Môc lôc
PhÇn I: ®Æt vÊn ®Ò
3
A- LÝ do chän ®Ò tµi
1 - C¬ së lÝ luËn
2.- C¬ së thùc tiÔn
3- KÕt luËn
B- Môc ®Ých cña ®Ò tµi
C- §èi t−îng nghiªn cøu vµ ph¹m vi nghiªn cøu
1 - §èi t−îng nghiªn cøu
2.- Ph¹m vi ngghiªn cøu
D- Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu
3
6
6
7
PhÇn II: Néi dung thùc hiÖn ®Ò tµi
7
A- HÖ thèng c¸c bµi tËp cã liªn quan ®Õn tõ H¸n-ViÖt
trong ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u.
B- Nh÷ng ®iÓm cÇn kh¾c phôc cña häc sinh khi lµm bµi tËp.
7
PhÇn III: Ph−¬ng ph¸p
A- Mét sè biÖn ph¸p gióp häc sinh hiÓu vµ gi¶i nghÜa ®óng
tõ H¸n- ViÖt ®Ó lµm bµi tËp trong ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u
1 - H−íng dÉn häc sinh lËp sæ tay TiÕng ViÖt
2- RÌn trùc tiÕp trong c¸c giê luyÖn tõ vµ c©u
3- RÌn trong c¸c giê häc t¨ng buæi
4- øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong gi¶ng d¹y nh»m
n©ng cao chÊt l−îng häc sinh trong ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u.
5- TiÕp tôc x©y dùng h×nh mÉu " Nh÷ng ®«i b¹n cïng tiÕn"
9
9
B- Nh÷ng ®iÓm cÇn l−u ý khi d¹y c¸c d¹ng bµi tËp kh¸c cña
ph©n m«n luyÖn tõ vµ c©u.
PhÇn IV: KÕt qu¶ thùc hiÖn
18
18
PhÇn V: Nh÷ng kinh nghiÖm ®−îc rót ra
21
PhÇn VI: Nh÷ng vÊn ®Ò bá ngá vµ
®iÒu kiÖn thùc hiÖn ®Ò tµi.
22
PhÇn VI: KiÕn nghÞ
22
PhÇn VIII: KÕt luËn chung
23
8
2
Kinh nghiÖm:
Mét sè biÖn ph¸p gióp häc sinh hiÓu vµ gi¶i nghÜa ®óng
tõ H¸n- ViÖt ®Ó lµm bµi tËp trong ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u líp 5
ë tr−êng tiÓu häc Minh Hoµng.
********************
PhÇn I: §Æt vÊn ®Ò
A. LÝ do chän ®Ò tµi:
1. C¬ së lÝ luËn:
Nh− chóng ta ®· biÕt, ®Êt n−íc ViÖt Nam ®· tõng cã mét thêi gian
rÊt dµi bÞ giÆc phong kiÕn ph−¬ng B¾c ®« hé. MÆc dï nh− vËy, ng−êi d©n
ViÖt Nam vÉn gi÷ ®−îc tiÕng nãi vµ nhiÒu phong tôc tËp qu¸n riªng cña
m×nh. Tuy vËy, vÉn cã sù ¶nh h−ëng nhÊt ®Þnh vÒ v¨n ho¸, thÓ chÕ chÝnh trÞ
cña Trung Quèc ®èi víi ng−êi ViÖt kÓ c¶ trong t− t−ëng triÕt häc vµ ng«n
ng÷. Theo truyÒn thuyÕt th× ng−êi ViÖt cæ vèn ®· cã ch÷ viÕt riªng nh−ng bÞ
ng−êi H¸n huû bá, cÊm ®o¸n dÉn ®Õn mÊt h¼n. Do vËy nªn tr−íc khi ch÷
Quèc ng÷ ra ®êi, ng−êi ViÖt ph¶i dïng ch÷ H¸n ®Ó viÕt nh−ng hä l¹i ®äc
theo ©m ViÖt. Ch÷ viÕt ®ã ®−îc gäi lµ ch÷ N«m. Sau nµy, mét ng−êi Ph¸p
®· s¸ng t¹o ra ch÷ Quèc ng÷, chÝnh quyÒn phong kiÕn ViÖt Nam lóc bÊy
giê ®· b¾t ng−êi d©n dïng lo¹i ch÷ viÕt nµy vµ coi ®ã lµ ch÷ viÕt phæ cËp.
Khi C¸ch m¹ng th¸ng T¸m thµnh c«ng, v× thÊy ®©y lµ lo¹i ch÷ viÕt dÔ dïng
nªn chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· khuyÕn khÝch ng−êi d©n dïng ch÷ Quèc ng÷
®Ó viÕt, vËy lµ tõ ®ã ch÷ Quèc ng÷ ®−îc phæ biÕn s©u réng vµ phæ cËp nh−
ngµy nay. MÆc dï vËy, khi sö dông tõ ng÷, ng−êi ViÖt Nam vÉn th−êng cã
thãi quen sö dông tõ gèc H¸n, ®äc theo ©m ViÖt( tõ H¸n-ViÖt). Tõ H¸n
ViÖt ®· gãp phÇn lµm phong phó kho tµng tõ ®iÓn ViÖt Nam. Tõ H¸n-ViÖt
cã nghÜa cæ kÝnh, thÊp tho¸ng vµ rÊt trang träng, nhiÒu khi trong mét v¨n
b¶n nhÊt ®Þnh, ng−êi ta kh«ng thÓ dïng ®−îc nh÷ng tõ thuÇn ViÖt t−¬ng
®−¬ng ®Ó thay thÕ . VÝ dô: "phô n÷" lµ tõ ®ång nghÜa víi "®µn bµ" nh−ng
trong tr−êng hîp sau ®©y, ®Ó thÓ hiÖn sù trang träng ng−êi ta ®· dïng tõ
H¸n ViÖt: "H«m nay lµ ngµy Quèc tÕ Phô n÷."
Ngay tõ khi míi sinh ra, trÎ em ViÖt Nam ®· ®−îc tiÕp xóc víi ng«n
ng÷ TiÕng ViÖt. §ã lµ nh÷ng c©u h¸t Çu ¬ cña mÑ, ®ã lµ nh÷ng lêi gäi vµ
nãi chuyÖn ©u yÕm cña cha, cña nh÷ng ng−êi hä hµng lµng xãm khi hä gÇn
gòi víi chóng.Khi tËp nãi, tËp ®i, nh÷ng ng−êi th©n cña trÎ th¬ l¹i h−íng
dÉn chóng nãi b»ng TiÕng ViÖt vµ nhËn thøc mäi vËt xung quanh b»ng
TiÕng ViÖt. Cµng ngµy trÎ cµng ®−îc tiÕp xóc víi TiÕng ViÖt nhiÒu h¬n,
®Æc biÖt lµ khi trÎ b¾t ®Çu vµo líp 1, trÎ b¾t ®Çu ®−îc häc ghÐp ch÷ ®Ó dÇn
hoµn thiÖn bèn kÜ n¨ng nghe, nãi , ®äc, viÕt.
§Ó häc sinh TiÓu häc cã thÓ n¾m b¾t thuËn lîi tÊt c¶ c¸c m«n häc
kh¸c, trÎ ph¶i häc tèt m«n TiÕng ViÖt. M«n TiÕng ViÖt cã mét vÞ trÝ quan
3
träng trong ch−¬ng tr×nh TiÓu häc, ®©y lµ m«n häc cã sè l−îng tiÕt häc cao
nhÊt trong tuÇn. M«n TiÕng ViÖt ban ®Çu víi trÎ ®Õn cuèi líp 1 chØ lµ 3
ph©n m«n TËp ®äc, ChÝnh t¶, KÓ chuyÖn, TËp viÕt th× ®Õn líp 5, c¸c em
ph¶i häc ®ñ c¶ c¸c ph©n m«n TËp ®äc, ChÝnh t¶, LuyÖn tõ vµ c©u, KÓ
chuyÖn vµ TËp lµm v¨n.VËy lµ ngay tõ khi b¾t ®Çu cuéc sèng cña m×nh,
theo lêi d¹y cña cha mÑ vµ thÇy, c« gi¸o, trÎ em còng ®· ®−îc lµm quen vµ
dïng tõ H¸n- ViÖt trong häc tËp, trong cuéc sèng. Muèn trÎ em cã thÓ dïng
®óng tõ H¸n- ViÖt trong giao tiÕp vµ viÕt v¨n, c¸c em ph¶i hiÓu ®óng nghÜa
cña nh÷ng tõ ng÷ ®ã. §©y lµ mét vÊn ®Ò kh«ng hÒ ®¬n gi¶n. §èi víi c¸c em
häc sinh líp 1, nh÷ng tõ H¸n-ViÖt ®−îc thÇy c« cung cÊp cho c¸c em
th−êng lµ nh÷ng tõ cã trong bµi tËp ®äc ®−îc gi¶i nghÜa ë phÇn chó thÝch
cuèi bµi. §Õn líp 2, líp 3, c¸c em ®· ®−îc lµm quen víi ph©n m«n LuyÖn
tõ vµ c©u nh−ng phÇn ®a vèn tõ cña c¸c em còng ®−îc cung cÊp thªm còng
lµ nh÷ng tõ thuÇn ViÖt; tõ H¸n- ViÖt ë 2 khèi líp nµy th−êng vÉn lµ nh÷ng
tõ xuÊt hiÖn thªm ë nh÷ng bµi tËp ®äc hoÆc ë nh÷ng ®o¹n v¨n mÉu trong
ph©n m«n ChÝnh t¶, TËp lµm v¨n. §Õn líp 4, líp 5, vèn tõ cña c¸c em ®·
phong phó h¬n. Ngoµi viÖc cung cÊp thªm vèn tõ ng÷ cho häc sinh, ph©n
m«n LuyÖn tõ vµ c©u cã d¹ng bµi tËp yªu cÇu c¸c em ph¶i xÕp tõ theo
nhãm; nh÷ng nhãm tõ nµy phÇn lín ®Òu lµ tõ H¸n- ViÖt. VËy lµm thÕ nµo
®Ó cã thÓ xÕp tõ theo nhãm thÝch hîp? §ã chÝnh lµ c©u hái cÇn ph¶i ®Æt ra
khi gi¸o viªn gi¶ng d¹y ph©n m«n nµy. Ngoµi viÖc xÕp tõ theo nhãm, c¸c
em häc sinh cßn ph¶i gi¶i nghÜa c¸c thµnh ng÷, tôc ng÷ cã rÊt nhiÒu tõ H¸n
-ViÖt. C¸c bµi tËp cuèi cïng cña bµi th−êng lµ viÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n theo
chñ ®Ò võa häc. TÊt c¶ c¸c gi¸o viªn ®Òu hiÓu nÕu häc sinh n¾m ®−îc nghÜa
cña tõ th× sÏ lµm tèt c¸c d¹ng bµi tËp nªu trªn nh−ng lµm thÕ nµo ®Ó gióp
häc sinh hiÓu ®óng nghÜa cña nh÷ng tõ H¸n-ViÖt mµ kh«ng bÞ nhÇm lÉn?
§©y chÝnh lµ vÊn ®Ò mµ t«i lu«n tr¨n trë khi gi¶ng d¹y ph©n m«n LuyÖn tõ
vµ c©u líp 5.
2. C¬ së thùc tiÔn:
Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, t«i ®−îc ph©n c«ng gi¶ng d¹y líp 5, mçi lÇn
d¹y ®Õn phÇn bµi "Më réng vèn tõ" trong ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u lµ t«i
l¹i gÆp ph¶i kh«ng Ýt khã kh¨n. Do häc sinh hiÓu ch−a ®óng nghÜa cña tõ
nªn dÉn ®Õn khi t×m tõ ®ång nghÜa, tr¸i nghÜa, xÕp tõ theo nhãm bÞ sai. Khi
gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh gi¶i nghÜa tõ, häc sinh lóng tóng kh«ng biÕt gi¶i
nghÜa ra sao. Nh÷ng häc sinh hiÓu th× còng diÔn ®¹t cßn ch−a chÝnh x¸c.
VÝ dô: Trong bµi Më réng vèn tõ: "H÷u nghÞ- Hîp t¸c" cã d¹ng bµi
tËp xÕp tõ theo hai nhãm:
- Nhãm 1: H÷u( cã nghÜa lµ b¹n bÌ):
- Nhãm 2: H÷u ( cã nghÜa lµ cã):
Trong bµi nµy cã tõ "h÷u t×nh" nghÜa lµ cã søc hÊp dÉn, gîi c¶m, cã
t×nh c¶m nh−ng häc sinh l¹i hiÓu "h÷u t×nh" nghÜa lµ "b¹n t×nh". VËy lµ
c¸c em xÕp tõ nµy vµo nhãm 1.
Khi gi¶i nghÜa c¸c thµnh ng÷ tôc ng÷ cã trong c¸c bµi tËp, häc sinh
4
còng lóng tóng kh«ng biÕt gi¶i nghÜa ra sao mÆc dï trong s¸ch gi¸o khoa
còng cã gi¶i nghÜa mét sè tõ khã liªn quan ®Õn thµnh ng÷, tôc ng÷ ®ã. VÝ
dô: Trong bµi "Më réng vèn tõ" chñ ®Ò "Nam hay n÷" tuÇn 30, bµi 3 cã
yªu cÇu sau:
Em hiÓu mçi thµnh ng÷, tôc ng÷ d−íi ®©y thÕ nµo? Em t¸n thµnh
c©u a
hay c©u b? V× sao?
a.
"Trai mµ chi, g¸i mµ chi
Sinh con cã nghÜa cã ngh× vÉn h¬n."
b. NhÊt nam viÕt h÷u , thËp n÷ viÕt v«.
(Mét trai ®· lµ cã, m−êi g¸i còng b»ng kh«ng.)
c. Trai tµi g¸i ®¶m.
d. Trai thanh g¸i lÞch.
Theo yªu cÇu cña bµi tËp nµy, häc sinh ph¶i gi¶i nghÜa ®−îc ý nghÜa
cña c©u tôc ng÷ nªu trªn (phÇn chó thÝch ®· gi¶i nghÜa gióp c¸c em tõ
"ngh×": nghÜa, t×nh nghÜa; "®¶m": biÕt g¸nh v¸c, lo toan mäi viÖc). VËy
lµ häc sinh ph¶i vËn dông vèn tõ ng÷ mµ m×nh ®· ®−îc häc ®Ó gi¶i nghÜa
®óng ý nghÜa cña c©u tôc ng÷ nªu trªn vµ bµy tá ý kiÕn cña m×nh, gi¶i thÝch
v× sao m×nh chän thµnh ng÷, tôc ng÷ ®ã. Víi vèn tõ ng÷ ®· ®−îc häc tõ líp
1 ®Õn líp 5, häc sinh rÊt khã gi¶i thÝch ®−îc nh÷ng thµnh ng÷, tôc ng÷ nµy,
rÊt nhiÒu em ph¶i cÇn ®Õn sù hç trî cña gi¸o viªn.
ë d¹ng bµi tËp viÕt ®o¹n v¨n ng¾n theo chñ ®Ò võa häc, th−êng th×
häc sinh ®· n¾m ®−îc c¸ch tr×nh bµy mét ®o¹n v¨n theo chñ ®Ò nh−ng do
ch−a n¾m v÷ng nghÜa cña tõ nªn mét sè em dïng tõ kh«ng chÝnh x¸c, c©u
v¨n bÞ hiÓu sai nghÜa vµ nh− vËy bµi viÕt th−êng bÞ ®iÓm thÊp. T«i ®·
nghiªn cøu vµ t×m ra nh÷ng nguyªn nh©n sau:
* VÒ phÝa thÇy:
Khi gi¶ng d¹y, ng−êi gi¸o viªn ®· khai th¸c hÕt nh÷ng kiÕn thøc c¬
b¶n ë SGK , ®· cã sù quan t©m tíi tÊt c¶ ®èi t−îng häc sinh , ®· ph¸t huy
tÝnh tÝch cùc cña häc sinh trong giê häc nh− gäi häc sinh giái ph¸t biÓu ý
kiÕn, häc sinh d−íi líp nhËn xÐt, gi¸o viªn cïng häc sinh c¶ líp chèt c©u
tr¶ lêi ®óng song hiÓu ®−îc ®óng vµ nhí ®−îc nghÜa cña tõ H¸n- ViÖt
kh«ng ph¶i lµ viÖc dÔ dµng, sù nhËn thøc cña c¸c em l¹i kh«ng ®ång ®Òu
nªn dÉn ®Õn kÕt qu¶ tiÕp thu cña c¸c em kh¸c nhau. ChÝnh v× ®iÒu ®ã, khi
lµm bµi tËp, tØ lÖ häc sinh lµm bµi ®óng kh«ng cao, mét sè em ®· nhËn thøc
chËm th−êng bÞ ®iÓm yÕu.
Thêi gian gi¶ng d¹y ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u líp 5 theo quy ®Þnh chØ
cã 2 tiÕt/tuÇn; trong khi ®ã gi¶i nghÜa tõ gi÷ vai trß më ra c¸nh cöa tri thøc
cho häc sinh biÕt ®ã lµ "c¸i g×" tr−íc khi cã thÓ lµm ®−îc c¸c d¹ng bµi tËp
cã liªn quan ®Õn nh÷ng tõ ng÷ ®ã. Thùc tÕ cho thÊy do kh«ng cã ®ñ thêi
gian nªn b¶n th©n gi¸o viªn kh«ng thÓ gióp tÊt c¶ häc sinh hiÓu vµ gi¶i
nghÜa ®óng c¸c tõ H¸n- ViÖt dÉn ®Õn t×nh tr¹ng häc sinh lµm bµi kÕt qu¶
kh«ng cao.
5
*VÒ phÝa häc sinh:
Thø nhÊt: Do häc sinh kh«ng n¾m ®−îc nghÜa cña tõ nªn khi xÕp tõ
theo nhãm th−êng bÞ sai, kh«ng hiÓu ®−îc ý nghÜa cña c¸c thµnh ng÷, tôc
ng÷, khi viÕt ®o¹n v¨n ng¾n theo chñ ®Ò th−êng dïng tõ kh«ng chÝnh x¸c.
Thø hai: NhËn thøc cña c¸c em häc sinh kh«ng ®ång ®Òu nªn dÉn
®Õn t×nh tr¹ng mét sè häc sinh yÕu cho dï cïng ®−îc tham gia ho¹t ®éng
lÜnh héi kiÕn thøc gièng nh− c¸c b¹n nh−ng vÉn lµm bµi sai.
Thø ba: Do vèn hiÓu biÕt vÒ cuéc sèng cña c¸c em cßn h¹n chÕ, sù
giao l−u kh«ng nhiÒu, gÇn nh− kh«ng cã häc sinh nµo cã Tõ ®iÓn ViÖt Nam
hay s¸ch tham kh¶o bëi vËy ngoµi viÖc tiÕp thu bµi trong SGK, vèn tõ cña
c¸c em rÊt h¹n hÑp, b¶n th©n cha mÑ häc sinh còng kh«ng quan t©m nhiÒu
®Õn ®iÒu nµy bëi vËy viÖc gióp häc sinh hiÓu ®óng vµ gi¶i nghÜa ®óng tõ
H¸n -ViÖt lµ mét vÊn ®Ò v« cïng cÇn thiÕt.
Thø t−: Tõ H¸n -ViÖt lµ tõ gèc H¸n, ®−îc ®äc theo ©m ViÖt, nghÜa
cña tõ ®−îc gi¶i nghÜa ®«i khi chØ lµ nghÜa thÊp tho¸ng, kh«ng theo mét
c«ng thøc nµo c¶, ng−êi gi¸o viªn kh«ng thÓ dïng ch÷ H¸n mµ gi¶i thÝch
cho häc sinh ®ã lµ nh÷ng tõ cã c¸ch viÕt kh¸c nhau nªn c¸c em rÊt dÔ
nhÇm lÉn. VÝ dô: tõ "h÷u t×nh" ®· nh¾c ë trªn.
3.KÕt luËn:
Nh− vËy, sù xuÊt hiÖn cña tõ H¸n- ViÖt trong kho tµng tõ ®iÓn ViÖt
Nam gãp phÇn lµm cho v¨n ho¸ ViÖt thªm giµu ®Ñp nh−ng víi häc sinh
tiÓu häc, viÖc hiÓu vµ cã thÓ gi¶i nghÜa ®óng tõ H¸n- ViÖt ®èi víi c¸c em
kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò ®¬n gi¶n. Ngay c¶ vÒ kh¸i niÖm: "ThÕ nµo lµ tõ H¸nViÖt?" ®èi víi c¸c em còng cßn rÊt xa l¹. Víi riªng t«i, viÖc gióp c¸c em
hiÓu vµ cã thÓ vËn dông tõ H¸n- ViÖt ®Ó nãi vµ viÕt trong trong häc tËp
còng nh− trong cuéc sèng lµ mét vÊn ®Ò cÇn ph¶i tr¨n trë.
B.Môc ®Ých cña ®Ò tµi:
Lµ mét gi¸o viªn trùc tiÕp gi¶ng d¹y líp 5, n¨m cuèi cïng cña bËc
TiÓu häc, t«i thÊy ng−êi gi¸o viªn cÇn cñng cè vµ cung cÊp thªm vèn tõ ng÷
cho häc sinh lµ ®iÒu v« cïng cÇn thiÕt. Tõ H¸n -ViÖt l¹i chiÕm mét phÇn
kh¸ lín trong kho tµng ng«n ng÷ ViÖt Nam. Dïng tõ H¸n ViÖt lµm cho bµi
v¨n sinh ®éng h¬n vµ ®«i khi lµm cho sù diÔn ®¹t trong c©u v¨n trë nªn
trang träng h¬n bëi vËy gióp häc sinh hiÓu vµ gi¶i nghÜa ®óng tõ H¸n ViÖt
lµ vÊn ®Ò cÇn ®−îc ng−êi gi¸o viªn quan t©m ®Õn trong tõng tiÕt d¹y ®Æc
biÖt lµ trong ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u.Trong nh÷ng n¨m qua, t«i th−êng
xuyªn nghiªn cøu, ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p rÌn häc sinh ë tÊt c¶ c¸c ph©n m«n
cña m«n TiÕng ViÖt. N¨m häc nµy, t«i tiÕp tôc nghiªn cøu vµ thö nghiÖm
"Mét sè biÖn ph¸p gióp häc sinh hiÓu vµ gi¶i nghÜa ®óng tõ H¸n- ViÖt
®Ó lµm bµi tËp trong ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u líp 5."
C. §èi t−îng nghiªn cøu vµ ph¹m vi nghiªn cøu:
1.§èi t−îng nghiªn cøu:
- Häc sinh líp 5B tr−êng TiÓu häc Minh Hoµng.
- Líp ®èi chøng: líp 5A cïng tr−êng
6
2.Ph¹m vi nghiªn cøu:
Néi dung m«n TiÕng ViÖt líp 5 víi ph¹m vi rÊt réng, ph©n m«n nµo
còng liªn quan ®Õn tõ H¸n -ViÖt nh−ng trong phÇn bµi viÕt nµy cña m×nh ,
t«i chØ ®Ò cËp ®Õn phÇn tõ H¸n- ViÖt trong ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u líp 5.
D. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu:
- Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu tµi liÖu.
- Ph−¬ng ph¸p ®iÒu tra, thèng kª.
- Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch.
- Ph−¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm
- Ph−¬ng ph¸p th¶o luËn.
PhÇn II: Néi dung thùc hiÖn ®Ò tµi
N¨m häc 2009-2010 lµ n¨m Bé gi¸o dôc vµ §µo t¹o tiÕp tôc ph¸t
®éng c¸c phong trµo thi ®ua ®· cã tõ n¨m häc tr−íc nh− “Häc tËp vµ lµm
theo tÊm g−¬ng ®¹o ®øc Hå ChÝ Minh”, “Mçi thÇy c« gi¸o lµ mét tÊm
g−¬ng tù häc vµ s¸ng t¹o”, “TiÕp tôc ®Èy m¹nh øng dông c«ng nghÖ th«ng
tin trong gi¶ng d¹y nh»m n©ng cao chÊt l−îng d¹y vµ häc”. ChÊt l−îng gi¸o
dôc toµn diÖn c¸c bé m«n còng rÊt ®−îc chó träng. ViÖc kiÓm tra vµ ®¸nh
gi¸ häc sinh theo chuÈn kiÕn thøc kÜ n¨ng ë mçi m«n häc ®−îc ®−a vµo ¸p
dông; bëi vËy víi ®Ò tµi nµy, t«i còng lu«n b¸m s¸t nhiÖm vô n¨m häc ®Ó
cã thÓ cã ®−îc kÕt qu¶ cao nhÊt khi thùc nghiÖm ®Ò tµi.
A. HÖ thèng c¸c bµi t©p cã liªn quan ®Õn tõ H¸n- ViÖt trong ph©n m«n
LuyÖn tõ vµ c©u líp 5:
Tõ H¸n- ViÖt ®−îc sö dông rÊt nhiÒu khi häc sinh lµm c¸c bµi tËp
trong ph©n m«n LuyÖn tõ c©u. Th«ng th−êng cã nh÷ng d¹ng bµi tËp sau
liªn quan ®Õn tõ H¸n- ViÖt:
1. XÕp tõ theo nhãm.
2. T×m tõ ®ång nghÜa, tr¸i nghÜa.
3. Gi¶i nghÜa thµnh ng÷, tôc ng÷.
4. VËn dông ®Æt c©u, viÕt ®o¹n v¨n ng¾n theo chñ ®Ò.
§Ó cã thÓ t×m ra biÖn ph¸p thÝch hîp gióp häc sinh hiÓu vµ gi¶i nghÜa
®óng tõ H¸n- ViÖt ®Ó lµ bµi tËp trong ph©n mén LuyÖn tõ vµ c©u, ngay tõ
®Çu n¨m häc, t«i ®· cho häc sinh lµm bµi kiÓm tra ®Ó cã ®−îc sè liÖu vÒ
chÊt l−îng häc tËp cña tõng häc sinh víi c¶ hai líp 5 (theo d¹ng bµi tËp ®·
nªu trªn):
§Ò bµi:
C©u1:Ph©n lo¹i c¸c tõ sau ®©y theo nghÜa cña tiÕng "tµi":
Tµi giái, tµi nguyªn, tµi trî, tµi ba, tµi ®øc, tµi s¶n, tµi n¨ng, tµi hoa.
a. Tµi cã nghÜa lµ "cã kh¶ n¨ng h¬n ng−êi b×nh th−êng":
b.Tµi cã nghÜa lµ "tiÒn cña":
C©u 2: T×m tõ cïng nghÜa víi tõ "dòng c¶m".
C©u 3: Trong c¸c thµnh ng÷ sau, nh÷ng thµnh ng÷ nµo nãi vÒ lßng
7
dòng c¶m?
Ba ch×m b¶y næi, vµo sinh ra tö; cµy s©u cuèc bÉm; gan vµng d¹ s¾t;
nh−êng c¬m sÎ ¸o, ch©n lÊm tay bïn.
C©u4: ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n nãi vÒ ho¹t ®éng du lÞch hay th¸m hiÓm.
KÕt qu¶ kh¶o s¸t nh− sau:
Líp 5B:
Giái
SL
%
2
6,7
Líp 5A:
Giái
SL
%
2
7,1
Kh¸
%
26,7
Trung b×nh
SL
%
15
50
%
28,6
Trung b×nh
SL
%
13
46,4
SL
8
Kh¸
SL
8
YÕu
SL
5
%
16,6
YÕu
SL
5
%
17,9
B. Nh÷ng ®iÓm cÇn kh¾c phôc cña häc sinh khi lµm bµi tËp:
§Ó cã ®−îc kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ ban ®Çu cña häc sinh trong ph©n m«n
LuyÖn tõ vµ c©u , t«i ®· kh¶o s¸t ba lÇn víi ba d¹ng bµi tËp kh¸c nhau.T«i
ph¸t hiÖn c¸c em th−êng m¾c nh÷ng lçi sau:
- XÕp tõ theo nhãm ch−a, mét sè em cßn kh«ng biÕt gi¶i nghÜa tõ, mét sè
em kh¸c hiÓu nghÜa cña tõ nh−ng diÔn ®¹t còng kh«ng ®Çy ®ñ.
- Víi c¸c thµnh ng÷, tôc ng÷, c¸c em cßn hiÓu rÊt m¬ hå, mét sè em
kh«ng t×m ®−îc c¸c thµnh ng÷, tôc ng÷ theo chñ ®Ò; ®a sè c¸c em gi¶i
nghÜa vÒ thµnh ng÷, tôc ng÷ ®Òu lóng tóng, kh«ng biÕt diÔn ®¹t ra sao.
VÝ dô: Trong bµi tËp 2 cña bµi kiÓm tra, ®a sè c¸c em chØ t×m ®−îc mét
thµnh ng÷ (gan vµng d¹ s¾t) thµnh ng÷ cßn l¹i (vµo sinh ra tö) rÊt Ýt em t×m
®−îc. Khi gi¸o viªn hái vÒ ý nghÜa cña c¸c thµnh ng÷, c¸c em hiÓu cßn
ch−a chÝnh x¸c.
- Khi t×m c¸c tõ cïng nghÜa, tr¸i nghÜa víi nh÷ng tõ ®· cho, c¸c em
th−êng t×m nh÷ng tõ thuÇn ViÖt v× ®ã lµ nh÷ng tõ dÔ hiÓu cßn nh÷ng tõ H¸n
-ViÖt th× chØ nh÷ng häc sinh kh¸ - giái míi t×m ra.
VÝ dô: Khi t×m tõ cïng nghÜa víi tõ "dòng c¶m", mét sè häc sinh t×m
c¸c tõ sau: kh«ng sî, d¸m lµm...
- Nh÷ng ®o¹n v¨n mµ c¸c em viÕt theo chñ ®Ò th−êng kh«ng phong phó
vÒ néi dung, c¸c em kh«ng biÕt dïng nh÷ng tõ ®ång nghÜa ®Ó thay thÕ
nh»m lµm cho ®o¹n v¨n sinh ®éng h¬n. VËy lµ ®o¹n v¨n cña c¸c em th−êng
s¬ sµi vÒ néi dung, thËm chÝ cã em cßn dïng tõ ch−a chÝnh x¸c vÒ c¸ch
dïng tõ, ng«n ng÷ trong ®o¹n v¨n "th«", g©y c−êi cho ng−êi ®äc.
VÝ dô: Mét häc sinh viÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n vÒ chñ ®Ò Du lÞch ®· viÕt
nh− sau:
8
"Anh Êy lµ mét nhµ th¸m hiÓm rÊt kh«ng sî tr−íc khã kh¨n.
- Ngoµi nh÷ng v−íng m¾c vÒ néi dung kiÕn thøc, t«i cßn thÊy c¸c em lµ
nh÷ng häc sinh cßn nhá tuæi;®«i khi tr−íc nh÷ng bµi tËp khã, c¸c em
th−êng n¶n lßng, bá dë, kh«ng chÞu suy nghÜ; bëi vËy ng−êi gi¸o viªn cÇn
cã biÖn ph¸p ®éng viªn khÝch lÖ sù tiÕn bé cña c¸c em kÞp thêi.
Sau khi ®· t×m ra nguyªn nh©n v−íng m¾c mµ c¸c em m¾c ph¶i trong
tõng d¹ng bµi tËp còng nh− nh÷ng ®iÓm v−íng m¾c vÒ t©m lÝ, t«i lªn kÕ
ho¹ch kh¾c phôc tõng ®iÓm khuyÕt cho c¸c em trong tõng giê d¹y.
PhÇn III: Ph−¬ng ph¸p
A. Mét sè biÖn ph¸p gióp häc sinh hiÓu vµ gi¶i nghÜa ®óng tõ H¸n-ViÖt
®Ó lµm bµi tËp trong ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u:
1.H−íng dÉn häc sinh lËp sæ tay TiÕng ViÖt:
Muèn häc sinh lµm tèt c¸c d¹ng bµi tËp liªn quan ®Õn tõ H¸n- ViÖt
trong ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u, häc sinh ph¶i hiÓu nghÜa cña tõ. Víi vèn
kiÕn thøc c¸c em ®· ®−îc häc tõ líp 1 ®Õn líp 4 ch−a ®ñ ®Ó c¸c em cã thÓ
hiÓu vµ lµm ®−îc c¸c phÇn bµi tËp nªu trªn; bëi vËy tõ ng÷ ®−îc gi¶i thÝch ë
c¸c phÇn chó thÝch cuèi c¸c bµi TËp ®äc vµ c¸c ph©n m«n kh¸c còng rÊt
quan träng, ®ã lµ nh÷ng tõ míi mµ häc sinh cÇn ghi nhí ®Ó vËn dông lµm
bµi tËp c¸c ph©n m«n kh¸c. Mçi häc sinh cÇn cã mét sæ tay ghi l¹i nh÷ng tõ
míi cÇn l−u ý. Cuèn sæ tay nµy cßn ®−îc dïng ghi l¹i nh÷ng ®iÒu häc sinh
chuÈn bÞ bµi míi tr−íc tõ nhµ bëi víi phÇn "Më réng vèn tõ" ®ßi hái häc
sinh ph¶i n¾m v÷ng nghÜa cña tõ, nhiÒu em hiÓu nghÜa cßn ch−a chÝnh x¸c,
t«i yªu cÇu c¸c em ®äc tr−íc bµi tõ nhµ, tËp gi¶i nghÜa tõ, tham kh¶o s¸ch
®Ó n¾m ®−îc nghÜa cña c¸c tõ khã. Khi c¸c em ®· hiÓu ®−îc nghÜa cña tõ
trong bµi häc, n¾m ®−îc ý nghÜa cña c¸c thµnh ng÷, tôc ng÷ th× ho¹t ®éng
lÜnh héi kiÕn thøc míi diÔn ra rÊt thuËn lîi. T«i cßn khuyÕn khÝch c¸c em
®Õn th− viÖn nhµ tr−êng m−în s¸ch tham kh¶o ®äc ®Ó cã thÓ hiÓu vµ gi¶i
nghÜa chÝnh x¸c c¸c tõ H¸n -ViÖt vµ c¸c thµnh ng÷, tôc ng÷.
2.RÌn trùc tiÕp trong c¸c giê häc LuyÖn tõ vµ c©u:
Ngay tõ ®Çu n¨m häc, t«i ®· ®Þnh h−íng vµ cïng häc sinh cña m×nh
t×m ra nh÷ng v−íng m¾c khi häc ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u, ®Æc biÖt lµ khi
lµm bµi tËp trong c¸c bµi Më réng vèn tõ, gióp c¸c em hiÓu thÕ nµo lµ tõ
H¸n -ViÖt vµ thÕ nµo lµ tõ thuÇn ViÖt. Víi häc sinh líp 5, kh¸i niÖm vÒ tõ
H¸n -ViÖt ®èi víi c¸c em cßn rÊt xa l¹; bëi vËy, gi¸o viªn cÇn cung cÊp
kh¸i niÖm cho c¸c em mét c¸ch ®¬n gi¶n qua nh÷ng c©u chuyÖn vÒ lÞch sö:
"Nguån gèc cña tõ H¸n -ViÖt". T− liÖu nµy, ng−êi gi¸o viªn cã thÓ tham
kh¶o ë s¸ch cña th− viÖn nhµ tr−êng hoÆc vµo nh÷ng website trong m¹ng
internet.
§Ó gióp häc sinh lµm tèt tÊt c¶ c¸c d¹ng bµi tËp trong c¸c tiÕt häc
"Më réng vèn tõ", tr−íc hÕt c¸c em ph¶i hiÓu ®−îc nghÜa cña tõ. Víi
nh÷ng tõ thuÇn ViÖt, nghÜa rÊt râ rµng nh−ng víi nh÷ng tõ H¸n -ViÖt th×
9
kh«ng ph¶i nh− vËy. §«i khi trong nh÷ng tr−êng hîp ®Æc biÖt, gi¸o viªn
ph¶i dïng tõ H¸n ViÖt kh¸c ®Ó minh ho¹. VÝ dô: Khi häc sinh hiÓu "h÷u
t×nh" lµ b¹n t×nh, gi¸o viªn ph¶i gi¶i nghÜa gióp häc sinh hiÓu: trong tõ
®iÓn, kh«ng dïng tõ "b¹n t×nh" mµ nghÜa cña nã ph¶i lµ "ng−êi t×nh" vµ
tr−êng hîp nµy tõ "nh©n t×nh" míi cã nghÜa lµ "ng−êi t×nh" cßn "h÷u t×nh'
cã nghÜa lµ "cã t×nh" ("h÷u" cã nghÜa lµ "cã").
* Víi d¹ng bµi tËp xÕp tõ theo nhãm t«i yªu cÇu häc sinh ph¶i n¾m v÷ng
nghÜa cña tõ tr−íc khi lµm bµi tËp, víi nh÷ng em cã nhËn thøc chËm, t«i
dµnh cho c¸c em nhiÒu thêi gian h¬n so víi c¸c em kh¸c trong c¸c tiÕt häc.
C¸c em cÇn ®−îc h−íng dÉn cô thÓ tõng bµi tËp. Cßn víi häc sinh kh¸c, t«i
tù t¹o cho c¸c em cã c¬ héi ®Ó ph¸t huy tÝnh tÝch cùc cña m×nh trong giê
häc. c¸c em cã thÓ tr×nh bµy ý kiÕn cña m×nh, sau ®ã t«i cïng häc sinh c¶
líp nhËn xÐt, gãp ý, chèt c©u tr¶ lêi ®óng. Sau ®ã, t«i cho häc sinh kh¸ giái
gi¶i thÝch v× sao em xÕp tõ theo nhãm nh− vËy (häc sinh ph¶i nªu ®−îc
nghÜa cña tõng tõ trong nhãm).
VÝ dô: Bµi tËp 2 trang56 (chñ ®Ò:H÷u nghÞ-Hîp t¸c):
XÕp c¸c tõ cã tiÕng hîp cho d−íi ®©y thµnh hai nhãm a vµ b:
hîp t×nh, hîp t¸c, phï hîp, hîp thêi, hîp lÖ, hîp nhÊt, hîp ph¸p, hîp
lùc, hîp lÝ, thÝch hîp.
a.Hîp cã nghÜa lµ "gép l¹i"(thµnh lín h¬n). M:hîp t¸c
b.Hîp cã nghÜa lµ "®óng víi yªu cÇu, ®ßi hái...nµo ®ã". M:thÝch hîp
Sau khi häc sinh xÕp ®−îc hai nhãm tõ a vµ b
a.Hîp cã nghÜa lµ "gép l¹i" (thµnh lín h¬n): hîp t¸c, hîp nhÊt, hîp
lùc.
b.Hîp cã nghÜa lµ "®óng víi yªu cÇu, ®ßi hái...nµo ®ã": thÝch hîp, hîp
t×nh, phï hîp, hîp thêi, hîp lÖ, hîp ph¸p, hîp lÝ.
Häc sinh lÇn l−ît gi¶i thÝch, mçi häc sinh gi¶i thÝch mét tõ:
+ Hîp t¸c: cïng chung søc gióp ®ì nhau trong mét viÖc nµo ®ã,
+ Hîp nhÊt: hîp l¹i thµnh mét tæ chøc duy nhÊt.
+ Hîp lùc: chung søc ®Ó lµm mét viÖc g× ®ã.
+ Hîp t×nh: tho¶ ®¸ng vÒ mÆt t×nh c¶m hoÆc lÝ lÏ.
+ Hîp thêi; phï hîp víi yªu cÇu kh¸ch quan ë mét thêi ®iÓm.
+ Hîp lÖ: ®óng víi thÓ thøc quy ®Þnh.
+ Hîp ph¸p: ®óng víi ph¸p luËt.
+ Hîp lÝ: ®óng víi lÏ ph¶i, ®óng sù cÇn thiÕt.
+ ThÝch hîp; hîp víi yªu cÇu, ®¸p øng ®−îc ®ßi hái.
+ Phï hîp: hîp víi, ¨n khíp víi.
GV cïng häc sinh kh¸ giái hç trî häc sinh yÕu trong phÇn gi¶i nghÜa
tõ.
* Víi nh÷ng d¹ng bµi tËp vÒ gi¶i nghÜa thµnh ng÷, tôc ng÷ , t«i yªu cÇu
häc sinh ®äc thËt kÜ néi dung c©u thµnh ng÷, tôc ng÷ ®ã, th¶o luËn trong
nhãm ®Ó cïng b¹n gi¶i nghÜa chÝnh x¸c néi dung. Bµi tËp nµy th−êng cã hai
d¹ng bµi:
10
D¹ng bµi tËp thø nhÊt: Chän c©u gi¶i nghÜa thÝch hîp víi nh÷ng
thµnh ng÷, tôc ng÷ ®· cho.
D¹ng bµi tËp thø hai: Yªu cÇu häc sinh gi¶i nghÜa thµnh ng÷ tôc ng÷.
§©y lµ d¹ng bµi tËp khã, ®ßi hái häc sinh ph¶i cã vèn hiÓu biÕt réng vµ n¾m
v÷ng nghÜa cña tõ bëi ®a phÇn tõ ng÷ trong thµnh ng÷,tôc ng÷ ®Òu lµ tõ
H¸n- ViÖt.
* Víi d¹ng bµi tËp t×m tõ ®ång nghÜa, tr¸i nghÜa, t«i khuyÕn khÝch c¸c em
t×m hÕt c¸c tõ theo ®óng yªu cÇu cña bµi, cho ®iÓm tèi ®a ®èi víi nh÷ng häc
sinh t×m ®−îc nhiÒu tõ chÝnh x¸c.
*Víi d¹ng bµi tËp viÕt ®o¹n v¨n ng¾n, t«i còng yªu cÇu häc sinh ®äc kÜ
yªu cÇu cña bµi, h−íng dÉn häc sinh viÕt ®óng theo chñ ®Ò, chän vµ dïng tõ
cho chÝnh x¸c, c©u v¨n cÇn cã sù s¸ng t¹o, g¾n víi thùc tÕ, c¸ch tr×nh bµy
®o¹n v¨n theo ®óng cÊu tróc ®· ®−îc häc. Víi d¹ng bµi tËp nµy, t«i ®Æc biÖt
l−u ý häc sinh trong nh÷ng v¨n c¶nh cô thÓ, cã nh÷ng tr−êng hîp c¸c em
cÇn dïng tõ H¸n- ViÖt mµ kh«ng nªn dïng tõ thuÇn ViÖt ®Ó c©u v¨n kh«ng
nh÷ng diÔn ®¹t ®−îc ®Çy ®ñ ý nghÜa mµ cßn thÓ hiÖn ®−îc sù trang träng:
VÝ dô: H«m nay lµ ngµy Quèc tÕ phô n÷.( Tõ "®µn bµ" kh«ng thÓ thay
thÕ cho tõ "phô n÷".)
Sau khi häc sinh viÕt ®o¹n v¨n theo chñ ®Ò, t«i tiÕn hµnh chÊm bµi
vµ nhËn xÐt tr−íc líp, chØ râ nh÷ng lçi sai cña häc sinh vµ yªu cÇu c¸c em
söa lçi vµo vë sau ®ã ®äc l¹i mét lÇn ®Ó c« gi¸o vµ c¸c b¹n nhËn xÐt, gãp ý.
Cuèi giê, t«i th−êng chän nh÷ng ®o¹n v¨n hay cña häc sinh kh¸ giái ®äc
cho c¸c em nghe ®Ó häc sinh trung b×nh, yÕu cã thÓ häc tËp.
Ho¹t ®éng tæ chøc c¸c trß ch¬i nh»m g©y høng thó cho häc sinh
trong c¸c giê häc ®−îc diÔn ra th−êng xuyªn vµ ®−îc ¸p dông linh ho¹t.
§«i khi trß ch¬i chÝnh lµ néi dung c¸c bµi tËp. Ch¼ng h¹n nh− thi t×m tõ
®ång nghÜa, tr¸i nghÜa, thi xÕp tõ theo nhãm nhanh vµ ®óng...
Khi thö nghiÖm mét thêi gian ng¾n biÖn ph¸p nµy, t«i cho c¸c em
lµm bµi kiÓm tra nh»m ®¸nh gi¸ sù tiÕn bé cña tõng em vµ ®Ò ra biÖn ph¸p
tiÕp theo trong n¨m häc.
§Ò bµi tuÇn 10:
C©u1:Ph©n lo¹i c¸c tõ sau ®©y theo nghÜa cña tiÕng "hoµ":
Hoµ b×nh, hoµ gi¶i, hoµ hîp, hoµ m×nh, hoµ tan, hoµ tÊu, hoµ thuËn.
a. Hoµ cã nghÜa lµ "tr¹ng th¸i kh«ng cã chiÕn tranh, yªn æn":
b.Hoµ cã nghÜa lµ "trén lÉn vµo nhau":
C©u 2: T×m tõ ®ång nghÜa, tr¸i nghÜa víi tõ "hoµ b×nh".
C©u 3: T×m ba thµnh ng÷ nãi vÒ nh÷ng phÈm chÊt tèt ®Ñp cña ng−êi
d©n ViÖt Nam.
C©u4: ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n t¶ vÒ mét c¶nh ®Ñp cña quª em hoÆc n¬i
em ë.
11
KÕt qu¶ kh¶o s¸t nh− sau:
Líp 5B:
Giái
SL
%
4
13,3
Kh¸
%
36,7
Trung b×nh
SL
%
12
40
%
28,6
Trung b×nh
SL
%
14
50
SL
11
YÕu
SL
3
%
10
Líp 5A:
Giái
SL
3
%
10,7
Kh¸
SL
8
YÕu
SL
3
%
10,7
Sau 10 tuÇn cña n¨m häc, c¸c em häc sinh líp 5B ®· cã sù tiÕn bé râ
rÖt, nh÷ng lçi tr−íc ®©y c¸c em th−êng m¾c ph¶i khi lµm bµi ®· gi¶m, mét
sè em cßn viÕt ®o¹n v¨n ng¾n kh¸ hay, ®o¹n v¨n cã rÊt nhiÒu s¸ng t¹o; tiªu
biÓu lµ c¸c em NguyÔn ThÞ Minh H»ng, Do·n ThÞ Thuú, NguyÔn ThÞ
Quúnh Nga, D−¬ng ThÞ H¶i Vy. Sè em cã bµi ®¹t d−íi ®iÓm 5 chØ cßn 3
em. Víi c¸c em häc sinh líp 5A mÆc dï sè em ®¹t ®iÓm yÕu còng lµ 3 em
nh−ng tØ lÖ häc sinh kh¸, giái thÊp h¬n tØ lÖ häc sinh kh¸, giái cña líp 5B.
Khi thÊy biÖn ph¸p ¸p dông cña m×nh b−íc ®Çu Khi thÊy biÖn ph¸p
¸p dông cña m×nh b−íc ®Çu mang l¹i hiÖu qu¶, t«i tiÕp tôc nghiªn cøu, bæ
sung ®Ó ®¹t ®−îc môc ®Ých nghiªn cøu mµ m×nh ®Ò ra.
3. RÌn trong c¸c giê häc t¨ng buæi:
N¨m häc 2009-2010, Phßng gi¸o dôc huyÖn Phï Cõ cho phÐp tr−êng
TiÓu häc Minh Hoµng ®−îc d¹y t¨ng thªm mét tuÇn 2 buæi, ®©y lµ ®iÒu
kiÖn thuËn lîi ®Ó t«i cã thÓ rÌn thªm c¸c em häc sinh cña m×nh.
- Trong c¸c giê häc thªm cña ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u, t«i lu«n cã 2
d¹ng bµi tËp kh¸c nhau. Mét d¹ng bµi n©ng cao dµnh cho häc sinh kh¸ giái vµ mét d¹ng bµi «n tËp dµnh cho häc sinh ®¹i trµ. Møc bµi tËp dµnh
cho häc sinh ®¹i trµ võa ph¶i, th−êng lµ nh÷ng bµi tËp «n l¹i nh÷ng bµi c¸c
em võa häc nh»m cñng cè s©u h¬n c¸c kiÕn thøc ®· ®−îc lÜnh héi ®Ó c¸c
em n¾m b¾t bµi tèt h¬n. PhÇn gi¶ng d¹y vµ ®¸nh gi¸ häc sinh dï trong tiÕt
d¹y bµi míi hay giê «n luyÖn, t«i lu«n b¸m s¸t yªu cÇu cña chuÈn kiÕn
thøc- kÜ n¨ng ®èi víi ph©n m«n nµy.
- Trong c¸c giê häc thªm ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u, t«i cßn tæ chøc mét
sè tiÕt th¶o luËn:
VÝ dô: Víi d¹ng bµi xÕp tõ theo nhãm; t×m thµnh ng÷, tôc ng÷; t×m
tõ ®ång nghÜa, tr¸i nghÜa víi tõ ®· cho, sau khi cho c¸c em th¶o luËn nhãm
vµ ®¹i diÖn c¸c nhãm thi lµm bµi trªn b¶ng, t«i cho c¸c nhãm cßn l¹i pháng
vÊn vÒ bµi lµm cña b¹n; tÊt c¶ c¸c nhãm cã thÓ tham gia gi¶i nghÜa tõ, gi¶i
nghÜa thµnh ng÷, tôc ng÷, cïng c« gi¸o chèt c©u tr¶ lêi ®óng.
12
Víi d¹ng bµi tËp viÕt ®o¹n v¨n ng¾n theo chñ ®Ò, häc sinh yÕu ®äc
bµi cña m×nh ®Ó häc sinh c¶ líp nhËn xÐt, gãp ý, chØ ra lçi sai cña b¹n; phÇn
nµy, t«i còng lu«n yªu cÇu lêi nhËn xÐt, gãp ý cña c¸c em víi b¹n ph¶i thËt
chÝnh x¸c vµ tÕ nhÞ; tr¸nh kh«ng lµm tæn th−¬ng lßng tù träng cña b¹n. Häc
sinh kh¸ giái còng ®−îc ®äc l¹i bµi lµm cña m×nh cho häc sinh c¶ líp tham
kh¶o. Ngoµi c¸c ®o¹n v¨n ng¾n do c¸c em viÕt, t«icßn ®äc cho c¸c em nghe
mét sè ®o¹n v¨n mÉu ®−îc lÊy tõ c¸c s¸ch tham kh¶o cña th− viÖn nhµ
tr−êng hoÆc ®−îc t¶i vÒ tõ m¹ng in ternet.
CÇn ph¶i n©ng cao chÊt l−îng häc sinh vµ kh«ng ®Ó häc sinh cã ®iÓm
d−íi trung b×nh vµo cuèi n¨m bëi vËy viÖc kÌm riªng nh÷ng em häc sinh
yÕu lµ ®iÒu v« cïng cÇn thiÕt. T«i ®· ¸p dông biÖn ph¸p d¹y c¸ nh©n cho
tõng em vµo c¸c giê häc t¨ng buæi, dµnh thªm nhiÒu thêi gian cho c¸c em
vµo c¸c tuÇn «n luyÖn chuÈn bÞ cho c¸c ®ît kiÓm tra ®Þnh k×.
4. øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong gi¶ng d¹y nh»m n©ng cao chÊt
l−îng häc sinh ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u.
4.1.X©y dùng c¸c tiÕt gi¸o ¸n ®iÖn tö cho ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u:
N¨m häc 2009-2010, Bé gi¸o dôc vµ Së gi¸o dôc tiÕp tôc khuyÕn
khÝch gi¸o viªn c¸c bËc häc øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong gi¶ng d¹y.
Lµ mét gi¸o viªn trùc tiÕp ®øng líp, t«i lu«n nhËn thøc ®−îc −u ®iÓm cña
cña h×nh thøc d¹y häc hiÖn ®¹i nµy. §©y lµ h×nh thøc d¹y häc míi mang l¹i
hiÖu qu¶ rÊt cao trong gi¶ng d¹y. Häc sinh sÏ rÊt høng thó häc tËp nÕu
ng−êi gi¸o viªn th−êng xuyªn x©y dùng gi¸o ¸n vµ tr×nh chiÕu trªn mµn
h×nh ®iÖn tö. Sù kÕt hîp gi÷a viÖc gi¸o dôc häc sinh ch¨m häc vµ ®ång thêi
cËp nhËt, ®−a vµo gi¶ng d¹y nh÷ng ph−¬ng ph¸p d¹y häc hiÖn ®¹i sÏ g©y
sù chó ý cña c¸c em, tõ ®ã ng−êi gi¸o viªn sÏ thu ®−îc hiÖu qu¶ cao trong
gi¶ng d¹y. NÕu nh− tr−íc ®©y, khi d¹y d¹ng bµi tËp xÕp tõ theo nhãm, gi¸o
viªn cho häc sinh xÕp tõ H¸n- ViÖt theo nhãm ( ghi vµo phiÕu häc tËp), sau
®ã, häc sinh lªn b¶ng d¸n phiÕu, gi¸o viªn cïng c¶ líp nhËn xÐt, söa sai th×
b©y giê, khi ®· nhËn xÐt, chèt lêi gi¶i ®óng, gi¸o viªn tr×nh chiÕu ®¸p ¸n
®óng; víi hiÖu øng sinh ®éng trªn mµn h×nh, ®ång thêi víi c¸ch sö dông
mµu s¾c hîp lÝ, häc sinh sÏ rÊt høng thó khi tiÕp thu bµi míi. Víi d¹ng bµi
viÕt ®o¹n v¨n ng¾n theo chñ ®Ò còng vËy, cã nh÷ng häc sinh cßn hiÓu ch−a
râ vÒ chñ ®Ò ®Æc biÖt lµ häc sinh yÕu, lêi nãi diÔn ®¹t cña c« gi¸o dï hay
®Õn ®©u còng kh«ng thÓ b»ng cho häc sinh xem mét ®o¹n b¨ng h×nh vÒ chñ
®Ò ®ã.
VÝ dô: Khi häc sinh viÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n vÒ ®Ò tµi “B¶o vÖ m«i
tr−êng”, gi¸o viªn cã thÓ cho häc sinh xem mét ®o¹n b¨ng t− liÖu vÒ
nh÷ng hµnh ®éng b¶o vÖ m«i tr−êng vµ nh÷ng hµnh ®éng xÊu ¶nh h−ëng
®Õn m«i tr−êng, gióp c¸c em chän cho m×nh ®Ò tµi thÝch hîp ®Ó viÕt.
ChÝnh v× nh÷ng lÝ do trªn, t«i lu«n suy nghÜ vµ nghiªn cøu x©y dùng
c¸c tiÕt gi¸o ¸n ®iÖn tö phôc vô cho gi¶ng d¹y.Víi ph©n m«n LuyÖn tõ vµ
c©u, chÊt l−îng gi¶ng d¹y sÏ ®−îc n©ng lªn khi häc sinh ®−îc tiÕp thu bµi
qua lêi gi¶ng cña c« gi¸o vµ sù minh ho¹ sèng ®éng trªn mµn h×nh ®iÖn tö.
13
N¨m häc võa qua, phßng gi¸o dôc ®· trang bÞ cho c¸c tr−êng tiÓu
häc, trung häc c¬ së trong toµn huyÖn thªm hÖ thèng m¸y tÝnh vµ m¸y
chiÕu ®a n¨ng, líp tËp huÊn vÒ c«ng nghÖ th«ng tin còng ®−îc tæ chøc
th−êng xuyªn; bëi vËy ®©y lµ ®iÒu kiÖn rÊt thuËn lîi cho c¸c gi¸o viªn trong
viÖc tiÕp cËn víi h×nh thøc d¹y häc hiÖn ®¹i nµy.
4.2. Tuyªn d−¬ng häc sinh b»ng c¸ch chôp ¶nh d¸n lªn Gãc häc tËp:
Tõ n¨m häc tr−íc, t«i ®· ¸p dông h×nh thøc tuyªn d−¬ng sù tiÕn bé
cña c¸c em kh«ng chØ b»ng lêi mµ b»ng h×nh thøc chôp ¶nh c¸c em cã sù
tiÕn bé b»ng ®iÖn tho¹i sau ®ã kÕt nèi víi m¸y vi tÝnh , cho thªm lêi b×nh,
khen sau ®ã in thµnh b¶n vµ d¸n ë Gãc häc tËp cña líp. §Ó b¶n tuyªn
d−¬ng ®Ñp vµ hÊp dÉn c¸c em, t«i ®· cho in mµu c¸c b¶n tuyªn d−¬ng ®ã.
H×nh thøc tuyªn d−¬ng nµy t«i kh«ng chØ ¸p dông cho häc sinh kh¸ giái
mµ ¸p dông chung cho häc sinh c¶ líp, nh÷ng em cã nhiÒu tiÕn bé còng cã
b¶n tuyªn d−¬ng riªng. N¨m häc tr−íc t«i chØ dïng tíi hai b¶n tuyªn d−¬ng
nh−ng n¨m häc nµy, t«i ¸p dông tuyªn d−¬ng nhiÒu h¬n, dïng kÜ x¶o trang
trÝ cho häc sinh ®¹t gi¶i nhÊt héi thi "Tµi trÝ häc trß" hµng th¸ng ®Ó g©y
høng thó phÊn ®Êu cho c¸c em trong häc tËp.
Cã ba b¶n tuyªn d−¬ng:
B¶n1:Dµnh cho häc sinh xuÊt s¾c: §ã lµ nh÷ng häc sinh giµnh ®−îc
gi¶i cao t¹i héi thi "Tµi trÝ häc trß" cÊp líp ®−îc tæ chøc 1th¸ng mét lÇn.
§©y lµ mét trß ch¬i häc tËp nh»m ®Ó ®¸nh gi¸ sù tiÕn bé cña häc sinh kh¸,
giái ®ång thêi còng ®Ó «n luyÖn cho c¸c em chuÈn bÞ tham dù héi thi tµi trÝ
häc trß cÊp huyÖn.Trong trß ch¬i nµy,bao giê còng cã nh÷ng c©u hái cã
liªn quan ®Õn c¸c d¹ng bµi tËp trong ph©n m«n "LuyÖn tõ vµ c©u", t«i
muèn dïng h×nh thøc nµy ®Ó g©y høng thó cho c¸c em khi häc c¸c d¹ng bµi
tËp nªu trªn.
B¶n 2: Dµnh cho häc sinh cã sù tiÕn bé trong häc tËp.B¶n tuyªn
d−¬ng lu«n nhÊn m¹nh vÒ sù tiÕn bé cña häc sinh trong tÊt c¶ c¸c ph©n
m«n, trong ®ã cã ph©n m«n "LuyÖn tõ vµ c©u". B¶n tuyªn d−¬ng nµy ®−îc
thay hµng tuÇn.
B¶n 3: Dµnh cho nh÷ng häc sinh ®¹t nhiÒu ®iÓm tèt trong häc tËp.
Mçi tuÇn t«i dµnh thêi gian chÊm vµ kiÓm tra bµi cò th−êng xuyªn ®èi víi
tÊt c¶ c¸c ph©n m«n trong ®ã ph©n m«n "LuyÖn tõ vµ c©u" ®−îc kiÓm tra
vµ cho ®iÓm mçi häc sinh tõ mét ®Õn hai lÇn. Bëi vËy viÖc giµnh ®−îc
nhiÒu ®iÓm tèt ë ph©n m«n nµy còng ®−îc c¸c em rÊt l−u t©m.B¶n tuyªn
d−¬ng nµy còng ®−îc thay hµng th¸ng.
§Ó ph¸t huy "kh¶ n¨ng viÕt ®o¹n v¨n ng¾n theo chñ ®Ò" cña häc
sinh , phÇn bµi viÕt, phÇn giíi thiÖu vµ b×nh luËn trªn b¶n tuyªn d−¬ng , t«i
giao cho häc sinh kh¸- giái viÕt, gi¸o viªn chØnh söa vµ vµo m¸y. Nh÷ng
häc sinh tham gia viÕt lêi b×nh mang tªn Nhãm phãng viªn M¨ng non gåm
cã c¸c em: NguyÔn ThÞ Minh H»ng, Mai Minh Tïng, NguyÔn ThÞ Quúnh
Nga, Ph¹m ThÞ Ngäc TuyÕt, Do·n ThÞ Thuú vµ D−¬ng ThÞ H¶I Vy.
Sau ®©y lµ mÉu cña ba b¶n tuyªn d−¬ng vµo th¸ng 12:
14
15
16
17
5. TiÕp tôc x©y dùng h×nh mÉu "Nh÷ng ®«i b¹n cïng tiÕn" :
§Ó häc sinh cã thÓ gióp ®ì nhau trong häc tËp, t«i ®· x©y dùng h×nh
mÉu “Nh÷ng ®«i b¹n cïng tiÕn trong häc tËp”. §©y lµ mét biÖn ph¸p rÊt
h÷u hiÖu ®· ®−îc t«i vËn dông tõ nhiÒu n¨m nh»m môc ®Ých cho häc sinh
kh¸, giái gióp ®ì thªm häc sinh yÕu trong häc tËp còng nh− mäi mÆt kh¸c.
Mçi lÇn häc ®Õn mét chñ ®Ò míi, t«i giao nhiÖm vô cho häc sinh kh¸, giái
kÌm thªm b¹n ë nhµ hoÆc trong nh÷ng giê ra ch¬i. H×nh thøc gióp ®ì b¹n
tuú thuéc vµo tõng häc sinh.
VÝ dô: Khi mét häc sinh kh¸, giái cïng b¹n t×m nh÷ng tõ ®ång nghÜa
víi tõ “dòng c¶m”, häc sinh ®ã sÏ t×m tr−íc, sau ®ã ®Õn lÇn b¹n t×m tõ, nÕu
b¹n kh«ng t×m ra, häc sinh kh¸, giái sÏ gîi ý dÇn ®Ó gióp b¹n t×m ra tõ míi.
HoÆc khi söa lçi sai cho häc sinh yÕu, khi thÊy b¹n dïng tõ kh«ng chÝnh
x¸c ®Ó viÕt ®o¹n v¨n ng¾n, häc sinh kh¸ giái cã thÓ gióp b¹n «n l¹i nghÜa
cña tõ H¸n- ViÖt cã liªn quan. Víi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau nh−ng theo
sù chØ ®¹o cña gi¸o viªn h×nh mÉu “Nh÷ng ®«i b¹n cïng tiÕn” nÕu ph¸t
huy ®−îc sÏ mang l¹i hiÖu qu¶ rÊt cao trong häc tËp.
B. Nh÷ng ®iÓm cÇn l−u ý khi d¹y c¸c d¹ng bµi tËp kh¸c cña ph©n m«n
LuyÖn tõ vµ c©u:
Trong ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u cßn cã c¸c d¹ng bµi tËp vÒ c©u,
c¸ch sö dông dÊu c©u; phÇn bµi tËp ®Æt c©u còng th−êng sö dông ®Õn tõ ng÷
trong ®ã cã tõ H¸n – ViÖt, khi lµm ®Õn c¸c bµi tËp thuéc phÇn nµy, gi¸o
viªn ph¶i l−u ý häc sinh dïng tõ chÝnh x¸c . Khi c¸c em ®· hiÓu vµ cã thÓ
gi¶i nghÜa ®óng c¸c tõ H¸n- ViÖt th× viÖc ®Æt c©u ch¾c ch¾n sÏ ®Çy ®ñ ý
nghÜa, c©u v¨n sÏ sinh ®éng, giµu h×nh ¶nh.
Mét d¹ng bµi tËp cÇn l−u ý n÷a lµ c¸c bµi tËp yªu cÇu häc sinh x¸c
®Þnh tõ lo¹i (danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ). Víi d¹ng bµi tËp nµy, häc sinh còng
gÆp rÊt nhiÒu tõ H¸n- ViÖt. VÝ dô: c«ng nh©n (danh tõ); thùc hµnh (®éng
tõ), th«ng minh (tÝnh tõ)...Víi d¹ng bµi tËp nµy còng vËy; khi häc sinh hiÓu
®óng nghÜa cña tõ, c¸c em sÏ ph©n lo¹i tõ rÊt chÝnh x¸c.
PhÇn thø IV: KÕt qu¶ thùc hiÖn
Sau mét thêi gian ¸p dông thö nghiÖm t¹i líp 5B, t«i tiÕn hµnh kh¶o
s¸t chÊt l−îng m«n TiÕng ViÖt , mçi tuÇn mét lÇn víi ba d¹ng bµi tËp kh¸c
nhau.§Ò bµi cña ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u (phÇn më réng vèn tõ) nh− sau:
§Ò bµi tuÇn 22:
C©u1:Ph©n lo¹i c¸c tõ sau ®©y theo nghÜa cña tiÕng “c«ng":
C«ng d©n, c«ng nh©n, c«ng b»ng, c«ng céng, c«ng lÝ, c«ng nghiÖp,
c«ng chóng, c«ng minh.
a. C«ng cã nghÜa lµ "cña nhµ n−íc, cña chung":
b.C«ng cã nghÜa lµ "kh«ng thiªn vÞ":
18
c.C«ng cã nghÜa lµ "thî, khÐo tay":
C©u 2: T×m tõ ®ång nghÜa víi tõ "c«ng d©n".
C©u 3: T×m nh÷ng thµnh ng÷ nãi vÒ quan hÖ gia ®×nh.
C©u4: ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n vÒ ®Ò tµi b¶o vÖ m«i tr−êng.
C©u 5: T×m nh÷ng c©u tôc ng÷ ý khuyªn chóng ta cÇn ph¶i biÕt nhí ¬n
ng−êi kh¸c.
KÕt qu¶ häc sinh ®¹t ®−îc nh− sau:
Líp 5B:
Giái
SL
8
%
26,6
Kh¸
SL
11
%
36,7
Trung b×nh
SL
%
11
36,7
%
32,1
Trung b×nh
SL
%
13
44,4
YÕu
SL
0
%
0
Líp 5A:
Giái
SL
5
%
17,9
Kh¸
SL
9
YÕu
SL
1
%
3,6
- Sau khi chÊm bµi häc sinh, t«i nhËn thÊy c¸c em häc sinh líp 5B ®Òu
®· n¾m ®−îc yªu cÇu c¬ b¶n cña bµi. C¸c em häc sinh tá ra tiÕn bé râ rÖt:
XÕp tõ theo nhãm rÊt chÝnh x¸c, t×m ®−îc kh¸ ®Çy ®ñ c¸c tõ ®ång nghÜa,
mét sè häc sinh kh¸ giái t×m ®óng vµ ®ñ c¸c tõ ®ång nghÜa theo yªu cÇu.
Víi bµi tËp ®ßi hái c¸c em t×m thµnh ng÷, c¸c em còng lµm t−¬ng ®èi tèt.
§o¹n v¨n ng¾n vÒ ®Ò tµi B¶o vÖ m«i tr−êng ®−îc toµn thÓ c¸c em n¾m v÷ng
yªu cÇu, rÊt nhiÒu em viÕt ®o¹n v¨n dïng tõ hay, cã s¸ng t¹o. §o¹n v¨n
giµu h×nh ¶nh, ch÷ viÕt ®Ñp. Nh÷ng c©u tôc ng÷ c¸c em t×m ®−îc theo yªu
cÇu cña bµi tËp 5 còng rÊt chÝnh x¸c. Kh«ng cßn mét em nµo d−íi ®iÓm
trung b×nh, tØ lÖ häc sinh kh¸, giái còng cao h¬n tØ lÖ häc sinh kh¸, giái cña
líp 5A.
- Qua h×nh mÉu “ Nh÷ng ®«i b¹n cïng tiÕn” , t«i ®· t¹o nªn mét bÇu
kh«ng khÝ s«i næi thi ®ua trong häc tËp. H×nh mÉu nh÷ng ®«i b¹n cïng tiÕn
kh«ng chØ dµnh riªng cho ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u mµ víi tÊt c¶ c¸c m«n
häc. Giê ra ch¬i ®èi víi häc sinh líp 5B kh«ng chØ lµ vui ch¬i, gi¶i trÝ; bªn
c¸c bµn häc, vÉn cßn mét sè nhãm miÖt mµi gi¶ng bµi cho b¹n. Vµo c¸c giê
truy bµi, c¸c em kiÓm tra bµi cò, nhËn xÐt, gãp ý cho b¹n rÊt tËn t×nh. Cuèi
tuÇn, c¸c em ®Òu tiÕn hµnh b×nh chän "Nh÷ng ®«i b¹n cïng tiÕn xuÊt s¾c
nhÊt". Nh÷ng häc sinh kh¸ giái rÊt vui, c¸c em tù nguyÖn gióp ®ì c¸c b¹n
häc yÕu. Tiªu biÓu cho phong trµo gióp b¹n lµ nh÷ng häc sinh: Mai Minh
Tïng, NguyÔn ThÞ Minh H»ng, Do·n ThÞ Thuú, NguyÔn ThÞ Quúnh Nga...
19
Sau ®©y lµ mét sè h×nh ¶nh vÒ c¸c em:
Minh Tïng,Minh H»ng
vµ §øc TuÊn trong giê häc nhãm
Quúnh Nga vµ Do·n Thuú
vui mõng v× gióp ®−îc b¹n bÌ
- Trong qu¸ tr×nh kÌm cÆp, uèn n¾n c¸c em, t«i cßn nhËn thÊy c¸c em
häc sinh lu«n cã lßng say mª, ham hiÓu biÕt vÒ tõ H¸n- ViÖt. §èi víi c¸c
em, kh¸i niÖm vÒ tõ H¸n- ViÖt kh«ng cßn xa l¹ n÷a. "Gi÷ g×n truyÒn thèng
vµ vËn dông nh÷ng tinh hoa cña nh©n lo¹i trªn thÕ giíi ®Ó v¨n ho¸ ViÖt
thªm giµu ®Ñp, ®ã chÝnh lµ quan ®iÓm cña t«i vµ t«i muèn c¸c em häc
sinh cña m×nh còng nhËn thøc ®−îc ®iÒu ®ã".
TÊt c¶ c¸c häc sinh ®Òu thi ®ua häc tËp, ®Òu phÊn ®Êu kh«ng ngõng.
ChÝnh v× ®iÒu ®ã mµ tËp thÓ líp 5B lu«n dÉn ®Çu vÒ mäi mÆt trong tr−êng.
TÊt c¶ nh÷ng phong trµo thi ®ua cña tr−êng nh− Héi thi “An toµn giao
th«ng”, “B¸o t−êng chµo mõng 20-11”, “QuyÒn vµ bæn phËn cña trÎ
em”, “ V¨n nghÖ chµo mõng 26-3”, “Ph¸t ©m chuÈn- viÕt ch÷ ®Ñp”, líp
5B ®Òu giµnh gi¶i nhÊt ®ång ®éi. Em Mai Minh Tïng giµnh gi¶i nh× t¹i héi
thi “Tµi trÝ häc trß cÊp huyÖn”. KÕt qu¶ nghiÖm thu do nhµ tr−êng kh¶o
s¸t: 100% häc sinh ®¹t tõ ®iÓm 5 trë lªn, trong ®ã tØ lÖ kh¸ giái chiÕm 65%.
- Khi øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong c¸c tiÕt d¹y LuyÖn tõ vµ c©u t¹o
nªn mét bÇu kh«ng khÝ häc tËp s«i næi. Häc sinh rÊt thÝch thó khi ®−îc lÜnh
héi kiÕn thøc qua nh÷ng bµi gi¶ng ®iÖn tö.Vµo m¹ng lÊy t− liÖu vµ giao l−u
cïng ®ång nghiÖp trªn toµn quèc lµm cho kinh nghiÖm gi¶ng d¹y cña t«i
thªm phong phó; ®Æc biÖt khi thùc hiÖn ®Ò tµi nµy, t«i ®· cã dÞp hiÓu s©u
thªm vÒ tõ H¸n- ViÖt vµ nh÷ng quan ®iÓm cña nh÷ng nhµ gi¸o vÒ lo¹i tõ
ng÷ trªn, tiªu biÓu lµ nh÷n quan ®iÓm vÒ gi¶i nghÜa tõ H¸n- ViÖt cña
Tr−êng TiÓu häc NguyÔn V¨n Trçi- Tam K×- Qu¶ng Nam.
- H×nh thøc tuyªn d−¬ng hµng tuÇn, hµng th¸ng b»ng c¸ch chôp ¶nh, viÕt
20
thªm lêi b×nh , d¸n lªn Gãc häc tËp cña líp trong n¨m häc nµy tiÕp tôc lµ
lµn sãng m¹nh mÏ thóc ®Èy c¸c em phÊn ®Êu v−¬n lªn. Mçi lÇn, b¶n tuyªn
d−¬ng ®−îc thay lµ häc sinh l¹i håi hép chê ®îi. Em nµo còng cè g¾ng hÕt
søc ®Ó mong ¶nh cña m×nh sÏ ®−îc d¸n lªn Gãc häc tËp.
Nh÷ng kÕt qu¶ thu ®−îc sau nh÷ng th¸ng ngµy vËn dông thö nghiÖm
“Mét sè biÖn ph¸p gióp häc sinh hiÓu vµ gi¶i nghÜa ®óng tõ H¸n- ViÖt ®Ó
lµm bµi tËp trong ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u líp 5" cña m×nh còng lµm
t«i c¶m thÊy say mª h¬n víi c¸i nghÒ d¹y häc cña m×nh. Cã lÏ c¸c em còng
chÝnh lµ ®éng lùc gióp t«i lu«n cè g¾ng häc hái, tÝch luü thªm kinh nghiÖm
®Ó cã thÓ trë thµnh mét gi¸o viªn ®−îc c¸c em tin yªu, quý träng.
PhÇn thø V: Nh÷ng kinh nghiÖm ®−îc rót ra
Qua thùc tÕ gi¶ng d¹y ë ®èi t−îng häc sinh líp 5, t«i nhËn thÊy:
- Muèn häc sinh hiÓu vµ gi¶i nghÜa ®óng tõ H¸n- ViÖt ®Ó lµm tèt c¸c bµi
tËp trong ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u líp 5, ng−êi gi¸o viªn ph¶i lµ ng−êi
®ång hµnh cïng s¸ch gi¸o khoa cung cÊp cho c¸c em vèn tõ c¬ b¶n, yªu
cÇu häc sinh c¶ líp ph¶i cã Sæ tay TiÕng ViÖt, ghi l¹i nh÷ng tõ H¸n –ViÖt,
nh÷ng thµnh ng÷, tôc ng÷ khã nhí vÒ nghÜa; nh÷ng gia ®×nh cã ®iÒu kiÖn
nªn mua s¸ch tham kh¶o cho con em m×nh. Nh÷ng tµi liÖu nh− Tõ ®iÓn
ViÖt Nam, Nh÷ng thµnh ng÷, tôc ng÷ ViÖt Nam rÊt cã Ých cho gi¸o viªn vµ
c¸c bËc phô huynh häc sinh trong viÖc gióp c¸c em hiÓu vµ gi¶i nghÜa ®óng
tõ H¸n- ViÖt. §©y lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt gióp ng−êi gi¸o viªn thùc hiÖn
thµnh c«ng ®Ò tµi nµy .
- Sau mçi d¹ng bµi tËp, gi¸o viªn ®Òu ph¶i rót kinh nghiÖm cho tõng häc
sinh, gióp häc sinh tù nhËn ra lçi sai vµ söa ngay vµo vë bµi tËp.
- Gi¸o viªn chñ nhiÖm líp cÇn dµnh thªm thêi gian phô ®¹o thªm kiÕn
thøc cho häc sinh yÕu, lu«n cã mÆt ®Ó ®éng viªn, gióp ®ì nh÷ng em cã
hoµn c¶nh khã kh¨n. CÇn ®éng viªn, khen th−ëng vµ nh¾c nhë c¸c em kÞp
thêi hµng ngµy, cÇn kÕt hîp víi ®éi ngò c¸n sù líp theo dâi sù tiÕn bé cña
c¸c em ®Ó gióp c¸c em ph¸t huy kh¶ n¨ng vèn cã cña m×nh.
- CÇn ¸p dông biÖn ph¸p d¹y häc hiÖn ®¹i, x©y dùng nh÷ng tiÕt gi¸o ¸n
®iÖn tö phï hîp víi bµi d¹y, phï hîp víi kh¶ n¨ng tiÕp thu cña c¸c em.
- CÇn duy tr× th−êng xuyªn biÖn ph¸p khÝch lÖ c¸c em b»ng c¸ch sö dông
c«ng nghÖ th«ng tin nh− chôp ¶nh b»ng ®iÖn tho¹i sau ®ã kÕt nèi víi m¸y
vi tÝnh , in thµnh b¶n, d¸n lªn Gãc häc tËp.
- Duy tr× h×nh mÉu “Nh÷ng ®«i b¹n cïng tiÕn” .CÇn tuyªn d−¬ng c¶ sù
nhiÖt t×nh gióp b¹n cña nh÷ng em häc sinh kh¸- giái nh»m ®éng viªn c¸c
em ®oµn kÕt , gióp ®ì nhau häc tËp.
- Phèi hîp cïng Ban gi¸m hiÖu nhµ tr−êng, c¸c bËc phô huynh häc sinh ®Ó
gi¸o dôc c¸c em phÊn ®Êu v−¬n lªn.
- Tæ chøc mét sè trß ch¬i trong tiÕt häc ®Ó tiÕt häc lu«n sinh ®éng, hÊp dÉn
c¸c em; c¸c em häc mµ vui, vui mµ häc vµ tõ ®ã kÕt qu¶ häc tËp sÏ cao.
21
- Xem thêm -
.PDF 
24 
637 
145 
