T
Lêi më ®Çu
õ l©u loµi ngêi ®· biÕt lîi dông biÓn c¶ ®Ó lµm ®êng
vËn chuyÓn con ngêi còng nh hµng ho¸ tõ níc nµy sang
níc kh¸c. MÆt kh¸c do kh¸c nhau vÒ ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai,
khÝ hËu,...do tr×nh ®é khoa häc kÜ thuËt kh¸c nhau mµ nhu
cÇu trao ®æi hµng ho¸ gi÷a c¸c níc ngµy cµng ph¸t triÓn víi
lu lîng hµng ho¸ lín. Víi nh÷ng u thÕ riªng, vËn chuyÓn hµng
ho¸ b»ng ®êng biÓn nãi chung hay Container nãi riªng trë
thµnh mét nhu cÇu kh«ng thÓ thiÕu trong ho¹t ®éng kinh
doanh toµn cÇu.
Víi trªn 3000 km ®êng biÓn, ViÖt Nam cã vÞ trÝ ®Þa lý
cùc kú thuËn lîi trªn b¶n ®å khu vùc Ch©u ¸ Th¸i B×nh D¬ng - mét khu vùc kinh tÕ n¨ng ®éng vµ nhiÒu tiÒm n¨ng
ph¸t triÓn trong t¬ng lai. §Ó hoµ nhËp vµo xu híng quèc tÕ
ho¸ vµ ph¸t triÓn c¸c mèi quan hÖ gi÷a ViÖt Nam vµ c¸c níc
trªn thÕ giíi, ngµnh vËn t¶i ®êng biÓn b»ng Container cña níc ta còng ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn theo híng hiÖn ®¹i ho¸.
Nã ®· vµ ®ang ®ãng vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ
quèc d©n phôc vô chuyªn chë hµng ho¸ ngo¹i th¬ng. Qu¸
tr×nh tù do ho¸ th¬ng m¹i vµ sù më cöa cña nÒn kinh tÕ ®·
biÕn ViÖt Nam trë thµnh mét ®iÓm ®Õn ®Çy hÊp dÉn.
XuÊt ph¸t tõ tÇm quan träng cña ho¹t ®éng trªn còng
nh tõ lßng yªu thÝch m«n häc “VËn t¶i vµ b¶o hiÓm trong
ngo¹i th¬ng”, em ®· chän kho¸ luËn víi tªn ®Ò tµi lµ “VËn
chuyÓn hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu ®êng biÓn b»ng
Container ë ViÖt Nam”. Tuy nhiªn víi kiÕn thøc, kinh
1
nghiÖm cßn h¹n chÕ, ph¹m vi ®Ò tµi còng t¬ng ®èi réng vµ
thay ®æi thêng xuyªn nªn néi dung kho¸ luËn kh«ng tr¸nh
khái nh÷ng thiÕu sãt, h¹n chÕ. Em rÊt mong nhËn ®îc ý
kiÕn ®ãng gãp cña thÇy c« vµ b¹n bÌ.
Qua ®©y, em xin göi lêi c¶m ¬n ch©n thµnh nhÊt ®Õn
ThÇy gi¸o híng dÉn PGS.TS. Vò Sü TuÊn cïng c¸c thÇy c«
gi¸o trêng §¹i häc Ngo¹i Th¬ng vµ nh÷ng ngêi ®· gióp ®ì
em hoµn thµnh kho¸ luËn nµy.
Ch¬ng I: Kh¸i qu¸t vÒ vËn chuyÓn hµng
ho¸ xuÊt nhËp khÈu ®êng biÓn b»ng
Container
I. Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña vËn chuyÓn hµng ho¸
xuÊt nhËp khÈu ®êng biÓn b»ng Container
1. Kh¸i niÖm chung vÒ vËn chuyÓn ®êng biÓn b»ng Container
Tõ l©u, vËn chuyÓn lµ mét ho¹t ®éng kinh tÕ cã môc
®Ých cña con ngêi nh»m thay ®æi vÞ trÝ cña vËt phÈm vµ
con ngêi tõ n¬i nµy tíi n¬i kh¸c. Nhê cã vËn chuyÓn, con ngêi ®· chinh phôc ®îc kho¶ng c¸ch kh«ng gian vµ ®· t¹o ra
kh¶ n¨ng sö dông réng r·i gi¸ trÞ sö dông cña s¶n phÈm lao
®éng vµ tho¶ m·n nhu cÇu ®i l¹i cña con ngêi.
Trong nghÜa réng, vËn chuyÓn lµ mét quy tr×nh kü
thuËt cña bÊt k× sù di chuyÓn vÞ trÝ nµo cña vËt phÈm vµ
con ngêi. Cßn víi ý nghÜa kinh tÕ (nghÜa hÑp), vËn chuyÓn
chØ bao gåm nh÷ng sù di chuyÓn cña vËt phÈm vµ con ngêi
2
khi tho¶ m·n ®ång thêi hai tÝnh chÊt: lµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt
vËt chÊt vµ lµ ho¹t ®éng kinh tÕ ®éc lËp.
VËn chuyÓn b»ng ®êng biÓn hµng ho¸ quèc tÕ lµ h×nh
thøc chuyªn chë hµng ho¸ b»ng tµu biÓn gi÷a hai hay nhiÒu
níc, tøc lµ®iÓm ®Çu vµ ®iÓm cuèi cña qu¸ tr×nh chuyªn
chë n»m trªn l·nh thæ cña hai hay nhiÒu níc kh¸c nhau, sù
chuyªn chë ®îc tiÕn hµnh vît ra ngoµi ph¹m vi biªn giíi cña
mét níc.
VËn chuyÓn hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu ®êng biÓn b»ng
Container lµ ph¬ng thøc vËn chuyÓn hµng ho¸ b»ng tµu biÓn
gi÷a hai hay nhiÒu níc trong ®ã hµng ho¸ ®îc chuyªn chë,
xÕp, dì vµ b¶o qu¶n trong suèt qu¸ tr×nh vËn chuyÓn b»ng
mét dông cô vËn chuyÓn ®Æc biÖt, gäi lµ Container.
2. Qu¸ tr×nh ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña vËn chuyÓn hµng ho¸
xuÊt nhËp khÈu ®êng biÓn b»ng Container trªn thÕ giíi vµ ë
ViÖt Nam
2.1. Trªn thÕ giíi
VËn t¶i ®êng biÓn ®ãng vai trß quan träng nhÊt trong
viÖc vÆn chuyÓn hµng ho¸ ngo¹i th¬ng. Khèi lîng hµng ho¸
bu«n b¸n ®êng biÓn cña thÕ giíi kh«ng ngõng t¨ng lªn trong
nh÷ng n¨m qua. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ lµm thÕ nµo ®Ó gi¶m
thêi gian chuyªn chë, ®¶m b¶o an toµn cho ®èi tîng chuyªn
chë vµ h¹ thÊp chi phÝ vËn t¶i ®Õn møc tèi thiÓu. Sù ra ®êi
cña vËn chuyÓn b»ng Container ®· ®¸p øng ®îc nhu cÇu
bøc thiÕt ®ã.
Th«ng thêng, thêi gian chuyªn chë hµng ho¸ bao gåm hai
phÇn: thêi gian ch¹y trªn ®êng vËn chuyÓn vµ thêi gian ®ç
3
t¹i c¸c ®iÓm vËn t¶i (ga, c¶ng…) ®Ó tiÕn hµnh xÕp dì vµ
c¸c nghiÖp vô kh¸c.
ViÖc t¨ng tèc ®é kÜ thuËt cña c«ng cô vËn chuyÓn chØ
lµ t¬ng ®èi, sÏ kh«ng ®¹t ®îc hiÖu qu¶ kinh tÕ nÕu kh«ng
gi¶m ®îc thêi gian c«ng cô vËn chuyÓn ®ç t¹i c¸c ®iÓm. Do
vËy, vÊn ®Ò c¬ b¶n nhÊt lµ ph¶i t¨ng cêng c¬ giíi ho¸ kh©u
xÕp dì hµng ho¸ ë c¸c ®iÓm vËn t¶i ®Ó t¨ng n¨ng lùc vËn
t¶i vµ n¨ng suÊt chuyªn chë. §ã lµ nguyªn nh©n ra ®êi cña
qu¸ tr×nh ”®¬n vÞ ho¸” hµng ho¸ (Unitization), tøc lµ t¹o ra
nh÷ng kiÖn hµng lín thÝch hîp trong vËn chuyÓn.
Qu¸ tr×nh “®¬n vÞ ho¸” hµng ho¸ trong vËn t¶i hµng
ho¸ diÔn ra tõ h×nh thøc thÊp ®Õn cao. C¸ch thøc ®¬n gi¶n
nhÊt lµ t¹o ra nh÷ng ®¬n vÞ hµng ho¸ nhá b»ng c¸ch dïng
c¸c lo¹i bao b× th«ng thêng nh: kiÖn b«ng, hßm chÌ, bã s¾t
thÐp…
Ph¬ng ph¸p thø hai lµ dïng “khay hµng” (Pallet). §ã lµ
mét dông cô vËn t¶i dïng ®Ó kÕt hîp nhiÒu kiÖn hµng nhá
thµnh mét ®¬n vÞ hµng ho¸ lín nh»m môc ®Ých thuËn lîi
cho viÖc xÕp dì, b¶o qu¶n vµ chuyªn chë. Ph¬ng ph¸p “khay
hµng” ra ®êi mang l¹i nhiÒu lîi Ých kinh tÕ: gi¶m c«ng lao
®éng ®Ó xÕp dì, rót ng¾n thêi gian xÕp dì…TÊt c¶ c¸i ®ã
cho phÐp gi¶m 8% tæng chi phÝ vËn chuyÓn so víi ph¬ng
ph¸p chuyªn chë th«ng thêng. “Khay hµng” ®· ®îc ¸p dông
tõ l©u trong vËn t¶i quèc tÕ, do ®ã ®ßi hái ph¶i tiÕn hµnh
tiªu chuÈn ho¸ “khay hµng” trªn ph¹m vi quèc tÕ. N¨m 1978,
Tæ chøc Tiªu chuÈn ho¸ quèc tÕ ISO ®· quy ®Þnh tiªu
chuÈn kÝch thíc cña 3 lo¹i “khay hµng” nh sau: 800x1000
4
mm;
800x1200
mm;
1000x1200
mm,
trong
®ã
lo¹i
800x1200 mm mang l¹i hiÖu qu¶ sö dông cao nhÊt.
Vµ cuèi cïng, Container lµ ph¬ng ph¸p thø 3 t¹o ra ®¬n
vÞ hµng ho¸ lín h¬n vµ hiÖn ®¹i h¬n trong ngµnh vËn t¶i.
Container cïng víi hµng ho¸ xÕp trong ®ã t¹o ra mét ®¬n vÞ
hµng ho¸ trong suèt qu¸ tr×nh chuyªn chë. Cã thÓ nãi, ®ã
lµ ph¬ng ph¸p hoµn thiÖn nhÊt vµ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ
cao, ®Æc biÖt trong vËn t¶i quèc tÕ hiÖn nay.
B¶n chÊt cña “Container ho¸” lµ viÖc xÕp dì, b¶o qu¶n,
chuyªn chë hµng ho¸ trong suèt qu¸ tr×nh vËn chuyÓn b»ng
mét dông cô vËn chuyÓn ®Æc biÖt, gäi lµ Container, cã kÝch
thíc tiªu chuÈn ho¸, dïng ®îc nhiÒu lÇn vµ cã søc chøa lín. Nã
lµ mét dÊu hiÖu tiÕn bé kü thuËt cña qu¸ tr×nh “®¬n vÞ
ho¸ hµng ho¸”, nh»m ®¶m b¶o lu th«ng hµng ho¸ mét c¸ch
tèt nhÊt.
Ngêi tiªn phong ¸p dông vËn chuyÓn Container b»ng ®êng biÓn lµ «ng Malcolm Mc Lean, «ng chñ cña mét trong
nh÷ng c«ng ty biÓn cña Mü. ¤ng ®· ®a ra ph¬ng thøc vËn
chuyÓn b»ng Container víi mong muèn gi¶m tèi ®a chi phÝ
vËn chuyÓn b»ng c¸ch tr¸nh viÖc hµng ho¸ bÞ bèc dì nhiÒu
lÇn ë c¸c bÕn c¶ng, kho b·i. Hµng ho¸ ®îc ®ãng vµo
Container ë kho cña ngêi göi hµng, ®îc niªm phong xÕp lªn
ph¬ng tiÖn vËn t¶i chë ra c¶ng, sau ®ã Container ®îc xÕp
lªn tµu chë tíi c¶ng ®Ých. Tíi c¶ng ®Ých, Container ®· ®îc
niªm phong sÏ l¹i ®îc xÕp lªn xe t¶i chë vÒ kho cña ngêi
nhËn hµng. Trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn nµy chØ cã mét lÇn
duy nhÊt hµng ho¸ ®îc ®ãng vµo vµ dì ra khái Container. Vµ
5
nh vËy c¶ mét l« hµng sÏ ®îc coi lµ mét ®¬n vÞ hµng ho¸
khi xÕp dì. ChuyÕn hµng ®Çu tiªn ®îc vËn chuyÓn b»ng
Container khëi hµnh vµo ngµy 20 th¸ng 4 n¨m 1956. ¤ng Mc
Lean ®· chän con tµu Pan Atlantic Steam-Ship thuéc h·ng SS
Maxton ®Ó chë 58 Container ®i tõ New York tíi Houston.
ChuyÕn ®i nµy ®· thuËn buåm xu«i giã vµ mang l¹i tiÕng
vang lín cho ngêi khëi hµnh ra nã.
Cuéc hµnh tr×nh thö nghiÖm cña Mc Lean thµnh c«ng lµ
mét bíc ®Öm cho c«ng cuéc Container ho¸. Th¸ng 10 n¨m
1957, tµu chë Container ®Çu tiªn ®îc ra ®êi vµ sö dông víi
träng t¶i lµ 226 Container lo¹i 35 feet.
H·ng Pan Atlantic ®· ®æi tªn thµnh Sea-Land Service
vµo n¨m 1960 cho phï hîp h¬n víi dÞch vô chuyªn chë
Container cña m×nh. ChuyÕn ®i tõ c¶ng Elizabeth-Baltimore
tíi Rotterdam-Bremem cña Sea- Land vµo n¨m 1966 lµ
chuyÕn vËn chuyÓn Container xuyªn ®¹i d¬ng ®Çu tiªn,
mét bíc ®¸ng ghi nhí trong lÞch sö vËn chuyÓn Container.
Vµo th¸ng 8 n¨m 1958 t¹i phÝa t©y níc MÜ, nhµ kinh doanh
hµng h¶i Matson còng khëi hµnh chuyÕn vËn t¶i Container
®Çu tiªn cña m×nh tõ Oakland ®Õn Honolulu, víi träng t¶i
khiªm tèn cña tµu lµ 75 Container lo¹i 24 feet. Cuéc thö
nghiÖm nµy ®· diÔn ra mét c¸ch tèt ®Ñp nh mong muèn.
N¨m 1960 Matson ®· khai th«ng tuyÕn Container ®êng dµi
®Çu tiªn tõ California ®Õn Hawaii. Trong kho¶ng 10 n¨m
khëi ®Çu cña vËn chuyÓn Container ®êng biÓn, Mü ®· thùc
sù trë thµnh tiªn phong trong viÖc ¸p dông ph¬ng thøc vËn
6
chuyÓn nµy. Sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt trªn thÕ
giíi thóc ®Èy ngµnh vËn chuyÓn Container còng ph¸t triÓn
theo. C¸c thiÕt bÞ, c«ng cô ®Ó hç trî cho kh©u bèc dì hµng
ho¸, vËn chuyÓn tíi bÕn b·i còng lÇn lît ®îc h×nh thµnh.
VËn chuyÓn hµng ho¸ b»ng Container lu«n ph¸t triÓn do
sù t¸c ®éng cña c¸c cuéc c¸ch m¹ng khoa häc kÜ thuËt trªn
thÕ giíi vµ sù giao th¬ng quèc tÕ kh«ng ngõng më réng.
Sea-Land lµ h·ng ®Çu tiªn chuyªn chë hµng ho¸ b»ng
Container ®Çu tiªn ®i tõ ch©u Mü tíi ch©u ¢u vµ ngîc l¹i.
§øng thø 2 lµ h·ng US-Line cã dÞch vô vËn chuyÓn Container
tuyÕn b¾c ®¹i T©y D¬ng. §Ó theo kÞp nÒn kinh tÕ Mü, sau
chiÕn tranh thÕ giíi thø 2 c¸c níc ch©u ¢u nç lùc phôc håi
nÒn kinh tÕ. Do ®ã, c¸c ho¹t ®éng bu«n b¸n ngµy cµng
ph¸t triÓn thóc ®Èy nhu cÇu vËn chuyÓn hµng ho¸ víi khèi lîng ngµy cµng lín nµy cÇn cã nh÷ng tËp ®oµn, tæ chøc liªn
hiÖp vËn t¶i tÇm cì thÕ giíi chuyªn tr¸ch vÒ c¸c chuyÕn vËn
t¶i xuyªn ®¹i d¬ng. §Ó thu hót kh¸ch hµng, mét sè h·ng vËn
t¶i cã tuyÕn liªn §¹i T©y D¬ng ®· kÕt hîp víi nhau vµ t¹o
nªn hiÖp héi vËn t¶i liªn tuyÕn. TuyÕn Th¸i B×nh D¬ng còng
®îc h×nh thµnh theo ph¬ng thøc trªn. Vµo n¨m 1973 lo¹i
tµu chuyªn dông ®Ó chë Container trªn thÕ giíi ®îc ®a vµo
sö dông lµ tµu RORO vµ LOLO. Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn
cña hÖ thèng vËn t¶i Container ë mçi níc còng nh trªn ph¹m
vi toµn thÕ giíi gãp phÇn ®Èy nhanh tèc ®é Container ho¸.
Tû träng hµng ho¸ ®îc chuyªn chë b»ng Container lu«n t¨ng.
Kho¶ng trªn 80% khèi lîng hµng b¸ch ho¸ ®· ®îc chë b»ng
Container. Cho ®Õn thêi ®iÓm hiÖn t¹i, vËn chuyÓn hµng
7
ho¸ b»ng Container ®· ®îc thùc hiÖn qua c¸c ph¬ng tiÖn
vËn chuyÓn nh ®êng s¾t, « t«, ®êng biÓn, hµng kh«ng nhng ®êng biÓn vÉn lµ h×nh thøc ®îc dïng nhiÒu h¬n c¶.
2.2. T¹i ViÖt Nam
VËn t¶i biÓn b»ng Container ®îc xem lµ con ®Î cña
ngµnh vËn t¶i biÓn, do ®ã sù ph¸t triÓn cña nã g¾n liÒn víi
sù ph¸t triÓn cña ngµnh vËn t¶i biÓn. Qu¸ tr×nh ra ®êi vµ
ph¸t triÓn cña vËn chuyÓn ®êng biÓn hµng ho¸ xuÊt nhËp
khÈu b»ng Container ë ViÖt Nam cã thÓ ®îc chia lµm hai giai
®o¹n nh sau:
Tríc n¨m 1986:
Ngµnh vËn t¶i ViÖt Nam ra ®êi kh¸ sím. Tõ n¨m 1614 ®·
cã nh÷ng ®éi tµu bu«n Bå §µo Nha ®Õn Héi An (Qu¶ng
Nam), n¨m 1673 tµu bu«n Hµ Lan còng ®· ®Õn Phè HiÕn.
Lóc bÊy giê, ViÖt Nam ®· cã nh÷ng h¶i c¶ng sÇm uÊt nh Héi
An vµ Phè HiÕn. Nh÷ng con tµu do ta ®ãng mÆc dï cßn th«
s¬ nhng ®îc ngêi níc ngoµi ®¸nh gi¸ cao vÒ kÜ thuËt vµ kh¶
n¨ng ®i biÓn. N¨m 1864, thùc d©n Ph¸p ®· x©y dùng c¶ng
Sµi Gßn víi chiÒu dµi 1800 m, s©u 4,2 m vµ ®©y ®îc xem
lµ c¶ng lín nhÊt §«ng D¬ng lóc bÊy giê. C¶ng Sµi Gßn ®· trë
thµnh ®Çu mèi giao th«ng thuû bé cña vïng, cã gi¸ trÞ thùc
sù, nèi liÒn s«ng Cöu Long víi BiÓn Hå, ®¶m nhËn ph©n phèi
hµng xuÊt nhËp khÈu cña Campuchia vµ tÊt c¶ hµng xuÊt
nhËp khÈu cña Nam Kú. Vµo n¨m 1874, thùc d©n Ph¸p cho
x©y dùng c¶ng H¶i Phßng. C¶ng H¶i Phßng ®· ®¶m b¶o
th«ng quan 95% tæng gi¸ trÞ hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu cña
c¸c tØnh ®ång b»ng B¾c Bé, ®ång thêi lµ n¬i ®Ó xuÊt
8
khÈu hÇu hÕt n«ng s¶n cña c¶ miÒn B¾c §«ng D¬ng. §Õn
n¨m 1902, hÇu hÕt hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu ®Òu qua c¶ng
H¶i Phßng, song ®Òu chØ lµ vËn chuyÓn hµng rêi. ChÝnh
quyÒn Ph¸p ë §«ng D¬ng ®· thµnh lËp c«ng ty VËn t¶i BiÓn
hay cßn gäi lµ C«ng ty tµu thuû ®êng biÓn. Sù kiÖn nµy ®·
®¸nh mèc khai sinh ngµnh vËn t¶i biÓn quèc tÕ cña ViÖt
Nam. §Õn n¨m 1920, nhiÒu tµu níc ngoµi ®Õn §«ng D¬ng
®· cËp bÕn ë c¶ng Sµi Gßn vµ H¶i Phßng. Lóc bÊy giê kÜ
thuËt ®ãng tµu ë ViÖt Nam ®· ®¹t tr×nh ®é ®¸ng khÝch
lÖ, c¸c c«ng ty Robert, Guerin ë Hµ Néi ®ãng ®îc tµu 900
tÊn. XÝ nghiÖp Porchet H¶i Phßng ®ãng ®îc tµu 1500 tÊn.
Së tµu Sµi Gßn n¨m 1918 h¹ thuû ®îc tµu 4200 tÊn.
Sau khi níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ ra ®êi, chóng ta
bíc vµo thêi k× ®Êu tranh chèng Ph¸p. Ngµnh vËn t¶i biÓn
cña ®Êt níc còng ®· gãp mét phÇn rÊt tÝch cùc vµo chiÕn
th¾ng vÜ ®¹i cña d©n téc. Trong thêi k× nµy, níc ta còng
®· cã nh÷ng biÖn ph¸p ph¸t triÓn ngµnh hµng h¶i. N¨m
1958 níc ta ®îc chÝnh phñ Trung Quèc gióp ®ì 2 tµu Hoµ
B×nh vµ H÷u NghÞ; CHDC §øc gióp ta hai tµu §oµn KÕt vµ
Thèng NhÊt. Liªn X« gióp tµu hót bïn ®é s©u cho tµu 6000
tÊn. Ngµy 5/5/1965, tríc yªu cÇu x©y dùng vµ b¶o vÖ miÒn
B¾c, chi viÖn cho miÒn Nam, Côc vËn t¶i ®êng biÓn chÝnh
thøc ®îc thµnh lËp, t¹o ra ®Çu mèi tËp trung chØ huy thèng
nhÊt ®¸p øng ®ßi hái cña t×nh h×nh lóc ®ã.
Trong nh÷ng n¨m 1965-1975, mÆc dï cßn non trÎ, ngµnh
hµng h¶i ViÖt Nam ®· ngang nhiªn chèng ®èi l¹i nh÷ng h¹m
®éi hiÖn ®¹i cña Mü. Vµo nh÷ng n¨m cuèi cña cuéc kh¸ng
9
chiÕn chèng Mü cøu níc, do n¾m ®îc t×nh h×nh vµ xu thÕ
ch¾c th¾ng cña c¸ch m¹ng miÒn Nam, ngµnh hµng h¶i ViÖt
Nam ®· chó träng ph¸t triÓn ®éi tµu b»ng nhiÒu c¸ch ®Ó
bæ sung cho c¸c ®éi tµu Tù Lùc, H÷u NghÞ, QuyÕt Th¾ng,
Gi¶i Phãng, ®©y lµ nh÷ng ®éi tµu ®· cã nhiÒu chiÕn c«ng
trong chiÕn tranh nhng ®· l¹c hËu vÒ kÜ thuËt, träng t¶i qu¸
bÐ vµ chØ lµ nh÷ng tµu th« s¬ chë hµng rêi.
Giai ®o¹n 1975-1985, ®Êt níc hoµn toµn thèng nhÊt vµ
®i vµo kh«i phôc ph¸t triÓn ®Êt níc. Ngµnh hµng h¶i ViÖt
Nam bíc vµo thêi k× míi tõng bíc kh¾c phôc nh÷ng hËu qu¶
do chiÕn tranh ®Ó l¹i. Trong giai ®o¹n nµy, ngµnh hµng h¶i
®îc hëng chÕ ®é bao cÊp ®éc quyÒn trong mét sè lÜnh vùc
kinh doanh quan träng nhÊt, nhng ngµnh hµng h¶i ViÖt Nam
vÉn kh«ng tr¸nh khái lóng tóng trong mét c¬ chÕ qu¶n lÝ
quan liªu, nÆng nÒ kÐm hiÖu qu¶ cïng víi t duy kinh tÕ ×
¹ch, kÐm n¨ng ®éng. Trong giai ®o¹n nµy, cã lóc ngµnh
hµng h¶i ViÖt Nam sa vµo t×nh tr¹ng tù ph¸t thiÕu tËp
trung. Tuy nhiªn, chóng ta còng cã ph¸t triÓn ®éi tµu b»ng
c¸ch thuª mua vµ vay mua víi níc ngoµi kÕt hîp víi ®ãng míi.
Lóc nµy chóng ta míi b¾t ®Çu më mang ngµnh vËn t¶i biÓn
b»ng Container víi chiÕc tµu ®Çu tiªn hiÖn ®¹i kiÓu Ro-Ro
mang tªn HËu Giang.
Sau 1986
§©y lµ giai ®o¹n ngµnh vËn t¶i biÓn b»ng Container ViÖt
Nam ra ®êi vµ x©y dùng ®îc nh÷ng bíc ®i v÷ng ch¾c. §iÒu
nµy ®îc thÓ hiÖn qua nh÷ng bíc tiÕn vît bËc, tõ chç míi lµm
quen víi ph¬ng thøc vËn t¶i ®êng biÓn b»ng Container nay
10
®· ®¶m nhiÖm ngµy cµng nhiÒu h¬n nhu cÇu chuyªn chë
b»ng Container hµng ho¸ ngo¹i th¬ng ngµy cµng t¨ng cña
®Êt níc. Chóng ta cã thÓ ®iÓm qua mét vµi yªó tè thÓ hiÖn
sù nç lùc vµ kÕt qu¶ ®¹t ®îc cña ngµnh vËn t¶i biÓn nãi
chung vµ ngµnh vËn t¶i ®êng biÓn b»ng Container nãi riªng.
VÒ c¶ng biÓn:
HÖ thèng c¶ng biÓn ®ang ®îc hoµn thiÖn dÇn. Ta ®· cã
c¶ng Container VICT, T©n C¶ng, c¶ng Dung QuÊt,… C¶ng H¶i
Phßng trong t¬ng lai sÏ lµ mét trong nh÷ng c¶ng trung
chuyÓn lín nhÊt Ch©u ¸ thay cho Hång K«ng vµ Singapore.
VÒ ®éi tµu:
TÝnh ®Õn thêi ®iÓm nµy, ta cã 19 tµu Container víi
träng t¶i kho¶ng 135.000 DWT t¬ng ®¬ng víi 8,460 TEU.
Ngµnh c«ng nghiÖp ®ãng tµu biÓn còng cã nhiÒu chuyÓn
biÕn. Chóng ta b¾t ®Çu tù ®ãng ®îc tµu Container cì 1000
Container .
HÖ thèng ph¸p luËt:
HÖ thèng ph¸p luËt ®îc hoµn thiÖn dÇn, ®Æc biÖt lµ sù
ra ®êi cña Bé luËt hµng h¶i ViÖt Nam ®îc Quèc héi th«ng
qua n¨m 1990 vµ cã hiÖu lùc vµo n¨m 1991. Ngoµi ra cßn
nhiÒu v¨n b¶n díi luËt kh¸c mang tÝnh cô thÓ ho¸ vµ híng
dÉn thi hµnh luËt.
Tæ chøc qu¶n lÝ còng ®îc hoµn thiÖn dÇn, tõ Côc ®êng
biÓn n¨m 1965 ®æi thµnh Tæng côc ®êng biÓn n¨m 1978;
Liªn hiÖp Hµng h¶i ViÖt Nam1989; ®Õn Côc Hµng h¶i ViÖt
Nam n¨m 1992. Côc hµng h¶i lµ c¬ quan qu¶n lÝ Nhµ níc
chuyªn ngµnh. Ngµnh hµng h¶i ®· ®îc ChÝnh phñ chän thÝ
11
®iÓm thµnh lËp c¸c tËp ®oµn kinh doanh. N¨m 1995, ChÝnh
phñ cho phÐp thµnh lËp TËp ®oµn hµng h¶i quèc gia-Tæng
c«ng ty hµng h¶i ViÖt Nam (Vinalines) ®Ó ph¸t triÓn ®éi tµu
nßng cèt cña ViÖt Nam. Ngoµi c¸c c«ng ty vËn t¶i biÓn quèc
doanh cßn cã c¸c doanh nghiÖp liªn doanh, t nh©n. Do ®ã,
sù c¹nh tranh ®· khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp vËn t¶i
ViÖt Nam c¶i tæ c¸ch thøc lµm viÖc, ®Çu t c¬ së vËt chÊt
hiÖn ®¹i ®Ó ®¸p øng nhu cÇu chuyªn chë ngµy cµng t¨ng
cña ngµnh ngo¹i th¬ng vµ tiÕn tíi xuÊt khÈu s¶n phÈm vËn
t¶i.
VÒ quan hÖ quèc tÕ:
Ngµnh hµng h¶i lµ thµnh viªn cña Tæ chøc Hµng h¶i thÕ
giíi (IMO), HiÖp héi h¶i ®¨ng quèc tÕ (IALA), Tæ chøc viÔn
th«ng vÖ tinh quèc tÕ (INMARSAT), HiÖp héi chñ tµu ViÖt
Nam lµ thµnh viªn cña HiÖp héi chñ tµu Ch©u ¸ (FASA),
tham gia kÝ hiÖp ®Þnh hµng h¶i víi h¬n 15 níc, tham gia vµ
kÝ kÕt nhiÒu c«ng íc quèc tÕ vÒ vËn t¶i biÓn.
3. T¸c dông cña vËn chuyÓn b»ng Container trong hÖ thèng
c¸c ph¬ng tiÖn vËn t¶i hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu.
Container lµ ph¬ng thøc vËn chuyÓn, bèc xÕp ®¹t hiÖu
qu¶ kinh tÕ-x· héi cao. Container võa mang chøc n¨ng lµ
dông cô vËn t¶i, võa mang chøc n¨ng lµ bao b× b¶o vÖ hµng
ho¸, thø bao b× ®îc quay vßng nhiÒu lÇn vµ lµ kho chøa
hµng di ®éng. HÇu hÕt c¸c nÒn kinh tÕ quèc d©n ®Òu cã
nhu cÇu lín vÒ Container. Vai trß mµ vËn chuyÓn b»ng
Container ®· lµm lµ tiÕt kiÖm vËt liÖu dïng ®Ó ®ãng gãi
hµng ho¸, tiÕt kiÖm chi phÝ bèc xÕp, tiÕt kiÖm vèn ®Çu t
12
x©y dùng kho b·i vµ c¸c c«ng tr×nh kh¸c. ViÖc sö dông
Container ®· gióp cho hµng ho¸ ®îc vËn chuyÓn nhanh h¬n
nªn ®· lµm gi¶m gi¸ thµnh hµng ho¸ chuyªn chë, gi¶m bít
lao ®éng nÆng nhäc trong vËn t¶i vµ kho b·i, ®ång thêi
n©ng cao tÝnh an toµn cho hµng ho¸ ®îc chuyªn chë. Chóng
ta cã thÓ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña vËn chuyÓn b»ng Container
qua 2 gãc ®é:
3.1. HiÖu qu¶ kinh tÕ cña chuyªn chë hµng ho¸ xuÊt nhËp
khÈu b»ng Container:
Gi¶m chi phÝ bao b× vËn t¶i
Th«ng thêng, chi phÝ vÒ bao b× vËn t¶i cho hµng ho¸ thêng chiÕm mét tØ lÖ ®¸ng kÓ trong gi¸ thµnh cña hµng
ho¸. Song, khi vËn chuyÓn b»ng Container, mét sè hµng ho¸
®· ®îc gi¶i phãng khái bao b× vËn t¶i hoÆc chØ ph¶i dïng
bao b× ®¬n gi¶n, rÎ tiÒn. VËn chuyÓn hµng ho¸ kh«ng cÇn
bao b× sÏ tiÕt kiÖm ®îc rÊt nhiÒu c¸c lo¹i nguyªn vËt liÖu
nh giÊy, gç, v¶i, s¾t thÐp…Nh vËy, Container thùc sù lµ mét
bao b× hoµn h¶o cho hµng ho¸ v× nã ®¸p øng ®îc tÊt c¶
yªu cÇu cÇn thiÕt cña mét bao b× vËn t¶i nh b¶o vÖ hµng
ho¸ tríc nh÷ng ¶nh hëng cña t¸c nh©n bªn ngoµi, b¶o vÖ
hµng ho¸ kh«ng bÞ mÊt m¸t h háng trong qu¸ tr×nh chuyªn
chë vµ xÕp dì, b¶o qu¶n hµng ho¸ trong kho b·i vµ t¸i sö
dông ®îc bao b×.
Gi¶m chi phÝ giao hµng
Chi phÝ giao hµng bao gåm: Cíc phÝ vËn t¶i; Chi phÝ xÕp
dì; Chi phÝ lu kho, lu b·i; Chi phÝ b¶o qu¶n vµ c¸c chi phÝ
kh¸c…Chi phÝ giao hµng thêng chiÕm tØ lÖ kh¸ lín, cÊu
13
thµnh gi¸ c¶ hµng ho¸ trªn thÞ trêng. Do ®ã chi phÝ nµy
cµng thÊp, gi¸ c¶ hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu cµng gi¶m, t¨ng
søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ trªn thÞ trêng.
VËn chuyÓn hµng ho¸ b»ng Container víi nh÷ng u thÕ
nh thêi gian lu th«ng hµng ho¸ ng¾n; Container lµ mét bao
b× hoµn h¶o, kinh tÕ th× tÊt c¶ c¸c chi phÝ trªn ®Òu gi¶m
®¸ng kÓ. Nh v©y, so víi c¸c ph¬ng ph¸p giao hµng th«ng
thêng, giao hµng b»ng Container ®· lµm cho chi phÝ giao
hµng gi¶m ®i nhiÒu.
Rót ng¾n thêi gian lu th«ng hµng ho¸
Thêi gian lu th«ng hµng ho¸, lµ thêi gian tõ khi ngêi b¸n
giao hµng cho ngêi chuyªn chë cho ®Õn khi hµng ho¸ ®îc
giao cho ngêi mua ë c¶ng ®Õn. Hµng ho¸ vËn chuyÓn b»ng
Container, thêi gian xÕp dì ë c¶ng rÊt nhanh, tµu Container
rót ng¾n thêi gian neo ®Ëu ®· lµm cho thêi gian lu th«ng
hµng ho¸ trong vËn chuyÓn gi¶m, t¹o nªn nhiÒu lîi thÕ cho
ngêi kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, ®Æc biÖt lµ kinh doanh c¸c
mÆt hµng nh¹y c¶m, ®ßi hái tÝnh thêi vô.
Gi¶m tæn thÊt cho hµng ho¸
Gi¶m tØ lÖ tæn thÊt vµ n©ng cao møc ®é b¶o qu¶n
hµng ho¸ trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn lµ mét môc tiªu hÕt
søc quan träng cña ngµnh vËn t¶i ngo¹i th¬ng. TØ lÖ tæn
thÊt cña hµng ho¸ vËn chuyÓn b»ng ph¬ng ph¸p th«ng thêng vµo kho¶ng 8%, trong khi ®ã nÕu vËn chuyÓn b»ng
Container th× tØ lÖ tæn thÊt chØ cã 0,5% ®Õn 1%, tøc lµ
gi¶m 25% so víi ph¬ng ph¸p chuyªn chë th«ng thêng. Râ
rµng sö dông Container trong chuyªn chë hµng ho¸ an toµn
14
h¬n nhiÒu so víi viÖc sö dông bao b× th«ng thêng. Thùc tÕ
®· chøng minh r»ng, nh÷ng tæn thÊt h háng vµ thiÖt h¹i
kh¸c cña hµng ho¸ th«ng thêng ngoµi nguyªn nh©n do hµng
chãng háng, cßn cã nh÷ng nguyªn nh©n n¶y sinh trong qu¸
tr×nh xÕp dì vµ vËn chuyÓn hµng ho¸. Mµ vËn chuyÓn b»ng
Container l¹i kh«ng g©y t¸c ®éng trùc tiÕp nµo ®Õn hµng
ho¸ do ®ã, chóng ta cÇn t¨ng cêng h¬n n÷a viÖc sö dông
Container ®Ó gi¶m thiÓu møc tæn thÊt cho hµng ho¸.
Gi¶m ®îc phÝ b¶o hiÓm cho hµng ho¸ chuyªn chë
Hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu ®îc chuyªn chë ®êng biÓn tríc
®©y thêng xuyªn bÞ tæn thÊt. Nh÷ng tæn thÊt x¶y ra ngay
tõ lóc vËn chuyÓn hµng tõ néi ®Þa ra c¶ng, trong qu¸ trÝnh
xÕp dì lªn tµu, s¾p ®Æt trong hÇm tµu vµ trong hµnh tr×nh
vËn chuyÓn… Song, sö dông Container trong chuyªn chë
hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu h¹n chÕ ®îc nhiÒu nh÷ng rñi ro,
tæn thÊt nh r¬i v·i, hao hôt,mÊt c¾p, ®æ vì…Do ®ã, hµng
ho¸ Ýt chÞu rñi ro th× phÝ b¶o hiÓm cña hµng ho¸ còng sÏ
gi¶m ®i. §iÒu nµy còng gãp phÇn lµm gi¶m gi¸ thµnh cña
hµng ho¸, t¨ng søc c¹nh tranh, t¨ng lîi nhuËn trong kinh
doanh.
Gãp phÇn thùc hiÖn hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng
VËn chuyÓn hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu b»ng Container cã
nhiÒu u ®iÓm nh: nhanh, ®¶m b¶o an toµn cho hµng hãa,
lÞch vËn chuyÓn ®Òu ®Æn, hµng ho¸ giao tíi tay ngêi nhËn
víi chÊt lîng ®¶m b¶o… ®· gãp phÇn cho chñ hµng thùc hiÖn
tèt hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng, n©ng cao uy tÝn trong
kinh doanh.
15
Gãp phÇn gi¶m bít tr¸ch nhiÖm cho chñ hµng
Víi ph¬ng thøc vËn chuyÓn hµng ho¸ b»ng Container, ngêi chuyªn chë cung cÊp nhiÒu dÞch vô ®Ó ®¸p øng nhu cÇu
cña chñ hµng. Tr¸ch nhiÖm cña ngêi chuyªn chë ®èi víi hµng
ho¸ réng h¬n so víi c¸c ph¬ng ph¸p truyÒn thèng. Nh vËy,
gi¶m tr¸ch nhiÖm cña chñ hµng ®çi víi hµng ho¸, t¹o ®iÒu
kiÖn cho c¸c bªn chuyªn m«n ho¸ nghiÖp vô cña m×nh trong
kinh doanh.
T¨ng n¨ng lùc khai th¸c tµu vµ khèi lîng hµng ho¸
chuyªn chë
Do tèc ®é xÕp dì hµng ho¸ nhanh, thêi gian neo ®Ëu ®Ó
lµm hµng t¹i c¶ng gi¶m, tµu Container cã thÓ t¨ng nhanh tèc
®é quay vßng, lµm t¨ng sè chuyÕn tµu ®ång thêi chuyªn
chë ®îc khèi lîng hµng ho¸ lín h¬n nhiÒu trong cïng mét thêi
gian khai th¸c do hµng ho¸ ®îc s¾p xÕp gän gµng, cã tiªu
chuÈn. Tõ ®ã h·ng vËn t¶i cã thÓ gi¶m ®îc cíc phÝ, t¨ng kh¶
n¨ng c¹nh tranh.
3.2. HiÖu qu¶ x· héi cña chuyªn chë hµng ho¸ b»ng
Container
§¸nh gÝa hiÖu qu¶ cña vËn chuyÓn hµng ho¸ xuÊt nhËp
khÈu b»ng Container trong vËn t¶i ®êng biÓn cÇn ph¶i tÝnh
to¸n hiÖu qu¶ cña tÊt c¶ c¸c chi phÝ x· héi, kh«ng ph¶i chØ ë
tõng kh©u riªng biÖt mµ trong tÊt c¶ c¸c kh©u cña nÒn kinh
tÕ quèc d©n cã liªn quan.
Container ho¸ trong vËn chuyÓn hµng ho¸ xuÊt nhËp
khÈu b»ng ®êng biÓn ®¹t nh÷ng hiÖu qu¶ vÒ mÆt x· héi
sau:
16
T¨ng n¨ng suÊt lao ®éng x· héi
Do sö dông nh÷ng trang thiÕt bÞ tiªn tiÕn, hîp lÝ vµ
®ång bé, kÕt hîp víi viÖc tæ chøc tèt trong chuyªn chë hµng
ho¸, vËn chuyÓn hµng ho¸ b»ng Container ®· lµm t¨ng n¨ng
suÊt lao ®éng trong vËn chuyÓn. Ngµnh vËn t¶i cã n¨ng suÊt
lao ®éng t¨ng ®· gãp phÇn kh«ng nhá trong viÖc t¨ng n¨ng
suÊt lao ®éng x· héi.
TiÕt kiÖm chi phÝ cho s¶n xuÊt x· héi
TÊt c¶ nh÷ng lîi Ých mµ ngµnh vËn t¶i Container ®em l¹i
cho hiÖu qu¶ kinh tÕ nh gi¶m thêi gian chuyªn chë, gi¶m chi
phÝ vÒ bao b×, gi¶m chi phÝ xÕp dì, tiÖn lîi cho viÖc chuyªn
chë vµ xÕp dì, t¨ng nhanh tèc ®é quay vßng vµ khai th¸c
tµu…tøc lµ ®· gãp phÇn tiÕt kiÖm chi phÝ cho s¶n xuÊt x·
héi.
T¹o ®iÒu kiÖn ¸p dông quy tr×nh kÜ thuËt míi trong
ngµnh vËn t¶i, gãp phÇn ®Èy nhanh sù nghiÖp c«ng nghiÖp
ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc
Container ho¸ lµ mét cuéc c¸ch m¹ng trong ngµnh vËn
t¶i. Cho ®Õn nay vËn chuyÓn hµng ho¸ b»ng Container lµ
ph¬ng thøc vÆn t¶i míi nhÊt, tiªn tiÕn nhÊt. Sö dông
Container trong vËn t¶i cho phÐp chóng ta ¸p dông ®îc
nh÷ng tiÕn bé cña khoa häc kÜ thuËt nh lµ ®a ®îc c¸c c«ng
cô xÕp dì tiªn tiÕn vµo khai th¸c Container, ¸p dông ®îc
c«ng nghÖ th«ng tin vµo qu¶n lÝ khai th¸c hµng…
T¹o ra nh÷ng dÞch vô míi, viÖc lµm míi gi¶i quyÕt lao
®éng cho x· héi
17
Container ho¸ trong ngµnh vËn t¶i kh«ng nh÷ng lµm
thay ®æi c¬ b¶n vÒ mäi mÆt trong vËn chuyÓn mµ cßn t¸c
®éng lµm thay ®æi c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c. VËn chuyÓn
Container cã tÝnh hÖ thèng réng r·i vµ cã quan hÖ mËt thiÕt
víi hÖ thèng s¶n xuÊt trong nÒn kinh tÕ x· héi nh: C¸c doanh
nghiÖp xuÊt nhËp khÈu, nh÷ng ngêi vËn chuyÓn trªn ®êng
biÓn, trªn bé , trªn kh«ng, c¸c c¬ quan h¶i quan, thuÕ vô,
c¸c c¬ quan gi¸m s¸t vµ b¶o qu¶n hµng ho¸…Nh÷ng dÞch vô
míi, viÖc lµm míi xuÊt hiÖn gãp phÇn gi¶i quyÕt viÖc lµm cho
lùc lîng lao ®éng x· héi.
II. VËn chuyÓn ®êng biÓn hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu
b»ng Container trªn thÕ giíi
1. §éi tµu Container
Ngoµi tµu Container th× thËt lµ hiÕm nh÷ng lo¹i tµu
vËn t¶i kh¸c phï hîp víi t×nh h×nh kinh tÕ vµ th¬ng m¹i trªn
thÕ giíi hiÖn nay. Kh¶ n¨ng chuyªn chë cña h¹m ®éi tµu trªn
thÕ giíi còng gia t¨ng t¬ng øng víi th¬ng m¹i trªn thÕ giíi, vµ
thùc hiÖn chuyªn chë vµo kho¶ng 95% tæng lîng hµng ho¸
trªn thÕ giíi. Nh vËy chóng ta cã thÓ nãi r»ng, sù ph¸t triÓn
vµ hîp lý ho¸ ®éi tµu lµ nh©n tè ®ãng gãp quan träng cho
sù ph¸t triÓn th¬ng m¹i toµn cÇu. Thµnh c«ng vÒ vËn
chuyÓn Container vÉn tiÕp tôc vµ ®îc th©m nhËp hÇu hÕt
mäi n¬i trªn thÕ giíi. §iÒu nµy ®îc thÓ hiÖn ë sù t¨ng lªn vÒ
khèi lîng, sù gia t¨ng vÒ kÝch cì vµ sù thay ®æi vÒ c¬ cÊu
®éi tµu cô thÓ nh sau:
1.1. Sè lîng tµu Container
18
Theo t¹p chÝ BRS- Alphaliner, hiÖn ®ang cã 986 tµu
Container ®ang ®îc ®Æt ®ãng bæ sung 4 triÖu TEU cho ®éi
tµu Container vµ nh vËy, n¨ng lùc ®éi tµu Container thÕ giíi
sÏ t¨ng thªm 53% t¬ng ®¬ng víi 3,88 triÖu TEU. §éi tµu
Container hiÖn nay ®ang cã 3.381 chiÕc t¬ng ®¬ng víi søc
chë lµ 7,35 triÖu. C¸c tµu ®ang ®îc thuª chiÕm 47% toµn
®éi tµu thÕ giíi
Còng theo dù b¸o cña BRS, ®Õn n¨m 2007, ®éi tµu
Container thÕ giíi sÏ t¨ng lªn 4.271 tµu tõ con sè 3.381
chiÕc, 7,35 triÖu TEU cña n¨m 2004 vµ sè tµu trªn 7.500
TEU sÏ gÊp ®«i con sè 197 chiÕc mµ BRS ®· c«ng bè gÇn
®©y. §éi tµu sÏ t¨ng 13,3% trong n¨m 2005, 14,5% vµo
n¨m 2006, 13,4% vµo n¨m 2007. Sè liÖu thèng kª còng cho
thÊy r»ng trong 3 n¨m tíi, xu híng ®ãng tµu Container cì lín
trªn 4.000 TEU sÏ t¨ng 21,4% trong khi c¸c tµu nhá h¬n sÏ
t¨ng 7,3%.
1.2. C¬ cÊu ®éi tµu
C¬ cÊu ®éi tµu thÕ giíi n¨m 2004 so víi n¨m ngo¸i cã
nh÷ng thay ®æi chñ yÕu sau:
T¨ng nhanh kiÓu tµu chë dÇu ®a n¨ng ( t¨ng
15,4%)
Gi¶m m¹nh kiÓu tµu kh¸c (gi¶m 27,1%)
Tèc ®é t¨ng lo¹i tµu Container ®øng thø hai so víi
c¸c kiÓu tµu kh¸c (t¨ng 7,4%)
Sè liÖu tuyÖt ®èi vÒ sù biÕn ®éng c¬ cÊu ®éi tµu trªn
thÕ giíi ®îc biÓu hiÖn cô thÓ bëi b¶ng sau:
19
B¶ng 1: §éi tµu thÕ giíi n¨m 2002-20041
§¬n vÞ: 1000 DWT, %
KiÓu tµu
Tµu chë dÇu cì nhá
Tµu Container
Tµu chë dÇu
Tµu kh¸ch vµ phµ
Tµu
chë
quÆng/hµng
rêi
Tµu chë khÝ ho¸ láng
Tµu chë hµng rêi
Tµu chë ho¸ chÊt
Tµu b¸ch ho¸
Tµu
chë
quÆng/hµngrêi/dÇu
C¸c lo¹i kh¸c
Toµn thÕ giíi
2002
2003
2004
768
785
906
0,1
69.216
0,1
77.095
0,1
82.793
8,6
285.441
9,3
285.519
9,8
304.396
35,3
5.038
34,6
5.319
36,1
5.495
0,6
270.263
0,6
280.132
0,6
287.519
33,4
18.525
33,9
19.074
34,1
19.469
2,3
281.654
2,3
294.558
2,3
300.131
34,8
8.044
35,7
7.974
35,7
8.027
1,0
102.653
1,0
99.872
0,9
97.185
12,7
11.391
12,1
14.456
11,5
12.612
1,4
106.449
1,8
104.004
1,5
85.563
13.0
808.376
12,6
825.652
10,2
844.235
100.00
100.00
100.00
1.3. Träng t¶i tµu Container
So s¸nh
%
+15,4
+7,4
+6,6
+3,3
+2,6
+2,1
+1,9
+0,7
-2,7
-12,8
-17,7
2,25
§éi tµu Container thÕ giíi vµo ®Çu n¨m 2004 cã tæng
träng t¶i 83.793.000 DWT (víi tæng søc chë lµ 7.813.000)
t¨ng 4,9% theo sè lîng tµu vµ 10,1% theo søc chë cña tµu so
víi n¨m tríc. Trong ®ã cã 2890 chiÕc tµu Container chuyªn
dông hoµn toµn víi søc chë lµ 5.896.154 TEU. Cì tµu
Container còng tiÕp tôc t¨ng: søc chë b×nh qu©n mét tµu
1
NguyÔn V¨n Ch¬ng, VËn t¶i Container ®êng biÓn trªn thÕ giíi, T¹p chÝ hµng h¶i
ViÖt Nam, sè 7/2005, tr. 32.
20
- Xem thêm -