Tài liệu Mặc dù cấp độ liên kết của cộng đồng asean trong nhiều lĩnh vực chưa đạt được mức độ như liên minh châu âu tổ chức quốc tế

BÀI TẬP HỌC KỲ Đề bài: 3. Bình luận quan điểm sau: "Mặc dù cấp độ liên kết của Cộng đồng ASEAN trong nhiều lĩnh vực chưa đạt được mức độ như Liên minh châu Âu - tổ chức quốc tế khu vực thành công nhất trên thế giới hiện nay, nhưng cấp độ như vậy sẽ phù hợp với những đặc trưng riêng về chính trị, kinh tế, văn hóa và xã hội của ASEAN." BÀI LÀM Cộng đồng ASEAN là sự liên kết của các quốc gia ASEAN ở cấp độ cao hơn và sâu rộng hơn là các liên kết trong một tổ chức quốc tế thông thường. Cộng đồng ASEAN hướng tới phát triển các liên kết trên 3 lĩnh vực: chính trị - an ninh, kinh tế, văn hóa - xã hội, hình thành nên 3 trụ cột là Cộng đồng chính trị - an ninh (APSC), Cộng đồng kinh tế (AEC) và Cộng đồng văn hóa - xã hội (ASCC). Trừ Cộng đồng văn hóa - xã hội ASEAN là mô hình liên kết độc đáo, chưa từng có tiền lệ trên thế giới, Cộng đồng chính trị - an ninh và Cộng đồng kinh tế ASEAN đều mới chỉ đạt đến các cấp độ liên kết chưa cao, đặc biệt nếu so sánh với Liên minh châu Âu (EU). Về chính trị - an ninh, Liên minh châu Âu đã phát triển đến giai đoạn trưởng thành, nghĩa là có sự liên kết hợp tác đối phó với các hiểm họa chung, định hình được bản sắc cộng đồng, có sự chia sẻ các vấn đề và mối quan tâm chung, chia sẻ thông tin quốc phòng, xây dựng cách ứng xử chung trong giải quyết các vấn đề an ninh nội khối và giải quyết xung đột. Mặt khác, trong Liên minh châu Âu cũng có sự chuyển giao một phần chủ quyền quốc gia cho tổ chức, thể hiện qua việc hình thành và hoạt động của các thiết chế như Nghị viện châu Âu, Hội đồng Liên minh châu Âu, Tòa án Công lý Liên minh châu Âu,... Về quốc phòng, Liên minh châu Âu hiện tại vẫn duy trì chính sách quốc phòng riêng của từng quốc gia, chưa thực hiện chính sách quốc phòng chung. ASEAN hiện tại về chính trị - an ninh mới đạt đến cấp độ phát triển, tức là có sự liên kết hợp tác đối phó với các hiểm họa chung, có sự chia sẻ các vấn đề và mối quan tâm chung, chia sẻ thông tin quốc phòng và bước đầu có bản sắc tập thể trong giải quyết xung đột. Theo kế hoạch tổng thể xây dựng APSC, đến năm 2015, APSC sẽ đạt đến cấp độ trưởng thành, tức là xây dựng được cách ứng xử chung và định hình được bản sắc khu vực trong giải quyết các vấn đề an ninh nội khối và giải quyết xung đột, đồng thời vẫn duy trì chính sách quốc phòng riêng của từng quốc gia (mức độ liên kết lỏng), và không có sự chuyển giao chủ quyền quốc gia như Liên minh châu Âu. Về kinh tế, Liên minh châu Âu đã xây dựng thành công liên minh kinh tế tiền tệ, trong đó có sự tự do về hàng hóa, dịch vụ, đầu tư, lao động, có sự phối hợp chính sách kinh tế, có thuế quan, đồng tiền và chính sách tiền tệ chung. ASEAN hiện tại mới chỉ có sự tự do về hàng hóa, dịch vụ, đầu tư và lao động lành nghề, tức là mới chỉ là khu vực thương mại tự do cộng (FTA+, cộng thêm tự do luân chuyển vốn và lao động lành nghề) hoặc thị trường chung trừ (CM-, không có phối hợp chính sách kinh tế, không có thuế quan chung và chỉ cho tự do luân chuyển lao động lành nghề.) Tuy sự liên kết như vậy còn chưa cao, đặc biệt nếu so sánh với Liên minh châu Âu, nhưng cấp độ liên kết như vậy sẽ phù hợp với những đặc trưng riêng về chính trị, kinh tế, văn hóa và xã hội của ASEAN. Do có nhiều sự khác biệt về thể chế chính trị giữa các nước ASEAN hơn trong EU, cộng với các yếu tố khác biệt về văn hóa, xã hội sẵn có, nên việc xây dựng mức độ liên kết sâu về chính trị an ninh như EU là kém khả thi và cũng không phù hợp. Và do liên kết về chính trị an ninh không sâu như vậy, cộng với sự chênh lệch còn lớn về trình độ phát triển giữa các quốc gia trong ASEAN nên việc thiết lập liên kết kinh tế đến mức độ như Liên minh châu Âu cũng không khả thi. Như vậy, quan điểm "Mặc dù cấp độ liên kết của Cộng đồng ASEAN trong nhiều lĩnh vực chưa đạt được mức độ như Liên minh châu Âu - tổ chức quốc tế khu vực thành công nhất trên thế giới hiện nay, nhưng cấp độ như vậy sẽ phù hợp với những đặc trưng riêng về chính trị, kinh tế, văn hóa và xã hội của ASEAN." là tương đối đúng đắn và có cơ sở thực tiễn. Danh mục tài liệu tham khảo: 1. Tập bài giảng môn Pháp luật cộng đồng ASEAN, Trung tâm luật châu ÁThái Bình dương, khoa Pháp luật quốc tế, Đại học Luật Hà Nội; 2. http://europa.eu/about-eu/institutions-bodies/index_en.htm; 3.