Tài liệu Phát triển kỹ năng giải quyết tình huống sư phạm cho giảng viên trẻ trong dạy học ở trường sĩ quan công binh hiện nay

Mô tả:

1. Lý do chọn đề tài Trong văn kiện Đại hội XI của Đảng cộng sản Việt Nam, Đảng ta đã khẳng định: "Phát triển giáo dục phải thực sự là quốc sách hàng đầu. Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế, trong đó, đổi mới cơ chế quản lý giáo dục, phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý là khâu then chốt. Tập trung nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, coi trọng giáo dục đạo đức, lối sống, năng lực sáng tạo, kỹ năng thực hành, khả năng lập nghiệp"[14, tr.130 - 131]. Để thực hiện mục tiêu trên cần phải xây dựng đội ngũ giáo viên có đầy đủ phẩm chất, năng lực, lòng yêu nghề, say mê với nghề, và các kỹ năng sư phạm cần thiết. Trong quân đội, Nghị quyết 86 của Đảng ủy Quân sự Trung ương chỉ rõ: "Kiện toàn và phát triển đội ngũ nhà giáo quân đội, đảm bảo cả về số lượng và cơ cấu; trong đó chú trọng về nâng cao trình độ học vấn, năng lực và tay nghề sư phạm"[16, tr.12]. Năng lực và tay nghề sư phạm của người giảng viên là nhân tố quyết định đến hiệu quả của quá trình giáo dục, đào tạo ở các học viện, nhà trường trong quân đội, năng lực và tay nghề sư phạm của người giảng viên bao gồm rất nhiều các yếu tố cấu thành, trong đó bao gồm hệ thống các kỹ năng. Trong hệ thống kỹ năng này, kỹ năng giải quyết tình huống sư phạm là một kỹ năng rất quan trọng, ảnh hưởng rất lớn tới hiệu quả của quá trình dạy học và giáo dục của người giảng viên. Kỹ năng giải quyết tình huống sư phạm trong dạy học là một phẩm chất tâm lý biểu hiện mức độ thành thạo, sự nhuần nhuyễn, tính nghệ thuật, sáng tạo của người giảng viên trong hoạt động dạy học và cách giải quyết các tình huống có vấn đề nảy sinh trong hoạt động dạy học. Người giảng viên có kỹ năng giải quyết tình huống sư phạm tốt sẽ bình tĩnh, tự tin, tư duy sư phạm linh hoạt, mềm dẻo, định hướng kịp thời hành động sư phạm, ứng xử khéo léo các tình huống nhạy cảm, mau lẹ thể hiện tài nghệ sư phạm của mình. Trường Sĩ quan Công binh (Trường Đại học Ngô quyền) là trung tâm đào tạo cán bộ công binh cho quân đội bao gồm các chuyên ngành: Công trình quân sự, Cầu đường quân sự, Bảo đảm vượt sông và Xe máy công binh, bên cạnh đó Nhà trường được Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ đào tạo nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Trong những năm qua, nhà trường rất chú trọng đổi mới nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, bồi dưỡng phát triển đội ngũ giảng viên cả về số lượng và chất lượng, chú trọng bồi dưỡng năng lực và tay nghề sư phạm cho đội ngũ giảng viên trẻ. Trên thực tế có một số giảng viên trẻ chưa có những hệ thống kỹ năng sư phạm cần thiết, đặc biệt là kỹ năng giải quyết tình huống sư phạm trong dạy học. Điều này ảnh hưởng trực tiếp tới hiệu quả của hoạt động sự phạm của giảng viên, tạo nên tâm lý ức chế, bầu không khí tâm lý chưa tích cực đối với tập thể lớp học, giảng viên trẻ còn mất bình tĩnh, thiếu tỉnh táo trong giải quyết các tình huống sư phạm, dẫn đến nhiều buổi học không thực hiện được yêu cầu sư phạm đề ra của môn học, bài học và mục tiêu yêu cầu đào tạo. Tuy nhiên, theo chúng tôi trong thời gian qua kỹ năng này đã dần được hình thành ở giảng viên trẻ nhưng còn ở mức độ thấp, và chậm phát triển. Bên cạnh đó, chưa có một công trình nghiên cứu có hệ thống và chuyên sâu trong các nhà trường quân đội về vấn đề này. Với những lí do trên chúng tôi đã lựa chọn vấn đề: "Phát triển kỹ năng giải quyết tình huống sư phạm cho giảng viên trẻ trong dạy học ở Trường sĩ quan Công binh hiện nay".