Lêi nãi ®Çu
Trong hÖ thèng chØ tiªu kÕ to¸n doanh nghiÖp, chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸
thµnh lµ hai chØ tiªu c¬ b¶n, cã mèi quan hÖ kh¨ng khÝt víi nhau vµ cã ý nghÜa
v« cïng quan träng trong viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ s¶n xuÊt vµ kinh doanh mµ cô
thÓ lµ lîi nhuËn thu ®îc tõ s¶n xuÊt kinh doanh ®ã. Trong c¬ chÕ thÞ trêng, c¸c
doanh nghiÖp chØ tån t¹i khi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®em l¹i lîi nhuËn
nhiÒu hay Ýt còng ph¶i bï ®¾p ®îc chi phÝ bá ra.
XuÊt ph¸t tõ tÇm quan träng trong chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm ®Ò ra nh÷ng gi¶i ph¸p cã hiÖu qu¶, cã tÝnh thùc thi nhÊt vµ phï hîp víi
t×nh h×nh thùc tÕ cña doanh nghiÖp. §ång thêi víi nh÷ng biÖn ph¸p cô thÓ ph¶i
tæ chøc c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ cña c¸c lo¹i
s¶n phÈm s¶n xuÊt ra mét c¸ch chÝnh x¸c, kÞp thêi, ®óng ®èi tîng, ®óng chÕ
®é quy ®Þnh vµ ®óng theo ph¬ng ph¸p.
§èi víi ngµnh x©y dùng, nh×n mét c¸ch tæng thÓ c¸c doanh nghiÖp x©y
dùng c¬ b¶n chñ yÕu ho¹t ®éng trªn sè vèn do ng©n s¸ch Nhµ níc cÊp. XuÊt
ph¸t tõ ®iÓm ®ã, c¸c doanh nghiÖp tù trang tr¶i trong s¶n xuÊt kinh doanh cã
l·i. §Ó ®¹t ®îc ®iÒu nµy vÊn ®Ò tríc m¾t tù h¹ch to¸n chÝnh x¸c chi phÝ s¶n
xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Do ®Æc thï cña ngµnh x©y dùng kh¸c víi c¸c
ngµnh kh¸c nh: Chi phÝ s¶n xuÊt ra kh«ng gièng nhau, chu kú s¶n xuÊt kinh
doanh kÐo dµi tõ chu kú nµy sang chu kú sau nªn viÖc tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm hÕt søc phøc t¹p.
Nh÷ng nhËn thøc cã ®îc tõ c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm ë C«ng ty T vÊn ®Çu t vµ thiÕt kÕ x©y dùng lµ nhê cã sù chØ
b¶o, híng dÉn, sù gióp ®ì cña thÇy c« vµ ban l·nh ®¹o c«ng ty nhÊt lµ c¸n bé
phßng kÕ to¸n kÕt hîp víi sù lç lùc cña b¶n th©n, em ®· ®i s©u t×m hiÓu vµ
nghiªn cøu c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty vµ ®· hoµn thiÖn ®Ò tµi b¸o c¸o víi ®Ò
tµi: Tæ chøc kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt
t¹i C«ng ty T vÊn ®Çu t vµ thiÕt kÕ x©y dùng.
MÆc dï em rÊt cè g¾ng t×m hiÓu, song do thêi gian cã h¹n vµ tr×nh dé
h¹n chÕ nªn chuyªn ®Ò cßn cã nh÷ng sai sãt khiÕm khuyÕt vÒ néi dung còng
nh h×nh thøc. Em rÊt mong ®îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o, cña
c¸n bé nh©n viªn phßng kÕ to¸n cña c«ng ty ®Ó bµi viÕt cña em hoµn thiÖn
h¬n.
Chuyªn ®Ò thùc tËp gåm 3 phÇn:
1
PhÇn I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt trong c¸c doanh nghiÖp.
PhÇn II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh
gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt ë C«ng ty T vÊn ®Çu t vµ thiÕt kÕ x©y dùng.
PhÇn III: Mét sè nhËn xÐt vµ ®¸nh gi¸ vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n
xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt vµ nh÷ng kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn
c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt t¹i C«ng
ty T vÊn ®Çu t vµ thiÕt kÕ x©y dùng.
2
PhÇn I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ kÕ to¸n tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c
doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
I.1: Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c
doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
I.1.1: Chi phÝ s¶n xuÊt vµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt.
a. Kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt.
Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn
cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp ®·
bá ra cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong mét kú nhÊt ®Þnh.
Chi phÝ trong mét kú nhÊt ®Þnh bao gåm toµn bé phÇn tµi s¶n hao mßn
hoÆc tiªu dïng hÕt cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh trong kú vµ sè d tiªu
dïng cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt tÝnh nhËp hoÆc ph©n bæ vµo chi phÝ trong kú.
Ngoµi ra cßn mét sè c¸c kho¶n chi phÝ ph¶i tr¶ kh«ng ph¶i lµ chi phÝ trong kú
nhng cha ®îc tÝnh vµo chi phÝ trong kú. Thùc chÊt chi phÝ ë c¸c doanh nghiÖp
lµ sù chuyÓn dÞch vèn cña doanh nghiÖp vµo ®èi tîng tÝnh gi¸ nhÊt ®Þnh, nã lµ
vèn cña c¸c doanh nghiÖp bá ra s¶n xuÊt kinh doanh.
b. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt trong kinh doanh.
Trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt cã hai lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt tham gia vµo
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm. T¸c dông cña nã lµ chÕ t¹o ra c¸c s¶n phÈm kh¸c
nhau. §Ó qu¶n lý chi phÝ ®îc chÆt chÏ, h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt cã hÖ thèng,
n©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c kiÓm tra vµ ph©n tÝch c¸c t×nh h×nh trong doanh
nghiÖp th× ph¶i ph©n chia, s¾p xÕp chi phÝ s¶n xuÊt theo c¸c nhãm sau:
* Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo néi dung tÝnh chÊt kinh tÕ cña chi phÝ:
+ Chi phÝ nguyªn vËt liÖu: Bao gåm toµn bé nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt
liÖu phô, nhiªn liÖu, phô tïng thay thÕ...dïng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh.
+ Chi phÝ nh©n c«ng: Bao gåm toµn bé sè tiÒn c«ng ph¶i tr¶, c¸c kho¶n
ph¶i trÝch nh: B¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn cña c«ng
nh©n viªn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong doanh nghiÖp.
+ Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: Bao gåm toµn bé sè tiÒn trÝch khÊu
hao tµi s¶n sö dông cho doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh.
+ Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Bao gåm toµn bé sè tiÒn mµ doanh nghiÖp
®· chi tr¶ vÒ c¸c dÞch vô mua ngoµi: tiÒn ®iÖn, níc, ®iÖn tho¹i...
3
+ Chi phÝ b»ng tiÒn mÆt kh¸c: Bao gåm toµn bé sè chi kh¸c ngoµi c¸c
yÕu tè nãi trªn.
* Ph©n lo¹i chi phÝ theo môc ®Ých c«ng dông cña s¶n phÈm:
+ Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: Bao gåm chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu
chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu sö dông cho môc ®Ých trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n
phÈm ( kh«ng tÝnh vµo kho¶n môc nµy nh÷ng chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu sö
dông vµo môc ®Ých s¶n xuÊt chung vµ nh÷ng ho¹t ®éng ngoµi s¶n xuÊt kinh
doanh ).
+ Chi phÝ s¶n xuÊt chung: lµ nh÷ng chi phÝ sö dông cho ho¹t ®éng s¶n
xuÊt chung, bao gåm: Chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng, chi phÝ dông cô s¶n xuÊt,
chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c...
I.1.2: Gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh
nghiÖp s¶n xuÊt:
a. Kh¸i niÖm:
+ Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ nh÷ng giai ®o¹n tiÕp theo trªn c¬ së sè liÖu cña
h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp theo tõng ®Þnh híng vµ sè lîng s¶n
phÈm ®· hoµn thµnh. Trªn c¬ së ®ã kiÓm tra ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn møc
h¹ gi¸ thµnh theo tõng s¶n phÈm vµ toµn bé s¶n phÈm cña doanh nghiÖp.
+ Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp, ph¶n ¸nh chÊt lîng
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ tr×nh ®é qu¶n lý kinh tÕ, tµi chÝnh cña doanh
nghiÖp.
Nh vËy, gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña c¸c kho¶n hao
phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ cho mét khèi lîng hoÆc mét ®¬n vÞ
s¶n phÈm lao vô, dÞch vô cho doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®· hoµn thµnh.
b. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt:
§Ó gióp cho viÖc qu¶n lý tèt t×nh h×nh gi¸ thµnh s¶n phÈm, kÕ to¸n cÇn
ph¶i ph©n biÖt c¸c lo¹i gi¸ thµnh. Cã 2 lo¹i chñ yÕu ®Ó ph©n lo¹i gi¸ thµnh:
* Ph©n lo¹i theo thêi ®iÓm, c¬ s¬ sè liÖu tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n
xuÊt chia lµm 3 lo¹i:
+ Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: §îc x¸c ®Þnh tríc khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh
doanh dùa vµo gi¸ thµnh kú tríc vµ c¸c ®Þnh møc dù to¸n chi phÝ cña kÕ
ho¹ch.
4
+ Gi¸ thµnh ®Þnh møc: Lµ gi¸ thµnh ®îc tÝnh trªn c¬ së ®Þnh møc chi
phÝ hiÖn hµnh. ViÖc tÝnh gi¸ thµnh ®Þnh møc còng ®îc thùc hiÖn tríc khi tiÕn
hµnh chÕ t¹o s¶n phÈm.
+ Gi¸ thµnh thùc tÕ: §îc x¸c ®Þnh sau khi kÕt thóc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
kinh doanh dùa vµo chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ ®· ph¸t sinh, tËp hîp ®îc trong kú
vµ sè lîng s¶n phÈm thùc tÕ ®· s¶n xuÊt ra trong kú.
* Ph©n lo¹i theo ph¹m vi ph¸t sinh, gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt chia
lµm 2 lo¹i:
+ Gi¸ thµnh s¶n xuÊt: Lµ toµn bé hao phÝ cña c¸c yÕu tè dïng ®Ó t¹o ra
s¶n phÈm dÞch vô trong ®ã bao gåm c¸c chi phÝ s¶n xuÊt:
Gi¸ thµnh s¶n
xuÊt thùc tÕ
cña s¶n phÈm
Chi phÝ s¶n
=
Chi phÝ s¶n
Chi phÝ s¶n
phÈm dë dang + xuÊt ph¸t sinh -
phÈm dë dang
®Çu kú
cuèi kú
trong kú
+ Gi¸ thµnh toµn bé: Bao gåm gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm céng
thªm chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cho s¶n phÈm ®ã.
5
Gi¸ thµnh =
Toµn bé
Gi¸ thµnh s¶n
xuÊt s¶n phÈm
+ Chi phÝ + Chi phÝ qu¶n lý
b¸n hµng
doanh nghiÖp
c. Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm trong
doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
Tæng gi¸ thµnh
Chi phÝ s¶n
S¶n xuÊt
phÈm dë dang + xuÊt ph¸t sinh - phÈm dë dang
S¶n phÈm
=
Chi phÝ s¶n
®Çu kú
trong kú
Chi phÝ s¶n
cuèi kú
Tõ c«ng thøc trªn ta thÊy chi phÝ s¶n xuÊt lµ c¬ së ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm, nhng kh«ng ph¶i lµ toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú ®Òu ®îc
tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm. Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ hai
mÆt biÓu hiÖn cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, lµ hai kh¸i niÖm kh¸c nhau nhng chóng
cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, gièng nhau vÒ chÊt v× ®Òu lµ nh÷ng hao phÝ
vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· sö dông trong qu¸
tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, tuy nhiªn chóng còng cã nh÷ng mÆt kh¸c nhau:
+ Chi phÝ s¶n xuÊt lu«n g¾n liÒn víi tõng thêi kú ph¸t sinh chi phÝ, cßn
gi¸ thµnh l¹i g¾n liÒn víi khèi lîng s¶n phÈm c«ng viÖc lao vô ®· hoµn thµnh.
+ Chi phÝ s¶n xuÊt trong kú kh«ng chØ liªn quan tíi nh÷ng s¶n phÈm ®·
hoµn thµnh mµ cßn liªn quan ®Õn c¶ s¶n phÈm dë dang cuèi kú vµ s¶n phÈm
háng. Gi¸ thµnh s¶n phÈm kh«ng liªn quan ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt cña s¶n phÈm
dë dang cuèi kú vµ s¶n phÈm háng nhng l¹i liªn quan ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt cña
s¶n phÈm dë dang cuèi kú tríc chuyÓn sang.
+ Tuy kh¸c nhau nhng néi dung c¬ b¶n cña chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸
thµnh s¶n phÈm ®Òu lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña nh÷ng chi phÝ mµ doanh nghiÖp
®· bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Chi phÝ s¶n xuÊt trong kú lµ c¬
së ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, c«ng viÖc, lao vô ®· hoµn thµnh.
d. Yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt, gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ nhiÖm vô
cña kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong
doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
* §Ó ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm,
kÕ to¸n cÇn thùc hiÖn tèt nh÷ng nhiÖm vô sau:
+ X¸c ®Þnh ®óng ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.
6
+ Tæ chøc kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ®óng ®èi tîng x¸c ®Þnh
vµ ph¸t triÓn kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ thÝch hîp.
+ X¸c ®Þnh chÝnh x¸c chi phÝ vµ s¶n phÈm dë dang cuèi kú.
+ Thùc hiÖn tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm kÞp thêi, chÝnh x¸c theo ®óng ®èi
tîng vµ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh hîp lý.
+ Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn ®Þnh møc, dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, t×nh
h×nh thùc hiÖn gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó cã kiÕn nghÞ ®Ò xuÊt cho l·nh ®¹o doanh
nghiÖp ®Ò ra c¸c quyÕt ®Þnh thÝch hîp tríc m¾t còng nh l©u dµi ®èi víi sù ph¸t
triÓn.
I.2: §èi tîng vµ nguyªn t¾c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt kinh
doanh trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
I.2.1: §èi tîng vµ nguyªn t¾c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.
a. §èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt:
- §Ó h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc x¸c ®Þnh
chÝnh x¸c kÞp thêi ®ßi hái c«ng viÖc ®Çu tiªn mµ nhµ qu¶n lý ph¶i lµm lµ x¸c
®Þnh ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
VÊn ®Ò nµy cã tÇm quan träng ®Æc biÖt c¶ trong lý luËn còng nh trong thùc
tiÔn h¹ch to¸n lµ néi dung c¬ b¶n nhÊt cña tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt
vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
- ViÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ kho¶n ®Çu tiªn cña
c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. §èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ
ph¹m vi giíi h¹n mµ chi phÝ s¶n xuÊt cÇn ®îc tËp hîp.
- ViÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp kÕ to¸n tËp chi phÝ s¶n xuÊt
ph¶i dùa trªn c¬ së sau ®©y:
+ §Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt.
+ Lo¹i h×nh s¶n xuÊt.
+ Yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh.
Nh vËy, ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ n¬i ph¸t sinh vµ chÞu chi
phÝ. Tuú theo yªu cÇu tÝnh gi¸ thµnh mµ ®èi tîng tËp hîp chi phÝ cã thÓ x¸c
®Þnh tõng s¶n phÈm, tõng nhãm s¶n phÈm, tõng ®¬n ®Æt hµng, tõng ph©n xëng
s¶n xuÊt hay tõng giai ®o¹n c«ng nghÖ.
7
b. Nguyªn t¾c tËp hîp chi phÝ.
- C¸c chi phÝ liªn quan ®Õn tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ riªng biÖt th×
h¹ch to¸n trùc tiÕp cho tõng ®èi tîng ®ã.
- Chi phÝ cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng tËp hîp chi phÝ th× tËp hîp
chung cuèi kú ¸p dông ph¬ng ph¸p ph©n bæ gi¸n tiÕp cho c¸c ®èi tîng liªn
quan theo c¸c tiªu thøc thÝch hîp.
- Tiªu thøc ph©n bæ cã thÓ lµ ®Þnh møc chi phÝ vËt liÖu, chi phÝ nh©n
c«ng trùc tiÕp tuú theo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña tõng doanh nghiÖp.
ViÖc ph©n bæ ®îc tiÕn hµnh theo c«ng thøc sau:
Chi phÝ ph©n bæ
cho tõng ®èi tîng
Tæng chi phÝ
=
cÇn ph©n bæ
HÖ sè
x
ph©n bæ
Trong ®ã:
HÖ sè
ph©n bæ
=
Tæng c¸c tiªu thøc ph©n bæ cho tõng ®èi tîng
Tæng c¸c tiªu thøc ph©n bæ cho tÊt c¶ c¸c ®èi tîng
I.2.2: Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt.
a. KÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu:
Khi tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp kÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c
phiÕu nhËp kho, xuÊt kho vµ c¸c ho¸ ®¬n chøng tõ cã liªn quan ®Õn nguyªn
vËt liÖu ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
* Tµi kho¶n sö dông:
§Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm kÕ to¸n sö dông
TK: 621 “ Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp”.
- KÕt cÊu:
Bªn nî: + Gi¸ trÞ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng ®Ó trùc tiÕp chÕ t¹o
s¶n phÈm hoÆc thùc hiÖn lao vô, dÞch vô.
Bªn cã: + Gi¸ trÞ thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu kh«ng hÕt nhËp l¹i kho.
+ KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cuèi kú sang tµi
kho¶n tÝnh gi¸ thµnh.
TK: 621 kh«ng cã sè d.
* Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n:
8
- S¬ ®å kÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
TK:151,152
TK:621
(1)
TK:152
(3)
TK:111,112
TK:133
(2)
(1) XuÊt nguyªn vËt liÖu sö dông trùc tiÕp cho viÖc chÕ t¹o s¶n phÈm
thùc hiÖn lao vô, dÞch vô, kÕ to¸n ghi:
Nî TK621:
Cã TK152: - Gi¸ trÞ thùc tÕ xuÊt dïng.
(2) Mua nguyªn vËt liÖu xuÊt th¼ng cho s¶n xuÊt kh«ng qua kho, kÕ
to¸n ghi:
Nî TK621: - Gi¸ trÞ thùc tÕ xuÊt cho s¶n xuÊt.
Nî TK133: - VAT ®Çu vµo.
Cã TK111, 112, 141, 331... – Tæng gi¸ trÞ thanh to¸n.
(3) VËt liÖu xuÊt cho s¶n xuÊt dïng kh«ng hÕt nhËp l¹i kho, kÕ to¸n ghi:
Nî TK152, 153
Cã TK621 - Gi¸ trÞ thùc tÕ nhËp kho.
b. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
KÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c kho¶n l¬ng chÝnh, l¬ng phô cña tõng c«ng nh©n
vµ c¸c kho¶n ph¶i trÝch theo l¬ng( b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ ). §Ó tÝnh l¬ng cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm trong th¸ng.
* Tµi kho¶n sö dông.
§Ó tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp kÕ to¸n sö dông tµi
kho¶n 622 “ Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp” .
- KÕt cÊu:
Bªn nî: + Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ph¸t sinh trong kú.
Bªn cã: + KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp sang tµi kho¶n tÝnh
9
gi¸ thµnh.
TK: 622 kh«ng cã sè d.
* Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n:
- S¬ ®å kÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
TK: 334
TK:622
(1)
TK:335
(2)
TK:338
(3)
(1) TiÒn l¬ng ph¶i tr¶ vµ c¸c kho¶n phô cÊp cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n
xuÊt, kÕ to¸n ghi:
Nî TK622:
Cã TK334: - Sè ph¸t sinh trong th¸ng.
(2) TrÝch tríc tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n nghØ phÐp trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n
phÈm, kÕ to¸n ghi:
Nî TK622:
Cã TK335 - Sè ph¸t sinh trong th¸ng.
(3) C¸c kho¶n kinh phÝ c«ng ®oµn, b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ ph¶i
trÝch theo l¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm tÝnh vµo chi phÝ s¶n
xuÊt trong th¸ng, kÕ to¸n ghi:
Nî TK622
Cã TK338(3382, 3383, 3384) - Sè thùc tÕ ph¸t sinh.
c. Chi phÝ s¶n xuÊt chung.
KÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c ho¸ ®¬n chøng tõ cña c¸c ph©n xëng s¶n xuÊt
vÒ chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng, chi phÝ dÞch
vô mua ngoµi phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Ó x¸c ®Þnh chi phÝ s¶n xuÊt
chung.
* Tµi kho¶n sö dông.
10
§Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n:
627 “ Chi phÝ s¶n xuÊt chung”
- KÕt cÊu:
Bªn nî: + Chi phÝ s¶n xuÊt chung thùc tÕ ph¸t sinh trong kú.
Bªn cã: + C¸c kho¶n ph¸t sinh gi¶m chi phÝ trong kú.
+ KÕt chuyÓn hoÆc ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung cho c¸c ®èi
tîng chÞu chi phÝ.
TK: 627 Kh«ng cã sè d vµ ®îc më chi tiÕt cho tõng ®èi tîng theo c¸c
yÕu tè chi phÝ vµ ph¶n ¸nh trªn c¸c tiÓu kho¶n.
TK6271: Chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng.
TK6272: Chi phÝ vËt liÖu.
TK6273: Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt.
TK6274: Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh.
TK6277: Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi.
TK6278: Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c
* Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n:
11
- S¬ ®å kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung
TK:334,338
TK:627
(1)
TK:152
(2)
TK:153
(3)
TK:111,112,331
(4)
TK:133
TK:111,112,141
(5)
TK:214
(6)
(1) TÝnh tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho nh©n viªn ph©n xëng, vµ c¸c kho¶n ph¶i
trÝch (Kinh phÝ c«ng ®oµn, b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ ) trÝch theo l¬ng
tÝnh vµo chi phÝ trong th¸ng cña nh©n viªn ph©n xëng, kÕ to¸n ghi:
Nî TK627: - Tæng sè tiÒn tÝnh vµo chi phÝ .
Cã TK334: - TiÒn l¬ng ph¶i tr¶.
Cã TK338: - C¸c kho¶n ph¶i trÝch.
(2) Nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng cho bé phËn qu¶n lý ph©n xëng:
Nî TK627:
Cã TK152: - Gi¸ trÞ thùc tÕ xuÊt dïng .
(3) XuÊt c«ng cô dông cô lo¹i ph©n bæ 1 lÇn cho ph©n xëng s¶n xuÊt,
kÕ to¸n ghi:
Nî TK627:
Cã TK153: - Gi¸ trÞ thùc tÕ xuÊt dïng.
12
(4) C¸c chi phÝ dÞch vô mua ngoµi sö dông cho s¶n xuÊt vµ qu¶n lý
ph©n xëng, kÕ to¸n ghi:
Nî TK627: - Gi¸ trÞ thanh to¸n thùc tÕ.
Nî TK133 - VAT ®Çu vµo.
Cã TK111, 112, 331 - Tæng chi phÝ ph¸t sinh.
(5) C¸c chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn c¨n cø vµo chøng tõ nghiÖp vô ph¸t sinh,
kÕ to¸n ghi:
Nî TK627:
Cã TK111, 112, 141 - Sè tiÒn chi phÝ thùc tÕ.
(6) Sè khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh sö dông ë ph©n xëng s¶n xuÊt ph¶i trÝch
trong th¸ng, kÕ to¸n ghi:
Nî TK627:
Cã TK214: - Sè khÊu hao ph¶i trÝch.
d. KÕ to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt dë dang.
KÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c s¶n phÈm dë dang ®Çu kú, cuèi kú vµ c¸c s¶n
phÈm nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, nh©n c«ng trùc tiÕp, s¶n xuÊt chung ®Ó tËp
hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
* Tµi kho¶n sö dông:
KÕ to¸n sö dông TK: 154 “ Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang” ®Ó tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt.
- KÕt cÊu:
Bªn nî: + TËp hîp c¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú.
+ Gi¸ trÞ vËt liÖu vµ chi phÝ thuª ngoµi chÕ biÕn .
Bªn cã: + C¸c kho¶n gi¶m gi¸ thµnh.
+ TrÞ gi¸ phÕ liÖu thu håi.
+ TrÞ gi¸ thùc tÕ s¶n phÈm hoµn thµnh trong kú.
D nî: + Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang.
+ Chi phÝ thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn cha hoµn thµnh.
* Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n:
13
- S¬ ®å kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt dë dang:
TK: 621
TK: 154
(1)
TK: 155
(4)
TK: 622
TK: 157
(2)
(5)
TK: 627
TK:632
(3)
(6)
(1) KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm, kÕ to¸n ghi:
Nî TK154:
Cã TK621: - Toµn bé chi phÝ ph¸t sinh.
(2) KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm,
kÕ to¸n ghi:
Nî TK154:
Cã TK622: - Toµn bé chi phÝ ph¸t sinh.
(3) KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, kÕ
to¸n ghi:
Nî TK154:
Cã TK627: - Toµn bé chi phÝ ph¸t sinh.
(4) NhËp kho thµnh phÈm xuÊt b¸n, kÕ to¸n ghi:
Nî TK155:
Cã TK154: - Gi¸ thµnh s¶n xuÊt.
(5) Thµnh phÈm göi ®i b¸n kh«ng qua kho, kÕ to¸n ghi:
Nî TK157:
Cã TK154: - Gi¸ thµnh s¶n xuÊt.
(6) NÕu thµnh phÈm tiªu thô kh«ng qua kho, kÕ to¸n ghi:
Nî TK632:
Cã TK154: - Gi¸ thµnh s¶n xuÊt.
14
I.3: §èi tîng vµ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh trong doanh
nghiÖp s¶n xuÊt.
I.3.1: KiÓm kª ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú.
S¶n phÈm dë dang lµ nh÷ng s¶n phÈm cha kÕt thóc giai ®o¹n chÕ biÕn,
cßn ®ang n»m trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. §Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm doanh nghiÖp cÇn ph¶i tiÕn hµnh kiÓm kª ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang.
a. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp:
Theo ph¬ng ph¸p nµy toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt chÕ biÕn ®îc tÝnh vµo
trong thµnh phÈm dë dang chØ bao gåm Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
Chi phÝ NVLTT
n»m trong SPDD
=
Sè lîng chi phÝ nguyªn
Toµn bé
vËt liÖu dë dang cuèi kú
chi phÝ
Sè lîng
Sè lîng SP
thµnh phÈm +
dë dang
x
nguyªn vËt
liÖu TT
Trong ®ã:
Toµn bé chi Chi phÝ NVLTT n»m
=
phÝ NVLTT
trong s¶n phÈm DD§K
Chi phÝ NVLTT
+
ph¸t sinh trong kú
b. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo s¶n lîng íc tÝnh t¬ng ®¬ng:
Ph¬ng ph¸p nµy dùa theo møc ®é hoµn thµnh vµ sè lîng cña s¶n phÈm
dë dang ®Ó quy ®æi thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh. Tiªu chuÈn cã thÓ quy ®æi lµ
giê c«ng ®Þnh møc.
§Ó ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c khi ®¸nh gi¸ chØ nªn ¸p dông ph¬ng ph¸p
nµy lµ ®Ó tÝnh c¸c chi phÝ chÕ biÕn, chi phÝ vÒ vËt liÖu x¸c ®Þnh theo sè thùc tÕ
®· dïng.
Theo ph¬ng ph¸p nµy viÖc x¸c ®Þnh chi phÝ trong s¶n phÈm dë dang ®îc
tÝnh theo c«ng thøc:
Sè lîng s¶n phÈm dë dang
Chi phÝ NVLTT
n»m trong SPDD
=
cuèi kú (kh«ng quy ®æi)
Sè lîng
Sè lîng s¶n phÈm
+
15
Toµn bé chi
phÝ NVLTT
x
xuÊt dïng
thµnh phÈm
DD ( kh«ng quy ®æi)
Sè lîng SPDD cuèi kú
Chi phÝ chÕ biÕn n»m
trong SPDD theo CPNCTT
=
quy ®æi ra thµnh phÈm
Sè lîng
trong SPDD theo CPSXC
x
phÝ chÕ
Sè lîng s¶n phÈm
biÕn theo
thµnh phÈm+ quy ®æi ra T.phÈm
CPNCTT
Sè lîng SPDD cuèi kú
Chi phÝ chÕ biÕn n»m
Tæng chi
Tæng chi
quy ®æi ra thµnh phÈm
phÝ chÕ
x
=
Sè lîng
Sè lîng s¶n phÈm
biÕn theo
thµnh phÈm + quy ®æi ra T.phÈm
CPSXC
Nh vËy:
Gi¸ trÞ SPDD chi phÝ NVL n»m
Chi phÝ NCTT n»m
Chi phÝ SXCn»m
=
+
+ trong SPDD
cuèi kú
trong SPDD
trong SPDD
I.3.2: §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
§èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt lµ nh÷ng s¶n phÈm, c«ng
viÖc lao vô nhÊt ®Þnh ph¶i ®îc tÝnh gi¸ thµnh cho mét ®¬n vÞ.
§èi tîng tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ lµ mét s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô ®· hoµn
thµnh ë giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hoÆc cã thÓ lµ chØ nh÷ng b¸n thµnh
phÈm ë giai ®o¹n cuèi cña mét c«ng ®o¹n nhÊt ®Þnh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
Bé phËn kÕ to¸n khi tÝnh gi¸ thµnh ph¶i x¸c ®Þnh ®îc ®èi tîng c¨n cø
vµo ®Æc ®iÓm c¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh, ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng
nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm, ®Æc ®iÓm tÝnh chÊt cña tõng s¶n phÈm, yªu cÇu tr×nh
®é h¹ch to¸n kÕ to¸n vµ qu¶n lý cña doanh nghiÖp. Cô thÓ:
- C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm:
Víi s¶n phÈm gi¶n ®¬n th× ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ s¶n phÈm cuèi
cïng.
Víi s¶n phÈm phøc t¹p th× ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ s¶n phÈm ë bíc
chÕ t¹o cuèi cïng hay b¸n thµnh phÈm ë bíc chÕ t¹o.
- C¨n cø vµo yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý, tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh
cña doanh nghiÖp:
16
Dùa trªn c¬ së tr×nh ®é, yªu cÇu vµ tæ chøc qu¶n lý ®Ó x¸c ®Þnh ®èi tîng
tÝnh gi¸ thµnh víi tr×nh ®é cao cã thÓ chi tiÕt ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n
xuÊt vµ gi¸ thµnh ë gãc ®é kh¸c nhau hoÆc ngîc l¹i víi tr×nh ®é thÊp th× ®èi tîng ®ã cã thÓ bÞ h¹n chÕ vµ thu hÑp l¹i.
I.3.3: Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
a. Ph¬ng ph¸p trùc tiÕp:
Theo ph¬ng ph¸p nµy gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc tÝnh trùc tiÕp theo c«ng
thøc:
Gi¸ thµnh ®¬n
=
SPDDCK
Gi¸ trÞ SPDD§K – Chi phÝ SXPSTK – Gi¸ trÞ
vÞ SP s¶n xuÊt
Sè lîng s¶n phÈm hoµn thµnh
b. Ph¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ:
Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp mµ trong qu¸
tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm ®îc thùc hiÖn ë nhiÒu bé phËn s¶n xuÊt, ë nhiÒu giai
®o¹n c«ng nghÖ.
Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ tæng chi phÝ s¶n xuÊt ë nhiÒu giai ®o¹n s¶n xuÊt:
Gi¸ thµnh SP = Z1
+ Z2 + ...+ Zn
c. Ph¬ng ph¸p hÖ sè:
Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt mµ sö dông
trong cïng mét lo¹i nguyªn liÖu, cïng qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nhng t¹o ra nhiÒu
lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau vµ kh«ng tËp hîp chi phÝ riªng cho tõng lo¹i s¶n
phÈm mµ ®îc tËp hîp chung cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
KÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c hÖ sè quy ®æi c¸c lo¹i s¶n phÈm vÒ s¶n phÈm
gèc vµ c¨n cø vµo chi phÝ s¶n xuÊt tËp hîp ®îc ®Ó tÝnh s¶n phÈm gèc:
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ
s¶n phÈm gèc
=
Tæng gi¸ thµnh cña tÊt c¶ c¸c lo¹i s¶n phÈm
Tæng sè s¶n phÈm gèc ®· quy ®æi
Tæng gi¸ cña
Gi¸ trÞ s¶n
tÊt c¶ c¸c lo¹i =
phÈm dë dang + s¶n xuÊt ph¸t -
s¶n phÈm
Tæng chi phÝ
cuèi kú
sinh trong kú
17
Gi¸ trÞ s¶n
phÈm dë dang
cuèi kú
Tæng s¶n phÈm gèc (quy ®æi)
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ
s¶n phÈm tõng lo¹i
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ
=
s¶n phÈm gèc
x
HÖ sè quy ®æi
s¶n phÈm tõng lo¹i
d. Ph¬ng ph¸p tØ lÖ:
+ §èi tîng ¸p dông: C¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm cã
quy c¸c vµ phÈm chÊt kh¸c nhau nhng ®îc tËp hîp chi phÝ theo nhãm s¶n
phÈm.
+ C¨n cø tÝnh gi¸ thµnh: Lµ tØ lÖ gi÷a chi phÝ thùc tÕ vµ chi phÝ ®Þnh møc
( hoÆc chi phÝ kÕ ho¹ch).
Gi¸ trÞ thùc tÕ ®¬n vÞ
s¶n phÈm tõng lo¹i
Gi¸ trÞ kÕ ho¹ch (®Þnh møc)
=
®¬n vÞ s¶n phÈm tõng lo¹i
TØ lÖ
x chi phÝ
Trong ®ã:
TØ lÖ
Chi phÝ
=
Tæng GT thùc tÕ cña c¸c lo¹i s¶n phÈm
Tæng GT kÕ ho¹ch (®Þnh møc) cña c¸c lo¹i SP
x
100
e. Ph¬ng ph¸p lo¹i trõ s¶n phÈm phô:
+ §èi tîng ¸p dông lµ c¸c doanh nghiÖp trong cïng qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
ngoµi s¶n phÈm chÝnh cßn cã s¶n phÈm phô thu håi
Tæng GT
SP chÝnh
=
GTSP chÝnh
DD ®Çu kú
Tæng CPSX
+
PS trong kú
-
GT SP phô
thu håi íc tÝnh
-
GT SP chÝnh
DD cuèi kú
f. Ph¬ng ph¸p liªn hîp:
Lµ ph¬ng ph¸p ¸p dông trong trêng hîp doanh nghiÖp cã tæ chøc s¶n
xuÊt, quy tr×nh c«ng nghÖ vµ tÝnh chÊt cña s¶n phÈm ®ßi hái viÖc tÝnh gi¸
thµnh ph¶i kÕt hîp c¸c ph¬ng ph¸p trªn.
I.4: HÖ thèng sæ kÕ to¸n sö dông trong kÕ to¸n chi phÝ s¶n
xuÊt (theo c¸c h×nh thøc kÕ to¸n).
Qu¸ tr×nh h¹ch to¸n nghiÖp vô bao giê còng xuÊt ph¸t tõ chøng tõ gèc
vµ kÕt thóc b»ng b¸o c¸o kÕ to¸n th«ng qua viÖc ghi chÐp theo dâi, ®Þnh
18
kho¶n, tÝnh to¸n vµ xö lý sè liÖu trªn c¸c sæ s¸ch kÕ to¸n. Tõ c¸c b¶ng ph©n
bæ, c¸c b¸o biÓu liªn quan kÕ to¸n lËp lªn c¸c sæ kÕ to¸n tæng hîp ®Ó tËp hîp
chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm tuú thuéc vµo h×nh thøc kÕ to¸n mµ doanh
nghiÖp ®ang ¸p dông. HiÖn nay cã 4 h×nh thøc sæ kÕ to¸n mµ c¸c doanh
nghiÖp cã thÓ lùa chän lµ:
+ H×nh thøc nhËt ký sæ c¸i.
+ H×nh thøc chøng tõ ghi sæ.
+ H×nh thøc nhËt ký chøng tõ.
+ H×nh thøc nhËt ký chung.
a. H×nh thøc sæ kÕ to¸n nhËt ký chøng tõ.
- KÕ to¸n tæng hîp vÒ c¸c kho¶n chi phÝ ®îc thùc hiÖn trªn nhiÒu sæ
s¸ch kÕ to¸n gåm: NhËt ký chøng tõ, b¶ng ph©n bæ, sæ c¸i, sæ kÕ to¸n chi tiÕt.
- NhËt ký chøng tõ sè 7 ®Ó tËp hîp c¸c kho¶n chi phÝ cña toµn bé
doanh nghiÖp kiÓm kª ph¸t sinh liªn quan ®Õn bªn cã c¸c TK: 142, 152, 153,
154, 611, 622, 627 tõ ®ã ghi vµo B¶ng kª sè 4, b¶ng kª sè 5 vµ b¶ng kª sè 6.
b. H×nh thøc sæ kÕ to¸n nhËt ký chung:
Hµng ngµy cã tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô kÕ to¸n ph¸t sinh kÕ to¸n ghi sæ nhËt
ký chung theo tr×nh tù thêi gian. Bªn c¹nh ®ã thùc hiÖn ph¶n ¸nh theo quan hÖ
®¬n vÞ tµi kho¶n ®Ó phôc vô viÖc ghi sæ c¸i.
c. H×nh thøc sæ kÕ to¸n nhËt ký sæ c¸i:
Tõ chøng tõ gèc kÕ to¸n lËp b¶ng tæng hîp vÒ c¸c kho¶n chi phÝ c¨n cø
vµo b¶ng tæng hîp ®Ó ghi vµo nhËt ký sæ c¸i. Chøng tõ gèc vµ b¶ng tæng hîp
sau khi ghi nhËt ký sæ c¸i ®îc ghi sæ hoÆc thÎ kÕ to¸n chi tiÕt liªn quan hµng
ngµy vµ c¨n cø vµo chøng tõ kÕ to¸n ®Ó ghi vµo c¸c sæ hoÆc thÎ chi tiÕt. Cuèi
th¸ng hoÆc cuèi quý ph¶i tæng hîp sè liÖu vµ kho¸ c¸c sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt
vµ lËp c¸c b¶ng tæng hîp chi tiÕt. B¶ng tæng hîp chi tiÕt ®îc dïng ®Ó ®èi chiÕu
sè liÖu víi sæ nhËt ký sæ c¸i vµo cuèi th¸ng.
d. H×nh thøc sæ kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ:
Hµng ngµy c¨n cø vµo chøng tõ gèc kÕ to¸n ph©n lo¹i vµ tæng hîp ®Ó
lËp chøng tõ ghi sæ, c¨n cø vµo sè liÖu chøng tõ ghi ®· lËp kÕ to¸n tiÕn hµnh
ghi vµo sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ vµ ghi sæ c¸i c¸c tµi kho¶n liªn quan. Cuèi
19
th¸ng c¨n cø sè liÖu ë c¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt lËp b¶ng chi tiÕt sè ph¸t sinh, c¨n
cø vµo sè liÖu ë Sæ c¸i tµi kho¶n kÕ to¸n lËp b¶ng c©n ®èi chi phÝ.
20
- Xem thêm -