Lêi nãi ®Çu
Tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng hiÖn nay ®ßi hái
ng-êi qu¶n lý doanh nghiÖp ph¶i biÕt vËn dông nh÷ng kh¶ n¨ng s½n cã cña
m×nh vµ vËn dông c¬ chÕ ®µn håi cña thÞ tr-êng ®Ó h¸ch to¸n kinh doanh.
H¹ch to¸n kÕ to¸n lµ mét trong nh÷ng c«ng cô qu¶n lý s¾c bÐn kh«ng thÓ
thiÕu ®-îc trong qu¶n lý kinh tÕ tæ chøc cña c¸c ®¬n vÞ còng nh- trong ph¹m
vi toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n.
NhËn thøc ®-îc vai trß quan träng ®ã cña kÕ to¸n, qua thêi gian thùc
tËp t¹i c«ng ty x©y dùng sè 4, 243 §ª la thµnh – QuËn ®èng §a – Hµ Néi.
Em ®· t×m hiÓu, häc hái vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n cña ®¬n vÞ mµ träng t©m lµ kh©u
h¹ch to¸n kÕ to¸n lao ®éng tiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng th× tiÒn l-¬ng ®-îc sö dông nh- mét ®ßn
bÈy kinh tÕ quan träng, kÝch thÝch ®éng viªn ng-êi lao ®éng g¾n bã víi c«ng
viÖc, ph¸t huy s¸ng t¹o trong lao ®éng, thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. VÊn ®Ò
®Æt ra lµ lµm thÕ nµo ®Ó biÕt ®-îc c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt, h¸ch
to¸n kÕ to¸n lao ®éng tiÒn l-¬ng, ®Þnh møc lao ®éng trong doanh nghiÖp, tõ
®ã ®Ó biÕt t×nh h×nh sö dông lao ®éng, tÝnh hiÖu qu¶ ®óng ®¾n c¸c gi¶i ph¸p
tiÒn l-¬ng mµ doanh nghiÖp ®· ®Ò ra vµ thùc hiÖn, ph¶i ®¶m b¶o ®óng
nguyªn t¾c chÕ ®é h¸ch to¸n, qu¶n lý phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ cña
doanh nghiÖp.
Trong qu¸ tr×nh t×m hiÓu vÒ lý luËn vµ thùc tiÔn ®Ó hoµn thµnh chuyªn
®Ò nµy em ®· nhËn ®-îc sù chØ b¶o, gióp ®ì cña Ban l·nh ®¹o, c¸c c«, c¸c
chó ë phßng kÕ to¸n vµ c¸c phßng ban kh¸c t¹i c«ng ty x©y dùng sè 4, ®-îc
sù h-íng dÉn cña c« gi¸o bé m«n kÕ to¸n, em ®· hoµn thµnh chuyªn ®Ò thùc
tËp tèt nghiÖp víi mong muèn lµ ®-îc m¹nh d¹n ®ãng gãp mét sè ý kiÕn
nh»m hoµn thiÖn n÷a kh©u KÕ to¸n lao ®éng tiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch
theo l-¬ng cña c«ng ty x©y dùng sè 4.
1
Chuyªn ®Ò bao gåm 3 phÇn.
PhÇn I: Nh÷ng lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n kÕ to¸n lao ®éng tiÒn
l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng.
PhÇn II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch
theo l-¬ng t¹I c«ng ty x©y dùng sè 4.
PhÇn III: Mét sè nhËn xÐt vÒ t×nh h×nh thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn
l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng t¹i c«ng ty.
Do kh¶ n¨ng nhËn thøc vµ tr×nh ®é chuyªn m«n cßn nhiÒu h¹n chÕ, v×
thÕ chuyªn ®Ò nµy sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt. Em rÊt mong nhËn
®-îc sù chØ b¶o ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o, Ban l·nh ®¹o vµ
phßng kÕ to¸n t¹i c«ng ty, ®Ó em cã ®IÒu kiÖn bæ sung kiÕn thøc phôc vô tèt
trong c«ng t¸c thùc tÕ sau nµy.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n.
Häc sinh
Ph¹m thÞ Mai Thanh
2
PhÇn I: c¸c vÊn ®Ò chung vÒ kÕ to¸n lao ®éng tiÒn
l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng
I.Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ kÕ to¸n lao déng vµ tiÒn l-¬ng
1.Kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt kinh tÕ tiÒn l-¬ng.
a)Kh¸i niÖm
Søc lao ®éng lµ mét trong 3 yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Nhê
t¸c ®éng cña lao ®éng mµ c¸c vËt tù nhiªn biÕn ®æi trë thµnh c¸c vËt phÈm
cã Ých cho cuéc sèng con ng-êi. Trong qu¸ tr×nh sö dông søc lao ®éng,
doanh nghiÖp ph¶i chi ra c¸c kho¶n chi phÝ ®Ó bï ®¾p vµ t¸i t¹o søc lao ®éng
d-íi h×nh thøc tiÒn l-¬ng. Kho¶n chi phÝ nµy ®-îc tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n
phÈm s¶n xuÊt ra.
Nh- vËy, tiÒn l-¬ng lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña chi phÝ nh©n c«ng mµ
doanh nghiÖp tr¶ cho ng-êi lao ®éng theo thêi gian, khèi l-îng c«ng viÖc mµ
hä ®· cèng hiÕn cho doanh nghiÖp.
TiÒn l-¬ng lµ thu nhËp chñ yÕu cña ng-êi lao ®éng. Tr¶ l-¬ng hîp lý
lµ ®ßn bÈy kinh tÕ ®Ó kÝch thÝch ng-êi lao ®éng lµm viÖc tÝch cùc víi n¨ng
suÊt, chÊt l-îng vµ tr¸ch nhiÖm cao. H¹ch to¸n tèt tiÒn l-¬ng vµ sö dông lao
®éng hîp lý lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña doanh
nghiÖp. ViÖc h¹ch to¸n tèt tiÒn l-¬ng sÏ gãp phÇn t¨ng c-êng chÕ ®é h¹ch
to¸n néi bé trong doanh nghiÖp.
b)B¶n chÊt tiÒn l-¬ng
B¶n chÊt tiÒn l-¬ng ®èi víi ng-êi lao ®éng lµ sè tiÒn mµ ng-êi lao
®éng nhËn ®-îc sau khi hoµn thµnh c«ng viÖc phï hîp víi sè l-îng vµ chÊt
l-îng cña lao ®éng ®· quy ®Þnh tr-íc. TiÒn l-¬ng phô thuéc vµo chÕ ®é
chÝnh s¸ch ph©n phèi, c¸c h×nh thøc tr¶ l-¬ng cña doanh nghiÖp( quy chÕ tr¶
l-¬ng cña doanh nghiÖp), vµ sù ®iÒu tiÕt b»ng chÝnh s¸ch cña chÝnh phñ. ®èi
víi doanh nghiÖp b¶n chÊt tiÒn l-¬ng lµ mét yÕu tè ®Çu vµo cña qu¶n lý s¶n
xuÊt kinh doanh.
3
2)Nguyªn t¾c kÕ to¸n lao ®éng vµ tiÒn l-¬ng.
+ C¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n cña tæ chøc tiÒn l-¬ng:
- Nguyªn t¾c 1: Tr¶ l-¬ng ngang nhau cho ng-êi lao ®éng lµ nhnhau. Nguyªn t¾c nµy ®ßi hái tr¶ l-¬ng kh«ng ph©n biÖt nam, n÷, t«n gi¸o,
d©n téc mµ c¨n cø vµo hao phÝ lao ®éng, chÊt l-îng lao ®éng.
§©y lµ nguyªn t¾c rÊt quan träng v× nã ®¶m b¶o sù c«ng b»ng, ®¶m
b¶o sù b×nh ®¼ng trong tr¶ l-¬ng, ®IÒu nµy sÏ cã søc khuyÕn khÝch rÊt lín
®èi víi ng-êi lao ®éng.
- Nguyªn t¾c 2: §¶m b¶o t¨ng c-êng n¨ng suÊt lao ®éng nhanh h¬n
tr¶ l-¬ng b×nh qu©n. v× n¨ng suÊt lao ®éng lµ c¸I s¶n xuÊt ®-îc, cßn tiÒn
l-¬ng lµ nãi tíi c¸I tiªu dïng chi tr¶.
- Nguyªn t¾c 3: §¶m b¶o mèi quan hÖ hîp lý vÒ tiÒn l-¬ng gi÷a ng-êi
lao ®éng lµm c¸c nghÒ kh¸c nhau trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. §iÒu nµy ®¶m
b¶o sù c«ng b»ng b×nh ®¼ng trong chi tr¶ l-¬ng cho ng-êi lao ®éng.
ChÝnh v× vËy nh÷ng yªu cÇu vµ nguyªn t¾c tæ chøc tiÒn l-¬ng cã ý
nghÜa quan träng nh- vËy, mµ khi ngiªn cøu mét quy chÕ tr¶ l-¬ng nµo nhÊt
lµ trong c¸c doanh nghiÖp nhµ n-íc hiÖn nay. Víi vai trß chñ ®¹o trong nÒn
kinh tÕ cµng ph¶i chó träng h¬n nh÷ng yªu cÇu vµ nguyªn t¾c nµy trong viÖc
x©y dùng vµ thùc hiÖn quy chÕ tr¶ l-¬ng trong doanh nghiÖp m×nh.
3)C¸c chÕ ®é tiÒn l-¬ng cña nhµ n-íc quy ®Þnh
3.1 Theo tÝnh chÊt l-¬ng:
TiÒn l-¬ng tr¶ cho ng-êi lao ®éng gåm:
- L-¬ng chÝnh: Tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong thêi gian thùc tÕ lµm
c«ng viÖc chÝnh.
- L-¬ng phô: Tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong thêi gian kh«ng lµm c«ng
viÖc chÝnh nh-ng vÉn ®-îc h-ëng l-¬ng(§i häp, nghØ phÐp, ®i häc…)
- Phô cÊp l-¬ng: Tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong thêi gian lµm thªm giê
hoÆc lµm viÖc trong m«i tr-êng ®éc h¹i…
4
3.2 Theo ®èi t-îng tr¶ l-¬ng:
- TiÒn l-¬ng trùc tiÕp: Tr¶ cho c«ng nh©n viªn trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n
phÈm.
-TiÒn l-¬ng chung: Tr¶ cho c«ng nh©n viªn qu¶n lý, phôc vô s¶n xuÊt
ë c¸c ph©n x-ëng.
-TiÒn l-¬ng qu¶n lý: Tr¶ cho c«ng nh©n viªn ë c¸c bé phËn qu¶n lý.
3.3 Theo h×nh thøc tr¶ l-¬ng:
a)L-¬ng thêi gian: L-¬ng thêi gian tr¶ cho ng-êi lao ®éng theo thêi
gianlµm viÖc thùc tÕ cïng víi c«ng viÖc tr×nh ®oä thµnh th¹o cña ng-êi lao
®éng. Mçi ngµnh ®Òu quy ®Þnh thang l-¬ng cô thÓcho c«ng viÖc kh¸c nhau.
Trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt c«ng nghiÖp th-êng cã c¸c thang l-¬ng nhthang l-¬ng cña c«ng nh©n c¬ khÝ, thang l-¬ng l¸i xe, thang l-¬ng nh©n viªn
®¸nh m¸y… Trong tõng thang l-¬ng l¹i chia thµnh c¸c bËc l-¬ng c¨n cø vµo
tr×nh ®é thµnh th¹o kü thuËt, nghiÖp vô chuyªn m«n cña ng-êi lao ®éng. Mçi
bËc l-¬ng øng víi møc tiÒn l-¬ng nhÊt ®Þnh. TiÒn l-¬ng thêi gian ®-îc tÝnh
trªn c¬ së bËc l-¬ng cña ng-êi lao ®éngvµ thêi gian lµm viÖc cña hä. L-¬ng
thêi gian ®-îc tÝnh nh- sau.
+ TiÒn l-¬ng trùc tiÕp:
TiÒn l-¬ng ph¶i; tr¶ trong th¸ng = Møc l-¬ng; ngµy x
Sè ngµy thùc tÕ; viÖc trong th¸ng
Møc l-¬ng; Ngµy = Error!
Møc l-¬ng tÝnh theo thêi gian ë trªn lµ thêi gian gi¶n ®¬n. C¸ch tr¶
l-¬ng nµy ch-a chó ý ®Õn chÊt l-îngc«ng t¸c cña ng-êi lao ®éng nªn nã
ch-a kÝch thÝch tÝch cùc vµ tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña hä. Kh¾c phôc nh-îc
®IÓm nµy. Mét sè doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc tr¶ l-¬ng theo thêi gian
cã th-ëng.
+ L-¬ng gi¸n tiÕp:
L-¬ng c«ng nhËt: Lµ h×nh thøc ®Æc biÖt cña l-¬ng thêi gian. §©y lµ
tiÒn l-¬ng tr¶ cho ng-êi lµm viÖc t¹m ch-a s¾p xÕp vµo thang l-¬ng, bËc
l-¬n. Theo c¸ch tr¶ l-¬ng nµy th× ng-¬I lao ®éng lµm viÖc ngµy nµo tÝnh
5
l-¬ng ngµy Êy theo møc l-¬ng quy ®Þnhcho ®óng tõng c«ng viÖc. H×nh thøc
nµy chØ ¸p dông víi c«ng viÖc mang tÝnh thêi vô, t¹m thêi.
b.H×nh thøc tr¶ l-¬ngtheo s¶n phÈm:
-H×nh thøc nµy tÝnh l-¬ng dùa trªn sè l-îng vµ chÊt l-îng mµ ng-êi
lao ®éng ®· hoµn thµnh.
-Thùc hiÖn h×nh thøc tr¶ l-¬ng theo s¶n phÈm trªn c¬ së x¸c ®Þnh ®¬n
gi¸ l-¬ng hîp lý, viÖc kiÓm tra nghiÖm thu s¶n phÈm chÆt chÏ.
-H×nh thøc tr¶ l-¬ng theo s¶n phÈm bao gåm c¸c h×nh thøc cô thÓ sau.
B1. Tr¶ l-¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp:
Møc l-¬ng ®-îc tÝnh theo ®¬n gi¸ cè ®Þnh kh«ng phô thuéc vµo ®Þnh
møc sè l-îng s¶n phÈm hoµn thµnh.
L-¬ng s¶n phÈm; trùc tiÕp = Sè l-îng s¶n phÈm ; hoµn thµnh x
§¬n gi¸ ; l-¬ng
B2. Tr¶ l-¬ng theo s¶n phÈm cã th-ëng, cã ph¹t:
Cã tÝnh chÊt khuyÕn khÝch ng-êi lao ®éng.
B3. H×nh thøc tr¶ l-¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp:
Sö dông ®Ó tÝnh l-¬ng cho c¸c c«ng nh©n lµm c¸c c«ng viÖc phôc vô
s¶n xuÊt hoÆc c¸c nh©n viªn gi¸n tiÕp. Møc l-¬ng ®-îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo
kÕt qu¶ s¶n xuÊt cña c«ng nh©n trùc tiÕp.
B4. Tr¶ l-¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn:
Møc l-¬ng tr¶ ngoµI phÇn tÝnh theo l-¬ng s¶n phÈm trùc tiÕp cßn cã
phÇn th-ëng thªm c¨n cø vµo lu-îng s¶n phÈm v-ît møc.
TiÒn l-¬ng s¶n phÈm ;cã th-ëng; cña mçi CNSX =
L-¬ng s¶n phÈm ; trùc tiÕp + Th-ëng ; v-ît møc
Trong ®ã:
L-¬ng s¶n phÈm ; trùc tiÕp = Sè l-îng s¶n phÈm ; hoµn thµnh x
§¬n; gi¸ l-¬ng
6
Th -ëngv-ît
= Tû lÖ th-ëng; V-ît ®Þnh møc x
§ Þnhmøc
Sè l-îng s¶n phÈm ; Cña sè l-îng ®Þnh møc
c. Tr¶ l-¬ng s¶n phÈm kÕt hîp víi l-¬ng thêi gian.
d. H×nh thøc tr¶ l-¬ng kho¸n theo khèi l-îng c«ng viÖc.
®. TiÒn l-¬ng s¶n phÈm tËp thÓ.
3.4.Quü l-¬ng cña doanh nghiÖp:
Quü tiÒn l-¬ng lµ tæng sè tiÒn mµ doanh nghiÖp hoÆc c¬ quan nhµ
n-íc ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp theo danh s¸ch mµ
doanh nghiÖp qu¶n lý.
TiÒn l-¬ng thêi gian, tiÒn l-¬ng tÝnh theo s¶n phÈm vµ tiÒn l-¬ng tÝnh
theo kho¸n.
TiÒn l-¬ng tr¶ cho ng-êi lao ®éng s¶n xuÊt ra s¶n phÈm h-ëng trong
®Þnh møc quy ®Þnh.
TiÒn l-¬ng cho ng-êi lao ®éngtrong thêi gian ngõng s¶n xuÊt do
nguyªn nh©n kh¸ch quan, trong thêi gian ®-îc ®IÒu ®éng c«ng t¸c lµm nghÜa
vô theo chÕ ®é quy ®Þnh, thêi gian nghØ phÐp, thêi gian ®i häc.
C¸c kho¶n phô cÊp lµm ®ªm , thªm giê.
C¸c kho¶n tiÒn th-ëng cã tÝnh chÊt th-êng xuyªn.
4. ChÕ ®é vÒ c¸c kho¶n tÝnh trÝch theo tiÒn l-¬ng.
+ Quü b¶o hiÓm x· héi: §-îc h×nh thµnh b»ng c¸ch trÝch theo tû lÖ
quy ®Þnh trªn tæng sè quü tiÒn l-¬ng c¬ b¶n vµ c¸c kho¶n phô cÊp cña c«ng
nh©n thùc tÕ ph¸t sinh trong th¸ng theo chÕ ®é hiÖn hµnh tû lÖ trÝch b¶o hiÓm
x· héi lµ 20%.
Trong ®ã: 15%: Do doanh nghiÖp nép ®-îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt
kinh doanh
5%:
Do ng-êi lao ®éng ®ãng gãp vµ®-îc tÝnh trõ vµo
thu nhËp cña ng-êi lao ®éng.
7
+ Quü b¶o hiÓm y tÕ: §-îc h×nh thµnh b»ng c¸ch tÝnh theo tû lÖ trªn
tæng sè tiÒn l-¬ng c¬ b¶n vµ c¸c kho¶n phô cÊp cña c«ng nh©n viªn thùc tÕ
ph¸t sinh trong th¸ng. Theo chÕ ®é hiÖn hµnh lµ 3%.
Trong ®ã:
2% tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh
1% tÝnh vµo thu nhËp cña ng-êi lao ®éng.
+ Kinh phÝ cè ®Þnh : §-îc h×nh thµnh b»ng c¸ch trÝch theo tû lÖ qui
®Þnh cña tæng sè tiÒn l-¬ng c¬ b¶n vµ c¸c kho¶ng phô cÊp cña c«ng nh©n
viªn thùc tÕ ph¸t sinh trong th¸ng. Theo chÕ ®é hiÖn hµnh 2%.
5.Ho¹ch to¸n lao ®éng trong doanh nghiÖp .
5.1.Chøng tõ sö dông .
Theo quyÕt ®Þnh 186/TC_C§KT ngµy 14/3/95 cña bé tµI chÝnh vÒ chÕ
®é chøng tõ kÕ to¸n lao ®éng tiÒn l-¬ng, kÕ to¸n sö dông c¸c chøng tõ sau.
1.B¶ng chÊm c«ng sè 1/L§_TL.
2.B¶ng thanh to¸n tiÒn l-¬ng sè 2 L§_TL.
3.PhiÕu nghØ h-ëng BHXH sè 03 L§_TL.
4.B¶ng thanh to¸n BHXHsè 04 L§_TL.
5.B¶ng thanh to¸n tiÒn th-ëng sè 05 L§_TL.
6.PhiÕu x¸c nhËn s¶n phÈm c¶u c«ng viÖt hoµn thµnh D6_ L§_TL.
7.PhiÕu b¸o lµm thªm giê sè 07. L§_TL.
8.Hîp ®ång giao kho¸n sè 08 L§_TL.
9.Biªn b¶n ®IÒu tra tai n¹n L§ sè 09 L§_TL.
C¸c chøng tõ tõ 1 ®Õn 6 lµ chøng tõ b¾t buéc
5.2 Hach to¸n sö dông lao ®éng.
H¹ch to¸n sè l-îng lao ®éng lµ h¹ch to¸n vÒ mÆt sè l-îng tõng lo¹I
lao ®éng theo nghÒ nghiÖp c«ng viÖc vµ tr×nh ®é tay nghÒ c«ng nh©n viªn
trong doanh nghiÖp, viÖc theo dâi chi tiÕt vÒ sè l-îng lao ®éng ®-îc thùc
hiÖn trªn sè gäi lµ “§SCBCVN”. Sè danh s¸ch nµy do phßng lao ®éng theo
tõng bé phËn. Nh»m th-êng xuyªn n¾m ch¾c sè l-îng lao ®éng hiÖn cã cña
doanh nghiÖp, c¨n cø ®Ó nghi sè nµy lµ c¸c chøng tõ ban ®Çu vÒ tuyÓn dông
8
thuyªn truyÓn, th«i viÖc, n©ng bËc l-¬ng….mäi sù biÕn ®éng vÒ lao ®éng
ph¶i ®-îc nghi chÐp kÞp thêi vµo danh s¸ch lao ®éng.
9
II.C¸c nghiÖp vô kinh tÕ chñ yÕu:
1.Tµi kho¶n sö dông.
a.TK 334 “ ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn” ph¶n ¸nh viÖc thanh to¸n
l-¬ng, th-ëng, b¶o hiÓm x· héi ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn.
Bªn nî: C¸c kho¶n tiÒn l-¬ng tiÒn c«ng tiÒn th-ëng vµ c¸c kho¶n
kh¸c ®· thanh to¸n cho c«ng nh©n viªn.
Bªn cã: C¸c kho¶n tiÒn l-¬ng, tiÒn c«ng, tiÒn th-ëng vµ c¸c kho¶n
kh¸c ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn.
D- cã: C¸c kho¶n tiÒn l-¬ng, tiÒn c«ng, tiÒn th-ëng vµ c¸c kho¶n
kh¸c cßn ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn cuèi kú.
D- nî(c¸ biÖt): C¸c kho¶n tiÒn l-¬ng, tiÒn c«ng, tiÒn th-ëng vµ c¸c
kho¶n ®· thanh to¸n cho c«ng nh©n viªn lín h¬n sè ph¶i tr¶.
TK 334 ®-îc chi tiÕt thµnh 2 TK cÊp 2.
-TK 3341 – Thanh to¸n l-¬ng
-TK 3342 – Thanh to¸n kh¸c
b.Tk 338 “ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c”: Dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n ph¶i
tr¶ ph¶i nép cho c¬ quan ph¸p luËt, cho c¸c tæ chøc ®oµn thÓ x· héi, cho cÊp
trªn vÒ KPC§, BHYT,BHXH c¸c kho¶n khÊu trõ vµo l-¬ng theo quyÕt ®Þnh
cña toµ ¸n, gi¸ trÞ tµi s¶n thõa chê xö lý, c¸c kho¶n vay m-în t¹m thêi...
Bªn Nî: -BHXH ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn.
-KFC§ chi t¹i doanh nghiÖp
-BHXH, BHYT vµ KPC§ ®· nép cho c¬ quan qu¶n lý.
Bªn cã: _TrÝch BHXH, BHYT, KPC§ vµo chi phÝ s¶n xuÊt lao ®éng
_ KhÊu trõ BHXH, BHYT vµo l-¬ng cña c«ng nh©n viªn.
_ BHXH, chi phÝ cè ®Þnh v-ît chi ®-îc cÊp bï.
D- cã: BHXH, BHYT, CPC§ ®· trÝch ch-a nép cho c¬ quan qu¶n lý
nh-ng ch-a chi hÕt.
TK nµy chi tiÕt thµnh c¸c TK cÊp 2
- TK 3381
: Tµi s¶n thõa chê gi¶i quyÕt
10
- TK 3382
: KPC§
- TK 3383
: BHXH
- TK3384
: BHYT
- TK 3387
: Doanh thu nhËn tr-íc
- TK 3388
: Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c
c. Tµi kho¶n 335 : ‘Dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n ghi nhËn lµ chi
phÝ ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong kú nh-ng ch-a thùc tÕ ph¸t sinh mµ sÏ ph¸t
sinh trong kú nµy hoÆc kú sau.
Bªn nî: - C¸c chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh thuéc néi dung chi phÝ
ph¶i tr¶.
- Chi phÝ ph¶i tr¶ lín h¬n chi phÝ thùc tÕ ho¹ch to¸n gi¶m chi phÝ
kinh doanh
Bªn cã:
- Chi phÝ ph¶i tr¶ dù tÝnh tr-íc ®· ghi nhËn vµ h¹ch to¸n chi
phÝ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
D- cã:
- Chi phÝ ph¶i tr¶ ®· tÝnh vµo chi phÝ ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh nh-ng thùc tÕ ch-a ph¸t sinh.
Ngoµi ra kÕ to¸n cßn sö dông c¸c tµi kho¶n kh¸c nh-: TK622, 623,
627, 641, 642, 111, 112, 138...
2.KÕ to¸n chi tiÕt tiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng.
KÕ to¸n chi tiÕt tiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng ®-îc h¹ch
to¸n vµo sæ chi tiÕt cña tµi kho¶n 334liªn quan “TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n
ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn” vµ c¸c sæ chi tiÕt cña tµi kho¶n liªn quan.
*Chøng tõ sö dông
-B¶ng kª
-B¶ng ph©n bæ
-B¶ng chÊm c«ng
-B¶ng thanh to¸n l-¬ng
3.KÕ to¸n tæng hîp tiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng.
KÕ to¸n tæng hîp tiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng ®-îc thùc
11
hiÖn trªn c¸c tµi kho¶n 334, 335, 338 vµ c¸c tµi kho¶n liªn quan.
+Ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n c¸c nghiÖp vô chñ yÕu ®-îc thùc hiÖn nh- sau:
-Hµng th¸ng tÝnh tiÒn l-¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn vµ ph©n bæ
cho c¸c ®èi t-îng, KÕ toand nghi:
Nî TK 241
Nî TK 622
Nî TK 623(1)
Nî TK 627(1)
Nî TK 641(1)
Nî TK 642(1)
Cã TK 334(1)
-Sè tiÒn th-ëng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn
NîTK 431(1)
Nî TK 622, 627, 641, 642.
Cã TK 334.
-TrÝch BHXH, BHYT, KPC§ hµng th¸ng.
Nî TK 622, 627, 641, 642, 241.
Nî TK334
Cã TK 338 (3382, 3383, 3384)
-TÝnh BHXH ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn.
tr-êng hîp CNV èm ®au, thai s¶n ... KÕ to¸n ph¶n ¸nh ®Þnh kho¶n tuú theo
quy ®Þnh cô thÓ vÒ viÖc ph©n cÊp qu¶n lý sö dông quü BHXH.
+ Tr-êng hîp doanh nghiÖp ®-îc gi÷ l¹i 1 phÇn BHXH ®· trÝch khi cã
chi tr¶ kÕ to¸n nghi:
Nî TK 338 (3383)
Cã TK 334.
+Thùc hiÖn chÕ ®é tµi chÝnh quy ®Þnh toµn bé sè trÝch NHXH ph¶i nép
lªn cÊp trªn , viÖc chi tr¶ trî cÊp BHXH cho c«ng nh©n viªn t¹i doanh nghiÖp
®-îc quyÕt to¸n sau khi ph¸t sinh chi phÝ thùc tÕ.
Nî TK 138(8)
12
Cã TK 334
- C¸c kho¶n khÊu trõ vµo thu nhËp cña c«ng nh©n viªn.
Nî TK 334
Cã TK338(8)
Cã TK 141
Cã TK 138(1381,1388)
- Thanh to¸n tiÒn l-¬ng, tiÒn c«ng, BHXH, tiÒn th-ëng c«ng nh©n viªn.
Nî TK334
Cã TK 111
Cã TK 112
Cã TK 512
Cã TK 3331(33311)
- Khi chuyÓn tiÒn nép BHXH, KPC§, BHYT
Nî TK 338(3382, 3383, 3384)
Cã TK 11,112.
- Chi tiªu KPC§ t¹i doanh nghiÖp
Nî TK3382
Cã TK 111, 112.
- Cuèi kú kÕt chuyÓn tiÒn l-¬ng cña c«ng nh©n ®i v¾ng ch-a lÜnh.
Nî TK 334
Cã TK 338(8)
-Tr-êng hîp sè ®· nép, ®· tr¶ vÒ KPC§, BHXH kÓ c¶ sè v-ît chi lín
h¬n sè ph¶i tr¶ ph¶i nép, khi ®-îc cÊp bï.
Nî TK 11, 112
Cã TK 338(3382, 3383)
- Hµng th¸ng tr-íc khi trÝch tr-íc tiÒn l-¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n
trùc tiªp s¶n xuÊt
Nî TK 622
Cã TK 335
- Sè tiÒn l-¬ng c«ng nh©n nghØ phÐp thùc tÕ ph¶i tr¶.
13
Nî TK 335
Cã TK 334
§èi víi doanh nghiÖp kh«ng tiÕn hµnh trÝch tr-íc tiÒn l-¬ng cña c«ng
nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt th× khi tÝnh tiÒn l-¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n s¶n
xuÊt thùc tÕ ph¶i tr¶.
Nî TK 662
Cã TK 334
Tuú theo h×nh htøc sè kÕ to¸n doanh nghiÖp ¸p dông mµ kÕ to¸n tiÒn
l-¬ng nghi BHXH, BHYT, KPC§ ®-îc nghi trªn c¸c sæ kÕ to¸n phï hîp
14
PhÇn II: Thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n lao ®éng
tiÒnl-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng t¹i c«ng
ty x©y dùng sè 4
I.Kh¸i qu¸t chung vÒ ho¹t ®éng cña c«ng ty x©y dùng sè4:
1.§Æc ®iÓm chung cña c«ng ty x©y dùng sè 4.
C«ng ty x©y dùng sè 4 lµ mét doanh nghiÖp nhµ n-íc trùc thuéc bé
x©y dùng thuéc tæng c«ng ty x©y dùng nhµ n-íc. HiÖn nay trô së chÝnh cña
c«ng ty ®ãng t¹i 243A §ª La Thµnh- QuËn §èng §a- Hµ Néi
C«ng ty ®-îc thµnh lËp vµo ngµy 18/10/59. C¬ së ban ®Çu tiÒn th©n lµ
c«ng ty x©y dùng nhµ m¸y ph©n ®¹m Hµ B¾c. sau ph¸t triÓn thµnh c«ng ty
kiÕn tróc Hµ B¾c vµ c«ng ty kiÕn tróc khu b¾c Hµ Néi.
N¨m 1975, bé x©y dùng cã quyÕt ®Þnh sè 11/BXD_TC ngµy
13/01/1975.
Hîp nhÊt c«ng ty x©y dùng Hµ B¾c vµ c«ng ty x©y dùng khu b¨c Hµ
Néi lÊy tªn lµ c«ng ty x©y dùng sè 4.
N¨m 1992, bé x©y dùng cã quyÕt ®Þnh sè 132/BXD-TCL§ ngµy
23/3/1992. Hîp nhÊt xÝ nghiÖp x©y dùng sè 3 vµ c«ng ty x©y dùng sè 4 lÊy
tªn lµ CTXD sè míi.
N¨m 1995, Bé cã quyÕt ®Þnh nhËp c«ng ty x©y dùng sè 4 vµo tæng
c«ng ty x©y dùng Hµ Néi. Tõ n¨m ®ã cho ®Õn nay c«ng ty x©y dùng sè 4 lµ
mét doanh nghiÖp nhµ n-íc trùc thuéc tæng c«ng ty x©y dùng Hµ Néi.
Tr¶i qua 40 n¨m tr-ëng thµnh vµ ph¸t triÓn c«ng ty x©y dùng sè 4 ®·
®ãng gãp cho ®Êt n-íc hµng tr¨m c«ng tr×nh lín nhá, chÊt l-îng c«ng tr×nh
lu«n lu«n ®-îc ®¶m b¶o, lµm t¨ng thªm c¬ sëvËt chÊt cho CHXH gãp phÇn
lµm thay ®æi bé mÆt cña ®Êt n-íc.
2.NhiÖm vôcña c«ng ty x©y dùng sè 4.
C«ng ty x©y dùng sè 4 lµ mét doanh nghiÖp nhµ n-íc trùc thuéc tæng
c«ng ty x©y dùng Hµ Néi cã giÊy phÐp hµnh nghÒ x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh
trong ph¹m vi toµn quèc. C«ng ty cã chøc n¨ng hµnh nghÒ sau:
15
* Thùc hiÖn x©y dùng c«ng tr×nh.
- X©y dùng c¸c c«ng tr×nh d©n dông, c«ng tr×nh c«ng céng thuéc
nhãm dù ¸n nhãmB
-Thi c«ng ®-êng (san nÒn, mÆt ®-êng d¶i ®¸ vµ thÊm nhùa)
X©y dùng c«ng tr×nh thuû lîi thuéc dù ¸n nhãm C.
* Thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc x©y dùng
- §µo ®¾p ®Êt ®¸, nÒ, mèc, bª t«ng, s¾t thÐp trong x©y d-ng, trang trÝ
néi vµ ngo¹i thÊt c«ng tr×nh.
* C«ng ty cã c¸c nhiÖm vô.
- Kinh doanh bÊt ®éng s¶n.
- S¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng
- Qu¶ng c¸o tiÕp thÞ, t- vÊn ®Çu t- x©y dùng.
3.§Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty:
16
S¬ ®å 1: S¬ ®å tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty x©y dùng sè 4
Ban gi¸m ®èc
V¨n
phßng
XN
x©y
dùng
sè 1
Phßng
KTTT
XN
x©y
dùng
sè 2
PG§
kinh tÕ
PG§
kü thuËt
PG®
th-êng trùc
Phßng
thi
c«ng
XN
x©y
dùng
sè 3
Phßng
TC-KT
XN
x©y
dùng
sè 4
Phßng
KH-KT
XN
x©y
dùng
sè 5
XN
CGSC
Phßng
dù ¸n
XN
NM
vµ
XD
Phßng
TC-L§
Chi
nh¸nh
Hµ B¾c
C«ng tr×nh x©y dùng
Ghi chó:
XNCGSC: XÝ nghiÖp c¬ giíi söa ch÷a.
XNNM&XD: XÝ nghiÖp nÒn mãng x©y dùng
Phßng KH-KT: Phßng khoa häc kü thuËt.
Phßng KTTT: Phßng kinh tÕ thÞ tr-êng.
Phßng TC-KT: Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n
* Chøc n¨ng nhiÖm vô cña tõng phßng ban
- Ban gi¸m ®èc: Gi¸m ®èc lµ ng-êi l·nh ®¹o chung, ®-îc phÐp ra
17
quyÕt ®Þnh vµ chÞu tr¸ch nhiÖm ph¸p nh©n.
- Gióp viÖc cho gi¸m ®èc cßn cã héi ®ång cè vÊn, héi ®ång doanh
nghiÖp vµ c¸c phã gi¸m ®èc, phã gi¸m ®èc th-êng trùc, phã gi¸m ®èc kü
thuËt, phã gi¸m ®èc kinh tÕ.
- V¨n phßng c«ng ty: Lµ ®¬n vÞ gióp gi¸m ®èc c«ng ty tiÕp kh¸ch,
c«ng t¸c v¨n th-, tiÕp nhËn vµ chuyÓn giao c«ng v¨n.
- Phßng kinh tÕ thÞ tr-êng: Cã nhiÖm vô t×m hiÓu thÞ tr-êng, x©y dùng
vµ tæng hîp kÕ ho¹ch dµi trung h¹n vµ hµng n¨m cña c«ng ty trªn c¬ së hiÖn
cã vÒ nh©n lùc, vËt t-, tiÒn vèn thiÕt bÞ thi c«ng vµ nhu cÇu thÞ tr-êng. T×m
®èi t¸c trong lÜnh vùc ®Çu t- trªn c¬ së chñ tr-¬ng cña c«ng ty
- Phßng thi c«ng: KiÓm tra viÖc thi c«ng vÒ c¸c lÜnh vùc, chÊt l-îng
tiÕn ®é, biÖn ph¸p thi c«ng, biÖn ph¸p an toµn lao ®éng, quy ph¹m x©y dùng
®èi víi c¸c c«ng tr×nh cña c«ng ty. KiÓm tra thñ tôc x©y dùng cña c¸c ®¬n vÞ
®Ó tr¸nh thi c«ng tuú tiÖn
- Phßng tµi chÝnh-KÕ to¸n: Tæ chøc thùc hiÖn chÕ ®é h¹ch to¸n kÕ to¸n
theo ®óng ph¸p lÖnh kÕ to¸n thèng kª, gióp gi¸m ®èc tæ chøc h-íng dÉn
c«ng t¸c h¹ch to¸n kinh tÕ.
- Phßng kÕ ho¹ch kinh tÕ: Lµ bé phËn tham m-u cho gi¸m ®èc vÒ
h-íng dÉn KH-KT vµ tiÕp thu c«ng nghÖ míi ¸p dông tiÕn bé kü thuËt.
- Phßng dù ¸n: T×m hiÓu thÞ tr-êng, nghiªn cøu hå s¬, kiÓm tra khèi
l-îng thiÕt kÕ, gi¶i quyÕt c¸c v-íng m¾c trong qu¸ tr×nh xem xÐt hå s¬ víi
chñ ®Çu t-.h«ng qua ban gi¸m ®èc vÒ gi¶i ph¸p thi c«ng, ph-¬ng ph¸p lËp
gi¸ thÇu, sè l-îng, chñng lo¹i thiÕt bÞ cña c«ng tr×nh
- Phßng tæ chøc lao ®éng: Cã nhiÖm vô trong c¸c lÜnh vùc qu¶n lý sö
dông lao ®éng, qu¶n lý tiÒn l-¬ng.
- Ngoµi ra c«ng ty cßn 5 xÝ nghiÖp x©y dùng, xÝ nghiÖp c¬ giíi söa
ch÷a, xÝ nghiÖp nÒn mãng vµ x©y dùng, chi nh¸nh Hµ B¾c chÞu tr¸ch nhiÖm
thi c«ng c¸c c«ng tr×nh x©y dùng
18
4.§Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n t¹i c«ng ty.
*S¬ ®å 2: M« h×nh tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n.
KÕ to¸n tr-ëng
KÕ to¸n tæng hîp
KÕ to¸n
thuÕ
KÕ to¸n
ng©n hµng
KÕ to¸n
TSC§
KÕ to¸n
thanh to¸n
Thñ
quü
* NhiÖm vô cña tõng bé phËn:
- KÕ to¸n tr-ëng: lµ ng-êi chÞu tr¸ch nhiÖmchung, h-íng dÉn nhiÖm
vô cho cÊp d-íi thuécthÈm quyÒn qu¶n lý, ®«n ®èc nh©n viªn thùc hiÖn vµ
chÊp hµnh c¸c quy chÕ ®é kÕ to¸n do nhµ n-íc ban hµnh, chÞu tr¸ch nhiÖm
gi¸m ®èc vµ cÊp trªn vÒ mäi ho¹t ®éng kinh tÕ.
- KÕ to¸n thanh to¸n: Thanh to¸n c¸c kho¶n ph¶i thu, chi vµ thanh
to¸n néi bé.
- KÕ to¸n ng©n hµng: ph¶n ¸nh kÞp thêi ®Çy ®ñ chÝnh x¸c sè hiÖn cã vµ
t×nh h×nh biÕn ®éng, gi¸m s¸t chÆt chÏ thu chi, qu¶n lý TGNH chuyÓn kho¶n
sÐc, uû nhiÖm chi ®èi víi kh¸ch hµng mua vµ b¸n.
- KTTSC§: KiÓm tra vµ sö dông quü khÊu hao c¬ b¶n tÝnh ®óng chi
phÝ söa ch÷a vµ gi¸ trÞ c¶i tiÕn kü thuËt ®æi míi TSC§ vµ tÝnh ®óng gi¸
TSC§.
- KT tæng hîp : tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, x©y
dùng kÕt qu¶ vµ lËp b¸o c¸o biÓu kÕ to¸n.
- Thñ quü: ChÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý vµ nhËp xuÊt quü tiÒn mÆt, ng©n
phiÕu
19
+ H×nh thøc kÕ to¸n ®-îc ¸p dông t¹i C«ng ty
Chøng tõ gèc
Sæ thÎ kÕ to¸n chi
NKC
Sæ c¸i TK
334,338
tiÕt
B¶ng tæng hîp
chi tiÕt
B¶ng c©n ®èi ph¸t
sinh
B¸o c¸o tµi chÝnh
Ghi chó
Ghi hµng ngµy
Ghi cuèi th¸ng
§èi chiÕu kiÓm tra
+ H×nh thøc kÕ to¸n ®-îc ¸p dông t¹i C«ng ty
20
- Xem thêm -