Tài liệu Skkn nâng cao sự hứng thú của học sinh trong các bài tập thực hành môn giáo dục quốc phòng – an ninh lớp 12

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc MÔ TẢ SÁNG KIẾN Mã số:…………………………………………. 1. Tên sáng kiến: Nâng cao sự hứng thu cca h c s nh trong cac ba tâp̣ thực hanh môn g ao dục quốc phòng – an n nh ớp 2 . (GV: Hồ Anh Khoa- Huỳnh Phuc Hảo; Trường THPT Diệp Minh Châu, Châu Thành, Bến Tre) 2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Sáng kiến thuộc lĩnh vực chuyên môn giáo dục quốc phòng – an ninh. 3. Mô tả bản chất của sáng kiến: 3.1 Tình trạng giải pháp đã biết: Giảng dạy môn học GDQP-AN cho học sinh là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhằm góp phần thực hiện nhiệm vụ mục tiêu giáo dục toàn diện về ý thức học tập, phẩm chất đạo đức trách nhiệm của học sinh trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, thông qua học tập môn học GDQP-AN tạo điều kiện cho thế hệ trẻ có điều kiện tu dưỡng phẩm chất đạo đức và rèn luyện năng lực thực tế để sẳn sàng thực hiện 2 nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ TỔ Quốc Việt Nam XHCN. 1. Thuận lợi : - Được sự quan tâm giúp đỡ của Ban Giám hiệu, tổ chuyên môn. - Giáo viên nhiệt tình giảng dạy, có nhiều kinh nghiệm trong công tác. - Phần đông học sinh hăng hái nhiệt tình tập luyện, biết vượt khó, dễ uốn nắn . 2. Khó khăn : - Sân tập luyện ở trường quá chật hẹp và thiếu bóng mát, Giáo viên cùng dạy trên sân lại nhiều ( 5-6 GV ) . Còn nội dung thực hành môn GDQP-AN lớp 12 thì cần có thao trường tập luyện rộng và có phong phú về địa hình địa vật. 1 - Cùng giờ có nhiều giáo viên giảng dạy môn GDQP-AN nên dụng cụ học tập như : súng , lựu đạn …phân bố ở từng lớp còn ít . - Với điều kiện sân tập trên cùng với tình trạng thiếu dụng cụ học tập nên tiết dạy lượng vâ ̣n đô ̣ng của các em trong 1tiết học quá ít. Một số học sinh thiếu chủ động trong tập luyện dân đến giờ học còn mang tính đơn điệu và chưa phát huy sự hứng thú của học sinh trong tâ ̣p luyê ̣n . Qua thực trạng hạn chế nêu trên, tôi nghĩ phải làm cách nào để khắc phục các nhược điểm trên để nâng cao sự hứng thu cca c cc c e ttong c cc ba tâ ̣p thực hbnh . Tôi đã đúc kết kinh nghiệm và mạnh dạn đưa giải pháp này vào nghiên cứu nhằm trao đổi kinh nghiêm giảng dạy cùng đồng nghiệp. Tên sáng kiến: “Nâng cao sự hứng thu cca h c s nh trong cac ba tâ ̣p thực hanh môn g ao dục quốc phòng – an n nh ớp 2 ”. 3.2 Nội dung giải pháp đề nghị công nhận là sáng kiến: 3.1.1. Mục đích của giải pháp: Mục đích thiết kế của giải pháp này để khắc phục điều kiê ̣n sân tập thiếu các yếu tố cơ bản của mô ̣t thao trường để dạy ba lợa dụng địa hình , địa vâ ̣t lơơp 12a và giờ học còn mang tính đơn điệu do thiếu dụng cụ luyê ̣n tập . * Phạm vi và đối tượng áp dụng: + Đối tượng nghiên cứu: học sinh khối 12 có chương trình học bài tâ ̣p lợi dụng địa hình địa vâ ̣t . + Phạm vi áp dụng giải pháp này: tập thể học sinh chúng tôi đang dạy ở một trường Trung học phổ thông trong tỉnh Bến Tre. 3.2.2. Nội dung giải pháp: + Thực trạng giải pháp trước đây : - Các năm trước đây tôi và đồng nghiê ̣p giảng dạy trên điều kiê ̣n sân tâ ̣p trống trải ( sân trường ) chỉ có : chỉ 1-2 gốc cây nho nên khó khăn trong viê ̣c hướng dân học sinh lợi dụng điều kiê ̣n che khuất, che đỡ trong bài tâ ̣p lợa dụng địa hình địa vâ ̣t . Số học 2 sinh tham gia tâ ̣p từng đợt ít và mất nhiều thời gian , lượng vâ ̣n đô ̣ng lại thấp , bài tâ ̣p có tính chất gâ ̣p khuôn và đơn điê ̣u không thể phát huy sự sáng tạo của học sinh trong tâ ̣p luyê ̣n . - Về đồ dùng dạy học thì thiếu , không đáp ứng cho viê ̣c giảng dạy phát huy tính tích cực của học sinh . Vì giáo viên chỉ sử dụng đồ dùng dạy học sẳn có , không đáp ứng được hết nhu cầu học tâ ̣p của các em trong mô ̣t thời điểm ( trong buổi có 4-5 giáo viên cùng dạy mô ̣t nô ̣i dung ) như : lựu đạn bằng sứ 4-5 / quả lớp , súng sắt / 3--4 súng trên lớp. Với tình hình trên nên tiết dạy chưa phát huy được sự hứng thú và sáng tạo của học sinh. . + Điểm mới của giải pháp : - Không còn phụ thuô ̣c vào điều kiê ̣n sân trường mà học sinh có thể tự bố trí các các điều kiê ̣n che khuất , che đỡ di đô ̣ng và linh hoạt theo kịch bản của từng nhóm xây dựng nên . - Các em tự làm thêm dụng cụ học tâ ̣p cho cá nhân bằng những cây ở vườn nhà ( lựu đạn gô , súng gô , vòng ngụ trang , nón đan từ lá dừa …) - Các tiểu đô ̣i tự xây dựng kịch bản riêng và tâ ̣p luyê ̣n đô ̣c lâ ̣p trong mô ̣t tiết học vì thế lượng vâ ̣n đô ̣ng của các em khá cao và phát huy tính tích cực của học sinh cũng như vai trò của các tiểu đô ̣i trưởng . + Cách thức thực hiện:  Đối với giáo viên và học sinh . Giáo viên là người tổ chức, hướng dân học sinh tự tìm tòi chiếm lĩnh tri thức môn thể dục. Muốn đạt được như vậy, bài soạn không chỉ thiết kế công việc của thầy mà chủ yếu thiết kế hoạt động học tập của trò ( như làm thị phạm động tác, quan sát động tác, tranh hình, bài tập ... ). Khi lên lớp người thầy phải là huấn luyện viên, giao nhiệm vụ hướng dân học sinh thực hiện các hoạt động học tập. Lúc này người thầy chỉ uốn nắn khi học sinh thực sự gặp khó khăn và đóng vai trò làm trọng tài cho cuộc tranh luận của các em. 3- Còn đối với học sinh thì sao? Để học sinh chủ động và tích cực tự lực chiếm lĩnh tri thức mà các em cần phải đạt được thì : HS cần có nhu cầu nhận thức và mong muốn tìm hiểu các động tác cần thiết - cho bản thân. - HS tự lực tham gia vào các hoạt động học tập do giáo viên hướng dân. - HS có điều kiện để bộc lộ khả năng tự nhận thức, tự bảo vệ ý thức của mình khi tranh luận. Khuyến khích HS nêu thắc mắc nêu tình huống có vấn đề và tham gia giải quyết.  Đối với nội dung. Giáo viên giảng dạy nội dung cần bám theo phân phối chương trình do giáo viên trong tổ thống nhất.Trong tiết học cần lồng ghép các trò chơi vào để nhằm giúp các em yêu thích bộ môn và có thời gian tập thêm ở nhà và tăng cường hoạt động tự lực học tập của học sinh .  Đối với đồ dùng học tập. Trong dạy học, đồ dùng học tập có vai trò quan trọng, nó vừa là nguồn cung cấp tri thức vừa là phương tiện giúp học sinh tìm tòi tri thức mới. Xác định rõ như vậy nên tôi đã khai thác tuyệt đối đồ dùng dạy học có sẳn cùng với việc làm đồ dùng học tập là những đồ dùng dễ kiếm, dễ sử dụng, dễ làm để từ đó có thể nhân nhanh ra số lượng lớn hoặc hướng dân học sinh tự làm được. Ví dụ : - Lựu đạn gô, súng gô : dùng cho bài tập đồng loạt, nội dung học trên nền sân ximăng( ném lựu đạn , động tác trườn súng sắt dễ bị mòn ...) 4 - Tạo địa hình địa vật từ nệm nhảy cao hay căng tấm nhựa thấp, cao( vẽ hàng cây , bụi co...), tấm bản củ (vẽ gốc cây to , đoạn tường rào...) kết hợp với bố trí các châ ̣u hoa ,cây nhẹ hiê ̣n có của nhà trường và dễ di chuyển vào sân tâ ̣p. - In lụa tạo cảnh đổng lúa , ngôi nhà , đoạn tường rào , bụi co, chiếc xe ôtô đang đâ ̣u... mô ̣t năm vâ ̣n đô ̣ng làm mô ̣t mô hình , sau vài năm ta có được đủ các mô hình để học sinh thiết kế cho bài tâ ̣p nhóm mình. - Kết hợp việc tận dụng địa hình địa vật của sân trường vào bài tập như: gốc cây, vách tường , ghế đá .... - Học sinh vâ ̣n dụng công nghê ̣ thông tin vào bài tâ ̣p . Giáo viên liên hê ̣ nhà trường mượn dàn âm thanh di đô ̣ng . Học sinh tạo ra các âm thanh như : tiếng súng nổ , tiếng lựu đạn nổ .... được lòng vào bài tâ ̣p trong các tình huống diễn tâ ̣p hợp lí . Với đồ dùng dạy học phong phú như vậy, các em tích cực hơn so với trước kia trong tập luyện, dân đến chất lượng được nâng lên.  Phương pháp dạy học : 5 Các nội dung môn học huấn luyện ngoài thao trường, bãi tập cần phải được tổ chức và duy trì chặt chẽ, nghiêm túc. Trong điều kiện thao trường bãi tập tận dụng trong khuôn viên sân trường, gần các dãy phòng học các môn khác , với số lượng học sinh khá đông, để buổi học có chất lượng, giáo viên cần tổ chức và duy trì nghiêm túc về thời gian, tác phong, kỷ luật cho học sinh . Quá trình huấn luyện cần tuân thủ nghiêm túc qui trình huấn luyện từ giới thiệu động tác, làm mâu, phân tích và tổ chức luyện tập. + Cuối cùng giáo viên là người cố vấn cho các em tâp̣ các bài có tính chất đóng vai hay thực hiê ̣n các bài tâp̣ tình huống giả định do giáo viên và các tiểu đô ̣i dựng nên . Ví dụ , ở bài lợi dụng địa hình địa vật giáo viên đưa ra các tình huống như: tìm cách lén vào và hạ gục tên địch đang đứng gác cửa , hay tiếp cận ném lựu đạn vào tốp địch đang đứng , hoă ̣c là đột nhập vào sào huyệt bọn khủng bố và cứu con tin , cũng có thể mô ̣t thiếu nữ dùng mĩ nhân kế và sự ồn ào làm mất tâ ̣p trung tốp địch đang canh gác, tạo điều kiê ̣n cho đồng đô ̣i tiếp câ ̣n mục tiêu ... Từ đó các nhóm học sinh sẽ tư duy và tạo thêm những kịch bản về cách lợi dụng địa hình địa vâ ̣t tiếp câ ̣n mục tiêu diê ̣t giă ̣c. Các nhóm thi đua sáng tạo các tình huống khác nhau và các em cố gắng hoàn thành tốt kịch bản của mình về nô ̣i dung và hình thức . Các em sẽ trao đổi thảo luâ ̣n để tìm ra cách vâ ̣n đô ̣ng tiếp câ ̣n mục tiêu an toàn và hiê ̣u quả nhất , cũng như viê ̣c chọn các loại đồ dùng học tâ ̣p và dụng cụ trang bị phù hợp nhất . Các tiểu đô ̣i trưởng thể hiê ̣n được khả năng chỉ huy và đôn đốc cấp dưới . Các thành viên tiểu đô ̣i sẽ thể hiê ̣n sự mưu trí và khéo léo vượt qua các loại địa hình địa vâ ̣t để tiếp câ ̣n mục tiêu mốt cách bí mâ ̣t và an toàn . Khi các em dùng súng bắn hay ném lựu đạn thì có tiếng súng , tiếng lựu đạn nổ được phát ra từ dàn âm thanh di đô ̣ng ... do mô ̣t em của tiểu đô ̣i điều khiển để phối âm theo đô ̣ng tác bên ngoài . Cuối cùng Giáo viên và học sinh bình chọn tiểu đội thực hành hay nhất và tuyên dương các em . Với cách giảng dạy trên, giúp các em rèn luyện kĩ năng thực hành và mưu trí sáng tạo trong các tình huống một cách hợp lí ở các dạng địa hình địa vâ ̣t để tiếp câ ̣n mục tiêu. 3.3. Khả năng áp dụng của giải pháp: 6 Qua một thời gian thực tế nghiên cứu và áp dụng đề tài này. Nay tôi thực sự tự tin hơn trong công tác giảng dạy môn GDQP-AN, vì tôi đã chọn cho mình được phương pháp dạy học phù hợp với những điều kiện thực tế của trường . Từ nay tôi sẽ áp dụng đề tài này vào công tác giảng dạy của mình để góp phần nâng chất lượng học tập của bộ môn . Tôi đã trao đổi về giải pháp trên trong tổ chuyên môn và được sự nhất trí cao để vâ ̣n dụng giải pháp trên trong viê ̣c giảng dạy môn GDQP-AN ở khối 12 . Trong hai năm gần đây, với đề tài này đã giúp tôi nâng chất lượng giảng dạy môn GDQP-AN. Nên tôi rất muốn trao đổi kinh nghiệm cùng đồng nghiệp thông qua tài này để nó được hoàn chỉnh hơn . 3.4. Hiệu quả, lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng giải pháp: a) Đánh giá hiệu quả của sáng kiến: Năm học 2016-2017 tôi chọn một lớp bất kỳ trong khối lớp 12 tôi được phân công, sau đó so sánh với những lớp khác thì thấy kết quả đạt được rất cao. Năm học 20172018 tôi áp dụng cho tất cả các lớp tôi dạy, hầu hết các em đã có tiến triển tốt về ý thức học tập, đặc biệt các em đã tự giác và tích cực hơn trong việc ổn định tổ chức và tập luyện. Chất lượng giảng dạy củng được nâng lên: ( năm học 20016-2017 và năm học 2017-2018 không có học sinh lọai yếu, kém, tỉ lệ học sinh khá gioi ngày càng được tăng lên ). Bảng Thống Kê Chất Lượng Môn GDQP-AN lớp 12 ( bài lợi dụng địa hình địa vâ ̣t ) Năm học 2016-2017 2017-2018 Tỉ lệ % số học sinh Gioi 48,5% 67,5% Tỉ lệ % số học sinh Khá 49,5% 3-2,5% Tỉ lệ % số học sinh TB 2% 0% Tỉ lệ % số học sinh Yếu 0% 0% b) Kết luận; Sau khi thực hiện và duy trì cách giảng dạy và hướng dân này tôi nhận thấy : - Về phía học sinh : 7 + Các em đã dần quan tâm và chú ý nhiều hơn đến việc nhanh chóng tập trung ổn định tổ chức, có ý thức tổ chức kỹ luật, tinh thần tập thể cao, tập luyện tích cực và hứng thú hơn dân đến kết quả học tập được nâng lên. + Các học sinh chỉ huy làm việc có hiệu quả hơn, không còn tình trạng lúng túng khi thay đổi đội hình tập luyện và hô trợ giáo viên có hiệu quả . - Về phía giáo viên : + Giáo viên không còn mất thời gian nhiều để nhắc nhở các em. Học sinh tập trung vào bài tập, vì các em đã có ý thức tự giác trong tập luyện . + Giáo viên cần phải bao quát lớp nhiều hơn nhằm phát hiện ra những em thực hiện chưa tốt hoặc sai để kịp thời uốn nắn, sửa sai hoặc nhờ cán sự hô trợ . + Thường xuyên kiểm tra đánh giá kết quả quá trình tập luyện của các em ở từng nội dung, từng bài để các em luôn chủ động học tập . + Trong các tiết học giáo viên cần đầu tư nhiều hơn nữa, nếu dạy qua loa, sơ sài, quản lý học sinh long lẻo làm ảnh hưởng đến một phần không nho vào ý nghĩ của học sinh trong khi đó ở lứa tuối các em đang dần hình thành nhân cách, đạo đức và lối sống. Kinh phí làm đồ dùng dạy học này không tốn nhiều tiền. Tôi đã sử dụng và thiết kế với các dụng cụ sẵn có tại cơ sở và học sinh tự làm ở nhà . Tiết kiệm ngân sách, hạn chế việc lãng phí. Số liệu minh họa kinh phí tạo ra dụng cụ: Stt 1 2 Đơn vị Số Thành Ghi chú tính lượng tiền Tấm nhựa in lụa Chiếc 01 200.000 Môi năm bổ sung Tên vật liệu hình địa vâ ̣t : bụi 1 tấm nhựa in hình co, hàng rào, xe khác nhau ôtô , căn nhà lá… Tấm bản Bàn . Ghế nhựa Cái Cái Cái 01 01 50 Có sẵn tại đơn vị Có sẵn tại đơn vị Có sẵn tại đơn vị 8 3- Loa di đô ̣ng Châ ̣u cây nhẹ Súng và Cái Cái Cây 01 5 3-0 Có sẵn tại đơn vị Có sẵn tại đơn vị Học sinh tự làm lựu đạn gô Quả Tổng cộng 3-0 Học sinh tự làm 200.000 đồng Bến Ttc , ngby 125 th cng 3 năe a0128 9