũ giáo viên và học sinh. Tập trung
công tác tổ chức, nêu cao vai trò chỉ đạo của chi bộ, phân công nhiệm vụ hợp lý
cho đội ngũ giáo viên. Nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn, chỉ đạo
đổi mới phương pháp dạy và học và kiểm tra đánh giá. Tăng cường dự giờ thăm
lớp, giúp đỡ giáo viên của tổ để nâng cao chất lượng dạy và học. Tăng cường
xây dựng và sử dụng cơ sở vật chất, phương tiện, điều kiện thiết bị dạy học.
Chia sẻ quyền lực. Làm tốt công tác thi đua dạy tốt, học tốt - khen thưởng, động
viên sự phấn đấu của giáo viên và học sinh. Tranh thủ sự ủng hộ của các tổ
chức đoàn thể, ban ngành, địa phương và phụ huynh học sinh chăm lo cho sự
nghiệp giáo dục.
4. Phạm vi áp dụng:
Sáng kiến được thực hiện ở các đơn vị trường trung học cơ sở trực thuộc
Phòng Giáo dục và Đào tạo quản lý và có thể nhân rộng trong toàn tỉnh.
5. Thời gian thực hiện:
Thời gian áp dụng sáng kiến kinh nghiệm từ tháng 9 năm 2014 (năm học
2014-2015) và những năm học tiếp theo.
6. Hiệu quả sáng kiến:
Trang-3
Sáng kiến kinh nghiệm – Nguyễn Văn Ngoan – Phòng GD&ĐT huyện Châu Thành
Năm 2015 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Qua việc chỉ đạo các đơn vị trường trung học cơ sở trực thuộc thực hiện
các biện pháp đã nêu trong sáng kiến, chất lượng dạy và học ở cấp học trung học
cơ sở từng bước được nâng lên ở các đơn vị trường, góp phần nâng cao chất
lượng dạy và học của toàn huyện đối với cấp trung học cơ sở, cụ thể:
C.Lượng/năm
Lên lớp
H.Sinh XL khá
H.Sinh XL giỏi
H.Sinh giỏi tỉnh
H.Sinh thi lại
H.Sinh lưu ban
Tổng số HS
Từ năm 2012 đến năm 2015
NH: 2012-2013
NH: 2013-2014
NH: 2014-2015
4.431 89.80%
4.631 92.60%
4.729 94.03%
1.626 32.95%
1.753 35.05%
1.746 34.71%
703 14.24%
785 15.69%
858 17.06%
28 0.56%
42 0.83%
48 0.95%
457 9.26%
325 6.49%
266 5.28%
46 0.93%
45 0.89%
34 0.67%
4.934
5.001
5.029
XÁC NHẬN
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
NGƯỜI BÁO CÁO
Nguyễn Thị Minh Hiền
Nguyễn Văn Ngoan
Trang-4
Sáng kiến kinh nghiệm – Nguyễn Văn Ngoan – Phòng GD&ĐT huyện Châu Thành
Năm 2015 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
MỘT SỐ BIỆN PHÁP
CHỈ ĐẠO NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY VÀ HỌC
Ở CÁC TRƯỜNG THCS
*
* *
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. Mở đầu
Thế giới ngày càng phát triển, trong đó giáo dục cùng với khoa học - công
nghệ trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp, có vai trò hết sức quan trọng trong
sự phát triển xã hội về mọi mặt. Hiện nay các quốc gia trên thế giới đều rất coi
trọng giáo dục và đã đặt ra những yêu cầu mới, những chuẩn mới nhằm nâng
cao chất lượng công tác giáo dục cho các trường học. Nước Mỹ đặt trọng tâm
vấn đề cải cách giáo dục vào các trường học, Nhật Bản coi giáo dục là nền tảng
của quốc gia, Trung Quốc coi giáo dục là một trong những trọng điểm chiến
lược của phát triển kinh tế, đặc biệt nhấn mạnh đến giáo dục cơ sở ở các trường
và giáo dục dạy nghề. Ở Việt Nam, Đảng và Nhà nước ta luôn luôn coi trọng sự
nghiệp Giáo dục và đào tạo, chăm lo đến sự nghiệp "trồng người" vì lợi ích trăm
năm của đất nước. Văn kiện của Đại hội Đảng lần thứ X đã xác định: "Nâng cao
chất lượng giáo dục toàn diện; đổi mới cơ cấu tổ chức, cơ chế quản lý, nội dung,
phương pháp dạy và học; thực hiện"chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa". Phấn
đấu xây dựng nền giáo dục hiện đại, của dân, do dân và vì dân, bảo đảm công
bằng về cơ hội học tập cho mọi người, tạo điều kiện để toàn xã hội học tập và
học tập suốt đời, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước".
Có thể nói, ngày nay phát triển giáo dục được thừa nhận như một tiền đề
quan trọng của sự phát triển tất cả các lĩnh vực chính trị - kinh tế - an ninh quốc phòng, xuất phát từ luận điểm: "Con người được giáo dục tốt và biết tự
giáo dục là động lực và mục tiêu của sự phát triển bền vững của đất nước". Giáo
dục là một bộ phận hữu cơ, quan trọng nhất trong chiến lược phát triển kinh tế xã hội, trong đó mục tiêu giáo dục phải được xem là một trong những mục tiêu
hàng đầu của sự phát triển "Giáo dục và đào tạo là chìa khoá để mở cửa tiến vào
tương lai" (Nghị quyết TW 4 - khoá 7). Để phát triển xã hội, điều quan trọng
hàng đầu là sự phát triển con người, Đảng ta khẳng định: con người là mục tiêu,
là động lực của sự phát triển. Giáo dục và đào tạo có chức năng phát triển xã hội
chủ yếu thông qua phát triển con người mà con người là giá trị cao nhất, giá trị
sáng tạo mọi giá trị. Bởi lẽ, đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho một cơ sở hạ tầng
xã hội, để chuẩn bị cho xã hội một nền dân trí cao, một đội ngũ nhân lực giỏi,
một bộ phận nhân tài có đủ khả năng phát triển đất nước với tốc độ nhanh.
Trong khi tiềm năng trí tuệ của người Việt Nam không thua kém các nước, con
người Việt Nam thông minh, sáng tạo, dễ đào tạo, có năng lực tiếp thu nhanh trí
thức mới, công nghệ mới thì nguồn lực nước ta vẫn còn bất cập trước yêu cầu
phát triển kinh tế tri thức. Phát triển kinh tế tri thức là vận hội lớn cho sự phát
triển của nước ta, là thời cơ hội nhập vào thời đại. Dạy học là hoạt động có tính
Trang-5
Sáng kiến kinh nghiệm – Nguyễn Văn Ngoan – Phòng GD&ĐT huyện Châu Thành
Năm 2015 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
chất quyết định sự phát triển của nhà trường nói chung, của trường trung học cơ
sở (THCS) nói riêng. Hiện nay các trường THCS đang chú trọng đổi mới
phương pháp dạy học, nâng cao chất lượng toàn diện của học sinh, đổi mới công
tác kiểm tra đánh giá, tăng cường nề nếp kỷ cương, nâng cao chất lượng đội ngũ
cán bộ giáo viên. Để giáo dục từng bước phát triển bền vững cả số lượng và chất
lượng thì công tác chỉ đạo quản lý là mấu chốt, là tiền đề.
II. Lý do chọn đề tài
Từ thực tế các đơn vị trường THCS còn nhiều yếu kém và bất cập về chất
lượng chuyên môn, tỉ lệ học sinh yếu kém còn cao, chất lượng mũi nhọn bình
thường, các tiêu chí hướng đến trường chuẩn quốc gia cưa đạt... Chính vì vậy,
việc chỉ đạo các đơn vị trường THCS lựa chọn hướng đi, các giải pháp phù hợp
với đặc điểm của từng đơn vị là suy nghĩ và trăn trở của tôi là: “Làm như thế
nào để nâng chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường”?
Qua những năm làm công tác quản lý tại Phòng Giáo dục và Đào tạo, trực
tiếp chỉ đạo công tác chuyên môn cấp THCS áp dụng một số biện pháp thấy có
hiệu quả trong công tác dạy và học, tôi xin chia sẻ để đồng nghiệp cùng trao đổi
bàn bạc và áp dụng làm tốt hơn công tác chỉ đạo quản lý trường học của mình.
Đó là lý do tôi chọn đề tài “Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng dạy
và học ở các trường THCS”.
PHẦN II: NỘI DUNG
I. Cơ sở nghiên cứu
1. Cơ sở lý luận
Ai cũng biết giáo dục là lĩnh vực rộng lớn, gian nan, đòi hỏi người cán bộ
quản lý không chỉ có kiến thức sâu rộng, nắm được khoa học, mà còn phải có cả
nghệ thuật trong chỉ đạo điều hành hoạt động thì mới mang lại hiệu quả cao. Trong
sự nghiệp Cách mạng, Đảng ta đặc biệt coi trọng vị trí giáo dục con người, con
người vừa là mục tiêu vừa là động lực của sự phát triển. Thực hiện nhiệm vụ giáo
dục không ai khác ngoài vai trò của của người thầy, người thầy quyết định sự thành
bại của sự nghiệp giáo dục đào tạo. Không có thầy giỏi thì khó có trò giỏi. Chính vì
thế để nâng cao chất lượng giảng dạy cho đội ngũ giáo viên thì phải xây dựng đội
ngũ giáo viên đủ về số lượng, có phẩm chất chính trị và đạo đức nghề nghiệp, vững
vàng về chuyên môn, tinh thông về nghiệp vụ và chuẩn hóa về trình độ đào tạo.
Mỗi nhà trường còn phải tạo ra được môi trường giáo dục thuận lợi để cho họ phát
huy cao nhất năng lực của mình để mỗi thầy giáo, cô giáo không ngừng tự bồi
dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ, thường xuyên cập nhật những kiến thức mới,
nâng cao tầm hiểu biết để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
2. Cơ sở thực tiễn
Chất lượng dạy và học là mối quan tâm hàng đầu của nền giáo dục trên
thế giới, hầu hết các nước đều ra sức tìm mọi biện pháp để nâng cao chất lượng
dạy và học. Mục đích hướng đến nhà trường là làm sao để người dạy truyền đạt
được kiến thức một cách dễ dàng, người học nắm bắt được kiến thức đó trong
Trang-6
Sáng kiến kinh nghiệm – Nguyễn Văn Ngoan – Phòng GD&ĐT huyện Châu Thành
Năm 2015 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
thời gian ngắn nhất và do vậy càng lúc càng đặt ra những yêu cầu thiết yếu trong
việc nâng cao chất lượng giảng dạy và cách đánh giá người học như thế nào là
khách quan, công bằng, là động lực thúc đẩy. Nhà trường quan tâm chất lượng
dạy học, phải làm sao người học thấy đó là động lực, mục tiêu phấn đấu như bữa
cơm hàng ngày. Ai cũng biết rằng kiến thức chính là chìa khóa vạn năng để mở
mọi cánh cửa ở tương lai và kiến thức chính là sự kế thừa thế hệ trước và sự
phát triển của thế hệ nối tiếp sau. Qua kết quả thi đua ở các đơn vị trường, một
bằng chứng khá hiển nhiên là nơi nào có người đứng đầu nhiệt tình, năng động,
có uy tín đối với tập thể thì đơn vị đó sẽ luôn gặt hái thành công. Chính việc chỉ
đạo đúng hướng, sự quan tâm đúng mức của thủ trưởng, việc khen thưởng kịp
thời, chính xác đúng người, đúng việc đã tạo ra động lực phấn đấu, thu hút sự
tham gia của mọi thành viên trong tập thể, làm cho phong trào thi đua phát triển
cả chiều rộng lẫn bề sâu. Công tác quản lý hoạt động giáo dục của hiệu trưởng
các trường THCS trong thời gian qua đã có nhiều cố gắng và đi vào nề nếp, tuy
nhiên vẫn còn nhiều hạn chế. Việc quản lý còn mang nặng tính hành chính, giấy
tờ, ít đi vào thực chất, thậm chí chưa bao quát hết các nội dung, quản lý hoạt
động giáo dục theo tinh thần đổi mới, chất lượng dạy học giữa các trường có sự
chênh lệch lớn.
II. Thực trạng của công tác quản lý dạy và học ở trường THCS trong
những năm qua
1. Đặc điểm tình hình
1.1. Thuận lợi
Các đơn vị trường THCS trong những năm qua luôn nhận được sự quan
tâm của các cấp lãnh đạo và chính quyền địa phương, Phòng Giáo dục, Sở, Bộ.
Hiện nay các đơn vị trường đều có chi bộ. Trong đó có một số đơn vị là chi bộ
mạnh của Đảng bộ xã, thị trấn. Các đồng chí đảng viên trong chi ủy chi bộ luôn
đoàn kết nhất trí cao trong việc chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ năm học.
Nhìn chung các đồng chí quản lý ở các đơn vị trường đều có phẩm chất
chính trị, đạo đức, năng lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Đa số các cán bộ quản lý
đều tâm huyết, trách nhiệm và say mê với nhiệm vụ được giao.
Đội ngũ cán bộ giáo viên có đạo đức nghề nghiệp, vững vàng về chuyên
môn, tinh thông về nghệp vụ, ổn định về số lượng, chuẩn hóa về đào tạo. Tập
thể sư phạm các đơn vị trường đoàn kết, chấp hành tốt quy chế của ngành, nội
quy nề nếp kỷ luật nhà trường. Chất lượng dạy và học ngày càng tiến bộ.
1.2. Khó khăn
Còn một số cán bộ quản lý trẻ, chưa có bề dày kinh nghiệm trong công
tác, giải quyết công việc còn e dè, nể nang, đề ra kế hoạch chuyên môn cho các
tổ nhóm, cá nhân thực hiện nhưng lại không kiểm tra kết quả cụ thể sâu sát để
đưa ra giải pháp phù hợp. Thực tế nhiều khi còn buông lỏng công tác quản lý, có
triển khai chỉ thị cấp trên nhưng chưa có biện pháp chỉ đạo, giám sát chặt chẽ để
mang lại kết quả như đã đề ra.
Trang-7
Sáng kiến kinh nghiệm – Nguyễn Văn Ngoan – Phòng GD&ĐT huyện Châu Thành
Năm 2015 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Sinh hoạt tổ chuyên môn còn nặng công tác sự vụ hành chính, chưa đổi
mới sinh hoạt chuyên môn, sinh hoạt định kỳ còn mang tính chiếu lệ. Giáo viên
chưa quan tâm đến chất lượng bài soạn, góp ý giờ dạy còn chung chung, việc
phát huy trí tuệ tập thể còn hạn chế.
Chất lượng đội ngũ cán bộ, giáo viên: năng lực chuyên môn và chất lượng
các giờ lên lớp ở các đơn vị trường không đồng đều, phương pháp dạy học chậm
được cải tiến theo xu hướng hiện đại. Một bộ phận giáo viên chậm đổi mới phương
pháp, chưa mạnh dạn áp dụng Công nghệ thông tin vào việc giảng dạy. Một số giáo
viên chưa tâm huyết với nghề, ít học hỏi, tự học để trau dồi chuyên môn nghiệp vụ.
Việc thay đổi phương pháp dạy học theo hướng tích cực còn chuyển biến chậm;
việc tự làm đồ dùng dạy học chưa thường xuyên; việc áp dụng công nghệ tin học
và các phần mềm trong dạy học còn ít; việc tổ chức ôn luyện cho học sinh khá giỏi
và bồi dưỡng cho học sinh yếu kém chưa thường xuyên.
Cơ sở vật chất chưa đáp ứng được nhu cầu của cán bộ, giáo viên. Đa số các
trường học 2 ca, thiếu phòng học thêm, phòng học bồi dưỡng, nâng kém, thiếu sân
chơi, bãi tập. Chưa có đủ đồ dùng, trang thiết bị phục vụ cho công tác dạy và học.
Giáo viên chưa sử dụng đồ dùng dạy học một cách thường xuyên.
Kinh phí hoạt động của trường còn hạn hẹp nên gặp không ít khó khăn trong việc
tổ chức các hoạt động nghiệp vụ thường xuyên, tham quan học tập, cho giáo viên
đi học nâng cao trình độ, tăng cường cơ sở vật chất và thiết bị dạy học...
Học sinh tuy đã ổn định về số lượng và trình độ nhận thức, song chưa thật
sự ham học, nhiều phụ huynh còn phó mặc việc dạy dỗ con cái cho nhà trường.
Đa số phụ huynh đi làm ăn xa, lo phát triển kinh tế trước mắt mà quên việc dạy
dỗ con cái. Một bộ phận học sinh hiện nay không thích học chỉ thích đòi hỏi và
hưởng thụ, lười suy nghĩ, không năng động trong các hoạt động học tập, không
tích cực hợp tác với các giáo viên trong việc xây dựng bài giảng. Môi trường
giáo dục thiếu lành mạnh do có nhiều quán sá, tụ điểm ăn chơi với nhiều trò
chơi lôi cuốn giới trẻ.
Tất cả những khó khăn đó đã ảnh hưởng đến việc dạy và học của các đơn
vị trường.
2. Những kết quả đã đạt của những năm trước
Tổng hợp kết quả cuối năm
Chất lượng/năm học
Lên lớp
Học sinh XL khá
Học sinh XL giỏi
Học sinh giỏi tỉnh
Học sinh thi lại
Học sinh lưu ban
Tổng số học sinh
Trang-8
Từ năm 2012 đến năm 2014
Năm học 2012-2013
Năm học 2013-2014
4.431
89.80%
4.631
92.60%
1.626
32.95%
1.753
35.05%
703
14.24%
785
15.69%
28
0.56%
42
0.83%
457
9.26%
325
6.49%
46
0.93%
45
0.89%
4.934
5.001
Sáng kiến kinh nghiệm – Nguyễn Văn Ngoan – Phòng GD&ĐT huyện Châu Thành
Năm 2015 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Qua số liệu thực tế của những năm trước ta nhận thấy: kết quả học sinh khá
giỏi chưa cao, kết quả yếu kém còn nhiều. Chưa ngang tầm với sự đầu tư của nhà
trường. Chưa phát huy hết thế mạnh của các địa phương, trí tuệ của thầy và trò.
3. Nguyên nhân những kết quả trên
Công tác chỉ đạo của Ban giám hiệu các đơn vị trường chưa tốt, phân
công phân nhiệm chưa rõ ràng, kế hoạch đề ra chưa thực hiện triệt để. Kiểm tra
sơ sài, kỷ luật chưa nghiêm.
Đa số các tổ trưởng chuyên môn chưa làm tốt công tác phối hợp điều
hành. Tổ chuyên môn là nơi giúp nhà trường hoàn thành nhiệm vụ nhưng chưa
thực hiện triệt để kế hoạch nhà trường. Sinh hoạt chưa thực sự đi vào chiều sâu,
còn qua loa chiếu lệ.
Cán bộ giáo viên chưa phát huy hết năng lực của mình. Ý thức trách
nhiệm, kiến thức, năng lực sư phạm của một số giáo viên còn yếu, chưa đáp ứng
được yêu cầu. Thiếu đầu tư vào chuyên môn, ít học hỏi, thiếu sự hợp tác, cách
dạy cách đánh giá chưa phù hợp, chưa có sự kết nối giữa các phương pháp giảng
dạy và kiểm tra để phát huy ưu điểm của từng phương pháp trong quá trình
giảng dạy. Phương pháp tiếp cận của giáo viên đối với người học còn hạn chế,
còn quá cứng nhắc dẫn đến sự buồn chán trong việc dạy và học.
Về phía đội ngũ giáo viên chưa nhận thức đầy đủ về phương pháp “Lấy
học sinh làm trung tâm”.
Việc quan tâm chăm sóc con em của một bộ phận Phụ huynh học sinh
chưa đáp ứng với nhu cầu giáo dục ngày càng cao hiện nay. Phụ huynh học sinh
chưa nắm rõ quan điểm giáo dục hiện nay, thái độ hợp tác giáo dục trẻ chưa rõ
ràng, chưa thống nhất với nhà trường. Giáo dục trẻ ở gia đình mang tính áp đặt,
ít để trẻ thể hiện quan điểm của mình, sử dụng mệnh lệnh, roi vọt và thiếu làm
gương tốt cho trẻ noi theo. Nhu cầu về kinh tế, mưu sinh được quan tâm nhiều
hơn nhu cầu học tập “ Lo cái ăn trước rồi đến cái học”. Bên cạnh tệ nạn xã hội,
những thói quen xấu vẫn tồn tại khá phổ biến và những bất cập khác.
4. Nhận thức mới, giải pháp mới
4.1. Nhận thức mới
Quản lý chỉ đạo dạy học ở các đơn vị trường chính là việc quản lý việc
dạy của thầy, việc học của trò. Cán bộ quản lý phải xác định được vai trò trách
nhiệm, lương tâm nghề nghiệp của mình đối với sự nghiệp giáo dục. Chất lượng
thấp là do nhiều nguyên nhân, người thầy liên quan trực tiếp, người chịu trách
nhiệm lại là các nhà quản lý. Trong quá trình phát triển của nhà trường, cùng với
sự điều chỉnh, thay đổi cách đánh giá học sinh, thay đổi nội dung chương trình,
sách giáo khoa, nhà trường cũng phải thay đổi cách quản lý, cách dạy và học cho
phù hợp với từng thời điểm nhưng phải bảo đảm tính kế thừa và phát triển để
xây dựng nhà trường. Thủ tướng Phạm Văn Đồng khi bàn về vị trí vai trò của
người thầy đã nói “Vấn đề lớn nhất trong giai đoạn hiện nay là tạo điều kiện
thuận lợi nhất để đội ngũ giáo viên dần dần trở thành một đội quân đủ năng lực,
Trang-9
Sáng kiến kinh nghiệm – Nguyễn Văn Ngoan – Phòng GD&ĐT huyện Châu Thành
Năm 2015 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
đủ tư cách làm tròn sứ mạng của mình. Chất lượng giáo dục trước mắt và trong
tương lai tùy thuộc vào đội ngũ này. Cho nên lo cho sự phát triển về giáo dục thì
khâu quan trọng bậc nhất là lo cho chất lượng đội ngũ giáo viên”.
4.2. Giải pháp mới
4.2.1. Mục tiêu chung
Từ thực trạng nêu trên của các đơn vị trường THCS, bản thân là một cán bộ
quản lý của ngành, chỉ đạo công tác chuyên môn cấp THCS, tôi thật sự trăn trở, có
thái độ đúng đắn, xác định mục tiêu một cách khoa học. Trong quá trình công tác
tôi đã chỉ đạo hiệu trưởng các đơn vị trường chủ động và có định hướng, từ đó xây
dựng kế hoạch chiến lược và xây dựng các kế hoạch phát triển nhà trường.
Căn cứ vào đặc điểm tổ chức và hoạt động của từng đơn vị trường, hiệu
trưởng phải xác định hệ thống mục tiêu như sau:
Phát triển số lượng học sinh và nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục.
Tổ chức thực hiện và phát triển các chương trình giáo dục.
Ổn định đội ngũ cán bộ, nhân viên, giáo viên đủ và đồng bộ, từng bước
nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và cải thiện đời sống.
Huy động nguồn lực và xây dựng, sử dụng, bảo quản trường lớp, Thư viện thiết bị. Đưa thư viện thiết bị vào hoạt động nề nếp, chất lượng và hiệu quả.
Xây dựng và không ngừng hoàn thiện các tổ chức chính quyền, Đảng, các
đoàn thể quần chúng để xây dựng trường vững mạnh.
Phát triển các mối quan hệ của nhà trường với xã hội để làm tốt công tác
giáo dục và phát triển giáo dục.
Tìm cách đáp ứng nhu cầu cho cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh một
cách thiện chí và hợp lý, tiếp thu ý kiến, nguyện vọng của mọi người kể cả học
sinh và cha mẹ học sinh một cách nghiêm túc và thấu hiểu; xem xét kỹ đầu ra và
các yếu tố đảm bảo chất lượng đầu ra là nhu cầu trung tâm của nhà trường để
chọn lựa những thay đổi cần thiết; nhận biết và đánh giá sự phức tạp; xây dựng
kế hoạch chương trình thay đổi phù hợp.
Lập kế hoạch để thực hiện hệ thống mục tiêu là đi tìm nguồn lực (nhân
lực, vật lực, tài lực) và thời gian, không gian…Chi phí về tất cả các mặt phải
được xác định, tìm ra phương án chi phí ít nhất để đạt được hiệu quả cao nhất
trong công việc.
Người quản lý phải tìm ra đủ các nguồn lực và điều kiện để thực hiện mỗi
mục tiêu cụ thể : Cân đối giữa yêu cầu và khả năng, phải nắm vững khả năng,
các tình huống có thể diễn ra để đề ra kế hoạch phù hợp. Các tiềm năng có thể
có, thấu hiểu từng mục tiêu và tính toán tỉ mỉ việc đầu tư cho mỗi mục tiêu theo
một phương án tối ưu.
4.2.2. Biện pháp cụ thể
Trang10
Sáng kiến kinh nghiệm – Nguyễn Văn Ngoan – Phòng GD&ĐT huyện Châu Thành
Năm 2015 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biện pháp 1: Chú trọng công tác bồi dưỡng giáo viên và học sinh, có
giải pháp chỉ đạo thiết thực đối với đội ngũ giáo viên và học sinh
Bồi dưỡng để nâng cao năng lực chính trị cũng như năng lực sư phạm
nhằm góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy. Bồi dưỡng để xây dựng nhận
thức, tạo sự đồng thuận trong giáo viên và học sinh. Giáo viên có nhận thức
được trách nhiệm đối với chất lượng giáo dục thì mới toàn tâm, toàn ý đầu tư
cho công tác giảng dạy. Học sinh có nhận thức được học để có kiến thức, nghề
nghiệp và cuộc sống tốt hơn cho bản thân, gia đình và xã hội mới cố gắng học
tập tốt. Phòng Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo các đơn vị trường tổ chức bồi dưỡng
giáo viên, học sinh theo các văn bản hướng dẫn của nhà nước và của ngành. Tạo
ra sự nhận thức qua sinh hoạt Hội đồng sư pham, qua thực hiện các cuộc vận
động và phong trào thi đua, sinh hoạt các đoàn thể, chi bộ, giáo viên chủ nhiệm
để xây dựng ý thức trách nhiệm, tinh thần tận tụy.
Nhà trường phải chú trọng xây dựng nề nếp, trật tự trong nhà trường. Kinh
nghiệm thực tiễn cho thấy, trường muốn đạt được chất lượng cao phải có nền nếp,
trật tự tốt. Vì vậy, Ban Giám hiệu cũng như các đồng chí quản lí tổ Chuyên môn
luôn chú ý đến việc xây dựng nền nếp, trật tự, kỷ cương trong nhà trường không
chỉ đối với học sinh mà cả giáo viên. Đối với giáo viên, phải nghiêm túc thực hiện
kỷ luật lao động, đảm bảo ngày giờ công. Đối với học sinh, với phương châm lấy
ngăn ngừa và giáo dục là chính, đầu mỗi năm học, tổ chức cho học sinh học nội
quy, kí cam kết thực hiện nội quy của trường, lớp. Nâng cao trách nhiệm và vai trò
của giáo viên chủ nhiệm lớp, kịp thời nhắc nhở, uốn nắn học sinh. Nghiêm khắc xử
lý các học sinh vi phạm, tùy theo mức độ, giúp học sinh sửa chữa, đồng thời còn có
tác dụng ngăn ngừa, giáo dục các học sinh khác.
Khi đề ra chủ trương các đơn vị trường phải chú ý đến yếu tố con người, lợi
ích tập thể gắn với lợi ích cá nhân để động viên tất cả mọi người cống hiến tự giác,
hết mình vì tập thể. Song song với các quy định về chuyên môn, nhà trường kết
hợp với công đoàn quan tâm đến đời sống gia đình cán bộ giáo viên, nắm bắt tâm
tư nguyện vọng của đoàn viên công đoàn. Công đoàn phải thường xuyên làm tốt
công tác giúp đỡ các giáo viên khó khăn, tạo điều kiện để mọi người yên tâm tư
tưởng, tự giác cống hiến, hết mình vì tập thể, vì lợi ích của nhà trường. Đây là biện
pháp “an dân” để mọi người đều đồng tâm hiệp lực làm việc và cống hiến.
Nội dung bồi dưỡng mà nhà trường chú trọng gồm:
- Bồi dưỡng về chính trị tư tưởng, chủ trương chính sách của Đảng, pháp
luật của nhà nước, các quy định của ngành, của địa phương. Các đơn vị trường
thường xuyên cập nhật thời sự của ngành, của địa phương để mọi người nắm bắt
điều chỉnh hành vi của bản thân.
- Tổ chức phong trào viết Sáng kiến kinh nghiệm. Tổ chức phong trào thi
đua theo yêu cầu của ngành cũng như của nội bộ nhà trường.Tổ chức chuyên đề
theo khối, tổ nhóm, nhà trường. Tạo điều kiện cho cán bộ giáo viên tham gia học
tập để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ như Trung cấp Chính trị, Bồi
Trang11
Sáng kiến kinh nghiệm – Nguyễn Văn Ngoan – Phòng GD&ĐT huyện Châu Thành
Năm 2015 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
dưỡng quản lý, Học đaị học Từ xa, Tại chức, Chứng chỉ tin học. Tổ chức học
các chuyên đề của ngành nghiêm túc và đầy đủ. Mỗi giáo viên bộ môn phải có
kế hoạch nghiên cứu thật kỹ nội dung chương trình, phân phối chương trình để
biết phần nào nặng, phần nào quá tải đối với học sinh. Các đơn vị trường yêu
cầu giáo viên bộ môn phải tìm được phương pháp giảng dạy phù hợp. Một giáo
viên lên lớp rất cần phong cách lên lớp đĩnh đạc, tự tin, làm chủ bài giảng. Giáo
viên cần đến yếu tố phi ngôn ngữ để đạt được yếu tố thành công trong công tác
giảng dạy. Giáo viên trong giờ học phải dành nhiều thời gian quan tâm đặc biệt
đến học sinh yếu kém: kiểm tra sách vở, sách giáo khoa, vở bài tập. Khi giảng
bài cần đưa ra nhiều dạng câu hỏi gợi mở từ thấp đến cao, khuyến khích học
sinh ở các trình độ khác nhau. Bài soạn phải mang tính khoa học, sắp xếp các
hoạt động của giáo viên và học sinh hợp lý, hiệu quả, câu hỏi gợi mở phù hợp
với nhiều đối tượng, kích thích học sinh yêu thích bộ môn. Thầy chủ đạo, trò
chủ động trong việc dạy và học là vô cùng quan trọng trọng việc nâng cao chất
lượng dạy và học.
Đối với học sinh, từng đơn vị trường có giải pháp để các em đáp ứng
những yêu cầu sau:
- Học sinh phải có kỷ luật tốt, lễ phép.
- Học sinh phải có đầy đủ sách giáo khoa.Tập trả lời câu hỏi theo SGK.
- Chuẩn bị công việc bên ngoài lớp, đưa ra những suy nghĩ nhận xét của
mình khi quan sát để vào lớp thảo luận, trao đổi cùng các bạn.
- Tự đặt câu hỏi sau khi đã đọc trước bài.
- Khuyến khích các em tham các hoạt động phong trào mang tính giáo dục
cộng đồng và tham gia các hoạt động ngoại khoá ; vừa giúp thầy trò thư giãn và
tạo sự gần gũi, đoàn kết.
Biện pháp 2: Tập trung công tác tổ chức, nêu cao vai trò chỉ đạo của
chi bộ, phân công nhiệm vụ hợp lý cho đội ngũ giáo viên
Chi bộ các đơn vị trường giữ vai trò nòng cốt trong các hoạt động nhà
trường. Trong sinh hoạt hàng tháng, ngoài công tác Đảng, chi bộ phải luôn quan
tâm đến việc thực hiện công tác chuyên môn, tìm ra giải pháp phát huy thế
mạnh, tiềm năng, khắc phục khó khăn. Chi bộ thực sự là hạt nhân trong hoạt
động phong trào.
Phân công hợp lý trên cơ sở năng lực của từng cá nhân để họ thấy được và
an tâm với khối lớp mình phụ trách. Điều đó rất quan trọng vì nhờ đó mà phát
huy được khả năng và tạo được niềm hứng khởi cho cán bộ giáo viên. Cán bộ
giáo viên sẽ làm hết khả năng nên đạt được năng suất và chất lượng trong công
việc. Để làm tốt điều này, hiệu trưởng phải biết tranh thủ ý kiến của chi ủy, chi
bộ nhà trường, tổ chức họp Lãnh đạo mở rộng để lấy ý kiến tập thể. Nhà trường
phải xem xét hoàn cảnh, điều kiện cụ thể của mỗi đồng chí để sắp xếp bố trí hợp
lý công việc chính cũng như kiêm nhiệm. Phải đi sâu, đi sát và xem xét ý kiến từ
Trang12
Sáng kiến kinh nghiệm – Nguyễn Văn Ngoan – Phòng GD&ĐT huyện Châu Thành
Năm 2015 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
nhiều luồng khác nhau để việc phân công nhiệm vụ cho cán bộ giáo viên của
nhà trường mang hợp lý. Nhà trường phải làm cho giáo viên có tham vọng khai
mở tiềm thức con người chứ không bằng lòng với những gì mình đã làm hoặc đã
có. Ban giám hiệu phải tìm ra cơ chế quản lý để phát huy mọi khả năng của từng
cá nhân, các bộ phận. Sự tương tác đó sẽ tạo ra sức mạnh tổng hợp để phát triển
nhà trường theo chiều hướng đi lên.
Biện pháp 3: Nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn, chỉ đạo
đổi mới phương pháp dạy và học và kiểm tra đánh giá
Nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn là vô cùng quan trọng vì tổ
chuyên môn là một nhà trường thu nhỏ với tính chất chuyên sâu rất cao. Tổ
chuyên môn mạnh sẽ quyết định to lớn chất lượng dạy và học. Các đơn vị
trường phải nâng cao chất lượng tổ chuyên môn bằng các hình thức sau:
Triển khai các chuyên đề: Tổ chuyên môn là nơi triển khai chuyên đề phù hợp
và hiệu quả bởi vì ở đó có sự đồng điệu về chuyên môn nghiệp vụ, sự am hiểu
tương đối giống nhau. Tổ chuyên môn phải thực hiện triển khai các chuyên đề
như : Chuyên đề Đổi mới phương pháp dạy học, Ứng dụng công nghệ thông tin,
đổi mới kiểm tra đánh giá... Soạn giảng những bài khó, cần trao đổi lại. Bổ sung
lại trong PPCT những vấn đề trọng tâm phù hợp với điều kiện của từng đơn vị
trường. Trường phải cử những giáo viên có năng lực về công nghệ thông tin dạy
thao giảng để nhà trường rút kinh nghiệm, từ đó thúc đẩy nhiều giáo viên áp
dụng tốt phương pháp dạy có ứng dụng CNTT. Các chuyên đề giao cho từng
giáo viên đảm nhận phải có thu hoạch, có kiểm tra kết quả. Qua các chuyên đề
do tổ thực hiện trình độ của giáo viên sẽ được nâng lên.
Rèn luyện kỹ năng sư phạm của giáo viên là rất cần thiết. Kỹ năng sư
phạm ảnh hưởng đến chất lượng giờ dạy. Trong các buổi sinh hoạt tổ cần phải
trao đổi về kỹ năng sư phạm, góp ý giúp đỡ lẫn nhau sửa chữa những tồn tại,
những nhược điểm trong phong cách lên lớp, ngôn ngữ diễn đạt, cách trình bày
bảng. Các đơn vị trường phải chọn những giáo viên tự tin trong phong cách, chữ
viết đẹp, ngôn từ chuẩn để thao giảng dự giờ, rút kinh nghiệm cho tổ chuyên
môn. Trong kỹ năng sư phạm cần phải lưu ý lời nói chính xác, âm lượng vừa
phải, rõ ràng truyền cảm và ngữ điệu. Việc ứng dụng CNTT là yếu tố quan trọng
nhưng không thể thay thế trình bày bảng. Trình bày bảng phải cẩn thận, đẹp,
đúng chính tả, đúng ngữ pháp và rõ ràng.
Các đơn vị trường phải chỉ đạo các tổ chuyên môn và giáo viên tập trung
cho việc soạn giảng như sau: Xác định đúng mục tiêu bài soạn. Giao cho tổ
chuyên môn, nhóm chuyên môn nghiên cứu, vạch kế hoạch các mục tiêu của
môn học, kỳ học, chương, bài cho phù hợp với học sinh. Trong mục tiêu của bài
soạn cần chú ý mục tiêu về kiến thức, kỹ năng, thái độ, chú trọng giáo dục kỹ
năng sống. Các tổ chuyên môn ở từng đơn vị trường phải thống nhất cách trình
bày bài soạn về nội dung và hình thức.
Nhà trường và tổ chuyên môn phải thường xuyên kiểm tra việc soạn bài,
và chuẩn bị bài lên lớp của học sinh. Việc kiểm tra đột xuất, kiểm tra định kỳ
Trang13
Sáng kiến kinh nghiệm – Nguyễn Văn Ngoan – Phòng GD&ĐT huyện Châu Thành
Năm 2015 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
tiến hành một cách nề nếp thường xuyên. Đổi mới kiểm tra đánh giá sẽ thúc đẩy
đổi mới phương pháp dạy học, góp phần đổi mới chương trình, xây dựng thái độ
học tập cho học sinh. Nhà trường phải coi trọng việc phân tích kết quả kiểm tra,
qua đó giúp giáo viên điều chỉnh hoạt động giảng dạy, giúp học sinh biết tự đánh
giá kết quả học tập để phát huy điểm mạnh, khắc phục điểm yếu trong học tập;
các cấp quản lí điều chỉnh, bổ sung công tác chỉ đạo dạy học, kiểm tra đánh giá
một cách kịp thời.
Bồi dưỡng giáo viên về kĩ năng ra đề, soạn đáp án và chấm bài thi, kiểm
tra bằng hình thức tự luận, trắc nghiệm, bám sát chuẩn kiến thức, kĩ năng của
chương trình với 3 cấp độ: Biết, Thông hiểu, Vận dụng sáng tạo. Kiểm tra đánh
giá không chỉ cho điểm mà phải có nhận xét, lời phê. Đối tượng là học sinh nên
giáo viên phải hướng đến học sinh một cách “nhân văn” để học sinh tâm phục,
khẩu phục. Thầy cô là “thần tượng” của học sinh để các em nỗ lực trong học tập
và tu dưỡng. Nhà trường còn phải định hướng cho học sinh ước mơ để các em
vươn tới dù học tốt hay học yếu.
Biện pháp 4: Tăng cường dự giờ thăm lớp, giúp đỡ giáo viên của tổ
để nâng cao chất lượng dạy và học
Việc dự giờ thăm lớp của các giáo viên nếu không thực hiện tốt sẽ mất đi
một cơ hội tốt để giáo viên phát triển được chuyên môn cho mình. Vì vậy, hiệu
trưởng phải chỉ đạo các tổ chuyên môn, các nhóm tích cực, chủ động trong công
tác dự giờ thăm lớp đối với mỗi giáo viên. Hàng tuần, các đơn vị trường phải
xây dựng lịch cụ thể cho mỗi tổ chuyên môn sinh hoạt. Trong các buổi sinh hoạt
chuyên môn, các tổ trưởng tổ chức điều hành việc trao đổi bài giữa các thành
viên. Tổ chuyên môn phải tăng cường dự giờ thăm lớp theo kế hoạch tuần, kế
hoạch tháng. Việc dự giờ thăm lớp thường xuyên giúp người quản lý nắm bắt
năng lực chuyên môn, kỹ năng sư phạm của giáo viên và chất lượng học tập của
học sinh để từ đó có biện pháp chỉ đạo kịp thời, nhằm nâng cao chất lượng dạy
và học. Thường xuyên dự giờ, góp ý cho giáo viên sẽ thực hiện tốt việc đổi mới.
Nhà trường phải tổ chức các tiết thao giảng dự giờ, bởi vì nó sẽ giúp cho giáo
viên chủ động hơn trong bài giảng của mình. Khi có người dự giáo viên sẽ
chuẩn bị bài giảng chu đáo hơn, ý thức học tập sôi nổi hơn. Dự giờ sẽ giúp cho
giáo viên học tập được kinh nghiệm của đồng nghiệp, khắc phục được thiếu sót
của bản thân. Tổ chuyên môn chú trọng nâng cao chất lượng bài soạn thông qua
dự giờ, kiểm tra bài soạn. Bài soạn của giáo viên đóng vai trò vô cùng quan
trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng dạy và học, quyết định sự thành công
của mỗi giờ lên lớp.
Biện pháp 5: Tăng cường xây dựng và sử dụng cơ sở vật chất,
phương tiện, điều kiện thiết bị dạy học
Các cơ sở đào tạo nói chung và nhà trường nói riêng, chất lượng đào tạo
cũng như chất lượng đầu ra quyết định sự tồn tại và phát triển bền vững của mỗi
nhà trường. Có nhiều yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng đào tạo, trong
đó không thể không kể đến yếu tố cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học. Ngoài
Trang14
Sáng kiến kinh nghiệm – Nguyễn Văn Ngoan – Phòng GD&ĐT huyện Châu Thành
Năm 2015 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
các yếu tố như nội dung chương trình, giáo trình đào tạo, đội ngũ cán bộ giảng
dạy, công tác quản lý, công tác kiểm tra, đánh giá yếu tố cơ sở vật chất có vai trò
hết sức quan trọng. Một nhà trường có đầy đủ các yếu tố nêu trên nhưng cơ sở
vật chất nghèo nàn, lạc hậu, không theo kịp sự phát triển của xã hội thì không
thể có chất lượng đào tạo. Do đó, việc tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị
tiên tiến hiện đại sẽ góp phần nâng cao hiệu suất lao động, đồng thời nâng cao
chất lượng đào tạo, đảm bảo chất lượng đội ngũ lao động đáp ứng tốt với yêu
cầu phát triển kinh tế xã hội trong xu thế hội nhập hiện nay. Phòng Giáo dục và
Đào tạo đã luôn tạo điều kiện để đầu tư cơ sở vật chất cho các đơn vị trường, bởi
vì phòng học, bàn ghế, ánh sáng ảnh hưởng tới việc nâng cao chất lượng giảng
dạy nói chung và từng bài học nói riêng. Ngoài ra, Phòng Giáo dục và Đào tạo
đã chỉ đạo các đơn vị trường chú ý đến việc sửa sang phòng học sạch đẹp hơn
theo tiêu chí trường học thân thiện, bởi vì nó sẽ giúp học sinh thấy được sự quan
tâm của nhà trường để yêu thích hơn việc học. Nhà trường phải khuyến khích
và có biện pháp cụ thể để các giáo viên tăng cường sử dụng các phương tiện
thiết bị vào dạy học một cách có hiệu quả.
Biện pháp 6: Chia sẻ quyền lực
Một trong các lý do để tổ chức tồn tại và phát triển là sự phân chia quyền
lực. Để công tác dạy và học đạt kết quả cao, hiệu trưởng không nắm mọi quyền
hành trong tay mà phải chia sẻ quyền lực để CBGVNV tham gia vào quá trình
đưa ra các quyết định liên quan đến nhà trường, tham gia điều hành các hoạt
động trong nhà trường..Hiệu trưởng phải biết mang lại cơ hội cho các thành viên
khác phát huy tinh thần trách nhiệm và năng lực của mình. Sự phân cấp phải
được thể hiện trong nhà trường, đặc biệt là nâng cao vai trò của tổ trưởng bộ
môn. Hiệu trưởng phải mạnh dạn giao cho tổ trưởng bộ môn cũng thực hiện
công tác quản lý tổ với đầy đủ các chức năng quản lý. Quan trọng nhất là phối
hợp tổ chức Hội nghị Cán bộ – giáo viên –CNV đầu năm, xây dựng các chỉ tiêu,
bàn giải pháp thực hiện, bổ sung quy chế hoạt động của cơ quan, xây dụng nội
quy thực hiện. Đây là hình thức phát huy dân chủ và tích tích cực của Công đoàn
viên vào tất cả các mặt hoạt động trong nhà trường. Nó thúc đẩy trí tuệ tập thể,
tăng cường được khối đoàn kết nội bộ, phát huy được sức mạnh, tính năng động,
sáng tạo của từng cá nhân, tạo điều kiện cho họ thể hiện hết khả năng, năng lực
của bản thân đóng góp được nhiều công sức tạo nên thành công cho nhà trường.
Trong Quản lý giáo dục, Ban giám hiệu phải coi trọng quản lý công việc.
Bởi vì chỉ có quản lý công việc thì người làm việc mới tự chủ, sáng tạo và mang
lại hiệu quả thực sự, còn quản lý con người thì họ sẽ làm việc với mục đích đối
phó. Sự phân chia quyền lực trong nhà trường sẽ góp phần đem lại hiệu quả cao
trong hoạt động dạy và học.
Biện pháp 7: Làm tốt công tác thi đua dạy tốt, học tốt - khen thưởng,
động viên sự phấn đấu của giáo viên và học sinh
Thi đua là cùng nhau đưa hết tài năng, sức lực nhằm thúc đẩy lẫn nhau đạt
thành tích tốt nhất trong công tác, học tập. Bác Hồ nói: “Thi đua khen thưởng là
Trang15
Sáng kiến kinh nghiệm – Nguyễn Văn Ngoan – Phòng GD&ĐT huyện Châu Thành
Năm 2015 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
động lực phát triển và là biện pháp quan trọng để xây dựng con người mới”.
Trong những năm qua, các đơn vị trường THCS đã làm khá tốt công tác thi đua
khen thưởng. Phòng Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo các đơn vị trường đổi mới
nội dung khen thưởng cả nội dung và hình thức, thường xuyên tổ chức phong
trào thi đua để hướng cho mọi người trong tập thể phấn đấu đạt mục tiêu đề ra.
Tổ chức nhiều đợt thi đua giữa các lớp với những nô ôi dung trọng tâm, có sơ kết,
đánh giá mỗi tuần trong tiết sinh hoạt dưới cờ, khen thưởng các lớp thực hiê ôn
tốt ở mỗi đợt và cuối năm, từ đó các lớp sẽ cố gắng phấn đấu thực hiê ôn tốt nề
nếp và học tâ ôp. Trong giáo viên các phong trào thi đua, phấn đấu đạt các danh
hiê ôu thi đua với những chỉ tiêu do giáo viên đăng ký phấn đấu trên cơ sở chuẩn
thi đua chung của ngành và đă cô điểm tình hình bô ô môn, lớp dạy. Tổ chức các
hoạt đô nô g văn nghê ô, thể dục thể thao, tham quan, du lịch, hô ôi thi, nhằm tạo
không khí vui tươi cho giáo viên và học sinh. Tham mưu và cùng với Phụ
huynh phát huy vai trò của Hô ôi Khuyến học, luôn quan tâm, tìm hiểu kịp thời
giúp đỡ, trợ cấp để học sinh có hoàn cảnh khó khăn có điều kiê ôn tiếp tục học tốt.
Lãnh đạo nhà trường phải đánh giá đúng sự cố gắng, tích cực của cán bộ giáo
viên và học sinh, động viên, khích lệ đúng lúc, đúng nơi đế tạo tác động tích
cực, làm cho người được khen có tâm trạng phấn khởi hơn và kết quả công việc
tốt hơn. Khen thưởng cho giáo viên và học sinh theo kỳ, theo từng đợt phát
động. Khen thưởng giáo viên dạy giỏi cấp trường, cấp huyện, cấp tỉnh, Sáng
kiến kinh nghiệm các cấp. Khen thưởng cho giáo viên có học sinh giỏi, cho học
sinh
giỏi
các
cấp.
Nhà trường phải làm sao huy động được mọi lực lượng tham gia công tác khen
thưởng như Hội khuyến học xã, Hội cha mẹ học sinh...Việc khen thưởng, ngoài
danh dự nhà trường còn gắn liền với vật chất, tuy phần thưởng không nhiều
nhưng có tác dụng thiết thực. Thi đua khen thưởng sẽ giúp cho phong trào dạy
và học ngày càng có chất lượng và hiệu quả.
Biện pháp 8: Tranh thủ sự ủng hộ của các tổ chức đoàn thể, ban
ngành, địa phương và phụ huynh học sinh chăm lo cho sự nghiệp giáo dục
Tận dụng nguồn ngân sách nhà nước và hỗ trợ của địa phương. Hàng
năm, các đơn vị trường cần quan tâm sửa chữa, mua sắm trang thiết bị, xây dựng
cơ sở vật chất theo ngân sách nhà nước và hỗ trợ của địa phương.
Vấn đề chăm lo cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn trong những năm
qua luôn được các tổ chức đoàn thể quan tâm. Các đơn vị trường đã phối hợp
với BĐDCMHS chăm lo cho đội ngũ có hoàn cảnh khó khăn từ sự hỗ trợ đóng
góp của phụ huynh, giáo viên, học sinh. Hàng năm, các đơn vị trường đều cấp
phát học bổng cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn, học giỏi, miễn giảm tiền học
phí cho học sinh diện chính sách, tặng sách vở, quần áo, thẻ bảo hiểm cho học
sinh nghèo. Học sinh giỏi các kì thi và học sinh đạt danh hiệu học sinh giỏi, học
sinh tiên tiến đều được tuyên dương, khen thưởng.
Trang16
Sáng kiến kinh nghiệm – Nguyễn Văn Ngoan – Phòng GD&ĐT huyện Châu Thành
Năm 2015 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ban giám hiệu cùng Ban chấp hành Công đoàn các đơn vị trường vận động
công đoàn viên thực hiện tốt dân chủ hóa trường học. Tích cực chăm lo quà ngày
NGVN, tết cổ truyền, tuyên dương khen thưởng cho con CB.GV.CNV học giỏi.
Các đơn vị trường luôn xây dựng tốt mối quan hệ gần gũi với mỗi gia
đình học sinh: tổ chức họp PHHS bài bản, gặp gỡ thân tình do đó công tác tuyên
truyền thông tin và thu thập thông tin khá hiệu quả, giúp từng đơn vị trường liên
kết với mỗi gia đình học sinh tốt hơn. Tập thể CB-GV-CNV phải luôn tâm niệm:
“Làm sao cho mỗi Phụ huynh luôn có tinh thần hợp tác giáo dục học sinh”.
Chính vì vậy phụ huynh quan tâm đến việc học của con em nhiều hơn.
5. Kết quả đạt được
Với những giải pháp trên kết quả của các đơn vị trường ngày càng tiến
bộ. Sự tiến bộ thể hiện trong sự thay đổi kết quả cuối năm trong từng năm học.
Đặc biệt trong năm học 2014-2015 kết quả tiến bộ rõ rệt.
Tổng hợp kết quả cuối năm
C.Lượng/năm
Lên lớp
H.Sinh XL khá
H.Sinh XL giỏi
H.Sinh giỏi tỉnh
H.Sinh thi lại
H.Sinh lưu ban
Tổng số HS
Từ năm 2012 đến năm 2015
NH: 2012-2013
NH: 2013-2014
NH: 2014-2015
4.431 89.80%
4.631 92.60%
4.729 94.03%
1.626 32.95%
1.753 35.05%
1.746 34.71%
703 14.24%
785 15.69%
858 17.06%
28 0.56%
42 0.83%
48 0.95%
457 9.26%
325 6.49%
266 5.28%
46 0.93%
45 0.89%
34 0.67%
4.934
5.001
5.029
Qua khảo sát kết quả hàng năm ở các đơn vị trường THCS, chúng ta nhận
thấy chất lượng tăng lên rõ rệt, năm sau cao hơn năm trước. Có được thành công
trên đó là nhờ sự áp dụng tổng hòa các biện pháp đã nêu ở trên và nhiều giải
pháp khác chưa có điều kiện để tổng kết trong Sáng kiến kinh nghiệm này.
6. Bài học kinh nghiệm
Trong quá trình chỉ đạo các đơn vị trường THCS thực hiện và áp dụng
sáng kiến kinh nghiê ôm, bản thân đã rút ra được những bài học quí giá để bổ
sung cho kinh nghiệm thực hiện nhiệm vụ như sau:
Khi thực hiện đề tài phải thực hiện nghiêm túc, xuyên suốt có chiều sâu.
Sáng kiến kinh nghiệm mang một ý nghĩa rất quan trọng và là việc làm hết sức
cần thiết, bởi lẽ chúng ta cần phải nâng trí thức con người Việt Nam lên ngang
tầm thời đại.
Giáo dục nhận thức về chính trị tư tưởng cho đội ngũ luôn đặt lên hàng đầu
và không thể thiếu được trong một tổ chức. Luôn tìm tòi đổi mới các hình thức tổ
chức trong quá trình tổ chức hoạt động sư phạm ở các đơn vị trường nhằm tăng
hưng phấn cho đội ngũ, tránh sự nhàm chán. Luôn đổi mới phương pháp, đổi mới
tư duy sáng tạo trong công việc để tăng sự thu hút từ phía học sinh.
Trang17
Sáng kiến kinh nghiệm – Nguyễn Văn Ngoan – Phòng GD&ĐT huyện Châu Thành
Năm 2015 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Giáo viên vận dụng hài hòa các phương pháp thì kết quả học tập của học
sinh sẽ nâng cao. Giáo viên tự làm đồ dùng dạy học, sưu tầm tài liệu phục vụ bộ
môn. Tự động viên khuyến khích, đặt ra yêu cầu mới và sáng tạo không ngừng.
Theo sát học sinh để động viên và phối hợp thật chặt chẽ với giáo viên chủ
nhiệm để khen thưởng các cá nhân, tập thể một cách kịp thời. Phối hợp nhịp
nhàng với các đoàn thể trong nhà trường, giáo viên chủ nhiệm lớp, ban đại diện
cha mẹ học sinh. Luôn lắng nghe ý kiến về những khó khăn của học sinh để có
biện pháp giúp đỡ, giáo dục các em.
Thực hiện đúng chỉ đạo của Ngành và Ban Giám hiệu, bám sát chủ đề kế
hoạch thực hiện. Chủ động trong công việc, nắm bắt sự kiện một cách nhanh
nhất để đưa vào xây dựng kế hoạch đúng thời điểm. Từng bước hoàn thiện
phong cách lãnh đạo và học tập các kĩ năng quản lí. Chú trọng vào công tác bồi
dưỡng và khen thưởng đội ngũ.
PHẦN III: KẾT LUẬN
Chất lượng giáo dục toàn diện luôn là vấn đề nóng hiện nay trong giáo
dục, mọi ngành, mọi người trong xã hội đều quan tâm. Tuy nâng cao chất lượng
giáo dục toàn diện là một nhiệm vụ khó khăn nhưng chúng ta tin tưởng rằng:
nếu có quyết tâm chúng ta sẽ thực hiện được thắng lợi, sẽ đưa chất lượng của
từng đơn vị trường duy trì và nâng cao hơn hơn nữa.
Xuất phát từ những nguyên nhân trên, bản thân mạnh dạn đề xuất một số
biện pháp nhằm phát huy những kết quả tích cực đạt được, khắc phục những tồn
tại góp phần nâng cao chất lượng giáo dục cho học sinh qua các tiết học ở các
đơn vị trường THCS.
Người giáo viên cần phối hợp với các lực lượng trong nhà trường và gia
đình học sinh để cùng có biện pháp phù hợp cho học sinh.
Mỗi đơn vị trường làm cho người thầy, người học thấy được ngôi trường
mình đang học chính là ngôi nhà thứ hai của mình, thấy được sự ấm áp trong quan
hệ thầy trò, không có sự áp đặt, là nơi để người học phát huy được khả năng sáng
tạo, tư duy của mình. Người học tìm được sự hứng khởi để tìm tòi cái mới, tìm
được sự đồng thuận và khuyến khích nơi người thầy và tập thể nhà trường.
Gia đình học sinh: Cần phối hợp với các lực lượng giáo dục trong nhà
trường để có biện pháp giáo dục cho học sinh, không làm thay các em những
việc vừa sức với lứa tuổi.
Trên đây là một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng dạy và học ở
các trường THCS. Rất mong được sự đóng góp ý kiến của quý vị để các biện
pháp này ngày càng hoàn thiện và có hiệu quả hơn./.
Châu Thành, ngày
tháng
năm 2015
Người thực hiện
Trang18
Sáng kiến kinh nghiệm – Nguyễn Văn Ngoan – Phòng GD&ĐT huyện Châu Thành
Năm 2015 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Nguyễn Văn Ngoan
Trang19
Sáng kiến kinh nghiệm – Nguyễn Văn Ngoan – Phòng GD&ĐT huyện Châu Thành
- Xem thêm -