§Ò tµi khoa häc
Sè: 06-2003
Nghiªn cøu x©y dùng c¸c chØ tiªu thèng kª chñ yÕu vÒ
c«ng nghÖ th«ng tin cña ViÖt Nam ®Õn n¨m 2005
1. CÊp ®Ò tµi
: C¬ së
2. Thêi gian nghiªn cøu : 2003
3. §¬n vÞ chñ tr×
: V¨n phßng Tæng côc Thèng kª
4. §¬n vÞ qu¶n lý
: ViÖn Khoa häc Thèng kª
5. Chñ nhiÖm ®Ò tµi
: ThS. §ç Träng Khanh
6. Nh÷ng ng−êi phèi hîp nghiªn cøu:
CN. Hoµng ThÞ Thanh Hµ
CN. NguyÔn V¨n Hoµ
CN. NguyÔn Anh TuÊn
CN. NguyÔn V¨n LiÖu
CN. Ph¹m §×nh Thuý
CN. Mai Lý Lan
CN. TrÇn ThÞ Thanh H−¬ng
7. KÕt qu¶ b¶o vÖ: lo¹i kh¸
151
I. Thùc tr¹ng thèng kª c«ng nghÖ th«ng tin vµ truyÒn
th«ng ë ViÖt Nam
1. X¸c ®Þnh néi dung vµ ph©n lo¹i ho¹t ®éng c«ng nghÖ th«ng tin vµ truyÒn
th«ng
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, c«ng nghÖ th«ng tin ®ang næi lªn nh− lµ mét
ngµnh mòi nhän trong viÖc t¹o ra sù t¨ng tr−ëng nhanh vÒ kinh tÕ. §Ó khuyÕn
khÝch vµ hç trî cho c«ng nghÖ th«ng tin ph¸t triÓn, §¶ng, ChÝnh phñ vµ Bé B−u
chÝnh, viÔn th«ng ®· cã nhiÒu nghÞ quyÕt, chØ thÞ, quyÕt ®Þnh vµ ch−¬ng tr×nh
hµnh ®éng nh»m ®Èy m¹nh øng dông vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ th«ng tin trong sù
nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. C¸c v¨n b¶n ®· thÓ hiÖn ngµy mét hoµn
chØnh h¬n néi dung cña ho¹t ®éng c«ng nghÖ th«ng tin.
Mét sè c¸c v¨n b¶n ®ã lµ:
ChØ thÞ sè 58-TC/TW ngµy 17 th¸ng 10 n¨m 2000 cña Ban ChÊp hµnh
Trung −¬ng §¶ng vÒ ®Èy m¹nh øng dông vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ th«ng tin phôc
vô sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®· nªu ra 3 môc tiªu lín mµ c«ng
nghÖ th«ng tin ViÖt nam ph¶i ®¹t ®−îc ®Õn n¨m 2010.
NghÞ quyÕt sè 49/CP ngµy 4/8/1993 cña ChÝnh phñ vÒ ph¸t triÓn c«ng
nghiÖp c«ng nghÖ th«ng tin ë ViÖt nam trong nh÷ng n¨m 90 ®· x¸c ®Þnh c¸c
thµnh phÇn chÝnh cña c«ng nghÖ th«ng tin lµ: c«ng nghÖ phÇn cøng; c«ng nghÖ
phÇn mÒm vµ c«ng nghÖ truyÒn th«ng, c«ng nghÖ ®iÖn tö. Còng trong nghÞ ®Þnh
nµy c«ng nghiÖp c«ng nghÖ th«ng tin bao gåm c«ng nghiÖp m¸y tÝnh vµ c¸c thiÕt
bÞ cã liªn quan, c«ng nghiÖp phÇn mÒm.
QuyÕt ®Þnh sè 211-TTg ngµy 7/4/1995 cña Thñ t−íng ChÝnh phñ phª duyÖt
ch−¬ng tr×nh quèc gia vÒ c«ng nghÖ th«ng tin còng x¸c ®Þnh néi dung ph¸t triÓn
c«ng nghÖ th«ng tin ë n−íc ta lµ: C«ng nghiÖp phÇn cøng (l¾p r¸p thiÕt bÞ tin
häc, ®ång thêi ph¸t triÓn c¸c c¬ së thiÕt kÕ, chÕ t¹o c¸c thiÕt bÞ truyÒn th«ng vµ
thiÕt bÞ tin häc chuyªn dông); C«ng nghiÖp phÇn mÒm DÞch vô c«ng nghÖ th«ng
tin.
QuyÕt ®Þnh sè 128/2000/Q§-TTg ngµy 20/1l/2000 cña Thñ t−íng ChÝnh
phñ vÒ mét sè chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p khuyÕn khÝch ®Çu t− vµ ph¸t triÓn c«ng
nghiÖp phÇn mÒm bao gåm s¶n phÈm phÇn mÒm vµ dÞch vô phÇn mÒm.
152
QuyÕt ®Þnh sè 8l/2001/Q§-TTg ngµy 24 th¸ng 5 n¨m 2001 cña Thñ t−íng
ChÝnh phñ vÒ viÖc phª duyÖt Ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng triÓn khai chØ thÞ sè
58-CT/TW cña Bé ChÝnh trÞ vÒ ®Èy m¹nh øng dông vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ
th«ng tin trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ giai ®o¹n 200l -2005.
Bé B−u chÝnh viÔn th«ng - ®¬n vÞ cã chøc n¨ng qu¶n lý nhµ n−íc vÒ ho¹t
®éng c«ng nghÖ th«ng tin vµ truyÒn th«ng ®· ®−a ra ChiÕn l−îc ph¸t triÓn ho¹t
®éng nµy gåm 4 néi dung.
C¸c v¨n b¶n trªn thùc sù lµ c¬ së cho viÖc x©y ®ùng c¸c chØ tiªu thèng kª
®Ó ph¶n ¸nh sù tiÕn triÓn cña c¸c ch−¬ng tr×nh nµy. Tuy nhiªn ®Ó ®¶m b¶o sù so
s¸nh vµ thèng nhÊt vÒ ph¹m vi, c¸c ho¹t ®éng thuéc c¸c ch−¬ng tr×nh trªn cÇn
®−îc s¾p xÕp nµo nh÷ng ho¹t ®éng, ngµnh nµo trong b¶n Ph©n lo¹i hiÖn hµnh.
* Ph©n lo¹i ho¹t ®éng c«ng nghÖ th«ng tin vµ truyÒn th«ng trong HÖ thèng
ngµnh kinh tÕ quèc d©n ViÖt Nam (VISIC 1994)
Khi xem xÐt vµ ph©n lo¹i c¸c ho¹t ®éng thuéc lÜnh vùc c«ng nghÖ th«ng
tin vµ truyÒn th«ng vµo HÖ thèng ngµnh kinh tÕ quèc d©n cña ViÖt Nam (VSIC
1994) cÇn ph¶i x¸c ®Þnh vµ ph©n biÖt râ hai ph¹m trï:
- C¸c ho¹t ®éng thuéc lÜnh vùc c«ng nghÖ th«ng tin vµ truyÒn th«ng d−íi
gi¸c ®é qu¶n lý nhµ n−íc ®Ó ®Þnh h−íng ph¸t triÓn cã néi dung rÊt réng. Nã liªn
quan kh«ng nh÷ng ®Õn ho¹t ®éng trùc tiÕp t¹o ra c¸c s¶n phÈm vËt chÊt vµ c¸c
dÞch vô c«ng nghÖ th«ng tin vµ truyÒn th«ng nh−: m¸y tÝnh, phÇn mÒm, dÞch vô
viÔn th«ng.... mµ c¶ ®Õn c¸c ho¹t ®éng øng dông, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, gi¸o
dôc ®µo t¹o.... Nghiªn cøu néi dung theo quan ®iÓm nµy cã ý nghÜa trong viÖc
x©y dùng hÖ thèng chØ tiªu thèng kª ph¶n ¸nh.
- C¸c ho¹t ®éng thuéc lÜnh vùc c«ng nghÖ th«ng tin vµ truyÒn th«ng xÐt
theo tiªu chÝ ph©n c¸c ho¹t ®éng vµo c¸c ngµnh kinh tÕ quèc d©n, th× nã còng bao
gåm nhiÒu ngµnh cÊp 4 n»m r¶i r¸c ë c¸c ngµnh cÊp l, 2, 3 kh¸c nhau trong HÖ
thèng ngµnh kinh tÕ quèc d©n cña ViÖt nam (VSIC) n¨m 1994, cô thÓ liªn quan
®Õn nh÷ng ngµnh sau:
30: S¶n xuÊt thiÕt bÞ v¨n phßng vµ m¸y tÝnh
3l: S¶n xuÊt m¸y mãc, thiÕt bÞ ®iÖn ch−a ®−îc ph©n vµo ®©u
32: S¶n xuÊt radio, tivi vµ thiÕt bÞ truyÒn th«ng
153
33: S¶n xuÊt dông cô y tÕ, dông cô chÝnh x¸c, dông cô quang häc vµ ®ång
hå c¸c lo¹i
51: B¸n bu«n vµ b¸n ®¹i lý (trõ ®éng c¬ vµ m« t« xe m¸y)
64: B−u chÝnh vµ viÔn th«ng
72: Cho thuª m¸y mãc thiÕt bÞ
73: C¸c ho¹t ®éng liªn quan ®Õn m¸y tÝnh
Tuy nhiªn, trong thùc tÕ cßn cã nh÷ng vÊn ®Ò vÒ gianh giíi gi÷a ho¹t ®éng
lµ CNTT & TT vµ ho¹t ®éng kh«ng ph¶i lµ CNTT & TT nh−: M¸y v¨n phßng
(kh«ng ph¶i lµ m¸y tÝnh); ... vµ trong hÖ thèng ngµnh kinh tÕ hiÖn nay (VSIC
1994) còng ch−a chØ ra cô thÓ ®©u lµ ho¹t ®éng CNTT & TT.
2. Thùc tr¹ng c«ng t¸c thèng kª c«ng nghÖ th«ng tin vµ truyÒn th«ng ë
ViÖt Nam
Ch−¬ng tr×nh kÕ ho¹ch tæng thÓ vÒ CNTT Quèc gia 2001-2010) (QuyÕt
®Þnh cña Thñ t−íng ChÝnh phñ sè 81/2001/Q§-TTG ngµy 24/5/2001) ®· ®Æt ra 3
nhiÖm vô chÝnh cho Tæng côc Thèng kª lµ:
- X©y dùng ngµnh CNTT vµ c«ng nghiÖp CNTT trong HÖ thèng ph©n
ngµnh kinh tÕ quèc d©n.
- X©y dùng c¸c chØ tiªu thèng kª vÒ CNTT.
- X©y dùng hÖ thèng th«ng tin thèng kª vÒ CNTT vµ c«ng nghiÖp CNTT.
NhiÖm vô thø nhÊt: HiÖn nay ®ang trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu vµ söa ®æi
HÖ thèng ngµnh kinh tÕ quèc d©n trong ®ã cã x¸c ®Þnh râ lÜnh vùc c«ng nghÖ
th«ng tin bao gåm nh÷ng ho¹t ®éng nµo.
NhiÖm vô thø hai: Cïng víi ®Ò tµi nµy, TCTK kÕt hîp víi Bé B−u chÝnh
viÔn th«ng ®ang nghiªn cøu x©y dùng vµ HÖ thèng chØ tiªu thèng kª vÒ CNTT
& TT.
NhiÖm vô thø ba: C«ng t¸c thèng kª thu thËp vµ phæ biÕn sè liÖu thèng kª
vÒ CNTT ®· ®−îc thùc hiÖn ë Tæng côc Thèng kª vµ mét sè Bé, ngµnh, nh−ng
nãi chung cßn rÊt h¹n chÕ, kh«ng d−îc cËp nhËt ®Çy ®ñ, kÞp thêi vµ thiÕu ®ång
154
bé. Cã thÓ ®iÓm qua t×nh h×nh nµy qua c¸c h×nh thøc thu thËp sè liÖu cã liªn quan
®Õn CNTT nh− sau:
§èi víi khu vùc hé gia d×nh, cø hai n¨m l lÇn tõ n¨m 1997- 1998 ®Õn nay,
cuéc kh¶o s¸t møc sèng d©n c− ®· ®−a m¸y tÝnh lµ mét trong c¸c ®å dïng l©u
bÒn vµo b¶ng hái ®iÒu tra hé gia ®×nh, nh»m ®¸nh gi¸ møc sèng d©n c− qua viÖc
øng dông c«ng nghÖ th«ng tin.
§èi víi khu vùc doanh nghiÖp, tõ n¨m 2001 ®Õn nay mét n¨m mét lÇn, c¸c
chØ tiªu vÒ øng dông c«ng nghÖ th«ng tin nh−: sè m¸y tÝnh, t×nh h×nh kÕt nèt vµ
sö dông m¹ng, t×nh h×nh giao dÞch th−¬ng m¹i ®iÖn tö, cã x©y dùng trang WEB
kh«ng? ®−îc thu thËp qua ®iÒu tra toµn bé vÒ doanh nghiÖp; ®ång thêi c¸c chØ
tiªu nµo còng ®−îc cµi ®Æt vµo chÕ ®é b¸o c¸o thèng kª ®Þnh kú cho doanh
nghiÖp nhµ n−íc, b¾t ®Çu ¸p dông vµo n¨m 2003.
§èi víi c¸c th«ng tin viÔn th«ng, Bé B−u chÝnh, viÔn th«ng còng thu thËp
®−îc qua hÖ thèng hå s¬ hµnh chÝnh, nghiÖp vô cña ngµnh.
§Ó cã c¬ së x©y dùng hÖ thèng chØ tiªu thèng kª vÒ c«ng nghÖ th«ng tin,
tr−íc hÕt cÇn nghiªn cøu lµm râ c¸c kh¸i niÖm, ®Þnh nghÜa, ph©n lo¹i ho¹t ®éng
cã liªn quan ®Õn c«ng nghÖ th«ng tin vµ truyÒn th«ng. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy,
c¸c kh¸i niÖm, ®Þnh nghÜa ®· ®−îc dïng trong c¸c n−íc OECD ®−îc dïng ®Ó
tham kh¶o vµ xem xÐt.
II. Mét sè kh¸i niÖm ®Þnh nghÜa vµ ph©n lo¹i vÒ c«ng nghÖ
th«ng tin vµ truyÒn th«ng
2.l. Mét sè kh¸i niÖm ®Þnh nghÜa
2.1.1. §Þnh nghÜa vÒ ngµnh c«ng nghÖ th«ng tin
Ngµnh c«ng nghÖ th«ng tin vµ truyÒn th«ng ®−îc ®Þnh nghÜa nh− lµ sù kÕt
hîp gi÷a ngµnh c«ng nghiÖp s¶n xuÊt vµ dÞch vô n¾m b¾t, truyÒn ®−a vµ hiÓn thÞ
sè liÖu vµ th«ng tin d−íi h×nh thøc diÖn tö. Nh− vËy cã thÓ hiÓu cÊu thµnh cña
ngµnh nµy bao gåm 3 lÜnh vùc chÝnh: ''tin häc”: gåm tÊt c¶ c¸c ngµnh s¶n xuÊt
thiÕt bÞ vµ c¸c dÞch vô ®i kÌm; lÜnh vùc “®iÖn tö'' gåm ho¹t ®éng s¶n xuÊt linh
kiÖn ®iÖn tö vµ mét sè m¸y mãc ®iÖn tö vµ lÜnh vùc “ViÔn th«ng'' gåm ho¹t ®éng
vµ dÞch vô vµ s¶n xuÊt thiÕt bÞ ®i kÌm.
155
2.1.2. Kinh doanh ®iÖn tö
Kinh doanh ®iÖn tö (e-business) lµ mét qui tr×nh mµ mét tæ chøc kinh
doanh tiÕn hµnh th«ng qua m¹ng m¸y tÝnh. C¸c tæ chøc kinh doanh ë ®©y bao
gåm tæ chøc v× lîi nhuËn, c¬ quan chÝnh phñ hoÆc tæ chøc phi lîi nhuËn. ThÝ dô
vÒ c¸c qu¸ tr×nh kinh doanh ®iÖn tö trùc tuyÕn bao gåm: mua hµng, b¸n hµng,
thèng kª cña m¸y b¸n hµng tù ®éng, qu¶n lý s¶n xuÊt vµ hËu cÇn còng nh− c¸c
dÞch vô th«ng tin liªn l¹c vµ hç trî, nh− ®µo t¹o vµ tuyÓn dông trªn m¹ng. M¹ng
m¸y tÝnh lµ c¸c thiÕt bÞ ®iÖn tö ®−îc kÕt nèi víi nhau vµ trao ®æi th«ng tin víi
nhau qua m¹ng. Cã rÊt nhiÒu c¸c thiÕt bÞ ®iÖn tö cã thÓ kÕt nèi víi nhau, bao
gåm m¸y tÝnh, ®iÖn tho¹i di ®éng kÕt nèi Intemet, m¸y trî lý c¸ nh©n dïng kü
thuËt sè vµ Ti vi kÕt nèi trang web. Nh÷ng h×nh thøc kÕt nèi nµy th−êng cÇn ®Õn
rÊt Ýt sù can thiÖp cña con ng−êi. M¹ng bao gåm m¹ng Intemet, m¹ng néi bé,
m¹ng diÖn réng, m¹ng trao ®æi th«ng tin ®iÖn tö vµ m¹ng viÔn th«ng. C¸c lo¹i
m¹ng nµy cã thÓ lµ m¹ng ®ãng hoÆc më.
2.1.3. Th−¬ng m¹i ®iÖn tö
Th−¬ng m¹i ®iÖn tö (e-commerce) lµ qu¸ tr×nh giao dÞch ®−îc thùc hiÖn vµ
hoµn tÊt th«ng qua m¹ng m¸y tÝnh cã liªn quan ®Õn viÖc chuyÓn giao quyÒn së
h÷u hoÆc quyÒn sö dông hµng ho¸ hoÆc dÞch vô. C¸c qu¸ tr×nh giao dÞch sÏ diÔn
ra trong c¸c qu¸ tr×nh kinh doanh ®iÖn tö (ch¼ng h¹n nh− qu¸ tr×nh b¸n hµng) vµ
®−îc hoµn tÊt khi tho¶ thuËn gi÷a ng−êi mua vµ ng−êi b¸n vÒ chuyÓn giao quyÒn
së h÷u hay quyÒn sö dông hµng ho¸ vµ dÞch vô ®−îc thùc hiÖn qua m¹ng m¸y
tÝnh. C¸c hîp ®ång ®iÖn tö (chø kh«ng ph¶i lµ thanh to¸n ®iÖn tö) sÏ lµ yÕu tè
quyÕt ®Þnh mét qu¸ tr×nh giao dÞch th−¬ng m¹i ®iÖn tö. C¸c qu¸ tr×nh giao dÞch
mµ kh«ng cÇn ph¶i tr¶ tiÒn nh− lµ t¶i c¸c ch−¬ng tr×nh phÇn mÒm miÔn phÝ tõ
m¹ng Intemet vµo m¸y sÏ kh«ng ®−îc tÝnh vµo. C¸c thÝ dô vÒ giao dÞch th−¬ng
m¹i ®iÖn tö bao gåm b¸n s¸ch hoÆc ®Üa CD-ROM trªn m¹ng Intemet, mét c«ng
ty ®iÖn tö b¸n linh kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp kh¸c, mét nhµ m¸y s¶n xuÊt b¸n
c¸c bé phËn m¸y mãc cho nhµ m¸y kh¸c trong cïng mét c«ng ty b»ng c¸ch sö
dông m¹ng néi bé cña c«ng ty vµ mét nhµ s¶n xuÊt b¸n hµng cho nhµ b¸n lÎ
th«ng qua m¹ng trao ®æi th«ng tin ®iÖn tö (EDI).
Tuy nhiªn ®Ó thèng kª ®−îc khèi l−îng th−¬ng m¹i ®iÖn tö th× tr−íc hÕt
ph¶i x¸c ®Þnh ®−îc néi dung vµ ph¹m vi cña giao dÞch th−¬ng m¹i ®iÖn tö. VÝ dô,
156
th−¬ng m¹i ®iÖn tö cã bao gåm ho¹t ®éng trao ®æi sè liÖu ®iÖn tö (EDI) hay
kh«ng th× cßn nhiÒu quan ®iÓm kh«ng gièng nhau.
2.1.4. C¬ së h¹ tÇng ®iÖn tö
C¬ së h¹ tÇng kinh doanh ®iÖn tö lµ mét lo¹i c¬ së h¹ tÇng kinh tÕ ®−îc
dïng ®Ó hç trî thùc hiÖn kinh doanh ®iÖn tö vµ tiÕn hµnh c¸c giao dÞch ®iÖn tö.
C¬ së h¹ tÇng ®iÖn tö bao gåm c¶ thiÕt bÞ phÇn cøng, phÇn mÒm øng dông, m¹ng
viÔn th«ng, c¸c dÞch vô hç trî vµ nguån nh©n lùc ®−îc sö dông trong kinh doanh
®iÖn tö vµ th−¬ng m¹i ®iÖn tö.
2.2. Ph©n lo¹i c¸c ho¹t ®éng c«ng nghÖ th«ng tin vµ truyÒn th«ng
C¸c n−íc thuéc khèi OECD ®· ®−a ra nguyªn t¾c c¬ b¶n ®Ó x¸c ®Þnh lÜnh
vùc c«ng nghÖ th«ng tin vµ truyÒn th«ng nh− sau:
§èi víi c¸c ngµnh s¶n xuÊt: LÜnh vùc c«ng nghÖ vµ truyÒn th«ng bao
gåm c¸c ngµnh s¶n xuÊt cã ®Æc tr−ng:
Thùc hiÖn chøc n¨ng xö lý th«ng tin vµ truyÒn th«ng bao gåm c¶ viÖc
truyÒn ®−a vµ hiÓn thÞ th«ng tin.
Sö dông ®iÖn tö ®Ó ph¸t hiÖn, ®o l−êng, ghi chÐp l¹i mét hiÖn t−îng vËt lý
hoÆc kiÓm so¸t mét qui tr×nh vËt lý.
§èi víi ngµnh dÞch vô: Ph¶i lµ ngµnh b¶o ®¶m cho viÖc thùc hiÖn chøc
n¨ng xö lý th«ng tin vµ truyÒn ®−a th«ng tin b»ng ph−¬ng tiÖn ®iÖn tö.
Trªn c¬ së c¸c nguyªn t¾c trªn, lÜnh vùc c«ng nghÖ th«ng tin vµ truyÒn
th«ng bao gåm c¸c ngµnh sau ®©y trong Ph©n ngµnh chuÈn cña Liªn hîp quèc
(ISIC Re.3) vµ so s¸nh víi HÖ thèng ngµnh kinh tÕ quèc d©n cña ViÖt nam VSIC
1994)
Tªn ngµnh
ISIC Re.3
VSIC 1004
a. §èi víi ngµnh s¶n xuÊt
- S¶n xuÊt m¸y mãc thiÕt bÞ v¨n phßng, m¸y tÝnh
- S¶n xuÊt c¸p vµ c¸c lo¹i d©y c¸ch ®iÖn
- S¶n xuÊt c¸c van, ®Ìn ®iÖn tö vµ c¸c linh kiÖn
®iÖn tö kh¸c
3000
3130
3210
3000
3130
3210
157
Tªn ngµnh
ISIC Re.3
VSIC 1004
- S¶n xuÊt m¸y ph¸t h×nh, m¸y ph¸t thanh vµ c¸c
dông cô dïng cho ®iÖn tho¹i, diÖn b¸o
- S¶n xuÊt v« tuyÕn, ®µi, c¸c m¸y ghi ©m thanh,
ghi h×nh hoÆc c¸c thiÕt bÞ, s¶n phÈm cã liªn quan
- S¶n xuÊt c¸c dông cô vµ thiÕt bÞ ®o l−êng, kiÓm
tra, xÐt nghiÖm
- S¶n xuÊt c¸c thiÕt bÞ kiÓm tra quy tr×nh c«ng
nghiÖp
b. §èi víi c¸c ngµnh dÞch vô
- C¸c dÞch vô cung øng vµ b¸n bu«n m¸y mãc
- C¸c dÞch vô viÔn th«ng
- C¸c dÞch vô cho thuª m¸y mãc thiÕt bÞ v¨n
phßng, m¸y tÝnh
- C¸c dÞch vô m¸y tÝnh vµ c¸c ho¹t ®éng cã liªn
quan
3220
3220
3230
3230
3312
3312
3313
3313
5150
6420
7123
5150
6420
7223
72
73
III. KiÕn nghÞ vÒ c¸c chØ tiªu thèng kª c«ng nghÖ th«ng tin
cña ViÖt Nam
3.l. C¬ së x©y dùng hÖ thèng chØ tiªu CNTT & TT cña ViÖt Nam
Nh− d· ®¸nh gi¸ ë phÇn thùc tr¹ng, ®Õn nay vÉn ch−a cã mét hÖ thèng chØ
tiªu thèng kª ph¶n ¸nh vÒ lÜnh vùc nµy. Tuy nhiªn cã thÓ x©y dùng ®−îc mét hÖ
thèng chØ tiªu vÒ CNTT & TT phï hîp víi ®iÒu kiÖn ViÖt Nam vµ phï hîp víi
c¸c tiªu chuÈn quèc tÕ, trªn c¬ së tham kh¶o c¸c chØ tiªu c«ng nghÖ th«ng tin cña
c¸c n−íc OECD, vµ quan ®iÓm qu¶n lý cña Bé B−u chÝnh - viÔn th«ng, cô thÓ
nh− sau:
HÖ thèng chØ tiªu CNTT & TT ViÖt Nam ®−îc thÓ hiÖn qua 4 thµnh phÇn
vµ cã 3 chñ thÓ t¸c ®éng chÝnh.
* Bèn thµnh phÇn bao gåm:
- H¹ tÇng: gåm h¹ tÇng viÔn th«ng vµ INTERNET, c¸c dÞch vô viÔn th«ng
vµ INTERNET.
158
- C«ng nghiÖp CNTT&TT: gåm c«ng nghiÖp phÇn cøng, phÇn mÒm,
®iÖn tö,...
- øng dông: gåm c¸c øng dông CNTT & TT vµo s¶n xuÊt kinh doanh,
qu¶n lý cña c¸c tæ chøc ho¹t ®éng trªn l·nh thæ ViÖt Nam.
- Nguån nh©n lùc: gåm lùc l−îng lao ®éng ®−îc ®µo t¹o vÒ tin häc, lùc
l−îng lao ®éng lµm viÖc trong c¸c ngµnh c«ng nghÖ th«ng tin,...
* Ba chñ thÓ bao gåm:
- Ng−êi sö dông: t¸c ®éng lªn 4 thµnh phÇn trªn th«ng qua viÖc khai th¸c,
sö dông nh÷ng dÞch vô vµ s¶n phÈm CNTT & TT;
- Doanh nghiÖp: t¸c ®éng lªn bèn thµnh phÇn trªn th«ng qua viÖc ®Çu t−,
s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm CNTT & TT;
- ChÝnh phñ: t¸c ®éng nªn bèn thµnh phÇn trªn th«ng qua viÖc qu¶n lý,
kiÓm so¸t, ®−a ra nh÷ng chÝnh s¸ch, hµnh lang ph¸p lý t¹o m«i tr−êng thuËn lîi
cho c¸c thµnh phÇn trªn ph¸t triÓn.
KÕt hîp gi÷a 4 thµnh phÇn vµ 3 chñ thÓ; cã thÓ ®−a ra HÖ thèng chØ tiªu
thèng kª CNTT & TT bao gåm bèn bé phËn chÝnh nh− sau:
* HÖ thèng chØ tiªu c¬ së h¹ tÇng viÔn th«ng vµ INTERNET: gåm c¸c chØ
tiªu ph¶n ¸nh
- MËt ®é internet
- §é bao phñ cña m¹ng viÔn th«ng vµ internet
- ChÊt l−îng vÒ tèc ®é, tÝnh æn ®Þnh vµ sù s½n sµng còng nh− b¶o mËt cña
hÖ thèng
- Gi¸ c¶ truy cËp
- …………..
* HÖ thèng chØ tiªu c«ng nghiÖp CNTT & TT: gåm c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh:
- Kh¶ n¨ng cña thÞ tr−êng CNTT & TT
- Sù ph¸t triÓn cña ngµnh c«ng nghiÖp phÇn cøng, phÇn mÒm vµ dÞch vô,
159
- Kh¶ n¨ng vÒ mÆt khoa häc, c«ng nghÖ cña ngµnh c«ng nghiÖp CNTT
& TT;
- N¨ng suÊt lao ®éng;
- …………..
* HÖ thèng chØ tiªu ®¸nh gi¸ t×nh h×nh øng dông CNTT & TT: gåm c¸c chØ
tiªu ph¶n ¸nh:
- ChÝnh phñ ®iÖn tö
- Th−¬ng m¹i ®iÖn tö vµ kinh doanh ®iÖn tö;
- C¸c øng dông vÒ gi¸o dôc vµ ®µo t¹o;
- C¸c øng dông trong lÜnh vùc y tÕ vµ ch¨m sãc søc khoÎ;
- C¸c øng dông trong lÜnh vùc b¸o chÝ vµ truyÒn th«ng;
- C¸c øng dông phôc vô xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo;
- C¸c øng dông phôc vô n«ng nghiÖp, m«i tr−êng;
- ……………..
* HÖ thèng chØ tiªu nguån nh©n lùc CNTT: gåm c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh
- N¨ng lùc ®µo t¹o CNTT & TT t¹i c¸c tr−êng ®¹i häc vµ c¸c hÖ thèng ®µo
t¹o nghÒ
- Sè l−îng nh©n lùc ho¹t ®éng trùc tiÕp trong lÜnh vùc CNTT & TT;
- N¨ng lùc khoa häc, c«ng nghÖ cña ®éi ngò nh©n lùc CNTT & TT;
- N¨ng lùc sö dông ®èi víi c¸c øng dông CNTT & TT;
- ……..
Ngoµi c¸c hÖ thèng chØ tiªu nªu trªn, cßn ph¶i kÓ ®Õn c¸c chØ tiªu ph¶n
¸nh t¸c ®éng, sù ®ãng gãp cña CNTT & TT ®èi víi sù t¨ng tr−ëng kinh tÕ x· héi
nh−: C¸c chÝnh s¸ch thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña CNTT & TT; ®ãng gãp vµo t¨ng
tr−ëng GDP; ®ãng gãp ®èi víi viÖc n©ng cao tri thøc cña ng−êi d©n,...
160
3.2. KiÕn nghÞ c¸c chØ tiªu thèng kª chñ yÕu vÒ c«ng nghÖ th«ng tin cña
ViÖt Nam
Lµ lÜnh vùc míi, mÆt kh¸c CNTT & TT l¹i bao gåm rÊt nhiÒu néi dung,
trong ®ã cã nh÷ng néi dung viÖc ®o l−êng thèng kª lµ rÊt khã vµ phøc t¹p ngay
c¶ ®èi víi c¸c n−íc thuéc khèi OECD; do ®ã viÖc ®−a ra kiÕn nghÞ vÒ c¸c chØ
tiªu thèng kª chñ yÕu vÒ c«ng nghÖ th«ng tin vµ truyÒn th«ng trong ®iÒu kiÖn cô
thÓ cña ViÖt Nam cÇn xem xÐt ®Õn mét sè nguyªn t¾c c¬ b¶n vµ ®¶m b¶o hµi hoµ
c¶ ba nguyªn t¾c: §Çy ®ñ, so s¸nh ®−îc vµ kh¶ thi.
3.2.1. C¸c chØ tiªu thèng kª chñ yÕu vÒ CNTT cña ViÖt Nam.
Trªn c¬ së nh÷ng ph©n tÝch ë trªn, ®Ò tµi kiÕn nghÞ ®−a ra c¸c chØ tiªu
thèng kª chñ yÕu vÒ c«ng nghÖ th«ng tin vµ truyÒn th«ng cña ViÖt Nam ®Õn
2005 gåm 56 chØ tiªu nh− sau:
H×nh
Tªn chØ tiªu
Ph©n tæ chÝnh
Chu kú
thøc thu
1
2
3
4
theo n¨m, theo c¸c
lo¹i m¸y xö lý
theo n¨m, tÝnh cho
1000 d©n vµ ph¸t
triÓn qua mçi n¨m
theo n¨m
n¨m
®iÒu tra
n¨m
b¸o c¸o
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
thËp
I. Khu vùc hé gia ®×nh
1. Tû lÖ hé gia ®×nh cã c¸c thiÕt bÞ
th«ng tin vµ viÔn th«ng
2. Sè thuª bao ®iÖn tho¹i m¹ng vµ hÖ
thèng ®iÖn tho¹i cÇm tay
3. Sè thuª bao ®iÖn tho¹i m¹ng trªn
1000 ng−êi d©n
4. Tû lÖ gia ®×nh cã m¸y tÝnh c¸ nh©n
vµ sö dông internet
5. Tû lÖ tham gia sö dông internet
theo ®é tuæi, sö dông th«ng tin cã liªn
quan (15 tuæi trë lªn)
6. Sè giê trung b×nh sö dông hµng
ngµy vÒ internet theo nhãm tuæi, vµ
giíi (d©n sè 10 tuæi trë lªn)
theo n¨m, së h÷u
vµ sö dông internet
nhãm tuæi, lo¹i
thiÕt bÞ, lo¹i sö
dông
nhãm tuæi, giíi
tÝnh
161
H×nh
Tªn chØ tiªu
Ph©n tæ chÝnh
Chu kú
thøc thu
thËp
7. Tû lÖ gia ®×nh sö dông internet
lo¹i gia ®×nh, lo¹i
sö dông
lo¹i kÕt nèi, c¬ cÊu
chi phÝ
nhãm tuæi, lo¹i
®iÖn chi phÝ
8. Sö dông internet t¹i nhµ (sö dông c¸
nh©n)
9. Tû lÖ sö dông ®iÖn tho¹i di ®éng
theo ®é tuæi c¸c thµnh viªn trong gia
®×nh
10. Chi phÝ hµng n¨m cña gia ®×nh vÒ theo n¨m, lo¹i thiÕt
c¸c thiÕt bÞ vµ c¸c dÞch vô cã liªn
bÞ vµ chi phÝ
quan ®Õn TT
11. Sö dông internet b»ng ®iÖn tho¹i di
môc ®Ých
®éng theo môc ®Ých
12. Gi¸ cña m¸y tÝnh c¸ nh©n vµ tiÒn
mét sè lo¹i m¸y
ph¶i tr¶ ®iÖn tho¹i di ®éng
13. Tû lÖ tham gia sö dông internet ë thµnh phè, lo¹i sö
thµnh phè vµ theo lo¹i sö dông
dông
internet (d©n sè 10 tuæi trë lªn)
14. Sè ng−êi sö dông c¸c thiÕt bÞ cã thµnh phè, lo¹i thiÕt
liªn quan ®Õn th«ng tin vµ tû lÖ sö
bÞ
dông internet theo thµnh phè (d©n sè
10 tuæi trë lªn)
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
n¨m
n¨m
®iÒu tra
toµn bé
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
II. Khu vùc doanh nghiÖp c¬
së h¹ tÇng
15. Sè c¬ së vµ sè lao ®éng trong c¸c ngµnh cÊp 3, n¨m
ngµnh cã liªn quan ®Õn IT
16. Sè ng−êi lµm viÖc trong ngµnh lo¹i lao ®éng, t×nh
ViÔn th«ng theo t×nh tr¹ng lao ®éng,
tr¹ng, giíi tÝnh
lo¹i doanh nghiÖp vµ giíi tÝnh
17. Sè ng−êi lµm viÖc trong ngµnh thµnh phè, giíi tÝnh
th«ng tin liªn l¹c theo thµnh phè vµ
giíi tÝnh
162
H×nh
Tªn chØ tiªu
Ph©n tæ chÝnh
Chu kú
thøc thu
thËp
18. Chi phÝ riªng cho nghiªn cøu vµ
n¨m, lo¹i ®¬n vÞ
ph¸t triÓn ®èi víi lÜnh vùc IT
19. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña c¸c hµng ho¸ n¨m, lo¹i hµng ho¸
cã liªn quan ®Õn IT
20. Sè l−îng vµ gi¸ trÞ c¸c m¸y tÝnh n¨m, lo¹i m¸y tÝnh
s¶n xuÊt
21. Sè l−îng vµ gi¸ trÞ c¸c thiÕt bÞ IT n¨m, lo¹i thiÕt bÞ
s¶n xuÊt
22. Doanh sè cña ngµnh ViÔn th«ng n¨m, lo¹i c«ng viÖc
theo lo¹i c«ng viÖc
23. Sè c¸c ®¬n vÞ c¬ së vµ doanh sè n¨m, lo¹i dÞch vô
hµng n¨m cña ngµnh dÞch vô c«ng
nghÖ th«ng tin
24. XuÊt khÈu c¸c thiÕt bÞ IT
lo¹i thiÕt bÞ
25. Sè l−îng c¸c ®¬n vÞ c¬ së theo
n¨m
nhãm trung gian ®Æc biÖt cña ngµnh
vµ sö dông m¸y tÝnh c¸ nh©n
26. Ph©n bè c¸c ®¬n vÞ c¬ së theo ngµnh cÊp 3, môc
nhãm trung gian ®Æc biÖt cña ngµnh ®Ých sö dông, n¨m
vµ sö dông m¸y tÝnh c¸ nh©n
27. Ph©n bè c¸c ®¬n vÞ c¬ së theo
h−íng sö dông,
nhãm chÝnh cña ngµnh, ph¸t triÓn kinh n¨m, môc ®Ých sö
doanh trong t−¬ng lai vµ sö dông m¸y
dông
tÝnh c¸ nh©n
28. Sö dông internet cña c¸c m¸y tÝnh ngµnh cÊp 4, c¸ch
®ang sö dông cña doanh nghiÖp
sö dông, n¨m
29. Sè ng−êi lµm viÖc th−êng xuyªn n¨m, ngµnh cÊp 1
trong bé phËn xö lý th«ng tin cña c¸c
ngµnh
30. T×nh h×nh sö dông c¸c m¹ng liªn n¨m, ngµnh cÊp 1,
l¹c theo ngµnh
lo¹i m¹ng
163
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
n¨m
n¨m
b¸o c¸o
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
H×nh
Tªn chØ tiªu
Ph©n tæ chÝnh
Chu kú
thøc thu
thËp
31. Tû lÖ sö dông m¹ng liªn l¹c néi bé
n¨m, cÊu tróc
trong c¸c doanh nghiÖp
32. Tû lÖ c¸c ®¬n vÞ c¬ së sö dông n¨m, quy m« doanh
internet theo quy m« lao ®éng
nghiÖp theo lao ®éng
33. ChØ sè gi¸ tæng hîp cña c¸c thiÕt lo¹i thiÕt bÞ, n¨m
bÞ th«ng tin liªn l¹c
34. ChØ sè gi¸ dÞch vô tæng hîp cña lo¹i dÞch vô, n¨m
ngµnh th«ng tin liªn l¹c
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
n¨m
®iÒu tra
toµn bé
®iÒu tra
øng dông
35. T×nh h×nh c¸c doanh nghiÖp sö t×nh h×nh sö dông,
dông internet (®èi víi doanh nghiÖp
n¨m
cã 100 lao ®éng trë lªn)
36. Tû lÖ ®¬n vÞ sö dông internet cho t×nh h×nh sö dông,
ho¹t ®éng tuyÓn dông cña doanh ngµnh cÊp 1, quy
nghiÖp
m« doanh nghiÖp
37. Nhu cÇu sö dông internet (PCs) lo¹i vµ môc ®Ých sö
cña c¸c doanh nghiÖp
dông, ngµnh cÊp 1
38. Tû lÖ c¸c doanh nghiÖp sö dông
ngµnh cÊp 3
th−¬ng m¹i ®iÖn tö theo ngµnh (ngµnh
cÊp 3 chÝnh)
39. Tû lÖ c¸c doanh nghiÖp th−¬ng m¹i quy m« vèn, quy
®iÖn tö theo quy m« vèn, lao ®éng
m« lao ®éng
40. Tû lÖ doanh nghiÖp sö dông ngµnh cÊp 3 chÝnh,
th−¬ng m¹i ®iÖn tö theo ngµnh (ngµnh
lo¹i kh¸ch hµng
cÊp 3 chÝnh) vµ theo lo¹i kh¸ch hµng
41. Tû lÖ sö dông th−¬ng m¹i ®iÖn tö
ngµnh cÊp 3
cña c¸c ngµnh (20 ngµnh hµng ®Çu ngµnh cÊp 3)
42. C¸c chi phÝ hµng n¨m vª IT tÝnh n¨m, lo¹i thiÕt bÞ
b×nh qu©n cho mét doanh nghiÖp
43. Tû lÖ ®Çu t− IT theo ngµnh vµ theo ngµnh, quy m« vèn
quy m« vèn
164
n¨m
n¨m
®iÒu tra
toµn bé
n¨m
®iÒu tra
n¨m tµi
chÝnh
b¸o c¸o
H×nh
Tªn chØ tiªu
Ph©n tæ chÝnh
Chu kú
thøc thu
thËp
44. Tû lÖ c¸c doanh nghiÖp sö dông
th−¬ng m¹i ®iÖn tö theo thµnh phè
T¸c ®éng cña viÖc øng dông IT
thµnh phè, ngµnh
n¨m
®iÒu tra
45. Thu nhËp ph©n chia theo lo¹i cña
ngµnh dÞch vô c«ng nghÖ th«ng tin
46. N¨ng suÊt lao ®éng trong ngµnh
c«ng nghÖ th«ng tin
ngµnh, c«ng viÖc
n¨m
®iÒu tra
ngµnh
n¨m
®iÒu tra
n¨m, lo¹i ®¬n vÞ
n¨m
®iÒu tra
n¨m
n¨m
®iÒu tra
bé
n¨m
b¸o c¸o
n¨m, lo¹i tr−êng
n¨m
®iÒu tra
n¨m, lo¹i tr−êng
n¨m
®iÒu tra
lo¹i tr−êng, n¨m,
lo¹i c«ng viÖc
n¨m
b¸o c¸o
lo¹i, giíi tÝnh, n¨m
5 n¨m
n¨m, lo¹i
n¨m
tæng §T
d©n sè
®iÒu tra
toµn quèc, ngµnh
n¨m
®iÒu tra
III. Khu vùc ChÝnh phñ
47. Sè lao ®éng trong trªn 1 PC trong
c¸c c¬ quan nhµ n−íc
48. Sè hÖ thèng m¸y tÝnh chñ vµ hÖ
thèng kÕt nèi internet trong c¸c c¬
quan nhµ n−íc
49. Sè quy tr×nh (thñ tôc) hµnh chÝnh
trùc tuyÕn mµ c¸c c¬ quan nhµ n−íc
¸p dông
IV. Khu vùc tr−êng häc,
viÖn nghiªn cøu
50. Sè m¸y PCs sö dông cho gi¸o dôc
trong c¸c tr−êng
51. Sè c¸c tr−êng c«ng cã m¸y tÝnh vµ
kÕt nèi internet vµ sè gi¸o viªn cã kh¶
n¨ng sö dông m¸y tÝnh d¹y häc
52. Tû lÖ c¸c tr−êng häc sö dông th−
viÖn ®iÖn tö
V. Kh¸c
53. Sè kü s− cã liªn quan ®Õn IT
54. Xu h−íng vÒ øng dông c«ng nghÖ
viÔn th«ng ®iÖn tö
55. Sè m¸y chñ internet, ng−êi sö
dông internet vµ m¸y tÝnh c¸ nh©n
165
3.2.2 C¸c néi dung cÇn nghiªn cøu thu thËp qua ®iÒu tra
§Ó cã ®−îc c¸c th«ng tin theo hÖ thèng chØ tiªu nªu trªn, cã thÓ tæ chøc
c¸c cuéc ®iÒu tra chuyªn ®Ò hoÆc ®−a thªm c¸c c©u hái liªn quan ®Õn c«ng nghÖ
th«ng vµo c¸c cuéc ®iÒu tra doanh nghiÖp vµ hé gia ®×nh hiÖn hµnh. Tuy nhiªn
viÖc ®−a thªm c¸c c©u hái vµo c¸c cuéc ®iÒu tra hiÖn hµnh sÏ lµm t¨ng thªm kinh
phÝ hoÆc khã cã kh¶ n¨ng ®¶m b¶o gi¶m thiÓu sai sè trong thiÕt kÕ ®iÒu tra. V×
thÕ c¸c cuéc ®iÒu tra chuyªn ®Ò cÇn ®−îc ¸p dông. Khi ®ã c¸c néi dung ®iÒu tra
vÒ viÖc sö dông c«ng nghÖ th«ng tin ë hé gia ®×nh vµ c¸ nh©n sau ®©y cÇn ®−îc
øng dông khi tiÕn hµnh ®iÒu tra vÒ CNTT ë ViÖt nam.
A1. Hé gia ®×nh hoÆc bÊt kú thµnh viªn nµo cña hé cã sö dông mét sè
thiÕt bÞ sau ë t¹i nhµ:
a. §iÖn tho¹i ®i ®éng cã kh¶ n¨ng kÕt nèi Internet (WAP, GPRS, UMTS,..)
b. §iÖn tho¹i di ®éng kh¸c
c. Ti vi
c1. §Üa vÖ tinh
c2. TruyÒn h×nh c¸p
c3. TruyÒn h×nh sè
d. Trß ch¬i gi¶i trÝ
e. M¸y tÝnh ®Ó bµn
f. M¸y tÝnh x¸ch tay (laptop)
g. M¸y tÝnh cÇm tay (palmtop)
A2. Thµnh viªn nµo cña hé gia ®×nh cã truy cËp vµo Internet t¹i nhµ,
(kh«ng quan t©m ®Õn viÖc sö dông nh− thÕ nµo)?
A3. Truy cËp Internet t¹i nhµ b»ng thiÕt bÞ nµo?
M¸y tÝnh ®Ó bµn, m¸y tÝnh x¸ch tay, m¸y tÝnh cÇm tay, ®iÖn tho¹i di ®éng
cã kh¶ n¨ng kÕt nèi Internet, m¸y thu h×nh víi thiÕt bÞ internet ®Æc biÖt.
A4. D¹ng kÕt nèi Internet ®· sö dông?
166
Modem kÕt nèi quay sè qua ®−êng d©y ®iªn tho¹i th«ng th−êng hoÆc
ISDN, DSL, kÕt nèi m¹ng d¶i réng, m¹ng d¶i hÑp kh¸c.
A5. Nh÷ng lý do chÝnh kh«ng truy cËp Internet t¹i nhµ?
Sö dông t¹i n¬i lµm viÖc hay kh«ng sö dông v× kü n¨ng, chi phÝ cao, hay
liªn quan ®Õn vÊn ®Ò c¸ nh©n hoÆc b¶o mËt...
PhÇn B - sö dông m¸y tÝnh, vÞ trÝ vµ tÇn suÊt cña viÖc
sö dông
B l. Thêi gian gÇn nhÊt b¹n cã sö dông m¸y tÝnh?
B2. TÇn suÊt trung b×nh sö dông m¸y tÝnh trong ba th¸ng qua.
B3. §Þa ®iÓm sö dông m¸y tÝnh trong vßng ba th¸ng qua: ë nhµ, c¬ quan,
n¬i häc tËp hay ë n¬i kh¸c.
PhÇn C - sö dông internet
Cl. Thêi gian gÇn nhÊt sö dông Internet
C2. TÇn suÊt trung b×nh sö dông Internet
C3. T×nh h×nh vµ n¬i sö dông Internet trong ba th¸ng qua
C4. ThiÕt bÞ ®−îc sö dông ®Ó truy cËp internet
C5. Môc ®Ých vµ lo¹i dÞch vô sö ®ông trªn Internet:
- Giao tiÕp hay t×m kiÕm c¸c th«ng tin trªn internet,
- T×m viÖc lµm,
- Gi¶i trÝ
- §Æt hµng vµ b¸n hµng ho¸, dÞch vô
- Giao dÞch ng©n hµng
- Gi¸o dôc ®µo t¹o
C6. Trong vßng 12 th¸ng qua cã gÆp ph¶i c¸c vÊn ®Ò vÒ an toµn khi sö
dông Internet?
167
PhÇn D - th−¬ng m¹i b¸n lÎ trªn internet
D l. Thêi gian gÇn nhÊt ®Æt hµng hoÆc dÞch vô cho môc ®Ých c¸ nh©n qua
Internet
D2. Lo¹i hµng ho¸ hoÆc dÞch vô ®· ®Æt hµng qua Internet cho môc ®Ých c¸
nh©n trong vßng 12 th¸ng qua (chia theo lo¹i hµng ho¸)
D3. Gi¸ trÞ cña c¸c hµng vµ dÞch vô lµ bao nhiªu (kh«ng bao gåm sù ®Çu
t− tµi chÝnh)?
D4. Sö dông thÎ thanh to¸n (tÝn dông hoÆc ghi nî) ®Ó thanh to¸n c¸c hµng
ho¸ hoÆc dÞch vô b¸n lÎ trªn Internet kh«ng
D5. Mua hoÆc ®Æt hµng trªn Internet tõ:
a) Th−¬ng nh©n b¸n lÎ ®−îc biÕt ngoµi m¹ng Internet (cöa hiÖu, catalogue)
b) Th−¬ng nh©n b¸n lÎ ®−îc biÕt tõ m¹ng Internet hoÆc ®−îc t×m trªn
Internet
D7. Nh÷ng lý do chñ yÕu kh«ng mua/®Æt hµng hoÆc dÞch vô cho môc ®Ých
c¸ nh©n?
a) Kh«ng cÇn
b) ThÝch ®Õn c¸c cöa hµng cã ng−êi b¸n h¬n lµ xem s¶n phÈm
c) ¶nh h−ëng cña thãi quen/sù trung thµnh cña kh¸ch hµng ®èi víi c¸c
cöa hµng/hoÆc nhµ cung cÊp
d) Qu¸ ®¾t
e) Thêi gian giao hµng qu¸ l©u
f) Kh«ng ch¾c ch¾n khi nhËn hµng ho¸ ®Æt hµng t¹i nhµ
g) Hµng ho¸ vµ dÞch vô cÇn kh«ng cã trªn Internet
h) Lo ng¹i vÒ b¶o ®¶m, lo l¾ng vÒ viÖc thµnh to¸n thÎ tÝn dông trªn
Internet
i) Lo ng¹i vÒ bÝ mËt c¸ nh©n, lo l¾ng vÒ cung cÊp c¸c th«ng tin chi tiÕt c¸
nh©n trªn Internet
j) Kh«ng cã thÎ thanh to¸n trªn Internet
168
k) Tèc ®é kÕt nèi Internet qu¸ chËm
PhÇn E - kü n¨ng ®iÖn tö
E1. LÇn gÇn nhÊt tham dù mét kho¸ ®µo t¹o thuéc bÊt cø thÓ lo¹i nµo cña
viÖc sö dông m¸y tÝnh:
Trong 3 th¸ng qua
Kho¶ng gi÷a 3 th¸ng vµ l n¨m tr−íc
Tõ l ®Õn 3 n¨m tr−íc
Ch−a bao giê tham dù
E2. Lo¹i ho¹t ®éng liªn quan ®Õn m¸y tÝnh ®· thùc hiÖn.
a) Sö dông chuét hoÆc thiÕt bÞ trá kh¸c ®Ó më ch−¬ng tr×nh (nh− tr×nh
duyÖt Internet, bé xö lý word,v.v…)
b) Sao chÐp hoÆc di chuyÓn tiÖp hoÆc file
c) Sö dông c¸c c«ng cô sao chÐp hoÆc d¸n ®Ó sao chôp hoÆc di chuyÓn
th«ng tin trong mét tµi liÖu
d) Sö dông c¸c c«ng thøc sè häc c¬ b¶n trong mét b¶ng c«ng t¸c
e) TÖp tin nÐn (nh− sö dông WINZIP, v.v…)
f) ViÕt ch−¬ng tr×nh m¸y tÝnh sö dông ng«n ng÷ ch−¬ng tr×nh ®Æc biÖt
E3. Lo¹i ho¹t ®éng liªn quan ®Õn Internet ®· tiÕn hµnh
a) Sö dông ph−¬ng tiÖn t×m kiÕm ®Ó t×m th«ng tin (vÝ dô nh− Google hoÆc
Yahoo?)
b) Göi th− ®iÖn tö víi file ®Ýnh kÌm (tµi liÖu, h×nh ¶nh, v.v…)
c) Göi th«ng tin ng¾n vµo chatrom, nhãm th¶o luËn hoÆc diÔn dµn th¶o
luËn trùc tuyÕn
d) Sö dông viÖc dïng chung file b×nh ®¼ng ®Ó trao ®æi vÒ phim ¶nh, ©m
nh¹c,v.v (nh− Kazaa, Napster)
e) Sö dông Internet ®Ó gäi ®iÖn tho¹i
f) S¸ng t¹o trang web
169
E4. Nh÷ng kü n¨ng cã ®−îc ®Ó thùc hiÖn nh÷ng ho¹t ®éng nµy ë ®©u vµ
nh− thÕ nµo.
a) C¸c c¬ së ®µo t¹o chÝnh thèng (tr−êng, cao ®¼ng, ®¹i häc)
b) C¸c kho¸ ®µo t¹o ë trung t©m gi¸o dôc (nh−ng kh«ng ph¶i do sù ®Ò xuÊt
cña chñ sö dông lao ®éng)
c) C¸c kho¸ ®µo t¹o h−íng nghiÖp (theo yªu cÇu cña chñ sö dông lao
®éng)
d) C¸c s¸ch tù häc hoÆc ®Üa CD-ROMS
e) Tù häc cïng víi thùc hµnh
f) Trî gióp cña c¸c ®ång nghiÖp, hä hµng, b¹n bÌ
C¸c ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña c¸ nh©n cÇn thu thËp
l. Tuæi
2. Giíi tÝnh
3. Tr×nh ®é häc vÊn
4. T×nh tr¹ng viÖc lµm
5. NghÒ nghiÖp
6. N¬i c«ng t¸c
7. N¬i th−êng tró
8. Sè ng−êi lao ®éng trong hé
9. Sè ng−êi phô thuéc (trÎ em d−íi 16 tuæi hoÆc ng−êi trong ®é tuæi tõ 16
®Õn 24 kh«ng ho¹t ®éng kinh tª)
10. Thu nhËp cña hé gia ®×nh.
3.3. Tham kh¶o B¶ng hái mÉu ®iÒu tra vÒ CNTT cña c¸c n−íc OECD
PhÇn cuèi cña §Ò tµi ®−a ra B¶ng c©u hái mÉu ®iÒu tra vÒ c«ng nghÖ th«ng
tin dïng cho c¸c n−íc thuéc khèi OECD ®Ó tham kh¶o, ®ång thêi cã ý khuyÕn
nghÞ ¸p dông khi ®iÒu tra chuyªn ®Ò vÒ CNTT ë ViÖt Nam.
B¶ng hái mÉu gåm hai phÇn:
170
- Xem thêm -
.PDF 
21 
32 
93 
