Tài liệu Những kiến thức vàng mà đại học không dạy bạn

Lời nói đầu Các bạn trẻ thƣờng trƣớc khi bƣớc vào giảng đƣờng đại học bạn luôn suy nghĩ mình phải học cho thật giỏi, đây là suy nghĩ chƣa đầy đủ. Bạn đừng tự hào mình nghèo mà học giỏi mà tự hỏi tại sao học giỏi mà vẫn nghèo. Cuốn sách nhỏ này bật mí cách giúp bạn chuẩn bị cho mình một sự nghiệp giàu có sau này. Tuy nhiên đã giàu có thì phải sống hạnh phúc, nếu giàu có mà không hạnh phúc thì chẳng có ý nghĩa gì. Ngày nay bạn sống trong một xã hội hiện đại, thì việc định hƣớng cách sống, định hƣớng mục tiêu sống nhƣ thế nào có ý nghĩa, đó là một vấn đề đáng quan tâm. Tôi gặp rất nhiều sinh viên, khi nói chuyện với họ rằng bạn ra trƣờng bạn có đƣợc kỹ năng nào để làm hành trang vào đời chƣa. Họ chỉ trả lời là kiến thức sâu rộng về chuyên môn và trình độ ngoại ngữ tinh thông. Tôi mới hỏi hỏi, bạn hãy cho biết các bƣớc trong đàm phán. Hoặc bạn ra trƣờng bạn suy nghĩ mình cần có kỹ năng nào . Họ trả lời chúng tôi là có một kỹ năng đó là kỹ năng giao tiếp. Đấy các bạn thấy không, sinh viên sau 4 năm đại học họ chẳng có gì? Ngay cả kỹ năng giao tiếp mà tôi hỏi họ, khi trả lời có, nhƣng thực chất họ không có. Một ngƣời có kỹ năng giao tiếp thì khi chúng tôi đặt vấn đề họ phải biết phân tích nội dung cần trả lời, rồi đƣa ra câu trả lời xác đáng, chứ không phải nhận đƣợc câu trả lời hụt hững. Khi ra trƣờng bạn nên xác định không phải bạn là ai, mà ngƣời khác nhìn nhận bạn nhƣ thế nào. Ngƣời ta hỏi bạn, giá trị của câu trả lời không phải là ở nội dung bạn nói, mà cách thức trả lời của bạn. Bạn trả lời chính là 1 tạo cho bạn tiến đến xác lập quan hệ, chứ không phải là nội dung giao tiếp, mục đích chính là nhận kiến thức từ ngƣời nói với bạn. 2 CHƢƠNG 1. HÃY CHUẨN BỊ KỸ LƢỠNG NHỮNG GÌ MÀ MÌNH LÀM. Chúng ta biết rằng thắng hay bại cũng phụ thuộc vào sự chuẩn bị của chúng ta, mỗi ngƣời muốn thành công họ chuẩn bị rất kỹ, những gì về kiến thức đƣợc chuẩn bị từng chi tiết nhỏ nhất, không bỏ sót những chi tiết nào. Vậy bạn đặt ra câu hỏi là chuẩn bị những gì.? Đúng vậy bạn ạ, bạn thƣờng nghe ngƣời ta nói thành công phải có tố chất, mỗi ngƣời thành công luôn phải có tố chất. Vậy bạn phải rèn luyện luyện cho mình những tố chất thành công. I. Người thành công đòi hỏi có tố chất kiên định. 1. Sự hình thành kiên định . Ngƣời thành công luôn có tố chất kiên định, họ không bỏ dở công việc giữa chứng, trong quá trình học ở trƣờng dù bạn thông minh đến mấy nhƣng bạn không rèn luyện cho mình tố chất này thì khi ra trƣờng bạn đối mặt với thƣơng trƣờng khắc nghiệt thì nhất định bạn thất bại. Kiên định đòi hỏi có sự định hƣớng tốt, nhƣng định hƣớng của bạn luôn đƣợc tiến hành kỹ lƣỡng sau đó tiến hành một cách tuần tự nhƣ kế hoạch bạn đã vạch ra. Tuy những việc nhỏ thôi nhƣ bán cà phê, hay giúp việc cho nhà hàng thì bạn phải có kế hoạch đế thực hiện, chứ đừng bao giờ thụ động là một ngƣời làm thuê, có bạn hỏi làm thuê thì làm gì phải động não cho mệt. Đây là sai lầm của rất nhiều bạn sinh viên. Nếu bạn là một ngƣời cầu tiến, bạn phải đặt mình vào ông chủ để 3 đƣa ra những phán đoán nhằm giúp ngƣời chủ cửa hàng phát triển kinh doanh mạnh hơn. Để đƣợc sự tinh nhiệm đồng thời học đƣợc kinh nghiệm trongkinh doanh. Nếu ông chủ quá thiển cận thì hãy làm tốt công việc của mình với một chiến lƣợc mục tiêu cụ thể. Nếu bạn thực sự cần thiết cho ông chủ thì ngƣời chủ không dễ gì đuổi bạn đâu. Tôi cũng là một sinh viên nhƣ bạn, trong thời gian học đại học tôi phụ bán cho một quán cà phê ở thành phố huế, quán cà phê này mới mở nên khách không nhiều, tôi nghĩ đến chiến lƣợc thu hút khách hàng cho ông chủ. Tôi làm việc với ông chủ đƣa ra kế hoạch của mình. Kiên định đòi hỏi phải có những yếu tố quan trọng nhƣ sức khỏe, đam mê, và niềm tin. Những yếu tố này là cốt lõi của kiên định, nhiều ngƣời thành công trong các lĩnh vực mà họ theo đuổi là do trong họ đã hình thành các yếu tố này từ trƣớc. Trong công việc đòi hỏi bạn phải cố gắng hết sức mình mới có thể hoàn thành tốt đƣợc, ví dụ nhƣ bạn leo đỉnh núi, nhƣng gần tận đỉnh rồi bạn không thể cố gắng thêm nữa bạn tụt xuống, khi xuống bạn cảm thấy còn khó hơn lên núi, cứ nhƣ vậy bạn thấy tiếc nuối khi với đƣợc mục tiêu cuối cùng của mình, trong cuộc sống nhiều lúc thành công đang chuẩn bị đến với mình, nhƣ do bạn không đủ độ chính để chạm đến thành công, cuối cùng bạn bỏ cuộc. Ngƣời khác chăm chú theo bạn học cách bạn đi và rút ra bài học và chỉ một ít sức lực bỏ ra họ đạt thành công, còn bạn thất bại. 2.Sức khỏe. 4 Sức khỏe là tài sản quý giá nhất thì ai cũng biết, nhƣng giữ gìn sức khỏe để có sức khỏe dèo dai thì mấy ngƣời biết đƣợc. Trong quá trình học đại học tôi phải có quyết tâm là tìm hiểu phƣơng pháp học có hiệu quả thế nào mình không bị cận thị, mình không bị gầy đi. Thế là tôi nghiên cứu các phƣơng pháp kích thích tƣ duy tốt nhất, lúc này với kiến thức tiếng anh tốt nên tôi đã tiếp cận phƣơng pháp học tập của tony buzan. Một nhà giáo dục học nổi tiếng thời bấy giờ và cho đến ngày nay, phƣơng pháp này dựa tối sự tối ƣu của năng lực bộ não, nó là cho sự hoạt động phối hợp chặt chẽ giữa bán cầu não trái và bán cầu não phải, học kết hợp sự giải trí, tôi chú trọng ghi nhớ bằng hình ảnh, ví dụ khi xem một bộ phim ngắn tôi cố gắng hình dung hết tất cả các trích đoạn quan trọng trong đoạn phim, cứ nhƣ vậy những bộ phim càng hay tôi càng có thể nhớ hết toàn bộ nội dung mà không mấy khó khăn. Trong quá trình học tập cũng vậy, với những tài liệu dài thì tôi cố tìm ra những từ khóa quan trọng sau đó gắn các từ khóa ấy với các nhân vật rồi liên kết lại thành một hoạt cảnh giống nhƣ một bộ phim, vì vậy cả cuốn sách tôi chỉ thuộc lòng trong vài ngày. Học ngoại ngữ cũng vậy tôi tăng sự đam mê bằng cách học cách phát âm đúng trƣớc đó, tôi tìm hiểu cách làm thế nào để phát âm đúng, hay yếu tố nào để phát âm đúng. Sau vài ngày tôi phát hiện ra để phát âm đúng thì chúng ta phải kết hợp giữa lƣỡi, vòm họng và sự rung của dây thanh quản nhƣ vậy mới đúng đƣợc. Sau đó tôi luyện thêm ngữ điệu nữa, ngày ngày giọng của tôi gần giống với ngƣời bản địa hơn thế là việc thích nói tiếng anh trở nên dễ dàng hơn. Tuy nhiên từ vựng là một khâu quan trọng, tôi học 5 từ vựng dựa trên sự liên tƣởng. Ví dụ để học từ „ couple” có nghĩa là đôi hoặc cặp thì ta đã biết “ apple” là quả táo, từ council có nghĩa là cộng đồng. Bây giờ chỉ tƣởng tƣợng cộng đồng ngƣời đang ăn táo thì thấy couple vợ chồng đi tới. Ngoài ra nếu không có các phụ âm quen thuộc thì tôi tìm cách liên hệ đến sự giống nhau với tiếng việc. Ví dụ: khi học các ngày trong tuần bằng tiếng anh Monday thứ Hai Tuesday thứ Ba Wednesday thứ Tư Thursday thứ Năm Friday thứ Sáu Saturday thứ Bảy Sunday Chủ Nhật Thứ hai: là “mâm đây” thứ ba là”tiêu đây” thứ tƣ là quét đây( Quét nhà đi). Thứ năm là “ thớt đây”( Thớt chặt xƣơng chẳng hạn). Thứ sáu tôi nói” Phay đây”( có nghĩa dao phay đây). Thứ sáu” Sát tớ đây”( Ngồi sát tớ đi”. Chủ nhật thì tôi đọc thành “ Sắn đây”. Tiếp cách thứ ba, nếu không nghĩ ra đƣợc nhƣ hai cách trên thì tôi dùng phƣơng pháp 6 hình ảnh hóa các từ, cứ mỗi cụm từ là cho một hình ảnh ví dụ: bạn muốn học White-washes là có nghĩa quét vôi trắng. Từ white đại diện cho ông white chủ nhà hàng đồ uống của mỹ. Còn từ washes có từ đầu giống washington. Và liên kết với nhau bằng hình ảnh sống động là ngài white và ngài washington đang cùng nhau quét vôi trắng. Tôi có bộ từ điển riêng cho dại diện từ là tên các ngƣời nổi tiếng. Cứ nhƣ vậy mỗi ngày tôi học rất nhiều từ vựng. Một cách để giúp tôi duy trì sức khỏe đó là phƣơng pháp thở đúng, có nghĩa là thở bụng. Đây là một đề xuất nghiêm túc của bác sĩ Nguyễn Khắc Viện, ông là một bác sĩ giỏi và là nhà nhân danh văn hóa thế giới. Ông đã đƣa ra bài thơ giúp mọi ngƣời thở bụng. “ Thóp bụng thở ra, phình bụng thở vào Hai vai bất động, chân tay thả lỏng Mặt phật ung dung Tập trung theo dỏi Luồng ra, luồng vào Bình thường qua mủi, khi gấp qua mồm Đứng ngồi hoặc nằm, lúc nào cũng được ;ở đâu cũng được.” Bài thơ này quan trọng đến mức, ông Nguyễn Khắc Viện nói với ngƣời bạn của mình rằng các công trình nghiên cứu của tôi có thể bỏ vào thùng rác nếu thấy hết giá trị, còn bài thơ này thì không. Chính bài thơ này đã giúp cho tôi thoát khỏi bệnh lao phổi, tôi thực hiện tập thở theo bài thơ này, đó là ngồi theo tƣ thế thiền và theo dỏi hơi thở một cách thỏa mái, sâu chậm tùy vào trạng thái cơ thể, cứ tự 7 nhiên nhƣ vậy, ngày này qua ngày khác, mệt là tôi tập thở, trong quá trình làm việc việc thở này trở nên quan trọng hơn chất lƣợng công việc. Thế là bệnh tật bị xua hết. Có nhiều ngƣời chƣa hiểu rõ cách thở của Nguyễn Khắc Viện, họ cho rằng trong công việc khó mà thở theo phƣơng pháp này vì mình tập trung vào công việc hơi đâu mà mình tập trung vào việc thở đƣợc. Nhƣng các bạn biết không, chính cách thở của ông mà một ngƣời nhƣ ông bị cắt 2/3 cái phổi mà có khả năng làm việc phi thƣờng đấy bạn ạ, ông ta làm việc đến mức các thanh niên phải chào thua. Khi bị cắt phổi các bác sĩ nói với ông rằng chỉ cần việc không đủ dƣỡng khí thôi thì ông quá lắm thì cũng sống đến hai năm là cùng. Thế mà ông đã sống thêm 53 năm, trƣớc khi ông mất các bác sĩ điều trị cho ông đều đã chết. Tôi muốn nói các bạn rằng suốt đời bạn cố gắng tập thở theo phƣơng pháp của NKV 9 Nguyễn Khắc Viện) thì cái gì bạn cũng có thể làm đƣợc nhƣ ông, sống lâu nhƣ ông. Bây giờ tôi xin mách bạn các bƣớc tập thở hiệu quả này. Bước 1. Điều thân.( điều chỉnh dáng ngồi). Bạn ngồi ngay ngắn, lƣng thẳng, mắt nhìn chóp mủi hơi chếch xuống, chân xếp bàng theo kiểu bán già hoặc kiết già thì càng tốt. Nhƣ vậy là bạn có thể thả lỏng chân tay, mặt ung dung tự tại rồi. Và chuẩn bị bƣớc tiếp theo. Bước 2. Điều tức( Điều chỉnh hơi thở) 8 Sau khi cơ thể ngồi đã tƣơng đối đúng thì bạn tiếp tục điều chỉnh hơi thở, bạn cứ quan sát tại điểm đan điền( vị trí cách rốn khoảng 2cm dƣới rốn). Cứ nhƣ vậy theo dỏi hơi thở tại điểm đan điền này bằng cách thở vào thấy bụng phìn ra, thở ra thấy bụng xép lại. Bạn thực hiện liên tục trong vòng một tháng nếu thấy không có vấn đề gì, cộng thêm hơi thở tƣơng đối êm, chậm, sâu, đều rồi thì bạn chuyển sang bƣớc thứ ba. Bước 3. Điều ý( đừng cho suy nghĩ vớ vẫn, lung tung). Trong quá trình ngồi tập thở bạn thấy trong óc mình những suy nghĩ vớ vẫn, thì thiền học gọi đó là tạp niệm. Để bỏ tạp niệm, phƣơng pháp tốt nhất đó là chuyển hƣớng suy nghĩ vào cái gì đó, chẳng hạn nhƣ đếm số, bạn đếm nhẩm từ 1 đến 10 rồi 10 đến 1; chừng nào không còn tạp niệm nữa thì bạn chuyển sang bƣớc thứ 4. Bước 4. Quán tƣởng.( hình dung sự sống ngọt ngào). Quán tƣởng là phƣơng pháp hình dung những gì để con ngƣời đạt đến một thế giới cực lạc. Bạn lấy một tấm hình của phật và nhìn vào 10 giây không chớp mắt, sau đó nghỉ và nhìn nơi khác chớp mắt 10 giây, tiếp tục nhìn hình 15 giây sau đó nhìn chổ khác 15 giây và chớp mắt đến lúc nào hình ảnh hiện một cách rõ nét trong đầu bạn thì bạn đã quán tƣởng đƣợc hình ảnh đó một cách chân thực. Phƣơng pháp này luyện đƣợc luyện thƣờng xuyên thì não phải phát triển rất mạnh, bạn có thể ghi nhớ theo nhanh nhƣ chụp hình vậy. Bạn hãy luyện tập mỗi ngày và có kế hoạch cụ thể, cuối cùng việc thở đúng trở thành bản năng bạn chẳng cần điều khiển chúng, thở 9 là đúng, nhìn là thấy không cần cố gắng gì. Một ý tiếp theo nữa là tôi mong các bạn siêng năng tập thể dục. Tôi có thói quen tập thể dục, tôi khỏe là nhờ luyện “ bát đoạn cầm” bạn cứ lên mạng là biết, nó giúp bạn cải thiện sức khỏe mà không tốn nhiều thời gian. Nếu nhƣ lúc làm việc bạn thở đúng, rãnh bạn luyện tập thể dục thì bệnh tật tha cho bạn đó. Thanh niên ngày nay quá lƣời tập thể dục, bác Hồ chúng ta luôn động viên mọi tầng lớp nhân dan tập thể dục. Vì Bác cho rằng mỗi ngƣời dân chúng ta mạnh khỏe thì dân tộc sẽ khỏe mạnh, vì vậy tôi khuyên đồng bào tăng cƣờng tập thể dục. Tôi ngày nào cũng tập thể dục”. Lời dạy của Bác ngày nay cũng còn có giá trị. Chúng ta mỗi mỗi thanh niên phải tập thể dục thƣờng xuyên, một ngƣời khỏe thì làm việc không biết mệt, nếu một ngƣời khỏe cộng thêm thông minh thì các công trình hoặc sản phẩm sáng tạo đƣợc phát minh nhất định đến với họ, chỉ là vấn đề thời gian mà thôi. Ngƣời yếu đuối làm việc thƣờng qua lao, không đào sâu suy nghĩ , làm mang tính đối phó thì đâu nói đến chuyện sáng tạo. Vậy để có một sức khỏe dẻo dai thì bạn hãy luyện tập theo những gì tôi đã chỉ dẫn ở trên. Mỗi ngày 15 phút thôi cũng là có tác dụng lớn đấy bạn ạ, làm việc thì tập thở, nghĩ ngơi thì tập thiền, ăn uống thì quán tƣởng. Tức là hình dung những gì tốt đẹp đã đem đến cho chúng ta trong bữa ăn. Cứ khi ngồi vào ăn trƣớc khi tôi xúc cơm thì trong đầu tôi hiện ra một cách đồng vàng óng ả với những hạt lúa vàng tƣơi, những ngƣời nông dân đang hăng hái gặt lúa, rồi đến các nhà máy đang xay xát lúa ra 10 những hạt gạo thơm ngon, những ngƣời mẹ chăm chỉ nhặt những hạt thóc lép bỏ vào bao với một niềm vui vô tận. Để biết cám ơn tạo hóa cho mình một thứ vô cùng quý giá để nuôi cơ thể, quán tƣởng cũng là một hình thức tập thể dục, đó là tập thể dục tinh thần. Thể dục tình thƣơng. Ăn uống cũng rất cần thiết cho sức khỏe, tôi không chú trọng vào giá trị thức ăn, mà chỉ chú trọng đến sự cần thiết trong thức ăn đó, nhƣ vệ sinh thực phẩm, lƣợng chất cần thiết. Mỗi sáng tôi ăn gì cũng đƣợc khoảng 8h 30 tôi pha cho mình một ly ngũ cốc bỏ ít đƣờng và uống, thế là đầy đủ chất dinh dƣỡng trong ngày, ngủ cốc ở quê tôi nhiều lắm gồm đậu đen, đậu nành, kê, mè đen và ít nếp dẻo, tôi phơi khô dòn và nhờ máy xây mịn, mỗi lần khoảng 3 lon mỗi loại và ăn trong một tháng. Cứ nhƣ vậy tôi sống thỏa mái không lo gì việc ăn uống cả. 3. Đam mê. Có nhiều bạn chỉ số thông minh rất cao, nhƣng không có sự đam mê dẫn đến thất bại thảm hại, tôi nói cho bạn biết sự đam mê từ đâu mà có, chính là những gì đem lại cho bạn, cho mọi ngƣời niềm vui. Những đam mê của bạn có thể đến từ sở trƣờng hoặc sở đoản, nhƣng vì bạn có sự quyết tâm theo đến cùng mà bạn trở nên giỏi dang trong lĩnh vực đó. Tôi ngay từ nhỏ tôi rất thích ngoại ngữ, đam mê của tôi là nghe đƣợc ngƣời ta nói bằng tiếng anh và nói giỏi tiếng anh, nên tôi có gắng chinh phục ngoại ngữ Anh, nó là một ngôn ngữ đƣợc ƣa chuộng nhất hiện nay, do đó việc tôi cố gắng học ngoại ngữ Anh là hết sức chính đáng, tuy nhiên khi học ngoại ngữ tôi gặp phải khó khăn là việc phát âm, 11 nhƣng vì sự nỗi lực hết mình ngày này, qua ngày khác thì việc phát âm trở thành dễ dàng hơn. Nếu bạn thực sự giỏi một lĩnh vực rồi, nhƣng vẫn cảm thấy lạc lõng, chƣa thực sự giúp đời, giúp mình và giúp xã hội tiến triển thì bạn phải tiến tới một bƣớc nữa đó là đến ngay những đam mê của mình để khám phá ra những điều mới lạ của chúng. Một lĩnh vực nào đó nếu chúng ta càng tiến xa cố gắng đi vào những ngõ ngách sâu kín nhất thì sẽ biến nó thành vƣờn hoa ngát thơm, với những muôn màu muôn sắc của chúng tỏa hƣơng thơm ngào ngạt xung quanh mình. Chúng ta cảm nhận hết đƣợc hết tất cả vẻ đẹp của chúng, để rồi biến chúng giống nhƣ một phần máu thịt của mình. Giả sự khi thành thạo ngoại ngữ, tôi khám phá ra những bí mật của não phải, vì tôi là ngƣời chuyên về tìm hiểu giáo dục, nhất là giáo dục sớm cho trê, nên lĩnh vực giáo dục não phải là một trong những tìm hiểu ƣu tiên của tôi. Giáo dục não phải là một nghiên cứu mang tính đột phá, Chúng ta hình dung kết quả rộng lớn của chúng nhƣ thế này, nếu một ngƣời đƣợc giáo dục não phải ngay từ nhỏ thì chỉ một thoáng nhìn thì họ biết đƣợc bản chất của nó là gì, đặc biệt ghi nhớ ngay tức khắc. Có những biểu diễn về khả năng ghi nhớ bằng não phải là đƣa cho ngƣời đó hàng ngàn chi tiết bảo họ trong một vài phút quan sát để ghi nhớ hết tất cả các chi tiết đó, và chúng ta biết chỉ một thoáng nhìn họ ghi nhớ một cách chính xác các chi tiết đó giống nhƣ cái máy ảnh vậy. Tiếp theo ngƣời có khả năng tƣ duy não phải, họ có những năng lực và sức mạnh kỳ lạ, nhƣ chữa bệnh từ xa; nhƣ nhìn xuyên thấu vật và có thể đọc sách không cần mở mắt. Bạn thấy chƣa vì sao tôi lại đam mê 12 lĩnh đó phải không bạn, một kiến thức mới mẻ, chƣa đƣợc khám phá đầy đủ, một bí ấn lớn nhất của loài ngƣời. Vậy khơi nguồn đam mê là biết đƣợc những sở trƣờng của mình rồi phát triển nó trong một phạm vi rộng lớn, theo đuổi nó cả cuộc đời để đi tìm giải pháp thỏa đáng đối với bản thân mong đợi, để có đƣợc đam mê chúng ta phải làm gì. Giáo dục ngày nay chú trọng giúp các em khám phá những năng lực bên trong của con ngƣời mình, do đó rất nhiều kỹ năng mới đƣợc đƣa vào trƣờng học, tuy không sâu nhƣng làm cho các em thấy đƣợc lĩnh vực nào mà mình thích thú. Đam mê chính là cảm xúc đấy bạn ạ, nếu nói thành công của bạn chính là cảm xúc thì không sai, những ngƣời có đam mê thƣờng họ có cảm xúc đặc biệt về lĩnh vực đó, cảm xúc mong muốn đƣợc chiếm đoạt, mong muốn đƣợc hoàn thành, họ nhìn đƣợc những bƣớc đi, những viễn cảnh đi đến thành công trên từng bƣớc của mỗi giai đoạn đó. Để đạt đƣợc đam mê thì không thể thiếu sự kiên trì, ngày qua ngày, 10 lần, trăm lần, ngàn lần. Cuối cùng thành thạo chúng đƣa chúng vào máu thịt của chính mình. Giống nhƣ một cô gái ngƣời Trung Quốc có đam mê đếm tiền, chị ta đếm tiền nhanh hơn cả máy, cố ta dành hàng giờ trong ngày để luyện cách đếm tiền, có có thể đếm tiền nhanh hơn cả máy, trong quá trình đếm tiền chị còn phát hiện cả tiền giả nữa. Chị ta nói việc đếm tiền giúp cho chị có một công việc tốt trong kinh doanh. Vậy để nắm bắt đƣợc đam mê của mình thuộc lĩnh vực nào trong các lĩnh vực mà bạn đam mê. Bạn cần xem xét các bƣớc sau. Bước 1. Dấn thân. 13 Có những công việc ban đầu mình chƣa đam mê, nên mình làm chƣa tốt vì mình chƣa hiểu rõ về nó, nhƣng khi càng làm thì những khám phá mới làm cho chúng ta thích thú, có những cuốn sách nói về các sở trƣờng cho rằng đam mê bắt nguồn từ năng khiếu. Theo tôi nghĩ nhƣ vậy là không hoàn toàn đúng, đam mê là cảm xúc tích cực trƣớc công việc và hành động. Vậy để xác định đƣợc đam mê của mình thì chúng ta phải “dấn thân”. Trong giai đoạn này chúng ta làm nhiều hơn, suy nghĩ nhiều hơn và cố gắng nhiều hơn để đối chiếu xem mình có phù hợp với nó không. Tôi lấy ví dụ khi còn nhỏ tôi muốn trở thành một giáo viên dạy ngoại ngữ, ƣớc mơ ấy nhƣ theo suốt cuộc đời tôi, đêm nằm ngủ tôi cũng mơ thấy mình đang nói tiếng anh với ngƣời nƣớc ngoài, tôi đƣợc đi du lịch đến nhiều nƣớc trên thế giới để thƣởng ngoạn những cảnh quan hùng vĩ, những bờ biển dài xanh ngắt những lâu đài nguy nga tráng lệ, ở đó rất nhiều con ngƣời thân thiện, với nhiều cảnh quan đẹp đẽ cảnh quan đẹp đẽ, những hơn hết là muốn tìm hiểu văn hóa ở đó , thế điều đó thôi thúc tôi thi vào trƣờng đại học sƣ phạm ngoại ngữ, nhƣng lúc đó ngoại ngữ rất nhiều ngƣời thi, tôi băn khoăn và quyết định không thi nữa. Tôi chuyển hƣớng sang thi môn toán và nguyện vọng hai vào đại học sƣ phạm tin học. Do hồi đó ngành sƣ phạm Toán lấy điểm quá cao, tôi không đủ điểm đạt nên đậu vào nguyện vọng hai là ngành Tin Học. Nhƣng trong quá trình dạy môn tin học tôi cảm thấy môn này quá khó vì tôi thực sự khong có năng khiếu về lập trình, nhƣng may thay trình đó tôi lúc đó 14 cũng đáp ứng phần nào của sinh viên mới ra trƣờng; cộng thêm hồi đó tin học đang mới mẻ nên những hiểu biết của tôi cũng đáp ứng đủ những gì mình cần có khi đứng trên bục giảng. Nhƣng đây không phải cái đích thực của tôi, tôi đam mê ngoại ngữ cơ. Và vì thế dù là giáo viên dạy tin học nhƣng ngày đêm tìm hiểu về ngoại ngữ, những câu hỏi vì sao có ngƣời nhìn qua từ vựng thì họ lại nhớ ngay, còn ngƣời khác thì không nhớ. Nhƣng giải quyết đƣợc câu hỏi này dẫn đến một chuyên môn mới mà tôi cảm thấy mình cực kỳ đam mê đó là năng lực của con ngƣời. Nó có gì liên quan đến hoạt động não phải chăng. Đúng vậy, càng tìm hiểu tôi càng phát hiện những điều thú vị của nó, nhƣ khi tôi dạy bàn tính gãy cho trẻ 6 đến 12 tuổi thì khả năng tính toán của nó tăng lên rất nhiều, khi tôi dạy nó ghi nhớ hình ảnh bằng phƣơng pháp của giáo sƣ MAKOTO SHICHIDA thì nó có khả năng ghi nhớ kỳ lạ, những từ vựng chỉ thoáng nhìn là chúng nhớ ngay, và nhớ dai, trí nhớ này đƣợc rèn luyện thƣờng xuyên thì tốc độ của nó ngang bằng với chụp ảnh. Vậy đó, đam mê đến từ sự khám phá một cách nghiêm túc, không khi nào ngừng nghỉ, một thái độ làm việc chăm chỉ giúp tôi khám phá phƣơng pháp giáo dục mới, một phƣơng pháp giáo dục não phải, một cách học cho tƣơng lai của thế hệ trẻ. Sau này tôi sẽ có một cuốn tài liệu về giáo dục đánh thức tiềm năng của con ngƣời. Các bạn có thể tải từ trang https://123doc.org. Dấn thân không phải việc gì cũng làm, mà dấn thân đƣợc thể hiện là việc nhìn nhận ra những khả năng của mình, rồi khám phá, rồi phát hiện và thực hiện nó, cải tiến nó, biến nó trở thành kỹ năng, kỹ xão và 15 cuối cùng làm cho nó trở thành một phần không thể thiếu đƣợc giống nhƣ một bộ phận của bản thân. Bạn thấy có nhiều nghệ sĩ xiếc họ đam mê đến kỳ lạ, họ thực hiện những thao tác một cách thuần thục, chúng ta thấy nhƣ họ khi thực hiện không suy nghĩ gì cả, không điều khiển gì cả, các thao tác diễn ra một cách bản năng. Họ thực hiện chuẩn mực đến kỳ lạ, làm cho khán giả kinh ngạc từ phút đầu đến phút cuối. Tuy nhiên để dấn thân có hiệu quả, và sự dấn thân đó biến thành niềm vui, hạnh phúc của bạn thì tôi muốn bạn chọn cho mình những lĩnh vực rộng lớn để bạn dấn thân, nếu đƣợc nhƣ vậy bạn thực sự có ích cho mọi ngƣời. Theo tôi nghĩ hạnh phúc chính là đem đến cho ngƣời khác hạnh phúc. Bạn dấn thân và đƣa những lợi ích của kết quả đó vào cuộc sống làm cho cuộc sống của nhiều ngƣời tốt đẹp hơn. Khi đã dấn thân rồi mọi thứ khác bạn xem nhƣ thứ yếu, việc gì đó mà con ngƣời ta toàn tâm toàn lực về nó thì khả năng của nó hết sức kỳ diệu. Ví dụ ngƣời mẹ đã nhấc chiếc xe nặng 5 tấn để cứu đứa con. Ngoài ra dấn thân còn có thể làm những việc mà ngƣời khác không bao giờ nghĩ làm đƣợc. Có một câu chuyện nhƣ thế này, có một khu làng nọ một hôm bọn thổ phỉ đến bắt đi rất nhiều đứa trẻ đang ngủ, già làng đã họp các bô lão lại và quyết định điều động 18 ngƣời thanh niên khỏe nhất lên núi để đòi lại những đứa trẻ bị mà bọn thổ phỉ bắt cóc, nhƣng các thanh niên đến bên các vách núi cheo leo, dựng đứng họ không cách nào trèo lên đƣợc. 16 Họ cắm trại dƣới ngọn núi và tìm cách lên núi để giải thoát cho các đứa trẻ, hai ngày trôi qua, những thanh niên khỏe mạnh này cũng không làm gì đƣợc. Đến ngày thứ ba họ ngạc nhiên thấy vài ba ngƣời mẹ đu mình trên các chiếc dây leo cõng con mình tìm đƣờng xuống núi, khi họ xuống tận chân núi, những ngƣời thanh niên này hỏi, là làm thế nào các chị có thể trèo lên các ngọn núi dựng đứng cheo leo trong không gian rộng lớ đến nhƣ vậy, một trong số các bà mẹ bảo với họ rằng chúng tôi cũng không biết nữa, nhƣng nếu các bạn là chúng tôi thì các bạn cũng làm đƣợc mà. Đó là sức mạnh, khi con ngƣời ta dấn thân thì họ đã có một ý chí vƣợt qua mọi khó khăn. Có nhiều ngƣời bên ngoài rất yếu ớt nhƣng bên trong họ có một khả năng kỳ lạ, cái gì họ cũng làm, họ làm suốt ngày đến mức quên ăn quên ngủ, nhƣng họ vẫn khỏe. Vậy nguyên nhân ở đâu, đó là sự đam mê đã giúp họ chiến thắng tất cả những rào cản về tinh thần lẫn thể xác. Bước 2. Hình thành kỹ năng của nó Mỗi lĩnh vực cần có những kĩ năng cần thiết, khi thực hiện việc đó ban đầu chúng ta còn bở ngỡ, chúng ta còn lúng túng, giống nhƣ chèo thuyền nhỏ trên mặt biển bào la của đại dƣơng, với một kiến thức khổng lồ làm cho chúng ta dễ nãn lòng. Nhƣng chúng ta đừng đi sâu vào nhiều về kiến thức mà hãy hình thành những kỹ năng, sau đó kiến thức tự khắc sẽ đến. Cũng giống nhƣ làm việc vậy, chúng ta cứ làm việc, có thể chƣa vội quan tâm về vật chất, nhƣng cuối cùng tiền sẽ 17 chảy vào túi ta. Tiền cũng giống nhƣ kiến thức vậy, nó chỉ đến khi chúng ta lao động hăng say mà thôi. Tôi học ngoại ngữ cũng vậy, cứ thực hành nói hàng ngày, chẳng cần gì học nhiều từ vựng cả, mỗi từ áp dụng nhiều câu, áp dụng cho nhiều tính huống. Thế rồi từ vựng từ đâu lại xuất hiện trong đầu của mình. Chúng càng ngày càng nhiều, có khi tôi cũng không biết mình học nó tự bao giờ. Vậy kỹ năng đƣợc hình thành nhƣ thế nào. Kĩ năng đƣợc hình thành trong quá trình thực hành một công việc nào đó. Cứ làm đi, rồi sẽ đến, đến rồi sẽ biết, thực hành mỗi ngày cứ liên tục, ngày này qua ngày khác, tôi lấy ví dụ khắc. Ngày xƣa tôi thử học quay dĩa. Việc này thƣờng thực hiện bởi các diễn viên xiếc. Nhƣng vì đam mê kỹ thuật xiếc nên tôi cũng cố học thử, tôi lấy cuốn sách cũ dục một lỗ vừa ngón tay trỏ rồi ngày ngày quay, ngày nào cũng quay, cứ nhƣ vậy sau một thời gian tôi lấy miếng gỗ nhám ra quay thì thấy tấm gỗ đƣợc quay tròn, khi thành thạo trên tấm gỗ tròn thì tôi thực hiện nó trên quyển sách nhám mới, ban đầu rơi lên, rơi xuống nhƣng cuối cùng thì cũng đứng cân bằng trên ngón tay của mình. Bước 3. Biến kĩ năng thành kỹ xảo. Nếu bạn không thực hiện liên tục và lâu dài, thì hành động chỉ đạt đến kỹ năng. Nghĩa là hành động đó phụ thuộc vào ý thức của bạn, nêu bạn không tập trung thì hành động đó khó hoàn thành tốt. Nhƣng bạn rèn luyện hơn nữa thì kỹ năng ấy biết thành kỹ xão sau một vài năm. 18 Tôi lấy ví dụ nhƣ thế này. Trong quá trình viết tài liệu thì viết tay trở nên lạc hậu, vì viết không thể rõ ràng bằng đánh máy, nội dung văn bản không thể thuận tiện nhƣ trên máy đƣợc. Vậy là việc đánh máy có một vai trò hết sức quan trọng đối với tôi. Tôi cố gắng tìm cách học đánh máy là làm thế nào đánh máy không nhìn bàn phím, cũng không nhìn màn hình mà có thể nhìn vào nội dung văn bản. Đây là một thách thức lớn. Vì dạy tin học, nên tôi biết đến nhiều cách thức luyện gõ phím, trong đó có sử dụng phần mềm nhƣ mario để luyện gõ phím. Ngày đó tôi chƣa có máy tính, vì máy tính rất đắt, một cái máy tính tạm dùng đƣợc khoảng hai cây vàng thời đó. Nên khó có thể mua một máy tính nhƣ điều kiện của sinh viên bấy giờ. Nên tôi đã nghĩ ra một cách là vẽ bàn phím máy tính trên giấy và luyện từng ngày. Trong quá trình gõ phím tôi thấy điều này, ngón út và ngón áp út gõ văn bản rất khó. Vậy là tôi dành 10 ngày gõ một ngón út, 10 ngày gõ ngón áp út, gõ những đoạn văn bản dễ nhật là thơ hay có cách trình bày đẹp. Sau một thời gian hai ngón này gõ dễ dàng nhƣ ngón trỏ vậy, và tôi đã dùng phần mềm luyện gõ bằng 10 ngón tay. Nhƣng các bạn biết không gõ 10 ngón tay đã khó nhƣng không nhìn phím thì càng khó hơn, buộc ngƣời soạn thảo phải nhăm mắt lại gõ phím, nhƣ tôi thấy nhƣ vậy cũng khó, nên tôi nghĩ ra một cách là dùng chiếc nến vừa đủ nhỏ để mình có thể không nhìn rõ phím, chỉ thấy thoang thoáng thôi rồi tiến 19 hành gõ, đến cuối cùng tôt tắt nến và gõ lại nội dung minh đã thuộc trƣớc đó. Khoảng 2 tháng là tôi đã luyện gõ phím một cách tƣơng đối hoàn hảo. Nhƣng tôi cũng không dừng lại ở đó, làm thế nào để gõ mỗi ngày hàng trăm trang tài liệu, thì tôi mới nghiên cứu phƣơng pháp gõ nhanh, rất may trong một dịp đến một quần sách tôi thấy cuốn sách phƣơng pháp gõ phím siêu tốc bằng tốc ký, nghĩa là nhiều cụm từ đƣợc cài đặt sẵn trong phàn mêm soạn thảo, mình chỉ gõ phần tắt của nó mà thôi. Ví dụ: câu” cộng hòa xã hội chủ nghĩa việt nam. Độc lập tự do hạnh phúc” bạn cho nó một cái tên là “ch” sau khi gõ “ch” và phím cách thì hai câu đó lại xuất hiện, cuốn tốc ký này đƣa ra nhiều cụm tự thông dụng và có một tiện ích sẵn trong phần mềm soạn thảo. Các ký tắt này cũng khá dễ nhớ nên khoảng 3 tháng thì tôi nhớ hết các ký tắt này. Bây giờ bạn biết không tôi soạn thảo văn bản tôi tắt màn hình máy tính, sau khi soạn xong thì bật màn hình lên và chỉnh sữa một đôi chút là xong; nhanh đến không ngờ phải không bạn. Bước 4. Phần thưởng. Bạn có bao giờ xem xiếc thú chƣa, khi con vật hoàn thành những thao tác thì huấn luận viên cho nó ăn, rồi vuốt ve chúng để động viên chúng thực hiện các bƣớc tiếp theo của chƣơng trình xiếc. Vậy phần thƣởng có tác dụng nhƣ thế nào, có nhiều tác dụng đấy bạn ạ. Nếu bạn không biết tự thƣởng cho mình thì không ai thƣởng cho bạn cả, khi mình hoàn thành một cái gì đó, mình rủ cả gia đình đi chơi 20