Tài liệu Nitơ monoxit (no)

.DOCX

5897

Nhóm 23:
A. Nitơ Monoxit (NO):

Hình 1. Phân tử NO
I. Tính chất vật lý:
 là chất khí không màu, thuận từ, không mùi, không bền trong không khí, khá độc hại cho con
người.
 rất độc, khó hoá rắn
 Có phân tử khối là 30.
 Nhiệt độ nóng chảy là -163.6
0
C.
 Nhiệt độ sôi là -151.7
0
C.
 Ít tan trong nước nhưng tan tốt trong rượu và CS
2
.
II. Tính chất hoá học
i. Tác dụng với Ozôn:
NO + O
3
→ NO
2
+ O
2
+ ánh sáng
ii. Tác dụng với Oxi:
2NO + O
2
 2NO
2
Đặc biệt khi NO tác dụng với oxi trong nước thì sẽ tạo ra axít nitơ hoặc HNO
2
4NO + O
2
+2 H
2
O  4HNO
2
iii. Tác dụng với các phi kim khác (Flo,Clo,Brom,Iốt)
- NO sẽ tác dụng với Flo, Clo, Brom tạo ra chất XNO (nitrosyl halogenua)
2NO + Cl
2
 2NOCl (Clorua nitrosyl) – là chất khí màu nâu độc, hoá lỏng ở
-6C hoá rắn ở -60C
- Đặc biệt hợp chất Iốtrua nitrosyl có được tạo thành nhưng chỉ trong thời gian
ngắn rồi bị phân huỷ
- Những chất oxi hoá mạnh như kali pemanganat(KMnO4) axit hipocloro
(HOCl) và andihic crommic (CrO3) oci hoá NO thành HNO3
6KMnO4 + 10NO +9 H2SO4  10HNO3 + 3K2SO4 + 6MnSO4 + 4H2O
- Ngoài ra tính chất khử NO còn có thể kết hợp với muối của nhiều kim lại
khác
III. Điều chế
Trang 1
a) Trong phòng thì nghiệm: Cho đồng tác dụng với axít HNO
3
tạo ra khí NO
8HNO
3
+ 3Cu → 3Cu (NO
3
)
2
+ 4 H
2
O + 2NO
Hoặc có thể tạo ra khí NO từ các chất như natri nitric hoặc kali nitric
2NaNO
2
+ 2NaI + 2H
2
SO
4
→ I
2
+ 4NaHSO
4
+ 2NO
2NaNO
2
+ 2FeSO
4
+ 3H
2
SO
4
→ Fe
2
(SO
4
)
3
+ 2NaHSO
4
+ 2H
2
O + 2NO
3KNO
2
(l) + KNO
3
(l) + Cr
2
O
3
(s) → 2K
2
CrO
4
(s) + 4NO (g)
b) Trong công nghiệp: Người ta tổng hợp NO từ NH
3
để điều chế HNO
3
4NH
3
+5O
2
 4NO + 6H
2
O
 Trong tự nhiên NO được tạo ra từ năng lượng sấm sét. Khi đó, không khí xung quanh khu
vưc sấm sét nóng đến hơn 1.000 °C. Nitơ và oxy kết hợp với nhau tạo nên nitơ monoxit:
N
2
+ O
2
→ 2NO

IV. Ứng dụng:
 Trong công nghiệp:
- NO được dùng trong các chất bán dẫn.
- Oxit nitric có thể được sử dụng để phát hiện các gốc tự do trên bề mặt polymer
- NO dùng để điều chế HNO
3
.
- Ngoài ra NO còn có thể tạo ra khí Oxi nguyên tử
 Trong y học:
- Nitric oxide (NO) đóng góp vào nội cân bằng tàu bằng cách ức chế sự co cơ trơn
mạch máu và tăng trưởng, kết tập tiểu cầu, bạch cầu và độ bám dính cho lớp nội mạc.
- oxit nitric / hỗn hợp oxy được sử dụng trong chăm sóc quan trọng để thúc đẩy sự giãn
nở mao mạch và phổi để điều trị tiểu học tăng huyết áp động mạch phổi ở bệnh nhân
sơ sinh.
 Ngoài ra, NO còn có một số tác hại với môi trường:
- NO cùng với oxi và nước trong không khí gây ra mưa axit.
- NO cùng với những Hydrocacbon của nhiên liệu chưa cháy hết dưới tác dụng của tia
tử ngoại gây nên “ khói quang hóa”.
Trang 2
B. Nitơ đioxit NO
2
I) Tính chất vật lý
 NO
2
. Ở nhiệt độ thường, là khí có màu nâu đỏ, nặng hơn không khí, mùi khó chịu và
độc. Ở trạng thái rắn và lỏng, tồn tại ở dạng đime N
2
O
4
, không màu, có tính nghịch từ; ở
nhiệt độ 21 - 135
o
C, tồn tại ở dạng hỗn hợp NO
2
và N
2
O
4
; trên 135
o
C, ở dạng monomer
 Nhiệt độ sôi là -90.8
0
C
 Nhiệt độ nóng chảy là -88,5
0
C
 Là chất khí thuận từ
 NO2 ở trang thái lai hoá sp2
II) Tính chất hoá học:
NO
2
vừa có tính khử vừa tó tính oxi hoá
 Ở nhiệt độ thường NO
2
bền nên kém hoạt động. Nhưng khi đun nóng lên cỡ 500
0
C thì
nó phân hủy thành 2 nguyên tố:
2NO
2
→ 2N
2
+ O
2
 Tác dụng với nước tạo thành axit nitrơ (HNO
2
) và axit nitric (HNO
3
):
2NO
2
+H
2
O  HNO
2
+ HNO
3

Trang 3
 Tác dụng với dung dịch kiềm tạo thành muối nitrit và muối nitrat:
2NO
2
+ 2NaOH  NaNO
2
+ NaNO
3
+ H
2
O
NO có thể tác dụng với một số nguyên tố - không kim loại, với hidro và kim loại
Cl
2
+ 2NO
2
 2NO
2
Cl
7H
2
+ 2NO
2
 2NH
3
+ 4H
2
O
2Cu + NO
2
 Cu
2
O + NO
NO gây nổ với hơi của các hợp chất hữu cơ
Ngoài ra NO còn thể hiện tính khử với các chất oxi hoá mạnh
H
2
O
2
+ 2NO  HNO
3

III) Điều chế
 Trong công nghiệp:
- NO
2
là sản phẩm trung gian để điều chế ra HNO
3
.Nó được tạo nên khi cho khí NO
tác dụng với khí oxi
NO + 2O
2
→ NO
2
- Trong phòng thí nghiệm, NO
2
có thể được chuẩn bị trong một thủ tục
bước hai bằng cách phân hủy nhiệt của đinitơ pentoxit , mà là thu được
bằng cách khử nước của axit nitric:
2HNO
3
→ N
2
O
5
+ H
2
O
2N
2
O
5
→ 4NO
2
+ O
2
- Sự phân hủy nhiệt của kim loại tạo cho một số nitrat NO
2:
2Pb (NO
3
)
2
→ 2PbO + 4NO
2
+ O
2
 Trong phòng thí nghiệm:
- NO
2
được tạo ra bắng tương tác của Đồng (Cu) kim loại với axít nitríc đặc:
Cu + 4HNO
3
 Cu(NO
3
)
2
+ 2NO + 2H
2
O
IV) Ứng dụng
NO
2
là chất rất nguy hiểm cho con người, NO và NO
2
có thể gây ra hiện tượng ô nhiểm tầng
không khí
NO
2
củng có vai trò trong việc bào mòn tầng ozôn
NO
2
được hình thành từ hoạt động tự nhiên của vi khuẩn và quá trỉnh đốt cháy nguyên vật liệu
như than, củi,…
Trang 4
Trang 5

Tài liệu liên quan

Tài liệu vừa đăng

Tài liệu xem nhiều nhất