MỤC LỤC
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG, HÌNH, SƠ ĐỒ
TÓM TẮT LUẬN VĂN
PHẦN MỞ ĐẦU....................................................................................................
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH DOANH
NGHIỆP TRONG CHO VAY TẠI NHTM..............................................
1.1.
Phân tích tài chính doanh nghiệp trong cho vay tại NHTM...................
1.1.1. Khái niệm về hoạt động phân tích tài chính trong cho vay tại NHTM................
1.1.2. Mục đích, ý nghĩa của hoạt động phân tích tài chính Doanh nghiệp trong
cho vay tại NHTM........................................................................................
1.2.
Nội dung của phân tích tài chính trong cho vay tại NHTM.....................
1.2.1. Phương pháp phân tích tài chính tại NHTM.................................................
1.2.2. Quy trình thực hiện phân tích tài chính doanh nghiệp xin vay vốn tại
NHTM........................................................................................................
1.2.3. Công cụ sử dụng trong phân tích................................................................
1.2.4. Nội dung phân tích tài chính doanh nghiệp tại NHTM...............................
1.3.
Các nhân tố ảnh hưởng tới phân tích tài chính doanh ngiệp trong
cho vay tại NHTM.....................................................................................
1.3.1. Nhóm nhân tố khách quan...........................................................................
1.3.2. Nhóm nhân tố chủ quan..............................................................................
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH DOANH
NGHIỆP TRONG CHO VAY TẠI NGÂN HÀNG TMCP SHB –
CHI NHÁNH HÀ NỘI..............................................................................
2.2
Giới thiệu về ngân hàng TMCP Sài Gòn Hà Nội....................................
2.2.1 Quá trình hình thành và phát triển...............................................................
2.2.2 Tình hình hoạt động kinh doanh của ngân hàng SHB chi nhánh Hà Nội................
2.2.
Thực trạng phân tích tài chính doanh nghiệp trong cho vay tại ngân
hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội – chi nhánh Hà Nội...............................
2.2.1. Nội dung và quy trình phân tích tài chính doanh nghiệp.............................
2.2.2. Phân tích tài chính doanh nghiệp Tổng công ty xây dựng công trình giao
thông 1 tại chi nhánh...................................................................................
2.3.
Đánh giá thực trạng phân tích tài chính doanh nghiệp trong cho vay
....................................................................................................................
2.3.1. Kết quả đạt được.........................................................................................
2.3.2. Hạn chế.......................................................................................................
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH
DOANH NGHIỆP TRONG CHO VAY TẠI NGÂN HÀNG TMCP
SHB – CHI NHÁNH HÀ NỘI..................................................................
3.1.
Định hướng của ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội – chi nhánh
Hà Nội........................................................................................................
3.1.1. Định hướng hoạt động kinh doanh của SHB...............................................
3.1.2. Định hướng phân tích tài chính doanh nghiệp trong cho vay......................
3.2.
Giải pháp hòan thiện phân tích tài chính doanh nghiệp trong cho
vay tại ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội – Chi nhánh Hà Nội.........
3.2.1. Tuân thủ đúng quy trình phân tích tài chính doanh nghiệp.........................
3.2.2. Hoàn thiện bộ máy tổ chức.........................................................................
3.2.3. Nâng cao chất lượng nguồn thông tin.........................................................
3.2.4. Hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu phân tích:.......................................................
3.2.5. Nâng cao trình độ cán bộ phân tích tài chính..............................................
3.2.6. Xây dựng phần mềm hỗ trợ.........................................................................
3.3.
Kiến nghị....................................................................................................
3.3.1. Kiến nghị với bộ Tài chính.........................................................................
3.3.2. Kiến nghị với Ngân hàng nhà nước.............................................................
3.3.3. Kiến nghị ngân hàng SHB...........................................................................
KẾT LUẬN..........................................................................................................
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................
PHỤ CHƯƠNG.....................................................................................................
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
CBTD
: Cán bộ tín dụng
PTTCDN
: Phân tích tài chính doanh nghiệp
PT
: Phân tích
TMCP
: Thương mại cổ phần
NHNN
: Ngân hàng nhà nước
NHTM
: Ngân hàng thương mại
SHB
: Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn – Hà Nội
CNHN
: Chi nhánh hà nội
TSCĐ
: Tài sản cố định
TSLĐ
: Tài sản lưu động
BCTC
: Báo cáo tài chính
DANH MỤC BẢNG, HÌNH, SƠ ĐỒ
BẢNG
Bảng 2.1
Kết quả hoạt động kinh doanh qua các năm......................................
Bảng 2.2
Tình hình huy động vốn của SHB Hà Nội 3 năm qua...................
Bảng 2.3
Phân loại nhóm nợ của chi nhánh SHB Hà Nội.............................
Bảng 2.4
Phân loại nợ theo thành phần kinh tế.............................................
Bảng 2.5
Phân tích bảng cân đối kế toán..........................................................
Bảng 2.6
Bảng báo cáo kết quả kinh doanh Tổng công ty xây dựng công
trình giao thông 1..............................................................................
Bảng 2.7
Các chỉ số tài chính của công ty........................................................
HÌNH
Hình 1.1
Quy trình phân tích chính doanh nghiệp xin vay vốn....................
Hình 1.2
Quy trình phân tích chỉ số tài chính của doanh nghiệp xin vay vốn........
Hình 2.1
Tổng dư nợ qua các năm.................................................................
SƠ ĐỒ
Sơ đồ 2.1
Cơ cấu tổ chức của Ngân hàng SHB Hà Nội.................................
i
MỞ ĐẦU
Ngân hàng thương mại là một định chế tài chính trung gian có tầm
quan trọng vào loại bậc nhất trong nền kinh tế thị trường. Thông qua việc huy
động các nguồn vốn nhàn rỗi trong xã hội rồi phân phối lại cho các chủ thể
trong nền kinh tế để mở rộng sản xuất kinh doanh, các ngân hàng thương mại
đã có vai trò rất lớn cho sự tăng trưởng và phát triển kinh tế của một quốc gia.
Tuy nhiên, cũng như mọi hoạt động kinh doanh khác, hoạt động tín dụng
cũng chứa đầy rẫy những rủi ro. Do đặc thù kinh doanh tín dụng Ngân hàng là
kinh doanh chủ yếu dựa vào tiền của người khác, kinh doanh qua tay người
khác nên rủi ro trong hoạt động tín dụng cao hơn nhiều so với các doanh
nghiệp vì nó vừa phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của chính bản thân Ngân
hàng và vừa phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. Hậu quả
của nó rất dễ lan truyền trong cả hệ thống Ngân hàng gây ra những vụ hoảng
loạn và sụp đổ của hàng loạt Ngân hàng cùng một loạt hậu quả nghiêm trọng
khác về mọi mặt kinh tế, xã hội. Vấn đề đặt ra ở đây là làm sao hạn chế được
rủi ro trong hoạt động cho vay doanh nghiệp của Ngân hàng thương mại.
Trong quá trình tiến hành phân tích và thẩm định các hồ sơ xin vay vốn
của các doanh nghiệp, việc đánh giá, phân tích tài chính doanh nghiệp là một
căn cứ để ngân hàng ra quyết định vay vốn. Nếu việc phân tích tài chính trong
cho vay được thực hiện tốt sẽ góp phần làm giảm thiểu những rủi ro tín dụng
có thể xảy ra trong cho vay. Tuy nhiên, do nhiều nhân tố khách quan và chủ
quan mà quá trình phân tích tài chính tại ngân hàng thương mại cổ phần Sài
Gòn – Hà Nội vẫn chưa hoàn toàn được đảm bảo, còn có những vấn đề tồn
tại, vướng mắc cần tiếp tục được nghiên cứu tìm ra giải pháp giải quyết hữu
hiệu để hoàn thiện hoạt động phân tích tài chính. Xuất phát từ nhận định đó
em đã chọn đề tài: “Hoàn thiện phân tích tài chính doanh nghiệp trong cho
vay tại ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội, Chi nhánh Hà Nội”
ii
CHƯƠNG I
TỔNG QUAN VỀ PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP
TRONG CHO VAY TẠI NHTM
1.1.
Phân tích tài chính doanh nghiệp trong cho vay tại NHTM
1.1.1. Khái niệm về hoạt động phân tích tài chính trong cho vay tại NHTM
Phân tích tài chính là một quá trình kiểm tra, xem xét các số liệu về tài
chính hiện hành và trong quá khứ nhằm mục đích đánh giá thực trạng tài
chính, dự tính các rủi ro và tiềm năng trong tương lai của một doanh nghiệp,
trên cơ sở đó giúp cho NHTM ra quyết định cho vay hay không đối với doanh
nghiệp đó. Hay nói cách khác, phân tích tài chính trong hoạt động cho vay là
việc phân tích các chỉ số tài chính, các xu hướng biến động về tình hình tài
chính của khách hàng đi vay, so sánh các chỉ số đó với các chỉ số chung của
ngành hay các khách hàng có cùng quy mô, lĩnh vực hoạt động nhằm đưa ra
kết luận về tình trạng tài chính hiện tại của khách hàng. Kết luận này sẽ làm
cơ sở cho việc ra quyết định cho vay.
1.1.2. Mục đích, ý nghĩa của hoạt động phân tích tài chính Doanh nghiệp
trong cho vay tại NHTM
1.1.2.1. Mục đích của hoạt động phân tích tài chính trong cho vay
- Thứ nhất, mục tiêu ban đầu của việc phân tích tài chính là nhằm để
“hiểu được các con số” hoặc để “nắm chắc các con số”, tức là sử dụng các
công cụ phân tích tài chính như là một phương tiện hỗ trợ để hiểu rõ các số
liệu tài chính trong báo cáo.
- Thứ hai, do sự định hướng của công tác phân tích tài chính nhằm vào
việc ra quyết định, một mục tiêu quan trọng khác là nhằm đưa ra một cơ sở
hợp lý cho việc dự đoán tương lai.
1.1.2.2. Ý nghĩa của hoạt động phân tích tài chính trong cho vay tại NHTM
iii
- Đối vơi các NHTM: Giúp ngân hàng đánh giá được tình hình tài
chính của khách hàng; đó là sự phù hợp trong các báo cáo tài chính, kết quả
kinh doanh, sự phù hợp về nhu cầu vốn. Đánh giá được vị thế của khách hàng
trong lĩnh vực doanh nghiệp đang kinh doanh: khi thực hiện phân tích tài
chính doanh nghiệp vay vốn ta sẽ có các chỉ số tài chính của doanh nghiệp, nó
phản ánh chất lượng, hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp, tình hình tài
chính của doanh nghiệp. Chấm điểm và xếp hạng tín dụng để đưa các chính
sách cho vay phù hợp: việc chấm điểm về tình hình tài chính của doanh
nghiệp là một trong các tiêu chí cấu thành điểm xếp loại khách hàng vay vốn.
Hạn chế rủi ro trong hoạt động tín dụng: đây là kết quả cuối cùng và quan
trọng nhất của việc phân tích tài chính trong hoạt động cho vay.
- Đối với nền kinh tế: thông qua hoạt động này thì nguồn lực của xã hội
được phân bổ hợp lí hơn. Bên cạnh đó PTTCDN còn giúp khách hàng điều
chỉnh dự án một cách phù hợp với tính hình tài chính của doanh nghiệp, từ đó
góp phần vào sự phát triển của nền kinh tế đất nước.
1.2.
Nội dung của phân tích tài chính trong cho vay tại NHTM
1.2.1. Phương pháp phân tích tài chính tại NHTM
1.2.1.1. Phương pháp so sánh
1.2.1.2. Phương pháp phân tổ
1.2.1.3. Phương pháp xác định mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố đến kết
quả kinh tế
1.2.2. Quy trình thực hiện phân tích tài chính doanh nghiệp xin vay vốn tại
NHTM
1.2.2.1. Thu thập thông tin
1.2.2.2. Nội dung phân tích và đánh giá tài chính doanh nghiệp xin vay vốn
1.2.3. Công cụ sử dụng trong phân tích
Bảng cân đối kế toán: Bảng cân đối kế toán là một báo cáo tài chính
chủ yếu phản ánh tổng quát tình hình tài sản của doanh nghiệp theo giá trị tài
iv
sản và nguồn hình thành tài sản tại một thời điểm nhất định (cuối quý, cuối
năm).
Báo cáo kết quả kinh doanh: Báo cáo kết quả kinh doanh là báo cáo
tài chính tổng hợp phản ánh tổng quát tình hình và kết quả kinh doanh trong
một thời kỳ kế toán của doanh nghiệp, chi tiết theo hoạt động kinh doanh
chính và các hoạt động kinh doanh khác, tình hình thực hiện nghĩa vụ với nhà
nước về thuế và các khoản phải nộp khác
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ: Báo cáo lưu chuyển tiền tệ là báo cáo tài
chính tổng hợp phản ánh việc hình thành và sử dụng lượng tiền phát sinh
trong kỳ báo cáo của doanh nghiệp. Phân tích báo cáo lưu chuyển tiền tệ sẽ
cho thấy tiền tệ của doanh nghiệp sinh ra từ đâu và sử dụng vào những mục
đích gì.
Thuyết minh báo cáo tài chính: Thuyết minh báo cáo tài chính là một
báo cáo kế toán tài chính tổng quát nhằm mục đích giải trình và bổ sung,
thuyết minh những thông tin về tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh, tình
hình tài chính của doanh nghiệp trong kỳ báo cáo, mà chưa được trình bày chi
tiết, đầy đủ trong báo cáo tài chính khác.
1.2.4. Nội dung phân tích tài chính doanh nghiệp tại NHTM
1.2.4.1. Phân tích báo cáo tài chính
1.2.4.2. Phân tích các chỉ số tài chính
1.2.4.3. Phân tích xu hướng
1.2.4.4.
Phân tích cơ cấu
1.2.4.5. Phân tích chỉ số
1.3.
Các nhân tố ảnh hưởng tới phân tích tài chính doanh nghiệp trong
cho vay tại NHTM
Nhóm nhân tố khách quan: Phân tích tín dụng bị chi phối bởi nhiều
yếu tố, cơ bản có thể phân ra thành nhân tố khách quan và nhân tố chủ quan.
v
Nhóm nhân tố khách quan tác động tới phân tích tài chính doanh nghiệp là:
môi trường pháp lý, môi trường kinh tế - xã hội, tác động từ chính sách của
ngân hàng nhà nước và doanh nghiệp xin vay vốn.
Nhóm nhân tố chủ quan: Ngoài các nhân tố khách quan là các nhân
tố nằm ngoài tầm kiểm soát của các NHTM thì các nhân tố chủ quan là
những nhân tố thuộc nội bộ ngân hàng mà NHTM có thể chủ động kiểm
soát và điều chỉnh được gồm: Quan điểm của ban lãnh đạo ngân hàng,tổ
chức bộ máy,phương pháp phân tích,trình độ cán bộ phân tích tài chính,các
nguồn thông tin,trang thiết bị, công nghệ.
CHƯƠNG 2
THỰC TRẠNG PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP
TRONG CHO VAY TẠI NGÂN HÀNG
TMCP SÀI GÒN – HÀ NỘI, CHI NHÁNH HÀ NỘI
2.1. Giới thiệu về Ngân hàng TMCP Sài Gòn Hà Nội
2.1.1 Tổng quan về SHB Chi nhánh Hà Nội
Ngày 10/10/2006, Chi nhánh Hà Nội chính thức đi vào họat động tại địa
chỉ 86 Bà Triệu, Hoàn Kiếm, Hà Nội, đánh dấu bước đột phá trong việc mở
rộng mạng lưới, phát triển của SHB.
* Số liệu đến hết ngày 31.05.2011:
- Tổng tài sản: 6.071,50 tỷ đồng.
- Tổng huy động TT1: 5.881,27 tỷ
- Tổng dư nợ: 4.483,65 tỷ
- Tổng LN trước thuế: 47.94 tỷ đồng
- Mạng lưới hoạt động: 01 Trụ sở Chi nhánh và 16 Phòng giao dịch trực
thuộc trên địa bàn Hà Nội.
vi
- Số lượng CBNV: Tổng số CBNV là 237 người.
2.1.2 Tình hình hoạt động kinh doanh của NH TMCP Sài Gòn – Hà
Nội, chi nhánh Hà Nội
Chính thức đi vào hoạt động từ cuối năm 2006, trải qua 5 năm hình
thành và phát triển, mặc dù gặp phải nhiều bất lợi do ảnh hưởng của
khủng hoảng kinh tế toàn cầu nhưng SHB chi nhánh Hà Nội đã không
ngừng nỗ lực khắc phục khó khăn để khẳng định vị trí và tầm quan trọng
của mình trong hệ thống SHB nói chung và so với những Ngân hàng khác
đang hoạt động trên địa bàn Hà Nội nói riêng. Kết quả hoạt động kinh
doanh liên tục đạt được và vượt kế hoạch đề ra, với sự mở rộng và phát
triển rất mạnh mẽ từ con số vài phòng giao dịch ban đầu khi thành lập,
hiện nay SHB chi nhánh Hà Nội có 16 phòng giao dịch trải đều khắp các
địa bàn của thủ đô Hà Nội.
2.2. Thực trạng phân tích tài chính doanh nghiệp trong cho vay tại ngân
hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội – chi nhánh Hà Nội
2.2.1. Nội dung và quy trình phân tích tài chính doanh nghiệp
Hiện nay, trong toàn bộ hệ thống ngân hàng SHB cũng như chi nhánh Hà
Nội áp dụng quy trình sau trong hoạt động phân tích tài chính doanh nghiệp.
Bước 1: Thu thập hồ sơ
Bước 2: Kiểm tra tính chính xác của các báo cáo tài chính
Bước 3: Phân tích báo cáo tài chính khách hàng doanh nghiệp
Bước 4: Chấm điểm xếp hạng tín dụng doanh nghiệp
2.2.2. Ví dụ về phân tích tài chính doanh nghiệp Tổng công ty xây dựng
công trình giao thông 1 tại chi nhánh
2.3. Đánh giá thực trạng phân tích tài chính doanh nghiệp trong cho vay
2.3.1. Kết quả đạt được
vii
Thứ nhất, quy trình phân tích tài chính của ngân hàng SHB được coi là
một quy trình tương đối chặt chẽ và có tính khoa học.
Thứ hai, ngân hàng cũng đã chú ý đến phân tích các ngành mà các
doanh nghiệp hoạt động và cạnh tranh.
Thứ ba, công tác phân tích tình hình tài chính của doanh nghiệp được
thực hiện đầy đủ theo định kỳ
2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân
Hạn chế:
Thứ nhất, chất lượng phân tích tài chính doanh nghiệp chưa cao, chưa
phản ánh đúng thực tế hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp
Thứ hai, cán bộ phân tích tài chính chủ yếu phân tích các chỉ tiêu tài
chính theo lối cổ điển.
Thứ ba, nội dung phân tích tài chính chưa thực sự đầy đủ.
+ Thứ nhất, chi nhánh đã tiến hành phân tích các chỉ tiêu tài chính cở bản
như: Khả năng thanh toán ngắn hạn, Vòng quay vốn lưu động, Số ngày phải
thu, Số ngày tồn kho, Số ngày phải trả, Hệ số nợ, Tỷ suất ROA, Tỷ suất ROE.
Tuy nhiên so với quy định của ngân hàng SHB còn thiếu các chỉ tiêu bao gồm:
chỉ số thanh toán nhanh, khả năng trả lãi vay…
+ Thứ hai, do nguồn thông tin khách hàng cung cấp không được đầy đủ
dẫn đến trong một số khoản vay cán bộ phân tích tài chính đôi khi cũng chưa
chú trọng vào phân tích báo cáo lưu chuyển tiền tệ và thuyết minh báo cáo tài
chính, điều này cũng ảnh hưởng đến kết quả phân tích.
Thứ tư, chưa phân định rõ ràng đội ngũ cán bộ thực hiện phân tích báo
cáo tài chính khách hàng doanh nghiệp.
Thứ năm, chi nhánh còn thiếu thông tin.
Thứ sáu, đội ngũ cán bộ còn bất cập về trình độ, kiến thức
Thứ bảy, cán bộ phân tích tài chính thực hiện phân tích tài chính doanh
viii
nghiệp chưa có đủ công cụ hỗ trợ đắc lực
Thứ tám, ngân hàng chưa xem xét kỹ lưỡng các yếu tố phi tài chính
trong việc đánh giá doanh nghiệp.
CHƯƠNG 3
GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÂN TÍCH
TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TRONG CHO VAY TẠI
NGÂN HÀNG TMCP SHB – CHI NHÁNH HÀ NỘI
3.1.
Định hướng của ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội – chi nhánh
Hà Nội
3.1.1. Định hướng hoạt động kinh doanh của SHB
SHB luôn hướng tới tiêu chí mở rộng hoạt động một cách vững chắc, an
toàn, tự bền vững về tài chính, áp dụng cụng nghệ thụng tin hiện đại, cung
cấp các dịch vụ và tiện ích thuận lợi, đa dạng và thông thoáng đến các doanh
nghiệp và các tầng lớp dân cư ở đô thị, nâng cao và duy trì khả năng sinh lời,
phát triển và bồi dưỡng nguồn nhân lực nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh
và thích ứng nhanh chúng với qui trình hội nhập kinh tế quốc tế.
3.1.2. Định hướng phân tích tài chính doanh nghiệp trong cho vay
SHB đang từng bước hoàn thiện hơn nữa hệ thống phân tích doanh
nghiệp vay vốn bằng cách hoàn thiện các quy chế, quy trình cho vay, sửa đổi
và bổ sung các văn bản chỉ đạo
3.2.
Giải pháp hoàn thiện phân tích tài chính doanh nghiệp trong cho
vay tại ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội – Chi nhánh Hà Nội
3.2.1. Tuân thủ đúng quy trình phân tích tài chính doanh nghiệp: Quy
trình phân tích tài chính doanh nghiệp vay vốn tại ngân hàng SHB – chi
nhánh Hà Nội hiện nay đang tuân thủ theo 3 bước: thu thập và kiểm tra thông
tin khách hàng, lập bảng báo cáo kết quả phân tích, đưa ra ý kiến đánh giá.
3.2.2. Hoàn thiện bộ máy tổ chức: Trong cơ cấu tổ chức, việc chưa phân
ix
định rõ ràng đội ngũ cán bộ thực hiện phân tích báo cáo tài chính khách hàng
doanh nghiệp là yếu tố đầu tiên ngân hàng cần sửa đổi. Trong thời gian tới,
ngân hàng nên tiến hành phân chia các cán bộ phân tích tài chính thành từng
tổ chuyên trách theo nhóm khách hàng cụ thể để có tính chuyên sâu hơn trong
hoạt động. Tuyệt đối tránh tình trạng như hiện nay là trưởng phòng tín dụng
giao các khách hàng cụ thể cho từng cán bộ phụ trách.
3.2.3. Nâng cao chất lượng nguồn thông tin: CBTD cần thu thập thông tin
từ thị trường, thực hiện điều tra để phân tích, dự báo với mục đích bổ sung
thêm các thông tin cần thiết cho quá trình phân tích.
3.2.4. Hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu phân tích:
Bảng cân đối kế toán
Các chỉ tiêu tài chính
3.2.5. Nâng cao trình độ cán bộ phân tích tài chính: Trong hoạt động ngân
hàng, đặc biệt là hoạt động tín dụng, tính phức tạp và rủi ro rất cao nên nhân
tố con người đóng vai trò đặc biệt quan trọng. Công tác phân tích tài chính
khách hàng là một nghiệp vụ quan trọng của hoạt động, quyết định đến sự
thành công hay thất bại của các món cho vay. Yêu cầu của công tác này đòi
hỏi cán bộ lãnh đạo cũng như cán bộ tín dụng trực tiếp làm công tác tín dụng
không chỉ có trình độ, năng lực chuyên môn nghiệp vụ tốt mà còn có phẩm
chất đạo đức, tinh thần trách nhiệm cao và có kinh nghiệm trong công tác.
3.2.6. Xây dựng phần mềm hỗ trợ: Trong phân tích, thực hiện phân tích so
sánh là rất quan trọng. Với việc chuyên sâu trong phân tích một ngành nghề,
cán bộ phân tích dễ dàng trong việc tìm kiếm những thông tin của khách hàng
tương tự để so sánh hơn. Để làm được điều này, cán bộ phân tích cần lưu giữ
và thu thập thông tin đầy đủ về những khách hàng của mình trong quá khứ và
hiện tại. Ngân hàng cần đáp ứng những trang thiết bị giúp cán bộ phân tích có
thể thực hiện công việc này đơn giản và hiệu quả thông qua những ứng dụng
công nghệ thông tin.
x
3.3.
Kiến nghị
3.3.1. Kiến nghị với bộ Tài chính:
Bộ tài chính cần ban hành một chế độ kế toán thống nhất, áp dụng đồng
bộ cho mọi doanh nghiệp. Ngoài ra, Bộ Tài chính cũng cần bắt buộc các
doanh nghiệp phải tiến hành kiểm toán hàng năm và công khai quyết toán của
doanh nghiệp mình, đồng thời quy định rõ những biện pháp xử lý nghiêm
minh trong trường hợp doanh nghiệp cung cấp thông tin giả.
Bộ tài chính cùng phối hợp với các bộ ngành khác xây dựng một chỉ
tiêu trung bình ngành hiệu quả để các ngân hàng thương mại sử dụng làm căn
cứ trong việc đánh giá năng lực tài chính của khách hàng vay vốn.
3.3.2. Kiến nghị với Ngân hàng nhà nước
Một là cần chính thức hóa các tài liệu liên quan đến nghiệp vụ thẩm
định tín dụng trong đó đặc biệt chú ý đến công tác phân tích tài chính khách
hàng. Sau đó phải có hướng dẫn cụ thể đối với các ngân hàng thương mại.
Hai là hoàn thiện và phát triển hoạt động của trung tâm tín dụng CIC để
tạo điều kiện cho các ngân hàng trong quá trình thu thập xử lý thông tin.
Ba là cần hỗ trợ cho các ngân hàng thương mại về kinh phí và nguồn
nhân lực, tăng cường tư vấn và hướng dẫn cho các ngân hàng thương mại
trong công tác phân tích tài chính khách hàng
3.3.3. Kiến nghị ngân hàng SHB
Một là: cần hỗ trợ chi nhánh về công nghệ thông tin và kỹ thuật, cần đẩy
mạnh việc liên kết với các chi nhánh để chi nhánh nâng cao hiệu quả trong
quá trình thu thập và xử lý thông tin liên quan đến khách hàng.
Hai là: hỗ trợ hơn cho chi nhánh trong việc mở rộng công tác đào tạo.
Ba là: Trong quá trình ban hành những văn bản quy định có liên quan
đến công tác thẩm định tín dụng, hội sở cần quan tâm đến thực tế đang diễn ra
để có những quy định đúng đắn.
xi
Bốn là: tăng cường hợp tác mở rộng quan hệ với các cơ quan chức năng
khác để tạo mối quan hệ tốt giúp chi nhánh thuận lợi trong việc thu thập thông
tin liên quan.
KẾT LUẬN
Sau thời gian nghiên cứu và được viết chuyên đề “Hoàn thiện phân
tích tài chính doanh nghiệp trong cho vay tại ngân hàng TMCP Sài Gòn –
Hà Nội, Chi nhánh Hà Nội”, em nhận thấy rằng những kiến thức được biết
và được viết quả thực rất hạn hẹp và còn bất cập so với công nghệ thẩm định
hiện đại trên thế giới. Nhưng sự phát triển của ngành Ngân hàng nói chung và
công tác phân tích nói riêng phản ánh trình độ phát triển của nền kinh tế.
Trong điều kiện kinh tế của chúng ta như hiện nay chưa thích ứng với những
phương pháp thẩm định tiên tiến, nhưng không hẳn là chúng ta bỏ qua những
phương pháp phân tích đó mà cần phải nắm vững nhằm đáp ứng nhu cầu
trong tương lai.
Chủ đề nghiên cứu này không hẳn mới, nhưng nó luôn luôn được các
ngân hàng đặc biệt quan tâm và chú trọng. Qua những kiến thức đã được tổng
hợp và phân tích đã được diễn giải thành bài viết, ta thấy nó chứa đựng những
kiến thức cơ bản được học tại trường và thực tiễn tại Ngân hàng thương mại
cổ phần Sài Gòn Hà Nội, bên cạnh đó là những đề xuất mang tính chủ quan
được xuất phát từ phương pháp nghiên cứu tư duy biện chứng, được gắn với
thực tiễn của hệ thống Ngân hàng Việt Nam. Những điểm yếu của Ngân hàng
SHB cũng là những khó khăn chung của NHTM Việt Nam. Mặc dù có sự hạn
chế về kinh nghiệm, cách tiếp cận thực tế cũng như khả năng phân tích, đánh
giá song em cũng mạnh dạn đề xuất một số giải pháp góp phần Hoàn thiện
phân tích tài chính doanh nghiệp trong cho vay tại ngân hàng SHB, dù những
giải pháp và kiến nghị được đưa ra trong bài viết này chỉ là một phần trong
hàng loạt các giải pháp đồng bộ cần được thực hiện trong thời gian tới nhằm
đổi mới hệ thống Ngân hàng Việt Nam.
1
PHẦN MỞ ĐẦU
1.
Tính cấp thiết của đề tài
Ngân hàng thương mại là một định chế tài chính trung gian có tầm quan
trọng vào loại bậc nhất trong nền kinh tế thị trường. Thông qua việc huy động
các nguồn vốn nhàn rỗi trong xã hội rồi phân phối lại cho các chủ thể trong
nền kinh tế để mở rộng sản xuất kinh doanh, các ngân hàng thương mại đã có
vai trò rất lớn cho sự tăng trưởng và phát triển kinh tế của một quốc gia. Tuy
nhiên, cũng như mọi hoạt động kinh doanh khác, hoạt động tín dụng cũng
chứa đầy rẫy những rủi ro. Do đặc thù kinh doanh tín dụng Ngân hàng là kinh
doanh chủ yếu dựa vào tiền của người khác, kinh doanh qua tay người khác
nên rủi ro trong hoạt động tín dụng cao hơn nhiều so với các doanh nghiệp vì
nó vừa phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của chính bản thân Ngân hàng và
vừa phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. Hậu quả của nó rất
dễ lan truyền trong cả hệ thống Ngân hàng gây ra những vụ hoảng loạn và sụp
đổ của hàng loạt Ngân hàng cùng một loạt hậu quả nghiêm trọng khác về mọi
mặt kinh tế, xã hội. Vấn đề đặt ra ở đây là làm sao hạn chế được rủi ro cho
hoạt động cho vay doanh nghiệp của Ngân hàng thương mại.
Trong quá trình tiến hành phân tích và thẩm định các hồ sơ xin vay vốn
của các doanh nghiệp, việc đánh giá, phân tích tài chính doanh nghiệp là một
căn cứ để ngân hàng ra quyết định vay vốn. Nếu việc phân tích tài chính trong
cho vay được thực hiện tốt sẽ góp phần làm giảm thiểu những rủi ro tín dụng
có thể xảy ra trong cho vay. Tuy nhiên, do nhiều nhân tố khách quan và chủ
quan mà quá trình phân tích tài chính tại ngân hàng thương mại cổ phân Sài
Gòn – Hà Nội vẫn chưa hoàn toàn được đảm bảo, còn có những vấn đề tồn
tại, vướng mắc cần tiếp tục được nghiên cứu tìm ra giải pháp giải quyết hữu
hiệu để hoàn thiện hoạt động phân tích tài chính . Xuất phát từ nhận định đó
em đã chọn đề tài: : “ Hoàn thiện phân tích tài chính doanh nghiệp trong
cho vay tại ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội, Chi nhánh Hà Nội”
2
2. Mục đích nghiên cứu.
Mục đích : Quá trình nghiên cứu, tác giả tìm câu trả lời cho các câu hỏi sau:
- Phân tích tài chính doanh nghiệp là gì? Vai trò của phân tích tài chính
doanh nghiệp
- Quy trình, nội dung của phân tích tài chính được ngân hàng TMCP Sài
Gòn – Hà Nội, Chi nhánh Hà Nội thực hiện như thế nào? Những kết quả đạt
được là gì? Hạn chế là gì? Nguyên nhân do đâu?
- Phương hướng kinh doanh và hoạt động phân tích tài chính doanh
nghiệp là gì? Những biện pháp nhằm khắc phục những khó khăn vướng mắc
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu :Vấn đề hoàn thiện phân tích tài chính trong cho
vay tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội, Chi nhánh Hà Nội trong đó chủ
yếu đi sâu vào nghiên cứu loại hình : phương pháp, quy trình, nội dung của hoạt
động phân tích tài chính trong cho vay.
Phạm vi nghiên cứu : Nghiên cứu về hoạt động phân tích tài chính
doanh nghiệp tại ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn – Hà Nội, Chi nhánh
Hà Nội trong giai đoạn từ 2007 đến 2010.
4. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng phương pháp tổng hợp, phương pháp thống kê, phương
pháp phân tích so sánh
5. Kết cấu luận văn
Luận văn ngoài phần mở đầu và kết luận, được trình bày theo 3 chương:
Chương 1. Tổng quan về phân tích tài chính doanh nghiệp trong cho
vay tại NHTM
Chương 2. Thực trạng về phân tích tài chính doanh nghiệp trong
cho vay tại ngân hàng TMCP SHB – chi nhánh Hà Nội
Chương 3. Giải pháp hoàn thiện phân tích tài chính doanh nghiệp
trong cho vay tại ngân hàng TMCP SHB – chi nhánh Hà Nội
3
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH DOANH
NGHIỆP TRONG CHO VAY TẠI NHTM
1.1.
Phân tích tài chính doanh nghiệp trong cho vay tại NHTM
1.1.1. Khái niệm về hoạt động phân tích tài chính trong cho vay tại NHTM
Phân tích tài chính là một quá trình kiểm tra, xem xét các số liệu về tài
chính hiện hành và trong quá khứ nhằm mục đích đánh giá thực trạng tài
chính, dự tính các rủi ro và tiềm năng trong tương lai của một doanh nghiệp,
trên cơ sở đó giúp cho NHTM ra quyết định cho vay hay không đối với doanh
nghiệp đó. Hay nói cách khác, phân tích tài chính trong hoạt động cho vay là
việc phân tích các chỉ số tài chính, các xu hướng biến động về tình hình tài
chính của khách hàng đi vay, so sánh các chỉ số đó với các chỉ số chung của
ngành hay các khách hàng có cùng quy mô, lĩnh vực hoạt động nhằm đưa ra
kết luận về tình trạng tài chính hiện tại của khách hàng. Kết luận này sẽ làm
cơ sở cho việc ra quyết định cho vay.
Với các quyết định cấp hay không cấp tín dụng, cấp tín dụng ngắn hạn
hay dài hạn, NHTM đều quan tâm đến khả năng hoàn trả nợ vay của khách
hàng. Tuy nhiên, đứng trước các quyết định khác nhau, ở vị thế khác nhau,
nội dung và kỹ thuật phân tích tài chính có thể khác nhau. Phân tích tài chính
đối với những khoản cho vay dài hạn khác với những khoản cho vay ngắn
hạn. Nếu trước quyết định cho vay ngắn hạn, NHTM đặc biệt quan tâm đến
khả năng thanh toán ngắn hạn của doanh nghiệp, thì trước quyết định cho vay
dài hạn, NHTM lại đặc biệt quan tâm đến khả năng sinh lời từ hoạt động
kinh doanh của doanh nghiệp.
4
1.1.2. Mục đích, ý nghĩa của hoạt động phân tích tài chính Doanh nghiệp
trong cho vay tại NHTM
1.1.2.1. Mục đích của hoạt động phân tích tài chính trong cho vay
Phân tích tài chính chính là nghệ thuật phân tích và giải thích các báo
cáo tài chính của NHTM khi cho vay. Để áp dụng hiệu quả nghệ thuật này đòi
hỏi phải thiết lập một quy trình có hệ thống và logic, có thể sử dụng làm cơ sở
cho việc ra quyết định cho vay. Việc ra quyết định là mục đích chủ yếu của
phân tích tài chính. Các NHTM có thể quan tâm nhiều hơn tới khả năng cơ
động chuyển sang tiền mặt trong thời kỳ ngắn hạn và giá trị lý giải của các tài
sản có tính cơ động. Có hai mục đích hoặc mục tiêu trung gian trong phân
tích tài chính, đồng thời là mối quan tâm cho NHTM.
- Thứ nhất, mục tiêu ban đầu của việc phân tích tài chính là nhằm để
“hiểu được các con số” hoặc để “nắm chắc các con số”, tức là sử dụng các
công cụ phân tích tài chính như là một phương tiện hỗ trợ để hiểu rõ các số
liệu tài chính trong báo cáo. Như vậy, người ta có thể đưa ra nhiều biện pháp
phân tích khác nhau nhằm để miêu tả những quan hệ có nhiều ý nghĩa và chắt
lọc thông tin từ các dữ liệu ban đầu.
- Thứ hai, do sự định hướng của công tác phân tích tài chính nhằm vào
việc ra quyết định, một mục tiêu quan trọng khác là nhằm đưa ra một cơ sở
hợp lý cho việc dự đoán tương lai. Trên thực tế, tất cả các công việc ra quyết
định, phân tích tài chính hay tất cả những việc tương tự đều nhằm hướng vào
tương lai. Do đó, người ta sử dụng các công cụ và kĩ thuật phân tích tài chính
nhằm cố gắng đưa ra đánh giá có căn cứ về tình hình tài chính tương lai của
công ty, dựa trên phân tích tình hình tài chính trong quá khứ và hiện tại, và
đưa ra ước tính tốt nhất về khả năng của những sự cố kinh tế trong tương lai.
1.1.2.2. Ý nghĩa của hoạt động phân tích tài chính trong cho vay tại NHTM
- Đối với các NHTM:
Có vai trò quan trọng và là một nghiệp vụ bắt buộc trong công tác thẩm
5
định khách hàng mà quy trình tín dụng của ngân hàng không thể thiếu được.
Để đi đến quyết định có cho vay hay không, ngân hàng cần phải thẩm định
khách hàng vay trong đó có việc phân tích tài chính của doanh nghiệp đó.
Giúp ngân hàng đánh giá được tình hình tài chính của khách hàng: đó là
sự phù hợp trong các báo cáo tài chính, kết quả kinh doanh, sự phù hợp về
nhu cầu vốn. Các chỉ số tài chính của doanh nghiệp vay vốn sẽ phản ánh chất
lượng, hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, tình trạng
tài chính của doanh nghiệp, qua đó đánh giá được các chỉ tiêu tài chính của
doanh nghiệp xin vay vốn so với các doanh nghiệp khác cùng nghành, cùng
quy mô, đánh giá so với chỉ số chung toàn nghành của doanh nghiệp.
Đánh giá được vị thế của khách hàng trong lĩnh vực doanh nghiệp đang
kinh doanh: khi thực hiện phân tích tài chính doanh nghiệp vay vốn ta sẽ có
các chỉ số tài chính của doanh nghiệp, nó phản ánh chất lượng, hiệu quả kinh
doanh của doanh nghiệp, tình hình tài chính của doanh nghiệp. Qua đó chúng
ta có sự đánh giá và so sánh các chỉ tiêu tài chính của doanh nghiệp vay vốn
so với các doanh nghiệp khác cùng ngành nghề và cùng quy mô, so với chỉ số
tài chính chung toàn nghành mà doanh nghiệp đang hoạt động, để từ đó đánh
giá khả năng phát triển sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, khả năng
chiếm lĩnh thị trường và tiêu thụ hàng hóa, khả năng thực hiện hiệu quả
phương án vay vốn.
Chấm điểm và xếp hạng tín dụng để đưa các chính sách cho vay phù hợp:
việc chấm điểm về tình hình tài chính của doanh nghiệp là một trong các tiêu chí
cấu thành điểm xếp loại khách hàng vay vốn. Những khách hàng được xếp loại
tốt (loại A) sẽ nhận được những chính sách ưu đãi về lãi suất, tỷ lệ tài sản đảm
bảo, tỷ lệ ký quý thấp hơn những khách hàng có mức xếp loại thấp hơn…
Hạn chế rủi ro trong hoạt động tín dụng: đây là kết quả cuối cùng và
quan trọng nhất của việc phân tích tài chính trong hoạt động cho vay. Chất
- Xem thêm -