LUẬN VĂN:
Hoàn thiện pháp luật về thanh tra
xây dựng ở Việt Nam hiện nay
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Xây dựng là ngành kinh tế - kỹ thuật quan trọng, làm tiền đề cho việc xây
dựng và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Trong những năm đổi mới, ngành
xây dựng đã hoàn thành nhiều công trình trọng điểm do Nhà nước đầu tư xây dựng,
cải tạo, như quốc lộ 1A; đường Hồ Chí Minh; Thủy điện Sơn La; Khu lọc dầu Dung
Quất; các công trình phục vụ SEA Games 22; công trình Trung tâm Hội nghị quốc
gia... Những công trình nói trên cùng với hàng trăm công trình khác đã làm thay đổi
diện mạo đất nước, góp phần quan trọng bảo đảm cho tăng trưởng kinh tế và nâng
cao đời sống vật chất, tinh thần của toàn xã hội.
Tuy nhiên, cùng với những thành tựu to lớn đã đạt được thì tình hình vi
phạm pháp luật trong đầu tư xây dựng xảy ra ngày càng nhiều, phương thức thủ
đoạn ngày càng tinh vi, gây thất thoát nghiêm trọng cho ngân sách nhà nước;
nhiều vụ tham nhũng lớn trong lĩnh vực đầu tư xây dựng, gây thiệt hại đặc biệt
nghiêm trọng tài sản của Nhà nước đã bị phát hiện, xử lý nghiêm theo pháp luật
(Ví dụ như: vụ xây dựng khu vui chơi giải trí Thủy cung Thăng Long - Hà Nội; vụ
Lã Thị Kim Oanh; vụ Công ty Dịch vụ kỹ thuật dầu khí Vietsovpetro; vụ thi công
xây dựng Kho cảng Thị Vải; vụ Rusalka - Nha Trang do Nguyễn Ðức Chi cầm
đầu...). Qua công tác kiểm tra, thanh tra, giám sát các dự án xây dựng lớn cũng
cho thấy có nhiều dự án vi phạm quy định về thẩm định dự án; vi phạm quy chế
đấu thầu; thi công sai thiết kế, sai chủng loại vật tư, thiết bị, không phê duyệt khối
lượng phát sinh, vi phạm các quy định về trình tự thủ tục trong quản lý đầu tư xây
dựng, về quản lý chất lượng, nghiệm thu, thanh toán công trình; vi phạm về thiết
kế, khảo sát; vi phạm quy định trong giai đoạn đưa công trình vào khai thác, sử
dụng. Hơn nữa, tiêu cực, tham nhũng trong đầu tư xây dựng cơ bản xảy ra ở hầu
hết các khâu, từ lập dự án, khảo sát, thiết kế, đầu tư đến thi công, nghiệm thu, quyết
toán công trình, diễn biến rất phức tạp và ngày càng nghiêm trọng. Công tác cấp phép
xây dựng và quản lý trật tự xây dựng vẫn còn nhiều tồn tại, một số địa phương tự đặt
thêm các thủ tục ngoài quy định, việc kiểm tra thực hiện xây dựng theo giấy phép và
quản lý trật tự xây dựng còn bị buông lỏng, xử lý chưa kịp thời, chưa nghiêm minh;
tình trạng xây dưng sai phép, không phép vẫn diễn ra phức tạp và có chiều hướng gia
tăng cả về số lượng và quy mô xây dựng gây ảnh hưởng tới cảnh quan, môi trường đô
thị, thậm chí đã xảy ra các sự cố nghiêm trọng gây thiệt hại cả về người và của nhưng
kết quả phát hiện, điều tra, xử lý của các cơ quan chức năng còn thấp.
Tình hình nêu trên do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó có nguyên
nhân do tác động từ mặt trái của nền kinh tế thị trường, sự yếu kém trong quản lý
kinh tế, sự bất cập, thiếu đồng bộ của hệ thống các quy định pháp luật về quản lý,
kiểm tra, thanh tra, giám sát trong đầu tư xây dựng, vai trò của cơ quan chủ quản
trong việc tuân thủ pháp luật, năng lực quản lý yếu kém và việc chấp hành kỷ
cương, pháp luật của Nhà nước chưa nghiêm và một phần trách nhiệm, đạo đức
nghề nghiệp của những người làm công tác thanh tra xây dựng.
Để khắc phục tình trạng trên, việc tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trong
lĩnh vực xây dựng là một yêu cầu rất cấp thiết và phải tiến tới đưa những việc này trở
thành nề nếp thường xuyên. Từ đó, việc nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn
của việc xây dựng và hoàn thiện pháp luật về thanh tra xây dựng có ý nghĩa cấp thiết
cho việc hoàn thiện hệ thống pháp luật về thanh tra nói chung và thanh tra xây dựng ở
nước ta hiện nay. Bởi vậy, việc nghiên cứu đề tài "Hoàn thiện pháp luật về thanh tra
xây dựng ở Việt Nam hiện nay" có ý nghĩa lý luận, thực tiễn quan trọng đáp ứng yêu
cầu bức xúc hiện nay.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Ở Việt Nam, trong thời gian qua, việc nghiên cứu về hoạt động thanh tra xây
dựng và pháp luật về thanh tra xây dựng nhìn chung còn mới mẻ, chưa được quan
tâm đầy đủ, do trên thực tế những công trình khoa học nghiên cứu hoạt động thanh
tra xây dựng còn rất ít.
Nghiên cứu các tài liệu hiện hành cho thấy, các công trình khoa học nghiên
cứu chủ yếu tập trung vào hai nhóm:
- Nhóm nghiên cứu về thanh tra và thanh tra chuyên ngành có một số công
trình tiêu biểu như: Luận văn tiến sĩ Luật học: “Những vấn đề pháp lý cơ bản của
việc đổi mới tổ chức và hoạt động thanh tra nhà nước Việt Nam” của tác giả Phạm
Tuấn Khải; Luận văn thạc sĩ Luật học: “Vai trò của các cơ quan thanh tra nhà nước
trong giải quyết khiếu nại hành chính ở Việt Nam” của tác giả Nguyễn Văn Kim
(năm 2004); Đề tài khoa học cấp bộ: “Thực trạng tổ chức và hoạt động thanh tra
bộ, ngành, chuyên ngành ở nước ta - những vấn đề đặt ra và giải pháp” của tác giả
Phạm Văn Khanh năm 1997”; Đề tài khoa học "Xác định mức độ thất thoát trong
đầu tư xây dựng" của Tổng Hội xây dựng Việt Nam (năm 2005); “Phòng, chống
tham nhũng trong xây dựng cơ bản” của tác giả Lê Thế Tiệm...
- Nhóm nghiên cứu về phát triển thanh tra, thanh tra xây dựng hiện nay còn
rất ít công trình khoa học nghiên cứu. Nhóm này có một số công trình như: Thanh
tra Nhà nước (2007): "Những nội dung cơ bản của Luật thanh tra" - Sách hướng
dẫn nghiệp vụ. Nguyễn Ngọc Tản "Một số vấn đề hoàn thiện hệ thống pháp luật về
thanh tra” - Tạp chí Thanh tra số 1 - 2007...
Nhìn chung các công trình nghiên cứu nêu trên đã nghiên cứu, phân tích lý
giải nhiều vấn đề liên quan đến tổ chức và hoạt động thanh tra và thực trạng của
thanh tra và pháp luật về thanh tra nói chung. Tuy nhiên, các công trình đó chưa đề
cập cụ thể đến những vấn đề của hoạt động thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực
xây dựng vốn được coi là một trong những vấn đề bức xúc của công tác thanh tra
hiện nay. Chính vì vậy, trên cơ sở kế thừa các kết quả của các công trình nghiên cứu
liên quan, luận văn tập trung nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn của việc
hoàn thiện pháp luật về thanh tra xây dựng ở nước ta hiện nay để từ đó đưa ra các
giải pháp hoàn thiện pháp luật và thanh tra xây dựng, góp phần nâng cao hiệu lực,
hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực thanh tra xây dựng.
Mặc dù vậy, những công trình khoa học đã được công bố nêu trên là tài liệu
tham khảo có giá trị cho việc nghiên cứu và hoàn thiện đề tài của luận văn.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn
Thanh tra xây dựng không chỉ là hoạt động có tính chất chuyên môn, nghiệp
vụ đơn thuần, mà còn mang ý nghĩa quan trọng trong quản lý nhà nước về xây dựng
và phát triển đô thị hiện nay. Việc nghiên cứu toàn diện cơ sở lý luận và thực tiễn
của hoạt động thanh tra xây dựng là vấn đề phức tạp, liên quan đến nhiều lĩnh vực
quản lý nhà nước khác như về đất đai, môi trường, giao thông... Chính vì vậy, luận
văn tập trung làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về thanh tra xây dựng, làm sáng tỏ
khái niệm, bản chất, đặc trưng của thanh tra xây dựng; khái niệm, đặc điểm pháp
luật về thanh tra xây dựng, những yêu cầu đặt ra đối với hoàn thiện pháp luật thanh
tra xây dựng; kiến nghị những giải pháp hoàn thiện pháp luật về thanh tra xây dựng,
nâng cao hiệu quả của hoạt động thanh tra xây dựng. Việc nghiên cứu luận văn căn
cứ vào thực tiễn tổ chức và hoạt động thanh tra xây dựng, đặc biệt là từ sau thời kỳ
đổi mới (từ năm 1986 đến nay).
4. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
4.1. Mục đích nghiên cứu của luận văn
Mục đích nghiên cứu của luận văn là trên cơ sở phân tích, làm rõ những vấn
đề lý luận và thực tiễn, pháp luật về thanh tra xây dựng, luận văn đưa ra các giải pháp
hoàn thiện pháp luật về thanh tra xây dựng ở Việt Nam hiện nay.
4.2. Nhiệm vụ của luận văn
Để thực hiện mục đích nêu trên, luận văn có những nhiệm vụ sau đây:
- Nghiên cứu, làm rõ khái niệm, bản chất, đặc trưng; nguyên tắc, vai trò của
thanh tra xây dựng; khái niệm, đặc điểm và nội dung của pháp luật thanh tra xây dựng,
tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thiện pháp luật thanh tra xây dựng.
- Đánh giá khái quát sự hình thành và phát triển của thanh tra xây dựng, thực
trạng pháp luật về thanh tra xây dựng, thực tiễn tổ chức thực hiện pháp luật về thanh
tra xây dựng, làm rõ những vướng mắc, bất cập trong pháp luật về thanh tra xây
dựng và tổ chức thực hiện pháp luật thanh tra xây dựng.
- Luận giải yêu cầu khách quan, quan điểm và giải pháp hoàn thiện pháp luật
thanh tra xây dựng ở Việt Nam hiện nay.
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn
5.1. Cơ sở lý luận
Cơ sở lý luận của luận văn là học thuyết Mác-Lênin về Nhà nước và pháp
luật, các quan điểm của Đảng và Nhà nước ta về xây dựng Nhà nước pháp quyền,
cải cách hành chính.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn được nghiên cứu trên cơ sở vận dụng phương pháp duy vật biện
chứng của triết học Mác - Lênin với những phương pháp nghiên cứu như: lịch sử cụ thể, phân tích - tổng hợp; kết hợp với các phương pháp nghiên cứu khác như:
thống kê, so sánh, tổng kết thực tiễn.
6. Những điểm mới của luận văn
Luận văn là công trình đầu tiên nghiên cứu tương đối toàn diện, hệ thống về
cơ sở lý luận và thực tiễn của việc hoàn thiện pháp luật thanh tra xây dựng, vì vậy
luận văn có một số điểm mới sau:
- Luận văn góp phần làm sáng tỏ cơ sở lý luận về thanh tra xây dựng; đưa ra
khái niệm, chỉ rõ đặc điểm, nội dung, vai trò của pháp luật về thanh tra xây dựng và
xác lập các tiêu chí hoàn thiện pháp luật thanh tra xây dựng.
- Chỉ ra những hạn chế, khó khăn, vướng mắc, bất cập của pháp luật về thanh
tra xây dựng và tổ chức thực hiện pháp luật về thanh tra xây dựng.
- Xác lập các quan điểm và đưa ra các giải pháp hoàn thiện pháp luật về
thanh tra xây dựng trong thời gian tới.
7. Ý nghĩa của luận văn
- Các kết quả nghiên cứu của luận văn góp phần làm phong phú thêm lý luận
về thanh tra nói chung và thanh tra xây dựng nói riêng.
- Luận văn là tài liệu tham khảo có giá trị cho các nhà hoạch định chính sách,
xây dựng pháp luật và những ai quan tâm đến nội dung nghiên cứu của đề tài luận
văn.
8. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục các tài liệu tham khảo, luận văn gồm
có 3 chương, 8 tiết.
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT
VỀ THANH TRA XÂY DỰNG
1.1. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM, NỘI DUNG VÀ VAI TRÒ CỦA
THANH TRA XÂY DỰNG
1.1.1. Khái niệm, đặc điểm của thanh tra xây dựng
1.1.1.1. Khái niệm thanh tra xây dựng
Thanh tra, theo Đại từ điển tiếng Việt là điều tra, xem xét để làm rõ sự việc.
Thanh tra cũng có nghĩa là chỉ người làm nhiệm vụ thanh tra. Người làm nhiệm vụ
thanh tra phải điều tra, xem xét để làm rõ vụ việc.
Theo Từ điển tiếng Việt, “Thanh tra là kiểm soát xem xét tại chỗ việc làm
của địa phương, cơ quan, xí nghiệp”. Theo nghĩa này, Thanh tra bao hàm cả nghĩa
kiểm soát: xem xét và phát hiện ngăn chặn những gì trái với quy định. Thanh tra
thường đi kèm với một chủ thể nhất định: người làm nhiệm vụ thanh tra, đoàn thanh
tra của Bộ và có quyền hạn, nhiệm vụ của chủ thể nhất định.
Hoạt động thanh tra thường được tiến hành bởi các cơ quan chuyên trách
(điều này khác với kiểm tra do cơ quan tự tiến hành trong nội bộ). Cơ quan thanh
tra tiến hành xem xét, đánh giá sự việc một cách khách quan, đánh giá việc thực
hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, kế hoạch của nhà nước, tổ chức và cá nhân.
Chính vì vậy, để đảm bảo sự công minh trong hoạt động thanh tra, thanh tra cũng
phải tuân thủ pháp luật, việc thanh tra phải đúng thẩm quyền, ra quyết định và kiến
nghị thanh tra phải đúng quy định của pháp luật, chịu trách nhiệm về quyết định
thanh tra của mình, có quyền bảo lưu và báo cáo cấp có thẩm quyền. Tính độc lập
tương đối của thanh tra được thể hiện thông qua những thẩm quyền, nhiệm vụ của
các cơ quan thanh tra.
Ở một góc độ khác, thanh tra được hiểu là chức năng của quản lý nhà nước,
là hoạt động kiểm tra, xem xét việc làm của các cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân;
thường được thực hiện bởi một cơ quan chuyên trách theo một trình tự, thủ tục do
pháp luật quy định nhằm xác định tính đúng, sai của sự việc, những các vi phạm để
từ đó đưa ra những kiến nghị góp phần hoàn thiện chính sách, pháp luật, bảo vệ
quyền, lợi ích hợp pháp của nhà nước, các quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân.
Ngoài ra, thanh tra còn được hiểu là hoạt động chuyên trách do bộ máy thanh
tra đảm nhiệm nhằm thực hiện việc kiểm tra, đánh giá, kết luận chính thức về việc
thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, kế hoạch của các cơ quan, tổ chức, cá
nhân trong quản lý hành chính nhà nước với mục đích phòng ngừa, xử lý các vi
phạm pháp luật, bảo vệ lợi ích của nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ
chức, cá nhân, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý hành chính nhà nước.
Từ một số quan niệm trên, cho thấy: Thanh tra là một loại hình đặc biệt của
hoạt động quản lý nhà nước của cơ quan quản lý nhà nước, mục đích của thanh tra
là nhằm phục vụ cho quản lý nhà nước và nâng cao hiệu lực, hiệu quả của quản lý
nhà nước. Chủ thể của thanh tra là các cơ quan quản lý nhà nước, các cuộc thanh tra
được tiến hành thông qua Đoàn thanh tra và Thanh tra viên. Đối tượng thanh tra là
những việc làm cụ thể được tiến hành theo các quy định của pháp luật, thực hiện
quyền, nghĩa vụ của các cơ quan nhà nước, tổ chức và cá nhân.
Để hiểu rõ khái niệm về thanh tra, có thể xem xét trong sự so sánh với các
khái niệm khác như kiểm tra, kiểm sát, giám sát.
Theo Đại từ điển tiếng Việt thì “Kiểm tra là xem xét thực chất, thực tế”.
Theo khái niệm này thì kiểm tra là xem xét tình hình thực tế để nhận xét, đánh
giá một sự việc. Chủ thể của kiểm tra đa dạng hơn thanh tra, có thể là nhà nước,
có thể là chủ thể phi nhà nước như các đoàn thể, tổ chức. Kiểm tra được xem là
hoạt động thường xuyên của từng cơ quan, tổ chức bởi vì thông qua kiểm tra, các
cơ quan, tổ chức tự đánh giá về việc triển khai công việc của cơ quan mình như
thế nào, kết quả ra sao, đã đáp ứng yêu cầu đặt ra hay chưa, có những khuyết
điểm gì, có những vấn đề gì trong nội bộ còn có bất cập, vướng mắc cần phải có
sự điều chỉnh phù hợp bằng các biện pháp, chủ trương, phương hướng hợp lý
trong thời gian tiếp sau để đạt được kết quả tốt hơn.
Kiểm tra còn được hiểu là hoạt động của thủ trưởng đơn vị cấp trên đối với
các hoạt động của cơ quan, tổ chức cấp dưới thuộc quyền quản lý của mình nhằm
đánh giá một cách tổng thể mọi hoạt động hay trong một lĩnh vực cụ thể. Qua kiểm
tra, thủ trưởng đơn vị cấp trên có quyền áp dụng các biện pháp cần thiết để chấn
chỉnh, điều chỉnh những thiếu sót của các đơn vị thuộc quyền quản lý. Chính vì vậy,
kiểm tra là một hoạt động thường xuyên trong quá trình quản lý của một cơ quan, tổ
chức. Kiểm tra mang tính hoạt động nội bộ, chỉ mang tính quyền lực nhà nước đối
với các cơ quan nhà nước, nhất là đối với cơ quan quản lý nhà nước.
Kiểm sát, theo Đại từ điển tiếng Việt là các hoạt động kiểm tra và giám sát
và là công tác điều tra tố tụng trong các vụ án theo pháp luật. Chức năng kiểm sát
thuộc về các cơ quan kiểm sát là Viện Kiểm sát nhân dân các cấp. Kiểm sát là hoạt
động đặc biệt của Viện Kiểm sát nhân dân các cấp ở nước ta theo quy định của pháp
luật nhằm bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa. Tuy nhiên, khi thực hiện chức năng
kiểm tra, giám sát, Viện Kiểm sát các cấp không có chức năng hành pháp.
Theo Đại từ điển tiếng Việt thì “Giám sát là theo dõi, kiểm tra việc thực
thi nhiệm vụ”. Theo khái niệm này thì có thể hiểu giám sát là sự theo dõi, xem
xét làm đúng hoặc sai những điều đã quy định của pháp luật hoặc có thể hiểu là
theo dõi và kiểm tra xem có thực hiện đúng những điều quy định không.
Trong thực tế, giám sát có thể hiểu theo các nghĩa khác nhau, nhưng nhìn
chung có một số đặc điểm là giám sát luôn gắn với chủ thể nhất định: ai giám sát,
giám sát ai, giám sát việc gì... Do đó, giám sát là hoạt động của chủ thể ngoài hệ
thống đối với đối tượng thuộc hệ thống khác, cơ quan giám sát và cơ quan chịu sự
giám sát không nằm trong một hệ thống phụ thuộc nhau và giám sát được tiến hành
trên cơ sở quy định của pháp luật, trên cơ sở các quyền và nghĩa vụ của chủ thể
giám sát, đối tượng bị giám sát. Trong hoạt động giám sát, cả chủ thể giám sát và
chủ thể bị giám sát cũng như tính chất, nội dung hoạt động giám sát đều rất đa dạng:
giám sát hoạt động của bộ máy nhà nước, việc thực hiện giám sát của Ban thanh tra
nhân dân, giám sát thi đấu thể thao, giám sát hoạt động tư pháp...
Từ những khái niệm trên cho thể thấy rằng Thanh tra, Kiểm tra, Kiểm sát và
Giám sát là những khái niệm được sử dụng nhiều trong hoạt động quản lý nói
chung, quản lý nhà nước nói riêng, các hoạt động này vừa có nét tương đồng, vừa
có những đặc trưng riêng. Giữa thanh tra và kiểm tra có một mảng giao thoa về chủ
thể, đó là nhà nước; Kiểm tra cũng là chức năng của nhà nước, kiểm tra nếu theo
nghĩa rộng thì bao hàm cả thanh tra, hay nói cách khác: thanh tra là một loại hình
đặc biệt của kiểm tra mà ở đó luôn luôn do một loại chủ thể là Nhà nước tiến hành
và thực hiện quyền lực nhà nước. Các hoạt động, các thao tác nghiệp vụ trong các
cuộc thanh tra chính là thực hiện kiểm tra trong quy trình thanh tra, ví dụ như kiểm
tra sổ sách, kiểm tra hồ sơ, so sánh đối chiếu các số liệu thu thập được trong quá
trình thanh tra...Phân biệt thanh tra và kiểm tra ở đây chủ yếu dựa vào mục đích và
phương pháp. Hoạt động thanh tra tác động lên đối tượng bị quản lý, kiểm tra là
xem xét sự việc xảy ra có đúng với các quy tắc đã xác lập và những mệnh lệnh quản
lý hay không. Thanh tra và kiểm tra có mối quan hệ gần gũi, bổ sung cho nhau.
Thực tế ở nước ta, khái niệm thanh tra, kiểm tra và giám sát chưa được phân biệt rõ
ràng, cụ thể trong khoa học pháp lý, trong pháp luật và trong khoa học quản lý.
Từ những phân tích nêu trên, có thể thấy: thanh tra, kiểm tra, kiểm sát và
giám sát là các loại hoạt động trong quản lý nhà nước, là các chức năng của quản
lý nhà nước; mục đích của thanh tra, kiểm tra, giám sát là phục vụ quản lý nhà
nước và nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước; chủ thể của thanh tra,
kiểm tra và giám sát thuộc về nhà nước, việc tổ chức các hoạt động này thường
do các cơ quan chuyên trách thực hiện; nội dung thanh tra, kiểm tra và giám sát
chủ yếu là việc chấp hành chính sách, pháp luật của nhà nước, việc thực hiện kế
hoạch của đơn vị được nhà nước giao; việc thực hiện nhiệm vụ của cán bộ, công
chức nhà nước, riêng thanh tra nhà nước còn thực hiện việc thanh tra, giải quyết
khiếu nại, tố cáo theo quy định của pháp luật, góp phần chống tiêu cực, tham
nhũng ở các cơ quan, đơn vị. Về mục đích, các cơ quan thanh tra, kiểm tra và
giám sát cùng có chung mục đích và cùng thực hiện chức năng quản lý nhà nước.
Về đối tượng, do vị trí, thẩm quyền của các cơ quan thanh tra, kiểm tra, giám sát
khác nhau nên đối tượng cũng khác nhau. Về phương thức thanh tra, kiểm tra,
giám sát, do vị trí, chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của mỗi cơ quan khác
nhau nên phương thức, hình thức hoạt động cũng khác nhau. Như vậy, có thể
thấy thanh tra nhà nước giữ vị trí trung tâm và có vai trò cầu nối giữa kiểm tra và
giám sát. Bởi vì, thanh tra là chức năng thiết yếu của cơ quan quản lý nhà nước,
hoạt động thanh tra gắn với hoạt động quản lý nhà nước, do đó, đối tượng thanh
tra rộng hơn, trực tiếp hơn so với đối tượng của từng chủ thể kiểm tra, giám sát.
Hoạt động thanh tra của cơ quan thanh tra nhà nước hỗ trợ đắc lực cho
hoạt động kiểm tra, giám sát (qua thanh tra nếu phát hiện có dấu hiệu vi phạm
pháp luật thì chuyển hồ sơ cho các cơ quan có thẩm quyền xử lý kỷ luật hoặc xử
lý hình sự). Qua thanh tra, cơ quan thanh tra cũng nhận được thông tin phản hồi
để đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động thanh tra. Vai trò cầu nối, trung tâm của
thanh tra còn thể hiện mối quan hệ qua lại giữa kiểm tra và thanh tra, giám sát,
kiểm tra của nhân dân và các tổ chức xã hội phục vụ cho công tác thanh tra và
ngược lại. Thanh tra gắn với hệ thống cơ quan hành chính nhà nước, vì thế thanh
tra có điều kiện phát hiện vi phạm, phát hiện những bất hợp lý, thậm chí cả sơ
hở, bất cập trong đường lối, chính sách, pháp luật một cách toàn diện, trực tiếp,
cụ thể để trên cơ sở đó có những kiến nghị đổi mới.
Hoạt động thanh tra thường xuyên diễn ra ngay trong quá trình tổ chức,
thực hiện các nhiệm vụ quản lý cũng như thực hiện đường lối, chính sách pháp
luật. Mặt khác, hoạt động của thanh tra nhà nước còn thực hiện ở lĩnh vực chấp
hành, điều hành trong hoạt động quản lý, đánh giá việc thực hiện đúng sai của
đối tượng thanh tra trong việc chấp hành đường lối, chủ trương, chính sách pháp
luật của nhà nước, thực hiện kế hoạch của đơn vị; phân tích và đánh giá đúng
thực chất tổ chức, bộ máy, cán bộ, cơ sở vật chất bảo đảm thực hiện nhiệm vụ
quản lý; xét giải quyết khiếu nại, tố cáo theo thẩm quyền; tham mưu cho lãnh
đạo cùng cấp giải quyết khiếu nại, tố cáo theo quy định của pháp luật. Do đó, có
thể nói, thanh tra nhà nước bao hàm cả hoạt động giám sát hành chính.
Xét về vị trí, vai trò, đặc điểm và nội dung của hoạt động thanh tra trong
quản lý nhà nước, có thể thấy thanh tra là một trong ba khâu của chu trình quản
lý nhà nước, là phương thức và nội dung quan trọng để nâng cao hiệu quả quản
lý nhà nước; là một trong những phương tiện phòng ngừa có hiệu quả những vi
phạm pháp luật và phòng chống tội phạm. Hoạt động của các cơ quan thanh tra
trong thực thi nhiệm vụ của mình theo quy định của pháp luật góp phần đảm bảo
việc tuân thủ pháp luật trong hoạt động quản lý nhà nước; phát huy dân chủ, bảo
vệ lợi ích nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức
nhằm góp phần vào công cuộc xây dựng và phát triển đất nước, cải cách hành
chính nhà nước, nâng cao phòng ngừa có hiệu quả đấu tranh chống tham nhũng
hiện nay. Bởi vì, trong việc thực hiện nhiệm vụ của bất kỳ cơ quan quản lý nhà
nước nào, trên bất kỳ lĩnh vực nào, với bất kỳ quy mô nào, các cơ quan quản lý
nhà nước đều phải thực hiện đồng thời cả ba công tác: Đề ra chiến lược, chủ
trương, chính sách nhiệm vụ, kế hoạch trong phạm vi thẩm quyền quản lý của cơ
quan mình; Tổ chức chỉ đạo thực hiện chủ trương, chính sách, nhiệm vụ, kế
hoạch đã được xây dựng và được cấp có thẩm quyền phê duyệt; Tổ chức tiến
hành thanh tra, kiểm tra, đánh giá việc thực hiện các nhiệm vụ trên của các đối
tượng quản lý thuộc quyền quản lý của mình.
Mục đích của thanh tra là đánh giá chính xác những mặt làm đúng, những
mặt làm sai trong việc chấp hành các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, pháp luật, kế
hoạch của Nhà nước, phát hiện những đơn vị và cá nhân có thành tích xuất sắc
để biểu dương, khen thưởng, phát huy, phát hiện và ngăn ngừa những đơn vị và
cá nhân mắc khuyết điểm, giúp đỡ sửa chữa và kiên quyết xử lý nghiêm đối với
những trường hợp cố tình vi phạm.
Về mặt tổ chức, các cơ quan thanh tra của nước ta hiện nay nằm trong cơ
cấu của cơ quan hành pháp (Chính phủ), là bộ phận không thể thiếu của bộ máy
các cơ quan quản lý nhà nước và như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: Thanh tra là
tai mắt của trên là bạn của dưới, cán bộ thanh tra như cái gương cho người soi
mặt, gương mờ thì không soi được. Các tổ chức thanh tra là công cụ đắc lực của
Đảng, của chính quyền trong việc thanh tra, kiểm tra sự chấp hành đường lối,
chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước cũng như việc thực hiện kế hoạch
nhà nước giao cho đơn vị, cho nên các cấp uỷ Đảng và các cấp chính quyền cũng
như Thủ trưởng của các ngành cần nhận thức đúng đắn vị trí của tổ chức thanh
tra trong bộ máy nhà nước và hoạt động thanh tra trong quá trình quản lý nhà
nước.
Từ những phân tích trên cho thấy: thanh tra là hoạt động kiểm tra, xem xét
việc thực hiện chính sách, pháp luật của nhà nước, nhiệm vụ được giao của các cơ
quan nhà nước, tổ chức và cá nhân do các cơ quan thanh tra có thẩm quyền thực
hiện nhằm phục vụ hoạt động quản lý nhà nước, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp
của cơ quan, tổ chức và cá nhân.
Do thanh tra luôn luôn gắn liền với hoạt động của các cơ quan quản lý nhà
nước và phục vụ cho quản lý nhà nước, là một trong ba khâu không thể thiếu
được của chu trình quản lý nhà nước nên tuỳ vào mỗi lĩnh vực, hoạt động thanh
tra có những yêu cầu, mục đích, nội dung hoạt động riêng phù hợp với từng lĩnh
vực quản lý nhà nước. Vì vậy, trong lĩnh vực xây dựng có thể hiểu khái niệm:
Thanh tra xây dựng là hoạt động thanh tra chuyên ngành do các cơ quan và cá
nhân thanh tra xây dựng có thẩm quyền tiến hành nhằm đảm bảo thực hiện
nghiêm chỉnh các quy định pháp luật trong lĩnh vực quản lý nhà nước về xây
dựng, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức và cá nhân.
1.1.1.2. Đặc điểm của thanh tra xây dựng
Là một loại hoạt động thanh tra có tính chuyên ngành, hoạt động thanh tra
xây dựng có một số đặc điểm cơ bản sau:
- Hoạt động thanh tra xây dựng được tiến hành trong phạm vi quản lý nhà
nước về: xây dựng, vật liệu xây dựng, nhà ở và công sở, kiến trúc, quy hoạch xây
dựng đô thị, quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn, hạ tầng kỹ thuật đô thị
theo quy định của pháp luật.
- Hoạt động thanh tra xây dựng luôn gắn với hoạt động của cơ quan quản lý
nhà nước và phục vụ cho quản lý nhà nước trong lĩnh vực xây dựng;
- Hoạt động thanh tra xây dựng do các cơ quan thanh tra chuyên ngành xây
dựng tiến hành, thực hiện quyền lực nhà nước trong các hoạt động thanh tra.
- Đối tượng của thanh tra xây dựng là các tổ chức, cá nhân thuộc thẩm quyền
quản lý trực tiếp của cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng và các tổ chức, cá nhân
tham gia hoạt động xây dựng.
1.1.2. Nội dung và hình thức của thanh tra xây dựng
1.1.2.1. Nội dung của thanh tra xây dựng
Theo quy định của pháp luật hiện hành, nội dung của thanh tra xây dựng,
bao gồm:
Thứ nhất, thanh tra hành chính. Thực hiện các nhiệm vụ thanh tra hành
chính, cơ quan thanh tra xây dựng được tiến hành thanh tra đối với tổ chức, cá
nhân thuộc quyền quản lý trực tiếp của thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước
cùng cấp trong việc chấp hành chính sách, pháp luật, nhiệm vụ được giao; thực
hiện nhiệm vụ giải quyết khiếu nại, tố cáo theo các quy định của Luật khiếu nại,
tố cáo.
Thứ hai, thanh tra chuyên ngành xây dựng. Theo nội dung này, cơ quan
thanh tra xây dựng có thẩm quyền tiến hành thanh tra đối với tổ chức, cá nhân
trong việc thực hiện chính sách, pháp luật của nhà nước về hoạt động xây dựng.
Cụ thể là:
+ Trình tự lập, thẩm định, phê duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình,
tổng mức đầu tư;
+ Công tác giải phóng mặt bằng xây dựng; điều kiện khởi công xây dựng
công trình;
+ Trình tự lập, thẩm định, phê duyệt thiết kế kỹ thuật - tổng dự toán, dự
toán công trình; công tác khảo sát xây dựng;
+ Công tác lựa chọn nhà thầu trong hoạt động xây dựng;
+ Công tác quản lý chất lượng công trình xây dựng; nghiệm thu bàn giao
đưa công trình vào sử dụng; thanh, quyết toán công trình;
+ Điều kiện, năng lực hoạt động xây dựng của Ban quản lý dự án đầu tư
xây dựng công trình, nhà thầu tư vấn xây dựng và nhà thầu thi công xây dựng
công trình và các tổ chức, cá nhân khác theo quy định của pháp luật;
+ Việc thực hiện an toàn lao động, bảo vệ tính mạng con người và tài sản;
phòng chống cháy, nổ, vệ sinh môi trường trong công trường xây dựng;
+ Trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong việc lập nhiệm vụ quy hoạch
xây dựng; nội dung quy hoạch xây dựng, thẩm quyền lập, thẩm định và phê
duyệt, điều chỉnh và thực hiện, quản lý xây dựng theo quy hoạch;
+ Việc lập và tổ chức thực hiện các định hướng phát triển nhà; các chương
trình, dự án phát triển các khu đô thị mới; việc cấp giấy chứng nhận quyền sở
hữu, sử dụng nhà và việc quản lý sử dụng công sở;
+ Việc lập và tổ chức thực hiện định hướng, quy hoạch, kế hoạch chương
trình, dự án phát triển hạ tầng kỹ thuật đô thị, tình hình khai thác, quản lý, sử
dụng các công trình gồm: hè, đường đô thị, cấp nước, thoát nước, vệ sinh môi
trường, rác thải đô thị, nghĩa trang, chiếu sáng, công viên cây xanh, bãi đỗ xe
trong đô thị, công trình ngầm và các công trình kỹ thuật hạ tầng khác trong đô
thị;
+ Việc thực hiện quy hoạch phát triển vật liệu xây dựng và việc quản lý
chất lượng vật liệu xây dựng đưa vào công trình;
+ Việc thực hiện các quy định khác của pháp luật về hoạt động xây dựng.
1.1.2.2. Hình thức thanh tra xây dựng
Để thực hiện các nội dung nêu trên, hoạt động thanh tra xây dựng được
tiền hành dưới các hình thức là: Thanh tra theo chương trình, kế hoạch và thanh
tra đột xuất. Thanh tra theo chương trình kế hoạch được tiến hành theo chương
trình kế hoạch đã được phê duyệt. Chương trình, kế hoạch thanh tra thường được
phê duyệt hàng năm với mục đích như hoạt động thường xuyên, định kỳ nhằm
tập trung vào các lĩnh vực, vấn đề mang trọng tâm nhằm đảm bảo thực hiện tốt
các nhiệm vụ đặt ra và kịp thời ngăn ngừa những vi phạm có thể xảy ra. Thanh
tra đột xuất được tiến hành khi phát hiện tổ chức, cá nhân có dấu hiệu vi phạm
pháp luật, theo yêu cầu của việc giải quyết khiếu nại, tố cáo hoặc do Thủ trưởng
cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền giao.
Để thực hiện các nội dung thanh tra xây dựng, các cơ quan thanh tra xây
dựng thường tiến hành theo phương thức chung của hoạt động thanh tra, đó là
Đoàn thanh tra hoặc Thanh tra viên độc lập. Đoàn thanh tra và Thanh tra viên
hoạt động theo quy định của Luật Thanh tra. Khi tiến hành thanh tra phải có
quyết định của Thủ trưởng cơ quan thanh tra xây dựng hoặc cơ quan quản lý nhà
nước. Trưởng đoàn thanh tra, Thanh tra viên phải chịu trách nhiệm trước pháp luật
và người ra quyết định thanh tra về quyết định và biện pháp xử lý của mình. Khi xử
lý vi phạm, Trưởng đoàn thanh tra, Thanh tra viên phải thực hiện đầy đủ trình tự
theo quy định của pháp luật.
1.1.3. Vai trò của thanh tra xây dựng
Với vị trí, đặc điểm và nội dung hoạt động nêu trên, thanh tra xây dựng có
một số vai trò quan trọng sau đây:
Thứ nhất, thanh tra xây dựng góp phần đảm bảo thi hành nghiêm chỉnh
các quy định pháp luật và chính sách của nhà nước trong hoạt động xây dựng,
vật liệu xây dựng, nhà ở và công sở, kiến trúc, quy hoạch xây dựng đô thị, quy
hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn, hạ tầng kỹ thuật đô thị góp phần giữ gìn
trật
tự,
kỷ
cương,
tăng
cường
pháp
chế
xã
hội
chủ nghĩa.
Trong hoạt động Nhà nước, công tác thanh tra nói chung và thanh tra xây
dựng nói riêng có một ý nghĩa rất quan trọng. Thông qua hoạt động thanh tra xây
dựng, những quy định pháp luật về xây dựng được trở thành hiện thực, đảm bảo
trật tự văn minh đô thị. Thông qua các quy định cụ thể, chặt chẽ về quyền và
nghĩa vụ của các chủ thể trong quá trình thực hiện các quy định về thanh tra xây
dựng, pháp luật về thanh tra xây dựng tạo ra hành lang pháp lý bảo đảm cho cơ
quan thanh tra xây dựng và Thanh tra viên xây dựng thực hiện đúng chức năng,
nhiệm vụ của mình, các tổ chức, cá nhân liên quan thực hiện đầy đủ các quyền
và nghĩa vụ được quy định làm cho các quy định về xây dựng được thực thi trên
thực tế. Nếu công tác thanh tra xây dựng không được quan tâm đầy đủ và không
có hiệu quả thì sẽ ảnh hưởng tiêu cực, tác động đến toàn bộ hoạt động quản lý
nhà nước trong lĩnh vực xây dựng, đô thị của các cơ quan có thẩm quyền; trật tự
kỷ cương xã hội bị vi phạm, quyền lực Nhà nước bị xem thường, quyền và lợi
ích hợp pháp của công dân bị xâm phạm. Kể từ khi Nhà nước ta thực hiện chủ
trương xây dựng và phát triển nền kinh tế thị trường, định hướng xã hội chủ
nghĩa, bộ mặt kinh tế - xã hội của đất nước ta đã có những chuyển biến đáng kể,
nhất là sự phát triển hạn tầng kỹ thuật đô thị, kiến trúc đang có những đóng góp
lớn vào sự đổi thay của đất nước. Song bên cạnh đó, cũng có những cảnh báo về
sự phức tạp, mất cân đối và không đồng bộ trong quá trình xây dựng cơ sở vật
chất cho sự phát triển đời sống kinh tế, văn hoá, xã hội. Đó là sự đô thị hóa
không đúng quy hoạch, thiếu tổng thể, sự vi phạm các quy định về trật tự quản lý
đô thị...đang là những vấn đề bức xúc trong nhân dân. Chính vì vậy, để đảm bảo
sự phát triển bền vững, hài hoà và đúng pháp luật, thanh tra xây dựng góp phần
đảm bảo trật tự pháp luật trong lĩnh vực xây dựng và văn minh đô thị, ngăn ngừa
các vi phạm pháp luật và tăng cường pháp chế trong lĩnh vực xây dựng và quản
lý đô thị, mang lại niềm tin cho nhân dân đối với tính nghiêm minh của
pháp luật.
Thứ hai, thanh tra xây dựng góp phần nâng cao ý thức pháp luật của nhân
dân.
Đặc thù của thanh tra xây dựng - một lĩnh vực nóng của đất nước thời kỳ
công nghiệp hoá, hiện đại hoá và đô thị hoá - là sự kết hợp chặt chẽ giữa vai trò
chủ động, phát huy trách nhiệm của Thanh tra viên xây dựng, cơ quan thanh tra
xây dựng và sự chỉ đạo của chính quyền địa phương, sự phối hợp của các cơ
quan tổ chức có liên quan, sự đồng tình của quần chúng, tạo ra sức mạnh tổng
hợp, nâng cao ý thức trách nhiệm của cộng đồng trong việc đảm bảo trật tự xây
dựng đô thị, nhất là những nơi đang trong quá trình đô thị hoá. Thanh tra xây
dựng không chỉ là hoạt động nghiệp vụ riêng của cơ quan thanh tra xây dựng,
Thanh tra viên xây dựng mà còn là trách nhiệm của các cấp uỷ Đảng, chính
quyền địa phương, đoàn thể xã hội và mọi thành viên trong cộng đồng. Thông
qua các quy định của pháp luật về thanh tra xây dựng và áp dụng trong việc xử
lý các hành vi vi phạm trật tự xây dựng, quản lý đô thị, mọi người dân thấy được
thái độ cụ thể của pháp luật đối với những người cố ý vi phạm từ đó nhận thức
pháp luật được nâng lên, ý thức pháp luật của nhân dân, vai trò, trách nhiệm của
các cơ quan, tổ chức được nâng cao, niềm tin của mọi tầng lớp nhân dân vào tính
nghiêm minh của pháp luật và sức mạnh của Nhà nước ngày càng được củng cố
vững chắc.
Thứ ba, thanh tra xây dựng góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý
nhà nước trong lĩnh vực xây dựng.
Những chính sách, quy định của pháp luật về xây dựng mới chỉ là những
quy định đòi hỏi sự tuân thủ của các cơ quan, tổ chức. Tuy nhiên, nếu không có
hoạt động thanh tra xây dựng thì những quy định đó khó có thể được tuân thủ
trên thực tế bởi vì lĩnh vực xây dựng liên quan nhiều vấn đề quản lý nhà nước
khác như đất đai, giao thông, cảnh quan môi trường...Thông qua hoạt động thanh
tra xây dựng, các quy định pháp luật về thanh tra xây dựng mới có thể tạo sự
đồng bộ, thống nhất có hiệu lực trên thực tế. Với ý nghĩa đó, thanh tra xây dựng
là một hoạt động không thể thiếu được của quá trình quản lý nhà nước trong lĩnh
vực xây dựng. Thông qua thanh tra xây dựng, hiệu lực quản lý nhà nước được
tăng cường, các quy định pháp luật về xây dựng được bảo đảm, đồng thời thanh
tra xây dựng còn là sự kiểm nghiệm thực tiễn những quy định pháp luật về xây
dựng có thực sự phù hợp với thực tiễn hay không để trên cơ sở đó có sự điều
chỉnh, sửa đổi phù hợp.
1.2. KHÁI NIỆM, ĐẶC TRƯNG, NỘI DUNG VÀ VAI TRÒ CỦA
PHÁP LUẬT VỀ THANH TRA XÂY DỰNG
1.2.1. Khái niệm và đặc trưng của pháp luật về thanh tra xây dựng
- Khái niệm pháp luật về thanh tra xây dựng:
Pháp luật là công cụ quản lý nhà nước và điều chỉnh các quan hệ xã hội.
Vai trò điều chỉnh đó trước hết và chủ yếu thể hiện ở quy phạm pháp luật. Quy
phạm pháp luật về thanh tra xây dựng được ban hành nhằm điều chỉnh các quan
hệ xã hội phát sinh trong lĩnh vực tổ chức và hoạt động thanh tra xây dựng. Quy
phạm pháp luật về thanh tra xây dựng cũng như các quy phạm pháp luật khác
đều có tính bắt buộc chung, là khuôn mẫu để mọi chủ thể tuân thủ và là tiêu chí
để đánh giá hành vi của con người, do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban
hành và được áp dụng nhiều lần trong cuộc sống đến khi bị thay đổi hoặc huỷ bỏ.
Tuy nhiên, điểm khác là quy phạm pháp luật về thanh tra xây dựng chỉ điều
chỉnh các quan hệ xã hội phát sinh trong quá trình tổ chức và hoạt động thanh tra
xây dựng. Quy phạm pháp luật về thanh tra xây dựng hiện nay được thể hiện ở
các văn bản luật (Luật Xây dựng, Luật Thanh tra, Luật Nhà ở, Luật Đăng ký bất
động sản), văn bản dưới luật (nghị định, thông tư, quyết định), nhưng dù dưới
hình thức văn bản nào thì pháp luật về thanh tra xây dựng chứa đựng các quy
phạm pháp luật điều chỉnh các quan hệ phát sinh trong quá trình tổ chức và hoạt
động thanh tra xây dựng của cơ quan thanh tra có thẩm quyền. Từ đó có thể
hiểu: Pháp luật về thanh tra xây dựng Việt Nam là tổng thể các quy phạm pháp
luật điều chỉnh các quan hệ xã hội phát sinh trong lĩnh vực thanh tra xây dựng
quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan nhà nước có thẩm
quyền trong quản lý, tổ chức thanh tra xây dựng; nhiệm vụ, quyền hạn của
Thanh tra viên xây dựng, trình tự, thủ tục trong quá trình thanh tra xây dựng
nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của nhà nước, tổ chức, công dân, góp phần
đảm bảo trật tự xây dựng, phòng ngừa vi phạm pháp luật, tăng cường pháp chế
xã hội chủ nghĩa.
- Đặc trưng của pháp luật thanh tra xây dựng:
+ Pháp luật về thanh tra xây dựng là tổng thể các quy phạm pháp luật
phản ánh đặc thù của thanh tra xây dựng, vừa có những quy phạm mang tính
hành chính, vừa có những quy phạm mang tính thủ tục. Nhóm quy phạm pháp
luật mang tính chất hành chính thể hiện chủ yếu trong lĩnh vực quy định chức
năng, nhiệm vụ, mối quan hệ giữa cơ quan quản lý nhà nước về thanh tra xây
dựng và cơ quan thanh tra xây dựng; mối quan hệ phối hợp của các cơ quan, tổ
chức có liên quan với cơ quan thanh tra xây dựng trong quá trình thanh tra;
nhiệm vụ, quyền hạn của Thanh tra viên xây dựng... Nhóm quy phạm pháp luật
mang tính chất thủ tục chủ yếu thể hiện trong các quy định về trình tự, thủ tục,
nội dung kiểm tra, thanh tra, ví dụ như các quy định về việc cấp giấy phép xây
dựng, quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động xây dựng, quản
lý công trình hạ tầng đô thị và quản lý sử dụng nhà...
+ Pháp luật về thanh tra xây dựng quy định hoạt động thực hiện quyền lực
nhà nước trong việc bảo đảm hiệu lực thực tế của các quy định pháp luật về
thanh tra xây dựng bằng các biện pháp pháp luật, đảm bảo cho các quy định này
được thực thi trên thực tế. Sự vi phạm các nguyên tắc, quy định pháp luật trong
hoạt động thanh tra xây dựng trong đa số các trường hợp đều có nguy cơ dẫn đến
hậu quả không khắc phục được, gây thiệt hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của
nhà nước, tổ chức và công dân (ví dụ: do không phát hiện, xử lý nghiêm vi phạm
pháp luật trong xây dựng dẫn đến việc "cắt ngọn” công trình, xử lý nhà siêu
mỏng, siêu méo sẽ gây tốn kém cho nhà nước, tổ chức, công dân).
+ Nguồn pháp luật cho hoạt động thanh tra rất phong phú, đa dạng, Các
quy định của pháp luật về thanh tra xây dựng không chỉ thể hiện ở các văn bản
- Xem thêm -