Tài liệu đánh giá công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn thành phố thái nguyên tỉnh thái nguyên giai đoạn 2016 2018​

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM ĐẶNG NGỌC ÁNH Tên đề tài: ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC CẤP GIẤY CHỨNG NHẬN QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN TỈNH THÁI NGUYÊN GIAI ĐOẠN 2016 – 2018 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Hệ đào tạo : Chính quy Chuyên ngành : Quản lí đất đai Khoa : Quản lý Tài nguyên Khóa học : 2017 – 2019 Thái Nguyên, năm 2019 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM ĐẶNG NGỌC ÁNH Tên đề tài: ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC CẤP GIẤY CHỨNG NHẬN QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN TỈNH THÁI NGUYÊN GIAI ĐOẠN 2016 – 2018 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Hệ đào tạo : Chính quy Chuyên ngành : Quản lí đất đai Lớp : K49 – LT QLĐĐ Khoa : Quản lý Tài nguyên Khóa học : 2017 – 2019 Giảng viên hướng dẫn : Th.S. Nông Thị Thu Huyền Thái Nguyên, năm 2019 i LỜI CẢM ƠN Thực tập tốt nghiệp được xem là khâu quan trọng giúp sinh viên củng cố kiến thức tiếp thu được trên giảng đường và hoàn thiện chương trình đào tạo Đại học. Đây cũng là cơ hội để sinh viên tiếp cận với thực tế nghề nghiệp, kết hợp với các kiến thức đã học trong nhà trường để hoàn thiện kỹ năng trong công việc, tích lũy kinh nghiệm làm hành trang phục vụ cho công việc hiện tại và sau này khi ra trường. Được sự giới thiệu của Ban giám hiệu, Ban chủ nhiệm khoa Quản lý Tài nguyên - Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên, em đã tiến hành nghiên cứu đề tài”Đánh giá công tác cấp GCNQSDĐ trên địa bàn Thành phố Thái Nguyên – Tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2016-2018”. Có được kết quả này em xin chân thành cảm ơn cô giáo Th.S Nông Thị Thu Huyền đã tận tình giúp đỡ em trong suốt thời gian thực tập và hoàn thành khoá luận tốt nghiệp. Em xin chân thành cảm ơn các bác, các cô, các chú và các anh chị công tác tại Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai thành phố Thái Nguyên đã tạo điều kiện để em có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao và cung cấp đầy đủ các số liệu cần thiết phục vụ cho quá trình nghiên cứu đề tài. Trong quá trình thực hiện khoá luận tốt nghiệp em đã cố gắng nghiên cứu nhưng do kinh nghiệm và kiến thức còn hạn chế nên chắc chắn không tránh khỏi những sai sót và khiếm khuyết. Em rất mong được sự tham gia đóng góp ý kiến từ phía các thầy giáo, cô giáo và các bạn sinh viên để khoá luận của em được hoàn thiện hơn nữa. Em xin chân thành cảm ơn ! Thái Nguyên, ngày tháng năm 2019 Sinh viên Đặng Ngọc Ánh ii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 4.1: Hiện trạng dân số, lao động thành phố Thái Nguyên năm 2018 ......................... 30 Bảng 4.2. Hiện trạng sử dụng đất của thành phố Thái Nguyên năm 2018 .......................... 37 Bảng 4.3: Kết quả cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ gia đình, cá nhân của Thành phố Thái Nguyên giai đoạn 2016- 2018............................................................. 41 Bảng 4.4: Kết quả cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các tổ chức của Thành phố Thái Nguyên giai đoạn 2016- 2018 ..................................................................................... 43 Bảng 4.5: Tổng diện tích đất ở đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của thành phố Thái Nguyên giai đoạn 2016 – 2018 ............................................................................. 44 Bảng 4.6: Tổng diện tích đất nông nghiệp đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của thành phố Thái Nguyên giai đoạn 2016 – 2018 ............................................................ 45 Bảng 4.7: Kết quả cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của thành phố Thái Nguyên giai đoạn năm 2016-2018 .................................................................................................... 47 Bảng 4.8: Thống kê các trường hợp không được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đất của thành phố Thái Nguyên giai đoạn 2016– 2018 ....................................................... 50 Bảng 4.9: Tổng hợp phiếu điều tra sự hiểu biết của cán bộ về công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên dịa bàn thành phố Thái Nguyên giai đoạn 2016-2018 ................... 52 Bảng 4.10: Tổng hợp phiếu điều tra sự hiểu biết của người dân về công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn thành phố Thái Nguyên giai đoạn 2016 – 2018 ....... 53 iii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT CP Chính phủ CT – TTg Chỉ thị Thủ tướng ĐKĐĐ Đăng kí đất đai GCN Giấy chứng nhận GCNQSD Giấy chứng nhận quyền sử dụng HĐND Hội đồng nhân dân HSĐC Hồ sơ địa chính TN&MT Tài nguyên và Môi trường NĐ Nghị định NĐ – CP Nghị định ``Chính phủ QĐ – UBND Quyết định Ủy ban nhân dân QĐ – BTNMT Quyết định Bộ Tài nguyên Môi trường TT – BTNMT Thông tư Bộ Tài nguyên Môi trường TT – TCĐ Thông tư Tổng cục Địa chính UBND Ủy ban nhân dân UBTVQH Ủy ban thường vụ Quốc Hội VPĐK Văn phòng đăng kí iv MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... i DANH MỤC CÁC BẢNG .............................................................................. ii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ............................................................... iii MỤC LỤC ....................................................................................................... iv DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................ vii DANH MỤC CÁC HÌNH ............................................................................ viii PHẦN 1. MỞ ĐẦU .......................................................................................... 1 1.1.Vấn đề cấp thiết của đề tài .......................................................................... 1 1.2. Mục tiêu, yêu cầu của đề tài ....................................................................... 2 1.2.1. Mục tiêu chung của đề tài ....................................................................... 2 1.2.2. Mục tiêu cụ thể ........................................................................................ 2 PHẦN 2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU CỦA NGHIÊN CỨU ......................... 3 2.1. Cơ sở lý luận và những căn cứ pháp lý của công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ............................................................................................. 3 2.1.1. Các nội dung quản lý nhà nước về đất đai .............................................. 3 2.1.2. Cơ sở lý luận về cấp giấy chứng nhận, lập hồ sơ địa chính .................... 4 2.1.3. Căn cứ pháp lý về cấp giấy chứng nhận, lập hồ sơ địa chính ................. 5 2.2. Khái quát về công tác cấp giấy chứng nhận, lập hồ sơ địa chính .............. 8 2.2.1. Đăng ký quyền sử dụng đất ..................................................................... 8 2.2.2. Cấp giấy chứng nhận quyến sử dụng đất ................................................ 9 2.2.3. Hồ sơ địa chính ..................................................................................... 13 2.2.4. Vai trò của công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất .............. 15 2.2.5. Nguyên tắc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ............................ 15 2.2.6. Trình tự thủ tục hành chính cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất tại phường .......................................... 17 2.3. Tình hình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ................................. 18 2.3.1.Tình hình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên cả nước .......... 18 v 2.3.2.Tình hình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại thành phố Thái Nguyên ............................................................................................................ 23 PHẦN 3 ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................................................................................................ 25 3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................ 25 3.1.1. Đối tượng nghiên cứu............................................................................ 25 3.1.2. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................... 25 3.2. Địa điểm và thời gian tiến hành ............................................................... 25 3.3. Nội dung nghiên cứu ................................................................................ 25 3.3.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên - kinh tế - xã hội Thành phố Thái Nguyên – tỉnh Thái Nguyên. ........................................................................... 25 3.3.2. Sơ lược về công tác quản lý và sử dụng đất đai của thành phố Thái Nguyên. ........................................................................................................... 25 3.3.3. Đánh giá thực trạng công tác cấp GCNQSD đất tại thành phố Thái Nguyên giai đoạn 2016-2018 .......................................................................... 25 3.3.4. Đánh giá những thuận lợi, khó khăn và biện pháp khắc phục .............. 26 3.4. Phương pháp nghiên cứu .......................................................................... 26 3.4.1.Phương pháp thu thập số liệu ................................................................. 26 3.4.2. Phương pháp phân tích về xử lý số liệu ................................................ 27 PHẦN 4 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ........................... 28 4.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của thành phố Thái Nguyên. ........... 28 4.1.1. Điều kiện tự nhiên ................................................................................. 28 4.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội của thành phố Thái Nguyên ........................ 29 4.2.2. Hiện trạng sử dụng đất đai .................................................................... 36 4.2.3. Đánh giá chung tình hình quản lý và sử dụng đất tại Thành phố Thái Nguyên ............................................................................................................ 39 4.3.Thực trạng công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái nguyên trong giai đoạn 2016 - 2018.................. 40 vi 4.3.1. Đánh giá công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo đối tượng của Thành phố Thái Nguyên, trong giai đoạn 2016 – 2018 ................. 40 Khu tưởng niệm đại đội TNXP 915 ................................................................ 43 4.3.2. Đánh giá công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dựng đất theo loại đất của thành phố Thái Nguyên trong giai đoạn 2016-2018 ................................ 44 4.3.3. Đánh giá công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo từng phường, xã của thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2016 – 2018 ................................................................................................................. 47 4.3.5.Thống kê các trường hợp không được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của Thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2016 – 2018 ................................................................................................................. 49 4.4. Đánh giá sự hiểu biết của cán bộ và người dân về công tác cấp GCNQSD đất trên địa bàn thành phố Thái Nguyên. ........................................................ 51 4.4.1. Đánh giá hiểu biết của cán bộ về công tác cấp GCNQSD đất trên địa bàn thành phố Thái Nguyên ............................................................................ 51 4.4.2. Đánh giá hiểu biết của người dân về công tác cấp GCNQSD đất trên địa bàn thành phố Thái Nguyênk .......................................................................... 52 4.5. Đánh giá những thuận lợi, khó khăn và đề xuất một số giải pháp cho công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên .................................................................................................... 54 4.5.1. Thuận lợi ............................................................................................... 54 4.5.2. Khó khăn ............................................................................................... 55 4.5.3. Một số giải pháp nhằm đấy mạnh công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của Thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên ......................... 56 PHẦN 5. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ........................................................... 58 5.1. Kết luận .................................................................................................... 58 5.2. Đề nghị ..................................................................................................... 58 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 59 vii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 4.1: Hiện trạng dân số, lao động thành phố Thái Nguyên năm 2018 .... 30 Bảng 4.2. Hiện trạng sử dụng đất của thành phố Thái Nguyên năm 2018 ..... 37 Bảng 4.3: Kết quả cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ gia đình, cá nhân của Thành phố Thái Nguyên giai đoạn 2016- 2018 ................. 41 Bảng 4.4: Kết quả cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các tổ chức của Thành phố Thái Nguyên giai đoạn 2016- 2018 ........................................ 43 Bảng 4.5: Tổng diện tích đất ở đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của thành phố Thái Nguyên giai đoạn 2016 – 2018 ................................. 44 Bảng 4.6: Tổng diện tích đất nông nghiệp đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của thành phố Thái Nguyên giai đoạn 2016 – 2018.................... 45 Bảng 4.7: Kết quả cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của thành phố Thái Nguyên giai đoạn năm 2016-2018 .......................................................... 47 Bảng 4.8: Thống kê các trường hợp không được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đất của thành phố Thái Nguyên giai đoạn 2016– 2018 ............... 50 Bảng 4.9: Thống kê các trường hợp không được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đất của thành phố Thái Nguyên giai đoạn 2016– 2018 ............... 52 Bảng 4.10: Tổng hợp phiếu điều tra sự hiểu biết của người dân về công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn thành phố Thái Nguyên giai đoạn 2016 – 2018 .................................................................................... 53 viii DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 4.1: Biểu đổ thể hiện kết quả cấp giấy CNQSDĐ thành phố Thái Nguyên năm 2016-2018 .................................................................................. 41 Hình 4.2: Biểu đổ thể hiện diện tích đất ở được cấp giấy CNQSDĐ thành phố Thái Nguyên năm 2016-2018.......................................................................... 44 Hình 4.3: Biểu đổ thể hiện diện tích đất nông nghiệp được cấp giấy CNQSDĐ thành phố Thái Nguyên năm 2016-2018......................................................... 46 1 PHẦN 1 MỞ ĐẦU 1.1.Vấn đề cấp thiết của đề tài Đất đai là tài nguyên vô cùng qúy giá, là tư liệu sản xuất đặc biệt, là thành phần quan trọng hàng đầu của môi trường sống, là địa bàn phân bố các khu dân cư, xây dựng cơ sở kinh tế, văn hoá, an ninh quốc phòng. Xã hội ngày càng phát triển thì đất đai ngày càng có vị trí quan trọng, bất kỳ một ngành sản xuất nào thì đất đai luôn là tư liệu sản xuất đặc biệt và không thể thay thế được. Đối với nước ta, một nước nông nghiệp thì vị trí của đất đai lại càng quan trọng và có ý nghĩa hơn. Dù đã có nhiều cố gắng trong công tác quản lý nhà nước về đất đai, nhưng những hành vi vi phạm pháp luật đất đai, những vụ tranh chấp, khiếu kiện vẫn xảy ra. Đây là vấn đề nhức nhối làm đau đầu nhiều nhà chức trách trong bộ máy quản lý đất đai. Trong những năm gần đây, do ảnh hưởng của nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần, đặc biệt là có sự góp mặt của thị trường bất động sản do vậy, việc đổi mới về chính sách về đất đai cùng với đổi mới về công cụ quản lý để phù hợp với tinh hình hiện tại là rất cần thiết. Xuất phát từ những vấn đề thực tế hiện nay, với những kiến thức đã học, trong thời gian thực tập tốt nghiệp em mong muốn được tìm hiểu về công tác quản lý đất đai, đặc biệt là công tác cấp GCNQSDĐ. Được sự nhất trí của Ban giám hiệu trường,ban chủ nhiệm khoa Quản lỳ Tài nguyên,Trường đại học nông lâm Thái Nguyên,dưới sự hướng dẫn của thầy giáo Th.S Nông Thị Thu Huyền em tiến hành nghiên cứu đề tài: “Đánh giá thực trạng công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn Thành phố Thái Nguyên – tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2016-2018”. 2 1.2. Mục tiêu, yêu cầu của đề tài 1.2.1. Mục tiêu chung của đề tài Đánh giá công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại địa bàn thành phố Thái Nguyên – tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2016 - 2018. 1.2.2. Mục tiêu cụ thể - Tìm hiểu về điều kiện tự nhiên- kinh tế - xã hội thành phố Thái Nguyên . - Tìm hiểu về công tác quản lý và sử dụng đất đai của thành phố Thái Nguyên - Đánh giá thực trạng công tác cấp GCNQSD đất tại thành phố Thái Nguyên giai đoạn 2016 - 2018. - Đề xuất một số giải pháp đẩy nhanh tiến độ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên – tỉnh Thái Nguyên. 3 PHẦN 2 TỔNG QUAN TÀI LIỆU CỦA NGHIÊN CỨU 2.1. Cơ sở lý luận và những căn cứ pháp lý của công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất 2.1.1. Các nội dung quản lý nhà nước về đất đai Năm 2013, Quốc hội khóa XIII đã thông qua Luật Đất đai ngày 29/11/2013 và có hiệu lực thi hành ngày 1/7/2014. Luật Đất đai năm 2013 có 14 chương với 212 điều, tăng 7 chương và 66 điều, đã khắc phục, giải quyết được những tồn tại, hạn chế phát sinh trong quá trình thi hành Luật đất đai năm 2003. Luật đất đai 2013 đó sửa đổi từ 13 nội dung thành 15 nội dung Quản lý nhà nước về đất đai cho phù hợp với tình hình mới. Tại Điều 22 Luật Đất đai 2013 quy định [2]: 1. Ban hành văn bản quy phạm pháp luật về quản lý, sử dụng đất đai và tổ chức thực hiện văn bản đó. 2. Xác định địa giới hành chính, lập và quản lý hồ sơ địa giới hành chính, lập bản đồ hành chính. 3. Khảo sát, đo đạc, lập bản đồ địa chính, bản đồ hiện trạng sử dụng đất và bản đồ quy hoạch sử dụng đất; điều tra, đánh giá tài nguyên đất; điều tra xây dựng giá đất. 4. Quản lý quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. 5. Quản lý việc giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất. 6. Quản lý việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất. 7. Đăng ký đất đai, lập và quản lý hồ sơ địa chính, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. 8. Thống kê, kiểm kê đất đai. 9. Xây dựng hệ thống thông tin đất đai. 4 10. Quản lý tài chính về đất đai và giá đất. 11. Quản lý, giám sát việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất. 12. Thanh tra, kiểm tra, giám sát, theo dõi, đánh giá việc chấp hành quy định của pháp luật về đất đai và xử lý vi phạm pháp luật về đất đai. 13. Phổ biến, giáo dục pháp luật về đất đai. 14. Giải quyết tranh chấp về đất đai; giải quyết khiếu nại, tố cáo trong quản lý và sử dụng đất đai. 15. Quản lý hoạt động dịch vụ về đất đai. Trong Luật đất đai 2013 nội dung cấp GCNQSD đất vẫn là một trong những nội dung quan trọng trong công tác quản lý nhà nước về đất đai. 2.1.2. Cơ sở lý luận về cấp giấy chứng nhận, lập hồ sơ địa chính Đối với mỗi quốc gia, đất đai là nguồn tài nguyên vô cùng quý giá và quan trọng bậc nhất với mỗi quốc gia. Là cơ sở không gian của mọi quá trình sản xuất, là tư liệu sản xuất đặc biệt trong nông nghiệp, là thành phần quan trọng nhất của môi trường sống, là địa bàn phân bố các khu dân cư, công trình kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng. Song thực tế đất đai có diện tích giới hạn, có vị trí cố định trong không gian. Cùng với thời gian giá trị sử dụng của tài nguyên đất có sự biến đổi tốt hay xấu phụ thuộc vào việc khai thác sử dụng và quản lý của con người. Do vậy đất đai cần được quản lý chặt chẽ. Trong những năm gần đây, Việt Nam đang tiến hành công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, chuyển từ nền kinh tế tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế thị trường có sự quản lý của Nhà nước đặc biệt là việc gia nhập WTO. Nó đã góp phần thúc đẩy các ngành kinh tế phát triển mạnh mẽ đồng thời nhu cầu sử dụng đất cũng tăng lên và làm cho công tác quản lý sử dụng đất hiệu quả, hợp lý, tiết kiệm cũng ngày càng trở nên phức tạp Chính vì thế công tác quản lý sử dụng đất đã và đang được Đảng và Nhà nước ta quan tâm sâu sắc. Trong các nội dung quản lý Nhà nước về đất 5 đai thì công tác ĐKĐĐ, cấp giấy chứng nhận, lập hồ sơ địa chính có vai trò rất quan trọng. Thông qua công tác ĐKĐĐ Nhà nước nắm bắt các thông tin về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội và pháp lý của thửa đất để nắm chắc được tình hình sử dụng đất và quản lý chặt chẽ mọi biến động đất đai theo đúng pháp luật. Từ đó bảo vệ được lợi ích của Nhà nước, cộng đồng cũng như lợi ích của nhân dân. Do đó, việc thực hiện công tác đăng ký, cấp GCN và lập hồ sơ địa chính đến từng thửa đất là nhiệm vụ không thể thiếu của tất cả mọi người khi tham gia sử dụng đất. 2.1.3. Căn cứ pháp lý về cấp giấy chứng nhận, lập hồ sơ địa chính Văn bản trước Luật đất đai 2003 có hiệu lực: - Luật đất đai 1993 - Nghị định 64/CP ngày 27/09/1993 của Chính phủ quy định về giao đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất lâu dài. - Nghị định 60/CP ngày 5/7/1994 của Chính phủ về quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất đô thị. - Thông tư số 346/TT-TCĐC ngày 16/03/1998 của Tổng cục Địa chính hướng dẫn thủ tục ĐKĐĐ, cấp GCN, lập hồ sơ địa chính. - Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Đất đai ngày 02/12/1998. - Nghị định 176/1999/NĐ-CP ngày 21/12/1999 của Chính phủ về lệ phí trước bạ. - Chỉ thị 18/1999/CT-TTg ngày 01/7/1999 của Chính phủ về một số biện pháp đẩy mạnh việc hoàn thiện công tác cấp GCN QSDĐ nông nghiệp, đất lâm nghiệp, đất ở nông thôn vào năm 2000. - Nghị định 38/NĐ-CP ngày 23/8/2000 của Chính phủ về thu tiền sử dụng đất. - Luật sửa đổi bổ sung một số điều Luật Đất đai ngày 29/06/2001. 6 - Thông tư số 1990/2001/TT-TCĐC ngày 30/11/2001 của Tổng cục Địa chính hướng dẫn các thủ tục ĐKĐĐ, cấp GCN và lập hồ sơ địa chính thay thế cho Thông tư số 346/TT-TCĐC ngày 16/03/1998. - Nghị định số 12/2002/NĐ-CP ngày 22/01/2001 của chính phủ về hoạt động đo đạc và lập bản đồ Văn bản sau Luật đất đai 2003 có hiệu lực: - Luật đất đai 2003. - Nghị định 181/2004/NĐ-CP của Chính phủ về thi hành Luật đất đai 2003. - Thông tư 29/2004/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn về việc lập, chỉnh lý hồ sơ địa chính. - Quyết định 24/2004/QĐ-BTNMT ban hành về quy định sử dụng đất. - Nghị định 198/2004/NĐ-CP của Chính phủ về thu tiền sử dụng đất. - Thông tư 117/2004/TT-BTC của Chính phủ về hướng dẫn thực hiện Nghị định 198/2004/NĐ-CP. - Nghị định 84/2007/NĐ-CP của Chính phủ quy định bổ sung về việc cấp GCN QSDĐ, thu hồi đất, thực hiện quyền sử dụng đất; trình tự thủ tục bồi thường, hổ trợ tái định cư khi nhà nước thu hồi và giải quyết khiếu nại về đất đai. - Nghị định 44/2008/NĐ-CP về sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định 198/2004/NĐ-CP của Chính phủ về thu tiền sử dụng đất. (Luật đất đai năm 2003 ) Văn bản sau Luật đất đai 2013 có hiệu lực - Luật Đất đai năm 2013 ngày 29/11/2013 có hiệu lực thi hành vào ngày 01/07/2014. - Nghị quyết 755/2003/NQ-UBTVQH11 ngày 02/04/2005 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định giải quyết đối với một số trường hợp cụ thể về nhà đất trong quá trình thực hiện các chính sách quản lý nhà đất và chính sách cải tạo xã hội chủ nghĩa trước ngày 01/07/1991 làm cơ sở xác định điều kiện 7 cấp GCN đối với trường hợp đang sử dụng nhà, đất thuộc diện thực hiện các chính sách quy định tại Điều 2 của Nghị quyết số 23/2003/QH11. - Nghị quyết số 1037/2006/NQ-UBTVQH11 ngày 27/07/2006 của Ủy ban thường vụ Quốc hội về giao dịch dân sự về nhà ở được xác lập trước ngày 01/07/1991 có người Việt Nam định cư ở nước ngoài tham gia làm cơ sở xác định đối tượng được cấp GCN trong những trường hợp có tranh chấp. - Nghị định 43/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 05 năm 2014 quy định chi tiết thi hành một số điều của luật đất đai (Có hiệu lực từ 01/07/2014). - Nghị định 46/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 05 năm 2014 quy định về thu tiền thuê đất, thuê mặt nước. - Nghị định 45/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 05 năm 2014 về thu tiền sử dụng đất. - Nghị định 44/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 05 năm 2014 quy định về giá đất. - Nghị định 47/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 05 năm 2014 về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. - Thông tư số 23/2014/TT-BTNMT ngày 19 tháng 05 năm 2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định về Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sau đây gọi là Giấy chứng nhận). - Thông tư 24/2014/TT-BTNMT ngày 19 tháng 05 năm 2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường về hồ sơ địa chính - Thông tư 25/2014/TT-BTNMT ngày 19 tháng 05 năm 2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường về bản đồ địa chính. - Thông tư 76/2014/TT-BTC ngày 16 tháng 6 năm 2014 của Bộ trưởng Bộ Tài chính hướng dẫn Nghị định 45/2014/NĐ-CP về thu tiền sử dụng đất. 8 - Thông tư số 77/2014/TT-BTC ngày 16 tháng 06 năm 2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn một số điều của Nghị định số 46/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2014 của Chính phủ quy định về thu tiền thuê đất, thuê mặt nước. 2.2. Khái quát về công tác cấp giấy chứng nhận, lập hồ sơ địa chính 2.2.1. Đăng ký quyền sử dụng đất Đăng ký đất đai là một thủ tục hành chính do cơ quan Nhà nước thực hiện đối với các đối tượng là tổ chức, hộ gia đình cá nhân sử dụng đất; là việc ghi nhận về quyền sử dụng đất đối với thửa đất xác định vào HSĐC và cấp GCN nhằm xác lập mối quan hệ pháp lý đầy đủ giữa Nhà nước và người sử dụng đất đồng thời nhằm xác lập quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất, làm cơ sở để Nhà nước quản lý chặt chẽ toàn bộ đất đai theo pháp luật và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người sử dụng đất. [1] 2.1.1.1. Các đối tượng đăng ký quyền sử dụng đất Các đối tượng đăng ký quyền sử dụng đất theo Luật Đất đai 2013 tại điều 5 và điều 169 bao gồm [2]: - Các tổ chức trong nước - Hộ gia đình, cá nhân trong nước - Cộng đồng dân cư đang sử dụng đất (đối với đất nông nghiệp và công trình tín ngưỡng) - Người Việt Nam định cư ở nước ngoài theo quy định của pháp luật về quốc tịch - Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, doanh nghiệp liên doanh, doanh nghiệp Việt Nam mà nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần, sáp nhập, mua lại theo quy định của pháp luật về đầu tư. 2.1.1.2. Người chịu trách nhiệm việc đăng ký Thực hiện quy định tại khoản 1 Điều 39 Nghị định 181, người chịu trách nhiệm thực hiện việc đăng ký bao gồm [4]: - Người đứng đầu của tổ chức trong nước, tổ chức nước ngoài sử dụng đất 9 - Thủ trưởng đơn vị quốc phòng, an ninh - Chủ tịch UBND cấp xã đối với đất do UBND cấp xã sử dụng - Chủ hộ gia đình sử dụng đất - Cá nhân, người Việt định cư ở nước ngoài, cá nhân nước ngoài sử dụng đất - Người đại diện cộng đồng dân cư sử dụng đất do UBND cấp xã chứng thực - Người đứng đầu cơ sở tôn giáo sử dụng đất - Người đại diện cho những người sử dụng đất chung thửa đất Những người chịu trách nhiệm đăng ký đều có thể ủy quyền cho người khác theo quy định của pháp luật. 2.2.2. Cấp giấy chứng nhận quyến sử dụng đất GCNQSD đất là giấy do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp cho người sử dụng đất để bảo hộ quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất, là chứng thư pháp lý xác nhận mối quan hệ hợp pháp giữa Nhà nước với người sử dụng. [5] GCNQSD đất cấp theo một mẫu thống nhất trong cả nước đối với mọi loại đất do Bộ Tài nguyên và Môi trường phát hành. GCN được cấp theo từng thửa đất gồm 2 bản, trong đó một bản cấp cho người sử dụng đất, một bản lưu tại văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất. Quá trình cấp GCN là quá trình xác lập căn cứ pháp lý đầy đủ nhất để giải quyết mọi vấn đề liên quan đến quan hệ đất đai (giữa Nhà nước với người sử dụng đất và giữa người sử dụng đất với nhau) theo đúng pháp luật. Hiện nay tồn tại 4 loại GCNQSD đất sau: Loại thứ nhất: GCN đang được cấp theo Luật Đất đai 1998 do Tổng cục địa chính (nay là Bộ Tài nguyên và Môi trường) ban hành theo mẫu quy định tại Quyết định 201/QĐ/ĐK ngày 14/07/1989 của Tổng cục Quản lý ruộng đất cấp cho đất nông nghiệp, lâm nghiệp và đất ở có màu đỏ. 10 Loại thứ hai: GCN quyền sở hữu nhà ở tại đô thị do Bộ Xây Dựng phát hành theo mẫu quy định tại Nghị định số 60/NĐ-CP ngày 05/07/1994 của Chính phủ và theo Luật Đất đai 1993. GCN có hai mầu: Màu hồng giao cho sử dụng đất và màu trắng lưu tại Sở Địa chính (nay là Sở Tài nguyên và Môi trường). Loại thứ ba: GCN được lập theo quy định của Luật Đất đai 2003, mẫu giấy chứng nhận theo Quyết định số 24/2004/BTNMT ngày 1/11/2004 và Quyết định số 08/2006/QĐ-BTNMT ngày 21/07/2006 sửa đổi quyết định số 24/2004/BTNMT. Giấy có hai mầu: Màu đỏ giao cho chủ sử dụng đất và mầu trắng lưu tại cơ quan Tài nguyên và Môi trường cấp huyện, tỉnh. Loại thứ tư: GCN được cấp theo Nghị định số 88/2009/NĐ-CP ngày 19/10/2009 và Thông tư 17/2009/TT-BTNMT ngày 21/10/2009 quy định mẫu giấy chứng nhận, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. Giấy có màu hồng cánh sen và có 01 bản. 2.2.2.1. Những trường hợp được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất - Người đang sử dụng đất có đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định tại các điều 100, 101 và 102 của Luật Đất đai 2013. - Người được Nhà nước giao đất, cho thuê đất từ sau ngày Luật Đất đai 2013 có hiệu lực thi hành. - Người được chuyển đổi, nhận chuyển nhượng, được thừa kế, nhận tặng cho quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất; người nhận quyền sử dụng đất khi xử lý hợp đồng thế chấp bằng quyền sử dụng đất để thu hồi nợ. - Người được sử dụng đất theo kết quả hòa giải thành đối với tranh chấp đất đai; theo bản án hoặc quyết định của Tòa án nhân dân, quyết định thi hành án của cơ quan thi hành án hoặc quyết định giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã được thi hành.