Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo dục - Đào tạo Trung học cơ sở Skkn tích hợp giáo dục học sinh vệ sinh an toàn thực phẩm qua “bài 7 thêm hình ả...

Tài liệu Skkn tích hợp giáo dục học sinh vệ sinh an toàn thực phẩm qua “bài 7 thêm hình ảnh để minh họa trong môn tin học 6”

.PDF
27
243
130

Mô tả:

Sáng kiến kinh nghiệm MỤC LỤC PHẦN I Phần mở đầu II Phần nội dung NỘI DUNG TRANG 1. Lí do chọn đề tài 2 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài 2 3. Đối tượng nghiên cứu 2-3 4. Giới hạn của đề tài 3 5. Phương pháp nghiên cứu 3 1. Cơ sở lí luận 3-4 2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu 4-6 3. Nội dung và hình thức của giải pháp 6-26 III 1. Kết luận 26 Kết luận, kiến nghị 2. Kiến nghị 27 GV: Trần Thị Tứ - Trường THCS Lương Thế Vinh 1 Sáng kiến kinh nghiệm I. Phần mở đầu 1. Lý do chọn đề tài Dạy học tích hợp là một trong những xu thế dạy học hiện đại đang được quan tâm nghiên cứu và áp dụng ở nhiều nước trên thế giới và ở Việt Nam trong những năm gần đây. Thực tiễn đã chứng tỏ rằng, việc thực hiện quan điểm tích hợp trong giáo dục và dạy học sẽ giúp phát triển những năng lực giải quyết những vấn đề phức tạp và làm cho việc học tập trở nên có ý nghĩa hơn đối với học sinh. Tích hợp là một trong những quan điểm giáo dục nhằm nâng cao năng lực của người học, giúp đào tạo những người có đầy đủ phẩm chất và năng lực để giải quyết các vấn đề của cuộc sống hiện đại. Trước thực tiễn đó, năm học 2012-2013 Bộ Giáo dục và đào tạo đã phát động cuộc thi Dạy học theo chủ đề tích hợp và vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các vấn đề thực tiễn trên địa bàn toàn quốc. Ban đầu nhiều giáo viên còn bỡ ngỡ thậm chí còn mơ hồ trong cách hiểu về dạy học tích hợp, nên có một số hiện tượng xảy ra như giáo viên tích hợp không đúng lúc đúng chỗ nên việc dạy học tích hợp trở nên gượng ép; hay có giáo viên lựa chọn nội dung tích hợp quá nhiều nên không đủ thời gian để dạy…Từ thực tế đó, tôi đã đúc rút kinh nghiệm, tìm tòi nghiên cứu và tích cực tham gia cuộc thi Dạy học tích hợp trong các năm học và năm học 2016 – 2017 đã đạt được kết quả giải B cấp huyện với sản phẩm mang tên: Tích hợp giáo dục học sinh vệ sinh an toàn thực phẩm qua “Bài 7: Thêm hình ảnh để minh họa trong môn Tin học 6” Từ sản phẩm Dạy học tích hợp đã đạt giải, tôi đã quyết định viết thành sáng kiến kinh nghiệm để chia sẻ những kinh nghiệm của mình về dạy học tích hợp với đề tài “Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp nhằm giáo dục ý thức, thái độ, kĩ năng sống cho học sinh trong bộ môn tin học 6 tại Trường THCS Lương Thế Vinh, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk” cho đồng nghiệp tham khảo cũng như cùng nhau tìm ra được phương pháp giảng dạy hay nhất giúp phát huy được tính chủ động, sáng tạo của học sinh. 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài 2.1. Mục tiêu - Nâng cao chất lượng dạy học trong bộ môn Tin học THCS. - Học sinh nâng cao ý thức, thái độ và kĩ năng sống cho bản thân, gia đình, xã hội. - Nâng cao năng lực dạy học tích hợp. 2.2. Nhiệm vụ - Nghiên cứu lý luận về dạy học tích hợp. - Đề ra những giải pháp hiệu quả và cụ thể việc áp dụng nhằm nâng cao chất lượng dạy của giáo viên và học tập của học sinh trong môn Tin học 6 nói riêng và môn tin học THCS nói chung. 3. Đối tượng nghiên cứu - Tài liệu hiện hành về phương pháp dạy học tích hợp. GV: Trần Thị Tứ - Trường THCS Lương Thế Vinh 2 Sáng kiến kinh nghiệm - Chương trình dạy học một số bộ môn trong nhà trường năm học 2017-2018 như: Tin học, Giáo dục công dân, Công nghệ, Mĩ thuật, Lịch sử, Âm nhạc, Địa lí,… 4. Giới hạn của đề tài. - Đề tài này được nghiên cứu và thử nghiệm tại các lớp 6 trường THCS Lương Thế Vinh - H.Krông Ana – T. Đăk Lăk trong năm học 2017- 2018. 5. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp nghiên cứu lý luận: Tìm hiểu các nghiên cứu về dạy học tích hợp trong môn Tin học. - Phương pháp quan sát: Quan sát quá trình giảng dạy của giáo viên và quá trình lĩnh hội của học sinh. - Phương pháp thống kê toán học: Thống kê kết quả học tập của học sinh. - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: + Tham khảo những kinh nghiệm của đồng nghiệp đi trước. + Tham khảo kinh nghiệm của các trường bạn. - Phương pháp thử nghiệm: Thử áp dụng các giải pháp vào quá trình giảng dạy Tin học khối 6 trường THCS Lương Thế Vinh. II. Phần nội dung 1. Cơ sở lý luận Trên cơ sở những kết quả bước đầu đạt được trong năm học 2016 - 2017 về việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ và giải pháp cơ bản của ngành, năm học 2017 - 2018, ngành Giáo dục tiếp tục tập trung thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 29-NQ/TƯ của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Nghị quyết số 44/NQ-CP của Chính phủ về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, Nghị quyết số 88/2014/QH13 của Quốc hội, Quyết định số 404/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông, các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Nâng cao hiệu quả công tác giáo dục tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, kỹ năng sống cho học sinh; tăng cường an ninh, an toàn trường học, xây dựng văn hóa học đường và môi trường giáo dục nhà trường lành mạnh, dân chủ, kỷ cương. Nghị quyết 29 - NQ/TƯ về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, sau khi Quốc hội thông qua Đề án đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông, Bộ GD-ĐT tiếp tục chỉ đạo các cơ sở giáo dục tăng cường bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho đội ngũ giáo viên sẵn sàng đáp ứng mục tiêu đổi mới, trong đó tăng cường năng lực dạy học theo hướng “tích hợp, liên môn” là một trong những vấn đề cần ưu tiên. Căn cứ Chỉ thị số 2699/CT-BGDĐT ngày 08/8/2017 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về nhiệm vụ chủ yếu năm học 2017-2018 của ngành Giáo dục; Quyết định số 2005/QĐ-UBND ngày 01/08/2017 của Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Đắk Lắk về việc ban hành kế hoạch, thời gian năm học 2017-2018 của giáo dục mầm non, GV: Trần Thị Tứ - Trường THCS Lương Thế Vinh 3 Sáng kiến kinh nghiệm giáo dục phổ thông, giáo dục thường xuyên; Công văn số 3718/BGDĐT-GDTrH ngày 15/8/2017 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc Hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ Giáo dục Trung học năm học 2017-2018 có nhiệm vụ trọng tâm là triển khai có hiệu quả phương pháp, hình thức và kĩ thuật dạy học tích cực; đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả học tập và rèn luyện của học sinh nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh; tăng cường kỹ năng thực hành, vận dụng kiến thức, kỹ năng vào giải quyết các vấn đề thực tiễn góp phần hình thành và phát triển năng lực học sinh; đa dạng hóa các hình thức học tập, chú trọng các hoạt động trải nghiệm sáng tạo, nghiên cứu khoa học, giáo dục kỹ năng sống cho học sinh. Tạo hứng thú cho người học luôn là một vấn đề quan trọng trong hoạt động dạy - học. Bởi vì, như chúng ta biết, dạy - học là một hoạt động phức tạp, trong đó chất lượng, hiệu quả cơ bản phụ thuộc vào người học. Và điều này lại phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: năng lực nhận thức, động cơ học tập, sự quyết tâm...; nó còn phụ thuộc vào: môi trường học tập, người tổ chức quá trình dạy học, sự hứng thú trong học tập. Việc dạy học lồng ghép tích hợp các môn Công nghệ, Giáo dục công dân, Địa lí, Lịch sử, Âm nhạc, Mĩ thuật… trong giờ dạy tin giúp nâng cao hiệu quả của tiết dạy. Đồng thời giúp các em học sinh lĩnh hội được các kiến thức để vận dụng vào đời sống. Là một giáo viên đang trực tiếp giảng dạy môn Tin học, tôi rất mong muốn tìm được những phương pháp dạy học tích cực mới để giúp học sinh lĩnh hội kiến thức tốt hơn. 2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu 2.1. Thuận lợi - khó khăn 2.1.1. Thuận lợi - Nằm trong lộ trình đổi mới đồng bộ phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá ở các trường phổ thông theo định hướng phát triển năng lực của học sinh trên tinh thần Nghị quyết 29 - NQ/TƯ về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, sau khi Quốc hội thông qua Đề án đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông, Bộ GD-ĐT tiếp tục chỉ đạo các cơ sở giáo dục tăng cường bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho đội ngũ giáo viên sẵn sàng đáp ứng mục tiêu đổi mới, trong đó tăng cường năng lực dạy học theo hướng “tích hợp, liên môn” là một trong những vấn đề cần ưu tiên. - Được sự chỉ đạo, quan tâm sâu sát của chi bộ Đảng, của Ban Giám Hiệu nhà trường, được sự giúp đỡ của các đồng chí trong tổ chuyên môn. - Giáo viên giảng dạy nhiệt tình, luôn tìm tòi học hỏi để trau dồi kiến thức đồng thời tìm ra được những phương pháp học tập tích cực. Nhiều giáo viên vẫn thường xuyên giảng dạy theo hướng tích hợp kiến thức. - Đa số các em học sinh yêu thích môn Tin học hơn, chịu khó tìm tòi, học hỏi để giải quyết những tình huống thực tiễn có liên quan đến nội dung bài học. 2.1.2. Khó khăn GV: Trần Thị Tứ - Trường THCS Lương Thế Vinh 4 Sáng kiến kinh nghiệm - Về phía giáo viên: Một số giáo viên còn mơ hồ, chưa hiểu “tích” thế nào cho “hợp” nên khi giảng dạy một số giáo viên còn ôm đồm đưa quá nhiều nội dung tích hợp trong bài dạy; vận dụng chưa linh hoạt các phương pháp tích hợp dẫn đến tình trạng tích hợp một cách khô cứng và gượng ép. - Về phía học sinh: Một số học sinh ham chơi, hoặc học theo kiểu chạy theo các môn học thời thượng, nắm kiến thức một cách hời hợt nên học theo phương pháp tích hợp các em còn lúng túng. Đặc thù ở địa phương tôi công tác, học sinh người dân tộc nhiều (chủ yếu là dân tộc Ê đê) việc tiếp thu kiến thức của các em đa phần rất chậm nên rất khó khăn cho việc tích hợp kiến thức. 2.2. Thành công, hạn chế 2.2.1. Thành công: Năm học 2012-2013 Bộ giáo dục đào tạo đã phát động cuộc thi dạy học tích hợp dành cho giáo viên và cuộc thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết những tình huống thực tiễn dành cho học sinh trung học với quy mô quốc gia. Điều đó đã giúp giáo viên bước đầu làm quen với việc dạy học theo phương pháp mới là tích hợp những kiến thức khác nhau vào trong bài dạy. Trong suốt ba năm học qua bản thân tôi cũng như rất nhiều đồng nghiệp của tôi đã tham gia tích cực vào cuộc thi này và đã có những kết quả nhất định. Vì vậy, khi nghiên cứu đề tài này, tôi đã áp dụng phương pháp dạy học tích hợp một cách nhuần nhuyễn, tôi đã tự tin mỗi khi bài học đó có nội dung cần tích hợp hay liên môn. Điều đó đã góp một phần vào sự thành công của đề tài. 2.2.2. Hạn chế: Việc áp dụng phương pháp dạy học tích hợp vào trường tôi đang giảng dạy vẫn còn một vài hạn chế: Phương pháp này áp dụng đối với học sinh khá giỏi thì tốt hơn đối với học sinh yếu kém; Mặc dù cuộc thi dạy học tích hợp được tổ chức nhiều năm nay, nhưng ngay đơn vị tôi công tác vẫn còn nhiều giáo viên chưa hiểu thấu đáo về dạy học tích hợp. 2.3. Mặt mạnh, mặt yếu - Khi đưa ra các biện pháp dạy học tích hợp trong môn Tin học thì được học sinh cũng như đồng nghiệp hưởng ứng rất sôi nổi. - Chưa thực sự gây hứng thú cho HS yếu kém, ham chơi, lười học, lười suy nghĩ. 2.4. Các nguyên nhân, yếu tố tác động - Để mang lại những thành công đáng kể cho đề tài cũng có nhiều nguyên nhân và yếu tố tác động. Như tôi trình bày ở trên, xu thế dạy học tích hợp đang được nhiều nước quan tâm trong đó có Việt Nam. Vì thế đã tạo điều kiện thuận lợi cho bản thân tôi nói riêng và đồng nghiệp của tôi nói chung phát huy được sự sáng tạo, tìm tòi để đổi mới phương pháp, nâng cao chất lượng giảng dạy. Đồng thời, nó cũng trở thành một mục tiêu phấn đấu, thước đo về chuyên môn nghề nghiệp của mỗi giáo viên, bởi muốn đưa nội dung tích hợp vào bài dạy một cách hợp lí thì đòi hỏi giáo viên đó phải nắm vững về chuyên môn, am hiểu nhiều kiến thức ở những môn học khác nhất là các môn xã hội (Công nghệ, Giáo dục công dân, Địa lí, Lịch sử, Âm nhạc, Mĩ thuật…) - Khi nghiên cứu đề tài tôi vẫn gặp những khó khăn nhất định cũng bởi một GV: Trần Thị Tứ - Trường THCS Lương Thế Vinh 5 Sáng kiến kinh nghiệm số yếu tố tác động như: Học sinh ham chơi, không chịu tìm tòi, học hỏi; Giáo viên còn mơ hồ chưa biết nên “tích” như thế nào, ở đâu cho phù hợp. 2.5. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra Bất cứ đề tài nghiên cứu khoa học nào đều gặp những thuận lợi và khó khăn nhất định. Với đề tài này, tôi gặp một số khó khăn khi nghiên cứu. Vẫn còn những học sinh học tập một cách thụ động, hoặc trả bài một cách đối phó hay lười suy nghĩ… Vậy để đổi mới dạy học theo phương pháp dạy học tích hợp thì chính giáo viên phải trau dồi tri thức, tìm tòi học hỏi các môn học khác có liên quan. Bởi theo tôi, kiến thức không bao giờ là cô lập, không đứng độc lập mà nó có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Nếu chúng ta không học hỏi, trau dồi kiến thức ở những môn học khác thì cũng giống như “con chuột chui vào sừng trâu; càng chui sâu càng hẹp” mà thôi. Những hạn chế mà đề tài đưa ra cũng sẽ được khắc phục nếu như cả giáo viên và học sinh đều không ngừng học hỏi, trau dồi kiến thức ở những môn học khác có liên quan thì sẽ thu lại kết quả khả quan. 3. Nội dung và hình thức của giải pháp 3.1. Khái niệm “dạy học tích hợp” Để dạy học tích hợp tốt, đầu tiên giáo viên phải hiểu được thế nào là dạy học tích hợp. Trước những băn khoăn của giáo viên về dạy học tích hợp, liên môn, phó vụ trưởng Nguyễn Xuân Thành đã trả lời trước báo Việt Nam nét: Dạy học tích hợp có nghĩa là đưa những nội dung giáo dục có liên quan vào quá trình dạy học các môn học như: tích hợp giáo dục đạo đức, lối sống; giáo dục pháp luật; giáo dục chủ quyền quốc gia về biên giới, biển, đảo; giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, bảo vệ môi trường, an toàn giao thông... Như vậy, qua những bài học cụ thể, giáo viên phải tìm hiểu những kiến thức có liên quan đến bài học đó để lồng ghép tích hợp cho học sinh. Làm được như vậy sẽ phát huy được tính chủ động, tích cực của học sinh trong quá trình tìm tòi tri thức. 3.2. Chọn tên dự án tích hợp Gọi tên nội dung tích hợp là một khâu vô cùng quan trọng. Bởi nhan đề thường thâu tóm nội dung của bài học. Đặt tên dự án đúng giống như kim chỉ nam cho hướng đi của bài dạy. Nếu ta chọn sai nhan đề thì rất dễ gây hiểu nhầm cho cả người thực hiện và người đọc. Ví dụ trong sản phẩm dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp của cô giáo ở E H’Leo: nội dung của dự án là nói về vai trò của nước đối với đời sống con người, nhưng tên dự án lại đặt là: Nước với cuộc sống (Tích hợp giáo dục giá trị sống tinh thần yêu nước và tự hào dân tộc cho học sinh). Mặc dù dự án rất chi tiết, nội dung tích hợp rất tốt nhưng tên dự án lại không bám sát nội dung. Điều này khiến người đọc, người xem hiểu lầm hoặc không hiểu nội dung tích hợp trong bài. 3.3. Nghiên cứu chương trình học tập - Giáo viên nghiên cứu phân phối chương trình của các bộ môn như: Tin học, Công nghệ, Giáo dục công dân, Địa lí, Lịch sử, Âm nhạc, Mĩ thuật…của lớp 6 trong GV: Trần Thị Tứ - Trường THCS Lương Thế Vinh 6 Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2017-2018 của trường THCS Lương Thế Vinh, huyện Krông Ana, tỉnh ĐăkLăk có những bài học nào thích hợp để tích hợp với chủ đề đã chọn, từ đó giáo viên lồng ghép vào bài dạy để giáo dục ý thức, thái độ và kĩ năng sống cho học sinh qua các bài cụ thể. - Giáo viên tìm hiểu nội dung của các bài học trong các môn học của lớp 6 để từ đó định hướng, chọn chủ đề thích hợp cho bài dạy. - Giáo viên đọc tài liệu, sách giáo khoa, sách hướng dẫn, mạng Internet liên quan đến đề tài đã chọn để bổ sung thêm kiến thức, kĩ năng vận dụng tích hợp vào bài giảng. 3.4. Xác định mục tiêu và nội dung cụ thể đưa vào tích hợp Để dạy học theo hướng tích hợp giáo dục đạo đức, ý thức, thái độ, kĩ năng sống cho học sinh đạt hiệu quả, giáo viên cần xác định rõ mục tiêu cần đạt của bài học cũng như những kiến thức cần có để tích hợp của các môn học khác. * Cụ thể trong một số bài dạy sau: + Tích hợp giáo dục học sinh ý thức bảo vệ Trái Đất qua “Bài 7: Quan sát Hệ Mặt Trời” TT Môn bài liên quan đến nội dung tích hợp Nội dung kiến thức được tích hợp Ghi chú Giáo viên giúp cho học sinh hiểu được Bài 7: Quan sát Hệ Trái Đất của chúng ta quay xung quanh Mặt Trời như thế nào? Vì sao lại có hiện Mặt Trời tượng nhật thực, nguyệt thực? Hệ Mặt Trời chúng ta có những hành tinh nào? Sao Kim và sao Hỏa, sao nào gần Mặt Trời hơn? Trái Đất nặng bao nhiêu?... thông qua việc 1 học sinh dụng dễ dàng các nút lệnh trong phần mềm Solar System 3D Simulator, phần mềm sở hữu một giao diện thông minh hiển thị các thông tin đầy đủ, chính xác các hành tinh trong Hệ Mặt Trời. Môn Tin học - lớp 6 Môn Địa lí - lớp 6 Bài 7: Sự vận động tự quay quanh trục của Trái Đất và các hệ 2quả; Bài 8: Sự chuyển động của Trái Đất quay quanh Mặt Trời. Giáo viên giúp học sinh có để vận dụng các kiến thức đã học trong môn địa lí để trả lời các câu hỏi trong bài học, ngoài ra học sinh còn biết cách khám phá và có ý thức tự khám phá phần mềm mới dựa trên kiến thức, kĩ năng và thông tin đã có như phán đoán, quan sát hiệu ứng để tìm hiểu các chức năng các lệnh, nút lệnh, thanh trượt…. GV: Trần Thị Tứ - Trường THCS Lương Thế Vinh 7 Sáng kiến kinh nghiệm Môn Giáo dục công dân - lớp 6 Giáo viên lồng ghép giáo dục cho học sinh ý thức bảo vệ Trái Đất là một trong Bài 7: Yêu thiên nhiên, những biện pháp quan trọng giúp học sinh sống hòa hợp với thiên biết yêu thiên nhiên, hiểu được tầm quan trọng của môi trường với cuộc sống và hơn nhiên. nữa biết cách chăm sóc, giữ gìn hành tinh 4 xanh. Từ đó học sinh có những thái độ và kĩ năng sống để bảo vệ, giữ nhìn môi trường xanh, sạch, đẹp xung quanh nơi chúng ta đang học tập và sinh sống. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp Giáo viên lồng ghép giáo dục cho học sinh thấy rõ vẻ đẹp của quê hương, đất nước mình, làm cho học sinh tăng thêm - lớp 6 tình cảm yêu mến gia đình, làng xóm, từ đó Tiết 16 - Hoạt động: học sinh có thái độ trân trọng những giá trị, Vẻ đẹp của quê hương, những di sản văn hóa của quê hương đất đất nước. nước; Có thói quen giữ gìn, bảo vệ các di sản văn hóa, di sản thiên nhiên, tích cực tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường. + Tích hợp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh về an toàn giao thông qua “Bài 9: Vì sao cần có hệ điều hành” TT Môn bài liên quan đến nội dung tích hợp Nội dung kiến thức được tích hợp Ghi chú Môn Tin học - lớp 6 Giáo viên giúp cho học sinh hiểu được: Bài 9: Vì sao cần có hệ Trật tự của các phương tiện giao thông trên đường phố, vai trò, lợi ích của hệ thống đèn điều hành 1 giao thông trên đường phố thông qua các hình ảnh. Từ đó học sinh có những kĩ năng sống về an toàn giao thông để bảo vệ an toàn cho chính bản thân, gia đình, xã hội. Phân môn Mĩ thuật lớp 6 Chủ đề 2: Vẽ tự do. 4 Giáo viên lồng ghép giáo dục cho HS biết vệ sinh an toàn giao thông bằng việc thi vẽ tranh theo chủ đề “An toàn giao thông”. Từ đó học sinh có những kĩ năng sống về an toàn giao thông để tuyên truyền và bảo vệ an toàn cho chính bản thân, gia đình, xã hội. GV: Trần Thị Tứ - Trường THCS Lương Thế Vinh 8 Sáng kiến kinh nghiệm Môn giáo dục công dân Giáo viên lồng ghép giáo dục cho học – lớp 6 sinh biết hành động như thế nào để thực Bài 14: Thực hiện trật hiện trật tự an toàn giao thông. Học sinh tự an toàn giao thông.; biết làm được những gì để đảm bảo an toàn Thực hiện thống kê cập khi tham gia giao thông trên đường. nhật số liệu mới nhất về tai nạn giao thông. + Tích hợp giáo dục học sinh ý thức vệ sinh an toàn thực phẩm qua “Bài 19: Thêm hình ảnh để minh họa” TT Môn bài liên quan đến nội dung tích hợp Nội dung kiến thức được tích hợp Ghi chú Giáo viên giúp học sinh biết vận dụng Bài 19: Thêm hình ảnh kiến thức bài mới để chèn được hình ảnh minh họa vào trong văn bản và căn chỉnh để minh họa. hình ảnh làm bố cục văn bản hợp lí hơn để hoàn thành bài báo cáo theo nhóm thể hiện 1 được ý tưởng, thông điệp muốn truyền tải đến cho người xem về chủ đề “Vệ sinh an toàn thực phẩm”. Môn Tin học - lớp 6 Môn Công nghệ - lớp 6 Giáo viên lồng ghép giáo dục cho học Bài 4: Ăn uống hợp lí. sinh biết được nhu cầu dinh dưỡng của mỗi con người. Từ đó, biết cách ăn uống đảm Bài 5: Vệ sinh an toàn bảo hợp lí, khoa học để bảo vệ sức khỏe thực phẩm. cho chính bản thân mình. Ngoài ra, học sinh còn biết các nguyên nhân gây mất vệ 2 sinh an toàn thực phẩm để tuyên truyền gia đình, bạn bè và người dân tránh sử dụng các loại thực phẩm bẩn; biết được các biểu hiện để có những biện pháp xử lí kịp thời khi bị ngộ độc thực phẩm. Môn Giáo dục công dân - lớp 6 Giáo viên lồng ghép giáo dục học sinh biết và thực hiện được việc tự chăm sóc, Bài 2: Tự chăm sóc sức rèn luyện sức khỏe cho bản thân. Từ đó có thái độ quan tâm, quý trọng sức khỏe của 3khỏe. bản thân và của người khác. GV: Trần Thị Tứ - Trường THCS Lương Thế Vinh 9 Sáng kiến kinh nghiệm Phân môn Mĩ thuật lớp 6 Chủ đề 2: Vẽ tự do. 4 Giáo viên lồng ghép giáo dục cho HS biết vệ sinh an toàn thực phẩm bằng việc thi vẽ tranh theo chủ đề “Vệ sinh an toàn thực phẩm”. Từ đó, tuyên truyền những kiến thức của bản thân về vệ sinh an toàn thực phẩm cho mọi người dân. + Tích hợp giáo dục học sinh có ý thức, thái độ tôn sư trọng đạo qua “Bài thực hành 8: Em viết báo tường” Môn bài liên quan đến nội dung tích hợp TT Nội dung kiến thức được tích hợp Ghi chú Giáo viên giúp học sinh ôn lại kiến Bài thực hành 8: Em thức đã học để biết tìm hiểu thông tin từ Internet, từ đó soạn thảo được một văn bản “viết ” báo tường. theo chủ đề thích hợp và chèn hình ảnh, thay đổi cách bố trí sao cho phù hợp vào 1 văn bản để hoàn thành bài báo cáo theo nhóm thể hiện được ý tưởng, thông điệp muốn truyền tải đến cho người xem về chủ đề “Ngày nhà giáo Việt Nam 20/11”. Môn Tin học - lớp 6 Giáo viên lồng ghép giáo dục cho học Bài kể chuyện tưởng sinh biết vận dụng các kiến thức, kĩ năng trong môn Ngữ văn để làm các bài văn, bài tượng. thơ,...về ngày nhà giáo Việt Nam. Ngoài ra Hoạt động ngữ văn: học sinh biết thuyết trình về bài báo tường Thi kể chuyện của nhóm đã thực hiện. Luyện nói về quan sát, tưởng tượng, so sánh, và nhận xét trong văn miêu tả. Môn Ngữ Văn - lớp 6 Môn Mĩ thuật - lớp 6 Chủ đề 2: Vẽ tự do. 2 Giáo viên lồng ghép giáo dục cho học sinh biết vận dụng các kiến thức, kĩ năng trong môn Mĩ thuật và sử dụng phần mềm hỗ trợ vẽ để làm tăng tính sáng tạo cho bài báo tường. Từ đó, học sinh có ý thức quý trọng, yêu mến thầy cô hơn. GV: Trần Thị Tứ - Trường THCS Lương Thế Vinh 10 Sáng kiến kinh nghiệm Môn Âm nhạc - lớp 6 Giáo viên lồng ghép giáo dục cho học sinh biết yêu được ý nghĩa của bài hát để từ 3Tập hát bài: Ngày đầu đó biết kính trọng biết ơn thầy cô. tiên đi học. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp Giáo viên lồng ghép giáo dục cho học sinh hiểu ý nghĩa ngày nhà giáo Việt Nam 20/11 từ đó bản thân kính trọng biết ơn các - lớp 6 thầy giáo, cô giáo và tôn vinh nhà giáo. Tiết 6: Hoạt động: Qua đó có những hành động cụ thể thể hiện Chúc mừng thầy giáo, sự biết ơn các thầy giáo, cô giáo và thực cô giáo hiện tốt yêu cầu giáo dục của nhà trường. + Tích hợp giáo dục học sinh có ý thức bảo vệ chủ quyền quốc gia về biên giới, biển, đảo qua “Bài thực hành tổng hợp: Du lịch ba miền” TT Môn bài liên quan đến nội dung tích hợp Nội dung kiến thức được tích hợp Ghi chú Giáo viên giúp học sinh ôn lại kiến thức Bài thực hành tổng hợp đã học để biết tìm hiểu thông tin từ Internet, từ đó soạn thảo được một văn bản du lịch ba miền. theo chủ đề thích hợp và chèn hình ảnh, thay đổi cách bố trí sao cho phù hợp vào 1 văn bản để hoàn thành bài báo cáo theo nhóm thể hiện được ý tưởng, thông điệp muốn truyền tải đến cho người xem về chủ đề “Du lịch ba miền”. Môn Tin học lớp 6 Môn Mĩ thuật - lớp 6 Chủ đề 2: Vẽ tự do. 2 Giáo viên lồng ghép giáo dục cho học sinh biết vận dụng các kiến thức, kĩ năng trong môn Mĩ thuật để vẽ tranh về chủ đề du lịch ba miền. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp Giáo viên lồng ghép giáo dục cho học sinh thấy rõ chủ quyền đất nước về biên giới, biển, đảo của Việt Nam, từ đó học - lớp 6 3 sinh có ý thức, thái độ bảo vệ chủ quyền Tiết 16: Hoạt động: Vẻ của đất nước Việt Nam nhất là đảo Hoàng đẹp của quê hương, đất Sa và Trường Sa. nước. 3.5. Định hướng hình thành năng lực cần có của học sinh để thu nhận kiến thức. - Năng lực tự học: GV: Trần Thị Tứ - Trường THCS Lương Thế Vinh 11 Sáng kiến kinh nghiệm + Xác định được nhiệm vụ học tập một cách tự giác chủ động, tự đặt được mục tiêu học tập để đòi hỏi sự nỗ lực phấn đấu thực hiện. + Nhận ra và điều chỉnh những sai sót hạn chế của bản thân khi thực hiện các nhiệm vụ học tập. - Năng lực giải quyết vấn đề: Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đề, đề xuất được biện pháp giải quyết vấn đề có hiệu quả. - Năng lực sáng tạo: Suy nghĩ và khái quát hóa tiến trình khi thực hiện mọi công việc được giao; học sinh chủ động tự lập trong học tập cũng như trong cuộc sống. - Học sinh cần có năng lực vận dụng những kiến thức liên môn của các môn học khác sử dụng trong tiết học như môn Giáo dục công dân, môn Lich sử, môn Âm nhạc, Mĩ thuật, hoạt động Giáo dục ngoài giờ lên lớp để lồng ghép tích hợp giáo dục ý thức, thái độ và kĩ năng sống. 3.6. Tiến hành các hoạt động dạy và học. Sau khi chuẩn bị tốt các phương tiện, thiết bị, học liệu cũng như những kiến thức có liên quan, giáo viên tiến hành vào tiết dạy. Nội dung bài dạy phải bám sát chuẩn kiến thức kĩ năng, kiến thức tích hợp vừa phải không làm loãng kiến thức trọng tâm của bài học. Sau đây là một tiết dạy cụ thể qua bài ”Thêm hình ảnh để minh họa”. Bài dạy với thời lượng 2 tiết. Những kiến thức có liên quan, tôi tích hợp vào từng phần của bài học được thể hiện rõ trong phiếu mô tả dự án dự thi. Cụ thể như sau: (Minh chứng bài giảng Powerpoint có file kèm theo) 3.6.1. Mục tiêu dạy học liên môn qua bài “Thêm hình ảnh để minh họa” + Kiến thức: Giúp học sinh hiểu rõ: - Mục đích, yêu cầu của việc thêm hình ảnh cho văn bản. - Chèn được hình ảnh vào vị trí đã cho trong văn bản. - Căn chỉnh hình ảnh để bố cục văn bản hợp lí. + Kĩ năng: Hình thành cho học sinh: - Biết chèn được hình ảnh vào vị trí đã cho trong văn bản. - Biết căn chỉnh hình ảnh để bố cục văn bản hợp lí. - Biết sử dụng kiến thức của các môn học khác để áp dụng vào làm bài tập. - Hình thành thói quen quan sát, theo dõi, thu nhập thông tin, tài liệu qua phương tiện thông tin đại chúng. + Thái độ: - Ham thích môn học, tác phong làm việc nghiêm túc, cẩn thận và tinh thần làm việc theo nhóm. - Nâng cao ý thức trong vệ sinh an toàn thực phẩm. 3.6.2. Thiết bị dạy học, học liệu GV: Trần Thị Tứ - Trường THCS Lương Thế Vinh 12 Sáng kiến kinh nghiệm - Giáo viên chuẩn bị: + Sách hướng dẫn học Tin học 6 theo mô hình Trường học mới. + Phòng máy, máy tính có kết nối mạng Internet, máy chiếu, giáo án điện tử trình chiếu trên Powerpoint với các ví dụ minh họa (kèm theo file). + Phần mềm Netop. + Bảng nhóm, phiếu học tập chuẩn bị trên giấy A4 để học sinh hoạt động. + Các nội dung kiến thức liên quan trong các môn Tin học, Giáo dục công dân, Công nghệ, phân môn Mĩ thuật. Môn Tin học lớp 6, Bài thực hành 1: Sử dụng trình duyệt Web; Bài 7: Thêm hình ảnh dề minh họa. Môn Công nghệ lớp 6, Bài 4: Ăn uống hợp lí; Bài 5: Vệ sinh an toàn thực phẩm. Môn Giáo dục công dân lớp 6, Bài 2: Tự chăm sóc sức khỏe. Phân môn Mĩ thuật lớp 6, Chủ đề 2: Vẽ tự do. - Học sinh chuẩn bị: + Sách hướng dẫn học Tin học 6 theo mô hình Trường học mới, vở ghi, vở soạn, đồ dùng học tập. + Tìm hiểu những kiến thức liên quan đến vệ sinh an toàn thực phẩm. + Sưu tầm những tài liệu có liên quan đến chủ đề bài học “Vệ sinh an toàn thực phẩm” để bổ sung cho phần nội dung kiến thức sách hướng dẫn. 3.6.3. Các hoạt động dạy – học Thứ tự slide Nội dung – Cấu trúc bài giảng Hoạt động của giáo viên – Học sinh Slide 1 GV: Trần Thị Tứ - Trường THCS Lương Thế Vinh 13 Sáng kiến kinh nghiệm GV yêu cầu HS quan sát. Slide 2 “Cho biết hai văn bản này có điểm gì khác nhau? Em thích văn bản nào hơn? Vì sao?” HS quan sát, trả lời sau đó nhận xét chéo. Qua kết quả của HS, GV đưa ra đáp án chính xác: + Văn bản 1 tác giả có chèn thêm hình ảnh để minh họa cho nội dung của văn bản nên làm cho nội dung văn bản trực quan, sinh động hơn văn bản 2. GV dẫn dắt vào bài mới. Slide 3 Tiết 56, 57: Bài 19: THÊM HÌNH ẢNH ĐỂ MINH HỌA “Thông qua hoạt động khởi động các em đã tìm hiểu thông tin về vệ sinh an toàn thực phẩm qua các văn bản có hình ảnh minh họa. Vậy làm sao có thể thêm những hình ảnh vào trong văn bản giúp làm rõ hơn nội dung của văn bản đó. Tiết học hôm nay cô trò chúng ta sẽ tìm hiểu nội dung của bài học có liên quan đến hình ảnh”. Tiết 56: Bài 19: Thêm hình ảnh để minh họa Slide 3 GV đặt câu hỏi. (Hiệu ứng tiếp theo) “Hình ảnh được chèn trong các văn bản với mục đích gì? HS dựa vào kiến thức của mình để trả lời câu hỏi. HS phản biện. GV: Trần Thị Tứ - Trường THCS Lương Thế Vinh 14 Sáng kiến kinh nghiệm Slide 3 (Hiệu ứng tiếp theo) GV dựa vào câu trả lời của HS để hướng dẫn học sinh hình thành kiến thức. + Hình ảnh minh họa thường được dùng trong văn bản và làm cho nội dung văn bản trực quan, sinh động hơn. Trong nhiều trường hợp, nội dung của văn bản sẽ rất khó hiểu nếu thiếu hình ảnh minh họa. GV trình chiếu hình ảnh minh họa. HS quan sát. Slide 4 GV yêu cầu HS khởi động phần mềm Microsoft Word, khởi động chương trình hỗ trợ gõ chữ Việt: chọn kiểu gõ Telex, bảng mã UNICODE và chế độ gõ chữ Việt. GV yêu cầu HS hoạt động cặp đôi mở file văn bản “Ẩn họa từ đồ chơi và đồ ăn trước cổng trường” đã có sẵn trong ổ đĩa E:\ HS thao tác. GV sử dụng phần mềm Netop để điều khiển các máy con. GV đưa ra câu hỏi gợi mở. “Làm thế nào để chèn hình ảnh vào văn bản?” HS trả lời. “Bạn nào có thể chèn hình ảnh để minh họa cho nội dung văn bản trên? GV gọi tinh thần xung phong. HS thao tác trực tiếp trên máy tính cá nhân. GV yêu cầu các HS khác quan sát thao tác bạn làm trên máy tính cá nhân của mình. GV theo dõi HS trong quá trình thao tác, chú ý gợi mở để HS không gặp khó khăn khi làm bài. GV: Trần Thị Tứ - Trường THCS Lương Thế Vinh 15 Sáng kiến kinh nghiệm GV yêu cầu HS nêu lại các thao tác mình vừa thực hiện. HS nêu các thao tác. GV yêu cầu HS khác nhận xét. HS nhận xét. Slide 5 GV chốt. 1. Chèn hình ảnh. - Bước 1: Đưa con trỏ soạn thảo vào vị trí cần chèn văn bản. - Bước 2: Trong bảng chọn, nhóm lệnh Illustrations chọn nút lệnh Picture. Hộp thoại Insert Picture xuất hiện. - Bước 3: Chọn tệp hình ảnh cần thiết trên hộp thoại Insert Picture và nháy Insert. GV yêu cầu HS quan sát video hướng dẫn thao tác chèn hình ảnh. HS quan sát. Slide 5 GV đưa ra câu hỏi. (Hiệu ứng tiếp theo) “Theo em có thể chèn nhiều loại hình ảnh vào văn bản được không?” HS trả lời. GV yêu cầu HS chèn hai hình ảnh vào văn bản trong máy tính cá nhân. HS thao tác. GV theo dõi HS trong quá trình thao tác (chú ý gợi mở để giúp các HS yếu, kém). GV: Trần Thị Tứ - Trường THCS Lương Thế Vinh 16 Sáng kiến kinh nghiệm Từ việc hướng dẫn thao tác chèn hình ảnh vào văn bản, GV lưu ý cho HS: Có thể chèn nhiều loại hình ảnh khác nhau vào bất kì vị trí nào trong văn bản. Slide 5 (Hiệu ứng tiếp theo) Slide 6 - Khi sử dụng hình ảnh minh họa cho văn bản cần đảm bảo yêu cầu hình ảnh phải phù hợp với nội dung của văn bản, mục đích và đối tượng sử dụng văn bản. - Hình ảnh cũng là một đối tượng của văn bản, nên có thể sao chép, xóa hình ảnh hay di Vậy tới hìnhvịảnh một trong chuyển trí làkhác đối tượng củaảnh văn Theo em hình vănTheo bản nút lệnh Em hãy quan sát và embằng hình các ảnh có bản thìPaste. theo emthể có trong văn bản đã Copy, Cut, cho biết hìnhđối ảnh phải là một thểcách sao chép, di hiện ăn uống minh họa cóvăn phùbản hợp tượng của chuyển hayhọc xóasinh hình của các bạn không? với văn bản không? ảnh không? hợpđược lí chưa? GV đưa ra văn bản chèn hình không hợp lí với nội dung và đưa ra câu hỏi. “Em hãy quan sát hình ảnh và cho biết hình ảnh có phù hợp với nội dung của văn bản không” GV yêu cầu HS quan sát và trả lời. HS dựa trên các kiến thức hiểu biết của mình trong xã hội để trả lời. HS trả lời. HS phản biện. Slide 6 (Hiệu ứng tiếp theo) - Khi sử dụng hình ảnh minh họa cho văn bản cần đảm bảo yêu cầu hình ảnh phải phù hợp với nội dung của văn bản, mục đích và đối tượng sử dụng văn bản. - Hình ảnh cũng là một đối tượng của văn bản, nên có thể sao chép, xóa hình ảnh hay di Vậy tới hìnhvịảnh một trong chuyển trí làkhác đối tượng củaảnh văn Theo em hình vănTheo bản nút lệnh Em hãy quan sát và embằng hình các ảnh có bản thìPaste. theo emthể có trong văn bản đã Copy, Cut, cho biết hìnhđối ảnh phải là một thểcách sao chép, di hiện ăn uống minh họa cóvăn phùbản hợp tượng của chuyển hayhọc xóasinh hình của các bạn không? với văn bản không? ảnh không? hợpđược lí chưa? GV: Trần Thị Tứ - Trường THCS Lương Thế Vinh GV dựa vào câu trả lời của HS để hướng dẫn học sinh hình thành kiến thức. + Khi sử dụng hình ảnh minh họa cho văn bản cần đảm bảo yêu cầu hình ảnh phải phù hợp với nội dung văn bản, mục đích và đối tượng sử dụng văn bản. 17 Sáng kiến kinh nghiệm Slide 5 GV đưa ra câu hỏi. (Hiệu ứng tiếp theo) “Theo em hình ảnh trong văn bản đã thể hiện cách ăn uống hợp lí chưa” GV yêu cầu HS quan sát và trả lời. HS dựa trên các kiến thức hiểu biết của mình trong xã hội để trả lời. HS trả lời, phản biện. GV chốt: GV tích hợp môn Công nghệ lớp 6 qua “Bài 4: Ăn uống hợp lí” giáo dục HS. “Chúng ta phải luôn có ý thức ăn uống hợp lí để bảo vệ sức khỏe cho bản thân” Slide 7 Tìm hình ảnh minh họa và văn bản để ghép nối cho phù hợp A 1 2 3 4 A B C D Ngộ độc thực phẩm làm ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng con của người. Kẹo bánh bị nhuộm phẩm màu rực rỡ có nhiều nguy cơ gây độc hại cho cơ thể. Thuốc trừ sâu tồn dư trên rau sẽ gây độc hại cho người sử dụng. Thịt ôi hỏng, nhiễm khuẩn sẽ là nguồn gây bệnh cho cơ thể. (GV cho HS nối các hình ảnh minh họa phù hợp với nội dung để giúp HS cũng cố lại kiến thức vừa học). Tìm hình ảnh và văn bản để ghép nối cho phù hợp? HS hoạt động theo cặp đôi trả lời, nhận xét chéo. GV đưa ra đáp án. Slide 7 (Hiệu ứng tiếp theo) GV đưa ra bài tập và yêu cầu HS hoạt động theo cặp đôi. Tìm hình ảnh minh họa và văn bản để ghép nối cho phù hợp A 1 2 3 4 A B C D Ngộ độc thực phẩm làm ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng con của người. Kẹo bánh bị nhuộm phẩm màu rực rỡ có nhiều nguy cơ gây độc hại cho cơ thể. Thuốc trừ sâu tồn dư trên rau sẽ gây độc hại cho người sử dụng. Thịt ôi hỏng, nhiễm khuẩn sẽ là nguồn gây bệnh cho cơ thể. GV: Trần Thị Tứ - Trường THCS Lương Thế Vinh GV tích hợp môn Công nghệ giáo dục HS. “Chúng ta cần đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm vì thực phẩm là nguồn cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết để con người sống và phát triển. Nếu như không bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm thì không những không giữ được giá trị dinh dưỡng vốn có của thực phẩm mà còn là nguồn gây bệnh, độc hại, ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng con người.” 18 Sáng kiến kinh nghiệm Slide 8 GV yêu cầu HS quan sát, nhận xét văn bản trên chèn hình ảnh đã hợp lí chưa. HS nhận xét và rút kinh nghiệm cho bản thân. “Để thay đổi kích thước hình ảnh thì em làm như thế nào?” HS trả lời. HS phản biện. Slide 8 GV chốt. (Hiệu ứng tiếp theo) 2. Thay đổi kích thước hình ảnh, di chuyển hình ảnh. + Nháy chuột trên hình ảnh để chọn hình ảnh đó. Khi đó hình ảnh đã được chọn sẽ xuất hiện 8 nút định vị trên các cạnh và góc của ảnh. + Em có thể thay đổi kích thước hình ảnh bằng cách đưa con trỏ vào một trong tám nút này để con trỏ có dạng hình mũi tên hai chiều, sau đó kéo thả chuột. GV yêu cầu HS quan sát video hướng dẫn thao tác thay đổi kích thước hình ảnh. HS quan sát. Slide 9 GV đặt câu hỏi. “Để thay đổi cách bố trí hình ảnh em làm như thế nào?” HS trả lời, nhận xét. GV chốt. 3. Thay đổi kiểu bố trí hình ảnh trên văn bản. - Bước 1: Chọn hình ảnh, khi đó xuất hiện bảng chọn Picture Tools chứa các công cụ liên quan đến GV: Trần Thị Tứ - Trường THCS Lương Thế Vinh 19 Sáng kiến kinh nghiệm hình ảnh. - Bước 2: Trong Format Wrap Text  chọn kiểu bố trí hình ảnh. - Bước 3: Nháy chuột vào hình ảnh và di chuyển hình ảnh đến vị trí thích hợp. - Bước 4: Điều chỉnh kích thước hình ảnh sao cho bố cục văn bản cân đối. GV yêu cầu HS quan sát video hướng dẫn thao tác thay đổi kiểu bố trí hình ảnh trên văn bản. HS quan sát. Slide 10 HS đọc yêu cầu và thao tác trên máy tính cá nhân. HS thao tác. GV theo dõi HS trong quá trình thao tác (chú ý gợi mở để giúp các HS yếu, kém). Slide 11 GV cho HS chơi trò chơi: “Chinh phục vũ môn” để cũng cố lại kiến thức vừa học. (GV chia lớp thành 2 đội, nhấn vào mỗi bông hoa để tìm câu hỏi. Nếu đội nào trả lời sai sẽ nhường quyền trả lời câu hỏi đó cho đội bạn. Nhấn vào tên mỗi đội để cộng điểm cho đội đó nếu trả lời đúng. Nếu hai đội bằng điểm nhau thì giáo viên sẽ cho học sinh trả lời câu hỏi phụ để tìm ra đội chiến thắng. Nhấn vào nút kết thúc trò chơi để kết thúc.) GV: Trần Thị Tứ - Trường THCS Lương Thế Vinh 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan