BỘ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG
TRƯỜNG CAO ĐẲNG CNTT HỮU NGHỊ VIỆT – HÀN
I. CƠ SỞ HÌNH THÀNH TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
1. Cơ sở khách quan
Một là,
Bối cảnh lịch
sử xã hội Việt
Nam cuối TK
XIX đầu XX
Hai là,
Bối cảnh
thời đại
2. Nhân tố chủ quan
Ba là,
Giá trị truyền
thống dân tộc
Bốn là,
Tinh hoa văn hóa
nhân loại
1. Cơ sở khách quan
a. Bối cảnh lịch sử hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh
- Bối cảnh lịch sử Việt Nam cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX
Chính quyền triều Nguyễn đã khuất phục thực
dân Pháp, thừa nhận nền bảo hộ.
Phong trào “Cần vương” thất bại. Hệ tư tưởng
phong kiến lỗi thời trước nhiệm vụ lịch sử.
Cuộc khai thác của thực dân Pháp làm cho xã hội
Việt Nam có sự phân hóa, xuất hiện giai cấp công
nhân, tiểu tư sản, tư sản tạo tiền đề cho phong trào
yêu nước đầu thế kỷ XX.
Trào lưu cải cách ở Nhật Bản, Trung Quốc tràn
vào Việt Nam, phong trào yêu nước theo xu hướng
dân chủ tư sản.
XH Việt Nam cuối thế kỉ XIX
Nhà Nguyễn ký với Pháp Hiệp ước Patơ nốt 1884
Việt Nam trở thành thuộc
địa của Pháp
Quân Pháp tấn công vào Đà Nẵng, năm 1885
Quân Pháp tấn công vào Thuận An - Huế, năm 1883
Xã hội Việt Nam cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX
Nhà tù Hỏa Lò – nơi giam giữ nhiều
người Việt Nam yêu nước
Xã hội
thuộc địa nửa
phong kiến
Toàn thể
dân tộc
Việt Nam
Thực dân
Pháp
xâm lược
Nông dân
Việt Nam
Địa chủ
phong
kiến
Hồ Chí Minh
ra đi tìm đường
cứu nước
Các phong
trào yêu nước
Khủng hoảng
đường lối
cứu nước
Xã hội Việt Nam dưới thời thực dân Pháp thống trị là một xã hội thuộc địa nửa phong
kiến. Trong xã hội đó có hai mâu thuẫn cơ bản:
+ Một là, mâu thuẫn giữa toàn thể dân tộc Việt Nam với thực dân Pháp xâm lược và
tay sai.
+ Hai là, mâu thuẫn giữa nhân dân Việt Nam, chủ yếu là nông dân với giai cấp địa
chủ phong kiến.
Để giải quyết mâu thuẫn khách quan đó, nhiều sĩ phu yêu nước đã đứng lên tập hợp
quần chúng chống lại thực dân Pháp xâm lược, nhưng cuối cùng đều thất bại “tình
hình đen tối như không có đường ra”
Chính điều đó đã thúc đẩy Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh ra đi tìm con đường cứu
nước mới cho dân tộc Việt Nam.
Nguyễn Ái Quốc phát biểu tại ĐHĐB toàn
quốc lần thứ 18 Đảng Xã hội Pháp, ủng hộ
luận cương của Lênin về vấn đề dân tộc và
thuộc địa. Người tham gia sáng lập ĐCS Pháp
và trở thành người CS Việt Nam đầu tiên.
Một số đại biểu cho khuynh hướng cứu nước theo hệ tư tưởng
phong kiến, tư sản ở Việt Nam cuối thế kỷ 19 đầu TK 20
- Hồ Chí Minh đánh giá về con đường cứu nước của:
+Phan Bội Châu: “Đưa hổ cửa trước, rước beo cửa sau”.
+Phan Chu Trinh: “Chẳng khác gì xin giặc rủ lòng thương”.
+Hoàng Hoa Thám: “ Vẫn nặng về cốt cách phong kiến”.
1. Cơ sở khách quan
a. Bối cảnh lịch sử hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh
- Bối cảnh thời đại
Chủ nghĩa tư bản bước sang giai đoạn độc
quyền.
Chủ nghĩa đế quốc trở thành kẻ thù chung
của các dân tộc thuộc địa.
Các nước thuộc địa châu Á, châu Phi, khu
vực Mỹ Latinh tồn tại cả 2: Sự xâm lược,
thống trị của thực dân và sự bóc lột phong
kiến.
Cao trào CMT10 Nga lật đổ nhà nước tư
sản, thiết lập chính quyền Xôviết, “thức tỉnh
các dân tộc Châu Á” mở ra trước mắt họ
thời đại CM chống đế quốc, thời đại GPDT.
CMT10 Nga - 1917
Nguyễn Ái Quốc, ra đi tìm đường
cứu nước, cứu dân vào lúc chủ
nghĩa tư bản chuyển sang giai đoạn
đế quốc chủ nghĩa, chúng đã xác
lập được sự thống trị trên toàn thế
giới. Vấn đề dân tộc đã trở thành
vấn đề quốc tế lớn. Cách mạng giải
phóng dân tộc đã trở thành một bộ
phận của cách mạng vô sản thế giới.
Yếu tố thời đại
Chủ nghĩa
đế quốc
Cách mạng
giải phóng
dân tộc
CM tháng 10
Nga thắng lợi
Vấn đề dân tộc
trở thành vấn
đề quốc tế lớn
Cách mạng
vô sản
thế giới
Thời đại quá
độ lên CNXH
Tư tưởng Hồ Chí Minh
Thắng lợi của cách mạng tháng Mười
Nga năm 1917 đã giúp Nguyễn Ái Quốc
- Hồ Chí Minh nhận ra chân lý của thời
đại – Chỉ có chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa
cộng sản mới giải phóng được cho các
dân tộc bị áp bức và những người lao
động trên thế giới khỏi ách nô lệ.
Một số thành viên của QTCS
b. Những tiền đề tư tưởng – lý luận
- Giá trị truyền thống dân tộc
Lịch sử dựng nước và giữ nước lâu đời: truyền thống yêu nước, kiên cường,
bất khuất, tương ái, nhân nghĩa, thủy chung
Hỡi sông Hồng tiếng hát bốn nghìn năm!
Tổ quốc bao giờ đẹp thế này chăng?
Chưa đâu! Và ngay cả trong những ngày đẹp nhất
Khi Nguyễn Trãi làm thơ và đánh giặc,
Nguyễn Du viết Kiều, đất nước hóa thành văn,
Khi Nguyễn Huệ cưỡi voi vào cửa Bắc.
Hưng Đạo diệt quân Nguyên trên sóng Bạch Đằng...
Chế Lan Viên
Nguyên bản tiếng Hán:
南國山河
南國山河南帝居
截然定分在天書
如何逆虜來侵犯
汝等行看取敗虛
Bản dịch thơ:
Sông núi nước Nam
Sông núi nước Nam vua Nam ở,
Rành rành định phận tại sách trời.
Cớ sao lũ giặc sang xâm phạm,
Chúng bay sẽ bị đánh tơi bời.
CHỦ NGHĨA YÊU NƯỚC TRUYỀN THỒNG
TƯỢNG THÁNH GIÓNG
Tích Thánh Gióng
“Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là truyền thống quý báu
của ta từ xưa đến nay. Mỗi khi tổ quốc bị xâm lăng thì tinh thần ấy lại
sôi nổi, nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh mẽ, to lớn, nó lướt
qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó nhấn chìm tất cả lũ bán nước và
lũ cướp nước”.
(Hồ Chí Minh toàn tập – Tập 6 tr 171)
Chiến thắng Bạch Đằng 938
Tinh thần đoàn kết tương thân, tương ái, sống nhân nghĩa
Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng.
NHỮNG GIÁ TRỊ TRUYỀN THỐNG
TRONG GIA ĐÌNH VIỆT NAM
Sống có tình, có nghĩa, có thủy chung, có nhân, có
đức, có trước, có sau, biết trung, biết hiếu…
Trí tuệ sáng tạo, quý trọng hiền tài, khiêm tốn, tiếp thu tinh hoa văn
hóa nhân loại…
Tinh hoa văn hóa nhân loại
Tinh hoa văn hóa Phương Đông
“Học thuyết của Khổng Tử có
ưu điểm là sự tu dưỡng đạo đức
cá nhân. Tôn giáo của Jêsu có
ưu điểm của nó là lòng nhân ái
cao cả. Chủ nghĩa Mác có ưu
điểm là phương pháp làm việc
biện chứng. Chủ nghĩa Tôn Dật
Tiên có ưu điểm là chính sách
của nó thích hợp với điều kiện
nước ta. Khổng Tử, Jêsu, Mác,
Tôn Dật Tiên chẳng có ưu điểm
chung đó sao?
Họ đều mưu cầu hạnh phúc cho loài người, mưu cầu hạnh phúc cho xã
hội. Nếu hôm nay họ còn sống trên đời này, tôi tin rằng họ nhất định
sống chung với nhau rất hoàn mỹ như những người bạn thân thiết. Tôi
cố gắng làm một người học trò nhỏ của các vị ấy”
ĐẠO PHẬT
Phật dạy, trên thế gian này điều duy nhất không thay đổi chính là
sự thay đổi...
Phật dạy, phải yêu thương nhau, mọi thù hận, khác biệt sẽ được
yêu thương tràn đầy xóa đi tất cả.Thế giới đại đồng.
NHO GIA
ĐỨC KHỔNG TỬ 孔子
NHÂN CHI SƠ, TÍNH BẢN THIỆN
- Xem thêm -