S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Trêng THCS Lao B¶o.
MỤC LỤC
Mục lục ................................................................................................. trang 1.
Phần 1: Lí do chọn đề tài ...................................................................... trang 2.
Phần 2: Thời gian, phạm vi, phương pháp, đối tượng nghiên cứu ....... trang 3.
I. Thời gian nghiên cứu ........................................................... trang 3.
II. Phạm vi nghiên cứu ............................................................ trang 3.
III. Phương pháp nghiên cứu ................................................... trang 3.
IV. Đối tượng nghiên cứu ........................................................ trang 4.
Phần 3: Nội dung .................................................................................. trang 4.
A. Cơ sở lí luận ........................................................................ trang 4.
I. Khái niệm, đặc điểm và phân loại ma tuý ........................... trang 4.
II. Phương thức sử dụng và tác hại của việc lạm dụng ma tuý. trang 6.
III. Nhận biết người nghiện và cách cai nghiện ma tuý .......... trang 8.
IV. Các biện pháp phòng chống ma tuý .................................. trang 8.
B. Cơ sở thực tiễn .................................................................. trang 9.
I. Thuận lợi ............................................................................. trang 9.
II. Khó khăn ........................................................................... trang 9.
C. Các giải pháp thực hiện .................................................... trang 10.
I. Khảo sát các đối tượng học sinh trước khi áp dụng .......... trang 10.
II. Nguyên nhân dẫn đến thực tiễn trên. ............................... trang 11.
III. Các biện pháp tổ chức thực hiện .................................... trang 11.
D. Kết quả đạt được ............................................................. trang 16.
Phần 4: Kết luận ................................................................................ trang 16.
I. Kết quả nghiên cứu ........................................................... trang 16.
II. Ý kiến đề xuất ................................................................. trang 17.
Tài liệu tham khảo ................................................................. trang 18.
Phần 1: LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
1
Phan ThÞ Thanh Nhµn
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Trêng THCS Lao B¶o.
Loài người đang bước vào thế kỷ 21 với những thành tựu vĩ đại trong khoa học,
công nghệ, trong sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội, trong củng cố nên hoà bình và
hợp tác giữa các quốc gia, các dân tộc không phân biệt màu da, chế độ chính trị và
tôn giáo, trong tiến bộ của nền dân chủ. Tuy nhiên bên cạnh những gì có thể rất đáng
phấn khởi đó, Cộng đồng quốc tế đang phải đối mặt với những thử thách và cả
những thảm hoạ. Một trong những thảm hoạ đang được cả nhân loại quan tâm đó là
tệ nghiện hút và buôn lậu ma tuý. Ma tuý đang gõ cửa từng gia đình, từng mái
trường trên hành tinh bé bỏng và rất dễ đỗ vỡ của chúng ta. Ma tuý đang huỷ hoại
sức khoẻ, truyền thống đạo đức, trí tuệ của những thanh, thiếu niên mất phương
hướng đang lao vào con đường nghiện ngập, ăn chơi phè phỡn, lười biếng và trốn
học. Không một quốc gia nào lại có thể tự đặt mình ra ngoài những hậu quả nghiêm
trọng mà ma tuý mang lại. Hàng chục triệu con nghiện đang sống cuộc sống vất
vưởng, nghèo khổ, tối tăm, bẩn thỉu trên mọi nẻo đường, góc phố, xó chợ thậm chí
trong những khu biệt thự sang trọng. Đó thực sự là một gánh nặng cho toàn xã hội,
là nguyên nhân của những nỗi bất hạnh khôn cùng và những tội phạm ngày một gia
tăng trên khắp mọi nơi của trái đất. Nền kinh tế buôn lậu ma tuý với tổng số tiền trôi
nổi hàng trăm tỉ đôla đang băng hoại các cơ cấu kinh tế, tiếp tay cho những băng
nhóm, phe phái ...
Tệ nạn ma tuý hiện nay đã và đang là mối lo ngại mang tính chất toàn cầu, có
nguy cơ huỷ diệt sự sống loài người. Những người nghiện và buôn bán ma tuý đã
gây nhiều thảm hoạ cho con người và xã hội. Hàng chục triệu gia đình rơi vào cảnh
nghèo nàn, đói khổ. Chính vì vậy việc đấu tranh phòng chống tệ nạn ma tuý thực sự
đã trở thành mối quan tâm chung của toàn thế giới. Liên hợp quốc đã tổ chức uỷ ban
quốc tế phòng chống ma tuý (Interpor) và đã có công ước quốc tế về kiểm soát ma
tuý. Gần 20 năm nay cộng đồng quốc tế đã có những nỗ lực đáng kể trong đấu tranh
phóng, chống ma tuý. Không thể khoanh tay làm ngơ hoặc lẫn tránh trước thảm hoạ
này các quốc gia đã xiết chặt tay, quyết tâm tăng cường hợp tác, tập trung phương
tiện, nhân lực, tài lực cho cuộc đấu tranh gay go và phức tạp này.
Việc buôn bán và nghiện hút là vấn đề hết sức lo ngại ở Việt Nam. Xuất phát từ
nhận thức còn hạn chế của nhiều người dân cũng như những phong tục cổ hủ của
một số địa phương. Tình trạng buôn bán và hút hít ma tuý ngày càng phổ biến không
chỉ ở miền núi mà cả những vùng đồng bằng, nhất là vùng trung tâm thị xã thành
phố lớn. Mặc dù Đảng và Nhà nước đã kịp thời đưa ra những biện pháp ngăn cấm có
tính pháp lệnh: Ngày 30.8.1987 ban bí thư trung ương Đảng ra chỉ thị 13/CP TW
yêu cầu “Tổ chức vận động nhân dân không trồng cây thuốc phiện” tiếp đó hiến
pháp nước CHXHCN Việt Nam tại điều 61 đã ghi: nghiêm cấm sản xuất, vận
chuyển, buôn bán, tàng trữ, sử dụng trái phép thuốc phiện và các chất ma tuý khác”.
Tuy nhiên việc buôn bán và nghiện hút ma tuý vẫn liên tục diễn ra, nhiều người đang
bị pháp luật xử tử, tù chung thân, án 10 năm, 20 năm tù giam ... Còn có kẻ vì buôn
bán hám lợi, chém giết lẫn nhau. Đó là sự thật đáng đau lòng.
Một thực trạng rất thương tâm đã diễn ra liên tiếp trong những năm gần đây, tình
trạng nghiện hút ma tuý ở học sinh, sinh viên khá phổ biến. Theo báo cáo số liệu
1485/C11 ngày 13.9.1997 của Bộ nội vụ cho thấy: đã phát hiện 2617học sinh, sinh
2
Phan ThÞ Thanh Nhµn
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Trêng THCS Lao B¶o.
viên sử dụng và nghiện ma tuý, trong đó có 832 sinh viên. Điều đáng tiếc là có cả
giáo viên mắc nghiện ma tuý như Lai Châu có 24 giáo viên, Sơn La 6 giáo viên,
Tuyên Quang có 4 giáo viên ... Ngoài ra nhân dân mắc nghiện ma tuý không kể xiết.
Nhằm chặn đứng, đẩy lùi tiến tới xoá bỏ tệ nạn ma tuý ở các trường học. Bộ giáo
dục và đào tạo đã hướng dẫn các địa phương, trường học đẩy mạnh hoạt động nội
khoá và ngoại khoá nhằm tạo sự kết hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã
hội. Tiến tới “Mái trường không có ma tuý”, một xã hội trong sạch, vững mạnh và
văn minh.
Đứng trước thực trạng hết sức đau lòng do tệ nạn ma tuý gây ra, nhất là những
học sinh còn quá ngây thơ, trong trắng. Hầu hết các em chưa hiểu được ma tuý là gì?
Ma tuý được tồn tại ở những trạng thái nào? Màu sắc, mùi vị ra sao? Bản chất chất
của ma tuý như thế nào? Chính vì vậy mà các em rất thờ ơ với tác hại của ma tuý
đối với bản thân, gia đình và xã hội. Là một giáo viên trung học cơ sở được trực tiếp
giảng dạy môn Sinh học các khối 6,7 và chủ nhiệm lớp 6A; một trong những bộ môn
có thể tích hợp giáo dục phòng chống ma tuý vào bài giảng. Do vậy tôi xác định rõ
mình cần phải có trách nhiệm giáo dục các em học sinh có nghị lực, nhận thức để
tránh xa những cám dỗ do ma tuý gây ra giúp các em có một cuộc sống lành mạnh,
trong sáng, gia đình hạnh phúc. Để làm được điều đó đòi hỏi các em học sinh phải
hiểu biết nhất định về ma tuý ngay từ khi bước vào lớp đầu cấp ở trường trung học
cơ sở. Chính vì vậy tôi mạnh dạn chọn đề tài: “Tích hợp giáo dục phòng chống ma
tuý ở Sinh học 6”.
Phần 2: THỜI GIAN - PHẠM VI - PHƯƠNG PHÁP - ĐỐI TƯỢNG
NGHIÊN CỨU.
I. Thời gian nghiên cứu:
- Từ ngày 01/10/2009 - 17/05/2010.
II. Phạm vi nghiên cứu:
- Sinh học 6.
- Thực nghiệm ở lớp 6A, 6B.
III. Phương pháp nghiên cứu:
- Tôi thực hiện đề tài này với các phương pháp chủ yếu sau:
1. Phương pháp nghiên cứu lý thuyết.
Trên cơ sở sách giáo khoa và các tài liệu tham khảo tôi nghiên cứu những kiến
thức về ma tuý và liên quan đến ma tuý và khả năng tích hợp giáo dục phòng chống
ma tuý vào bộ môn Sinh học ở trung học cơ sở, trong khuôn khổ sáng kiến kinh
nghiệm này là tập trung khai thác khả năng và cách thức tích hợp giáo dục phòng
chống ma tuý ở Sinh học 6.
2. Phương pháp thực nghiệm.
Dùng phương pháp điều tra thực tế của học sinh và giáo viên ở trường về những
hiểu biết về ma tuý và những thuận lợi khó khăn khi giáo viên thực hiện tích hợp nội
dung giáo dục phòng chống ma tuý vào nội khoá và giảng dạy thông qua các tiết dự
giờ và rút kinh nghiệm của các đồng nghiệp. Tôi nghiên cứu những khả năng và
cách thức tích hợp giáo dục phòng chống ma tuý và những thuận lợi khó khăn khi
3
Phan ThÞ Thanh Nhµn
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Trêng THCS Lao B¶o.
thực hiện tích hợp và đã đề ra giải pháp khắc phục những khó khăn bằng việc trực
tiếp giảng dạy và thực nghiệm trên lớp.
3. Phương pháp thống kê phân tích, tổng hợp số liệu:
IV. Đối tượng nghiên cứu:
- Giáo viên trường THCS Lao Bảo.
- Học sinh lớp 6A, 6B trường THCS Lao Bảo.
Phần 3: NỘI DUNG:
A. CƠ SỞ LÍ LUẬN:
I. Khái niệm, đặc điểm và phân loại ma tuý:
1. Khái niệm:
a. Ma tuý là gì?
Ma tuý là các chất hoá học có nguồn gốc tự nhiên và nhân tạo khi xâm nhập
cơ thể con người sẽ có tác dụng làm thay đổi tâm trạng, ý thức và trí tuệ, làm con
người bị lệ thuộc vào chúng, gây nên những tổn thương cho từng cá nhân và cộng
đồng, do vậy việc vận chuyển, mua bán, sử dụng chúng phải được quy định chặt chẽ
trong các văn bản pháp luật và chịu sự kiểm soát của các cơ quan bảo vệ pháp luật.
b. Nghiện ma tuý là gì?
Hiểu theo nghĩa rộng, nghiện ma tuý là tình trạng một số người có thói quen
dùng các chất ma tuý, bất chấp sự ngăn cấm của pháp luặt phê phán của người thân
và xã hội, và cố bằng các thủ đoạn kể cả gây tội ác để có được các chất ma tuý sử
dụng.
Hiểu theo nghĩa hẹp, nghiện ma tuý là sự thuộc của con người cụ thể đối với
các chất ma tuý, làm cho người ta không thể quên và từ bỏ được ma tuý.
2. Đặc điểm của ma tuý:
Ma tuý dù dưới dạng tự nhiên hay tổng hợp, khi vào cơ thể người đều có
chung đặc điểm sau:
- Làm cho người sử dụng dễ quen thuốc, có ham muốn dùng tiếp (không kiềm
chế được)
- Luôn có xu hướng tăng dần liều lượng dùng: liều dùng sau phải cao hơn liều
trước, do đó sẽ dẫn đến nghiện do tăng liều, tăng thời gian sử dụng.
- Có sự lệ thuộc về tinh thần và vật chất. Nếu đã nghiện mà ngừng sử dụng sẽ
bị hội chứng cai thuốc làm cơ thể có những phản ứng bất lợi, thậm chí có thể đe doạ
đến tính mạng.
Tuỳ vào nồng độ cao hay thấp của ma tuý mà có một hoặc hai hay cả ba đặc
điểm trên.
3. Phân loại ma tuý:
Ma tuý có mấy trăm loại khác nhau. Thường người ta phân loại theo các
nguồn gốc, tác dụng hoặc độc tính của chúng.
a. Dựa theo nguồn gốc: ma tuý được phân làm 2 loại.
* Ma tuý có nguồn gốc tự nhiên:
- Cây thuốc phiện (cây anh túc): dùng để chiết xuất ra moócphin làm giảm đau
khi bị chấn thương, gây đau đớn hoặc sau khi phấu thuật. Thuốc phiện có 3 dạng:
4
Phan ThÞ Thanh Nhµn
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Trêng THCS Lao B¶o.
+ Thuốc phiện sống: là nhựa thuốc phiện mới thu hoạch từ quả và lá thuốc
phiện, phơi khô và đóng gói, đặc dẻo, có màu nâu đen sẫm, có mùi thơm quyến, ít
tan trong nước.
+ Thuốc phiện chín: được bào chế từ thuốc phiện sống bằng cách dùng nước
nóng hoà tan nhiều lần thuốc phiện nóng, lọc qua vải nhiều lần và sấy khô dịch lọc
rồi đóng thành bánh. Nó có mùi thơm hơn thuốc phiện sống và có màu đen sẫm.
+ Xái thuốc phiện: lá phần còn lại trong tẩu sau khi thốc phiện được hút xong.
Thường trong xái thuốc phiện vẫn còn lại một số lượng nhất định moócphin.
- Cây cần sa (cây gai dầu, lanh mèo hay đại mã, bồ đà): hoạt chất của nó
thường là hashish, có hoạt tính sinh học mạnh và gây nghiện.
Sản phẩm bất hợp pháp từ cây cần sa thường chế biến thành 3 dạng:
+ Hạt, lá, hoa nén lại thành từng bánh từ 2 đến 10 kg. Những người tiêu thụ
nghiền nát, thái nhỏ, phơi khô rồi mang bán lẻ cho các con nghiện để hút (như thuốc
lá điếu) hoặc pha như nước chè để uống.
+ Ngoài ra người ta còn chưng cất từ hạt, lá, hoa sau khi đã phơi khô để lấy
nhựa (hashish). Màu nhựa của nó giống màu nhựa thuốc phiện, có hàm lượng gấp 8
đến 10 lần so với khi để tươi. Nó thường được đóng bánh nặng từ 0.5 - 1 kg hoặc
dạng viên có đường kính từ 1 - 8 cm.
+ Hơn nữa, người ta còn tinh chế cần sa thành dạng tinh dầu lỏng.
- Cây côca mà hoạt chất chính của nó là côcain. Côcain là hợp chất thiên
nhiên, có tác dụng gây tê tại chỗ, có tác dụng kích thích thần kinh trung ương và gây
nghiện. Dùng côcain lúc đầu thấy sảng khoái, do thần kinh được kích thích, có
những phản xạ hưng phấn, sau đo bị mê man. Dùng ở liều cao, nó sẽ để lại di chứng
rối loại chức năng cơ quan thần kinh, sẽ gây ngộ đợc cho người, làm chân tay co
quắp, liệt hô hấp và tuần hoàn, cơ thể gây ra tử vong.
- Cây khát (cây catha) người ta nhai lá cây này lức đầu thấy hưng phấn sảng
khoái cao độ, dẫn đến việc nói năng bừa bãi, nói nhiều, nói lung tung. Nhiều trường
hợp không làm chủ được bản thân, hành động quá kích, thậm chí giống người điên
khùng, có khi bị rối loại thần kinh. Từ lá cây này người ta chế tạo ra một số chất,
trong có có chất cathinon có cấu trúc hoá học và dược lí rất giống chất amphetamine
- một chất kích thích thần kinh cực mạnh mà các vận động viên thường sử dụng để
tăng khả năng và hiệu quả thi đấu. Đó chính là nhân tố gây nghiện của amphetamine
* Ma tuý có nguồn gốc nhân tạo: loại ma tuý này có hại hơn ma tuý tự nhiên
rất nhiều bởi nó có nồng độ cao, khả năng gây nghiện nhanh và tác động mạnh lên
hệ thần kinh làm cho người sử dụng loại này dễ bị kích động gay tội ác ngay.
- Các chất làm giảm đau:
+ Dolargan: là chất làm giảm đau. Giống moócphin, nó gây hưng phấn cho
người sử dụng, nhưng ít gây suy giảm hô hấp và ít gây nghiện hơn moócphin nhưng
giá thành lại cao hơn 5 đến 10 lần.
+ Hêroin tổng hợp là loại ma tuý được dùng phổ biến ở Châu Âu và một số
nước trên thế giới. Hêroin được tinh chế từ thuốc phiện nhưng lại mạnh gấp 10 lần
thuốc phiện và gây nghiện rất nhanh.
- Các chất kích thích hệ thần kinh:
5
Phan ThÞ Thanh Nhµn
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Trêng THCS Lao B¶o.
+ Amphetamine: loại này được sản xuất ở dạng bột viên nén, viên con nhộng,
ống tiêm ... Khi dùng ở liều cao sẽ làm cho cơ thể bị choáng, suy sụp, không muốn
ăn uống, đau đầu ...
+ Methamphetamine (METH) mạnh gấp 500 lần so với thuốc phiện.
- Các chất ức chế thần kinh:
+ Barbiturat: là nhóm chất an thần chống co giật. Dùng lâu hoặc quá nhiều thì
sẽ dẫn tới mất trí nhớ, nói ngọng và tổn thương cho hệ tuần hoàn.
+ Methaqualon, mecloqualon, benzodiazepin ... làm giảm đau, an thần, chống
co giật, thư giản cơ bắp ...
+ Thuốc an thần Seduxen, mepropamate ... dùng để chữa bệnh chống lo âu,
hồi hộp, khó ngủ và đau đầu nhưng dùng nhiều sẽ gây nghiện.
b. Theo mức gây nghiện:
- Loại mạnh: bao gồm những ma tuý luôn gây ra hiện tượng nghiện. Khi cai
nghiện, thường gấy ra những rối loạn nghiêm trọng về sinh lý- hội chứng cai nghiện
như: Thuốc phiện, Heroin, Cocain, Methamphetamine.
- Loại trung gian: Nếu bị lạm dụng, thường gây nghiện do phản ứng dược lý,
gấy tác hại đến cơ thể người dùng bhư thuốc giảm dau: Moócphin, Dolargan hay
thuốc an thần gây ngủ như seduxen, mepropamate.
- Loại nhẹ: thường là những chất gây nghiện do phản ứng của tâm lí, không
phải chịu sự kiểm soát và nghiêm cấm như: nicôtin từ lá của cây thuốc lá, caphêin
chiết xuất từ hạt cà phê.
c. Theo nguồn gốc của ma tuý và cơ chế tác động dược lí các chuyên gia, các
nhà nghiên cứu đầu đàn trong lĩnh vực này của Liên hợp quốc đã thống nhát phân
chia ma tuý thánh 5 nhóm như sau:
- Nhóm ma tuý là các chất từ cây thuốc phiện (Opiates)
- Nhóm ma tuý là các chất từ cây cần sa (Canabis)
- Nhóm ma tuý là các chất kích thích (Stimulants)
- Nhóm ma tuý là các chất ức chế (Depssants)
- Nhóm ma tuý là các chất gây ảo giác (Hallucinogens)
II. Phương thức sử dụng và tác hại của việc lạm dụng ma tuý:
1. Phương thức sử dụng ma tuý:
Ma tuý được đưa vào trong cơ thể theo các con đường khác nhau:
a. Đưa vào qua hệ hô hấp :
- Hút: thuốc phiện, cần sa.
- Ngửi, hít: hêroin, côcain.
b. Đưa vào qua hệ tuần hoàn:
Ma tuý ở thể lỏng thường được đưa vào cơ thể bằng tiêm chích dưới da, vào
bắp thịt hoặc tĩnh mạch như: hêroin, côcain, moócphin, dolargan ... , nhưng cũng có
người dùng cả xái thuốc phiện để tiêm.
c. Đưa vào qua đường tiêu hoá:
- Uống, nuốt: thuốc phiện, meth, thuốc kích thích thần kinh, thuốc an thần
hoặc pha côcain vào nước và uống trực tiếp.
- Nhai: lá côca, lá khát.
6
Phan ThÞ Thanh Nhµn
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Trêng THCS Lao B¶o.
2. Tác hại của việc lạm dụng ma tuý:
a. Lạm dụng ma tuý:
- Lạm dụng ma tuý là hiện tượng sử dụng ma tuý ma tuý không phải vào mục
đích chữa bệnh với liều lượng và thời gian sử dụng đã được thầy thuốc hướng mà tự
ý sử dụng và sử dụng kéo dài với liều cao vì mục đích khác.
- Mọi trường hợp lạm dụng ma tuý đều có thể dẫn đến nhiễm độc ma tuý.
b. Tác hại:
* Đối với cá nhân người nghiện:
- Lúc đầu cảm thấy trong người lâng lâng, dễ chịu, mất đi cảm giác đau đớn.
- Khi đã nghiện thì ma tuý tác động đến tuyến yên làm cho nó không tiết
Endorphine – một loại hoocmon có tác dụng giảm đau khi cơ thể bị đau đớn. Sau đo
gây rối loại sinh lí như: mất ngủ, suy nhược cơ thể, nôn, chán an, đau bụng, rối loạn
nhịp tim, tăng giảm huyết áp đột ngột, sốt, co giật, đau đầu chóng mặt, trí nhớ kém,
dễ bị kích động, giảm hoạt năng sinh dục... Gây rối loạn tâm lí giảm sút nhân cách
và suy thoái về đạo đức, gây tai biến khi tiêm chích như nhiễm các bệnh lây lan qua
đường máu và gây nhiễm khuẩn.
* Đối với gia đình của người nghiện: Gia đình có người nghiện ma tuý thì
luôn luôn trong tình trạng bất hạnh như: khánh kiệt về kinh tế, người thân bất hoà,
đỗ vỡ về mặt tình cảm và khó có thể hàn gắn.
* Đối với trật tự an toàn xã hội: luôn bị đe doạ.
- Phần nhiều người nghiện ma tuý trở thành những tội phạm hình sự.
- Thường xuyên xãy ra bạo lực trong xã hội.
- Thúc đẩy sự phát sinh các tệ nạn xã hội khác như buôn lậu, trộm cắp, cướp
giật và đẩy nhanh tiến độ lây lan của HIV/AIDS.
- Tốn kinh phí lớn để thực hiện cai nghiện nên làm giảm sự phát triển kinh tế.
3. Nguyên nhân của nạn nghiện hút ma tuý:
a. Nguyên nhân chủ quan:
- Bản thân người nghiện ma tuý có trình độ dân trí thấp, thiếu kiến thức,
không hiểu được những tác hại to lớn của tệ nghiện hút ma tuý.
- Lười biếng, thích ăn chơi, sống buông thả.
- Cuộc sống gia đình gặp bế tắc (li hôn, không có công ăn việc làm, thất tình,
gặp bất hạnh rủi ro trong cuộc sống)
- Thiếu bản lĩnh, dễ bị người xấu kích động, lôi kéo.
b. Nguyên nhân khách quan:
- Do thói quen và tập quán, phong tục của địa phương.
- Điều kiện sống khó khăn.
- Gia đình không thực sự quan tâm đến sự phát triển và thay đổi của con em;
những người lớn trong gia đình thiếu gương mẫu.
- Công tác phòng chóng ma tuý chưa được thườnh xuyên coi trọng.
III. Nhận biết người nghiện và cách cai nghiện ma tuý:
1. Nhận biết nguời nghiện ma tuý:
* Quá trình nghiện ma tuý thường bao gồm 5 giai đoạn sau:
7
Phan ThÞ Thanh Nhµn
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Trêng THCS Lao B¶o.
- Giai đoạn 1: dùng ma tuý thấy người lâng lâng, dễ chịu, khoái cảm; không
có thì thấy nhạt nhẽo, thèm muốn ...
- Giai đoạn 2: dùng ma tuý trở thành nhu cầu, thiếu nó thì thèm muốn không
chịu nổi, phải tìm ma tuý bằng mọi cách.
- Giai đoạn 3: dùng ma tuý với liều lượng ngày càng tăng.
- Giai đoạn 4: cai ma tuý không cai được, lại cai ... quá trình này diễn ra phức
tạp, làm cho người nghiện khốn khổ về tinh thần, đau đớn về thể xác, kiệt quệ về tài
chính.
- Giai đoạn 5: ở giai đoạn 4 mà không cai được thì chuyển sang thời kì nguy
hiểm – thời kì khủng hoảng tinh thần trầm trọng, dễ dẫ đến những hành vi thiếu lí trí,
nguy hiểm.
* Những biểu hiện đầu tiên đối với thanh, thiếu niên vừa bị mắc nghiện:
- Lười học, học kém rồi bỏ học thất thường.
- Thường xin tiền để chi tiêu một cách bí mật.
- Ăn cắp tiền trong gia dình và ngoài xã hội; thế chấp xe.
- Đi chơi khuya, ngủ ngày nhiều hay ngáp vặt.
- Hút thuốc lá nhiều, bướng bỉnh thường xa lánh người thân.
- Lười tắm, sống luộm thuộm, thích cơi với bạ xấu ...
2. Cách cai nghiện ma tuý:
Một khi người dùng đã nghiện ma tuý thì việc cai nghiện ma tuý là rất khó
khăn, nhất là đối với các quốc gia nghèo và kém phát triển, nhưng có thể làm được.
Người ta cai nghiện cho những người nghiện ma tuý theo các cách khác nhau:
- Không dùng thuốc: có thể châm cứu, thể dục hoặc thôi miên ...
- Dùng thuốc.
- Kết hợp giữa dùng thuốc và không dùng thuốc.
Địa điểm cai nghiện có thể ở gia đình hoặc ở các trung tâm cai nghiện.
Quá trình cai nghiện ma tuý gồm 3 giai đoạn không thể tách rời:
- Giai đoạn 1: Điều trị hội chứng sau cai.
- Giai đoạn 2: Phục hồi các chức năng của cơ thể.
- Giai đoạn 3: Đề phòng dùng ma tuý trở lại.
IV. Các biện pháp phòng chống ma tuý:
1. Nghị quyết 06 ngày 29.01.1993 của Chính phủ về Tăng cường
công tác phòng, chống và kiểm soát ma tuý trong tình hình mới đã cụ thể hoá 6
chủ trương và biện pháp phòng, chống ma tuý:
- Tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục phòng, chống ma tuý.
- Vận động xoá bỏ việc trồng cây có chất ma tuý.
- Tổ chức công tác cai nghiện ma tuý.
- Kiểm soát việc lưu thông, vận chuyển sử dụng các chất ma tuý tiền chất, đấu
tranh chống tội phạm về ma tuý.
- Hoàn thiện hệ thống pháp luật về công tác phòng, chốnh ma tuý.
- Tăng cường hợp tác quốc tế về phòng, chống ma tuý.
8
Phan ThÞ Thanh Nhµn
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Trêng THCS Lao B¶o.
2. Chương trình hành động phòng, chống ma tuý giai đoạn 2001 –
2005 được thủ tướng chính phủ ban hành ngày 28.12.2000 đã nêu ra 8 biện pháp
phòng chống ma tuý chính:
- Thông tin, tuyên truyền, giáo dục phòng, chống ma tuý.
- Xoá bỏ và thay thế việc trồng cây có chất ma tuý.
- Đấu tranh phòng, chống các tội phạm về ma tuý và kiểm soát tiền chất ma
tuý.
- Tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện ma tuý và quan lí sau
cai nghiện ma tuý.
- Tổ chức phòng chống ma tuý trong trường học.
- Nghiên cứu, triển khai, ứng dụng các bài thuóc y học dân tộc và các biện
pháp y học khác trong điều trị, cai nghiện ma tuý và phục hồi chức năng cho người
nghiện ma tuý.
- Xây dựng xã, phường, thị trấn, cơ quan, đơn vị không có tội phạm ma tuý và
người nghiện ma tuý.
- Tăng cường hợp tác quốc tế về phòng, chống ma tuý.
B. CƠ SỞ THỰC TIỄN:
I. Thuận lợi:
- CBGV trường đông nên việc trao đổi kiến thức và kinh nghiệm được thực
hiện rất thuận tiện và nhận được nhiều ý kiến.
- Trường nằm trên địa bàn thuộc thị trấn có khu thương mại và cửa khẩu quốc
tế nên dễ tiếp cận với các thông tin đại chúng.
- Có 10 giáo viên ở trường đã được đi tập huấn trong thời khá dài về vấn đề
tích hợp giáo dục phòng chống ma tuý nội và ngoại khoá tại Quảng Ninh và thành
phố Hồ Chí Minh.
- Nhà trường và phòng giáo dục và đào tạo đã tạo mọi điều kiện về thời gia
kinh phí và cơ sở vật chất để tổ chức tập huấn đại trà cho cho giáo viên các môn học
có khả năng dạy tích hợp.
- Hàng năm nhà trường có tổ chức các hoạt động ngoại khoá cho các khối lớp
tạo điều kiện để thực hiện tích hợp.
- Trường có trang thiết bị, cơ sở vật chất đảm bảo để thực hiện tốt các tiết dạy
tích hợp giáo dục phòng chống ma tuý.
II. Khó khăn:
- Số tiết (bài học) có khả năng dạy tích hợp nội dung giáo dục phòng chống
ma tuý ở chương trình Sinh học 6 rất ít nên nội dung tích hợp bị hạn chế.
- Nhận thức của học sinh về ma tuý còn rất mơ hồ.
- Các thông tin số liệu liên quan đến vấn đề ma tuý trong những năm gần đây
khó được cập nhật.
- Các hình ảnh, đoạn phim về giáo dục phòng chống ma tuý mang tính giáo
dục cao rất hiếm và khó tìm kiếm.
- Các tài liệu có tính pháp lí liên quan đến vấn đề ma tuý ở trong nhà trường
và tại địa phương còn ít.
9
Phan ThÞ Thanh Nhµn
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Trêng THCS Lao B¶o.
- Trường nằm trên địa bàn có nhiều vấn đề phức tạp và nhạy cảm liên quan
đến ma tuý.
C. CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN:
I. Khảo sát đối tượng học sinh trước khi áp dụng đề tài:
Trước khi tiến hành áp dụng đề tài này, ngay từ đầu năm học này tôi đã tiến
hành khảo sát tình hình học sinh trong 2 lớp 6A và 6B bằng phiếu sau:
Hãy khoanh tròn vào chữ cái đầu câu mà em chọn:
PHIẾU KHẢO SÁT HỌC SINH VỀ VẤN ĐỀ MA TUÝ
1. Những loài nào sau đây có khả năng sử dụng để sản xuất ra ma tuý ?
A
Cây anh túc (cây thuốc phiện)
B
Cây cần sa (cây gai dầu hay cây đại ma)
C
Cây côca.
D
Cây cà phê.
E
Cây cà độc dược
F
Cây thuốc lá.
G
Cây khát (cây catha)
H
Nấm amanita nusscaria.
I
Cây chè.
2. Ma tuý được người ta đưa vào trong cơ thể theo con đường nào?
A
Đường hô hấp như hút, ngửi, hít.
B
Đường tình dục.
C
Đường tiêu hoá như uống, nuốt, nhai.
D
Đường tuần hoàn (đường máu) như tiêm.
E
Đường từ mẹ sang con.
3. Những chất nào sau đây khi đưa vào cơ thể với một lượng vừa phải sẽ gây
nghiện?
A
Moocphin.
B
Amphetamin.
C
Cathinon.
D
Các dẫn xuất của Amphetamin
E
Các dẫn xuất của Cathinon.
F
Cocain.
G
Thuốc Lắc.
H
Các thuốc an thần, thuốc ngủ.
I
Dolargan
J
Seduxen.
K
Heroin.
L
Thuốc giảm đau.
M
Thuốc bồ đà.
N
Methaphetamin.
10
Phan ThÞ Thanh Nhµn
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Trêng THCS Lao B¶o.
O
Barbiturat.
4. Những biểu hiện đầu tiên nào để nhận biết thanh thiếu niên nghiện ma tuý?
A
Lười học, học sút, đi học thất thường, bỏ học.
B
Thường xin tiền để chi tiêu một cách bí mật.
C
Ăn cắp tiền trong gia đình và ngoài xã hội.
D
Đi chơi khuya, ngủ ngày nhiều và hay ngáp vặt và chảy nước mắt.
E
Mặt nổi nhiều mụn.
F
Bướng bỉnh, thường xa lánh người thân, thích chơi với bạ xấu.
H
Sút cân, hay bực tức, dễ kích động, lo âu.
I
Hút thuốc lá nhiều, lười tắm, sợ nước, sống luộm thuộm.
Kết quả thu được như sau:
Lớp
Tổng
số Hs
6A
6B
TC
39
40
79
Hs trả lời đúng từ 80
đến 100% số câu hỏi
Số lượng
%
3
7.7
2
5.0
5
6.3
Hs trả lời đúng từ 50
đến 79% số câu hỏi
Số lượng
%
9
23.1
10
25.0
19
24.1
Hs trả lời đúng từ 0
đến 49% số câu hỏi
Số lượng
%
27
69.2
28
70.0
55
69.6
II. Nguyên nhân dẫn đến thực tiễn trên:
Trường THCS Lao Bảo được xây dựng trên địa bàn khu thương mại của khẩu
Lao Bảo, nơi mà hàng ngày người dân tất bật với công việc mua bán từ sáng sớm
cho đến chiều tối thậm chí cả đêm khuya. Chính vì vậy mà phần lớn họ chẳng còn
thời gian để quan tâm đến các vấn đề xã hội nói chung và ma tuý nói riêng.
Học sinh của trường phần lớn là con em địa phương, hàng ngày đa số các em
được tự do thoải mái với phần lớn thời gian ở nhà mà không có sự quản lí của người
lớn. Điều đó đã tạo cơ hội cho các em say mê vào các trò chơi hoạt động vô bổ như
chơi game, tắm sông ... mà quên đi nhiệm vụ học tập cũng như các vấn đề nóng
bỏng trên toàn cầu. Chính vì vậy hầu hết các em chưa nhận thức một cách đúng đắn
và đầy đủ về ma tuý và tác hại của tệ nạn ma tuý.
III. Các biện pháp tổ chức thực hiện:
Căn cứ vào tình hình khảo sát nhận thức của học sinh về ma tuý và nguyên
nhân đư đến thực tiễn kết quả khảo sát đó; theo điều kiện của trường THCS Lao Bảo
và khả năng tích hợp giáo dục phòng chống ma tuý vào chương trình Sinh học 6 tôi
đã tiến hành tích hợp giáo dục phòng chống ma tuý vào hai tiết ở hai bài của Sinh
học 6 cụ thể được minh hoạ qua giáo án của 2 tiết như sau:
Ngµy so¹n: 03.04.2010.
Ngµy d¹y: 05.04.2010.
TiÕt 59: Bµi 48: vai trß cña thùc vËt ®èi víi ®éng vËt
vµ ®èi víi ®êi sèng cña con ngêi (T2)
A.Môc tiªu: Häc xong bµi nµy häc sinh cÇn ®¹t ®îc:
11
Phan ThÞ Thanh Nhµn
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Trêng THCS Lao B¶o.
1.KiÕn thøc:- HiÓu ®îc t¸c dông hai mÆt cña thùc vËt ®èi víi con ngêi th«ng qua
viÖc t×m hiÓu lÊy vÝ dô vÒ c©y cã Ých vµ c©y cã h¹i.
- Nªu ®îc vµi vÝ dô kh¸c nhau cho thÊy thùc vËt lµ nguån cung cÊp thøc
¨n vµ n¬i ë cho ®éng vËt vµ con ngêi.
2.KÜ n¨ng: - RÌn luyÖn kÜ n¨ng quan s¸t, thu thËp th«ng tin, tr¶ lêi c©u hái theo biÓu
b¶ng, vËn dông vµ ho¹t ®éng nhãm
3.Th¸i ®é: - Gi¸o dôc ý thøc b¶o vÖ thùc vËt vµ ý thøc thÓ hiÖn b»ng hµnh ®éng cô
thÓ b¶o vÖ c©y cã Ých, bµi trõ c©y cã h¹i đặc biệt là những cây có chất gây nghiện.
B.Ph¬ng ph¸p chñ yÕu:
- VÊn ®¸p gîi më, ho¹t ®éng nhãm.
1.ThÇy: - Tranh h×nh 48.3- 4 SGK; h×nh ¶nh, th«ng tin vÒ ngêi nghiÖn ma tuý.
2.Trß:
- T×m hiÓu vµ so¹n bµi, kÎ b¶ng vµ su tÇm tranh ¶nh liªn quan.
D.TiÕn tr×nh lªn líp:
I.æn ®Þnh: (1’) KiÓm tra sØ sè.
II. Bµi cò: (5’)
? Thùc vËt cã vai trß g× ®èi víi ®éng vËt ? KÓ tªn 1 sè loµi ®éng vËt
¨n thùc vËt mµ em biÕt?
III.Bµi míi:
1.§Æt vÊn ®Ò: (1’)
Cã bao giê chóng ta tù hái: Nhµ ë vµ mét sè ®å ®¹c còng nh thøc ¨n, quÇn ¸o….
h»ng ngµy cña chóng ta ®îc lÊy tõ ®©u ? nguån cung cÊp c¸c s¶n phÈm ®ã mét phÇn
lín tõ TV.
2.TriÓn khai bµi:
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung
Ho¹t ®éng 3: (18’) C¸ nh©n vµ nhãm.
II. Thùc vËt ®èi víi ®êi sèng con ng- Dùa vµo hiÓu biÕt thùc tÕ h·y cho biÕt: êi:
? TV cã thÓ cung cÊp cho chóng ta
1. Nh÷ng c©y cã gi¸ trÞ sö dông:
nh÷ng g× trong ®êi sèng h»ng ngµy?
(B¶ng phô)
- Hs tr¶ lêi: Thøc ¨n, quÇn ¸o, thuèc….
- Hs kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.
- Gv cho Hs ph©n biÖt c©y cèi theo c«ng - Thùc vËt nhÊt lµ TV h¹t kÝn cã c«ng
dông nhiÒu mÆt, cã ý nghÜa kinh tÕ to
dông cña chóng.
lín ®èi víi ®êi sèng con ngêi:
- Hs c¸c nhãm th¶o luËn hoµn thµnh
+ Cung cÊp l¬ng thùc, thùc phÈm
b¶ng phô sau môc 1 SGK.
- Gv híng dÉn Hs ghi tªn c©y vµ xÕp lo¹i + Cung cÊp gç sö dông trong x©y dùng
vµ trong c«ng nghiÖp.
theo c«ng dông.
+ Cung cÊp dîc liÖu lµm thuèc
- Hs hoµn thµnh bµi tËp theo híng dÉn,
+ Sö dông lµm c¶nh.
Gv ®a b¶ng phô lªn.
- Cã khi cïng mét c©y nhng cã nhiÒu
- §¹i diÖn 2 nhãm lªn b¶ng hoµn thiÖn
c«ng dông kh¸c nhau, tuú bé phËn sö
b¶ng phô.
dông.
- C¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.
TV lµ nguån tµi nguyªn quý gi¸
- Gv chuÈn x¸c. Gv hái:
chóng
ta cÇn b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn nguån
? Dùa vµo b¶ng phô em cã nhËn xÐt g×?
tµi nguån tµi nguyªn nµy ®Ó lµm giµu
MR: ? Theo em nguån tµi nguyªn mµ
cho ®Êt níc.
con ngêi sö dông do ®©u mµ cã?
? §Ó nguån tµi nguyªn nµy lu«n phong
phó chóng ta cÇn ph¶i lµm g×?
- Hs tr¶ lêi, nhËn xÐt, bæ sung.
- Gv chèt l¹i kiÕn thøc.
2. Nh÷ng c©y cã h¹i cho søc kháe con
Ho¹t ®éng 4: (13’) C¸ nh©n.
ngêi:
- Gv y/c Hs quan s¸t h×nh 48.3-4 SGK,
®ång thêi t×m hiÓu SGK cho biÕt:
12
Phan ThÞ Thanh Nhµn
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Trêng THCS Lao B¶o.
? KÓ tªn nh÷ng c©y cã h¹i cho ®êi sèng
con ngêi vµ nªu t¸c h¹i cô thÓ cña nã?
- Hs tr¶ lêi, nhËn xÐt, bæ sung.
- Gv chèt l¹i kiÕn thøc vµ ph©n tÝch vÒ
c¸c t¸c h¹i.
+ C©y thuèc l¸: ¶nh hëng ®Õn bé m¸y h«
hÊp, ung th phæi.
+ C©y thuèc phiÖn, c©y cÇn sa, c©y c«ca,
c©y kh¸t ... g©y nghiÖn, ¶nh hëng ®Õn
thÇn kinh vµ søc khoÎ cña b¶n th©n vµ
g©y hËu qu¶ xÊu cho gia ®×nh vµ x· héi.
+ C©y cµ phª, chÌ g©y mÊt ngñ, ¶nh hëng ®Õn thÇn kinh...
? H·y kÓ tªn mét sè chÊt g©y nghiÖn mµ
em biÕt vµ cho biÕt chóng cã nguån gèc
tõ loµi c©y nµo?
- Hs tr¶ lêi, nhËn xÐt, bæ sung.
- Gv chèt l¹i kiÕn thøc.
+ Moãcphin, codein, narcotin, hªroin ®îc t¹o ra tõ c©y thuèc phiÖn.
+ Thuèc bå ®µ, thuèc l¾c ®îc t¹o ra tõ
c©y cÇn sa.
+ C«cain ®îc t¹o ra tõ c©y c«ca.
+ Cathinon, amphetamin ®îc t¹o ra tõ
c©y kh¸t.
Ngoµi ra c¸c chÊt g©y nghiÖn b¸n tæng
hîp vµ tæng hîp.
- Cho Hs quan s¸t mét sè h×nh ¶nh ngêi
m¾c nghiÖm ma tuý ®Ó Hs thÊy râ t¸c
h¹i.
- MR: Tæ chøc cho Hs th¶o luËn nhãm
thÓ hiÖn th¸i ®é b¶n th©n trong viÖc bµi
trõ nh÷ng c©y cã h¹i vµ tÖ n¹n x· héi.
- §¹i diÖn c¸c nhãm ph¸t biÓu, bæ sung.
- Gv chuÈn x¸c.
- Bªn c¹nh nh÷ng c©y cã lîi, cßn cã mét
sè c©y cã h¹i nh thuèc l¸, thuèc phiÖn,
cÇn sa, cµ phª, chÌ ... nÕu ta sö dông
kh«ng ®óng c¸ch sÏ g©y h¹i cho søc
kháe. V× vËy chóng ta cÇn hÕt søc thËn
träng trong khai th¸c, sö dông hoÆc
tr¸nh sö dông nã.
IV.Cñng cè, kiÓm tra, ®¸nh gi¸: (5’)
- Hs ®äc kÕt luËn chung SGK.
- Cho Hs tr¶ lêi 3 c©u hái vµ bµi tËp 4 cuèi bµi.
V.DÆn dß: (2’)
- Häc bµi vµ lµm bµi tËp.
- Hs yÕu kÐm thùc hiÖn c©u 1, 2.
- §äc môc: “ Em cã biÕt”.
- T×m hiÓu vµ so¹n bµi 49.
- Su tÇm tin, tranh ¶nh vÒ ph¸ rõng vµ trång rõng.
* Gv nhËn xÐt giê häc:
Ngµy so¹n: 17.04.2010.
Ngµy d¹y: 19.04.2010.
TiÕt 63:
NÊm (tiÕp theo).
A.Môc tiªu: Häc xong bµi nµy häc sinh cÇn ®¹t ®îc:
1.KiÕn thøc:- N¾m ®îc mét vµi ®iÒu kiÖn thÝch nghi cho sù ph¸t triÓn cña nÊm tõ ®ã
liªn hÖ ¸p dông.
- Nªu ®îc mét vµi vÝ dô vÒ c¸c loµi nÊm cã Ých vµ cã h¹i.
13
Phan ThÞ Thanh Nhµn
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Trêng THCS Lao B¶o.
2.KÜ n¨ng: - RÌn luyÖn kÜ n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, ho¹t ®éng nhãm.
3.Th¸i ®é: - Gi¸o dôc ý thøc biÕt c¸ch ng¨n chÆn sù ph¸t triÓn cña nÊm cã h¹i,
phßng ngõa 1 sè bÖnh ngoµi da, phßng chèng ma tuý.
B.Ph¬ng ph¸p chñ yÕu:
- Quan s¸t, häat ®éng nhãm.
1.ThÇy: - Tranh h×nh 51.5-7 SGK.
2.Trß:
- T×m hiÓu tríc bµi vµ mÉu vËt.
D.TiÕn tr×nh lªn líp:
I.æn ®Þnh: (1’) KiÓm tra sØ sè.
II. Bµi cò: (5’)
? NÊm cã ®Æc ®iÓm gièng vµ kh¸c vi khuÈn nh thÕ nµo?
III.Bµi míi:
1.§Æt vÊn ®Ò: (1’)
Trong tù nhiªn cã rÊt nhiÒu lo¹i nÊm kh¸c nhau, nhng chóng cã nhiÒu ®Æc ®iÓm
gièng nhau vÒ ®iÒu kiÖn sèng, c¸ch dinh dìng. §Ó biÕt ®îc h«m nay chóng ta t×m
hiÓu vÊn ®Ò nµy qua bµi häc nµy.
2.TriÓn khai bµi:
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Ho¹t ®éng 1: (18’) Nhãm vµ c¸ nh©n.
- GV y/c hs dùa vµo hiÓu biÕt cña m×nh
vµ kiÕn thøc tiÕt tríc.
- C¸c nhãm th¶o luËn tr¶ lêi 3 c©u hái
môc I sgk.
- HS ®¹i diÖn c¸c nhãm tr¶ lêi, nhËn xÐt,
bæ sung.
- GV chèt l¹i kiÕn thøc.
- GV y/c Hs t×m hiÓu môc 1 sgk cho
biÕt:
? NÊm ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn nµo.
- HS tr¶ lêi, nhËn xÐt, bæ sung
- GV chèt l¹i kiÕn thøc
- GV y/c hs t×m hiÓu môc 2 sgk cho
biÕt:
? NÊm kh«ng cã diÖp lôc vËy chóng dinh
dìng b»ng h×nh thøc nµo.
- HS tr¶ lêi, nhËn xÐt, bæ sung
- GV chèt l¹i kiÕn thøc
- GV y/c Hs lÊy mét vµi vÝ dô ®Ó ch÷ng
minh.
Ho¹t ®éng 2: (13’) C¸ nh©n.
- GV y/c hs t×m hiÓu néi dung vµ quan
s¸t h×nh 51.5 sgk cho biÕt:
? NÊm cã vai trß nh thÕ nµo ®èi víi thiªn
nhiªn vµ con ngêi.
- HS tr¶ lêi, nhËn xÐt, bæ sung
- GV chèt l¹i kiÕn thøc vµ lÊy 1 vµi vÝ dô
lµm dÉn ch÷ng ®Ó chøng minh ®iÒu ®ã.
Néi dung
II. §Æc ®iÓm sinh häc vµ tÇm quan
träng cña nÊm:
1. §Æc ®iÓm sinh häc:
a. §iÒu kiÖn ph¸t triÓn cña nÊm:
* NÊm ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn:
- Sö dông chÊt h÷u c¬ cã s¼n
- NhiÖt ®é thÝch hîp.
b. C¸ch dinh dìng:
- NÊm lµ c¬ thÓ dÞ dìng dinh dìng
b»ng 3 h×nh thøc:
+ Ho¹i sinh
+ KÝ sinh
+ Céng sinh.
2. TÇm quan träng cña nÊm:
a. NÊm cã Ých:
* NÊm cã tÇm quan träng lín ®èi víi
®êi sãng con ngêi vµ thiªn nhiªn.
- Ph©n gi¶i chÊt h÷u c¬ thµnh chÊt v«
c¬
- S¶n xuÊn rîu, bia, chÕ biÕt 1 sè thùc
phÈm, lµm men në bét m×…
- Lµm thøc ¨n.
- Lµm thuèc.
- GV y/c hs t×m hiÓu néi dung vµ quan b. NÊm cã h¹i:
s¸t h×nh 51.6-7 sgk cho biÕt:
NÊm kÝ sinh g©y bÖnh cho TV vµ con
? NÊm cã nh÷ng t¸c h¹i nh thÕ nµo ®èi -ngêi.
14
Phan ThÞ Thanh Nhµn
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Trêng THCS Lao B¶o.
víi TV vµ ®èi víi con ngêi?
- HS tr¶ lêi, nhËn xÐt, bæ sung
- GV chèt l¹i kiÕn thøc
? Lo¹i nÊm nµo khi sö dông sÏ g©y
nghiÖn vµ ®îc xem lµ lo¹i ma tuý tù
nhiªn?
- Hs tr¶ lêi, Gv chuÈn x¸c.
§ã chÝnh lµ: NÊm amanita nusscaria.
- NÊm mèc lµm háng thøc ¨n, ®å
dïng…
- NÊm ®éc g©y ngé ®éc cho ngêi vµ
®éng vËt.
- Mét sè lo¹i nÊm g©y nghiÖn cho con
ngêi khi sö dông nh nÊm amanita
nusscaria.
IV.Cñng cè, kiÓm tra, ®¸nh gi¸: (5’)
- Hs ®äc kÕt luËn SGK.
- GV sö dông c©u hái cuèi bµi ®Ó ®¸nh gi¸.
V.DÆn dß: (2’)
- Häc bµi vµ lµm bµi tËp.
- T×m hiÓu vµ so¹n bµi .
- ChuÈn bÞ mÉu: ®Þa y.
* Gv nhËn xÐt giê häc:
D. KẾT QUẢ ĐẠT ĐUỢC:
Sau khi áp dụng giảng dạy tích hợp nội dung giáo dục phòng chống ma tuý
vào 2 tiết Sinh học 6 trên tôi nhận thấy những nhận thức về vấn đề ma tuý của học
sinh ở 2 lớp 6A và 6B được năng lên rõ rệt, cụ thể kết quả đánh phiếu của Hs như
sau:
Lớp
Tổng
số Hs
6A
6B
TC
39
40
79
Hs trả lời đúng từ 80
đến 100% số câu hỏi
Số lượng
%
16
41.0
10
25.0
26
32.9
Hs trả lời đúng từ 50
đến 79% số câu hỏi
Số lượng
%
21
53.9
24
60.0
45
57.0
Hs trả lời đúng từ 0
đến 49% số câu hỏi
Số lượng
%
2
5.1
6
15.0
8
10.1
Qua kết quả trên ta thấy sau khi áp dụng thì: tỉ lệ học sinh trả lời đúng từ 80
đến 100% số câu hỏi tăng 26.6%; tỉ lệ học sinh trả lời đúng từ 50 đến 79% số câu
hỏi tăng 32.9%; tỉ lệ học sinh trả lời đúng từ 0 đến 49% số câu hỏi giảm 59.5%.
Phần 4: KẾT LUẬN:
I. Kết quả nghiên cứu:
- Qua quá trình nghiên cứu, với việc giảng dạy có tích hợp nội dung giáo dục
phòng chống ma tuý vào các bài dạy trong chương trình Sinh học 6, tôi nhận thấy đã
thu được kết quả đáng mừng.
Trước hết về phía học sinh phần lớn các em đã có những nhận thức đúng đắn
và đầy đủ về ma tuý và tệ nạn ma tuý. Từ đó các em có ý thức trong việc phòng
chống, có thái độ kiên quyết trước những cám dỗ của xã hội. Ngoài ra còn giúp các
em có kĩ năng tìm hiểu thông tin trên các phương tiện thông tin và trình bày trước
tập thể tạo không khí thoải mái ngay trong giờ học chính khoá.
15
Phan ThÞ Thanh Nhµn
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Trêng THCS Lao B¶o.
Về phía giáo viên, thấy được khả năng và tác dụng tích hợp các kiến thức xã
hội trong các tiết dạy nội khoá là giúp các em mở rộng những hiểu biết về các vấn
đề trong xã hội trong đó có ma tuý.
- Việc tổ chức giảng dạy tích hợp nói chung và tích hợp nội dung giáo dục
phòng chống ma tuý ở Sinh học cũng như các môn học khác có khả năng tích hợp là
hết sức cần thiết và phải được thực hiện thường xuyên. Từ đó nhằm giúp các em có
những hiểu biết đầy đủ, nhận thức thức đúng đắn về những việc gì nên làm và những
việc gì cần phải tránh.
- Để thực hiện tốt những tiết dạy có tích hợp nội dung giáo dục phòng chống
ma tuý đòi hỏi giáo viên phải thật sự nhiệt tình và có một trình độ chuyên môn vững
vàng, có hiểu biết cơ bản về ma tuý và tệ nạn ma tuý, có đầu óc sáng tạo. Quan trọng
hơn cả là gây hứng thú được sự quan tâm tham gia của tất cả các đối tượng học sinh
và có sự phối kết hợp với các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường.
II. Ý kiến đề xuất:
- Đối với các tổ chuyên môn: cần tổ chức các chuyên đề có liên quan đến vấn
đề dạy tích hợp cho giáo viên học hỏi kinh nghiệm.
- Đối với nhà trường và địa phương: rất mong sự quan tâm hơn nữa và tạo
điều kiện cung cấp về tài liệu, băng hình và kinh phí để tất cả các giáo viên có thể
tiến hành các tiết dạy có nội dung tích hợp.
- Đối với cấp trên kính mong phòng Giáo dục và Đào tạo có những hướng dẫn
cụ thể hơn về việc tổ chức dạy tích hợp các nội dung và ma tuý, môi trường, dân
số ... ; thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn và bồi dưỡng các nội dung kiến thức
cần tích hợp nội khoá vào các môn học.
Ma tuý là vấn đề bức xúc của toàn xã hội, cần được mọi người, mọi tổ chức
xã hội loài người chặn đứng, đẩy lùi và tiến tới xoá bỏ tệ nạn này trên phạm vi toàn
thế giới mà nhất là trong các trường học ...Xuất phát từ ý tưởng đó tôi mạnh dạn viết
đề tài này đưa ra cùng thực hiện để chúng ta cùng giáo dục các em tránh xa tệ nạn xã
hội nói chung và tệ nạn ma tuý nói riêng.
Tuy đã có nhiều trăn trở và nghiên cứu kĩ lưỡng trước khi trình bày nhưng vì
nhiều lí do khác nhau mà bài viết này không tránh khỏi những khiếm khuyết nhất
định, rất mong nhận được ý kiến đóng góp quý báu của bạn bè và các đồng chí, đồng
nghiệp để đề tài của tôi được hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Lao Bảo ngày 16.5.2010.
Người thực hiện.
Phan Thị Thanh Nhàn.
16
Phan ThÞ Thanh Nhµn
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm - Trêng THCS Lao B¶o.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Dạy học hiện đại lí luận biện pháp kĩ thuật - TS Đặng Thành Hưng - Nhà xuất bản
Đại học quốc gia Hà Nội.
2. Sinh học 6 SGK - Nguyễn Quang Vinh - Nhà xuất bản giáo dục.
3. Sinh học 6 SGV - Nguyễn Quang Vinh - Nhà xuất bản giáo dục.
4. Thiết kế bài giảng Sinh học 6 - Nguyễn Khánh Phương - Nhà xuất bản Đại học
quốc gia Hà Nội.
5. Dạy học Sinh học ở trường THCS - Tập 1 - Nguyễn Quang Vinh - Nhà xuất bản
giáo dục.
6. Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên THCS chu kì III (2004 - 2007)
môn Sinh học - Quyển 1 - Bộ giáo dục đào tạo - Vụ giáo dục trung học - Nhà xuất
bản giáo dục.
7. Một số vấn đề đổi mới phương pháp dạy học môn Sinh học THCS - Trần Quý
Thắng - Nhà xuất bản giáo dục.
8. Sổ tay phòng chống ma tuý - Nguyễn Vũ Trung - Nhà xuất bản giáo dục.
9. Phòng chống ma tuý trong nhà trường - Vũ Ngọc Bừng - Nhà xuất bản giáo dục,
Nhà xuất bản công an nhân dân.
10. Hiểm hoạ ma tuý và cuộc chiến mới - PGS. TS Nguyễn Xuân Yêm, TS Trần
Văn Luyện - Nhà xuất bản công an nhân dân.
17
Phan ThÞ Thanh Nhµn
- Xem thêm -