Tài liệu Skkn lồng ghép tư tưởng đạo đức hồ chí minh vào giảng dạy một số bài học giáo dục công dân lớp 11

Lồng ghép tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào giảng dạy một số bài học Giáo dục công dân lớp 11 SƠ LƯỢC LÝ LỊCH KHOA HỌC I. THÔNG TIN CHUNG VỀ CÁ NHÂN 1. Họ và tên: Nguyễn Thị Phương Thanh 2. Ngày tháng năm sinh: 02 / 05 / 1986 3. Nam, nữ: Nữ 4. Địa chỉ: Số nhà 35, tổ 11 khu phố 5, phường Long Bình , Biên Hoà, Đồng Nai 5. Điện thoại: 0613.892295; ĐTDĐ: 0906.114.752 6. Fax: E-mail: [email protected] 7. Chức vụ: Giáo viên 8. Đơn vị công tác: Trường THPT Nguyễn Hữu Cảnh II. TRÌNH ĐỘ ĐÀO TẠO - Học vị (hoặc trình độ chuyên môn, nghiệp vụ) cao nhất: Cử nhân - Năm nhận bằng: 2009 - Chuyên ngành đào tạo: Giáo dục chính trị. III.KINH NGHIỆM KHOA HỌC - Lĩnh vực chuyên môn có kinh nghiệm: Giảng dạy. Số năm có kinh nghiệm: 3 năm Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Phương Thanh Trang 1 Lồng ghép tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào giảng dạy một số bài học Giáo dục công dân lớp 11 LỒNG GHÉP TƯ TƯỞNG ĐẠO ĐỨC HỒ HỒ CHÍ MINH VÀO GIẢNG DẠY MỘT SỐ BÀI HỌC GDCD LỚP 11 I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI: Chủ nghĩa xã hội có được xây dựng thành công hay không, tùy thuộc vào chúng ta có phát huy tốt nguồn lực con người hay không ? Khi Việt Nam bước vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội, Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Muốn xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội, trước hết cần phải có những con người xã hội chủ nghĩa” ( trích Hồ Chí Minh toàn tập, Nxb chính trị quốc gia, Hà Nội,2000 t.10, tr.310). Với ý nghĩa là đặc biệt chú ý đến vấn đề nhận thức của con người về chủ nghĩa xã hội - tức là phải giác ngộ chủ nghĩa xã hội, đó là con người có đủ đức và tài, phẩm chất và năng lực, và cả hai mặt đó đều không ngừng được bồi đắp, nâng cao. Có thể khẳng định, nguồn lực con người là yếu tố quan trọng trong việc xây dựng nhà nước xã hội chủ nghĩa, nhà nước của dân, do dân, vì dân; trong quá trình đấu tranh bảo vệ những thành quả cách mạng, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu của kẻ thù. Vậy làm thế nào để đào tạo và phát huy nguồn lực con người cho những mục tiêu trên? Là môn khoa học xã hội gắn liền với đường lối của Đảng cùng với các bộ môn khác, môn Giáo dục công dân giáo dục cho học sinh trên nhiều phương diện. Tuy nhiên môn GDCD có ưu thế lớn nhất, trực tiếp nhất là giáo dục tư tưởng cho học sinh về thế giới quan, nhân sinh quan, hình thành những quan niệm tư tưởng, tình cảm, hành vi đúng đắn của con người. Để từ đó, góp phần đào tạo con người vừa có tri thức, vừa có đạo đức, có năng lực hoạt động thực tiễn, có trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội, có phương pháp suy nghĩ, hành động phù hợp với điều kiện hoàn cảnh xã hội, lịch sử, đất nước, nhân loại; góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục ở trường THPT, củng cố, phát triển học sinh lý tưởng sống cao đẹp, những phẩm chất và năng lực cơ bản của con người Việt Nam để xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội mà Bác Hồ và nhân dân ta hằng mơ ước. Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Phương Thanh Trang 2 Lồng ghép tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào giảng dạy một số bài học Giáo dục công dân lớp 11 Tư tưởng Hồ Chí Minh được hình thành trên nền tảng thế giới quan và phương pháp luận của chủ nghĩa Mác – Lênin, là sản phẩm của sự kết hợp chủ nghĩa yêu nước, truyền thống văn hóa, nhân nghĩa và thực tiễn cách mạng Việt Nam với tinh hoa văn hóa nhân loại.Tư tưởng Hồ Chí Minh đã trở thành ngọn cờ thắng lợi của cách mạng Việt Nam trong suốt hơn 70 năm qua và tiếp tục soi sáng con đường chúng ta tiến lên xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập dân chủ và xã hội chủ nghĩa, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng Sản Việt Nam. Nghị quyết Đại Hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII của Đảng ta đã khẳng định lấy chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng và kim chỉ nam cho mọi hành động. Vì vậy, học tập, nghiên cứu và vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh là vấn đề vô cùng quan trọng, trở thành nhiệm vụ hàng đầu trong công tác tư tưởng và lý luận của toàn Đảng, toàn dân ta nhằm kiên định mục tiêu nâng cao nhận thức – tư tưởng, cải tiến phương pháp và phong cách làm việc của chúng ta đặc biệt là đối với thế hệ trẻ - chủ nhân tương lai của đất nước, góp phần đưa công cuộc đổi mới của đất nước đi đến thắng lợi và xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội. Trong quá trình giảng dạy một số bài học GDCD lớp 11, tôi nhận thấy rằng việc lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong các bài giảng là vô cùng cần thiết nhằm nâng cao tư tưởng đạo đức cách mạng cho học sinh. Chính vì thế, tôi chọn đề tài: Lồng ghép tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào giảng dạy một số bài học GDCD lớp 11 làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm của mình. Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Phương Thanh Trang 3 Lồng ghép tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào giảng dạy một số bài học Giáo dục công dân lớp 11 II. THỰC TRẠNG TRƯỚC KHI THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP CỦA ĐỀ TÀI 1. Thuận lợi: Chủ tịch Hồ Chí Minh là người nêu một tấm gương mẫu mực về thực hành đạo đức cách mạng để toàn Đảng, toàn dân noi theo. Suốt cuộc đời hoạt động cách mạng, lãnh tụ Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm tới giáo dục, rèn luyện đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên và nhân dân. Thống kê trong di sản Hồ Chí Minh để lại có tới gần 50 bài và tác phẩm bàn về đạo đức. Có thể nói, đạo đức là một trong những vấn đề quan tâm hàng đầu của Bác trong sự nghệp cách mạng. Hơn nữa, với vai trò là một trong những yếu tố làm nên nền tảng tinh thần của xã hội, cùng với đó là một “biện pháp quan trọng” nhằm khắc phục tình trạng suy thoái về đạo đức lối sống trong một bộ phận nhân dân, trong đó có học sinh, thì việc khai lồng ghép tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh vào bộ môn Giáo Dục Công Dân để giáo dục học sinh góp phần củng cố thế giới quan, nhân sinh quan, niềm tin lí tưởng cách mạng … là một nhiệm vụ nên và cần phải làm. Từ 2010-2011, Bộ GD & ĐT đã triển khai đại trà việc tích hợp giảng dạy nội dung “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” vào nhà trường từ cấp học mầm non, tiểu học, phổ thông đến các trường trung cấp chuyên nghiệp; Hướng dẫn các nhà trường và các cơ quan QLGD tiếp tục đẩy mạnh cuộc vận động “Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”, thông qua tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo của thầy cô giáo để cho học sinh noi theo. Bộ GD & ĐT cũng chỉ đạo nhà trường thực hiện phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” liên tục từ năm học 2008 đến nay. Hiện nay, các trường rất quan tâm tới việc giáo dục tư tưởng, đạo đức cho học sinh. Trong đó, chú trọng những nội dung: - Tăng cường giáo dục ngoài giờ lên lớp bao gồm các hoạt động ngoại khoá về khoa học, văn học nghệ thuật, thể dục thể thao, an toàn giao thông, phòng chống tệ nạn xã hội, giáo dục giới tính, giáo dục pháp luật, giáo dục hướng nghiệp, giáo dục kỹ năng sống nhằm phát triển toàn diện và bồi dưỡng năng khiếu; các hoạt Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Phương Thanh Trang 4 Lồng ghép tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào giảng dạy một số bài học Giáo dục công dân lớp 11 động vui chơi, tham quan du lịch, giao lưu văn hoá, giáo dục môi trường, hoạt động từ thiện và các hoạt động xã hội khác phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi học sinh. - Giáo dục truyền thống, tuyên truyền cho học sinh về truyền thống nhà trường, truyền thống cách mạng của quê hương, đất nước; tinh thần tự tôn dân tộc; niềm tự hào dân tộc; tình yêu thương gia đình và trách nhiệm của học sinh trong thời kỳ đẩy mạnh sự nghiệp đổi mới, hội nhập quốc tế sâu rộng; Bên cạnh đó, trong điều kiện phát triển của các phương tiện truyền thông, khoa học công nghệ; trong bối cảnh hội nhập, mở rộng giao lưu quốc tế, học sinh được tiếp nhận nhiều nguồn thông tin đa dạng, phong phú từ nhiều mặt của cuộc sống. Điều đó làm cho các em hiểu biết nhiều hơn, linh hoạt hơn và thực tế hơn, giúp cho các em chủ động lĩnh hội tri thức khoa học. 2. Khó khăn: Ở môn học GDCD 11, học sinh học một chương trình tổng hợp về các vấn đề lớn của thời đại ngày nay như : công dân với kinh tế, công dân với các vấn đề chính trị - xã hội (một số vấn đề về chủ nghĩa xã hội, một số chính sách lớn ở nước ta hiện nay)…với nội dung chủ yếu là những vấn đề lý luận gắn liền với chủ trương, chính sách của Đảng và nhà nước, mang tính khái quát và trừu tượng cao và được đánh giá là có phần “khô khan” nên dẫn đến tình trạng một số giáo viên coi giờ lên lớp là giờ thời sự, thuyết minh cho đường lối của Đảng, không thực hiện được nội dung “học đi đôi với hành”, chưa đạt được mục tiêu giáo dục đạo đức, bồi dưỡng nhân cách cho học sinh. Mặc dù, các trường rất quan tâm tới việc giáo dục tư tưởng, đạo đức cho học sinh nhưng hiệu quả đạt được ở một số nơi chưa cao. Trong khi, mặt trái của cuộc sống và môi trường xã hội với những tác động tiêu cực đã dẫn đến những sai phạm đáng tiếc, những hiện tượng vô cảm nơi học sinh như: Ngồi lên đầu rùa ở Văn Miếu, Học sinh đánh nhau, vô lễ với thầy cô giáo, ý thức phấn đấu kém, sống thiếu lý tưởng, hoài bão, thiếu tinh thần đoàn kết, lên các diễn đàn chửi bới… Nhiều Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Phương Thanh Trang 5 Lồng ghép tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào giảng dạy một số bài học Giáo dục công dân lớp 11 người lo ngại cho sự xuống dốc của đạo đức xã hội, trong đó có sự băng hoại về giá trị đạo đức của giới trẻ. III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN ĐỀ TÀI: 1. Cơ sở lý luận: Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ ra tầm quan trọng của sự nghiệp rèn luyện, đào tạo con người: “Vì lợi ích mười năm trồng cây,vì lợi ích trăm năm trồng người” . Tư tưởng Hồ Chí Minh về “trồng người” luôn luôn mang tính chiến lược. Sự nghiệp “trồng người” mà Hồ Chí Minh và Đảng ta dày công thực hiện đã đảm bảo cơ bản nhất, quyết định nhất cho việc thực hiện thắng lợi mọi đường lối, chủ trương, chính sách, cũng như cho sự vững vàng, kiên định của Đảng và nhân dân, dân tộc ta trước mọi thử thách có ý nghĩa sống còn trên bình diện quốc gia cũng như trên bình diện quốc tế. Để “trồng người”, để xây dựng con người vừa có cá tính, vừa phát triển về mọi mặt cần áp dụng nhiều biện pháp. Theo tư tưởng Hồ Chí Minh giáo dục là biện pháp quan trọng bậc nhất. Tổng kết kinh nghiệm lịch sử của nước ta và của các nước trên thế giới, Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ VIII của Đảng đã tiếp tục khẳng định : “giáo dục và đào tạo cùng với khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu” Tiếp tục kế thừa những tư tưởng của Nghị quyết Đại Hội VIII của Đảng về giáo dục và đào tạo, Nghị quyết Đại Hội Đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng tiếp tục nhấn mạnh: Phát triển giáo dục – đào tạo là một trong những động lực quan trọng nhằm thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, là điều kiện để phát huy nguồn lực con người – yếu tố cơ bản để phát triển xã hội, tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững. Trong việc đào tạo và sử dụng con người, Hồ Chí Minh coi trọng cả tài năng và đạo đức. Hai mặt đức và tài thống nhất với nhau, không tách rời nhau, tạo điều kiện cho nhau, giúp con người hoàn thành được nhiệm vụ của mình. Trong hai mặt ấy, “đức” giữ vị trí là nền tảng. Trong việc “trồng người”, Hồ Chí Minh bắt Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Phương Thanh Trang 6 Lồng ghép tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào giảng dạy một số bài học Giáo dục công dân lớp 11 đầu từ việc xây dựng nền tảng đạo đức; Người thường xuyên bồi đắp cái nền tảng ấy cho con người. Thấm nhuần tư tưởng đó của Người. Trong những năm gần đây, trước những dấu hiệu lệch chuẩn đạo đức lối sống của một bộ phận xã hội, đặc biệt là giới trẻ, tại Hội nghị trung ương 12 khóa IX của Đảng đã thảo luận và quyết định triển khai cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong toàn Đảng và toàn xã hội” được phát động (sau này là chỉ thị 06- CT/TW của Bộ chính trị Ban chấp hành Trung ương 7/11/2006). Kèm theo cuộc vận động này, tài liệu Đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, Ban tư tưởng văn hóa TW, Nxb Chính trị quốc gia, HN, 2007. Trong đó, tập trung làm rõ vấn đề : sự cần thiết phải đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; những nội dung học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; cùng với đó là giới thiệu các tác phẩm phục vụ việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng của tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh và tác dụng của cuộc vận động, Bộ giáo dục và đào tạo đã hướng dẫn các sở, trường thực hiện chương trình lồng ghép, tích hợp nội dung “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh vào giảng dạy các môn học trong nhà trường phổ thông. Với mục đích làm cho toàn Đảng, toàn dân nhận thức sâu sắc về những nội dung cơ bản và giá trị to lớn của tư tưởng và tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về ý thức tu dưỡng, rèn luyện và làm theo tấm gương đạo đức của Người trong toàn xã hội, đặc biệt trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, đoàn viên, thanh niên, học sinh... góp phần thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước. 2. Cơ sở thực tiễn: Ngay từ những ngày đầu phát động cuộc vận động “ Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” đã nhận được sự hưởng ứng sôi nổi, nhiệt tình của đông đảo cán bộ, đảng viên, và các tầng lớp nhân dân. Hoạt động nghiên cứu, tuyên truyền, giáo dục, học tập tư tưởng Hồ Chí Minh đã được tổ chức với nhiều Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Phương Thanh Trang 7 Lồng ghép tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào giảng dạy một số bài học Giáo dục công dân lớp 11 hình thức phong phú, đa dạng, sang tạo và rộng khắp 64 tỉnh, thành trong cả nước trong mọi tổ chức, đoàn thể, thu hút đông đảo mọi lứa tuổi, mọi đối tượng tham gia. Hàng trăm nghìn lớp học được tổ chức, thu hút hàng chục triệu người tham gia học tập, nghiên cứu những chuyên đề về tư tưởng Hồ Chí Minh. Trên các phương tiện thông tin đại chúng và trên lĩnh vực văn học, nghệ thuật đã có nhiều tác phẩm văn học, báo chí tuyên truyền về cuộc đời, sự nghiệp, tư tưởng, đạo đức, tác phong Hồ Chí Minh. Qua mỗi năm, nội dung học tập và các hình thức tổ chức hoạt động tập thể nối tiếp nhau được tổ chức tạo nên những phong trào có dấu ấn sâu đậm trong dư luận xã hội, mang lại những kết quả bước đầu đầy ấn tượng. Qua thực hiện Cuộc vận động, nhận thức chung trong xã hội về sự cần thiết phải học tập, rèn luyện đạo đức theo tư tưởng Chủ Tịch Hồ Chí Minh ngày càng đầy đủ và đúng đắn hơn. Với việc triển khai ngày càng đồng bộ, bài bản và có chiều sâu hơn trong từng nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh, đến nay cuộc vận động đã trở thành một sinh hoạt chính trị rộng lớn, có sức lan tỏa rộng rãi, có tác động tích cực tới nhận thức, tư tưởng, hành động góp phần quan trọng để từng bước hình thành chuẩn mực đạo đức, lối sống trong thời kỳ mới, tạo động lực đấu tranh với những biểu hiện tiêu cực về đạo đức, lối sống. Những kết quả bước đầu đã có tác động tích cực đối với công tác xây dựng Đảng, củng cố chính quyền trong sạch vững mạnh, giữ vững sự ổn định, xây dựng khối đại đoàn kết tạo động lực phát triển kinh tế - văn hóa – xã hội. 3. Nội dung, biện pháp thực hiện các giải pháp của đề tài: 3.1. Xây dựng nội dung cần lồng ghép: Trong hệ thống chương trình của GDCD 11, được chia thành 2 phần chính: + Phần I: Công dân với các vấn đề kinh tế + Phần II: Công dân với các vấn đề chính trị - xã hội. Với tính chất là công dân chúng ta tiếp thu kiến thức tốt và có thái độ, hành vi đúng đắn để góp phần xây dựng đất nước XHCN. Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Phương Thanh Trang 8 Lồng ghép tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào giảng dạy một số bài học Giáo dục công dân lớp 11 Vì vậy, nội dung được lồng ghép, vận dụng chủ yếu ở phần thứ II của chương trình nhằm xây dựng con người thiết tha gắn bó với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, củng cố đạo đức trong sáng, có ý chí kiên cường, xây dựng và bảo vệ tổ quốc, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa của dân tộc, có năng lực tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại; phát huy tiềm năng của dân tộc và con người Việt Nam. Để xây dựng nội dung cần lồng ghép vào bài học giáo viên cần chú ý: Thứ nhất, phải xác định rõ bài học có những yêu cầu gì, yêu cầu nào là trọng tâm, xác định những nội dung cần truyền đạt, nội dung và phương pháp phù hợp tương ứng, từ đó mới xác định và xây dựng nội dung lồng ghép cho hợp lí. Thứ hai: Việc lồng ghép tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh cần phải có tư duy sáng tạo nhằm tìm ra cách tổ chức thực hiện hiệu quả, phù hợp, tạo bầu không khí học tập thật khoa học, mang tính sư phạm cao. Thứ ba: Xây dựng hệ thống câu hỏi khai thác từ tình huống để học sinh trả lời. Nội dung câu hỏi cần hướng đến nội dung bài dạy một cách gần gũi và rõ ràng. (Trong phần này, giáo viên cần dự trù những phương án trả lời phát sinh vì các em sẽ có những cách giải quyết khác nhau, tuỳ theo mặt bằng lớp, theo cách các em cảm nhận từ thực tiễn cuộc sống) Cần lưu ý: Tuỳ theo nội dung từng vấn đề mà nội dung lồng ghép có thể dài hay ngắn, song phải phù hợp với nội dung bài học, trình độ học sinh và thời lượng tiết học. Quá trình áp dụng cũng cần linh hoạt, hài hoà với nội dung bài học. Việc sử dụng cần tránh sa đà, lạm dụng và cần chuẩn bị những phương án phát sinh. 3.2. Thực hiện bài dạy có nội dung lồng ghép: 3.2.1. Một số yêu cầu: - Về phía Giáo viên: + Chuẩn bị nội dung cần lồng ghép và lựa chọn hình thức lồng ghép để từ đó tìm những đoạn phim tư liệu, hình ảnh về con người và cuộc đời của Bác để bài học thêm sinh động hơn. Ví dụ khi dạy Bài 9 (Nhà nước pháp quyền xã hội chủ Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Phương Thanh Trang 9 Lồng ghép tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào giảng dạy một số bài học Giáo dục công dân lớp 11 nghĩa Việt Nam) giáo viên sẽ cho các em xem đoạn phim về cuộc tổng tuyển cử đầu tiên của nước ta vào năm 1946, để cho học sinh hiểu được “Thế nào là nhà nước của dân, do dân và vì dân?” + Cần trau dồi chuyên môn, học hỏi kinh nghiệm để thực hiện việc lồng ghép một cách có hiệu quả nhất. + Thiết lập hệ thống câu hỏi; chuẩn bị các phương pháp dạy học khác và phương tiện hỗ trợ. + Giáo viên có thể sử dụng nhiều phương pháp dạy học để phát huy tính tích cực của học sinh. + Giáo viên phải biết phân bố thời gian trong tiết học thật hợp lý tránh tình trạng đi quá sâu vào nội dung này mà không kịp để dạy những nội dung quan trọng khác. - Về phía HS: + Học sinh về nhà chuẩn bị bài, sưu tầm những hình ảnh, mẩu chuyện kể, câu nói của Bác. + Biết sắp xếp dữ liệu, thông tin về sự nghiệp, cuộc đời của Bác. + Rút ra nội dung bài học và kết luận. + Vận dụng và liên hệ với thực tiễn xung quanh. 3.2.2. Thực hiện: Để thực hiện lồng ghép những giá trị cao đẹp trong tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào bài học thì chúng ta phải xác định rõ bài học có những nội dung trọng tâm gì, xác định những nội dung cần truyền đạt, nội dung nào phù hợp với những giá trị tư tưởng nào, từ đó mới xây dựng nội dung bài học có lồng ghép tư tưởng Hồ Chí Minh. Ở bài 9: “Nhà nước Xã Hội Chủ Nghĩa” ( SGK GDCD11 trang 74) khi tìm hiểu nội dung : Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam, giáo viên sẽ nhấn mạnh tư tưởng của chủ tịch Hồ Chí Minh về nhà nước của nhân dân, do nhân dân, vì nhân Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Phương Thanh Trang 10 Lồng ghép tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào giảng dạy một số bài học Giáo dục công dân lớp 11 dân. Người nói: “Bao nhiêu lợi ích đều vì dân. Bao nhiêu quyền hạn đều của dân... Chính quyền từ xã đến Chính phủ trung ương đều do dân cử ra ...” (Trích Hồ Chí Minh, toàn tập, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2000, t.5, tr.698.). Ngoài ra, Người còn nhắc nhở: “Muốn cho dân yêu, muốn được lòng dân, việc gì có lợi cho dân phải hết sức làm, việc gì có hại cho dân phải hết sức tránh. Phải chú ý giải quyết các vấn đề quan hệ tới đời sống của dân, dẫu khó đến đâu mặc lòng. Hết thảy những việc nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của dân phải được đặc biệt chú ý.” ( Trích bài Bác viết với bút danh Chiến Thắng, báo Cứu quốc, 1210- 1945 Hồ Chí Minh toàn tập, NXB Chính trị quốc gia). Đó là tất cả những mong muốn, nguyện vọng của Bác. Qua Bác đang cùng bà con nông dân thử nghiệm máy cấy mới ở ngoại thành Hà Nội năm 1961 đây, chúng ta giáo dục cho thế hệ thanh niên biết thương dân, yêu nước, phải chăm lo, bảo vệ lợi ích của nhân dân, dám đấu tranh chống những sách nhiễu dân, chống chủ nghĩa cá nhân. Hơn thế, Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam là nhà nước ban hành và sử dụng pháp luật để quản lý mọi mặt đời sống xã hội. Hồ Chí Minh đòi hỏi pháp luật của ta “phải thẳng tay trừng trị những kẻ bất liêm, bất kỳ kẻ ấy ở địa vị nào, làm nghề nghiệp gì.” Người nói và Người gương mẫu thực hiện. Giáo viên kể câu chuyện: Trong kháng chiến chống Pháp, Đại tá Trần Dụ Châu, vốn cũng là một người cách mạng, nhưng khi làm Cục trưởng cục quân nhu, đã lợi dụng chức vụ, bớt xén phần cơm áo vốn đã rất kham khổ, thiếu thốn của bộ đội ta để cùng đồng bọn sống phè phỡn, lãng phí, truỵ lạc ... Vụ án được khởi tố đưa ra toà án quân sự, y bị lĩnh án tử hình. Vụ án đã gây cho Bác một nỗi đau buồn nhưng đối với loại sâu mọt đục khoét nhân dân, trị một người để cứu muôn người, dù rất đau lòng, nhưng Bác vẫn phải xét xử theo đúng pháp luật. Chủ tịch Hồ Chí Minh yêu cầu “ cán bộ phải thực hiện chữ LIÊM trước, để làm kiểu mẫu cho dân”. Qua đó, có thể thấy Bác Hồ rất đề cao phép nước, “ nhân trị” đi đôi với “ pháp trị ”. Chủ Tịch Hồ Chí Minh là một nhà lập pháp đồng thời là một nhà hành pháp vĩ đại. Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Phương Thanh Trang 11 Lồng ghép tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào giảng dạy một số bài học Giáo dục công dân lớp 11 Ở bài 13 “Chính sách giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, văn hóa”. Khi dạy tiết 1 : “Chính sách giáo dục và đào tạo” ( SGK GDCD11 trang 102), ta có thể lồng ghép tư tưởng của Bác Hồ về giáo dục để đặt vấn đề. Bác nói: “Một dân tộc dốt là một dân tộc yếu” Thật vậy, muốn đưa dân tộc ta sánh vai với các nước thì phải nâng cao sự hiểu biết của con người, phát huy những giá trị truyền thống của dân tộc, tiếp thu những thành tựu của khoa học kĩ thuật. Đó chỉ là sự nghiệp của giáo dục – đào tạo. Một sự nghiệp quan trọng nhằm phát triển nhân tố con người với tư cách vừa là mục tiêu vừa là động lực thúc đẩy sự phát triển đất nước. Bác Hồ đến thăm một lớp học ở khu lao động Lương Yên, Hà Nội, năm 1956 Theo Hồ Chí Minh dốt nát là nguyên nhân cơ bản của yếu hèn và sai lầm. Dốt thì dại, dại thì hèn, Người coi dốt nát là một trong ba loại giặc cần phải diệt. Ngày 2-9-1945, nước Việt Nam được độc lập nhưng trên 95% dân số mù chữ. Hơn ai hết, Chủ Tịch Hồ Chí Minh là người đầu tiên thấu hiểu nguy cơ của nạn thất học này. Người đã nêu lên khẩu hiệu “diệt giặc dốt”. Đây là bước khởi đầu, cũng là nhiệm vụ thường xuyên của sự nghiệp mở mang dân trí. Người hết sức coi trọng việc nâng cao dân trí cho toàn thể dân tộc. Mục tiêu của Người là nâng dân tộc ta lên ngang tầm thời đại. Đây cũng là mục tiêu mà Đảng, Nhà nước và nhân dân ta phải ra sức thực hiện. Nâng cao dân trí là nhiệm vụ có tính chất quyết định sự Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Phương Thanh Trang 12 Lồng ghép tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào giảng dạy một số bài học Giáo dục công dân lớp 11 thành bại của đất nước. Nhân dân phải có hiểu biết để xây dựng đất nước. Người nói thêm “Mọi người Việt Nam phải hiểu biết quyền lợi của mình ...phải có kiến thức mới để có thể tham gia vào công cuộc xây dựng nước nhà, và trước hết phải biết đọc, biết viết chữ quốc ngữ” và “chúng ta phải học phải cố gắng học nhiều. Không chịu khó học thì không tiến bộ được. Không tiến bộ là thoái bộ. Xã hội càng đi tới, công việc càng nhiều, máy móc càng tinh xảo. Mình không chịu học thì lạc hậu, mà lạc hậu là bị đào thải, tự mình đào thải mình” ( trích Bài nói tại hội nghị nghiên cứu lịch sử Đảng của Ban tuyên giáo trung ương 28 – 11 – 1959). Qua câu nói này của Bác, chúng ta giáo dục cho học sinh phải biết chăm chỉ, cần cù, cố gắng và sáng tạo trong học tập để từ đó rèn luyện, hình thành đức tính siêng năng trong cuộc sống. Khi dạy đến phần Chính sách văn hoá ( SGK GDCD 11 trang 105, 106) để tìm hiểu thế nào là nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc? Đó là nền văn hoá thể hiện tinh thần yêu nước và tiến bộ; chứa đựng những yếu tố tạo nên sức sống, bản lĩnh dân tộc, bao gồm những giá trị bền vững, những tinh hoa của dân tộc Việt Nam như lòng yêu nước nồng nàn, tinh thần đoàn kết... Giáo viên có thể kể về tình cảm của Bác Hồ dành cho quê hương, đất nước. Ra đi tìm đường cứu nước với một mong muốn tuột bậc là làm sao cho nước nhà được độc lập, nhân dân được tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành, Hồ Chí Minh luôn canh cánh một nỗi lòng thương nhớ quê hương da diết. Ba mươi năm sống và hoạt động ở nước ngoài cũng là ba mươi năm hình ảnh quê hương đất nước đồng hành cùng với Bác. Bác nhớ quê hương đất nước đến từng nắm đất, gốc cây, bụi cỏ, lối đi, từng lời ru của mẹ, câu hát ví dặm quê nhà... Một đêm ở đất nước Thái Lan xa xôi, Người thốt lên : “Xa nhà chốc mấy mươi niên. Đêm qua nghe tiếng mẹ Bác Hồ về thăm quê hương lần thứ nhất- 1957 hiền ru con”. Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Phương Thanh Trang 13 Lồng ghép tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào giảng dạy một số bài học Giáo dục công dân lớp 11 Cũng ở bài 13, học sinh được tìm hiểu về trách nhiệm của công dân đối với chính sách giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, văn hoá. Sau khi chỉ rõ công dân ở đây là tất cả mọi người dân Việt Nam nhưng trong đó lực lượng nòng cốt, chủ nhân tương lai của đất nước là thế hệ học sinh, sinh viên, thanh thiếu niên. Bác nói: “ Non sông Việt Nam có trở nên vẻ vang hay không, dân tộc Việt Nam có sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các cháu” (Thư gửi các cháu thiếu nhi nhân ngày khai trường năm 1946) Hồ Chí Minh chỉ rõ nhiệm vụ của thanh niên. Người nói: Nhiệm vụ của thanh niên không phải là đòi hỏi nước nhà đã cho mình những gì, mà phải tự hỏi mình đã làm gì cho nước nhà? Mình phải làm thế nào cho lợi ích nước nhà nhiều hơn? Mình đã vì lợi ích nước nhà mà hy sinh, phấn đấu chừng nào? Thanh niên cần phải có tinh thần và gan dạ sáng tạo, Bác Hồ với học sinh trường trung học Trưng Vương Hà Nội nǎm 1956 cần phải có chí khí hăng hái và tinh thần tiến lên vượt mọi khó khăn, gian khổ để tiến mãi không ngừng. Cần phải trung thành, thật thà, chính trực. ( Trích buổi nói chuyện tại buổi lễ khai mạc Trường đại học nhân dân Việt Nam, ngày 19- 1- 1945). Người còn dặn dò thêm: “Thanh niên bây giờ là thế hệ vẻ vang, vì vậy nên phải tự giác tự nguyện mà tự động cải tạo tư tưởng của mình để xứng đáng với nhiệm vụ của mình. Tức là thanh niên phải có đức, có tài. Có tài mà không có đức ví như một anh làm kinh tế tài chính rất giỏi nhưng lại đi đến thụt két thì chẳng những không làm được gì ích lợi cho xã hội, mà còn có hại cho xã hội nữa. Nếu có đức mà không có tài ví như ông bụt không làm hại gì, nhưng cũng không có ích gì cho loài người...” ( Trích bài nói chuyện tại Đại hội sinh viên lần thứ nhất, 7-5-1958). Giáo viên kết luận: Vì vậy, để đưa nước ta từ tình trạng là một nước kém phát triển trở thành một quốc gia giàu mạnh, văn minh, mọi người dân có cuộc Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Phương Thanh Trang 14 Lồng ghép tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào giảng dạy một số bài học Giáo dục công dân lớp 11 sống ấm no, hạnh phúc mỗi thanh niên cần phải làm theo lời Bác dạy, phải thường xuyên nâng cao trình độ học vấn, ra sức trau dồi phẩm chất đạo đức, chiếm lĩnh kiến thức khoa học kĩ thuật hiện đại, có quan hệ tốt đẹp với mọi người xung quanh, phê phán những thói hư, tật xấu trong xã hội. Ở bài 14 “ Chính sách quốc phòng và an ninh” ( SGK GDCD11 trang 110) để giới thiệu bài chúng ta sẽ trích dẫn lời Bác Hồ dạy: “Các Vua Hùng đã có công dựng nước. Bác cháu ta phải cùng nhau giữ nước”. (Bác nói khi đến thăm bộ đội ở Đền Hùng trước khi về tiếp quản thủ đô, 1954) Lịch sử đã chứng minh rằng dựng nước gắn liền với giữ nước, là qui luật tồn tại và phát triển của dân tộc ta. Ngày nay, nhân dân ta đang xây dựng đất nước trong hoà bình. Nhưng các thế lực thù địch vẫn dùng mọi âm mưu, thủ đoạn tinh vi để phá hoại công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Vì vậy, quốc phòng và an ninh có vai trò, nhiệm vụ gì? Chúng ta phải làm gì để tăng cường quốc phòng an ninh trong điều kiện mới. Khi dạy đến nội dung “ Những phương hướng cơ bản để tăng cường quốc phòng và an ninh”. Để xây dựng nền quốc phòng và an ninh vững mạnh trước hết cần phát huy sức mạnh tổng hợp của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, của hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng. Theo quan niệm của Người, đại đoàn kết dân tộc là một trong những nhân tố quan trọng nhất đảm bảo thắng lợi của cách mạng Việt Nam. Hồ Chí Minh đã nêu ra luận điểm có tính chất chân lý: “ Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết Thành công, thành công, đại thành công” Với tấm lòng độ lượng bao dung, Người tha thiết kêu gọi tất cả những người dân Việt Nam hãy đoàn kết, cộng tác vì dân, vì nước không phân biệt tầng lớp nào, tín ngưỡng nào “ Tôi khuyên đồng bào đoàn kết chặt chẽ và rộng rãi. Năm ngón Chủ tịch Hồ Chí Minh gặp gỡ đồng bào Hà Giang (năm 1961) Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Phương Thanh Trang 15 Lồng ghép tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào giảng dạy một số bài học Giáo dục công dân lớp 11 tay cũng có ngón vắn ngón dài. Nhưng vắn dài đều họp lại nơi bàn tay. Trong mấy chục triệu người, cũng có người thế này, người thế khác, nhưng thế này hay thế khác đều là dòng dõi tổ tiên ta. Vậy nên ta phải khoan hồng đại độ. Ta phải nhận rằng, đã là con Lạc, cháu Hồng thì ai cũng có ít hay nhiều lòng ái quốc. Đối với những đồng bào lạc lối, lầm đường, ta phải lấy tình thân ái mà cảm hoá họ. Có như thế mới thành đại đoàn kết, có đại đoàn kết thì tương lai chắc chắn sẽ vẻ vang” ( Trích thư gửi đồng bào nam bộ 6-1946). Tư tưởng đại đoàn kết của Hồ Chí Minh cùng với đạo đức nhân cách vô cùng trong sáng và cao thượng của Người đã qui tụ được khối đại đoàn kết dân tộc, đoàn kết quốc tế đấu tranh vì thắng lợi của sự nghiệp cách mạng. Kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại là một trong những điều kiện không thể thiếu để giúp chúng ta tìm ra những đối sách mới tăng cường quốc phòng và an ninh trong tình hình mới hiện nay. Hồ Chí Minh là nhà yêu nước vĩ đại. Rời Tổ quốc ra đi tìm đường cứu nước, Người mang theo nhận thức và niềm tin bất diệt vào sức mạnh dân tộc. “ Xét trong lịch sử Việt Nam, Dân ta vốn cũng vẻ vang anh hùng, Nhiều phen đánh bắc, dẹp đông, Oanh oanh liệt liệt con Rồng cháu Tiên” Người đặc biệt đề cao sức mạnh của lòng yêu nước. “Dân ta có một lòng yêu nước nồng nàn . Đó là một truyền thống quí báu của ta. Từ xưa đến nay, mỗi khi Tổ quốc bị xâm lăng thì tinh thần ấy lại sôi nổi, nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó nhấn chìm tất cả lũ bán nước và lũ cướp nước.” Sinh thời Hồ Chí Minh đã chứng kiến bao phát minh kỳ diệu của con người, như chế tạo ra vô tuyến truyền hình, công cuộc chinh phục vũ trụ đư con người lên mặt trăng... Những kỳ công khoa học đó đã đem lại cho con người và thời đại những sức mạnh mới chưa từng có. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Thế giới ngày nay đang tiến những bước khổng lồ về mặt kiến thức của con người. Khoa học tự Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Phương Thanh Trang 16 Lồng ghép tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào giảng dạy một số bài học Giáo dục công dân lớp 11 nhiên cũng như khoa học xã hội không ngừng mở rộng ra những chân trời mới, con người ngày càng làm chủ được thiên nhiên, cũng như làm chủ được vận mệnh của xã hội và bản thân mình”. Trong việc kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại chúng ta coi phát huy nội lực và sức mạnh dân tộc là quyết định đồng thời tranh thủ ngoại lực và sức mạnh thời đại là yếu tố quan trọng. IV. HIỆU QUẢ CỦA ĐỀ TÀI: Khi áp dụng đề tài này ở một số lớp, chúng tôi thấy được những kết quả ban đầu như sau: Các em học sinh đã nhận thức được vai trò, công lao to lớn của Bác đối với dân tộc, nhân loại, gia đình và bản thân. Việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh vào nội dung bài học đã giúp các em có hứng thú với bài học. Từ đó các em đã chủ động tìm kiếm thông tin và xung phong trả lời câu hỏi. Học sinh đã tự nêu ra được kế hoạch rèn luyện đạo đức và bồi dưỡng tư tưởng cho bản thân. Biết liệt kê, liên hệ, học tập và vận dụng những lời dạy của Bác Hồ trong việc học và đời sống hàng ngày. Các em đã biết phê phán, đấu tranh chống lại những biểu hiện tiêu cực trong đạo đức, lối sống của một bộ phận thanh thiếu niên hư hỏng. Tạo cho các em có sự hiểu biết để khi ra đời có thể thực hiện tốt nghĩa vụ của một người công dân đối với Tổ quốc. V. ĐỀ XUẤT, KHUYẾN NGHỊ VÀ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG: Trong sự nghiệp giáo dục, phải đặc biệt chú trọng giáo dục đạo đức. Đó là vì sự nghiệp, vì cuộc sống của chính các em học sinh để sau này các em trở thành những con người tốt, có ích cho bản thân, gia đình và đất nước. Ngày nay chúng ta thấy rằng có rất nhiều học sinh chăm ngoan, học giỏi, đạt thành tích cao trong học tập, nghe lời thầy cô, cha mẹ song cũng còn nhiều em mải chơi, lười học, sa vào những tệ nạn xã hội. Vì vậy, giáo dục đạo đức cần phải được chú trọng. Đây là Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Phương Thanh Trang 17 Lồng ghép tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào giảng dạy một số bài học Giáo dục công dân lớp 11 nhiệm vụ vừa mang tính trước mắt, vừa mang tính lâu dài của nền giáo dục nước nhà. Với việc lồng ghép tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào môn công dân 11 như là một trong những hướng tiếp cận gợi mở những giải pháp giáo dục đạo đức học sinh gắn liền với mục tiêu chính trị, xã hội. Tuy nhiên khi sử dụng phương pháp này giáo viên cần chú ý: Nội dung vận dụng có thể dài hay ngắn, tuỳ từng nội dung vấn đề, song phải phù hợp với nội dung cần truyền đạt, vừa sức với trình độ học sinh và thời lượng tiết học. Giáo viên cần chú ý đến từng đối tượng học sinh theo hướng cá thể hoá, hướng dẫn các em, rèn luyện từng hành vi, cử chỉ trong môi trường tốt đẹp nhất để các em được phát triển toàn diện. Phải luôn chú trọng việc giáo dục các phẩm chất đạo đức mới cho học sinh, đó là yêu Tổ quốc, yêu nhân dân, yêu lao động, yêu khoa học, yêu quí của công, giữ kỷ luật, giữ vệ sinh, học văn hoá. Trong việc giáo dục đạo đức cần phải động viên, phát hiện và khen thưởng kịp thời những gương người tốt việc tốt để qua đó tạo đà và nhân rộng các việc làm tốt trong học sinh. Giáo viên là những người có ảnh hưởng trực tiếp tới việc hình thành nhân cách của học sinh, để giáo dục cho học sinh thì giáo viên trước hết phải gương mẫu, tận tâm với trẻ, với nghề. Giáo viên luôn phải là tấm gương sáng cả về tri thức, nhân cách, tính chuyên cần lẫn về cách ăn mặc, lời nói. Tuy nhiên, để có thể làm được việc tiếp theo cho các khối lớp, việc đầu tiên hiện nay cũng không kém phần nan giải chính là phải hình thành một hệ thống nguồn tìm kiếm tư liệu về tư tưởng Hồ Chí Minh, cũng như việc đi đến thống nhất các nội dung vận dụng cơ bản cho từng bài, từng tiết. Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Phương Thanh Trang 18 Lồng ghép tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào giảng dạy một số bài học Giáo dục công dân lớp 11 VI. KẾT LUẬN. Trước thực trạng đạo đức của học sinh trường THPT hiện nay đang có chiều hướng sa sút nghiêm trọng, việc giáo dục đạo đức cho học sinh là điều vô cùng cấp bách của không chỉ nhà trường mà còn toàn xã hội để hoàn thiện những giá trị cơ bản của con người Việt Nam thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Ngày nay, nhân loại đang bước vào một nền văn minh trí tuệ, một nền kinh tế tri thức, một xã hội thông tin.Thế giới đang chạy đua về tốc độ trong hệ thống kinh tế - xã hội. Vì vậy, người ta nói, muốn biết tương lai dân tộc ra sao hãy nhìn vào hiện tại xem dân tộc đó đang làm giáo dục như thế nào? Trong nền kinh tế tri thức ưu thế không hoàn toàn lệ thuộc vào các nhân tố truyền thống như tài nguyên, đất đai... mà nhân tố có ý nghĩa quyết định là con người, là đội ngũ lao động chất lượng cao, là chất xám của các chuyên gia. Việt Nam muốn “sánh vai với các cường quốc năm châu” trước tiên phải làm tốt chiến lược “trồng người” theo tư tưởng Hồ Chí Minh. Chỉ có đi bằng con đường phát triển giáo dục, phát triển năng lực sẵn có trong mỗi con người, chúng ta mới có thể đi tắt đón đầu, phát huy thế mạnh của con người Việt Nam để xây dựng và phát triển đất nước. Như vậy, nhà trường phải thực hiện nhiệm vụ kép vừa dạy chữ vừa dạy cách làm người cho học sinh nghĩa là vừa phải trang bị cho các em kiến thức để hoà nhập, để mưu sinh, để tiếp tục học lên bậc cao hơn vừa hình thành nhân cách, đạo đức để các em trở thành người tốt, có ích cho cho đất nước, cho xã hội. Do thời gian nghiên cứu ngắn, nên nhiều vấn đề chưa được phân tích một cách đầy đủ, các biện pháp đưa ra chưa có tính khả thi cao, nhưng ít nhiều nó cũng cho chúng ta thấy được thực trạng đạo đức của học sinh hiện nay, giúp chúng ta định hướng lại một số việc cần phải làm trong thời gian tới để giáo dục đạo đức học sinh một cách có hiệu quả nhất. Đề tài nghiên cứu chắc chắn còn có thiếu sót và hạn chế, rất mong quý thầy cô và đồng nghiệp đóng góp, bổ sung để hoàn thiện hơn. Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Phương Thanh Trang 19 Lồng ghép tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào giảng dạy một số bài học Giáo dục công dân lớp 11 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1/ Dương Tự Đam, Bản lĩnh thanh niên, sinh viên ngày nay, 2007, Nxb. Thanh niên. 2/ TS. Lê Hữu Ái (chủ biên), Tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh và vấn đề giáo dục thanh niên hiện nay. Nxb Đà Nẵng, 2008. 3/ Đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, Ban tư tưởng văn hóa TW, Nxb. Chính trị quốc gia, HN, 2007. 4/ Giáo trình Giáo dục công dân 11, Nxb GD, 2007 5/ Triển khai đại trà việc tích hợp giảng dạy nội dung “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” vào nhà trường từ năm học 2010-2011 [www.sachgiaoduchcm.com.vn/index.php?...] 6/ Giáo trình tư tưởng Hồ Chí Minh, nhà xuất bản chính trị quốc gia 7/ Nguyễn Ái Quốc. Đường kách mệnh, nhà xuất bản sự thật, Hà Nội 8/ Tác Phẩm “Di Chúc” của Chủ Tịch Hồ Chí Minh Người thực hiện Nguyễn Thị Phương Thanh MỤC LỤC Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Phương Thanh Trang 20