SỞ GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO TỈNH ĐỒNG NAI
PHÒNG GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO HUYỆN TRẢNG BOM
Đ ơn vị: T rường T iểu học T rưng V ương
MỘT SỐ KINH NGHIỆM
RÈN HỌC SINH YẾU TOÁN LỚP 5
TRƯỜNG TIỂU HỌC TRƯNG VƯƠNG – TRẢNG BOM
Người thực hiện: TRẦN DƯƠNG THIÊN CƯỜNG
Năm học : 2011 – 2012
Một số kinh nghiệm rèn học sinh yếu Toán lớp 5
MỤC LỤC
I. ĐẶT VẤN ĐỀ ................................................................................................ 2
II. THỰC TRẠNG TRƯỚC KHI THỰC HIỆN
CÁC GIẢI PHÁP RÈN HỌC SINH YẾU MÔN TOÁN.................................. 2
1. Thuận lợi...................................................................................................... 2
2. Khó khăn...................................................................................................... 2
III. NỘI DUNG................................................................................................... 3
1. Cơ sở lí luận ................................................................................................. 3
2. Một số mặt yếu cơ bản môn Toán của học sinh lớp 5 và nguyên nhân dẫn đến
tình trạng yếu kém của học sinh ........................................................................... 4
2.1. Một số mặt yếu cơ bản môn Toán của học sinh lớp 5 ............................ 4
2.2. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng yếu kém của học sinh ......................... 4
3. Một số biện pháp rèn học sinh yếu môn Toán .............................................. 4
3.1. Phát hiện học sinh yếu........................................................................... 4
3.2. Lập kế hoạch và thực hiện phụ đạo........................................................ 5
3.3. Công tác tham mưu ............................................................................... 8
IV. KẾT QUẢ..................................................................................................... 8
V. BÀI HỌC KINH NGHIỆM .......................................................................... 9
VI. KẾT LUẬN .................................................................................................. 9
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................. 10
PHỤ LỤC ............................................................................................................ 10
GV: Trần Dương Thiên Cường – Trường Tiểu học Trưng Vương – H.Trảng Bom
1
Một số kinh nghiệm rèn học sinh yếu Toán lớp 5
MỘT SỐ KINH NGHIỆM RÈN HỌC SINH YẾU TOÁN LỚP 5
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Cũng như các môn học khác, môn Toán cũng đóng một vai trò hết sức quan
trọng trong việc rèn tư duy lôgic cho học sinh. Môn Toán còn góp phần hình thành
và rèn luyện các phẩm chất, các đức tính cần thiết của người lao động mới trong xã
hội hiện đại. Vì vậy mỗi giáo viên chúng ta cần phải có trách nhiệm dạy học sao cho
học sinh của mình tiếp thu được những kiến thức và kĩ năng toán học mà chương
trình của Bộ GD-ĐT quy định cho từng cấp học. Tuy nhiên không phải mọi học
sinh đều có trình độ tiếp thu bài như nhau: có em tiếp thu bài rất nhanh nhưng lại có
em tiếp thu bài rất chậm. Các em học chậm là một điều khiến các giáo viên rất trăn
trở và lo lắng: lo lắng cho tỉ lệ lên lớp, lo lắng cho hiệu quả giảng dạy, lo lắng cho
việc chuẩn kiến thức và lo lắng cho cả việc học của các em sau này.
Thế nhưng, mấy ai quan tâm đến việc tìm biện pháp để phụ đạo học sinh yếu
sao cho hiệu quả. Phần đông các trường chỉ lo việc bồi dưỡng học sinh giỏi: giỏi
Toán, giỏi Tiếng Việt, giỏi Tiếng Anh… Học sinh đã tiếp thu nhanh rồi bồi thêm
cho giỏi hơn để đi thi lấy thành tích cho trường. Còn học sinh yếu đã chậm tiếp thu,
lại ít được quan tâm lại càng chậm thêm, vì tỉ lệ học sinh yếu cũng không bị hạn chế
mấy đến thành tích của trường.
Thực hiện cuộc vận động “Hai không” của ngành, đặc biệt là chống việc học
sinh ngồi nhầm lớp. Bản thân tôi được chủ nhiệm lớp 5 trong nhiều năm qua, các
lớp do tôi chủ nhiệm có lực học không đồng đều, nhiều em toán yếu hay chán học,
thường làm việc riêng trong lớp, gây mất trật tự, ảnh hưởng đến việc học của bạn,
ảnh hưởng rất nhiều đến công tác giảng dạy của tôi và làm mất nhiều thời gian cho
tiết học toán. Tôi cố gắng khắc phục và tìm ra một số biện pháp để rèn học sinh yếu
toán như sau.
II. THỰC TRẠNG TRƯỚC KHI THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP RÈN HỌC
SINH YẾU MÔN TOÁN
1. Thuận lợi:
Bộ GD-ĐT đã chỉ đạo bằng văn bản từ năm học 2007-2008, yêu cầu các trường
có kế hoạch phụ đạo học sinh yếu.
Phòng GD-ĐT đã tổ chức chuyên đề phụ đạo học sinh yếu cho các trường
trong huyện giúp các trường làm tốt công tác này.
Ban giám hiệu nhà trường đã đưa công tác phụ đạo học sinh yếu là yêu cầu
đánh giá đối với giáo viên chủ nhiệm lớp.
Nhờ thực hiện việc điều chỉnh dạy và học, dạy sát đối tượng nên học sinh yếu
được quan tâm hơn.
2. Khó khăn:
Học sinh yếu phần nhiều là các em có hoàn cảnh khó khăn, ít được bố mẹ quan
tâm.
Việc tiếp thu kiến thức, hình thành kĩ năng chậm. Một số em thể lực phát triển
bình thường nhưng năng lực tư duy toán học kém phát triển.
Học sinh chưa có phương pháp học tập.
Học sinh yếu thường chán học sợ học, rất thụ động và ngại cố gắng thiếu tự tin.
GV: Trần Dương Thiên Cường – Trường Tiểu học Trưng Vương – H.Trảng Bom
2
Một số kinh nghiệm rèn học sinh yếu Toán lớp 5
Chương trình toán học mỗi ngày một thêm kiến thức mới, không thể dừng lại
để chờ học sinh yếu bắt kịp nên các em yếu càng chồng chất cái yếu.
Phương pháp giảng dạy môn Toán cho học sinh Tiểu học nhất là việc rèn kĩ
năng cho học sinh của giáo viên còn lúng túng.
Bên cạnh đó, cơ sở vật chất của trường không đủ để có những biện pháp phụ
đạo ngoài giờ trừ thứ bảy, chủ nhật.
Học sinh yếu đa dạng nên việc lập kế hoạch phụ đạo thích hợp cho từng dạng
thật khó khăn.
Đồng thời, việc thực hiện các chủ trương của Bộ GD-ĐT chưa thật có hiệu
quả: gặp học sinh yếu giáo viên chỉ biết cho ở lại lớp mà không có biện pháp để
giúp đỡ các em ấy tiến bộ để được lên lớp thực sự hoặc là cho học sinh lên lớp vì
các học sinh đó đã ở lại nhiều năm rồi hoặc vì chỉ tiêu đăng kí nên vẫn còn học sinh
ngồi nhầm lớp.
Ngoài ra, một số phụ huynh chưa quan tâm đến việc học của con cái, phó mặc
cho nhà trường. Tuy cũng có nhiều phụ huynh rất quan tâm, giúp đỡ con cái học tập
nhưng lại thiếu phương pháp sư phạm, không nắm cách giải toán ở Tiểu học khiến
cho các em khó hiểu, thiếu tin tưởng.
Một số học sinh yếu hay mặc cảm tự ti nên những buổi học ngoài giờ ít em
tham gia, hay nghỉ.
III. NỘI DUNG
1. Cơ sở lí luận
Trong các môn học ở Tiểu học, cùng với môn Tiếng Việt, môn Toán có vị trí
hết sức quan trọng vì:
- Các kiến thức, kĩ năng của môn Toán ở Tiểu học có nhiều ứng dụng trong đời
sống; chúng rất cần thiết cho người lao động, rất cần thiết để học tốt các môn học
khác ở Tiểu học và chuẩn bị cho việc học tốt môn Toán ở bậc Trung học.
- Môn Toán còn giúp học sinh nhận biết những mối quan hệ về số lượng và
hình dạng không gian của thế giới hiện thực. Nhờ đó mà học sinh có được phương
pháp nhận thức một số mặt của thế giới xung quanh và biết cách hoạt động có hiệu
quả trong học tập và trong đời sống.
- Môn Toán góp phần bước đầu phát triển năng lực tư duy, khả năng suy luận
hợp lí và diễn đạt đúng cách phát hiện và cách giải quyết các vấn đề đơn giản, gần
gũi trong cuộc sống; kích thích trí tưởng tượng; gây hứng thú học tập toán; góp
phần hình thành bước đầu phương pháp tự học và làm việc có kế hoạch, khoa học,
chủ động, linh hoạt, sáng tạo.
Bên cạnh đó, năm 2006 – 2007 là năm học đầu tiên thực hiện cuộc vận động:
“Nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục” theo quyết
định số 3859/QĐ-BGDĐT ngày 28/7/2006 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Thấm nhuần cuộc vận động “Hai không” trong giáo dục đó, mỗi giáo viên chúng tôi
đều lo lắng trăn trở tập trung nâng cao chất lượng dạy học nhằm đáp ứng mục tiêu
giáo dục, xây dựng trường học thân thiện giúp học sinh yếu bớt mặc cảm, tự ti.
Năm học 2007 – 2008 Bộ GD-ĐT đã chỉ đạo bằng văn bản yêu cầu các trường
phải có kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi và phụ đạo học sinh yếu.
Vì thế, để nâng cao chất lượng dạy học, đồng thời thực hiện tốt cuộc vận động
“Hai không” tôi đã chú trọng việc phụ đạo học sinh yếu, nhất là những em yếu môn
GV: Trần Dương Thiên Cường – Trường Tiểu học Trưng Vương – H.Trảng Bom
3
Một số kinh nghiệm rèn học sinh yếu Toán lớp 5
Toán. Giải quyết được vấn đề này tức là góp được một phần vào khắc phục tình
trạng học sinh yếu kém ở Tiểu học.
2. Một số mặt yếu cơ bản môn Toán của học sinh lớp 5 và nguyên nhân dẫn
đến tình trạng yếu kém của học sinh
2.1. Một số mặt yếu cơ bản môn Toán của học sinh lớp 5
Trong quá trình giảng dạy lớp 5, tôi đã nhìn thấy được các mặt yếu cơ bản của
học sinh lớp 5 như sau:
- Hổng kiến thức cơ bản, tính toán chậm.
- Không biết chia số tự nhiên dẫn đến chia số thập phân yếu.
- Không hiểu đề, không nắm dạng toán, không biết vận dụng công thức trong
giải toán.
2.2. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng yếu kém của học sinh.
Từ các mặt yếu cơ bản trên đã giúp tôi nhận thấy rằng: học sinh yếu kém môn
Toán cần được quan tâm, hỗ trợ dạy học một cách đặc biệt. Thế nhưng một số giáo
viên vẫn chưa chú ý đúng mức đến đối tượng này, các hoạt động trên lớp thường
nhằm vào những em khá giỏi để tránh phải xử lí tình huống. Phần củng cố bài của
tiết toán thường có câu hỏi hoặc bài tập mở rộng kiến thức khiến học sinh yếu kém
thường bị bỏ quên. Việc điều chỉnh dạy học chưa được thực hiện đều ở các tiết gây
nặng nề, khó khăn cho học sinh yếu kém.
Mặt khác, chưa có sự kết hợp chặt chẽ giữa giáo viên chủ nhiệm với gia đình
học sinh nên giáo viên chưa hiểu hết hoàn cảnh của từng em để có biện pháp phụ
đạo.
Ngoài ra, một số em có hoàn cảnh khó khăn, đi học không đều, lười biếng và
chưa chú tâm vào việc học; một số em thiếu sự quan tâm của phụ huynh.
Xác định rõ một trong những nguyên nhân trên đối với mỗi học sinh tránh để
tình trạng học sinh ngồi nhầm lớp. Trong quá trình giảng dạy tôi đã suy nghĩ, trao
đổi cùng đồng nghiệp, đưa ra một số biện pháp để khắc phục tình trạng học sinh yếu
kém về môn Toán trong lớp, đem lại lòng tự tin và niềm hứng thú cho học sinh đối
với việc học Toán.
3. Một số biện pháp rèn học sinh yếu môn Toán
3.1. Phát hiện học sinh yếu
Việc làm đầu tiên là khảo sát chất lượng môn Toán đầu năm, sau đó phân tích
kĩ chất lượng của bài khảo sát đầu năm đó theo tinh thần chỉ đạo của Sở GD-ĐT và
của Phòng GD-ĐT. Đồng thời nắm bàn giao chất lượng cụ thể từng em qua giáo
viên lớp 4. Từ đó sớm phát hiện ra các trường hợp học sinh yếu và đi sâu tìm hiểu
từng trường hợp cụ thể, phân tích nguyên nhân đưa đến tình hình yếu kém đó.
Bảng phân tích chất lượng bài khảo sát môn Toán đầu năm học 2010-2011:
Phần trắc nghiệm:
Câu Nội dung kiến thức
Số HS chưa đạt
Nhận xét
Tên HS
chưa đạt
SL
%
1 Hàng, lớp số tự nhiên
2
5,7
Chưa nắm rõ hàng, Hiệp, Lợi
lớp của số tự nhiên
Tìm chiều dài hình
Chưa biết dựa vào Anh,
4 chữ nhật
3
8,6
cách tính diện tích để Tuyền,
tính chiều dài
Lợi
GV: Trần Dương Thiên Cường – Trường Tiểu học Trưng Vương – H.Trảng Bom
4
Phần tự luận
Câu Nội dung kiến thức
Một số kinh nghiệm rèn học sinh yếu Toán lớp 5
Số HS chưa đạt
SL
%
Nhận xét
Tên HS
chưa đạt
Chia cho số có 2 chữ
Chưa biết thực hiện Hiệp, Lợi,
1
3
8,6
số
Ngọc
Giải toán tìm 2 số khi
Chưa xác định được Vinh,
6 biết tổng và hiệu
4
11,4 dạng toán, quên cách Hiệp, Vi,
giải
Lợi
Tiếp đến, lập danh sách và phân loại học sinh yếu kém về môn Toán theo từng
dạng yếu như:
- Yếu nhân chia.
- Yếu giải toán.
- Yếu đổi các số đo đại lượng…
3.2. Lập kế hoạch và thực hiện phụ đạo
Khi phát hiện, nắm được nguyên nhân dẫn đến yếu, kém về môn Toán của từng
em; tôi lập kế hoạch, nội dung chương trình phụ đạo học sinh yếu kém.
a) Kế hoạch về thời gian:
Thời gian phụ đạo ngoài giờ chủ yếu vào chiều thứ tư và thứ bảy.
- Thứ tư: Kiểm tra các kiến thức cơ bản bị hổng, làm bài tập ứng dụng.
- Thứ bảy: Tổ chức đố em và trò chơi có nội dung toán học hoặc làm bài
luyện tập, bài khảo sát.
b) Kế hoạch thực hiện việc phụ đạo học sinh yếu:
Lập kế hoạch dạy học phù hợp đối với từng đối tượng học sinh:
♦ Tháng 9, 10:
- Giúp các em học thuộc lại các bảng nhân chia, các công thức, quy tắc và
những ghi nhớ ở các lớp dưới có liên quan đến chương trình lớp 5
- Đồng thời ôn lại cách thực hiện các phép nhân chia số tự nhiên. Đặc biệt chú
ý phép chia cho 2, 3 chữ số, hướng dẫn các em biết ước lượng thương ở các lần
chia.
- Tận dụng 15 phút đầu giờ mỗi buổi học để kiểm tra việc học thuộc của học
sinh, có đôi bạn kèm cặp giúp đỡ. Ngoài ra bạn giỏi cũng giúp bạn yếu thực hiện lại
phép chia.
- Mỗi tuần kiểm tra một mảng kiến thức được ôn tập, kết hợp các kiến thức đó
để làm bài tập.
♦ Tháng 11:
- Ôn lại cách thực hiện những bài toán đơn giản bằng cách vận dụng các quy
tắc, công thức hoặc ghi nhớ như:
▪ Tính chu vi, diện tích các hình như: hình vuông, hình chữ nhật, hình bình
hành, hình thoi.
▪ Hoặc dựa vào dấu hiệu chia hết để tìm các số
▪ Hoặc dựa vào tính chất cơ bản của các phép tính để tính các dãy tính:
a + b = b + a; a x (b+c) = a x b + a x c …
- Giao bài tập đơn giản áp dụng các quy tắc, công thức và các ghi nhớ cần ôn
luyện. Bạn giỏi kèm bạn yếu.
♦ Tháng 12, 1:
GV: Trần Dương Thiên Cường – Trường Tiểu học Trưng Vương – H.Trảng Bom
5
Một số kinh nghiệm rèn học sinh yếu Toán lớp 5
- Từ phép nhân chia số tự nhiên rèn học sinh nhân chia số thập phân. Nhắc nhở
các em chú ý cách chuyển dấu phẩy ở số chia số bị chia.
- Do việc hổng kiến thức nên các bài toán có lời văn các em học rất yếu. Đối
với một đề toán tôi giúp học sinh tìm hiểu đề bằng cách phân tích: dựa vào các đã
cho để tìm cái chưa biết và rút ra dạng toán. Tuỳ từng dạng toán giúp học sinh nhớ
lại cách giải của từng dạng, sau đó cho bài tập thực hành.
- Để rèn cặp học sinh thực hành giải toán có lời văn tôi thường ghi bài tập vào
phiếu và kèm theo một số câu hỏi để học sinh tự suy nghĩ, tìm tòi cách giải. Bài tập
giao về nhà cho các em làm, tôi yêu cầu phụ huynh kí vào phía dưới để có sự giám
sát hay đốc thúc kịp thời của gia đình.
♦ Các tháng còn lại ở học kì II:
Sau khi rèn cặp cho học sinh yếu bù đắp lại những kiến thức bị hổng. Phân thời
gian còn lại giúp các em yếu học tiếp tục và kết hợp các kiến thức mới của chương
trình như: cách giải các bài toán về tỉ số phần trăm, các bài toán về hình tam giác,
hình thang, hình tròn, hình hộp và các bài toán về chuyển động đều.
* Một số công việc ở lớp
Trong lớp, rèn luyện xuyên suốt trong các tiết toán ở lớp. Lấy một số hoạt động
tập thể để sinh hoạt vui chơi toán học.
Trong mỗi tiết dạy ở lớp, tôi chú ý đến học sinh yếu, quan tâm và giúp đỡ các
em đó nhiều hơn bằng cách điều chỉnh các bài tập sao cho sát đối tượng, dành cho
học sinh yếu một số bài tập khác với học sinh khá giỏi; tuy nhiên việc chọn bài cũng
phải dựa vào chuẩn kiến thức. Hoặc một số câu hỏi và bài tập ứng dụng kiến thức
cơ bản thường gọi học sinh yếu trả lời và làm bài tập, tuy thời gian có kéo dài hơn
một tí. Khi các em trả lời đúng, làm bài tập đúng, giáo viên khen ngợi động viên và
các bạn trong lớp vỗ tay tán thưởng. (hình 1 phần phụ lục)
Những công thức, ghi nhớ không có trong sách giáo khoa mà được rút ra từ
những bài tập mẫu, tôi đề nghị các em ghi chép vào sổ tay để học thuộc.
Ví dụ: Tìm đáy, đường cao của tam giác. Dựa vào công thức S = a x b : 2. Tìm
a hay b bằng cách tìm thành phần chưa biết theo 2 bước:
▪ Bước 1: Tìm tích của a x b (số bị chia) = S x 2 (thương nhân với số chia)
▪ Bước 2: Tìm a hay b; a = S x 2 : b (tích chia thừa số đã biết) hay b = S x 2 : a
Hoặc tìm diện tích hình tròn khi biết chu vi: C = r x 2 x 3,14
▪ Bước 1: tìm bán kính: r = C : 3,14 : 2 (tích chia thừa số đã biết)
▪ Bước 2: Tìm diện tích hình tròn: S = r x r x 3,14
Đồng thời để giúp các em dễ nhớ hơn tôi đã trang trí một số bảng có in các
công thức hình học.
Ví dụ: Hình chữ nhật: P = (a + b) x 2; a = P : 2 – b; b = P : 2 − a; S = a x b;
a = S : b; b = S : a. Hình tròn: C = d x 3,14; C = r x 2 x 3,14; S = r x r x 3,14).
Để giúp bạn yếu học hiểu, tôi tổ chức nhóm đôi bạn (bạn khá giỏi kèm bạn
yếu). Bạn giỏi có trách nhiệm kiểm tra bài của bạn yếu, giúp bạn yếu hiểu bài và tôi
thường lấy 15 phút đầu giờ để làm việc kiểm tra bài cũ này.(hình 2 phần phụ lục)
Bên cạnh việc bạn giúp bạn ôn lại bài cũ, tôi kết hợp giúp đỡ một số em yếu
phép chia, thực hiện chia ở bảng lớp với cách chia dễ hiểu hơn. Khi đã biết chia số
tự nhiên thì việc chia số thập phân các em sẽ thực hiện một cách dễ dàng, chỉ cần
lưu ý thêm về việc chuyển đổi dấu phẩy (lúc này tôi hướng dẫn thêm cho các em).
GV: Trần Dương Thiên Cường – Trường Tiểu học Trưng Vương – H.Trảng Bom
6
Một số kinh nghiệm rèn học sinh yếu Toán lớp 5
Ngoài ra, tôi sắp xếp một học sinh khá giỏi ngồi cạnh một học sinh yếu kém để
đôi bạn giúp đỡ nhau. Tôi tổ chức thi đua giữa các nhóm (hình 4 phần phụ lục), nếu
nhóm nào có bạn tiến bộ sẽ được tuyên dương và được tặng một món quà nhỏ như:
cây bút, quyển vở, cây thước…
* Một số công việc khi dạy phụ đạo ngoài giờ
Trong các buổi dạy phụ đạo ngoài giờ, hoàn toàn là do giáo viên chủ nhiệm
phụ trách, các em được ôn tập lại một số kiến thức cũ ở các lớp dưới và một số kiến
thức mới đã học trong tuần; sau đó làm bài tập áp dụng.
Ngoài ra, để gây hứng thú cho các em học tập, tôi thường xuyên tổ chức “Hội
vui học tập” vào các tiết hoạt động tập thể. Trong đó có các tiết mục như: hái hoa
dân chủ, đố em, tổ chức trò chơi có lồng nội dung toán học.(hình 5 phần phụ lục)
Ví dụ:
▪ Cho học sinh chuẩn bị câu đố toán học trước ở nhà với nội dung nằm trong
kiến thức đã học để đố bạn. Hoặc bốc thăm câu hỏi và trả lời dưới dạng hái hoa dân
chủ do giáo viên chuẩn bị.
▪ Tổ chức trò chơi “Ai nhanh hơn” đi tìm chỗ sai, giải nhanh bài toán hay trò
chơi “Đi tìm ngọc quý” mà ngọc quý chính là số chưa biết hay một kết quả của bài
toán. (hình 6 phần phụ lục)
* Một số công việc cho học sinh ôn tập ở nhà
Khi hướng dẫn học tập ở nhà tôi cân nhắc giao việc phù hợp cho từng đối
tượng học sinh:
- Bài tập dành cho học sinh khá, giỏi.
- Bài tập dành cho học sinh trung bình, yếu.
Ở nhà, tôi cũng tổ chức cho học sinh khá giỏi thường xuyên giúp đỡ các bạn
yếu (nhóm học tập). (hình 7 phần phụ lục)
Tôi sắp xếp các em gần nhà nhau thành một nhóm, cử nhóm trưởng. Nhóm
trưởng có nhiệm vụ nhắc nhở, kiểm tra việc học bài, làm bài của các bạn và báo cáo
với giáo viên chủ nhiệm vào đầu mỗi buổi học. Tôi kiên trì uốn nắn, sửa sai cho các
em từ chữ viết, cách trình bày bài làm đến việc không làm nháp, cẩu thả, làm bài
xong không thử lại.
Mỗi tuần một vài lần tôi chọn nhà của một bạn yếu để đến thăm phụ huynh nhờ
sự hỗ trợ của gia đình và giúp đỡ các em học nhóm sao cho có hiệu quả. (hình 8)
Bên cạnh đó, trong buổi họp phụ huynh đầu năm tôi cũng trình bày rõ các mặt
yếu của các em qua tìm hiểu giáo viên chủ nhiệm năm trước khi nhận bàn giao chất
lượng học sinh; hoặc qua bài kiểm tra chất lượng đầu năm, qua theo dõi học sinh
vào những tuần đầu để nhờ sự quan tâm giúp đỡ của phụ huynh. Đồng thời đề nghị
các phụ huynh tạo cho các em một góc học tập và lập cho các em một thời gian biểu
học ở nhà.
Đối với các em có hoàn cảnh, điều kiện gia đình khó khăn.
Do thiếu thốn vật chất lẫn tinh thần, các em hay nghỉ học dẫn học dẫn đến yếu.
Sau khi tìm hiểu hoàn cảnh gia đình của học sinh, tôi đã vận động các em trong lớp
quyên góp sách vở, một số dụng cụ học tập để giúp đỡ các em. Mặt khác, tôi đề
nghị với Ban giám hiệu nhà trường hỗ trợ học bổng cho các em. Đồng thời đến
thăm gia đình em để gây thiện cảm và đề nghị phụ huynh tạo điều kiện cho em đi
học đều và được tham gia học phụ đạo. (hình 9 phần phụ lục)
GV: Trần Dương Thiên Cường – Trường Tiểu học Trưng Vương – H.Trảng Bom
7
Một số kinh nghiệm rèn học sinh yếu Toán lớp 5
Đối với các em do ham chơi, chây lười, không được phụ huynh quan tâm dẫn
đến yếu.
Bước đầu tôi gần gũi, khuyên bảo, nêu những gương học tập tốt cho các em
thấy. Bố trí thời gian kèm cặp, luôn khích lệ động viên để các em vươn lên; đồng
thời hình thành dần phương pháp học toán cho các em. Tóm lại, đối với đối tượng
này cần có sự kết hợp chặt chẽ với phụ huynh học sinh nhằm quản lí việc học ở nhà;
cộng với sự kiểm tra nhắc nhở việc học ở lớp để dần dần đưa các em vào nền nếp
học tập.
Ngoài ra, sau mỗi đợt kiểm tra định kì tôi đã dùng phiếu liên lạc để thông tin
kết quả học tập của học sinh và nhận lại sự phản hồi của phụ huynh học sinh; sau đó
tôi tìm cách giúp học sinh rèn luyện thêm.
3.3. Công tác tham mưu
Các em học yếu là do nhiều nguyên nhân khác nhau. Do đó, học sinh yếu
không phải chỉ nhờ sự rèn cặp của giáo viên chủ nhiệm mà cần phải có sự cộng tác
hỗ trợ của các bạn học sinh trong và ngoài lớp, của cha mẹ học sinh và của cả một
số ban ngành, đoàn thể trong nhà trường nữa. Bạn bè giúp đỡ các em yếu khi học tổ,
học nhóm; phụ huynh chăm sóc, động viên và quan tâm đến việc học của con em
mình khi ở nhà.
Còn đối với ban ngành đoàn thể trong trường thì tôi đã đề nghị và kết hợp với
tổng phụ trách Đội tạo sân chơi cho các em học sinh yếu bằng cách tổ chức các
cuộc thi dành cho các em (Ví dụ như: Thi bông hoa điểm tốt (điểm 6, 7) thay cho
bông hoa điểm 9,10 dành cho học sinh khá giỏi hoặc thi giải toán nhanh hoặc tổ
chức đố vui học tập trong giờ sinh hoạt). Từ đó, gây hứng thú cho học sinh yếu để
các em thích học toán hơn.
Đồng thời, tôi đã kết hợp với khối trưởng bàn biện pháp giúp đỡ học sinh yếu.
Tổ chức thi đua học tập giữa các em học sinh yếu với nhau để giúp các em phấn đấu
vươn lên trong học tập.
Sau những lần tổng kết các cuộc thi tôi đã báo cáo kết với Ban giám hiệu,
Công đoàn và Đội để tuyên dương, động viên vào những buổi sinh hoạt dưới cờ.
IV. KẾT QUẢ
Khi áp dụng các biện pháp trên, tuy vất vả nhưng tôi vẫn tìm thấy niềm vui
trong công việc và càng thấy yêu nghề hơn. Bởi vì qua nhiều năm giảng dạy, lúc
nào đầu năm tỉ lệ học sinh yếu cũng khoảng 8% nhưng đến cuối năm lớp tôi không
còn học sinh yếu; 100% học sinh hoàn thành chương trình bậc Tiểu học.
Thêm vào đó, nhiều học sinh trở nên yêu thích môn Toán, và năng động hơn.
Hơn thế nữa, nhiều năm qua học sinh năng khiếu môn Toán cấp Huyện đều đạt tỉ lệ
cao và giành được nhiều giải đáng kể.
Một số bài làm minh hoạ kết quả đạt được của học sinh (đính kèm ở phụ lục).
So sánh kết quả chất lượng môn Toán qua từng kì kiểm tra.
* Năm học 2010-2011:
Điểm 9-10
Điểm 7-8
Điểm 5-6
Điểm 1-4
Thời điểm
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
Khảo sát đầu năm
10
28,6
11
31,4
11
31,4
3
8,6
Kiểm tra cuối kì I
11
31,4
12
34,3
10
28,6
2
5,7
Kiểm tra cuối kì II
24
68,6
9
25,7
2
5,7
/
/
GV: Trần Dương Thiên Cường – Trường Tiểu học Trưng Vương – H.Trảng Bom
8
* Năm học 2011-2012:
Một số kinh nghiệm rèn học sinh yếu Toán lớp 5
Điểm 9-10
Điểm 7-8
Điểm 5-6
Điểm 1-4
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
Khảo sát đầu năm
9
25,7
11
31,4
12
34,3
3
8,6
Kiểm tra cuối kì I
12
34,4
11
31,4
11
31,4
1
2,8
Kiểm tra cuối kì II
25
71,4
8
22,9
2
5,7
/
/
* Nhận xét thực trạng qua số liệu trên:
Qua các bài thi cuối năm cho thấy các em đã phần nào nắm được kiến thức cơ
bản nhờ sự rèn cặp của giáo viên chủ nhiệm, sự hỗ trợ của các bạn và sự giúp đỡ
của phụ huynh. Tuy nhiên đối với những bài toán có lời văn vẫn còn gây khó khăn
đối với đối tượng học sinh yếu.
V. BÀI HỌC KINH NGHIỆM
Qua việc phụ đạo học sinh yếu về môn Toán lớp 5, tôi rút ra được một số kinh
nghiệm sau:
- Giáo viên kịp thời phát hiện ra những học sinh yếu thông qua việc bàn giao
chất lượng đầu năm qua việc làm bài tập hằng ngày của học sinh, qua các bài kiểm
tra.
- Tìm ra nguyên nhân yếu kém và các mặt yếu kém của học sinh (yếu về dạng
bài nào).
- Lập kế hoạch và đề ra các biện pháp phụ đạo cụ thể, rõ ràng. Mỗi bài dạy cần
nguyên cứu kĩ mục tiêu bài dạy, đề ra phương pháp và hình thức dạy học thích hợp
cho từng đối tượng giúp các em hứng thú học tập và dễ tiếp thu nội dung bài.
- Sau mỗi bài dạy giáo viên cần rút ra nội dung cần nhớ và một số mẹo nhỏ
giúp học sinh dễ nhớ và nhớ lâu.
- Tổ chức giờ dạy một cách linh hoạt, vận dụng các trò chơi học tập để kích
thích sự hứng thú của học sinh. Tổ chức đôi bạn, nhóm bạn học tập để học sinh khá
giỏi thường xuyên giúp đỡ các bạn yếu về cách học tập, về phương pháp vận dụng
kiến thức, từ đó các em yếu có phương pháp học tập tốt.
- Thường xuyên liên lạc, trao đổi với phụ huynh học sinh về kết quả học tập
của các em để nhờ sự hỗ trợ, giúp đỡ trong việc rèn cặp học sinh.
- Giáo viên cần gần gũi, thân thiện với các em học sinh yếu giúp các em tự tin
hơn.
- Bản thân giáo viên không ngừng bồi dưỡng về chuyên môn, đổi mới phương
pháp, thực hiện điều chỉnh chương trình phù hợp với từng đối tượng học sinh.
VI. KẾT LUẬN
Tóm lại, đối với học sinh yếu môn Toán thì việc quan tâm của giáo viên đến
từng học sinh và phương pháp giảng dạy sát đối tượng, đáp ứng đúng những thiếu
sót của học sinh về kiến thức, kĩ năng sẽ giúp các em dần dần đáp ứng được yêu cầu
về chất lượng học tập môn Toán ở cấp Tiểu học. Mặt khác, giáo viên còn phải luôn
lưu tâm đến những em học yếu toán, luôn dành cho các em một sự ưu ái, một nguồn
kích lệ, động viên, những lời chỉ bảo ân cần. Có như thế, các em mới tiến bộ, thoát
yếu. Và sự tiến bộ của các em trong học tập là phần thưởng vô giá đối với tôi.
Trên đây tôi đã giới thiệu một số biện pháp trong việc phụ đạo hoc sinh yếu
về môn Toán lớp 5. Tôi rất mong nhận được những ý kiến đóng góp, bổ sung của
các thầy cô cho tập sáng kiến này.
Thời điểm
GV: Trần Dương Thiên Cường – Trường Tiểu học Trưng Vương – H.Trảng Bom
9
Nhận xét của Hội đồng xét cơ sở
Đạt hay không đạt:………………
Xếp loại: ………………………..
…………………………………..
Xác nhận của Hội đồng xét cơ sở
Hiệu trưởng - CTHĐ
Một số kinh nghiệm rèn học sinh yếu Toán lớp 5
Người viết
Trần Dương Thiên Cường
Nhận xét của Hội đồng thẩm định Ngành GD&ĐT
Đạt hay không đạt:……………………….
Xếp loại: ………………………………...
……………………………………………………
Xác nhận của Hội đồng thẩm định
Trưởng phòng - CTHĐ
VII. TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Phương pháp dạy học môn Toán ở Tiểu học – Nguyễn Trọng Chiến –
Nguyễn Thị Kim Thoa – ĐHSP Huế - Năm 2008.
2. Phương pháp dạy học Toán ở Tiểu học – Vũ Quốc Chung (chủ biên) – NXB
Giáo dục – 2006
3. Tạp chí: Thế giới trong ta; Giáo dục Tiểu học.
4. Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức, kĩ năng các môn học ở Tiểu học – Bộ
Giáo dục – NXB Giáo dục.
5. Công văn chỉ đạo của Bộ GD-ĐT(896/BGD&ĐT-GDTH ngày 13/2/2006;
3859/QĐ-BGDĐT ngày 28/7/2006)
6. Công văn chỉ đạo của Sở GD-ĐT (1513/SGDĐT-GDTH ngày 25/8/2006)
PHỤ LỤC
- Một số hình ảnh hoạt động ở lớp (trang 11, 12)
- Một số hình ảnh về hoạt động tổ chức “Hội vui học tập” như: hái hoa dân
chủ, thi đua theo nhóm. (trang 13)
- Ảnh nhóm học tập ở nhà và liên hệ phụ huynh (trang 14)
- Ảnh trao học bổng cho học sinh (trang 15)
- Phiếu bài tập ở nhà (trang 16,17)
- Bài khảo sát đầu năm năm học 2009-2010 của học sinh (trang 18)
- Các bài kiểm tra định kì: Cuối kì I và cuối kì II năm học 2009-2010 (trang 19,
20)
GV: Trần Dương Thiên Cường – Trường Tiểu học Trưng Vương – H.Trảng Bom
10
Một số kinh nghiệm rèn học sinh yếu Toán lớp 5
MỘT SỐ HÌNH ẢNH HOẠT ĐỘNG RÈN HỌC SINH YẾU
1. Tán thưởng phát biểu của bạn bằng tràng pháo tay
2. Đôi bạn giúp nhau tiến bộ
GV: Trần Dương Thiên Cường – Trường Tiểu học Trưng Vương – H.Trảng Bom
11
Một số kinh nghiệm rèn học sinh yếu Toán lớp 5
3. Học sinh thi đua “Ai nhanh hơn”
3.Thầy giúp trò thực hiện phép chia
4. Học sinh hoạt động nhóm
GV: Trần Dương Thiên Cường – Trường Tiểu học Trưng Vương – H.Trảng Bom
12
Một số kinh nghiệm rèn học sinh yếu Toán lớp 5
5. Học sinh tham gia “Hái hoa dân chủ”
6. Học sinh thi đua “Ai nhanh hơn”
GV: Trần Dương Thiên Cường – Trường Tiểu học Trưng Vương – H.Trảng Bom
13
Một số kinh nghiệm rèn học sinh yếu Toán lớp 5
7. Nhóm học tập ở nhà đang tích cực học tập
8. Giáo viên chủ nhiệm liên hệ phụ huynh
GV: Trần Dương Thiên Cường – Trường Tiểu học Trưng Vương – H.Trảng Bom
14
Một số kinh nghiệm rèn học sinh yếu Toán lớp 5
9. Cô Hiệu trưởng trao học bổng cho các em nhân ngày Nhà giáo Việt Nam
GV: Trần Dương Thiên Cường – Trường Tiểu học Trưng Vương – H.Trảng Bom
15
Một số kinh nghiệm rèn học sinh yếu Toán lớp 5
GV: Trần Dương Thiên Cường – Trường Tiểu học Trưng Vương – H.Trảng Bom
16
Một số kinh nghiệm rèn học sinh yếu Toán lớp 5
GV: Trần Dương Thiên Cường – Trường Tiểu học Trưng Vương – H.Trảng Bom
17
Một số kinh nghiệm rèn học sinh yếu Toán lớp 5
GV: Trần Dương Thiên Cường – Trường Tiểu học Trưng Vương – H.Trảng Bom
18
Một số kinh nghiệm rèn học sinh yếu Toán lớp 5
GV: Trần Dương Thiên Cường – Trường Tiểu học Trưng Vương – H.Trảng Bom
19
- Xem thêm -