Mô tả:
Một trong những công việc quan trọng đầu tiên khi Tòa án xem xét, giải quyết vụ việc dân sự nói chung và tranh chấp, yêu cầu về kinh doanh, thương mại nói riêng là xác định thẩm quyền xét xử, muốn xác định đúng thì Tòa án phải căn cứ vào đơn khởi kiện, đơn yêu cầu của đương sự, bởi chính nội dung đơn sẽ là cơ sở để xác định thẩm quyền, phạm vi xét xử, giải quyết của Tòa án. Nội dung đơn khởi kiện, đơn yêu cầu của đương sự chính là văn bản thể hiện ý chí của họ, Tòa án chỉ giải quyết trong phạm vi đơn khởi kiện, đơn yêu cầu đó. Căn cứ vào đơn khởi kiện, đơn yêu cầu của đương sự, Tòa án xác định thẩm quyền giải quyết đối với quan hệ pháp luật tranh chấp trên cơ sở vận dụng quy định pháp luật có liên quan để xác định đó có phải là loại việc thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án hay không hay thuộc thẩm quyền của cơ quan khác, tổ chức khác. Trường hợp thụ lý, giải quyết tranh chấp, yêu cầu về kinh doanh, thương mại có đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài hoặc cần phải ủy thác cho cơ quan lãnh sự Việt Nam ở nước ngoài, cho Tòa án nước ngoài thì còn phải xác định Tòa án Việt Nam có thẩm quyền không hay là thuộc thẩm quyền của Tòa án nước ngoài.
Xác định thẩm quyền là công việc bắt buộc của Tòa án. Cụ thể là xem xét tính hợp pháp của đơn khởi kiện hay đơn yêu cầu cùng các tài liệu, chứng cứ chứng minh để quyết định trả lại đơn hoặc thụ lý vụ việc. Nếu bỏ qua công việc này sẽ ảnh hưởng đến kết quả giải quyết vụ việc vì quyết định giải quyết vụ việc của Tòa án chỉ có giá trị pháp lý khi Tòa án giải quyết đúng thẩm quyền.
Xác định thẩm quyền của Tòa án là việc làm quan trọng và có tính liên tục, bởi nó được đặt ra không những ở giai đoạn thụ lý vụ án mà còn ở các giai đoạn sau như giai đoạn chuẩn bị xét xử hay xét xử tại phiên tòa. Ngoài ra, tính liên tục còn được thực hiện ở các cấp xét xử trong trường hợp vụ việc bị kháng cáo, kháng nghị, Tòa án luôn phải kiểm tra lại thẩm quyền giải quyết vụ việc đúng hay chưa. Trong thực tế, do chưa xác định rõ thẩm quyền nên dẫn đến vi phạm, nhiều bản án, quyết định bị kiểm tra phát hiện giải quyết, xét xử sai về thẩm quyền, nếu ngay từ đầu xác định đúng thẩm quyền thì sẽ không gây tốn kém công sức và tiền của của cơ quan nhà nước và của các đương sự...
Sau khi xác định được Tòa án giải quyết vụ việc dựa trên hai yếu tố là thẩm quyền theo loại việc và thẩm quyền theo cấp xét xử, Tòa án tiếp tục đối chiếu xem loại việc đó nằm trong trường hợp nào của qui định pháp luật về phân định thẩm quyền của Tòa án theo lãnh thổ hay theo sự lựa chọn của nguyên đơn để loại trừ dần các bước trong quá trình xác định thẩm quyền để đưa ra quyết định Tòa án có nhiệm vụ giải quyết vụ việc.
I. NHỮNG TRANH CHẤP, YÊU CẦU VỀ KINH DOANH, THƯƠNG MẠI THUỘC THẨM QUYỀN GIẢI QUYẾT CỦA TÒA ÁN
1. Những tranh chấp về kinh doanh, thương mại thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án
Theo quy định tại Điều 29 BLTTDS thì những tranh chấp sau đây về kinh doanh, thương mại thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án:
1. Tranh chấp phát sinh trong hoạt động kinh doanh, thương mại giữa cá nhân, tổ chức có đăng ký kinh doanh với nhau và đều có mục đích lợi nhuận bao gồm:
a) Mua bán hàng hoá;
b) Cung ứng dịch vụ;
c) Phân phối;
d) Đại diện, đại lý;
đ) Ký gửi;
e) Thuê, cho thuê, thuê mua;
g) Xây dựng;
h) Tư vấn, kỹ thuật;
i) Vận chuyển hàng hoá, hành khách bằng đường sắt, đường bộ, đường thuỷ nội địa;
k) Vận chuyển hàng hoá, hành khách bằng đường hàng không, đường biển;
l) Mua bán cổ phiếu, trái phiếu và giấy tờ có giá khác;
m) Đầu tư, tài chính, ngân hàng;
n) Bảo hiểm;
o) Thăm dò, khai thác.
2. Tranh chấp về quyền sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ giữa cá nhân, tổ chức với nhau và đều có mục đích lợi nhuận.
3. Tranh chấp giữa công ty với các thành viên của công ty, giữa các thành viên của công ty với nhau liên quan đến việc thành lập, hoạt động, giải thể, sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, chuyển đổi hình thức tổ chức của công ty.
4. Các tranh chấp khác về kinh doanh, thương mại mà pháp luật có quy định.
Ngoài ra, theo hướng dẫn của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao tại Điều 2 Nghị quyết số 03/2012/NQ-HĐTP thì: “Toà kinh tế có nhiệm vụ, quyền hạn giải quyết “các tranh chấp về kinh doanh, thương mại mà một hoặc các bên không có đăng ký kinh doanh, nhưng đều có mục đích lợi nhuận”.
2. Những yêu cầu về kinh doanh, thương mại thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án
Theo quy định tại Điều 30 BLTTDS, những yêu cầu sau đây về kinh doanh, thương mại thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án:
1. Yêu cầu liên quan đến việc Trọng tài thương mại Việt Nam giải quyết các vụ tranh chấp theo quy định của pháp luật về Trọng tài thương mại.
2. Yêu cầu công nhận và cho thi hành tại Việt Nam bản án, quyết định kinh doanh, thương mại của Tòa án nước ngoài hoặc không công nhận bản án, quyết định kinh doanh, thương mại của Tòa án nước ngoài mà không có yêu cầu thi hành tại Việt Nam.
.DOCX 
31 
308 
134 
