S¶n xuÊt hµng hãa
--------------------------
Lêi nãi ®Çu
Trong thêi k× ®Çu cña x· héi loµi ngêi do sù l¹c hËu cña
lùc lîng s¶n xuÊt,nªn s¶n xuÊt x· héi mang tÝnh tù cung tù
cÊp khiÕn nhu cÇu cña con ngêi bÞ bã hÑp trong mét giíi h¹n
nhÊt ®Þnh. Khi lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn vµ cã nhiÒu
thµnh tùu míi, con ngêi dÇn tho¸t khái nÒn kinh tÕ tù nhiªn
vµ chuyÓn sang nÒn kinh tÕ s¶n xuÊt hµng ho¸. NÒn kinh tÕ
s¶n xuÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn ngµy cµng m¹nh Tuy nhiªn nã
còng béc lé nh÷ng h¹n chÕ , nhÊt lµ trong chÕ ®é x· héi
TBCN , mét chÕ ®é x· héi ë ®ã chØ cã lîi nhuËn ®îc chó
träng hµng ®Çu dÉn ®Õn sù ph©n ho¸ x· héi s©u s¾c vµ
quyÒn b×nh ®¼ng trong x· héi bÞ xem nhÑ.
NhËn biÕt tríc t×nh h×nh ®ã, trong qu¸ tr×nh nghiªn
cøu vÒ h×nh th¸i kinh tÕ x· héi Mac vµ Anghen ®· ®a ra dù
®o¸n: CNTB sím muén còng bÞ thay thÕ bëi mét chÕ ®é x·
héi cao h¬n , chÕ ®é x· héi trong ®ã con ngêi hoµn toµn tù
do, v¨n minh vµ b×nh ®¼ng, cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn bÒn
v÷ng, x· h«Þ c«ng b»ng. §ã lµ chñ nghÜa céng x¶n mµ giai
®o¹n thÊp cña nã lµ CNXH - thêi k× chuyªn chÝnh cña giai
cÊp v« s¶n.
Níc ta sau khi giµnh ®îc ®éc lËp ë miÒn b¾c , §¶ng ®·
x¸c ®Þnh ®a ®Êt níc lªn tiÕn lªn CNXH bá qua giai ®o¹n
ph¸t triÓn TBCN. Khi miÒn b¾c hoµn toµn ®îc gi¶i phãng th×
c¶ níc bíc vµo thêi k× qu¸ ®é lªn CNXH.
§¹i héi §¶ng VI
(1986) lµ mét bíc ngoÆt lÞch sö cña nÒn kinh tÕ vãi ®êng lèi
míi cña §¶ng ®Ó ph¸t triÓn ®Êt níc.
Qua 1 sè suy nghÜ vµ gi¶i ph¸p nghiªn cøu s¶n xuÊt
hµng ho¸, ®ang diÔn ra ë níc ta hiÖn nay sÏ phÇn nµo gióp
ta hiÓu râ h¬n vÒ thùc tr¹ng cña níc ta trong thêi k× qu¸ ®é
nµy.
Do h¹n chÕ vÒ hiÓu biÕt nªn trong bµi viÕt nµy cña
em sÏ khã tr¸nh ®ù¬c nh÷ng sai sãt. KÝnh mong ®îc c¸c
thÇy c« chØ b¶o ®Ó bµi viÕt thªm phÇn s©u s¾c.
Néi dung
1. S¬ lîc vÒ lÞch sö ph¸t triÓn s¶n xuÊt hµng ho¸:
S¶n xuÊt hµng ho¸ ra ®êi tõ s¶n xuÊt tù cÊp tù tóc vµ
thay thÕ nã trong qu¸ tr×nh lÞch sö l©u dµi.
ë c¸c x· héi tríc chñ nghÜa t b¶n, s¶n xuÊt hµng ho¸ lµ
s¶n xuÊt gi¶n ®¬n chØ gi÷ vai trß phô thuéc. Tuy nhiªn
chÝnh s¶n xuÊt hµng ho¸ gi¶n ®¬n ®· t¹o kh¶ n¨ng ph¸t
triÓn lùc lîng s¶n xuÊt thiÕt lËp c¸c mèi liªn hÖ kinh tÕ gi÷a
c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ tríc ®ã vèn t¸ch biÖt nhau.
Quan hÖ hµng ho¸ ph¸t triÓn nhanh chãng ë thêi kú
chÕ ®é phong kiÕn tan r· vµ gãp phÇn thóc ®Èy qu¸ tr×nh
®ã diÔn ra m¹nh mÏ h¬n.
H×nh thøc ®iÓn h×nh nhÊt, cao nhÊt, phæ biÕn nhÊt
cña s¶n xuÊt hµng ho¸ lµ s¶n xuÊt hµng ho¸ TBCN. Díi CNTB
quan hÖ hµng ho¸ th©m nhËp vµo mäi lÜnh vùc, mäi chøc
n¨ng cña nÒn s¶n xuÊt x· héi, hµng ho¸ trë thµnh tÕ bµo cña
nÒn s¶n xuÊt x· héi . Nã mang ®Æc ®iÓm: Dùa trªn sù t¸ch
rêi t liÖu s¶n xuÊt víi søc lao ®éng trªn c¬ së bãc lét lao
®éng lµm thuª díi h×nh thøc chiÕm ®o¹t gi¸ trÞ thÆng d.
S¶n xuÊt hµng ho¸ tiÕp tôc tån t¹i vµ ph¸t triÓn díi
CNXH. §Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt hµng ho¸ XHCN lµ nã kh«ng
dùa trªn c¬ së chÕ ®é ngêi bãc lét ngêi vµ nã nh»m môc
®Ých tho¶ m·n nhu cÇu vËt chÊt, tinh thÇn cña mäi thµnh
viªn x· héi trªn c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh .
2. TÝnh u viÖt cña s¶n xuÊt hµng ho¸:
S¶n xuÊt hµng ho¸ tiÕp tôc tån t¹i vµ ph¸t triÓn ë
nhiÒu x· héi lµ s¶n phÈm cña lÞch sö ph¸t triÓn s¶n xuÊt cña
loµi ngêi. Bëi vËy nã cã nhiÒu u thÕ, vµ lµ mét ph¬ng thøc
ho¹t ®éng kinh tÕ tiÕn bé h¬n h¼n so víi s¶n xuÊt tù cÊp tù
tóc :
Nã lµm thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt,
n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng x· héi .Nã thóc ®Èy qu¸ tr×nh
x· héi ho¸ s¶n xuÊt nhanh trãng lµm cho sù ph©n c«ng
chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt ngµy cµng s©u s¾c, hîp t¸c ho¸
chÆt chÏ h×nh thµnh c¸c mèi liªn hÖ kinh tÕ vµ sù phô thuéc
lÉn nhau cña nh÷ng ngêi s¶n xuÊt h×nh thµnh thÞ trêng
trong níc vµ thÕ giíi.
Nã thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh tÝch tô vµ tËp trung
s¶n xuÊt, ®ã lµ c¬ së ®Ó thóc ®Èy qu¸ tr×nh d©n chñ ho¸,
b×nh ®¼ng vµ tiÕn bé x· héi.
3. ë ViÖt Nam:
Trong giai ®o¹n qu¸ ®é lªn CNXH, ë níc ta nh÷ng
®IÒu kiÖn chung cña kinh tÕ hµng ho¸ vÉn cßn bëi vËy nÒn
kinh tÕ hµng ho¸ tån t¹i lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan:
Ph©n c«ng lao ®éng x· héi víi t c¸ch lµ c¬ së cña
trao ®æi ch¼ng nh÷ng kh«ng mÊt ®i, tr¸i l¹i ngµy mét ph¸t
triÓn c¶ vÒ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u. sù chuyªn m«n ho¸ vµ
hîp t¸c ho¸ lao ®éng ®· vît khái biªn giíi quèc gia vµ ngµy
cµng mang tÝnh quèc tÕ.
Ph©n c«ng lao ®éng x· héi ®· ph¸ vì c¸c mèi quan
hÖ truyÒn thèng cña nÒn kinh tÕ tù nhiªn khÐp kÝn, t¹o c¬
së thèng nhÊt, phô thuéc lÉn nhau gi÷a nh÷ng ngêi s¶n xuÊt
vµo hÖ thèng cña hîp t¸c lao ®éng. Sù ph©n c«ng lao ®éng
cña ta ®· ngµy cµng chi tiÕt h¬n ®Õn tõng ngµnh, tõng c¬
së vµ ë ph¹m vi réng h¬n n÷a lµ toµn bé nÒn kinh tÕ quèc
d©n. hiÖn nay ta ®· cã hµng lo¹t c¸c thÞ trêng ®îc h×nh
thµnh tõ sù phan c«ng lao ®éng ®ã lµ: ThÞ trêng c«ng nghÖ,
thÞ trêng c¸c yÕu tè s¶n xuÊt,…T¹o ®µ cho nÒn kinh tÕ hµng
ho¸ nhiÒu thµnh phÇn ph¸t triÓn gióp ta nhanh chãng hoµ
nhËp ®îc víi kinh tÕ trong khu vùc vµ thÕ giíi.
Trong nÒn kinh tÕ ®· vµ ®ang tån t¹i nhiÒu h×nh
thøc së h÷u kh¸c nhau vÒ t liÖu s¶n xuÊt vµ s¶n phÈm lao
®éng. Së h÷u toµn d©n, së h÷u tËp thÓ cña nh÷ng ngêi s¶n
xuÊt hµng ho¸ nhá, së h÷u t nh©n TBCN, së h÷u hçn hîp,
®ång së h÷u,…ChÕ ®é x· héi ho¸ s¶n xuÊt gi÷a c¸c ngµnh,
c¸c xÝ nghiÖp trong cïng mét h×nh thøc së h÷u vÉn cha
®Òu nhau. Së dÜ nh vËy lµ do c¬ cÊu kinh tÕ cña ta giê lµ
c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, sù tån t¹i cña c¸c thµnh
phÇn kinh tÕ lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan .
S¶n xuÊt hµng ho¸ lµ ®Ó trao ®æi ®¸p øng nhu
cÇu cña x· héi nªn ngêi s¶n xuÊt cã ®iÒu kiÖn ®Ó chuyªn
m«n ho¸ cao. Tr×nh ®é tay nghÒ ®îc n©ng lªn do tÝch luü
kinh nghiÖm, tiÕp thu ®îc tri thøc míi. C«ng cô chuyªn dïng
®îc c¶i tiÕn, kü thuËt míi ®îc ¸p dông do ®ã c¹nh c¹nh tranh
ngµy cµng gay g¾t khiÕn cho n¨ng suÊt lao ®éng ®îc n©ng
lªn, chÊt lîng s¶n phÈm ngµy cµng ®îc c¶i thiÖn vµ tèt h¬n.
HiÖu qu¶ kinh tÕ ®îc tró träng lµm môc tiªu ®¸nh gi¸ sù
ho¹t ®éng cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. ViÖc trao ®æi hµng
ho¸ dùa trªn nguyªn t¾c ngang gi¸ khiÕn cho ngêi s¶n xuÊt
lu«n t×m c¸ch tiÕt kiÖm gi¶m ®Õn møc tèi ®a nh÷ng chi
phÝ c¸ biÖt, gi¶m gi¸ trÞ hµng ho¸ c¸ biÖt ®Ó cã lîi nhuËn
khi trao ®æi. Trªn c¬ së ph©n c«ng lao ®éng, s¶n xuÊt
hµng ho¸ ph¸t triÓn. Khi s¶n xuÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn sÏ lµm
ph©n c«ng lao ®éng ngµy cµng cao h¬n, s©u h¬n. Quan hÖ
hµng ho¸, tiÒn tÖ, quan hÖ thÞ trêng ngµy cµng ®îc chñ thÓ
s¶n xuÊt hµng ho¸ vËn dông cã hiÖu qu¶ h¬n vµ tõ ®ã ngoµi
c¸c quan hÖ kinh tÕ ph¸t triÓn mµ c¸c quan hÖ ph¸p lý xÉ
héi, tËp qu¸n, t¸c phong còng thay ®æi.
ChÝnh tõ tÝnh u viÖt rÊt riªng, rÊt cã lîi ( tuy bªn
c¹nh ®ã vÉn cßn cã nh÷ng khuyÕt tËt ) cña s¶n xÊt hµng
ho¸ mµ t¹i ®¹i héi VII §¶ng ta ®· x¸c ®Þnh ph¬ng híng :
Ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn theo ®Þnh híng XHCN vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña
nhµ níc.
KÕt luËn
ViÖt Nam hiÖn nay trong giai ®o¹n qu¸ ®é lªn CNXH
®ã lµ mét thêi kú phøc t¹p vµ ®Çy biÕn ®éng, mét thêi kú
x©y dùng c¬ së vËt chÊt h¹ tÇng cho CNXH ®Ó hoµn thµnh
c¸ch m¹ng d©n d©n chñ.
Víi ®iÓm xuÊt ph¸t thÊp, ®iÒu kiÖn kinh tÕ khã kh¨n
vµ cã nhiÒu trë ng¹i. Muèn ph¸t triÓn kinh tÕ bÒn v÷ng ta
thùc hiÖn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ lµ mét bíc ngoÆt quan träng
trong chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi lµ mét tÊt yÕu vµ
cÇn thiÕt. Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nÒn kinh tÕ
hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn ®· xuÊt hiÖn nhiÒu khã kh¨n,
phøc t¹p vµ ®· t¸c ®éng ®Õn mÆt x· héi nãi chung. §Ó h¹n
chÕ nh÷ng t¸c ®énh tiªu cùc nµy ta cÇn ®Þnh híng cho nÒn
kinh tÕ ph¸t triÓn, buéc nã ph¶i ®i theo con ®êng mµ chóng
ta lùa chän lµ x©y dùng CNXH. ChÝnh v× vËy chÝnh s¸ch
ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn cã sù
®Þnh híng XHCN lµ mét yªu cÇu cÊp thiÕt vµ hîp lý cña quy
luËt ph¸t triÓn, nã thÓ hiÖn t tëng tiÕn bé, s¸ng suèt cña
§¶ng. Trong khi thùc hiÖn tõng bíc sù chuyÓn ®æi nµy chóng
ta ph¶i gi÷ v÷ng ®Þnh híng XHCN, ®øng ngang tÇm víi môc
tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ. Muèn vËy cÇn ph¶i ngµy cµng hoµn
chØnh bé m¸y Nhµ Níc, hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt, ®¶m
b¶o ®a níc ta ®i theo con ®êng XHCN nh ®· chän.
Tµi liÖu tham kh¶o
1. §Ò c¬ng b¶i gi¶ng Kinh tÕ chÝnh trÞ M¸c - Lªnin
2. Gi¸o tr×nh Kinh tÕ chÝnh trÞ M¸c - Lªnin
3. V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VI, VII, VIII
4. NghÞ quyÕt Trung ¦¬ng 2 kho¸ VIII.
- Xem thêm -