Tài liệu Thiết kế hệ thống xử lý nước thải nhà máy sản xuất bia công suất 10.000.000 lít - năm

Đồ án tốt nghiệp Khoa CNSH & Môi trường Më ®Çu Bia lµ lo¹i nước giải khát ®−îc rÊt nhiÒu ng−êi −a thÝch, v× vËy ngµnh c«ng nghiÖp bia ®· trë thµnh ngµnh c«ng nghiÖp rÊt ph¸t triÓn ë nhiÒu n−íc trªn thÕ giíi. HiÖn nay s¶n l−îng bia trung b×nh trªn thÕ giíi kho¶ng 153 tû lÝt/n¨m. Trong ®ã §øc ®øng hµng ®Çu víi h¬n 144 lÝt/ng−êi/n¨m; §an M¹ch 128 lÝt/ng−êi/n¨m. Ở ViÖt Nam, tÝnh ®Õn nay ®¹t s¶n l−îng kho¶ng 1,3 - 1,5 tØ lÝt/n¨m t−¬ng øng víi trung b×nh kho¶ng 10 lÝt/ng−êi/n¨m. Sè c¬ së s¶n xuÊt bia trong n−íc còng t¨ng nhanh tõ 34 c¬ së n¨m 1993 ®Õn 200 c¬ së n¨m 1996 vµ hiÖn nay lµ 469 c¬ së. Ph¸t triÓn s¶n xuÊt c«ng nghiÖp bia mét mÆt gãp phÇn t¨ng s¶n phÈm cho x· héi, phôc vô ®êi sèng con ng−êi, mặt khác cũng làm gia tăng l−îng n−íc th¶i, tiÒm Èn nguy c¬ « nhiÔm m«i tr−êng cho cuéc sèng sinh ho¹t cña con ng−êi. Sù ph¸t triÓn nhanh vÒ sè l−îng, quy m« cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt bia ®· t¹o ra mét l−îng lín c¸c chÊt th¶i g©y « nhiÔm m«i tr−êng d−íi c¶ ba d¹ng: chÊt th¶i r¾n, khÝ th¶i vµ ®Æc biÖt lµ n−íc th¶i. N−íc th¶i c«ng nghiÖp bia lµ mét trong nh÷ng lo¹i n−íc th¶i cã hµm l−îng chÊt h÷u c¬ (chỉ số COD = 600 - 2500 mg/l), nit¬, phèt pho còng nh− chÊt r¾n l¬ löng cao. Tuy nhiªn, hiÖn nay hÇu hÕt c¸c c¬ së s¶n xuÊt ®Òu th¶i trùc tiÕp n−íc th¶i vµo hÖ thèng tho¸t n−íc c«ng céng kh«ng qua xö lý. H¬n n÷a, phÇn lín c¸c c¬ së c«ng nghiÖp nµy ®Òu n»m trong thµnh phè xen víi khu d©n c−. ViÖc th¶i mét l−îng lín chÊt h÷u c¬ ra m«i tr−êng sÏ t¹o nguån « nhiÔm vµ c¸c æ dÞch bÖnh, ¶nh h−ëng trùc tiÕp tíi søc khoÎ céng ®ång. Nguån g©y « nhiÔm chÝnh cña s¶n xuÊt bia lµ n−íc th¶i víi l−u l−îng lín, t¶i l−îng c¸c chÊt bÈn h÷u c¬ cao, g©y nh÷ng hËu qu¶ nghiªm träng cho m«i tr−êng, cÇn ®−îc −u tiªn gi¶i quyÕt. ChÝnh v× vËy viÖc ®¸nh gi¸ hiÖn tr¹ng « nhiÔm n−íc th¶i còng nh− nghiªn cøu, thiÕt kÕ hÖ thèng c«ng nghÖ thÝch hîp xö lý n−íc th¶i cña ngµnh c«ng nghiÖp nµy lµ hÕt søc cÇn thiÕt. Nguyễn Thúy Vĩnh 1 MSSV: 505303071 Đồ án tốt nghiệp Khoa CNSH & Môi trường XuÊt ph¸t tõ môc tiªu trªn, luËn v¨n víi tiªu ®Ò: “ThiÕt kÕ hÖ thèng xö lý n−íc th¶i nhµ m¸y s¶n xuÊt bia công suất 10.000.000 lít / năm” ®−îc thùc hiÖn víi c¸c néi dung chñ yÕu sau: 1. Tổng quan; Giíi thiÖu chung vÒ ngµnh c«ng nghiÖp bia; Quy tr×nh s¶n xuÊt bia vµ c¸c vÊn ®Ò « nhiÔm m«i tr−êng ë c¸c nhµ m¸y s¶n xuÊt bia 2. C¸c phương pháp xö lý n−íc th¶i s¶n xuÊt bia. 3. ThiÕt kÕ d©y chuyÒn c«ng nghÖ xử lý nước thải sản xuất bia 4. TÝnh to¸n kinh tÕ. Nguyễn Thúy Vĩnh 2 MSSV: 505303071 Đồ án tốt nghiệp Khoa CNSH & Môi trường CHƯƠNG I: TæNG QUAN I.1. Giíi thiÖu chung vÒ c«ng nghiÖp s¶n xuÊt bia trªn thÕ giíi vµ ë ViÖt Nam 1.1.1. T×nh h×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô bia trªn thÕ giíi Bia là loại nước giải kh¸t đ· được sản xuất từ rất l©u đời trªn thế giới, ngay tõ thời cổ đại, ng−êi ta ®· biÕt chÕ biÕn bia từ lóa mạch. Đến thế kỷ 19, khi Louis Pasteur thành công trong những nghiên cứu về vi sinh vật và Christian Hansen (người Đan Mạch) phân lập được nấm men và áp dụng vào sản xuất thì bia thực sự trở thành một thứ đồ uống hảo hạng, được nhiều người khắp nơi trên thế giới ưa chuộng. Những năm gần đây, với tốc độ phát triển kinh tế nhanh của nhiều nước trên thế giới, chất lượng cuộc sống của người dân ngày càng được đảm bảo, nhu cầu tiêu dùng gia tăng đã làm cho sản lượng bia trên toàn thế giới tăng tới 2,3% /năm. B¶ng 1: Sù ph¸t triÓn ngµnh bia trªn thÕ giíi TT N¨m S¶n l−îng toµn thÕ giíi (triÖu lÝt) T¨ng tr−ëng (%) 1 1910 10.000 2 1950 21.000 210,0 3 1970 50.000 238,0 6 1985 100.000 142,9 9 1995 119.000 102,6 10 2000 134.000 112,6 12 2005 153.000 103,4 Nguån: T− liÖu l−u tr÷ cña IMES [1], Trang web: www.brewers.org.jp [6] C¸c sè liÖu thèng kª ë B¶ng 1 cho thÊy sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña ngµnh c«ng nghiÖp bia trªn thÕ giíi trong 3 thËp kØ qua. Ngµnh c«ng nghiÖp nµy Nguyễn Thúy Vĩnh 3 MSSV: 505303071 Đồ án tốt nghiệp Khoa CNSH & Môi trường hiÖn nay ®· cã vÞ trÝ xøng ®¸ng, mang l¹i nh÷ng kho¶n thu nhËp rÊt lín cho c¸c chñ h·ng còng nh− nÒn kinh tÕ quèc d©n. S¶n l−îng s¶n xuÊt ra trªn thÕ giíi t¨ng tr−ëng nhanh nh−ng s¶n xuÊt bia l¹i ph©n bè kh«ng ®Òu theo c¸c vïng ®Þa lý trªn thÕ giíi (B¶ng 2). S¶n xuÊt bia tËp trung ë nh÷ng vïng cã s½n nguyªn liÖu vµ cã truyÒn thèng vÒ s¶n xuÊt bia nh− khu vùc B¾c Mü vµ Ch©u ¢u, n¬i hiÖn nay ®ang cã nhiÒu h·ng bia lín vµ næi tiÕng trªn thÕ giíi. S¶n xuÊt bia ë ®©y ®· cã bÒ dµy lÞch sö hµng tr¨m n¨m, c«ng nghÖ vµ kÜ thuËt s¶n xuÊt bia ë tr×nh ®é cao. B¶ng 2: Ph©n bè s¶n xuÊt bia trªn thÕ giíi N¨m 1984 N¨m 1994 TT Khu vùc S¶n l−îng (triÖu lÝt) Tû träng (%) S¶n l−îng (triÖu lÝt) Tû träng (%) 1 B¾c Mü 25.000 26,95 26.900 23,13 2 Mü La tinh 10.400 11,21 18.300 15,74 3 Ch©u ¢u 37.800 40,75 40.100 34,48 4 Cis 6.600 7,12 5.800 4,99 5 Trung §«ng 400 0,43 600 0,52 6 Ch©u Phi 460 0,49 550 0,47 7 Ch©u ¸ 9.700 10,45 21.750 18,70 8 Ch©u §¹i D−¬ng 2.400 2,60 2.300 1,97 Tæng s¶n l−îng 92.760 100 116.300 100 Nguån: T− liÖu l−u tr÷ cña IMES [1], Trang web: www.brewers.org.jp [6] C¸c khu vùc kh¸c trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· t¨ng møc s¶n l−îng. §Æc biÖt khu vùc Ch©u Á còng ph¸t triÓn ®¸ng kÓ trong m−êi n¨m qua, trë thµnh khu vùc lín thø ba vÒ s¶n xuÊt bia trªn thÕ giíi. Tû träng s¶n l−îng bia cña khu vùc nµy ®· t¨ng tõ 12% n¨m 1980 ®Õn 16% n¨m 1985 vµ 22% n¨m 1994. §Æc biÖt s¶n l−îng t¨ng nhanh ë khu vùc §«ng Nam Á tõ 8% n¨m 1980 ®Õn 18% n¨m 1994 trë thµnh träng ®iÓm s¶n xuÊt cña nhiÒu h·ng bia trªn thÕ giíi. T×nh h×nh tiªu thô bia b×nh qu©n ®Çu ng−êi ë c¸c n−íc trªn thÕ giíi (B¶ng 3): Nguyễn Thúy Vĩnh 4 MSSV: 505303071 Đồ án tốt nghiệp Khoa CNSH & Môi trường B¶ng 3: T×nh h×nh l−îng tiªu thô b×nh qu©n ®Çu ng−êi ë mét sè n−íc trªn thÕ giíi L−îng tiªu thô bia b×nh qu©n N−íc ®Çu ng−êi (lÝt/ng−êi) N¨m 1994* N¨m 1999** SÐc: 160,7 TiÖp 154 Slovakia: 86,4 Ai Len 134 152,8 §øc 144 127,5 122 108,9 Áo §an M¹ch 128 104,6 Anh 104 99,0 BØ 114 97,7 120 95,0 Úc Hµ Lan 85,3 New Zeland 111 84,0 PhÇn Lan 80,1 Venezuela 75,7 Nam T− 74,6 Hungary 107 70,7 T©y Ban Nha 68,8 Canada 68,1 Bå §µo Nha 64,3 Thuþ §iÓn 59,3 Thuþ SÜ 58,8 Ba Lan 58,4 Mü 24,4 Nguån: *T− liÖu l−u tr÷ cña IMES [1] ** trang web www.brewers.org.jp [6] 1.1.2. T×nh h×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô bia ë ViÖt Nam. a. Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña ngµnh bia ë ViÖt Nam Nhµ m¸y bia ®Çu tiªn ®−îc x©y dùng ë ViÖt Nam do mét ng−êi chñ t− b¶n Ph¸p x©y ë Hµ Néi vµo n¨m 1890. Bia ®−îc s¶n xuÊt lóc nµy lµ nh»m ®¸p øng yªu cÇu cña qu©n ®éi vµ kiÒu d©n Ph¸p ë ViÖt Nam. Sau nµy mét nhµ m¸y thø 2 ®−îc x©y dùng ë Sµi Gßn. Cã thÓ nãi r»ng ë miÒn B¾c cho ®Õn n¨m 1990 chØ cã mét nhµ m¸y bia chi phèi thÞ tr−êng bia ViÖt Nam lµ nhµ m¸y bia Hµ Néi. S¶n Nguyễn Thúy Vĩnh 5 MSSV: 505303071 Đồ án tốt nghiệp Khoa CNSH & Môi trường l−îng trong giai ®o¹n 1958 - 1960 lµ 4 triÖu lÝt/n¨m, tõ sau n¨m 1975 lµ 20 triÖu lÝt/n¨m. Tõ sau n¨m 1975 ngµnh bia më réng quy m« toµn quèc víi viÖc t¨ng thªm nhµ m¸y bia Sµi Gßn víi s¶n l−îng 50 triÖu lÝt/n¨m. Sau ®ã, một loạt các nhà máy, cơ sở sản xuất bia khác đã được hình thành ở nước ta như: Nhà máy bia Sài Gòn, nhà máy bia Đà Nẵng (thiết bị của Tiệp Khắc), nhà máy bia Huda ở Huế (thiết bị Đan Mạch), nhà máy bia Vinh (thiết bị Đan Mạch), nhà máy bia Đông Nam Á (thiết bị Đan Mạch), công ty bia Việt Hà, các nhà máy bia liên doanh trung ương và địa phương khác... góp phần nâng cao sản lượng bia trên toàn quốc. Nh−ng trong thêi k× bao cÊp, s¶n xuÊt bia kÐm hiÖu qu¶ vµ møc tiªu thô còng Ýt. Tõ sau 1990 ngµnh bia ViÖt Nam ®· cã b−íc ph¸t triÓn nh¶y vät. Từ chỗ chỉ có hai nhà máy bia Hà Nội và Sài Gòn thì đến nay cả nước đã có tới 469 cơ sở sản xuất bia với đủ các thành phần kinh tế tham gia, trong đó bao gồm 2 Công ty quốc doanh trung ương, 6 Công ty liên doanh với nước ngoài và 461 cơ sở sản xuất bia địa phương, tư nhân, cổ phần... được phân bố tập trung chủ yếu ở các thành phố lớn và những khu vực dân cư đông đúc. ThÞ tr−êng bia ViÖt Nam cßn cã sù ®ãng gãp cña c¸c h·ng bia næi tiÕng cña 6 n−íc trªn thÕ giíi lµ Ph¸p, Hµ Lan, §an M¹ch, Anh, Philippin, Xingapo ®Çu t− vµo ngµnh bia ViÖt Nam. Ngµnh bia ViÖt Nam ®· cã bé mÆt thay ®æi ®¸ng kÓ, nhÊt lµ c«ng nghÖ míi ®· ®−îc ¸p dông. b. T×nh h×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô bia ë ViÖt Nam Nhu cÇu bia trªn thÞ tr−êng ViÖt Nam chØ míi thùc sù bïng næ kho¶ng chôc n¨m trë l¹i ®©y. HÇu hÕt c¸c tØnh vµ thµnh phè nµo còng ®Òu cã c¬ së s¶n xuÊt bia nh»m ®¸p øng nhu cÇu tiªu thô cña ®Þa ph−¬ng. Sù t¨ng tr−ëng quy m« thÞ tr−êng cã thÓ kh¸i qu¸t qua B¶ng 4[4]: B¶ng 4: T×nh h×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô bia ë ViÖt Nam (1975 - 2005) Nguyễn Thúy Vĩnh 6 MSSV: 505303071 Đồ án tốt nghiệp Khoa CNSH & Môi trường N¨m S¶n l−îng (triÖu lÝt) Møc t¨ng tr−ëng (%) 1975 1985 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 2001 2002 2003 2004 2005 2010 20 86,6 100 131 169 230 290 350 600* 803,2* 893* 1.290* 1.370* 1.500* 2.500* (dù b¸o) 433 115 131 129 136,09 126,08 120,68 120* 133,9* 111* 144,5* 106,2* 109,5* - Tiªu dïng b×nh qu©n (lÝt/ng−êi/n¨m) 0,41 1,35 1,5 1,94 2,44 3,24 4,00 4,72 5,33* 9 - 10* 16 - 25* Nguån: Niªn gi¸m thèng kª 1994 - B¸o c¸o cña Bé N«ng nghiÖp vµ CNTP n¨m 1994 [1]. * T¹p chÝ cña HiÖp héi R−îu Bia vµ N−íc gi¶i kh¸t ViÖt Nam [3] Qua b¶ng trªn ta thÊy quy m« thÞ tr−êng ®· t¨ng cao. N¨m 1990 so víi n¨m 1985 t¨ng 15%; t¨ng 5 lÇn so víi n¨m 1975; n¨m 1991 ®¸nh dÊu sù ra ®êi cña nhiÒu nhµ m¸y bia míi ®· lµm t¨ng quy m« thÞ tr−êng 31% so víi n¨m 1990. Møc b×nh qu©n ®Çu ng−êi ®· t¨ng tõ 0,41 l/ng−êi n¨m 1975 lªn 4,72 l/ng−êi n¨m 1995 vµ 9 - 10 l/ng−êi n¨m 2001. Dù b¸o møc nµy cã kh¶ n¨ng t¨ng lªn ®Õn 16 25 l/ng−êi trong nh÷ng n¨m 2010 - 2020. Ngành sản xuất bia ở Việt Nam có tốc độ tăng trưởng nhanh. Tuy nhiªn từ năm 1998 đến nay, tốc độ tăng trung b×nh ổn định ở 8 - 10% (Bảng 5, [4]). B¶ng 5: Tèc ®é t¨ng tr−ëng b×nh qu©n cña ngµnh s¶n xuÊt bia ë ViÖt Nam Giai ®o¹n 1991 - 1992 1993 - 1994 1995 - 1996 1997 - 1998 1998 - 2003 Tèc ®é t¨ng tr−ëng b×nh qu©n, % 26,62 44,3 17 10 8 - 10 C¸c sản phẩm bia cũng rất đa dạng và phong phó về chủng loại. Lo¹i bia chñ yÕu tiªu thô ë ViÖt Nam lµ lo¹i bia nhÑ víi hµm l−îng cån lµ 4 - 5% thÓ tÝch. Nguyễn Thúy Vĩnh 7 MSSV: 505303071 Đồ án tốt nghiệp Khoa CNSH & Môi trường Bia lon, bia chai chiÕm 76,3% tæng l−îng bia b¸n trªn thÞ tr−êng cßn bia h¬i lµ 23,7% n¨m 1994. ChÊt l−îng bia trªn thÞ tr−êng ®· ®−îc quèc tÕ kiÓm nghiÖm mÉu bia. Ngoài c¸c sản phẩm bia trung b×nh tiªn tiến như bia 333, bia Hà Nội và các loại bia liªn doanh kh¸c, trªn thị trường cũng xuất hiện những sản phẩm bia cao cấp của c¸c h·ng bia nổi tiếng trªn thế giới như Tiger, Heniken, Carlsberg. B¶ng 6 chØ ra s¶n l−îng vµ kh¶ n¨ng chiÕm lÜnh thÞ tr−êng cña c¸c nhµ m¸y bia. B¶ng 6: Ph©n bè vµ s¶n l−îng c¸c nhµ m¸y bia ViÖt Nam Tªn nhµ m¸y N¬i ®Æt nhµ m¸y I. MiÒn b¾c Bia Hµ Néi Bia §«ng Nam Á Bia H¶i Phßng Bia Thanh Ho¸ Hµ Néi Hµ Néi H¶i Phßng Thanh Ho¸ II. MiÒn trung Bia HuÕ Bia §µ N½ng Bia Vinagen Bia Qu¶ng Ng·i Thõa Thiªn HuÕ Qu¶ng Nam - §µ N½ng Kh¸nh Hoµ Qu¶ng Ng·i III. MiÒn nam Bia Sµi Gßn Bia ViÖt Nam BGI IV. N¬i kh¸c TP. Hå ChÝ Minh TP. Hå ChÝ Minh TiÒn Giang C¸c ®Þa ph−¬ng V. Lo¹i kh¸c S¶n l−îng (triÖu lÝt) Tû träng (%) 29,2 10,06 17,0 8,7 1,5 2,0 5,86 3,00 0,52 0,68 36 12,41 15 5,17 10 3,45 8 3 2,75 1,04 140 48,26 95 20 25 3,5 32,75 6,89 8,62 1,20 81,3 27,53 Bia h¬i 68,8 23,70 Bia nhËp khÈu 12,5 3,77 Tæng s¶n l−îng 290 100 Nguån: B¸o c¸o cña Bé N«ng nghiÖp vµ CNTP n¨m 1994 [1] c. §Æc ®iÓm c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ: Trang thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ cña c¸c c¬ së s¶n xuÊt bia rÊt kh¸c nhau. C¸c c¬ së s¶n xuÊt bia lín ®−îc x©y dùng sau n¨m 1990 th−êng sö dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, kh¸ ®ång bé chñ yÕu ®−îc nhËp tõ c¸c n−íc tiªn tiÕn trªn thÕ giíi nh− Nguyễn Thúy Vĩnh 8 MSSV: 505303071 Đồ án tốt nghiệp Khoa CNSH & Môi trường dïng thïng men liªn hoµn, kh«ng dïng hÇm l¹nh nh− c¸c c¬ së nhá. Cô thÓ lµ c«ng ty §«ng Nam Á, c«ng ty bia ViÖt Hµ (phÇn liªn doanh cña c«ng ty bia §«ng Nam Á vµ h·ng Carlsberg), phÇn më réng cña c«ng ty bia Hµ Néi sö dông thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn hiÖn ®¹i cña §an M¹ch, c«ng ty Ngäc L©m nhËp c«ng nghÖ tiªn tiÕn cña §øc. PhÇn lín c¸c c¬ së cì trung b×nh vµ nhá do yªu cÇu vÒ vèn ®Çu t− cho c«ng nghÖ míi cao nªn chñ yÕu vÉn sö dông c¸c c«ng nghÖ cò g©y thÊt tho¸t nhiÒu nguyªn nhiªn liÖu. C¸c c¬ së nµy sö dông c¶ thiÕt bÞ trong n−íc vµ ngo¹i nhËp. Nh×n chung thiÕt bÞ kh«ng ®ång bé vµ l¹c hËu, tån t¹i ë hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp lín vµ nhá. §èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt víi quy m« nhá h¬n 1 triÖu lÝt/n¨m, c«ng nghÖ thñ c«ng, l¹c hËu, chñ yÕu lµ c¸c c¬ së t− nh©n víi s¶n phÈm chñ yÕu lµ bia h¬i nh−ng chÊt l−îng kh«ng æn ®Þnh. HiÖn t¹i c¸c c¬ së nµy ch−a hÒ ¸p dông mét biÖn ph¸p nµo ®Ó gi¶m thiÓu t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn m«i tr−êng. L−îng n−íc th¶i cña c¸c c¬ së nµy trung b×nh tõ 10 - 14 m3/ngµy.®ªm vµ ®−îc x¶ trùc tiÕp vµo cèng n−íc c«ng céng cña ®Þa ph−¬ng. §èi víi c¬ së s¶n xuÊt cã quy m« tõ 1 - 5 triÖu lÝt/n¨m, s¶n phÈm chñ yÕu lµ bia h¬i vµ bia chai, ®¸p øng nhu cÇu tiªu thô cña ®Þa ph−¬ng. C¸c trang thiÕt bÞ b¸n tù ®éng vµ sö dông nhiÒu lao ®éng thñ c«ng ®Ó lµm mét sè c«ng viÖc nh− röa chai, röa thiÕt bÞ, röa sµn nhµ, chiÕt bock ®· lµm tiªu hao, phát sinh mét l−îng n−íc thải kh¸ lín. §©y chÝnh lµ nguyªn nh©n lµm cho chÊt th¶i cã hµm l−îng chÊt h÷u c¬ cao. L−îng n−íc th¶i cña c¸c c¬ së nµy trung b×nh tõ 30 - 300 m3/ngµy ®ªm. Do quy m« kh«ng lín nªn hÇu nh− ë c¸c c¬ së s¶n xuÊt bia ®Òu ch−a cã biÖn ph¸p xö lý « nhiÔm m«i tr−êng, ngo¹i trõ mét sè c¬ së míi ®−îc h×nh thµnh cã c«ng nghÖ s¶n xuÊt hiÖn ®¹i vµ ¸p dông mét sè biÖn ph¸p gi¶m thiÓu « nhiÔm m«i tr−êng. §èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt trªn 5 triÖu lÝt/n¨m nh− nhµ m¸y bia Halida, c«ng ty bia §«ng Nam ¸, nhµ m¸y bia §µ N½ng ... ®a sè ®Òu míi ®−îc x©y dùng hoÆc míi n©ng cÊp víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ møc ®é tù ®éng ho¸ cao. S¶n phÈm Nguyễn Thúy Vĩnh 9 MSSV: 505303071 Đồ án tốt nghiệp Khoa CNSH & Môi trường gåm c¶ ba lo¹i bia: bia h¬i, bia chai, bia lon víi chÊt l−îng kh¸ tèt, ®¸p øng ®−îc nhu cÇu trong n−íc vµ xuÊt khÈu. L−îng n−íc th¶i cña c¸c c¬ së s¶n xuÊt bia trung b×nh tõ 300 - 400 m3/ngµy.®ªm. C¸c c¬ së nµy hÇu hÕt chØ xö lý s¬ bé n−íc th¶i sau ®ã ®æ th¶i trùc tiÕp vµo cèng n−íc c«ng céng [4]. d. §Þnh h−íng ph¸t triÓn ngµnh s¶n xuÊt bia ViÖt Nam Bia ®−îc xem lµ ngµnh c«ng nghiÖp träng ®iÓm cña ViÖt Nam v× ®ãng gãp nhiÒu cho ng©n s¸ch quèc gia. Theo quyÕt ®Þnh cña Thñ t−íng ChÝnh phñ sè 28/2002/Q§-TTG ngµy 06 th¸ng 02 n¨m 2002 vÒ viÖc phª duyÖt quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn ngµnh R−îu - Bia - N−íc gi¶i kh¸t ViÖt Nam ®Õn n¨m 2010, c¸c chØ tiªu vÒ bia cô thÓ nh− sau: B¶ng 7: ChØ tiªu s¶n l−îng vµ nhu cÇu vèn ®Çu t− s¶n xuÊt ngµnh s¶n xuÊt bia ViÖt Nam ®Õn n¨m 2010 ChØ tiªu 1. Tæng c«ng ty R−îu Bia N−íc gi¶i kh¸t VN - C«ng ty Bia Sµi Gßn - C«ng ty Bia Hµ Néi - C¸c nhµ m¸y kh¸c 2. Liªn doanh vµ 100% vèn n−íc ngoµi 3. §Þa ph−¬ng vµ c¸c TP.kinh tÕ - §Þa ph−¬ng - C¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c N¨m 2005 Vèn ®Çu S¶n l−îng t− (triÖu lÝt) (tØ ®ång) 1.200 2.870 N¨m 2010 Vèn ®Çu S¶n l−îng t− (triÖu lÝt) (tØ ®ång) 1.500 4.060 550 2.730 780 3.780 350 100 100 1.680 700 350 430 200 150 2.100 1.400 280 350 300 200 100 400 140 320 270 50 280 Ở Việt Nam, thị trường tiªu thụ bia ở trong nước vẫn là chÝnh, thị trường xuất khẩu chủ yếu là khu vực Đông Nam Á, Ch©u Á Th¸i B×nh Dương, một phần Ch©u Âu và Mỹ. Sản lượng xuất khẩu dự kiến khoảng 20 - 30 triệu lÝt/năm với sản phẩm chủ yếu của C«ng ty bia Hà Nội và C«ng ty bia Sài Gßn. Nguyễn Thúy Vĩnh 10 MSSV: 505303071 Đồ án tốt nghiệp Khoa CNSH & Môi trường HiÖn nay, viÖc nhiÒu doanh nghiÖp quan t©m ®Õn ®Çu t− s¶n xuÊt bia vµ tiÕn hµnh më réng s¶n xuÊt chøng tá nhu cÇu tiªu dïng bia ®ang t¨ng nhanh, ®iÒu ®ã cã nghÜa lµ ngµy cµng cã nhiÒu nhµ m¸y s¶n xuÊt bia mäc lªn vµ vÊn ®Ò xö lý n−íc th¶i cña nhµ m¸y s¶n xuÊt bia ®−îc ®Æt ra cho nh÷ng ng−êi lµm c«ng nghÖ m«i tr−êng. I.2. Thµnh phÇn vµ tÝnh chÊt cña bia. 1.2.1. Thµnh phÇn cña bia Thµnh phÇn cña bia phô thuéc vµo ®Æc tÝnh nguyªn liÖu vµ tÝnh chÊt c¸c qu¸ tr×nh c«ng nghÖ, nh−ng chñ yÕu lµ : - N−íc : 80 – 90% - ChÊt hoµ tan : 5,5 – 10,7% - ChÊt kho¸ng chiÕm 3 – 4% chÊt hoµ tan. - CO2: 0.3 – 0.5% - ChÊt ch¸t: 2.5 – 6% 1.2.4. Nguyªn liÖu s¶n xuÊt bia. Malt: Malt lµ h¹t ®¹i m¹ch ®−îc n¶y mÇm trong nh÷ng ®iÒu kiÖn nh©n t¹o ë nhiÖt ®é vµ ®é Èm thÝch hîp. Trong qu¸ tr×nh n¶y mÇm, mét l−îng lín c¸c enzym h×nh thµnh vµ tÝch tô trong h¹t ®¹i m¹ch nh− enzym amylaza, enzym proteaza vµ c¸c enzym kh¸c. C¸c enzym nµy lµ t¸c nh©n ph©n gi¶i c¸c hîp chÊt gluxit, protein trong malt thµnh nguyªn liÖu mµ nÊm men cã thÓ sö dông ®Ó lªn men (c¸c lo¹i ®−êng, axit amin tù do, c¸c vitamin...) Nguyªn liÖu thay thÕ (g¹o): §Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, c¶i tiÕn mïi vÞ cña bia nh»m môc ®Ých ®Ó ®−îc l©u, trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt bia ng−êi ta th−êng trén mét sè ®¹i m¹ch ch−a n¶y mÇm hoÆc c¸c lo¹i ngò cèc kh¸c thay thÕ nguyªn liÖu n¶y mÇm. Nguyễn Thúy Vĩnh 11 MSSV: 505303071 Đồ án tốt nghiệp Khoa CNSH & Môi trường Do n−íc ta lµ n−íc n«ng nghiÖp nªn g¹o lµ lo¹i n«ng s¶n phæ biÕn vµ cã gi¸ thµnh kh¸ rÎ v× vËy ta chän g¹o lµ nguyªn liÖu thay thÕ. B¶ng 8: Thµnh phÇn ho¸ häc cña malt vµ g¹o tÎ tÝnh theo phÇn tr¨m chÊt kh« Thành phần Hàm ẩm Độ hòa tan Tinh bột Đường khử Saccaroza Chất béo Protein Pentoza hòa tan Khoáng Xơ Hexoza và pentoza không hòa tan Tỷ lệ phần trăm trong malt (%) 4-5 76 58 4 5 2,5 10 1 2,5 6 Tỷ lệ phần trăm trong gạo tẻ (%) 12 76 75 1 - 1,5 8 1 - 1,2 0,5 - 0,8 9 Hoa houblon: Hoa houblon ®ãng vai trß quan träng trong s¶n xuÊt bia. Trong hoa cã nhiÒu cÊu tö cã ý nghÜa ®èi víi c«ng nghÖ lµm bia nh− c¸c chÊt ®¾ng. Nhê cã hoa mµ bia cã vÞ ®¾ng dÔ chÞu, cã h−¬ng th¬m, bät l©u tan. Bia bÒn trong thêi gian b¶o qu¶n kÐo dµi vµ ngoµi ra nã cã kh¶ n¨ng diÖt trïng, t¨ng độ bÒn cña keo. Hoa houblon ®−îc ®ãng gãi cÈn thËn, ph¶i b¶o qu¶n kho l¹nh tèt, nhiÖt ®é tõ 0,5 – 20C ë nhiÖt ®é cao kh«ng khÝ Èm, ¸nh s¸ng mÆt trêi lµm gi¶m phÈm chÊt cña hoa trong tõng giai ®o¹n b¶o qu¶n. HiÖn nay ng−êi ta sö dông hoa d−íi hai d¹ng: hoa viªn vµ hoa cao. B¶ng 9: Thµnh phÇn ho¸ häc cña hoa hublon tÝnh theo phÇn tr¨m chÊt kh« Thành phần Nước Nguyễn Thúy Vĩnh Tỷ lệ phần trăm trong houblon (%) 11 - 13 12 MSSV: 505303071 Đồ án tốt nghiệp Khoa CNSH & Môi trường Chất đắng Polyphenol Chất khoáng Protein Tinh dầu thơm Xenluloza Các hợp chất khác 15 - 21 2,5 - 6 5-8 15 - 21 0,3 - 1 12 - 14 26 - 28 N−íc: N−íc lµ mét trong nh÷ng nguyªn liÖu chÝnh dïng ®Ó s¶n xuÊt bia, nã chiÕm kho¶ng 87 – 90%. Do ®ã thµnh phÇn vµ tÝnh chÊt cña n−íc ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn toµn bé qu¸ tr×nh c«ng nghÖ vµ chÊt l−îng thµnh phÈm sau nµy. V× vËy chÊt l−îng n−íc sö dông ph¶i kh¸c n−íc sinh ho¹t. Tuú theo tõng c«ng ®o¹n kh¸c nhau mµ yªu cÇu vÒ chÊt l−îng n−íc còng kh¸c nhau. Nước dùng cho sản xuất bia phải là nước đã qua xử lý, đạt các tiêu chuẩn nước nguyên liệu cho sản xuất nước giải khát: - Không màu, không mùi - Chỉ số Coli = 0 - Độ pH của nước: 6,5 - 7 - Độ cứng: 8 - 120H - NH3 và NO2- : không có - Fe2+: không có hoặc có rất ít NÊm men: Nấm men đóng vai trò quyết định trong sản xuất bia vì quá trình trao đổi chất của tế bào nấm men bia chính là quá trình chuyển hóa nguyên liệu thành sản phẩm, quá trình chuyển hóa này lại gắn liền với sự tham gia của hệ enzym trong tế bào nấm men. Hai chủng nấm men thường được dùng trong sản xuất bia là nấm men nổi Saccharomyces cerevisiae và nấm men chìm Saccharomyces carlsbergensis. Sử dụng nấm men nổi đòi hỏi phải kèm theo những biện pháp lọc cẩn thận mới có sản phẩm trong suốt vì tế bào nấm men vẫn còn trong dịch lên men ngay cả ở cuối thời kỳ lên men phụ. Nấm men chìm có ưu điểm hơn đó là trong quá trình phát triển, tế bào của chúng kết dính vào nhau thành chùm rồi lắng xuống đáy thiết bị lên men thành lớp chặt, thuận lợi cho việc tách lớp tế Nguyễn Thúy Vĩnh 13 MSSV: 505303071 Đồ án tốt nghiệp Khoa CNSH & Môi trường bào đó làm men giống cho các đợt sản xuất tiếp sau. Ngoài ra, nấm men chìm có khả năng lên men ở nhiệt độ dưới 0oC trong khi nấm men nổi chỉ cần nhiệt độ thấp hơn 10oC đã trở nên vô hoạt. Nhờ những ưu điểm đó mà chủng nấm men S. carlsbergensis được sử dụng rất rộng rãi trong ngành công nghiệp sản xuất bia. ChÕ phÈm enzim Termamyl 120L: Sö dông chÕ phÈm enzim Termamyl 120L ®Ó thuû ph©n tinh bét... Đ©y lµ chÕ phÈm d¹ng láng cã chøa α – amylaza ®−îc s¶n xuÊt tõ vi khuÈn Bacilis Lichenformis cña C«ng ty Novo §an m¹ch. §©y lµ lo¹i enzim endo amylaza cã kh¶ n¨ng chÞu ®−îc nhiÖt ®é lªn tíi 1200C. Enzim nµy xóc t¸c thuû ph©n liªn kÕt α – 1,4 glucozit mét c¸ch ngÉu nhiªn. V× vËy tinh bét nhanh chãng bÞ thuû ph©n thµnh c¸c dextrin phân tö l−îng thÊp, hoµ tan trong n−íc, lµm gi¶m ®é nhít cña tinh bét ®· ®−îc hå ho¸. ¦u ®iÓm cña ph−¬ng ph¸p dïng Termamyl 120L so víi ph−¬ng ph¸p kh«ng sö dông Termamyl 120L lµ: - T¨ng hiÖu suÊt thu håi chÊt hoµ tan. - T¨ng ®−îc tû lÖ thay thÕ. - Cã thÓ t¨ng ®−îc nhiÖt ®é nåi hå ho¸ lªn ®Õn nhiÖt ®é s«i mµ vÉn ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh dÞch ho¸ tèt. - Thuû ph©n triÖt ®Ó h¬n. Nguyªn liÖu phô trî: Nguyªn liÖu phô trî trong s¶n xuÊt bia chñ yÕu lµ axit, bét trî läc, nÊm men, chÊt tÈy röa, v¶i läc... Axit cã thÓ dïng lµ axit H3 PO4 ®Ó ®iÒu chØnh pH cña dÞch ®Õn pH yªu cÇu. C¸c chÊt dïng cho vÖ sinh nh− HNO3, NaOH, HCl... Nguyễn Thúy Vĩnh 14 MSSV: 505303071 Đồ án tốt nghiệp Khoa CNSH & Môi trường - Chất trợ lọc diatomit: Được sử dụng nhằm nâng cao hiệu quả và rút ngắn thời gian lọc bia. Khi rửa thiết bị, chất trợ lọc cuốn theo nước rửa sẽ làm tăng hàm lượng chất rắn trong nước thải. Trong hệ thống xử lý, chất trợ lọc thường lắng lại ở bể lắng sơ cấp. Định mức diatomit cho 1000 lít bia là 1,5 kg. - Hóa chất khử trùng: Được sử dụng để chế dung dịch rửa, khử trùng, vệ sinh thiết bị. Các chất này được tuần hoàn tái sử dụng đến khi loãng được xả ra cùng với nước thải làm cho pH của nước thải thay đổi. - Dầu mỡ, tác nhân lạnh, chất tải lạnh (DEG, MEG): Được sử dụng trong máy nén, máy lạnh. Khi bị rò rỉ chúng sẽ gây ô nhiễm môi trường nước, không khí. I.3. Công nghệ sản xuất bia 1.3.1. Công nghệ sản xuất bia. 1.3.1.1 Quá trình đường hoá. Quy trình công nghệ sản xuất bia được tóm tắt trong sơ đồ Hình 1. Nguyễn Thúy Vĩnh 15 MSSV: 505303071 Đồ án tốt nghiệp Khoa CNSH & Môi trường Gạo Nước cấp để rửa sàn, thiết bị Malt SS, BOD,COD Xay Phụ gia hơi Nấu nước nóng SS, BOD, COD, to Lọc bã bia hoa, phụ gia Nấu hoa hơi Tách bã hoa nước làm lạnh máy lạnh SS, BOD,COD Bã bia SS, BOD,COD, to SS, BOD, COD Bã hoa Làm lạnh chất tải lạnh Làm nguội nước nóng môi chất tuần hoàn Lên men chính, phụ Lọc bia Chất trợ lọc Rửa chai, lon Bia tươi xút, hơi Chai, lon sạch Chiết bia Đóng Bã men SS, BOD, COD, NaCl Bã lọc SS, BOD, COD COD, Axit, kiềm Bia rơi vãi, BOD, COD, N, P Bao bì hư hỏng, bia rơi vãi Thanh trùng Kiểm tra dán nhãn đóng két Nhãn, két hư hỏng Nước thải Sản phẩm Hình 1: Sơ đồ dây chuyền công nghệ sản xuất bia Nguyễn Thúy Vĩnh 16 MSSV: 505303071 Đồ án tốt nghiệp Khoa CNSH & Môi trường Chuẩn bị nguyên liệu Ở giai đoạn này, malt được làm ẩm trước khi nghiền nhỏ, gạo được nghiền thành bột và ngâm trương nhằm tăng hiệu quả đường hóa. Nấu – đường hoá - Quá trình nấu: Gạo và malt được nghiền và định lượng sẵn cho từng mẻ nấu. Nguyên liệu cần cho một mẻ nấu là: malt, gạo, houblon. Cho nguyªn liÖu và nước víi tØ lÖ nhÊt ®Þnh vào nồi nấu gạo, khuấy đều. Nâng dần nhiệt độ này víi nh÷ng quy tr×nh rÊt nghiªm ngÆt để dịch hóa. Thời gian dịch hóa 20 – 30 phút rồi nâng đến sôi trong 15 – 30 phút. [9]. - Quá trình đường hoá: Cho tiếp l−îng malt còn lại cùng với nước vào nồi đường hóa. Khuấy đều, giữ một thời gian rồi bơm dịch đang sôi ở nồi gạo sang. Nâng nhiệt độ dịch đường hóa víi quy tr×nh nghiªm ngÆt vµ thêi gian nhÊt ®Þnh. - Lọc dịch đường – nấu hoa: Quá trình lọc dịch đường diễn ra theo 2 bước: Lọc hỗn hợp dịch đường thu nước nha đầu; Dùng nước nóng rửa bã lọc thu nước nha cuối và tách bã malt. Nước nha đầu và nước nha cuối sau khi lọc được đưa vào nồi nấu hoa ®Ó tạo hương vị cho bia. - Tách bã và làm lạnh dịch đường: Sau khi nấu hoa, dịch đường được lọc tách bã hoa rồi được bơm vào thùng lắng xoáy, để lắng, hạ nhiệt độ xuống còn khoảng 8 – 100C để thích hợp cho quá trình lên men chính, sau đó bæ sung ôxy ®Ó tạo điều kiện thuận lợi cho nấm men phát triển rồi chuyển vào thiết bị lên men. Lượng nấm men được bổ sung với tỷ lệ nhÊt ®Þnh. 1.3.1.2. Quá trình lên men Đây là quá trình quan trọng nhất trong công nghệ sản xuất bia: đường có trong nước nha được lên men dưới tác dụng của nấm men. Quá trình lên men gồm lên men chính và lên men phụ. - Lên men chính: Thời gian cho quá trình lên men chính thường từ 6 - 10 ngày, nhiệt độ duy trì trong giai đoạn lên men chính từ 8 - 100C. Khi lên men, Nguyễn Thúy Vĩnh 17 MSSV: 505303071 Đồ án tốt nghiệp Khoa CNSH & Môi trường nhiệt độ của dịch đường trong thùng tăng và cho phép lên đến 14 - 16oC với áp suất khống chế ở mức 1,3 - 1,5 bar. - Lên men phụ: Sau khi quá trình lên men chính kết thúc, nhiệt độ hạ xuống 40C, giữ tiếp trong một ngày nữa rồi tiếp tục làm lạnh bia trong thùng xuống -10C . Khi làm lạnh, men lắng xuống phía dưới đáy thùng và sẽ được lấy ra và chuyển vào thùng chứa men, các cặn mịn và các chất keo tụ (tanin, protein, pectin không tan và nhựa hoa houblon) lắng làm trong bia cũng được lấy ra trước khi đi lọc bia. Lượng men thu hồi được có thể sử dụng lại nhiều lần và theo tỷ lệ do bộ phận kỹ thuật công nghệ quyết định. Khi nhiệt độ trong thùng hạ xuống tới -10C giữ thêm 1 - 3 ngày nữa sau đó đem đi lọc. - Khí CO2 thoát ra trong quá trình lên men khá sạch, được nén đóng chai thu hồi để nạp lại cho bia ở giai đoạn bão hoà CO2. Lượng CO2 dư có thể bán cho các cơ sở sản xuất nước giải khát. ¾ Lọc bia Bia được làm trong nhờ quá trình lọc có sử dụng chất trợ lọc diatomit hoặc tách ly tâm. Bia sau khi lọc được đưa về thùng chứa bia thành phẩm. ¾ Bão hoà CO2 và chiết bia Từ thùng chứa bia trong bia có thể được bão hoà thêm CO2 (nếu cần thiết) rồi đưa đi chiết chai, chiết bom hoặc đóng lon. Bao bì được rửa, sau đó chiết, đóng nắp, thanh trùng, kiểm tra, dán nhãn, đóng két và xuất xưởng. 1.3.2. Nhu cÇu vÒ vËt t−, nhiªn liÖu, n¨ng l−îng vµ n−íc - Nhu cầu về vật tư: Nhu cầu về vật tư, nguyên liệu cho sản xuất bia được thể hiện trong Bảng 10: B¶ng 10: Nhu cÇu nguyªn liÖu vËt t− cho s¶n xuÊt bia TT Tên nguyên liệu Nguyễn Thúy Vĩnh Nguồn cung ứng Đơn vị 18 Chỉ tiêu cho 1000 lít bia Khối lượng yêu cầu cho 1 năm sản xuất Tỷ lệ trong bia MSSV: 505303071 Đồ án tốt nghiệp Khoa CNSH & Môi trường A NGUYÊN LIỆU CHÍNH 1 Malt đại mạch Nhập tấn 0,113 690 70% 2 Gạo tẻ Trong nước tấn 0,048 288 30% 3 Hoa houblon Nhập tấn 0,0008 4,8 B NGUYÊN LIỆU PHỤ 1 Chất trợ lọc Nhập kg 1,5 9000 2 NaOH Nhập tấn 0,0014 8,4 - Nhu cầu nhiên liệu: Than, dầu FO để đốt lò cung cấp hơi nước cho quá trình sản xuất. Định mức cho 1000 lít bia từ 70 - 75kg than hoặc 45-60 kg dầu FO. - Nhu cầu năng lượng: Điện được sử dụng để vận hành thiết bị, chiếu sáng, sinh hoạt, bảo vệ... Trung bình định mức điÖn 120 kWh /1000 lít bia. - Nhu cầu nước: Với định mức sử dụng cho 1000 lít bia hơi là 10 m3 nước, lấy ví dụ một nhà máy sản xuất bia với năng lực sản xuất trong một ngày là 20.000 lít bia thì lượng nước cần thiết cho sản xuất 200 m3. Trong đó bao gồm: - Nước cho nấu bia (nước công nghệ): 20 m3/ngày. - Nước cho các nhu cầu làm mát, rửa thiết bị, vệ sinh sàn, rửa chai: 130 - 140 m3/ngày. - Nước sinh hoạt: định mức sử dụng cho một người trong một ngày là 80 - 100 lít/người. - Nước cấp cho nồi hơi: Nhà máy có 2 lò hơi, mỗi lò công suất 1 tấn hơi/giờ thì lượng nước tiêu thụ trong một ngày từ 30 - 48 m3. - Nước cứu hỏa: có thể được lấy từ bể dự trữ của nhà máy. Do sự cố xảy ra hỏa hoạn là biến cố ngẫu nhiên nên không tính là nguồn nước sử dụng thường xuyên. Khi sử dụng để cứu hỏa, lượng nước hao hụt sẽ được bổ sung. Nguyễn Thúy Vĩnh 19 MSSV: 505303071 Đồ án tốt nghiệp Khoa CNSH & Môi trường 1.3.3. Vấn đề ô nhiễm nước do sản xuất bia gây nên. a. Các nguồn nước thải trong quá trình sản xuất Trong c«ng nghiÖp s¶n xuÊt bia, l−îng n−íc th¶i ®−îc t¹o ra t−¬ng ®èi nhiÒu. N−íc th¶i th−êng cã c¸c th«ng sè BOD, COD, r¾n l¬ löng, r¾n tæng sè, ®é ®ôc, chØ sè vi sinh vËt cao, hµm l−îng chÊt h÷u c¬ lín, chÊt cÆn b· vµ c¸c ho¸ chÊt dïng röa thiÕt bÞ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. C¸c chÊt h÷u c¬ th−êng tån t¹i trong d¹ng l¬ löng hoÆc d¹ng hoµ tan. N−íc th¶i trong c«ng nghÖ s¶n xuÊt bia bao gåm c¸c nguån: - N−íc sö dông cho qu¸ tr×nh lµm l¹nh, n−íc ng−ng trong qu¸ tr×nh nÊu. Lo¹i n−íc nµy Ýt hoÆc kh«ng g©y « nhiÔm cã thÓ t¸i sö dông hoÆc th¶i trùc tiÕp. - N−íc th¶i ra trong qu¸ tr×nh röa chai, bom bia ... N−íc th¶i cã tÝnh kiÒm hoÆc axÝt tuú thuéc lo¹i chÊt c¬ së dïng ®Ó tÈy röa. - N−íc sö dông ®Ó vÖ sinh sµn, c¸c thiÕt bÞ nÊu, bÓ lªn men ... chiÕm mét tØ lÖ lín. N−íc th¶i tõ nguån nµy chøa hµm l−îng chÊt h÷u c¬ cao, chñ yÕu ë d¹ng keo hoÆc hoµ tan. §©y lµ nguån g©y « nhiÔm n−íc th¶i chÝnh. Lo¹i n−íc nµy tõ bé phËn nÊu vµ tõ hÇm lªn men: n−íc tõ bé phËn nÊu (chñ yÕu lµ n−íc vÖ sinh thïng nÊu), bÓ chøa, sµn nhµ, nªn chøa nhiÒu b· malt, tinh bét, c¸c chÊt h÷u c¬; N−íc th¶i tõ hÇm lªn men lµ n−íc vÖ sinh c¸c thiÕt bÞ lªn men, thïng chøa, ®−êng èng, sµn nhµ, x−ëng ... cã chøa b· men vµ c¸c chÊt h÷u c¬; - Ngoµi ra bia r¬i v·i trong qu¸ tr×nh chiÕt bia, h¹t t¶o diatomit th¶i ra sau qu¸ tr×nh läc còng gãp phÇn g©y « nhiÔm. Đặc điểm các nguồn thải của nhà máy sản xuất bia được trình bày trong bảng 11: Bảng 11: Đặc điểm các nguồn thải của nhà máy sản xuất bia TT Nguồn thải Đặc điểm 1 Từ công đoạn nấu, đường Chứa nhiều các hợp Nguyễn Thúy Vĩnh 20 % lượng thải 18 Ghi chú MSSV: 505303071